ihalede mali teklif dosyası kapsamında sunulması ihale dokümanı düzenlemesi ile zorunlu kılınan Maliyet Özeti Tablosu Ücretlerin Açılımı ve İş Kalemleri Açılımı Tablosu ve Diğer Kalemler Tablosunun istekli tarafından sunulmaması

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Danışmanlık hizmetleri” başlıklı 48’inci maddesinde, “Mimarlık ve mühendislik, etüt ve proje, harita ve kadastro, her ölçekte imar planı, imar uygulama, ÇED raporu hazırlanması, plan, yazılım geliştirme, tasarım, teknik şartname hazırlanması, denetim ve kontrolörlük gibi teknik, mali, hukuki veya benzeri alanlardaki hizmetler, danışmanlık hizmet sunucularından alınır.

 

Danışmanlık hizmetleri, bu bölümde yer alan hükümlere uygun olarak sadece belli istekliler arasında ihale usulü ile ihale edilir. (Değişik son cümle: 31/3/2012-6288/6 md.) Ancak yaklaşık maliyeti 13 üncü maddenin (b) bendinin (2) numaralı alt bendinde hizmet alımları için öngörülen üst limit tutarının dört katının altında kalan danışmanlık hizmetleri, hizmet alımı ihalesiyle gerçekleştirilebilir.” hükmü,

 

Anılan Kanun’un “Ön yeterlik ve isteklilerin belirlenmesi” başlıklı 49’uncu maddesinde “Ön yeterlik ilânları 13 üncü maddede belirlenen süre ve esaslar dahilinde yapılır.

 

Bu Kanun hükümlerine göre yapılan ön yeterlik ilânında, adayların genel uygunluklarını, malî kapasitelerini ve teknik yeteneklerini değerlendirmek üzere belirlenen ön yeterlik kriterlerine ilişkin bilgiler yer alır. Ayrıca bu ilânda, kısa listeye alınmak ve teklif vermek üzere davet edilecek adayların sayısı veya sayı aralığı belirtilir.

 

Ön yeterlik ilânı sonucunda başvuru sunan adayların, ön yeterlik dokümanı ve ilânında belirtilen ön yeterlik kriterlerine göre değerlendirilmesi sonucunda, yeterlikleri tespit edilenler arasından en az üç en fazla on adayın yer alacağı kısa liste oluşturulur.” hükmü,

 

Aynı Kanun’un “İhaleye davet” başlıklı 50’nci maddesinin birinci fıkrasında,  “49 uncu maddeye göre oluşturulan listede yer alan adaylara, teknik ve malî tekliflerini hazırlayabilmeleri için en az 13 üncü maddedeki süreler verilerek, ihale dokümanı ile birlikte ihaleye davet mektubu gönderilir. Ön yeterlik değerlendirmesi sonucunda yeterli bulunmayanlar ile kısa listede yer verilmeyen adaylara yazılı olarak bildirim yapılır. İhaleye davet edilebilecek aday sayısının üçten az olması halinde davet mektubu gönderilmez ve ihale yapılmaz.” hükmü,

 

Aynı Kanun’un “Tekliflerin değerlendirilmesi ve ihalenin yapılması” başlıklı 52’nci maddesinde “İhale komisyonunca ihalenin yapılacağı saatte kaç teklif verilmiş olduğu bir tutanakla tespit edilerek, hazır bulunanlara duyurulur ve hemen ihaleye başlanır. İhale komisyonu teklif zarflarını alınış sırasına göre inceler. 30 uncu maddenin birinci fıkrasına uygun olmayan zarflar bir tutanak ile belirlenerek değerlendirmeye alınmaz. Teknik tekliflere ait zarflar isteklilerle birlikte hazır bulunanlar önünde alınış sırasına göre açılarak, istenilen belgelerin tam olarak verilmiş olup olmadığı kontrol edilir ve durum bir tutanakla tespit olunur. Malî teklifleri içeren zarflar ise bir tutanağa bağlanarak açılmaksızın ihale komisyonunca toplu halde paketlenir, mühürlenip imzalanarak muhafaza altına alınır. Bu aşamada; hiçbir teklifin reddine veya kabulüne karar verilmez, teklifi oluşturan belgeler düzeltilemez ve tamamlanamaz. Teklifler ihale komisyonunca hemen değerlendirilmek üzere oturum kapatılır.

 

Verilen teklifler, zeyilname düzenlenmesi hali hariç herhangi bir sebeple geri alınamaz ve değiştirilemez.

 

Danışmanlık hizmet ihalelerinde tekliflerin değerlendirilmesi, teknik ve malî değerlendirme olmak üzere iki aşamada yapılır. İlk aşamada teknik teklif, ikinci aşamada ise malî teklif değerlendirilir ve her iki aşama için ayrı puanlama yapılır. Teknik ve malî puan için belirlenen ağırlık katsayıları dikkate alınarak yapılan hesaplama sonucunda toplam puan tespit edilir. Teknik ve malî puan ağırlık katsayıları, teknik puan ağırlığı daha yüksek olmak üzere hizmetin niteliği ve özgünlüğüne göre farklı oranlarda belirlenebilir.

 

            Bu ihalelerde teknik değerlendirme kriterleri, 10 uncu Maddede belirtilen kriterlere uygun olarak belirlenir. İhale dokümanı ve davet mektubunda belirtilen bu kriterlerin belirlenmesinde; benzer nitelik ve ölçekteki sözleşmeleri yerine getirme deneyimi, iş için önerilen yöntem, organizasyon yapısı, yönetici kadrosu ile işi yürütecek teknik personelinin eğitimi ve mesleki nitelikleri esas alınır.

 

            Tekliflerin değerlendirilmesinde, öncelikle isteklilerin teknik değerlendirmeye esas bütün belgelerinin ihale dokümanında istenilen şartlara uygun olarak düzenlenip düzenlenmediği incelenir. Belgeleri eksik olan veya istenilen şartlara uygun olmadığı tespit edilen isteklilerin teklifleri değerlendirme dışı bırakılır. Ancak, teklifin esasını değiştirecek nitelikte olmaması kaydıyla belgelerde bilgi eksikliği bulunması halinde, idarece belirlenen sürede isteklilerden bu eksik bilgilerin tamamlanması yazılı olarak istenir. Belirlenen sürede eksik bilgileri tamamlamayan istekliler değerlendirme dışı bırakılır ve geçici teminatları gelir kaydedilir.

 

İhale komisyonu ihale dokümanında ve davet mektubunda belirtilen teknik değerlendirme kriterleri ve puanlara göre teknik değerlendirme yaparak isteklilerin teknik puanlarını belirler. İhale dokümanında belirlenen asgari teknik puanın altında puan alan isteklilere ait teklifler değerlendirme dışı bırakılır.

 

Belgeleri eksik olan veya istenilen şartlara uygun olmadığı tespit edilen veya asgari teknik puanın altında puan alan isteklilere, değerlendirme dışı bırakıldığı ve malî tekliflerinin açılmadan malî tekliflerin açılacağı tarih ve saatte kendilerine veya vekillerine elden iade edileceği yazılı olarak bildirilir. Aynı tarihte, asgari teknik puan ve üzerinde puan alan isteklilere de malî tekliflerin açılacağı tarih ve saat yazılı olarak bildirilir. 

 

İhale komisyonunca bildirilen tarih ve saatte öncelikle teknik değerlendirme sonuçları ile teknik puanlar hazır bulunanlar önünde açıklanır. İhale komisyonunca toplu halde muhafaza altına alınmış olan ve malî teklifleri içeren paket açılır. Teklifleri değerlendirme dışı bırakılan isteklilerin malî teklif zarfları açılmaksızın kendilerine veya vekillerine elden iade edilerek, bu istekliler ihale salonundan çıkarılır. Bu işlemlerden sonra, asgari teknik puan ve üzerinde puan alan isteklilerin mali teklif zarfları açılır ve teklif edilen fiyatlar ile yaklaşık maliyet açıklanarak bir tutanakla tespit edilir. İade edilemeyen malî tekliflere ait zarflar ihalenin sonuçlandırılmasından hemen sonra posta ile gönderilir.

 

Malî teklif içerisinde teklif mektubu ile geçici teminatı bulunmayan veya usulüne uygun olmayan istekliler değerlendirme dışı bırakılarak tutanakla tespit edilir. Teklif mektubu ile geçici teminatı uygun olan isteklilere ait malî puanlar belirlenir.

 

Bu isteklilere ait teknik ve malî puanlar ihale dokümanında belirlenen ağırlık katsayılarıyla çarpılarak toplam puanlar tespit edilir. Toplam puanı en yüksek olan istekli iş tanımı, sözleşme şartları, personel ve malî teklif ile ilgili görüşme yapmak üzere davet edilir. Ancak bu görüşme, ihale dokümanında yer alan şartları önemli ölçüde değiştirecek nitelikte olmamalıdır. Görüşme sonucunda şartların netleştirilerek anlaşmaya varılması halinde, bu istekliye ihale yapılır.

 

İhale komisyonu tarafından alınan karar ihale yetkilisinin onayına sunulur.

 

Yapılan görüşmede anlaşma sağlandığı halde ihale üzerinde kalan isteklinin sözleşme imzalama yükümlülüğünü yerine getirmemesi halinde, idarece geçici teminatı gelir kaydedilir. Bu durumda, teklif fiyatının ihale yetkilisince uygun görülmesi kaydıyla, ikinci en yüksek toplam puana sahip istekli ile de görüşme yapmak suretiyle sözleşme imzalanır.  İkinci isteklinin sözleşme imzalama yükümlülüğünü yerine getirmemesi halinde, idarece geçici teminatı gelir kaydedilir.

 

Gerek ön yeterlik sonucunda gerekse teknik veya malî değerlendirme sonucunda üçten az aday veya isteklinin kalması halinde ihale yapılmaz.” hükmü bulunmaktadır.

 

Danışmanlık Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İdari şartname” başlıklı 15’inci maddesinin birinci fıkrasında “(1) İdare, Yönetmelik ekinde yer alan tip idari şartnameyi esas alarak idari şartnamesini hazırlar. Tip idari şartnamede boş bırakılan veya dipnota alınan hususlar ve işin özelliğine göre 4734 ve 4735 sayılı Kanunlar ile diğer mevzuat hükümlerine aykırı olmayacak şekilde düzenlenir. … ” hükmü,

 

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Danışmanlık hizmet alımı ihalelerinde mali ve teknik tekliflerin değerlendirilebilmesi için verilmesi gerekli standart formlar” başlıklı 89’uncu maddesinde “… 89.1. İdarelerce İdari Şartnamenin 21 inci maddesinde, isteklilerin mali teklifleri ile birlikte mali teklif formlarının sunulmasının öngörülmesi halinde, isteklilerce “Maliyet Özeti Tablosu”, “Ücretlerin Açılımı ve İş Kalemleri Açılımı Tablosu” ve “Diğer Kalemler Tablosu” da sunulacaktır (Standart Form-KİK038.1/D, KİK038.2/D, KİK038.3/D) …” açıklaması,

 

Danışmanlık Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin ekinde yer alan Tip İdari Şartname’nin “Tekliflerin sunulma şekli” başlıklı 21’inci maddesinde “21.1- Teklifi oluşturan belgeler

21.1.1İstekli tarafından hazırlanacak olan teklif, aşağıdaki dokümanı içerir:

a) Mali teklif

– Teklif mektubu18.1

– Geçici teminat (istenmişse)

b) Teknik teklif

Bu şartnamede sayılan, teklif mektubu ve geçici teminat dışındaki, diğer belgeler ve teknik teklif formları.

21.1.2. İhale konusu danışmanlık hizmeti için teklif edilen bedelin yer aldığı teklif mektubu18.1 ile istenmişse geçici teminat isteklinin mali teklifini oluşturur. Bu teklif, üzerine “Mali Tekliftir” yazılmak suretiyle bir zarfa konulur. …” düzenlemesi yer almakta olup, anılan maddenin 18.1 no’lu dipnotunda “18.1. İdarelerce isteklilerin teklifleri ile birlikte mali teklif formlarının sunulmasının öngörülmesi halinde “ve ekindeki mali teklif formları” ibaresi eklenecektir.” açıklaması yer almaktadır.

 

Anılan Tip İdari Şartname’nin  “Teknik puanların belirlenmesi” başlıklı 32’nci maddesinde, “…32.2. Asgari teknik puan ve üzerinde puan alan isteklilere mali tekliflerin açılacağı tarih ve saat yazılı olarak bildirilir. İhale komisyonunca bildirilen tarih ve saatte öncelikle teknik değerlendirme sonuçları ile teknik puanlar hazır bulunanlar önünde açıklanır. Daha sonra ihale komisyonunca, toplu halde muhafaza altına alınmış olan ve mali teklifleri içeren paket açılır. Teklifleri değerlendirme dışı bırakılan isteklilerin mali teklif zarfları açılmaksızın kendilerine veya vekillerine elden iade edilerek, bu istekliler ihale salonundan çıkarılır. Bu işlemden sonra, asgari teknik puan ve üzerinde puan alan isteklilerin mali teklif zarfları açılmadan önce işin yaklaşık maliyeti açıklanır. Asgari teknik puan ve üzerinde puan alan isteklilerin mali teklif zarfları açılarak, istekliler ve teklif ettikleri fiyatlar duyurularak bir tutanakla tespit edilir. Bu tutanağın onaylı suretini isteyenlere, bunların komisyon başkanınca onaylanmış bir sureti, imza karşılığı verilir. İade edilemeyen mali tekliflere ait zarflar ihalenin sonuçlandırılmasından hemen sonra iadeli taahhütlü posta ile gönderilir. 

32.3. Mali teklif içerisinde, teklif mektubu ve istenmişse ekindeki mali teklif formları ile geçici teminatı bulunmayan veya usulüne uygun olmayan isteklilere ait teklifler değerlendirme dışı bırakılır.

32.4. Sonraki aşamada isteklilerin birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunup bulunmadığı incelenir. Birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunduğu tespit edilen isteklilere ait teklifler değerlendirme dışı bırakılır. Daha sonra, teklif mektubu ile geçici teminatı uygun olan isteklilere ait mali puanlar belirlenir.” düzenlemesi,

Aynı Tip İdari Şartname’nin “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptal edilmesi” başlıklı 35’inci maddesinde, “35.1. İhale komisyonu kararı üzerine İdare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez.

35.2. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum bütün isteklilere gerekçesiyle birlikte derhal bildirilir.

35.3. Teknik veya mali değerlendirme sonucunda üçten az isteklinin kalması halinde ihale iptal edilir.” düzenlemesi bulunmaktadır.

İhaleye ait Danışmanlık Hizmeti Alımında Uygulanacak İdari Şartname’nin “İhale dokümanının kapsamı” başlıklı 4’üncü maddesinde “4.1. İhale dokümanı aşağıdaki belgelerden oluşmaktadır:

d) Standart Formlar

… Standart Form-KİK038.1/D: Maliyet Özeti, Standart Form-KİK038.2/D: Ücretlerin Açılımı-İş Kalemlerinin Açılımı formu, Standart Form-KİK038.3/D: Diğer Kalemler Tablosu …” düzenlemesi,

 

Aynı Şartname’nin “Tekliflerin sunulma şekli” başlıklı 21’inci maddesinde “21.1.Teklifi oluşturan belgeler

21.1.1. İstekli tarafından hazırlanacak olan teklif, aşağıdaki dokümanı içerir:

a) Mali teklif

– Teklif mektubu ve ekindeki mali teklif formları

– Geçici teminat (istenmişse)

b) Teknik teklif

Bu şartnamede sayılan, teklif mektubu ve geçici teminat dışındaki, diğer belgeler ve teknik teklif formları …” düzenlemesi,

 

Aynı Şartname’nin “Teknik puanların belirlenmesi” başlıklı 32’nci maddesinde “… 32.3. Mali teklif içerisinde, teklif mektubu ve istenmişse ekindeki mali teklif formları ile geçici teminatı bulunmayan veya usulüne uygun olmayan isteklilere ait teklifler değerlendirme dışı bırakılır. …” düzenlemesi bulunmaktadır.

 

Yukarıda belirtilen mevzuat hüküm ve açıklamaları uyarınca idarelerin, Danışmanlık Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği ekinde yer alan Tip İdari Şartname’yi esas alarak İdari Şartname’yi hazırlamaları ve Tip İdari Şartname’de boş bırakılan veya dipnota alınan hususlar ve işin özelliğine göre 4734 ve 4735 sayılı Kanunlar ile diğer mevzuat hükümlerine aykırı olmayacak şekilde düzenlenme yapmaları gerekmektedir. Bu bağlamda İdari Şartname’nin 21’inci maddesinde yer alan “mali teklife” ilişkin hususların idarece İdari Şartname’nin 18.1 numaralı dipnotu dikkate alınarak düzenlenmesi gerekmektedir. Dolayısıyla idarelerce isteklilerin teklifleri ile birlikte mali teklif formlarının sunulmasının öngörülmesi halinde “ve ekindeki mali teklif formları” ibaresinin İdari Şartname’ye eklenmesi, mali teklif formlarının sunulmasının istenilmemesi durumunda ise söz konusu ibarenin eklenmemesi gerekmektedir.

 

İncelemeye konu ihaleye ait İdari Şartname’nin 21’inci maddesinde yer alan düzenlemeler incelendiğinde, istekliler tarafından “mali teklif” içerisinde teklif mektubu, teklif mektubu ekinde mali teklif formları olan Standart Form-KİK038.1/D Maliyet Özeti Tablosu, Standart Form-KİK038.2/D Ücretlerin Açılımı-İş Kalemleri Açılımı Tablosu, Standart Form-KİK038.3/D Diğer Kalemler Tablosunun ve geçici teminatın sunulması, söz konusu belgelerin sunulmaması halinde bu belgeleri sunmayan isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği anlaşılmakta olup, ihale dokümanı düzenlemelerinin bu haliyle kesinleştiği tespit edilmiştir.

 

İdarece ihale işlem dosyası kapsamında gönderilen bilgi ve belgeler üzerinden yapılan incelemede, söz konusu mali teklif formlarının standart formlar kapsamında bulunduğu 04.01.2021 tarihli “Mali Teklif Açma Zarfı ve Belge Kontrol Tutanağı İle Teklif Fiyatların ve Yaklaşık Maliyetin Açıklanması Tutanağı” başlıklı belgede teknik teklifi uygun görülen 3 isteklinin tamamı için mali teklif formlarının bulunup bulunmadığı bilgisine yer verilmeksizin mali teklif mektubu ve geçici teminat sütunlarının “uygun” şeklinde doldurulduğu; buna dayanılarak “Teknik Nihai Değerlendirme Formu”nda mali teklif zarfları açılmış olan 3 isteklinin (Tümaş Türk Müh. Müş. Müt. A.Ş. ile Bimtaş Boğaziçi Peyz. İnş. Müş. Tekn. Hizm. San. Tic. A.Ş. İş Ortaklığı, Kaiser Müh. ve Müş. A.Ş., Hartek Harita Tek. İnş. ve Dış Tic. Ltd. Şti.)  nihai teknik değerlendirme ve nihai mali değerlendirme puanları dikkate alınarak toplam puanlarının belirlendiği tespit edilmiştir. Ayrıca, 20.01.2022 tarihli ihale komisyonu kararında ise, “15.11.2021 tarihinde mali teklifler açılıp, tekliflerin uygunluğu kontrol edilerek oturum kapatılmıştır. Komisyonumuz 16.11.2021 tarihinde tekliflerin nihai değerlendirmesini yapmak için tekrar toplanmış ve tamamının teklifleri uygun bulunan isteklilerin mali puanları hesaplanmıştır.” denilmiştir.

 

İhale işlem dosyasındaki mali teklif belgeleri üzerinden yapılan incelemede; başvuru sahibi istekli Tümaş Türk Müh. Müş. Müt. A.Ş. ile Bimtaş Boğaziçi Peyz. İnş. Müş. Tekn. Hizm. San. Tic. A.Ş. İş Ortaklığı’nın ve ihale üzerinde bırakılan istekli Kaiser Müh. ve Müş. A.Ş.nin mali teklif formlarının bulunduğu; ancak geçerli teklif sahibi olarak belirlenmiş diğer istekli Hartek Harita Tek. İnş. ve Dış Tic. Ltd. Şti.nin mali teklif formlarının bulunmadığı tespit edilmiş olup, idarenin başvuru sahibinin şikayet başvurusunda bu iddiaya ilişkin olarak verdiği cevapta, ihale üzerinde bırakılan istekli ile başvuru sahibi isteklinin mali teklif formlarını sunduğu, diğer istekli Hartek Harita Tek. İnş. ve Dış Tic. Ltd. Şti.nin mali teklif formlarını sunmamasının da bu formların şekil şartından ibaret olduğu gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılma nedeni olarak görülmediğinin belirtilmesi suretiyle şikayetin reddedildiği anlaşılmıştır.

 

Yapılan incelemede ulaşılan tespitler neticesinde, mali teklif dosyası kapsamında sunulması ihale dokümanı düzenlemesi ile zorunlu kılınan Maliyet Özeti Tablosu, Ücretlerin Açılımı ve İş Kalemleri Açılımı Tablosu ve Diğer Kalemler Tablosunun Hartek Harita Tek. İnş. ve Dış Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulmadığı dikkate alındığında başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu ve idarece Hartek Harita Tek. İnş. ve Dış Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin mali teklif değerlendirme sonucunda değerlendirme dışı bırakılması gerektiği sonucuna varılmıştır.

 

Bu durumda, mali teklif değerlendirme sonucunda üçten az isteklinin kalması nedeniyle 4734 sayılı Kanun’un 52’nci maddesinin son fıkrası uyarınca ihalenin yapılması mümkün bulunmayıp ihaleye ait İdari Şartname’nin 35.3’üncü maddesi uyarınca ihalenin iptal edilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

 

Mali teklif değerlendirme aşamasındaki 3 istekliden biri olan Hartek Harita Tek. İnş. ve Dış Tic. Ltd. Şti.nin mali teklif formlarını sunmadığı gerekçesi ile teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği tespit edilmiş olup bu durumda mali teklif değerlendirme sonucunda üçten az isteklinin (2 isteklinin) kalması nedeniyle ihalenin iptal edilmesi gerektiği sonucuna varıldığından iddia yerinde görülmüştür.

 

Toplantı No 2022/021
Gündem No 44
Karar Tarihi 06.04.2022
Karar No 2022/UH.II-464