|
BAŞVURU SAHİBİ:
Ayşe KIRMACI,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Çanakkale Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2021/708158 İhale Kayıt Numaralı “Isıtma, Soğutma ve Havalandırma Sistemleri Periyodik Bakım Onarım İşi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Çanakkale Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü tarafından 01.12.2021 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Isıtma, Soğutma ve Havalandırma Sistemleri Periyodik Bakım Onarım İşi” ihalesine ilişkin olarak Ayşe Kırmacı’nın 20.12.2021 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 27.12.2021 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 04.01.2022 tarih ve 207 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 04.01.2022 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2022/9 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale üzerinde bırakılan Aşiyan Temizlik Tarım ve Ormancılık Otomotiv Gıda İnşaat İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nin idareye sunduğu aşırı düşük teklif açıklamalarının aşağıda belirtilen gerekçelerle mevzuata uygun olmadığı, şöyle ki;
1) Personel giderine ilişkin EKAP işçilik hesaplama modülünden elde edilen hesaplamaların sunulması gerektiği, ancak isteklinin herhangi bir hesaplama sunmadığı, ayrıca ihalede çalıştırılacak personel arasında makine mühendisinin bulunduğu, bu personele ilişkin Makine Mühendisleri Odası tarafından belirlenen ücretin öngörülmediği,
2) İş sağlığı ve güvenliği hizmetleri giderine ilişkin İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri Yönetmeliği’nin 9’uncu maddesine aykırı olarak fiyat teklifi düzenlendiği, anılan fiyat teklifinin ilgili meslek mensubunca kaşelenip imzalanmadığı, İSG uzmanı ve İSG hekim giderine yer verilmediği,
İdareye yaptıkları şikayet başvurusuna ilişkin cevapta aşırı düşük teklif açıklaması yapan isteklinin söz konusu giderlere ilişkin herhangi bir fiyat teklifi veya tevsik edici bir belge sunmadığının belirtildiği, ancak idarenin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesine uygun ve Teknik Şartname’de yer alan gider kalemlerine yönelik aşırı düşük teklif açıklaması istediği, bu bağlamda söz konusu gider kalemlerinin idarece teklifte önemli bileşen olarak belirlendiğinin net olduğu, ancak bu gider kalemlerine ilişkin herhangi bir açıklama veya tevsik edici belge sunulmamasına rağmen açıklamanın yeterli görülmesinin mevzuata uygun olmadığı,
3) İhale konusu işin “Çok Tehlikeli” grupta yer aldığı, bu grupta görev yapacak personel için ihale üzerinde bırakılan isteklinin vizörlü baret, ısı ve alev dayanıklı kaban, ısı ve alev dayanıklı takım, izole ayakkabı, yağmurluk, KKD ve İSG çantası, lastik çizme, izole çizme ve hizmet alımında kullanılacak ekipmanlara ilişkin bir gider kalemi öngörmediği, tevsik edici bir belge sunmadığı,
İdareye yaptıkları şikayet başvurusuna ilişkin cevapta aşırı düşük teklif açıklaması yapan isteklinin söz konusu giderlere ilişkin herhangi bir fiyat teklifi veya tevsik edici bir belge sunmadığının belirtildiği, ancak idarenin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesine uygun ve Teknik Şartname’de yer alan gider kalemlerine yönelik aşırı düşük teklif açıklaması istediği, bu bağlamda söz konusu gider kalemlerinin idarece teklifte önemli bileşen olarak belirlendiğinin net olduğu, ancak bu gider kalemlerine ilişkin herhangi bir açıklama veya tevsik edici belge sunulmamasına rağmen açıklamanın yeterli görülmesinin mevzuata uygun olmadığı,
4) İhale konusu işte görev yapacak personelin hizmet yerlerine nakline ilişkin kullanılacak araç ve bu araca ait giderler için sunulması gereken fiyat teklifi, vergi ve yasal yükümlülükler, trafik sigortası, kasko, rutin bakım onarım giderleri ve yazlık-kışlık lastik giderlerinin sunulmadığı, sigorta giderlerine yönelik sunulan fiyat tekliflerinin Tebliğ’in 79.3.4’üncü maddesine uygun olmadığı, araç yakıt giderinin Tebliğ’in 79.2.7’nci maddesine uygun olmadığı, aracın 100 km’deki yakıt sarfiyatının onaysız Teknik Şartname’lere göre belirlendiği,
İdarenin şikayet başvurusuna verdiği cevapta isteklinin söz konusu giderlere ilişkin açıklama sunmadığının ikrar edildiği, “… ulaşım için kullanacağı araç ile ilgili kiralama sözleşmesi yaptığı, kiraladığı araca ait ruhsat bilgisini ve vergi dairesine kayıtlı olunduğunu ibraz ettiği, söz konusu sigorta ve MTV giderleri için otorite kurumlarca fiyat belirlendiği, sigorta giderleri için şikayetçinin dayanak olarak sunduğu Kamu İhale Genel Tebliği 79.3.4. maddesinin trafik sigortası değil, personel veya diğer sigorta giderlerine atıf yaptığı belirlenmiştir. Sözleşme süresinin 1 yıl ile sınırlı olması ve bir araç lastiğinin öngörülen ömrünün bir yıldan uzun olması nedeniyle kışlık-yazlık lastik gideri sunmaması şikayete gerekçe olmamaktadır. Söz konusu kiralık araç garanti kapsamında olmadığı için her yıl periyodik bakım yaptırmak zorunda olmadığı değerlendirilmektedir.” ifadelerine yer verildiği, bahse konu kira sözleşmesinin aracın tüm giderlerini kapsar şekilde verilemeyeceği, söz konusu giderlerin kiralayana mı, kiracıya mı ait olduğunun incelenmediği, tevsik edici belge sunulmadığının dikkate alınmadığı, Tebliğ’in 79.3.4’üncü maddesinin idarece yanlış yorumlandığı, lastik giderine ve bakım giderine ilişkin idarece verilen cevabın sübjektif değerlendirmelere dayandığı ve kabulünün mümkün olmadığı,
5) İhale konusu iş sürecinde kullanılacak olan yedek parçalara ilişkin sunulan fiyat teklifi veya listelerin usulüne uygun düzenlenmediği, idarenin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesine uygun ve Teknik Şartname’de yer alan gider kalemlerine yönelik aşırı düşük teklif açıklaması istediği, bu bağlamda söz konusu gider kaleminin idarece teklifte önemli bileşen olarak belirlendiğinin net olduğu, ancak bu gider kalemine ilişkin herhangi bir açıklama veya tevsik edici belge sunulmamasına rağmen açıklamanın yeterli görülmesinin mevzuata uygun olmadığı,
6) Teknik Şartname gereği ihale üzerinde bırakılan isteklinin Çanakkale ili sınırları içerisinde bir iş yerinin bulunmasının zorunlu kılındığı, taraflarınca yapılan araştırmalarda söz konusu isteklinin böyle bir işyerinin olmadığının tespit edildiği, söz konusu gider kalemine ilişkin açıklama kapsamında sunulan fiyat teklifleri ve tevsik edici belgelerin Tebliğ’in 79’uncu maddesine uygun olmadığı, fiyat tekliflerinin tedarikçi firma ve ilgili meslek mensubu tarafından imzalanıp kaşelenmediği, mevzuatta yer alan ibarenin fiyat teklifinde yer almadığı,
İdarenin şikayet başvurusuna verdiği cevapta “İhale uhdesinde bırakılan Aşîyan Temizlik Tarım ve Orm. Oto. Gıda İnş. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti’nin vermiş olduğu aşırı düşük savunmasında işin yapılacağı ilde emlak kira fiyatlarını gösteren 2 adet ilan sunduğu tespit edilmiştir. Kira fiyatları için e ticaret portallarından alınan fiyatların kabul edilemeyeceğine dair mevzuatta bir hüküm bulunmadığı, kamu kuramlarının 22/d kapsamında yapacağı alımlarda e ticaret sitelerinden yapacakları piyasa fiyat araştırmalarının kabul edildiği göz önüne alındığında söz konusu maddeye ilişkin itirazın uygun olmadığı değerlendirilmektedir.” ifadelerine yer verildiği, bahse konu gider kalemine ilişkin e-ticaret internet çıktılarıyla yapılan tevsik işleminin idarece kabul edilmesinin Tebliğ açıklamalarına ve Kanun’un eşitlik ilkesine aykırı olduğu iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “… 79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir.
79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir. …” açıklaması,
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;
a) Adı: Isıtma, Soğutma ve Havalandırma Sistemleri Periyodik Bakım Onarım İşi
b) Miktarı ve türü:
12 ay süre ile bakım onarım hizmeti
12 ay süre ile bakım onarım hizmeti
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
c) Yapılacağı yer: Çanakkale İli Geneli
ç) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyata dahildir.
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1.
Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince yapılacak ulaşım, vergi, resim, harç ve benzeri giderler, teknik şartnamede belirtilen giderler ile diğer tüm masraflar yükleniciye aittir.” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değer hesaplar.
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;
a) Verilen hizmetin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.1 maddesinde yer alan hüküm uyarınca hesaplanan tutar üzerinden alınır.” düzenlemesi yer almaktadır.
İhaleye ilişkin birim fiyat teklif cetvelinin aşağıdaki şekilde düzenlendiği görülmüştür.
|
A1
|
B2
|
|
Sıra No
|
İş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması 6
|
Birimi
|
Miktarı
|
Teklif Edilen4 Birim Fiyat
|
Tutarı
|
|
1
|
Anafartalar Spor Salonu ısıtma soğutma grupları periyodik bakım ve onarımı
|
ay
|
12
|
|
|
|
2
|
Anafartalar Yüzme Havuzu ısıtma soğutma grupları periyodik bakım ve onarımı
|
ay
|
12
|
|
|
|
3
|
Eceabat Gençlik Konuk Evi ısıtma soğutma grupları periyodik bakım ve onarımı
|
ay
|
12
|
|
|
|
4
|
Biga Gençlik Merkezi ısıtma soğutma grupları periyodik bakım ve onarımı
|
ay
|
12
|
|
|
|
5
|
Çanakkale Gençlik Merkezi ısıtma soğutma grupları periyodik bakım ve onarımı
|
ay
|
12
|
|
|
|
6
|
Ayvacık Yüzme Havuzu ısıtma soğutma grupları periyodik bakım ve onarımı
|
ay
|
12
|
|
|
|
7
|
Adile Sultan Yurt Müdürlüğü ısıtma soğutma grupları periyodik bakım ve onarımı
|
ay
|
12
|
|
|
|
8
|
Ahmet Bican Yurt Müdürlüğü ısıtma soğutma grupları periyodik bakım ve onarımı
|
ay
|
12
|
|
|
|
9
|
Biga Yurt Müdürlüğü ısıtma soğutma grupları periyodik bakım ve onarımı
|
ay
|
12
|
|
|
|
10
|
Çanakkale Kız Yurt Müdürlüğü ısıtma soğutma grupları periyodik bakım ve onarımı
|
ay
|
12
|
|
|
|
11
|
Çan Yurt Müdürlüğü ısıtma soğutma grupları periyodik bakım ve onarımı
|
ay
|
12
|
|
|
|
12
|
Gökçeada Yurt Müdürlüğü ısıtma soğutma grupları periyodik bakım ve onarımı
|
ay
|
12
|
|
|
|
13
|
Nusrat Yurt Müdürlüğü ısıtma soğutma grupları periyodik bakım ve onarımı
|
ay
|
12
|
|
|
|
14
|
Kerime Sultan Yurt Müdürlüğü ısıtma soğutma grupları periyodik bakım ve onarımı
|
ay
|
12
|
|
|
|
15
|
Safiye Hüseyin Yurt Müdürlüğü ısıtma soğutma grupları periyodik bakım ve onarımı
|
ay
|
12
|
|
|
|
16
|
Terzioğlu Yurt Müdürlüğü ısıtma soğutma grupları periyodik bakım ve onarımı
|
ay
|
12
|
|
|
|
17
|
Diğer Tesisler
|
sefer
|
1
|
|
|
|
TOPLAM TUTAR (K.D.V Hariç)
|
|
Çanakkale Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü tarafından açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Isıtma, Soğutma ve Havalandırma Sistemleri Periyodik Bakım Onarım İşi” ihalesine ilişkin ihale dokümanı indirenlerin sayısının 5 olduğu, ihaleye toplam 2 teklif sunulduğu, Aşiyan Temizlik Tarım ve Ormancılık Otomotiv Gıda İnşaat İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nin teklifinin sınır değerin altında olduğu, idare tarafından bahse konu istekliden 01.12.2021 tarihinde EKAP üzerinden aşırı düşük teklif açıklaması talep edildiği, anılan yazıda “Kurumumuz Isıtma Soğutma ve Havalandırma Sisteleri Peiryodik Bakım Onarım işi ihalesine ait 01/12/2021 tarih ve 1. sıra numaralı teklifiniz aşırı düşük teklif olarak değerlendirilmiştir.
Bu sebeple; Kamu İhale Genel Tebliğinin, “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79. maddesine dayanılarak asgari işçilik maliyeti (işçilik ve fazla çalışma), ulaşım ve diğer giderlere ait tutarların açıklandığı maliyet analizinin 06.12.2021 tarihi mesai bitimine (saat 17:30) kadar İl Müdürlüğümüze teslim edilmesi hususunda;” ifadelerine yer verildiği görülmektedir.
Söz konusu isteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarını idareye 06.12.2021 tarihinde sunduğu, idarece yapılan değerlendirme neticesince 15.12.2021 tarihinde onaylanan ihale komisyonu kararına göre; sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının mevzuata uygun görüldüğü, ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibinin Aşiyan Temizlik Tarım ve Ormancılık Otomotiv Gıda İnşaat İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi olarak belirlendiği, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin ise başvuru sahibi olarak belirlendiği anlaşılmaktadır.
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde teknik şartnamede belirtilen giderler ile diğer tüm masrafların yükleniciye ait olduğuna ilişkin geniş bir düzenleme yapıldığı görülmekle birlikte idarenin ihale üzerinde bırakılan istekliye gönderdiği aşırı düşük teklif açıklama yazısında açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin; asgari işçilik maliyeti (işçilik ve fazla çalışma), ulaşım ve diğer giderler olarak belirlendiği anlaşılmaktadır.
Yukarıda yer verilen ilgili mevzuat hükmü ve açıklamaları ile ihale dokümanı düzenlemelerinden, sınır değerin altında teklif veren isteklilerden aşırı düşük teklif açıklaması istenileceği ve isteklilerce sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının değerlendirildikten sonra ihalenin sonuçlandırılacağı, idarelerce düzenlenen aşırı düşük teklif açıklama talebi yazısında, hangi maliyetlerin önemli teklif bileşeni olduğu hususunda idarenin takdir yetkisi bulunmakla birlikte, teklifte önemli olduğu tespit edilen maliyet bileşenlerine net bir şekilde yer verilmesi ve isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olan bahse konu önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesi gerektiği anlaşılmaktadır.
İdarece, ihale üzerinde bırakılan Aşiyan Temizlik Tarım ve Ormancılık Otomotiv Gıda İnşaat İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’ne gönderilen aşırı düşük teklif açıklama talebi yazısı incelendiğinde, “ulaşım” giderinin önemli teklif bileşeni olarak belirlendiği, ancak söz konusu ulaşım giderinin; işin niteliği itibariyle bakım onarım hizmetini gerçekleştirecek personelin hizmetin gerçekleştirileceği yerlere götürülmesine ilişkin ulaşım gideri mi yoksa bakım onarım hizmetinde kullanılacak malzeme ve ekipmanların taşınmasına yönelik ulaşım gideri mi olduğu konusunda tereddüdün oluştuğu,
Öte yandan bahse konu yazıda yer alan “diğer giderler” ifadesinin Teknik Şartname’de yer alan hangi teklif bileşenlerini işaret ettiği hususunda belirsizlik oluşturduğu, başvuru sahibinin iddialarında yer verdiği girdi maliyetlerinin “diğer giderler” ifadesi içerisinde yer alıp almadığı konusunda bir açıklık bulunmadığı, açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin muğlak bir şekilde belirlendiği görülmüş olup, istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklamalarının sunulmasına ve sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının mevzuata uygun bir şekilde değerlendirilmesine imkân bulunmadığı anlaşılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, idare tarafından teklifte önemli olduğu tespit edilen maliyet bileşenlerinin açık ve tereddüde mahal vermeyecek şekilde belirlenerek, aşırı düşük teklif sorgulamasının yeniden yapılması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,
Oybirliği ile karar verildi.
|