ihalede iş makinesinin tevsiki için ilgili makinenin teknik özelliklerini gösteren kataloğun/teknik belgenin idareye sunulduğunun sabit olduğu ve sunulduğu sabit olan diğer belgeler yönünden de bir değerlendirme yapılması gerektiği ifade edildiğinden dozer cinsi iş makinesine ait katalog/teknik belge incelenmiş olup söz konusu belgede belirtilen motor gücünün, dozer cinsi iş makinesine ilişkin İdari Şartname’de düzenlenen asgari özellikleri karşıladığı (Danıştay kararlı)

ihale ilan tarihi itibariyle yürürlükte bulunan Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler” başlıklı 41’inci maddesinde “(1) İşin yapılabilmesi için gerekli görülen tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmanın sayısına ve niteliğine dokümanda yer verilir. Tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman için kendi malı olma şartının aranmaması esastır.

(2) Ön yeterlik şartnamesi veya idari şartnamede, aday veya isteklinin kendi malı olması istenen ve teknik kriterlerine yönelik düzenleme yapılan, tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ait belgelerin de başvuru veya teklif kapsamında sunulması zorunludur.

(3) Adayın veya isteklinin kendi malı olan tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman; ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir raporu ile tevsik edilir. Tevsik işleminin aslına uygunluğu noter tarafından onaylanmış ruhsat örneklerinin sunularak yapılması halinde örnek çıkarma işleminin ilan veya davet tarihinden sonra yapılmış olması zorunludur.

(4) Geçici ithalle getirilmiş veya finansal kiralama yoluyla edinilmiş tesis, makine, teçhizat ve ekipmanın, kira sözleşmesinin sunulması ve ihalenin ilk ilan veya davet tarihine kadar olan kiralarının ödendiğinin belgelenmesi şartı ile adayın veya isteklinin kendi malı sayılır.

(5) İş ortaklığında, tesis, makine, teçhizat ve ekipman ortakların biri veya birkaçı tarafından sağlanır. Konsorsiyumda, tesis, makine, teçhizat ve ekipman ilişkin belgeler her bir ortağın kendi kısmı göz önünde bulundurularak ortaklardan ayrı ayrı istenir ve değerlendirilir.

(6) Yapım işlerinde kullanılacak makine, malzeme ve ekipman ile yazılımın tamamının veya belli bir kısmının yerli malı olması şartı getirilebilir. Ancak, malzemelere ilişkin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından, makine ve ekipmanlara ilişkin Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından ilgili kurum ve kuruluşların görüşleri alınarak orta düşük, orta yüksek ve yüksek teknolojili makine, malzeme ve ekipman arasından belirlenen, Kurum tarafından ilan edilen listede yer alan ve ihale konusu işte kullanılacak makine, malzeme ve ekipmanın yerli malı olması şarttır.” hükmü,

 

Başvuruya konu ihale ilan tarihinde yürürlükte bulunan Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde “…İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;

a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,

b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,

c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,

ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen asgari fiyatlar,

d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,

e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,

f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler vb.dir.

İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.

45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.

Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.

Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.

45.1.13.3. İsteklinin teklifine konu çimento veya demir ürünlerine ilişkin açıklamalarında çimento veya demir ürünleri üreticisinin ilan edilmiş fiyat tarifelerini kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması yeterlidir.

Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.

Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.

45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.

45.1.13.11. Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas alınır.

Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.” açıklaması yer almaktadır.

 

Başvuruya konu ihaleye ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;

a) Adı: Eskişehir – Sarıcakaya – Nallıhan İl Yolu Km: 2+500 – 41+855 Arası Toprak Tesviye, Sanat Yapıları Ve Üstyapı Yapım İşi

b) Türü: Yapım işleri

c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

ç) Yatırım proje No’su (yapım işlerinde): 1986E04-128-65388, 2020E04-152940

d) Kodu:

e) Miktarı: Km: 2+500 – 41+855 Arası Toprak İşleri, Sanat Yapıları, Üstyapı İşleri Yapım İşi (Birim Fiyat Teklif Cetvelindeki Miktarlarda)

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Eskişehir – Sarıcakaya – Nallıhan İl Yolu Km: 2+500 – 41+855 Arası” düzenlemesi,

 

Anılan Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.5.4. İsteklinin teklifi kapsamında sunması gerektiği teknik şartnamede belirtilen belgeler.

7.5.5. 1-1 Adet titreşimli silindir (En az 9 ton statik ağırlıkta ) (Toprak Silindiri) isteklinin kendi malı olacaktır.      

2-1 Adet Ekskavatör (En az 210 Hp gücünde) isteklinin kendi malı olacaktır.      

3-1 Adet Dozer (En az 190 HP gücünde ) isteklinin kendi malı olacaktır.      

4- 1 Adet Mekanik Stabilizasyon Plenti (En az 400 Ton/Saat kapasiteli) (İlgili sanayi odası tarafından düzenlenmiş geçerlilik tarihi uygun kapasite raporlu) isteklinin kendi malı olacaktır.      

5- 1 takım Primer – Sekonder konkasör grubu (En az 110 Ton/Saat kapasiteli) (ilgili sanayi odası tarafından düzenlenmiş geçerlilik tarihi uygun kapasite raporlu) isteklinin kendi malı olacaktır.      

Kendi malı makine, teçhizat ve diğer ekipmanlara ilişkin belgeler;

Adayın veya isteklinin kendi malı olması istenen ve teknik kriterlerine yönelik düzenleme yapılan, tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ait belgelerin de başvuru veya e-teklifleri kapsamında beyan edilmesi zorunludur.

Adayın veya isteklinin kendi malı olan tesisi, makine, teçhizat ve diğer ekipmanı: ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir (YMM) raporu veya serbest muhasebeci mali müşavir (SMMM) raporu ile tesvik edeceklerdir. Tevsik işleminin aslına uygunluğu noter tarafından onaylanmış ruhsat örneklerinin sunularak yapılması halinde örnek çıkarma işleminin ilan veya davet tarihinden sonra yapılmış olması zorunludur.

Geçici ithalle getirilmiş veya finansal kiralama yoluyla edinilmiş tesis, makine, teçhizat ve ekipmanın, kira sözleşmesinin sunulması ve ihalenin ilk ilan veya davet tarihine kadar olan kiralarının ödendiğinin belgelenmesi şartı ile isteklinin kendi malı sayılır.

İş ortaklığında, tesis, makine, teçhizat ve ekipman ortakların biri veya birkaçı tarafından sağlanır.

Kendi malı olarak istenilen tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmanın teknik özelliklerini tereddüde mahal vermeyecek şekilde belirterek, bu şartnamenin 48.3 üncü maddesinde istenilen “Kendi Malı İstenilen Makine Parkı Listesi” istekliler tarafından düzenlenecektir. E-teklifleri kapsamında beyan edilen Kendi Malı Makine Parkı Listesi’ne ait bilgi veya belgelerin tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında idarece talep edilmesi durumunda sunulması zorunludur.” düzenlemesi,

 

Bahse konu Şartname’nin “Diğer hususlar” başlıklı 48’inci maddesinde “… 48.3. Kendi Malı İstenen Makine Parkı;

48.3.1. Bu şartnamenin 7.5.5 maddesinde kendi malı istenen tesisi, makine, teçhizat ve diğer ekipmanı “Kendi Malı İstenen Makine Parkı Listesi”ne işlenerek, teknik özellikleri tereddüde mahal vermeyecek şekilde düzenlenecektir. Ayrıca, “Kendi Malı İstenen Makine Parkı Listesi” ekinde Mekanik Plent Tesisi ve Primer-Sekonder konkasör grubuna ait ilgili sanayi odası tarafından düzenlenmiş geçerlilik tarihi uygun kapasite raporu ile diğer makinelere ait ruhsatların da liste ekine konulması zorunludur.

48.3.2. Bu madde gereğince verilmesi zorunlu olan evrakları, bu şartnamenin “Belgelerin sunuluş şekli” başlıklı 7.9’uncu maddesine uygun olarak verilecektir.

48.3.3. Bu madde gereğince idarece istenilmesi durumunda, bu şartnamenin tekliflerin sunulma şekli başlıklı 22.8’inci maddesinde belirtilen şekilde süresi içerisinde sunulması zorunludur. …” düzenlemesi yer almaktadır.

 

İhale işlem dosyası incelendiğinde; idare tarafından 14.12.2020 tarihinde EKAP üzerinden anılan İş Ortaklığına yapılan tebligatta“… İdari Şartname’nin 7.5.5’nci maddesine göre ihale dokümanı kapsamında istenilen makine, teçhizat ve diğer ekipmanın kendi malı olduğunu gösteren bilgi ve belgelerin tebliğ tarihinden itibaren İdari Şartnamenin 7.9’uncu maddesine uygun olarak 3 (üç) iş günü içerisinde (17.12.2020 tarihi mesai bitimine kadar) idaremize ibraz edilmesi gerekmektedir.” ifadelerine yer verildiği, bahse konu İş Ortaklığı tarafından 17.12.2020 tarihinde istenilen belgelerin idareye sunulduğu tespit edilmiştir.

 

İdarece kendi malı olması istenen 1 adet dozer (en az 190 HP gücünde) cinsi iş makinesinin tevsiki için anılan İş Ortaklığının özel ortağı Örensan İnş. Elek. Nak. İş Mak. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan yeterlik bilgileri tablosunun “Makine, teçhizat ve diğer ekipmanın kendi malı olduğunu gösteren belgeler” başlıklı satırında T.C. Diyarbakır 3. Noterliği tarafından düzenlenen 14.09.2020 tarihli ve 24325 yevmiye numaralı ruhsatın ve söz konusu yeterlik bilgileri tablosunun “Diğer belgeler” başlıklı satırında ise anılan iş makinesine ilişkin ilgili meslek mensubu tarafından onaylanan bahse konu iş makinesinin demirbaş kayıt defterine kayıtlı olduğuna dair raporun ve söz konusu iş makinesinin de yer aldığı meslek mensubunca imzalanıp kaşelenmiş kendi malı istenen makine parkı listesinin beyan edildiği, bahse konu belgelerin 17.12.2020 tarihinde idareye sunulduğu, idareye sunulan belgeler arasında yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen belgelerin yanı sıra Caterpillar marka D6T model paletli dozer iş makinesine ait kataloğun da yer aldığı tespit edilmiştir.

 

Caterpillar marka D6T model paletli dozer iş makinesine ait katalog incelendiğinde; söz konusu katalogda iş makinesinin motor gücünün 2.200 dev/dak. – net güç(azami) 161 KW 215 HP, 218 HP; 1.200 dev/dak. net güç(azami) 183 KW 245 HP, 248 BG olarak ifade edildiği tespit edilmiştir.

 

Yukarıda aktarılan ihale dokümanı düzenlemeleri incelendiğinde; idare tarafından başvuruya konu ihalede 1 adet dozer cinsi (en az 190 HP) iş makinesinin isteklinin kendi malı olmasının ihaleye katılımda yeterlik kriteri olarak belirlendiği, ilgili doküman düzenlemelerinde isteklinin kendi malı olan iş makinesini ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir raporu veya serbest muhasebeci mali müşavir raporu ile tevsik edileceğinin belirtildiği, ayrıca İdari Şartname’nin 48’inci maddesinde isteklinin kendi malı olması istenen tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmanına ilişkin teklifi kapsamında “Kendi malı istenen makine parkı listesi”ni sunması gerektiğinin ifade edildiği, söz konusu listede ilgili tesis, makine, teçhizat veya diğer ekipmanına ait teknik özelliklerin tereddüde mahal vermeyecek şekilde gösterilmesi ve listenin ekinde mekanik plent tesisi ve primer-sekonder konkasör grubuna ait makineler hariç diğer iş makineleri için bu iş makinelerine ait ruhsatların yer alması gerektiğinin ifade edildiği anlaşılmıştır.

 

Yapılan inceleme neticesinde; anılan İş Ortaklığı tarafından dozer cinsi iş makinesinin kendi malı olduğunu tevsik etmek üzere sunulan ruhsatta bahse konu makinenin motor gücü belirtilmemekle birlikte, Danıştay Onüçüncü Dairesinin 04.11.2021 tarihli ve E:2021/4386, K:2021/3656 sayılı kararında bahse konu iş makinesinin tevsiki için ilgili makinenin teknik özelliklerini gösteren kataloğun/teknik belgenin idareye sunulduğunun sabit olduğu ve sunulduğu sabit olan diğer belgeler yönünden de bir değerlendirme yapılması gerektiği ifade edildiğinden dozer cinsi iş makinesine ait katalog/teknik belge incelenmiş olup söz konusu belgede belirtilen motor gücünün, dozer cinsi iş makinesine ilişkin İdari Şartname’de düzenlenen asgari özellikleri karşıladığı anlaşıldığından; başvuru sahibinin iddiası yerinde bulunmuştur.

Toplantı No 2022/015
Gündem No 36
Karar Tarihi 09.03.2022
Karar No 2022/UY.II-355