ihalede-ilave-isin-saptanması

T.C.
Yargıtay 15. Hukuk Dairesi

 

Esas No:2014/6354
Karar No:2015/4792
K. Tarihi:05.10.2015

Mahkemesi :Denizli 2. Asliye Hukuk Hakimliği

Tarihi :08.05.2014

Numarası :2012/16-2014/191

Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:

– K A R A R –

Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan alacağın tahsili istemine ilişkin olup, mahkemece davanın kabulüne dair verilen hüküm davalı vekilince temyiz edilmiştir.

Davacı vekili, müvekkili adi ortaklığı teşkil eden şirketlerin davalı idarenin iş sahibi olduğu Denizli A.. İ.. H.. Lisesi Eğitim ve Pansiyon Binasının güçlendirme ve onarım inşaatı işini aldığını, sözleşmenin projesi yapılan işle ilgili kısmının götürü bedel olup, projesi yapılmayan kısımlar için ise birim fiyat kararlaştırıldığını, sözleşme konu işlerin 18.9.2009 tarihinde geçici kabul tutanağının onaylanması ile tamamlandığını, bu işler dışında da davalı idare tarafından verilen olurla ilave işler yapıldığını, ancak bedelinin ödenmediğini, 32.343,98 TL’nin davalıdan tahsilini talep etmiş, davalı idare vekili ise, alacağın zamanaşımına uğradığını ayrıca davanın konusu teşkil eden (3) nolu hakedişin 8.12.2009 tarihinde davacılar tarafından itirazsız olarak imzalanıp hakedişine uygun olarak 9.12.2009 tarihli faturanın düzenlenip ödendiğini, davanın husumet yönünden de reddi gerektiğini, savunmuştur. Mahkemece yapılan bilirkişi incelemesi sonucu fazla imalât tutarının 32.343,98 TL olduğu kabul edilerek bu miktar üzerinden davanın kabulüne karar verilmiştir.

Uyuşmazlık bu haliyle zaman bakımından uygulanması gereken mülga 818 sayılı BK’nın 355. ve devamı maddelerinde düzenlenen “eser” sözleşmesi niteliğinde karma sözleşme ve birim fiyat için 277.372,96, götürü bedel için ise, 583,720,00 TL olduğu, 8. maddesinde de Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin sözleşmenin eki olduğu, kararlaştırılmıştır. İş bedeli, 818 sayılı BK’nın 366. maddesi uyarınca götürü bedelle belirlendiğinden yapılan imalâtın fiziki oranı esas alınmalıdır. Öte yandan, taraflar arasındaki sözleşmenin 8. maddesinde Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin sözleşmenin eki olduğu ve 27. maddesinde ise; “Sözleşmenin idare veya yüklenici tarafından feshedilmesine ilişkin şartlar ve sözleşmeye ilişkin diğer hususlarda 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu ile Yapım İşleri Genel Şartnamesi hükümleri uygulanır” düzenlemesi bulunmaktadır. Davada ilave işlerin bedeli de istendiğinden, bu bedelin sözleşme tarihinde yürürlükte bulunan Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin 21. maddesi hükümlerine göre hesaplanması gerekir. Anılan Şartnamenin 21. maddesinde, sözleşme kapsamında yaptırılabilecek ilave iş artışının olması ve bu işin:

a)Sözleşmeye esas proje içinde kalması,

b)İdareyi külfete sokmaksızın asıl işten ayrılmasının teknik veya ekonomik olarak mümkün olmaması şartlarıyla götürü bedelli işlerde sözleşme bedelinin %10, birim fiyatlı sözleşmelerde %20’sine kadar fazlasının süre hariç sözleşme hükümlerine göre aynı yükleniciye yaptırılabileceği belirtildikten sonra, 22. maddesinde idarenin gerekli görerek yapılmasını istediği ve ihale kapsamında fiyatı verilmemiş yeni iş kalemleri ile 21. maddeye göre sözleşme kapsamında yaptırılacak ilave iş bedellerinin maddenin 2. fıkrasında belirtilen hükümler çerçevesinde yüklenici ile birlikte tespit edilen birim fiyatlar üzerinden yükleniciye ödeneceği hükmü getirilmiştir. 22. maddenin 2. fıkrasında yeni birim fiyatının nasıl tespit edileceği sırasıyla gösterilmiştir. Buna göre,

a)Yüklenicinin birim fiyatların tespitinde kullanarak teklifi ekinde idareye sunduğu ve yeni iş kalemi ile benzerlik gösteren iş kalemlerine ait analizlere kıyaslanarak bulunacak analizler,

b)İdare veya diğer idarelerde mevcut olan ve yeni iş kalemine benzerlik gösteren yeni iş kalemlerine ait analizler,

c)Yeni iş kaleminin yapılması sırasında tutulacak puantajla tespit edilecek malzeme miktarları ile işçi ve makinelerin çalışma saatleriyle ilgili diğer tüm girdiler esas alınarak uygulanacak analizler uygulanacaktır.

Bu analizlerin belirlenmesinde ise, yine sırasıyla;

a)Yüklenicinin teklifinin ekinde idareye verdiği teklif rayiçleri,

b)İdarede veya diğer idarede mevcut rayiçler,

c)İdarece kabul edilmek şartıyla uygulama ayına ait Ticaret ve/veya Sanayi Odalarınca onaylanmış mahalli rayiçler kullanılacaktır.

Bu durumda, mahkemece yapılacak iş, ilave işin sözleşmenin hangi kısmıyla ilgili olduğu kesin biçimde saptanmalı, birim fiyatlı işler nedeniyle ilave işlerin bedelinin ödenmesi istenmekte ise, Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin 21. ve 22. maddedeki yöntemler gözetilerek ilave iş bedeli hesaplattırılmak suretiyle fazla iş bedeli ilave edilmeli, yüklenicinin toplam alacağı bulunmalı, bundan ihtilâfsız olan ödemenin mahsubuyla kalan miktara hükmedilmelidir. Eksik incelemeye dayalı olarak ve sözleşme dışına çıkılarak serbest piyasa fiyatlarıyla hesaplama yapan bilirkişi raporuyla bağlı kalınarak yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamıştır.

Açıklanan nedenlerle kararın bozulması gerekmiştir.

SONUÇ: Yukarıda yazılı nedenlerle hükmün temyiz eden davalı yararına BOZULMASINA, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 05.10.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.