Özsal İnşaat Taah. ve Nak. San. Tic. Aş.,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Karayolları Genel Müdürlüğü 13. Bölge Müdürlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2020/237278 İhale Kayıt Numaralı “(Antalya-Manavgat) Ayr-(Başlar-İbradı) Ayr-3Blhdyolu (Km:16+100-32+780 Arası) Toprak İşleri, Sanat Yapıları ve Bsk Üstyapı İşleri İkmal İnşaatı İşi” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Karayolları Genel Müdürlüğü 13. Bölge Müdürlüğü tarafından 17.06.2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “(Antalya-Manavgat) Ayr-(Başlar-İbradı) Ayr-3Blhdyolu (Km:16+100-32+780 Arası) Toprak İşleri, Sanat Yapıları ve Bsk Üstyapı İşleri İkmal İnşaatı İşi” ihalesine ilişkin olarak Özsal İnşaat Taah. ve Nak. San. Tic. Aş.nin 28.05.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 04.06.2020 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 11.06.2020 tarih ve 25408 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 11.06.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2020/949 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

İdari Şartname’nin 7.5.5’inci maddesinde ihale konusu iş kapsamında bulundurulması istenen makine, araç ve ekipmanın bazıları için isteklinin kendi malı olması şartı getirildiği, fakat işin niteliği, boyutu, süresi ve işin yapılacağı bölge göz önüne alındığında bahse konu araç ve makinelerin kendi malı olma şartını gerektirecek bir durumun bulunmadığı, ihale konusu işin sıradan ve çok büyük olmayan bir yol yapım işi olduğu, işin yapılma yeri nedeniyle hem çalışılmayacak günün olmadığı hem de güvenlik bakımından sıkıntı bulunmadığı bu sebeple araç ve makineler için getirilen kendi malı olması şartının rekabeti ve eşitliği bozduğu ve kamu ihale mevzuatına açıkça aykırı olduğu,

Ayrıca, ihalede kendi malı olarak istenen araç ve makinelerde aranan özelliklerin de işin niteliği, boyutu ve süresi ile uyumlu olmadığı, şöyle ki;

– Birim fiyatları oluşturan analizlerde 400 HP gücünde distribütör girdisi bulunmamasına rağmen teknik özellikten daha yüksek olarak istenen 400 HP gücünde distribütörün rekabeti engellediği,

– Yaklaşık maliyet analizlerinde belirtilen beygir girdisi ile uyuşmayan, birim fiyat analizlerinde 210 HP olarak istenen fakat İdari Şartname’de ise 345 HP gücünde istenen 2 adet ekskavatörün ihaledeki eşitlik ve rekabet ilkesini zedelediği,

– İdare tarafından ihale konusu iş kapsamında çift kabinli kamyon istenilmesinin gereksiz olduğu, pikap veya tek kabinli kamyonetler ile de aynı ihtiyacın karşılanabileceği,

-12 metre genişliğinde asfalt serme makinesinin (finişer) istenilmesine gerek olmadığı, 6 metrelik iki adet asfalt serme makinesinin de aynı işlevi görebileceği, yapılan düzenlemenin rekabeti sınırlandığı,

-İhalede 120 m³/saat kapasiteli beton santrali istenildiği ve işin süresi baz alındığında istenen santralde 672.000 m³ beton üretilebileceği, fakat iş kapsamında kullanılacak betonun 31.850 m³ olduğu, bu nedenle işin bünyesinde bulunan beton miktarı ile istenilen 120 m³/saat kapasiteli beton santralinin uyuşmadığı ayrıca beton tedarikinin günümüz koşullarında işin yapılacağı bölgede her koşulda sağlanmasının mümkün olduğu bu sebeple bahse konu şartın rekabeti engellediği,

-İhalede istenen vakumlu süpürge aracının yapımı tamamlanmış ve kullanılmakta olan yollarda temizlik yapılması için kullanıldığı, ihale konusu iş ile bir ilgisi bulunmadığı, ilgili şartın eşitliği bozduğu ve rekabeti engellediği,

Ek olarak iş kapsamındaki araçların alım bedelinin işin tamamlanması için öngörülen bedelin yarısına denk geldiği, bu durumun ihaleye iştirak edecek firmaların eşit bir şekilde yarışmalarını ve rekabet etmelerini engellediği iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur…” hükmü,

Anılan Kanun’un “Şartnameler” başlıklı 12’nci maddesinde “… İhale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin teknik kriterlerine ihale dokümanının bir parçası olan teknik şartnamelerde yer verilir. Belirlenecek teknik kriterler, verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olacak, rekabeti engelleyici hususlar içermeyecek ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlayacaktır…” hükmü,

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Yeterliğin belirlenmesinde uyulacak ilkeler” başlıklı 29’uncu maddesinde “(1) Ekonomik ve mali yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliğin saptanması amacıyla öngörülecek değerlendirme kriterleri ve istenecek belgeler, rekabeti engelleyecek şekilde belirlenemez.

(2) Yeterlik değerlendirmesi için istenecek belgelerin ve yeterlik değerlendirilmesinde aranılacak kriterlerin, ihale veya ön yeterlik ilanı ile idari şartnamede veya ön yeterlik şartnamesinde ya da davet yazısında belirtilmesi zorunludur…” hükmü,

Anılan Yönetmelik’in “Makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler” başlıklı 41’inci maddesinde “(1) İşin yapılabilmesi için gerekli görülen tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmanın sayısına ve niteliğine dokümanda yer verilir. Tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman için kendi malı olma şartının aranmaması esastır.

(2) Ön yeterlik şartnamesi veya idari şartnamede, aday veya isteklinin kendi malı olması istenen ve teknik kriterlerine yönelik düzenleme yapılan, tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ait belgelerin de başvuru veya teklif kapsamında sunulması zorunludur.

(3) Adayın veya isteklinin kendi malı olan tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman; ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir raporu ile tevsik edilir. Tevsik işleminin aslına uygunluğu noter tarafından onaylanmış ruhsat örneklerinin sunularak yapılması halinde örnek çıkarma işleminin ilan veya davet tarihinden sonra yapılmış olması zorunludur.

(4) Geçici ithalle getirilmiş veya finansal kiralama yoluyla edinilmiş tesis, makine, teçhizat ve ekipmanın, kira sözleşmesinin sunulması ve ihalenin ilk ilan veya davet tarihine kadar olan kiralarının ödendiğinin belgelenmesi şartı ile adayın veya isteklinin kendi malı sayılır.

(5) İş ortaklığında, tesis, makine, teçhizat ve ekipman ortakların biri veya birkaçı tarafından sağlanır. Konsorsiyumda, tesis, makine, teçhizat ve ekipman ilişkin belgeler her bir ortağın kendi kısmı göz önünde bulundurularak ortaklardan ayrı ayrı istenir ve değerlendirilir.

(6) Yapım işlerinde kullanılacak makine, malzeme ve ekipman ile yazılımın tamamının veya belli bir kısmının yerli malı olması şartı getirilebilir. Ancak, malzemelere ilişkin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından, makine ve ekipmanlara ilişkin Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından ilgili kurum ve kuruluşların görüşleri alınarak orta düşük, orta yüksek ve yüksek teknolojili makine, malzeme ve ekipman arasından belirlenen, Kurum tarafından ilan edilen listede yer alan ve ihale konusu işte kullanılacak makine, malzeme ve ekipmanın yerli malı olması şarttır.” hükmü,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İhale Uygulama Yönetmeliklerinin tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeleri düzenleyen maddelerinde kendi malı olma şartının aranmamasının esas olduğu hükme bağlanmıştır. İdareler tarafından bazı tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman için aday veya isteklinin kendi malı olma şartının aranması durumunda; kendi malı olması istenen tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmanın teknik kriter ve özelliklerine ön yeterlik şartnamesi veya idari şartnamede yer verilecek, aday veya istekliler de kendi malı olan tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmanı; ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir (YMM) raporu veya serbest muhasebeci mali müşavir (SMMM) raporu ile tevsik edeceklerdir. Makine, teçhizat ve diğer ekipman için kendi malı olma koşulunun aranmaması durumunda ise aday veya isteklilerden başvuru veya teklifleri kapsamında (taahhütname, yapı araçları taahhütnamesi, kira sözleşmesi, vb.) herhangi bir belge sunmaları istenmeyecektir.

9.2. Yapım işi ihalelerinde, ihale konusu işin yürütülmesi için işyerinde bulundurulması öngörülen; tesis, makine, teçhizat ve ekipmana ilişkin bilgilere sözleşme tasarısında yer verilecektir.” açıklaması,

İhaleye ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;

a) Adı: (antalya-manavgat) ayr-(başlar-ibradı) ayr-3blhdyolu (km:16+100-32+780 arası) toprak işleri, sanat yapıları ve bsk üstyapı işleri ikmal inşaatı işi

b) Türü: Yapım işleri

c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

ç) Yatırım proje no’su (yapım işlerinde): 1986E04-128

d) Kodu:

e) Miktarı: Yaklaşık 17 km yolun, toprak işleri, sanat yapıları ve bsk üstyapı işleri ikmal inşaatı işi

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: (antalya-manavgat) ayr-(başlar-ibradı) ayr-3blhdyolu (km:16+100-32+780 arası)” düzenlemesi,

Anılan İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7.5.5’inci maddesinde “

Yüklenicinin, ihale konusu işin yapılabilmesi için yukarıda belirtilen ve bu işin yapılmasında ihtiyaç duyulan/duyulabilecek idare veya kontrol şefi tarafından ayrıca işyerinde bulundurulması istenilen her türlü tesis, makine ve teçhizatı işyerinde bulundurması ve çalıştırması zorunludur. İdari şartnamede, aday veya isteklinin kendi malı olması istenen ve teknik kriterlerine yönelik düzenleme yapılan, tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ait belgelerin de başvuru veya teklif kapsamında sunulması zorunludur.

Adayın veya isteklinin kendi malı olan tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman; ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir raporu veya serbest muhasebeci mali müşavir raporu  ile tevsik edilir. Yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir tarafından hazırlanan raporda incelemenin yapıldığı unsurlara ait tevsik edici bilgi ve belgeler (ruhsat, demirbaş veya amortisman defterine de kayıtlı olduğuna dair belgeler) rapor ekinde sunulacaktır. Geçici ithalle getirilmiş veya finansal kiralama yoluyla edinilmiş tesis, makine, teçhizat ve ekipmanın, kira sözleşmesinin sunulması ve ihalenin ilk ilan veya davet tarihine kadar olan kiralarının ödendiğinin belgelenmesi şartı ile adayın veya isteklinin kendi malı sayılır.

İş ortaklığında, tesis, makine, teçhizat ve ekipman ortakların biri veya birkaçı tarafından sağlanır.” düzenlemesi,

Sözleşme Tasarısı’nın “İşe başlama ve bitirme tarihi” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. Sözleşmenin imzalandığı tarihten itibaren 5 (beş ) gün içinde Yapım İşleri Genel Şartnamesi hükümlerine göre yer teslimi yapılarak işe başlanır.

9.2. Yüklenici taahhüdün tümünü, işyeri teslim tarihinden itibaren 700 (yedi yüz) gün içinde tamamlayarak geçici kabule hazır hale getirmek zorundadır. Sürenin hesaplanmasında; havanın fen noktasından çalışmaya uygun olmayan dönemi ile resmi tatil günleri dikkate alındığından, bu nedenlerle ayrıca süre uzatımı verilmez.

9.3. Bu madde boş bırakılmıştır.

9.4. Bu işyerinde havanın fen noktasından çalışmaya uygun olmadığı günler yok – yok tarihleri arasındaki 0 (sıfır) gündür. Ancak, işin bitiminde bu devre dikkate alınmaz ve İdare Yükleniciden teknik şartları yerine getirerek işi tamamlaması için bu dönemde çalışmasını isteyebilir. Zorunlu nedenlerle ertesi yıla sari hale gelen işlerde, çalışmaya uygun olmayan devre, ödenek durumuna ve imalatın cinsine göre dikkate alınır…” düzenlemesi yer almaktadır.

Anılan Sözleşme Tasarısı’nda işin niteliği, türü ve miktarı aşağıdaki şekilde belirtilmiştir.

Yukarıda aktarılan mevzuat düzenlemelerinden, idareler tarafından ihale konusu iş kapsamında kullanılması öngörülen makine ve ekipmanlara ve teknik kriterlerine yönelik düzenlemeler yapılabileceği, kullanılması öngörülen makine ve ekipmanın isteklinin kendi malı  olması şartının aranmamasının esas olduğu, ancak işin gerçekleştirilmesi noktasında gerekli görülmesi halinde kendi malı olması istenilen makine ve ekipmana ve teknik kriterlerine ilişkin yeterlik kriteri belirlenebileceği, bu konuda idarelerin kullanacağı takdir yetkisinin mutlak ve sınırsız olmadığı, ihale mevzuatında hükme bağlanan temel ilkelerin sağlanması gerektiği, diğer bir ifadeyle, isteklinin kendi malı olması istenen makine ve ekipman şartının rekabeti engellemeyecek şekilde belirlenmesi gerektiği anlaşılmaktadır.

İdare tarafından İdari Şartname’nin 7’nci maddesinde ihale konusu iş kapsamında kullanılacak ve iş yerinde bulundurulması gereken tesis, makine ve teçhizata yönelik düzenleme yapıldığı, buna göre işin gerçekleştirilmesi esnasında kullanılacak 16 adet farklı özelliklerde araç ve ekipmanın ve sayılarının belirlendiği, toplamda istenen araç ve ekipman sayısını 32 olduğu, söz konusu araçlardan 11 adedinin isteklilerin kendi malı  olmasının istendiği, beton santrali, asfalt distribütörü, konkasör kırma eleme tesisi, çift kabinli ekip kamyonu, mekanik plent, trimer asfalt kazıyıcı, asfalt plenti, ekskavatör, vakumlu süpürge ve finişerin isteklinin kendi malı olması hususunda düzenleme yapıldığı, kendi malı olarak istenilmeyen makine ekipmanın ise kamyon, demir bandajlı silindir, lastik tekerlekli silindir, arazöz, greyder, yükleyici olarak belirlendiği, itirazen şikayet başvuru tarihi itibariyle ihale komisyonu kararı henüz alınmamış olmakla birlikte ihalede 84 adet ihale dokümanı satın alınmasına rağmen 33 isteklinin ihaleye katılım sağladığı görülmüştür.

İhale konusu işin yaklaşık 17 km yolun, toprak işleri, sanat yapıları ve bsk üstyapı işleri ikmal inşaatı işi olduğu, işin süresinin 700 gün olduğu ve havanın fen noktasından çalışmaya uygun olmayan gün sayısının 0 (sıfır) gün olarak belirlendiği anlaşılmaktadır.

İdare tarafından başvuru sahibine gönderilen şikayete cevap yazısı incelendiğinde, 32 adet araçtan yalnızca 11 adedinin kendi malı olarak istendiği ve iş için önem arz eden makine ve ekipmanların kendi malı olması hususunda düzenleme yapıldığının belirtildiği görülmüştür.

Konuyla ilgili olarak 03.07.2020 tarihli ve E.2020/9381 sayılı yazı ile idareden isteklinin kendi malı olması istenen makine, tesis ve ekipmana yönelik yapılan düzenlemenin ayrıntılı teknik gerekçeleri, kendi malı olarak istenen her bir araç ve ekipmana yönelik belirlenen teknik kriterlerin (kapasite vb.) gerekçeleri ve sözleşme süresi 700 gün olarak belirlenen söz konusu işte kullanılacak araçların ayrı ayrı belirtilmek suretiyle iş kapsamında kaç gün ve günde kaç saat kullanılacağı hususlarında ek bilgi ve belge talep edilmiş olup, idare tarafından 14.07.2020 tarihli ve E.154422 sayılı cevap yazısı gönderilmiştir.

İdare tarafından gönderilen söz konusu cevabi yazı incelendiğinde,

1- İsteklinin kendi malı olması istenen makine, tesis ve ekipmana yönelik yapılan düzenlemenin ayrıntılı teknik gerekçeleri hususuna yönelik verilen cevapta, önceki yıllarda yapılan ihalelerde yüklenicilerin bazı iş makinelerini temin etmekte sıkıntı çektikleri, bu durumun çalışmada sürekliliğine engel teşkil ettiği, yapılan düzenlemenin işin zamanında tamamlanması için önemli bir faktör olduğu, söz konusu ihalede 84 adet ihale dokümanı satın alındığı, 33 istekli tarafından teklif sunulduğu, bu haliyle ihalede gerekli rekabet koşullarının sağlandığı, ihale dokümanında öngörülen 32 araç ve ekipmandan sadece 11 tanesi için kendi malı olma şartı getirildiği, kendi malı olması istenen makine, teçhizat ve ekipman miktarının ve bazı araç çeşitleri için istenilen kapasite şartının makul seviyede olduğu, ayrıca kendi mâlı makineler için istenilen motor güçleri, saatlik kapasiteler vb. özelliklerin verimliliği ve fonksiyonelliği arttırmaya ve ihale konusu işteki trafik, can ve mal güvenliğini tehlikeye düşürecek unsurları ortadan kaldırmaya yönelik olduğu belirtilmiştir.

2- Kendi malı olarak istenen her bir araç ve ekipmana yönelik belirlenen teknik kriterlerin (kapasite vb.) gerekçeleri hususuna yönelik verilen cevapta, kendi malı olma şartı getirilen araçlarda belirli bir model şartının getirilmediği ancak ihtiyaçlara yönelik olarak kapasite şartlarının getirildiği, Karayolları Genel Müdürlüğü Teknik Şartnamelerinde yol inşaatlarının toprak işleri, sanat yapıları ve üstyapı işleri olarak üç ana bölüm şeklinde tarif edildiği, isteklilerin üç bölümde birden çalışmaları gerektiği, toprak işleri kısmında ekskavatörle yarma kazısı yapılırken bir taraftan da sanat yapıları için beton üretimi yapılacağı, aynı zamanda üstyapı imalatları için plentlerde üretim yapılacağı, bu sebeple işlerin iş programına uygun olarak birbirine paralel olarak devam edebilmesi için bu üç bölümdeki ana iş makinalarının isteklilerin bünyesinde bulunması gerektiği belirtilmiştir. İhale konusu iş kapsamında kendi malı olması istenen araç ve ekipmanın kapasite hesabına yönelik ise;

– Beton Santrali (en az 120 m³/saat kapasite raporlu)

Beton imalatları için Karayolları Genel Müdürlüğü analiz kitabında bulunan KGM/03.570 “otomatik beton santralinin 1 saatlik ücreti (40 HP gücünde)” pozunun kullanıldığı, ihalede toplam 13.855,93 m3 beton kullanılacağının belirtildiği ve “…proje genelinde büyük ebatlarda 40 metre uzunluğunda betonarme kutu menfezler bulunduğu, bu menfez imalatlarının 12 metrelik anolar halinde, tek seferde ve derz oluşturmayacak şekilde beton dökümünün yapılması gerektiği, bitümlü tabakası teşkilinden sonra bordür hendek kaplama işlerine ara verilmemesi binder tabakası teşkiline başlanabilmesi için bordür ve hendek kaplı betonun günlük uzun tülde tamamlanması aksi halde binder tabakası teşkilini aksatacağı gibi nedenlerle bu beton üretimi için idaremizce 120 m3/saat kapasiteli beton santralinin kendi malı olması istenilmiştir…” ifadelerine yer verildiği görülmüştür.

– Ekskavatör (en az 345 hp gücünde)

Karayolları Genel Müdürlüğü “Yol, Köprü, Tünel, Bitümlü Kaplamalar, Bakım ve Trafik İşlerine Ait Fiyat Analizleri” kitabında KGM/2200 ve KGM/2202 pozlarının sıralı analiz girdilerinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın 10.120.1004 numaralı “Ekskavatör ve dragline tipi makinalar 210 hp (21/2Yd3)” girdisinin bulunduğunun belirtildiği ve “…Bahse konu ihalede toplam 1.400.000,00 m³ yarma ve ocak ariyet kazısı bulunmakta olup; bu miktarın iş programına uygun bir şekilde yapılabilmesi ve kayalık zeminlerde kırıcılı olarak çalışacak olması ve işin keşfinde 17.002 /K-H/T Ocak taşı ile moloz taş inşaat ve 17.081/K/T isifsiz taş dolgu olmak üzere toplam 90.000 m³ taşın çıkarılması ve yerleşim yerlerinde patlayıcı kullanmadan kazı yapılarak gürültünün önlenmesi ve ateşleme ile kazı çalışmalarında yolun trafiğe kapatılması, ulaşımın kesintiye uğraması göz önünde bulundurularak,  sert zeminlerde verimli çalışacak 345 hp gücünde bir ekskavatörün müteahhit firma bünyesine bulunması gerekmektedir…” ifadelerine yer verildiği görülmüştür.

– Vakumlu Süpürge ( en az 6 m³  hazne kapasiteli)

BF4 pozuna ait birim fiyat tarifinde kaplama yapılacak yol yüzeyinin ve kaplama anında ek yerlerinin süpürülmesi ve çıkan süprüntü malzemesinin platform dışına atılması işleminin yapılacağının belirtildiği, Karayolları Genel Müdürlüğü Karayolu Teknik Şartnamesinin “Yolun hazırlanması” başlıklı 406.05.02 maddesinde “Yol yüzeyi granüler veya plent-miks temel ise, yol bütünüyle plan, profil ve enkesitlere göre inşa edilmiş olacak, bombe ve dever şartnamelere uygun olacaktır. Satıhta gevşek ve serbest malzeme bulunmayacak şekilde süpürme işlemi yapılacaktır.” ifadelerinin bulunduğu, bahse konu aracın bu işlem için gerekli olduğu, bu sebeple kendi malı olarak istenildiği belirtilmiştir.

– Çift Kabinli Ekip Kamyonu (Trafik Levha Direği Çakma/Sökme Aparatı Monteli)

Bahse konu ihalede 15.000,00 m³ asfalt kazısı öngörüldüğü, asfalt kazıma işinin en kısa sürede yapılması ve kazıma işi yapılırken KGM/40.130/T pozuna ait birim fiyat tarifine göre trafik, can ve mal güvenliğini tehlikeye düşerek unsurları ortadan kaldıracak en az 4 kişilik trafik ekibine ihtiyaç duyulduğu, bu trafik ekibin ve trafik işaretlerinin taşınması için çift kabinli ekip kamyonuna ihtiyaç duyulduğu, aracın çift kabinli olmaması halinde ekip elamanlarının can güvenliği yönünden tehlike oluştuğu, ayrıca yapılan çalışmalarda çakma aparatıyla çakılmayan levhaların rüzgar ve trafik hızı nedeniyle zaman zaman yerinden çıktığı ve trafiği tehlikeye düşürdüklerinin tespit edildiği, bu sebeple çakma aparatlı ekip kamyonu ihtiyacının ortaya çıktığı belirtilmiştir.

– Trimer Asfalt Kazıyıcı (en az 400 hp gücünde, en fazla 2.00 metre genişliğinde, 0,15 metre freze derinliğinde konveyörlü)

KGM/03.570/2 “Asfalt kazıma makinesinin bir saatlik ücreti” pozunun kullanıldığı ve bu pozun açılımında 400 hp gücünde maksimum 2,05 metre freze genişliğinde, 0,15 metre freze derinliğinde olduğunun düzenlendiği, istenilen asfalt kazıma makinesinin bu tarife uygun olduğu belirtilmiştir.

– Konkasör Kırma Eleme Tesisi (en az 250 ton/saat kapasiteli)

Sanat yapılarında 27.431,99 ton, üstyapı için ise 230.795,566 ton agrega olmak üzere toplam 258.227,556 ton agrega elde edileceği belirtilmiş ve aşağıdaki hesaplama yapılmıştır.

“SK=SAATLİK KAPASİTE                         ( 250 ton/saat)

R= RANDIMAN                                     ( % 90 )

ÇTG= ÇALIŞACAĞI TOPLAM GÜN SAYISI

GÇS= GÜNLÜK ÇALIŞMA SAATİ              ( 7 Saat)

M = ÜRETİLECEK MALZEME              (258.227,556 ton)

M=SK X ÇTĞ X GÇS X R      ÇTG= M/(SK X GÇS X R)    ÇTG= 258.227,556/(250 X 7 X 0,9)

ÇTG= 164 Gün…”

İşi alacak yüklenicinin tesis, enerji, gerekli izinler ve mobilizasyon süreleri ayrıca elek değiştirme süreleri de dikkate alındığında belirlenen kapasitenin makul olduğu belirtilmiştir.

– Mekanik Plent (en az 400 ton/saat kapasite raporlu)

Bahse konu ihalede toplam 130.000 ton plent-miks alt temel ve plent-miks temel bulunduğu, PMAT ve PMT için 124.410,00 ton agregaya ihtiyaç bulunduğu, 124.410,00 ton PMAT ve PMT agregasının 400 ton/saat kapasiteli mekanik plentte günlük 7 saatlik çalışma ile 124.410/(7X400X0,9) = 50 günde üreteceği, ancak teknik açıdan PMAT, PMT, bitümlü temel, binder, aşınma tabakalarının teşkilinin birbirine bağlı olduğu, Karayolları Teknik Şartnamesinin “Bitümlü sıcak karışımlar bitümlü temel, binder ve aşınma tabakaları serilmesi”  bölümünde genel olarak işin 1 Nisan – 30 Kasım tarihleri arasında yapılacağı, bitümlü temel tabakasının üzerinin hiçbir şekilde açık bırakılmayacağı ve en az binder tabakası ile kaplanacak şekilde düzenleneceği, hava sıcaklığı gölgede ve herhangi bir suni ısıdan uzakta 5 derece olduğu veya 5 derecenin altına düşmeye başladığı zaman, yağmur veya kar yağıyorken veya yolun üzerinde su, buz veya kar birikintisi mevcut iken bitümlü kaplama yapılamayacağının belirtildiği,  ayrıca ihale konusu işte toprak işleri miktarının fazla olduğu, işin süresinin büyük bölümünün toprak işlerini kapsadığı belirtilmiştir.

– Asfalt Plenti (en az 240 ton kapasite raporlu modifiye tesisli)

Bahse konu ihalede toplam 192.000,00 m²  bsk imalatı, 92.160,00 ton ve 20.000,00 ton binder malzemesi olmak üzere toplam 112.160,00 ton bsk miktarına ihtiyaç duyulduğu, 112.160,00 m³ bsk agregasının 240 ton/saatlik asfalt plentinde günlük 7 saatlik çalışma ile 112.160,00/(7 X 240X0,9)=75 günde üreteceğinin hesaplandığı, bsk da fazla ek yeri istenmediğinde 1 günde en az 1 kilometre bsk tabakası serilmesinin istendiği, belirlenen kapasitenin bu durumu karşıladığı, imalatlar sırasında ortaya çıkabilecek arızalarda düşünüldüğünde PMT ve bsk için istenilen kendi malı makinelerin ve kapasitelerinin makul olduğu belirtilmiştir.

– Finişer (en az 12 metre serme açıklığında)

Finişer için KGM/1922/1 pozunun açılımında 60-100 hp gücünde 300 ton/saat kapasiteli ve 5-10 m³ hazneli olacağının belirtildiği, ihaleye ait projede bsk yol genişliğinin 12 metre olduğu, bsk imalatlarında soğuk derz oluşumunun ileride bozulmalara neden olduğu,  bsk imalatının bir seferde serilmesi için finişer serme genişliğinin 12 metre olarak belirlendiği, Karayolu Teknik Şartnamesinin “İnşaat Derzleri’ başlıklı 402.05.04.04 maddesinde günlük inşaatın sonunda ve 2 saatten fazla ara verildiğinde, sıkışmış temel tabakasının bitim yerleri yol eksenine dik doğrultuda kesilerek, düzgün ek yeri yüzeyi oluşturulacağı, boyuna ek yerleri yukarıda açıklandığı gibi yol eksenine paralel olarak şerit kenarından 5-10 cm içeriden kesilerek teşkil edileceği, kesme işleminin silindirlere monte edilmiş veya özel kesme ekipmanları ile yapılacağı, dökülmüş, serilmiş, sıkıştırılmış ve tesviyesi bitmiş bir şeridin yanına yeni şeridin serimine başlamadan önce gerekli temizliğin yapılacağı ve ek yüzeylerinin çimento şerbeti veya su ile ıslatılacağının düzenlendiği, bu açıdan bsk imalatlarında derz yapılması durumunda imalat süreleri ve maliyetin arttığı belirtilmiştir.

·         Asfalt Distribütörü (en az 400 Hp)

BF4 pozuna ait birim fiyat tarifinde bitümlü yapıştırıcının bedeli, depolanması, distribütöre aktarılması, tatbik derecesine kadar ısıtılması ve püskürtme borusu ile veya borunun yanaşmadığı yerlerde el ile püskürtülmesi işleminin yapılacağının belirtildiği, güzergahta %13’e varan boyuna eğimlerin olduğu, bahse konu aracın bu işlem için gerekli olduğu belirtilmiştir.

3- Sözleşme süresi 700 gün olarak belirlenen söz konusu işte kullanılacak araçların ayrı ayrı belirtilmek suretiyle iş kapsamında kaç gün ve günde kaç saat kullanılacağı hususuna yönelik verilen cevapta, makine, ekipman ve teçhizatların ikinci kısımda anlatıldığı, kendi malı olarak istenen araç ve ekipmanın toprak işleri, sanat yapıları ve üstyapı işleri kalemlerinin üçünde de kullanıldığı, birindeki aksamanın diğer bütün üstyapı ekipmanlarının durmasına yol açacağı, müteahhit firmanın ana imalat kalemlerini kendisinin üretmesi ve şantiyesinde acil ve özel durumlara müdahale edebilmesi gerektiği, alt yüklenicilerin hem piyasaya hem de müteahhit firmaya yönelik üretim yaptıkları ve pek çok sakıncalı durumla karşılaşıldığı bu sebeple ana iş gruplarına ait makine ve teçhizatın firmanın kendi malı olması gerektiği, projeye yönelik imalat yapılmasının zorunlu olduğu, üstyapı imalatlarında iş makinelerinin temininde yaşanacak herhangi bir aksaklık üstyapı kalitesini ve yapım sürecini olumsuz etkileyeceği, trafik, can ve mal güvenliğini tehlikeye düşüreceği, isteklilerin kendi malı olması istediği araçların toplam araç içerisinde %34 oranına karşılık geldiği, isteklilerin yeterliğini ölçmeye yönelik ve işin kesintisiz olarak devamını sağlamak amacıyla sınırlı kalarak düzenleme yapıldığı, ayrıca ihale konusu işin kesintiye uğraması sonucunda önemli kamu zararının oluşacağı belirtilmiştir.

İdare tarafından Kurum’a gönderilen cevap yazısı incelendiğinde, ihale konusu iş kapsamında isteklinin kendi malı olması istenen araçlar, bahse konu araçların teknik özellikleri ve iş kapsamında kullanılacağı süreler belirlenirken Karayolları Genel Müdürlüğü analiz kitaplarından yararlanıldığı, iş kalemleri kapsamında gerçekleştirilecek imalatların en hızlı ve sorunsuz şekilde gerçekleştirilmesinin amaçlandığı, ayrıca ihale konusu işin yol yapım işi olması sebebiyle trafikteki can ve mal güvenliğinin de belirlenen kriterlerde rol oynadığı, bölgenin coğrafi yapısını, yağmur veya kar yağarken veya yolun üzerinde su, buz veya kar birikintisi mevcut iken, hava sıcaklığı 5 derecenin altına düşmeye başladığı zaman bazı iş kalemlerinin gerçekleştirilemeyeceğinin dikkate alındığı, bütün bu gerekçeler değerlendirildiğinde işin süresinin doküman kapsamında belirtilen süreden daha düşük olarak gerçekleşeceğinin hesaplandığı, araçların kapasitelerinin de söz konusu şartlar dikkate alınarak ihale konusu işin iş programına uygun olarak gerçekleştirilmesi amacına yönelik olarak belirlendiği, ayrıca iş kalemlerinin belirlenen kriterlere uygun şekilde gerçekleştirilmemesi durumunda imalat sürelerinin ve maliyetin artacağı hususlarının da göz önüne alındığı anlaşılmaktadır.

Ayrıca ihale konusu işin toprak işleri, sanat yapıları ve üstyapı işleri olarak üç ana bölüm halinde yapılacağı ve isteklilerin kendi malı olması hususunda düzenleme yapılan makine, araç ve ekipmanların bahse konu üç kısımda da kullanılacağı, araç ve ekipmanların birindeki aksamanın diğer bütün üstyapı ekipmanlarını, üstyapı kalitesini ve yapım sürecini olumsuz etkileyeceği, can ve mal güvenliğinin tehlikeye düşebileceği, ihale konusu işin iş programına uygun olarak kalemlerin birbirine paralel olarak devam edebilmesi için ana iş makinalarının isteklilerin bünyesinde bulunması gerektiği vurgulanmıştır.

İdare tarafından gönderilen cevabi yazıda yer verilen gerekçeler dikkate alındığında, bahse konu araçlar için kendi malı olma şartı getirilmesinin ve ilgili araçlar için belirlenen kriterlerin ihale konusu işin ifası sırasında işin birtakım güçlüklerle karşılaşılmadan yürütülmesi amacını taşıdığı, idareye tanınan takdir yetkisi dahilinde bulunduğu, idarenin kaynakları verimli kullanma ve ihtiyacını uygun şartlarla ve zamanında sağlama sorumluluğu kapsamında değerIendirilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır. Ayrıca ihale kapsamında 32 araçtan yalnızca 11 adedi için isteklinin kendi malı  olması yönünde düzenleme yapıldığı ve ihalede 84 adet doküman indirildiği, 33 isteklinin ihaleye teklif verdiği, söz konusu düzenlemelerin rekabeti engelleyici nitelikte olmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

Oybirliği ile karar verildi.