ihale dokümanında kendi malı araçlar için demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da mali müşavir raporunun kiralık araçlar için ise noter onaylı kira sözleşmesinin sözleşme imzalamadan önce idareye sunulması istenilemez

ihale dokümanında kendi malı araçlar için belgelerin sözleşme imzalamadan önce idareye sunulması istenilemez

Toplantı No 2023/045
Gündem No 12
Karar Tarihi 06.09.2023
Karar No 2023/UH.II-1172

BAŞVURU SAHİBİ:

Yağmur Yemekçilik Gıda Taah. Tem. İnş. Hayv. San. ve Tic. Ltd. Şti.,

 

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Korkut İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü,

 

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2023/738861 İhale Kayıt Numaralı “2023 / 2024 Eğitim ve Öğretim Yılında Muş İli /  Korkut İlçesinde Taşıma Kapsamında Bulunan 550 İlkokul/Ortaokul /Lise Öğrencilerine Malzeme Dâhil 180 Gün 99000 Öğün Öğle Yemeği Yemek Pişirilmesi, Dağıtılması Hizmet Alım İşi” İhalesi

 

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Korkut İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından 15.08.2023 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “2023 / 2024 Eğitim Ve Öğretim Yılında Muş İli/ Korkut İlçesinde Taşıma Kapsamında Bulunan 550 İlkokul/Ortaokul/Lise Öğrencilerine Malzeme Dâhil 180 Gün 99000 Öğün Öğle Yemeği Yemek Pişirilmesi, Dağıtılması Hizmet Alım İşi” ihalesine ilişkin olarak Yağmur Yemekçilik Gıda Taah. Tem. İnş. Hayv. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 09.08.2023 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 25.08.2023 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 28.08.2023 tarih ve 106197 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 28.08.2023 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

 

Başvuruya ilişkin olarak 2023/997 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

 

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

 

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, Teknik Şartname’nin “Diğer Hususlar” başlıklı 10’uncu maddesinde “İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sözleşme imzalanmadan önce idareye sunulacak belgeler.

10.1) Yemek üretim ve dağıtımı, yemeği hijyenik ortamda taşımaya elverişli Termokinli araçlarla yapılacaktır. Yüklenici kendi malı araçlar için demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir raporu veya serbest muhasebeci mali müşavir raporunu; kiralık araçlar için ise noter onaylı kira sözleşmesini sözleşme imzalamadan önce idareye sunacaktır. Ayrıca Finansal Kiralama Kanunu hükümlerine göre edinilmiş ekipmanlar için ise kira sözleşmesi sunulacaktır.

10.2) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sözleşme imzalanmadan önce belgeler; idareye imza karşılığı teslim edilecektir. İdare tarafından gerekli incelemeler ve evrak sorgulamaları yapıldıktan sonra sözleşme imzalanacaktır.” düzenlemesinin yer aldığı,

Sözleşmenin imzalanması aşamasında, ihale üzerinde kalan ve ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak belirlenerek sözleşmeye davet edilen isteklilerce sunulması zorunlu olan belgelerin 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu ve Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği ile belirlendiği, mevzuat uyarınca sunulması zorunlu olmayan söz konusu belgelerin henüz sözleşme aşamasında sunulmasının ihale dokümanı ile zorunlu tutulmasıyla, bahsedilen belgelerin yeterlilik kriteri haline getirildiği, bu nedenle belirtilen düzenlemenin mevzuata aykırı olduğu iddialarına yer verilmiştir.

 

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

 

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı 10’uncu maddesinde “…Bu madde kapsamında istenen belgelerden hangilerinin taahhütname olarak sunulabileceği Kurum tarafından belirlenir. Gerçeğe aykırı hususlar içeren taahhütname sunulması veya ihale üzerinde kalan istekli tarafından taahhüt altına alınan durumu tevsik eden belgelerin sözleşme imzalanmadan önce verilmemesi halinde bu durumda olanlar ihale dışı bırakılarak geçici teminatları gelir kaydedilir.” hükmü,

 

Aynı Yönetmelik’in “Makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler ve kapasite raporu” başlıklı 41’inci maddesinde “(1) İşin yapılabilmesi için gerekli görülen makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin bilgilere sözleşme tasarısında yer verilir. Ancak, söz konusu makine, teçhizat ve diğer ekipman yeterlik kriteri olarak belirlenemez. İşin niteliğinin gerektirdiği hallerde, kendi malı olması gerekli görülen makine, teçhizat ve diğer ekipman fiyat dışı unsur olarak belirlenebilir. İdari şartnamede, fiyat dışı unsur olarak belirlenen makine, teçhizat ve diğer ekipmanın sayısı, niteliği ve teknik kriterlere yönelik düzenlemelere yer verilir. Fiyat dışı unsur değerlendirmesi yapılabilmesi için, kendi malı olduğunu gösteren belgeler ile teknik kriterleri tevsik eden belgelerin teklif ile birlikte sunulması gerekir. Kendi malı makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin fiyat dışı unsurun, fiyat ve fiyat dışı unsurlar dahil hesaplanan toplam değerlendirme puanı içindeki ağırlığı yüzde biri geçemez. Söz konusu oranı arttırmaya veya azaltmaya ya da alım konusuna göre farklı oranlar belirlemeye Kurum yetkilidir.

(2) İsteklinin kendi malı olan makine, teçhizat ve diğer ekipman; ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir raporu ile tevsik edilir. Tevsik işleminin aslına uygunluğunun noter tarafından onaylanmış ruhsat örneklerinin sunularak yapılması halinde, örnek çıkarma işleminin ilan veya davet tarihinden sonra yapılmış olması zorunludur.

(3) Geçici ithalle getirilmiş veya finansal kiralama yoluyla edinilmiş makine ve ekipman, kira sözleşmesinin sunulması ve ihalenin ilk ilan veya davet tarihine kadar olan kiralarının ödendiğinin belgelenmesi şartı ile isteklinin kendi malı sayılır… ” hükmü,

 

Anılan Yönetmelik’in “İhale üzerinde kalan isteklinin sözleşmeye davet edilmesi” başlıklı 67’nci maddesinde “(1) Kanunun 41 inci maddesinde belirtilen sürelerin bitimini, ön mali kontrol yapılması gereken hallerde ise bu kontrolün tamamlandığı tarihi izleyen günden itibaren üç gün içinde ihale üzerinde bırakılan istekliye, tebliğ tarihini izleyen on gün içinde kesin teminatı vermek suretiyle sözleşmeyi imzalaması hususu bildirilir. Yabancı istekliler için bu süreye oniki gün ilave edilir.

(2) Sözleşmenin imzalanacağı tarihte, sözleşme imzalanmadan önce ihale sonuç bilgileri Kuruma gönderilmek suretiyle ihale üzerinde kalan isteklinin ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığının teyit edilmesi zorunludur.

(3) Mücbir sebep halleri dışında, ihale üzerinde kalan istekli, yasal yükümlülüklerini yerine getirerek sözleşme imzalamak zorundadır. Bu zorunluluğa uyulmaması halinde, ihale üzerinde kalan isteklinin geçici teminatı gelir kaydedilerek Kanunun 58 inci maddesi hükümleri uygulanır. Ancak, ( )… Kanunun 10 uncu maddesi kapsamında taahhüt altına alınan durumu tevsik etmek üzere idareye sunulan bilgi ve/veya belgelerin taahhüt edilen duruma aykırı hususlar içermesi halinde, ihale üzerinde kalan isteklinin geçici teminatı gelir kaydedilmekle birlikte, hakkında Kanunun 58 inci maddesi hükümleri uygulanmaz.” hükmü yer almaktadır.

 

İhaleye ilişkin İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;

a) Adı: 2023 / 2024 eğitim ve öğretim yılında muş ili / korkut ilçesinde taşıma kapsamında bulunan 550 ilkokul/ortaokul /lise öğrencilerine malzeme dâhil 180 gün 99.000 öğün öğle yemeği yemek pişirilmesi, dağıtılması hizmet alım işi

b) Türü: Hizmet alımı

c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

ç) Yatırım proje no’su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır.

d) Kodu:

e)Miktarı:550 ilkokul/ortaokul /lise öğrencilerine malzeme dâhil 180 gün 99.000 öğün öğle yemeği yemek pişirilmesi, dağıtılması hizmet alım işi

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer:

1.Korkut Anadolu Lisesi
2.Güneyik İlk-Ortaokulu
3.Güven Ortaokulu
4.Konakdüzü İlk-Ortaokulu
5.Mehmet Akif Ersoy Ortaokulu
6.Mehmet Akif Ersoy İlkokulu
7.Karakale İlk-Ortaokulu
8.İçboğaz İlkokulu” 
düzenlemesi,

 

Anılan Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeler ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin bilgileri e-teklifleri kapsamında beyan etmeleri gerekmektedir.

ı) İstekliler, ihale tarihi itibariyle geçerliliğini sürdüren, yetkili kuruluşlardan aldıkları, yemek hazırlama, pişirme, dağıtım ve sonrası hizmetleri yapmaya yeterli olan “İşletme Kayıt Belgesi”nin aslını veya aslı idarece görüldüğü onaylanan suretini veya noter tasdikli suretini ihale dosyasında sunmak zorundadırlar.

7.5.2. İstekliler bağlı olduğu ilin ticaret ve/veya sanayi odası yada esnaf ve sanatkarlar odası tarafından düzenlenen  ihale konusu yemek hizmetinin yapılacağı iş yerine ait teklif verilen kısımlar itibariyle günlük  yemek verilecek öğrenci sayısının en az  2/3’ü (1.Kısım için 170 , 2.Kısım için 198 iki kısıma teklif verilmesi durumunda 368 ) kadar kapasite raporu

7.5.3. Yerel koşulların elverişsiz olması ve ilgili ihalelere teklif verilmeyeceğinin öngörülmesi durumunda herhangi bir yeterlilik belgesi istemeyecek ve bu maddeyi boş bırakacaktır.

Yerel koşulların elverişli olması ve ihaleye teklif verileceğinin öngörülmesi durumunda aşağıdaki belgeler istenebilecektir.
TS 8985 Hizmet Yeterlilik Belgesi: İşyerleri Yemek Fabrikaları- Toplu Yemek Mutfakları ve Yemek Servisleri- Genel Kurallar Belgesi
TS 13075 (Ham, Yarı Mamul ve mamul gıda maddeleri, gıda katkı maddeleri ile işlenmeye mahsus yan ürünler ve gıda ambalajlarının bir yerden başka bir yere taşınmasında uyulacak idari-işletme kuralları ile taşıma araçlarını özellikleri gıda taşıma hizmeti veren iş yerleri ve çalışanların özellikleri ile ilgili kuralları kapsar.) belgesine haiz olacaktır.

Kalite yönetim sistem belgesi Türk Akreditasyon Kurumu tarafından akredite edilen belgelendirme kuruluşları veya Uluslararası Akreditasyon Forumu Karşılıklı Tanınma Antlaşmasında yer alan ulusal akreditasyon kurumlarınca akredite edilmiş belgelendirme kuruluşları tarafından düzenlenmesi zorunludur. Bu belgelendirme kuruluşlarının, Uluslararası Akreditasyon Forumu Karşılıklı Tanınma Antlaşmasında yer alan ulusal akreditasyon kurumlarınca akredite edilmiş belgelendirme kuruluşu olduklarının ve bu kuruluşlarca düzenlenen belgelerin geçerliliğini sürdürdüğünün, Türk Akreditasyon Kurumundan alınacak bir yazı ile teyit edilmesi gerekir. İhale tarihi veya bu tarihten önceki bir yıl içinde alınan teyit yazıları geçerlidir. Ancak, Türk Akreditasyon Kurumu tarafından akredite edildiği duyurulan belgelendirme kuruluşları tarafından düzenlenen ve TÜRKAK Akreditasyon Markası taşıyan belge ve sertifikalar için Türk Akreditasyon Kurumundan teyit alınması zorunlu değildir. Bu belgenin ihale tarihinde geçerli olması yeterlidir.

İş ortaklıklarında, ortaklardan birinin istenilen belgeyi sunması yeterlidir.

Deney laboratuvarlarının kalite yeterliğine ilişkin belgelerin Türk Akreditasyon Kurumu veya Uluslararası Laboratuvar Akreditasyon İşbirliği Karşılıklı Tanınma Anlaşmasında yer alan akreditasyon kurumları tarafından düzenlenmesi zorunludur. Bu akreditasyon kurumlarının Uluslararası Laboratuvar Akreditasyon İşbirliği Karşılıklı Tanınma Anlaşmasında yer alan akreditasyon kurumu olduklarının ve bu kuruluşlarca düzenlenen belgelerin geçerliliğini sürdürdüğünün, Türk Akreditasyon Kurumundan alınacak bir yazı ile teyit edilmesi gerekir. Teyit yazısı, ihale veya son başvuru tarihinde geçerli olması koşuluyla düzenlendiği tarihten itibaren bir yıl süreyle kullanılabilir. Ancak Türk Akreditasyon Kurumu tarafından düzenlenen ve TÜRKAK Akreditasyon Markası taşıyan belge ve sertifikalar için Türk Akreditasyon Kurumundan teyit alınması zorunlu değildir. Bu belgenin ihale tarihinde geçerli olması yeterlidir.

İş ortaklıklarında, ortaklardan birinin istenilen belgeyi sunması yeterlidir.”  düzenlemesi,

 

Teknik Şartname’nin “Diğer Hususlar” başlıklı 10’uncu maddesinde “İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sözleşme imzalanmadan önce idareye sunulacak belgeler;

10.1.  Yemek üretim ve dağıtımı, yemeği hijyenik ortamda taşımaya elverişli Termokinli araçlarla yapılacaktır. Yüklenici kendi malı araçlar için demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir raporu veya serbest muhasebeci mali müşavir raporunu; kiralık araçlar için ise noter onaylı kira sözleşmesini sözleşme imzalamadan önce idareye sunacaktır. Ayrıca Finansal Kiralama Kanunu hükümlerine göre edinilmiş ekipmanlar için ise kira sözleşmesi sunulacaktır.

10.2.İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sözleşme imzalanmadan önce belgeler; idareye imza karşılığı teslim edilecektir. İdare tarafından gerekli incelemeler ve evrak sorgulamaları yapıldıktan sonra sözleşme imzalanacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.

 

Başvuru konusu ihalenin 2023 / 2024 eğitim ve öğretim yılında  Muş İli  Korkut İlçesinde taşıma kapsamında bulunan 550 ilkokul/ortaokul /lise öğrencilerine malzeme dâhil 180 gün 99000 öğün öğle yemeği yemek pişirilmesi, dağıtılması hizmet alımı işi olduğu, 15.08.2023 tarihinde gerçekleştirilen ihalede 5 doküman satın alındığı ve ihaleye 2 istekli tarafından teklif sunulduğu tespit edilmiştir.

 

İhaleye ilişkin Teknik Şartname’nin “Diğer Hususlar” başlıklı 10’uncu maddesinde yemek üretim ve dağıtımının, yemeği hijyenik ortamda taşımaya elverişli termokinli araçlarla yapılacağı, yüklenicinin kendi malı araçlar için demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir raporu veya serbest muhasebeci mali müşavir raporunu; kiralık araçlar için ise noter onaylı kira sözleşmesini sözleşme imzalamadan önce idareye sunacağı, ayrıca Finansal Kiralama Kanunu hükümlerine göre edinilmiş ekipmanlar için ise kira sözleşmesi sunulacağının düzenlendiği tespit edilmiştir.

 

Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinde, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 10’uncu maddesinde yer verilen ve ihaleye katılım aşamasında aranan belgelerden kurum tarafından taahhütname sunulmasına imkân tanınanlara ilişkin olarak kanıtlayıcı belgeler ile yine Kanun’un bahse konu maddesi kapsamında sayılan diğer belgelerin ihale üzerinde kalan istekli tarafından sözleşme imzalanmadan önce idareye sunulacağı, söz konusu belgelerin sözleşme imzalanmadan önce idareye verilmemesi veya sunulan bilgi ve/veya belgelerin taahhüt edilen durumlara aykırı hususlar içermesi halinde ihale üzerinde bırakılan isteklinin ihale dışı bırakılarak geçici teminatının gelir kaydedileceği hüküm altına alınmıştır.

 

Uyuşmazlığa konu ihaleye ait Teknik Şartname’nin aktarılan 10’uncu maddesinden, yemek üretim ve dağıtımının termokinli araçlarla yapılacağı, yüklenici tarafında kendi malı araçlar için demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir raporu veya serbest muhasebeci mali müşavir raporunun; kiralık araçlar için ise noter onaylı kira sözleşmesinin sözleşme imzalamadan önce idareye sunulacağı, ayrıca Finansal Kiralama Kanunu hükümlerine göre edinilmiş ekipmanlar için ise kira sözleşmesinin sunulacağı, idare tarafından gerekli incelemeler ve evrak sorgulamaları yapıldıktan sonra sözleşme imzalanacağı anlaşılmıştır.

 

Kamu ihale mevzuatında sözleşme imzalanmadan önce sunulması gereken belgelerin ve bu belgelerin sunulmaması halinde hangi yaptırımların uygulanacağının belirli olduğu, iddia konusu edilen belgelerin de sözleşme imzalanmadan önce sunulması gereken belgeler arasında yer almadığı, dolayısıyla bahsi geçen belgelerin sözleşme imzalanmadan önce sunulmasının istenemeyeceği anlaşılmış olup, söz konusu düzenlemenin bu haliyle mevzuata uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.

 

Diğer yandan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez.

Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade edilmez.” hükmü yer almaktadır.

 

Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunduğu tespit edildiğinden,  4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun yukarıda yer verilen 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendinde, başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verileceği, Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesinin yapılacağı ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemeyeceği, diğer hallerde ise başvuru bedelinin iade edilmeyeceği hüküm altına alınmış olduğundan itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine yönelik Kurul kararının bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kurul kararı ile birlikte Kuruma yazılı talebi halinde bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde 27.322,00 TL’lik itirazen şikâyet başvuru bedelinin iade edilmesi gerekmektedir.

 

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılığı belirlenen ihale işlemlerinin düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.

 

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

 

1) 4734 sayılı Kanunun 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin iptaline,

 

2)  Başvuru bedelinin Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kamu İhale Kurumuna yazılı talebi halinde iadesine,

 


Oybirliği ile karar verildi.