Yapım ihalesinde İlk 15hakedişi ihtirazi kayıt koymadan imzalamış olan Yükleniciye ödeme aşamasında “olduğu gibi kabul edilmiş sayılan” bu hakedişler için geriye dönük fiyat farkı ödenmesi, yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerine aykırı olmakla birlikte, sorumlular tarafından yapılan savunmaların ardından göndermiş oldukları belgelerde, sebebiyet verilen … TL kamu zararının işe ilişkin olarak düzenlenen … nolu hakedişten kesinti yapılmak suretiyle … tarih ve … sayılı ödeme emri belgesi ile tahsil edilmesi

Kamu İdaresi Türü	Diğer Özel Bütçeli İdareler
Yılı	2018
Dairesi	2
Karar No	35718
İlam No	242
Tutanak Tarihi	2.6.2022
Kararın Konusu	İhale Mevzuatı ile İlgili Kararlar

 

 

Fiyat farkı:

… Müh. İnş. San. ve Tic. A.Ş. yüklenimindeki … TL ihale bedelli “…Yeni Hizmet Binası İnşaatı” işinde, süre uzatımı verilmediği ve sözleşmenin ifasındaki gecikmeler idareden kaynaklanmadığı halde revize edilen iş programında yılı ödenek miktarlarının değiştirilerek geriye yönelik fiyat farkı ödendiği görülmüştür.

“… Yeni Hizmet Binası İnşaatı” işi ile ilgili olarak Genel Müdürlük Makamının … tarih ve … sayılı kararıyla;

2016 yılı için: % … (… TL), 2017 yılı için: % … (… TL), 2018 yılı için: %… (… TL), 2019 yılı için: % … (… TL) olmak üzere toplam: % 100 (… TL) olarak belirlenen yılı ödeneklerinin;

2016 yılı için: % … (… TL), 2017 yılı için: % … (… TL), 2018 yılı için: % … (… TL), 2019 yılı için: % … (… TL), 2020 yılı için: % … (… TL) olmak üzere toplam: % 100 (… TL) olarak değiştirildiği;

Revize iş programıyla yılı ödeneklerinin değiştirilmesi üzerine 16 ncı hakedişe kadar eski iş programına göre ödenen ve yüklenici tarafından herhangi bir ihtirazi kayıt konulmayan fiyat farklarının, 16 ncı hakedişte yeniden hesap edildiği ve yükleniciye KDV hariç …TL geçmişe yönelik fiyat farkı ödemesinde bulunulduğu anlaşılmaktadır.

4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu uyarınca çıkarılan 2013/5217 sayılı Fiyat Farkı Kararnamesinin “İş programı ve ödenek dilimi” başlıklı 7 nci maddesinde ;

“….

(4) 4735 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinde belirtilen mücbir sebep hallerinin gerçekleşmesi veya sözleşmenin ifasının idareden kaynaklanan nedenlerle gecikmesi nedeniyle yükleniciye süre uzatımı verilmiş olması halinde, gerçekleştirilmesi gereken aya göre iş kalemleri ya da iş grupları için uzatılan süre içinde ve bu süreye göre revize edilen iş programına uygun olarak fiyat farkı hesaplanır. Bu kapsamda revize edilen iş programına yüklenicinin kusuru nedeniyle uyulmadığı takdirde ikinci fıkraya göre işlem yapılır.

…”

hükmüne yer verilmiştir.

Buna göre, iş programındaki revizyon nedeniyle fiyat farkının değişen iş programına göre yeniden hesaplanabilmesi için mücbir sebep hallerinin gerçekleşmesi veya sözleşmenin ifasının idareden kaynaklanan nedenlerle gecikmesi ve bu gecikme nedeniyle yükleniciye süre uzatımı verilmiş olması şartlarının aynı anda gerçekleşmesi gerekmektedir.

Diğer taraftan, sözleşme eki Yapım İşleri Genel Şartnamesinin “İş Programı” başlıklı 17 nci maddesinde yüklenicinin sözleşme veya eklerinde belirlenen süre içinde, idarece verilen örneklere uygun bir iş programı hazırlayarak, onaylanmak üzere idareye teslim edeceği belirtilmiş olup aynı maddenin altıncı ve yedinci fıkralarında;

“(6) Yüklenici idarece onaylanmış iş programına aynen uymak zorundadır. Ancak zorunlu hallerde idarenin uygun görüşü ile iş programında değişiklik yapılabilir.

(7) İşte idarece onaylanan bir süre uzatımı bulunduğu takdirde, yüklenici bu hususun kendisine tebliği tarihinden başlamak üzere yedi gün içinde yeni süreye göre revize iş programı düzenleyerek idarenin onayına sunmak zorundadır.”

hükümlerine yer verilmiştir.

Buna göre; iş programı yüklenici tarafından işin süresi ve varsa iş kısımlarına ait bitirme tarihleri ile yıllık ödeme miktarları esas alınarak sözleşme sonrası hazırlanmaktadır.

Yüklenici sözleşmenin imzalanması ve işyerinin teslimini müteakip hazırlamış olduğu “iş programında” 2016 yılı için …TL, 2017 yılı için ise … TL harcama yapabileceğini taahhüt etmiş olup işin başlamasından bir buçuk yıl sonra, mevcut iş programının teknik olarak uygulanabilir olmadığı, sözleşmede öngörülen ödenek oranlarının gerçekleri yansıtmadığı gibi gerekçelerle geçmişe yönelik fiyat farkı ödemesinde bulunulması 2013/5217 sayılı Fiyat Farkı Kararnamesine aykırıdır.

Ayrıca, İşe ait sözleşme eki Yapım İşleri Genel Şartnamesinin “Geçici hakediş raporları” başlıklı 39 uncu maddesinde yer alan; “e) Yüklenicinin geçici hakedişlere itirazı olduğu takdirde, karşı görüşlerinin neler olduğunu ve dayandığı gerçekleri, idareye vereceği ve bir örneğini de hakediş raporuna ekleyeceği dilekçesinde açıklaması ve hakediş raporunun “idareye verilen ……..tarihli dilekçemde yazılı ihtirazı kayıtla” cümlesini yazarak imzalaması gereklidir. Eğer yüklenicinin, hakediş raporunun imzalanmasından sonra tahakkuk işlemi yapılıncaya kadar, yetkililer tarafından hakediş raporunda yapılabilecek düzeltmelere bir itirazı olursa hakedişin kendisine ödendiği tarihten başlamak üzere en çok on gün içinde bu itirazını dilekçe ile idareye bildirmek zorundadır. Yüklenici itirazlarını bu şekilde bildirmediği takdirde hakedişi olduğu gibi kabul etmiş sayılır.” hükmü gereği, ihtirazi kayıt koyulmadan yapılan hakediş ödemeleri olduğu gibi kabul edilmiş sayılacağından yüklenici tarafından sonradan bir hak talebinde bulunulamayacaktır.

İlk on beş hakedişi ihtirazi kayıt koymadan imzalamış olan Yükleniciye ödeme aşamasında “olduğu gibi kabul edilmiş sayılan” bu hakedişler için geriye dönük fiyat farkı ödenmesi, yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerine aykırı olmakla birlikte, sorumlular tarafından yapılan savunmaların ardından göndermiş oldukları belgelerde, sebebiyet verilen … TL kamu zararının işe ilişkin olarak düzenlenen … nolu hakedişten kesinti yapılmak suretiyle … tarih ve … sayılı ödeme emri belgesi ile tahsil edildiği anlaşıldığından ilişilecek bir husus kalmadığına;

İşbu ilamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde 6085 sayılı Sayıştay Kanununun 55 inci maddesi uyarınca Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oybirliği ile;