ihalelerde İş artışında yükleniciye ilave süre verilmesi prensibinden hareketle KİSK m.24 kapsamında meydana gelebilecek iş azalışlarında da toplam sürede bir azalışa gidilip gidilmeyeceği (Sayıştay Kararlı)

İş Eksilişlerinde Süre Azaltımı

İş artışında yükleniciye ilave süre verilmesi prensibinden hareketle, KİSK m.24 kapsamında meydana gelebilecek iş azalışlarında da toplam sürede bir azalışa gidilip gidilmeyeceği konusuna merak edilmektedir.

Kanun maddesi sürenin hariç tutulacağını ifade ederek yükleniciye yeni bir yükümlülük getirmediği anlaşılabilir. Öte yandan iş artışı ile ilgili düzenlemenin de olduğu madde de “süre hariç” ifadesini kullanıp, belirlenen ücretin % 80’ inden daha az bir maliyetle tamamlanması halinin düzenlendiği bölümde ayrıca süreden bahsedilmemesi iş eksilişlerinde süre yönünden bir değerlendirmeye gerek duymadığını göstermektedir.

İşin tabiatı gereği, iş eksilişlerinde süreninde azaltılması doğru bir yaklaşım değildir. Nitekim yüklenici başta belirlenen ücret ve zamana göre iş gücü ve imalat kalemlerini ayarlamakta, yapılması planlanan esere göre zamanı planlamaktadır.

Anahtar teslimi götürü bedel bir sözleşmeyle yürütülen işte uygulama projesinde değişikliğe gidilerek iş eksilişi gerçekleştirildiği varsayımı altında dönemsel olarak bahar ayında yapılması gerekli olan daha sonraki bir imalatın öne çekilebilmesi söz konusu olmayacağından süre azaltımı uygulaması elde edilmek istenecek sonucu doğurmada sağlıksız bir yöntem olacaktır

İş eksilişleri, iş artışları kadar karşımıza çıkan bir konu olmasa da (bu durum mevzuattaki düzenlemelerdeki durumdan da anlaşılmaktadır) uygulamada karşılaşılan durumlar dolayısıyla hüküm altına alınması zorunluluğu doğmuştur. Ancak yapılan düzenlemelerin uygulamayı yönlendirme hususunda önemli adımlar olduğu takdir edilse de yeterli olmadığı açıktır. Bu konunun da tıpkı iş artışlarında yapılması
gerektiği gibi doktrin, içtihat ve lüzumu dahilinde mevzuatla boşlukları dolduran çalışmaların yapılması elzemdir.

Örnek Yargı Kararı (14.12.2016 tarih ve 42488 sayılı kararı )
Konu, anahtar teslim işlerde iş eksilişleri, iş artışlarında olduğu gibi belirlenmesi gerekmektedir

İlamda yer alan, … yüklenimindeki … türk lirası ücretli sözleşme bedelli anahtar teslim götürü bedel inşaat sözleşmesi “… Yerleşkesi Sentetik Atletizm Pistli Futbol Sahası Yapılması” işinde; projeye göre fiili poliüretan sistem olması gerekirken sandviç sistem olması nedeniyle yapılan kesintinin (iş artışında esas alman “itibari indirim katsayısının, iş eksilişinde de esas alınmaması sonucu) eksik hesaplandığı gerekçesiyle … türk lirasının kamu zararı olduğuna karar verilmiştir.

İlamdaki şekliyle tazmin hükmü kurulmasında hukuki isabet bulunmadığından;tazmine ilişkin hükmün bozulmasına ve full poliüretan malzeme ile yapılması gerekirken sandviç sistemi olması nedeniyle; öncelikle Yapım İşleri Genel Şartnamesi doğrultusunda her iki malzemenin birim fiyatlarının herhangi bir itibari ihale tenzilatı uygulanmaksızın tespit edilmesine karar verilmiştir (SAYIŞTAY).