ihalede imalatların bir kısmının yurtdışından getirilecek olması dolayısıyla kur dalgalanmalarının yarattığı mali sıkıntı ve idareden ödemelerin alınamaması gerekçeleriyle idareden süre istenildiği idarece  30 günlük cezalı süre uzatımı verildiği davacı tarafından son olarak  idareye tasfiye kararnamesi için başvuruda bulunulduğu Hazine ve Maliye Bakanlığının olumsuz görüş vermesi üzerine tasfiye kararnamesi talebi reddedilerek  sözleşmenin tek taraflı olarak feshedildiği feshin ilgili Bakanlık olarak davalı idareye iletilmesi sonucunda 1 yıl süreyle bütün kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan yasaklanmasına ilişkin işlemin tesis edildiği dikkate alındığında davacının Mücbir sebepler dışında ihale doküman ve sözleşme hükümlerine uygun olarak taahhüdünü yerine getirmemek şeklinde belirlenen yasak fiil ve davranışlarda bulunduğu anlaşıldığından idare işleminde hukuka aykırılık bulunmadığı hk (Danıştay kararı4)

T.C.

D A N I Ş T A Y

ONÜÇÜNCÜ DAİRE

Esas No:2021/1403

Karar No:2021/2051

TEMYİZ EDENLER : 1. (DAVALI) … Bakanlığı – …

VEKİLİ : Hukuk Müşaviri …

  1. (DAVALI YANINDA MÜDAHİL) … Belediye Başkanlığı

VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …

VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :

Dava konusu istem: Döşemealtı Belediye Başkanlığı’nca gerçekleştirilen 2018/181686 ihale kayıt nolu “Gençlik Merkezi İç Tefrişat ve Dekorasyon Malzemelerinin Montaj Dahil Alım İşi” ihalesi üzerinde kalan davacının, söz konusu işi ihale dokümanı ve sözleşme kurallarına uygun olarak yerine getirmediğinden bahisle 4735 Sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu uyarınca 1 yıl süreyle bütün kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan yasaklanmasına ilişkin işlemin iptali istenilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi’nce verilen …tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; Antalya Döşemealtı Belediyesi ile davacı arasında ihale konusu işe ilişkin sözleşmenin 06/06/2018 tarihinde imzalandığı, iş bitim tarihinin 28/12/2018 olduğu, ancak davacı tarafından, imalatların bir kısmının yurtdışından getirilecek olması dolayısıyla kur dalgalanmalarının yarattığı mali sıkıntı ve idareden ödemelerin alınamaması gerekçeleriyle idareden süre istenildiği, idarece 28/12/2018 tarihinde 30 günlük cezalı süre uzatımı verildiği, davacı tarafından son olarak 11/03/2019 tarihinde idareye tasfiye kararnamesi için başvuruda bulunulduğu, Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın olumsuz görüş vermesi üzerine tasfiye kararnamesi talebi reddedilerek 26/06/2019 tarihinde sözleşmenin tek taraflı olarak feshedildiği, feshin ilgili Bakanlık olarak davalı idareye iletilmesi sonucunda da davacının, 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu uyarınca 1 yıl süreyle bütün kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan yasaklanmasına ilişkin işlemin tesis edildiği dikkate alındığında, davacının 4735 sayılı Kanun’un 25/f maddesinde, “Mücbir sebepler dışında ihale doküman ve sözleşme hükümlerine uygun olarak taahhüdünü yerine getirmemek” şeklinde belirlenen yasak fiil ve davranışlarda bulunduğu anlaşıldığından, davacının anılan Kanun’un 26. maddesi uyarınca 1 (bir) yıl süre ile ihalelere katılmaktan yasaklanmasına ilişkin davalı idare işleminde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

Belirtilen gerekçelerle, dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.

Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’nce; “Gençlik Merkezi İç Tefrişat ve Dekorasyon Malzemelerinin Montaj Dahil Alım İşi”nin toplam bedelinin 2.520.515-TL ve süresinin 180 gün olduğu, işe başlandıktan sonra davacının 15/10/2018 tarihli dilekçesine istinaden Döşemealtı Belediyesi Fen İşleri Müdürlüğü tarafından Başkanlık Makamına hitaplı … tarih ve … sayılı yazıda, … tarihli … no’lu hakedişin düzenlenmiş olmasına karşın yükleniciye idareler tarafından herhangi bir ödeme yapılmadığı belirtilerek hakediş ödemesinin 2018 yılı sonuna kadar yapılacağı düşünüldüğünden, mal alım işinin süresinin 31/12/2018 tarihine kadar (29 Takvim günü) uzatılması teklifine Makamın aynı tarihli işlemi ile olur verildiği; davacının 25/12/2018 tarihli dilekçesine istinaden de aynı Makamın … tarih ve … sayılı oluruyla, davacının söz konusu hakedişini hâlen alamadığı belirtilerek, hakediş ödemesinin yıl sonuna kadar yapılamayacağı, yükleniciye Ocak/2019 sonuna kadar hakediş ödemesi yapılacağı öngörüldüğünden, idareden kaynaklanan ve yüklenicinin iş yapabilme kabiliyetini olumsuz etkileyen mücbir sebep nedeniyle söz konusu işin süresinin 31/01/2019 tarihine kadar uzatıldığı; davacının 30/01/2019 tarihli dilekçesine istinaden ise aynı birimin … tarih ve … sayılı cevabi yazısında, … no’lu hakedişin 31/01/2019 tarihi itibarıyla hâlen ödenmediği, bu nedenle toplamda 60 gün olmak üzere 2 sefer süre uzatımı verildiği, Mali Hizmetler Müdürlüğü tarafından hangi tarihe kadar ödeme yapılacağının bilinmediği ve işin yaklaşık %80 ine karşılık gelen mal kalemlerinin şantiyede bulunmasına karşın, montaj ve temizlik aşamaları tamamlanmadığından dolayı ödemeye esas kabul edilemeyeceği, bu nedenlerden dolayı da işin tamamlanarak mal kabulüne hazır hâle getirilmesi için davacıya 30 gün cezalı çalışma süresi verilmesinin uygun görüldüğü, aksi takdirde protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşmenin feshedileceğinin bildirildiği; tüm bu süreçlerden sonra söz konusu sözleşmenin 4735 sayılı Kanun’un 20/a maddesi hükümleri uyarınca feshedildiği ve daha sonrada davacının işin şartname ve sözleşme hükümlerine uygun olarak taahhüdünü yerine getirmediğinden bahisle, davacının aynı Kanun’un 26. maddesi gereğince 1 yıl süreyle bütün kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan yasaklanmasına karar verilmesi üzerine bakılan davanın açıldığı; Döşemealtı Belediyesi tarafından söz konusu işin yüklenicisi olan davacıya gerekli olan hakedişlerin zamanında ödenmediği gibi ne zaman ödeneceği belli olmayan bir süreç öngörüldüğü ve sonuçta bunun karşılığı olarak süre uzatım yolunun seçildiği, dolayısıyla Döşemealtı Belediyesi tarafından üzerine düşen yükümlülüğün yerine getirilmediğinin sabit olduğu; davacı tarafından anılan idareye karşı açılan tespit davasında düzenlenen bilirkişi raporunda yer alan tespitler incelendiğinde ise, davacı tarafından toplam işin %96,2 oranında gerçekleştirildiği, eksik kalan kısmın ise %3,8 oranına karşılık geldiği, sonuç itibarıyla Döşemealtı Belediyesinin hakediş ödemelerinin zamanında yapmamasına rağmen davacı tarafından taahhüt edilen işin tamamına yakın bir kısmının (%96,2 oranında) yerine getirildiğianlaşıldığından, dava konusu yasaklama işleminde hukuka uygunluk, davanın reddi yolundaki istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararında ise hukukî isabet görülmemiştir.

Açıklanan nedenlerle, davacı tarafın istinaf başvurusunun kabulü ile … İdare Mahkemesi’nce verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın kaldırılmasına, 2577 sayılı Kanun’un değişik 45. maddesinin 4. fıkrası uyarınca esastan incelenen davada, dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, sözleşmeye taraf idarece işin süre uzatımları dahil süresinde tamamlanmaması üzerine davacıya 30 gün süreli fesih uyarısında bulunulduğu ve işin süresinde tamamlanamaması nedeniyle de 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu uyarınca sözleşmenin feshedildiği, davacının 4735 sayılı Kanun’un 25. maddesinin (f) bendinde belirtilen mücbir sebepler dışında ihale dokümanı ve sözleşme kurallarına uygun olarak taahhüdünü yerine getirmemesi sebebiyle aynı Kanun’un 26. maddesi uyarınca 1 yıl süreyle bütün kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan yasaklandığı, tesis edilen işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülmektedir.

Müdahil tarafından, işin montaj dahil alım işi olduğu, sözleşme kapsamında avans verilmesine veya Belediye ödemelerine karşılık yüklenicinin mal temini yapabileceğine ilişkin bir madde bulunmadığı, yükleniciye iki defada toplam 60 takvim günü süre uzatımı verildiği, Belediyece yapılan işlemlerin usul ve yasaya uygun olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ … DÜŞÜNCESİ : Temyiz istemlerinin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :

Bölge idare mahkemesi kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.

Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçelerde ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU :

Açıklanan nedenlerle;

  1. Davalı ile davalı yanında müdahilin temyiz istemlerinin reddine,
  2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun kabulü ile dava konusu işlemin iptali yolundaki … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılıtemyize konu kararında, 2577 sayılıİdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, anılan Bölge İdare Mahkemesi kararının ONANMASINA,
  3. Temyiz giderlerinin istemde bulunanlar üzerinde bırakılmasına,
  4. Posta giderleri avansından artan tutarın davalıya ve müdahile iadesine,
  5. 2577 sayılıİdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’ne gönderilmesini teminen dosyanın … İdare Mahkemesi’ne gönderilmesine, 02/06/2021 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.