ihalede sunulan iş deneyimi özel sektöre gerçekleştirilen iş üzerine alınan sözleşme ve faturalarla tevsik ettiği, fakat bunu birden fazla sözleşmeyi birleştirerek yapıldığı iddası

ihalede sunulan iş deneyimi özel sektöre gerçekleştirilen iş üzerine alınan sözleşme ve faturalarla tevsik ettiği, fakat bunu birden fazla sözleşmeyi birleştirerek yapıldığı

Toplantı No 2023/037
Gündem No 26
Karar Tarihi 19.07.2023
Karar No 2023/UH.I-1005

BAŞVURU SAHİBİ:

Pusula Call Center İletişim A.Ş. (24.05.2023 tarih ve 2023/MK-114 Sayılı Kurul Kararı),

 

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Sağlık Bakanlığı Sağlığın Geliştirilmesi Genel Müdürlüğü,

 

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2021/63133 İhale Kayıt Numaralı “Alo 184 Sabim Çağrı Merkezi Hizmetleri Alımı” İhalesi

 

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Sağlık Bakanlığı Sağlığın Geliştirilmesi Genel Müdürlüğü tarafından 26.03.2021 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Alo 184 Sabim Çağrı Merkezi Hizmetleri Alımı” ihalesine ilişkin olarak Pusula Call Center İletişim A.Ş.nin 20.04.2021 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 26.04.2021 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 03.05.2021 tarih ve 22228 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 03.05.2021 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

 

Başvuruya ilişkin olarak 2021/808-03 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

 

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

 

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

 

1) Lapis Eğitim Org. ve Sos. Hizm. Ltd. Şti. – Pluscom İletişim A.Ş. İş Ortaklığı özel ortağı Pluscom İletişim A.Ş.nin iş deneyimi özel sektöre gerçekleştirilen iş üzerine alınan sözleşme ve faturalarla tevsik ettiği, fakat bunu birden fazla sözleşmeyi birleştirerek yaptığı, çağrı hizmetinin sunulmasına ilişkin olmayan faturaların hesaplamaya dahil edilmemesi gerektiği,  

 

Ayrıca sözleşmede iş artışına ilişkin bir düzenlemenin olmamasına rağmen mevzuata aykırı olarak iş artışı yapıldığı, dolayısıyla uzatılan süreye ilişkin tutarın ayrı bir sözleşme olarak değerlendirilerek sözleşme bedeline dahil edilmemesi gerektiği, kaldı ki sözleşmeyi imzalayan kişi yetkisiz olduğundan sözleşmenin geçersiz olduğu,

 

Faturalardaki tutarın ilk sözleşmenin birim fiyatları ile yaygın döneme ait hizmet fiyat farklarının toplamından oluştuğu, birim fiyat üzerinden değil, verilen hizmet ile hizmet dışı giderlerin toplamı üzerinden “inbound operasyonu hizmetleri bedeli” altında birim fiyatsız olarak düzenlendiği, toplam tutarının ne kadarının sözleşme birim fiyatlarının karşılığı olduğu ve ne kadarının yaygın döneme ait fiyat farkından oluşan tutar olduğunun ayrıştırılamayacağı, fatura içeriklerinin sözleşmede yer alan birim fiyatlar ile örtüşmediği gibi birim fiyatı belli olmayan faturaların iş deneyimini tevsik için sunulan sözleşmeye ait faturalar olup olmadığının da tespit edilemeyeceği,

 

Faturaların birim fiyatsız olmasının devam eden yıllardaki artışla oluşacak fiyat farkının faturalardan ayrıştırılmasını da imkansız hale getirdiği, faturaların mevzuata aykırı olarak fiyat farkı dahil olarak hesaplandığı,

 

Faturaların bir kısmının e-fatura olduğu, fotokopi olduğu, idarece kabul koşullarını taşımadığı, üzerinde olması gereken onay işlemlerinin yer almadığı, faturaların teyit edilemez haliyle kabulünün mevzuata aykırı olduğu,

 

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 39’uncu maddesine göre ilk ilan tarihinden geriye doğru 5 yıl içerisindeki hizmetlerin iş deneyimini tevsik için kullanılabileceği, özel ortak Pluscom İletişim A.Ş. tarafından sunulan sözleşmenin başlangıç tarihinin 01.07.2015 olduğu, ihale ilan tarihinin 18.02.2021 olduğu, 01.07.2015 ve 18.02.2016 tarihi arasındaki faturaların iş deneyimi hesabına dahil edilmemesi gerektiği,

 

Ayrıca, iş deneyimini tevsik için sunulan belgelerin sunuluş şekline uygun olmadığı, yeterlik kriteri olarak istenen söz konusu belgelerde idarece aranan onayların bulunmadığı,

 

2) Lapis Eğitim Org. ve Sos. Hizm. Ltd. Şti. – Pluscom İletişim A.Ş. İş Ortaklığı pilot ortağı Lapis Eğitim Org. ve Sos. Hizm. Ltd. Şti. tarafından sunulan iş deneyim belgesinin, farklı idarelerin ortak ihaleye çıkması üzerine ayrı ayrı imzalanmış olması gereken sözleşmelerle gördürülen hizmetlere ait olduğu, dolayısıyla yeterlik kriterinin sağlanmadığı,

 

3) İhale üzerinde bırakılan iş ortaklığının her bir ortağının İdari Şartname’nin 7.1.b.2 maddesinde yer alan yeterlik kriterini sağlamadığı,

 

4) İhale üzerinde bırakılan iş ortaklığının her bir ortağının bilanço ve iş hacmi belgelerine ilişkin İdari Şartname 7.4.2 ve 7.4.3’üncü maddeleri kapsamındaki yeterlik kriterlerini sağlamadığı, bilanço rasyolarının sağlanmadığı, ciroyu tevsik için sunulan belgelerin YMM, SMMM veya vergi dairesi onaylı olmadığı, iş hacmi tutarının hesaplanması için gereken ortak girişim hisse oranı belgesinin sunulmadığı iddialarına yer verilmiştir.

 

A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

 

İhale süreci içerisinde başvuru konusu ihaleye ilişkin alınan 09.06.2021 tarih ve 2021/UH.I-1141 sayılı Kamu İhale Kurulu kararı ile “düzeltici işlem belirlenmesine” karar verildiği,

 

Anılan Kurul kararının iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle Pusula Call Center İletişim A.Ş. tarafından açılan davada Ankara 9. İdare Mahkemesi’nin 27.04.2022 tarihli E:2022/1000, K:2022/997 sayılı kararı üzerine alınan 26.05.2022 tarih ve 2022/MK-182 sayılı Kurul kararı ile “… 2- Anılan Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, başvuru sahibinin birinci iddiasının “Sunulan faturalar ilk sözleşme birim fiyatları ile yaygın döneme ait fiyat farkları toplamından oluşturulduğundan bu faturalar esas alınarak iş deneyimi hesabı yapılamayacağı ve sözleşme sürecinde birim fiyatlardaki artışla oluşturulacak fiyat farkı dahil faturaların kullanıldığı” şeklindeki kısmının esasının yeniden incelenmesine karar verildiği,

 

Bahse konu kurul kararı doğrultusunda yapılan inceleme neticesinde alınan 22.06.2022 tarih ve 2022/UH.I-748 sayılı Kamu İhale Kurulu kararı ile “itirazen şikâyet başvurusunun reddine” karar verildiği,

 

Anılan Kurul kararının iptali istemiyle Pusula Call Center İletişim A.Ş. tarafından açılan davada Ankara 14. İdare Mahkemesi’nin 22.11.2022 tarihli E:2022/1578, K:2022/2461 sayılı kararı üzerine alınan 18.01.2023 tarih ve 2023/MK-12 sayılı Kurul kararı ile “… 2- Anılan Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, başvuru sahibinin birinci iddiasının “Sunulan faturalar ilk sözleşme birim fiyatları ile yaygın döneme ait fiyat farkları toplamından oluşturulduğundan bu faturalar esas alınarak iş deneyimi hesabı yapılamayacağı ve sözleşme sürecinde birim fiyatlardaki artışla oluşturulacak fiyat farkı dahil faturaların kullanıldığı” şeklindeki kısmının esasının yeniden incelenmesine karar verildiği,

 

Bu karar gereği yapılan inceleme süreci devam ederken Danıştay Onüçüncü Dairesi tarafından Ankara 14. İdare Mahkemesi’nin 22.11.2022 tarihli E:2022/1578, K:2022/2461 sayılı kararının farklı gerekçe ile onandığı, bu karar gereklerini yerine getirmek üzere alınan 24.05.2023 Tarih ve 2023/MK-114 Sayılı Kurul Kararı ile “ 1-Kamu İhale Kurulunun 18.01.2023 tarih ve 2023/MK-12 sayılı kararının iptaline,

2- Anılan Danıştay kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, “iş ortaklığınca teklif dosyasında sunulan faturaların, açıkça fiyat farkı olarak nitelendirilmemekle birlikte fiyat farkı eklenerek düzenlenmiş faturalar olup olmadığı” hususunun yeniden incelenmesine,” karar verildiği anlaşılmıştır.

 

Söz konusu Kurul kararı üzerine esas incelemesi başvuru sahibinin birinci iddiası kapsamında yer alan “Sunulan faturalar ilk sözleşme birim fiyatları ile yaygın döneme ait fiyat farkları toplamından oluşturulduğundan bu faturalar esas alınarak iş deneyimi hesabı yapılamayacağı ve sözleşme sürecinde birim fiyatlardaki artışla oluşturulacak fiyat farkı dahil faturaların kullanıldığı” iddiası ile sınırlı yapılmıştır.

 

İhale ilan tarihinde yürürlükte bulunan Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İş deneyim belgesi düzenlenemeyen hallerde iş deneyimini gösteren diğer belgeler ve bu belgelerde aranacak kriterler” başlıklı 47’nci maddesinde “ (1) Gerçek kişilere veya iş deneyim belgesi düzenlemeye yetkili olmayan her türlü kurum ve kuruluşa bedel içeren tek bir sözleşmeye dayalı olarak gerçekleştirilen işlerde, iş deneyim belgesi düzenlenemez. Bu durumda, bitirilen işlere ilişkin iş deneyiminin belgelendirilmesinde aşağıdaki esaslar uygulanır:

(a) Yurtdışında gerçekleştirilen işler hariç bu madde kapsamında yer alan işlerde; sözleşme ve bu sözleşmenin uygulanmasına ilişkin olarak 213 sayılı Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri çerçevesinde düzenlenen; fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir veya vergi dairesi onaylı suretleri veya serbest meslek makbuzu nüshaları ya da bu nüshaların noter, yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir veya vergi dairesi onaylı suretleri, personel çalıştırılan işlerde ise bu belgelere ek olarak o işe ait sözleşme kapsamında personel çalıştırıldığını gösteren Sosyal Güvenlik Kurumu internet sayfası üzerinden düzenlenmiş ve idarece teyidi yapılabilen belgeler, iş deneyimini gösteren belgelerdir. Aday veya istekli, iş deneyimini gösteren bu belgeleri başvuru veya teklifi kapsamında sunar. Bu maddede belirtilen işler için iş deneyim belgesi düzenlenmiş olsa bile, ihale komisyonunca dikkate alınamaz.

(c) Gerçek kişilere veya iş deneyim belgesi düzenlemeye yetkili olmayan kurum ve kuruluşlara gerçekleştirilen işlere ilişkin iş deneyim tutarının tespitinde, diğer belgelerin de bu tutarı doğrulaması şartıyla işin sözleşmesinde yazılı bedeli aşmamak üzere fiilen yapılan iş tutarı dikkate alınır. Sözleşmede iş artışına ilişkin hüküm bulunması durumunda, ayrıca sözleşme tutarının % 10’unu aşmamak üzere tamamlanan iş tutarı da dikkate alınır.

(ç) Sözleşmenin, iş eksilişi yapılarak sona erdirilmesi durumunda, tarafların işin bu şekilde tamamlandığı hususunda anlaştığını gösterir belgenin iş deneyimini gösteren diğer belgelerle birlikte sunulması zorunludur.

(d) İş deneyimini gösteren belgelerin değerlendirilmesinde ilk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabulü gerçekleştirilen işlerde, iş deneyimini gösteren belge tutarı tam olarak dikkate alınır. Kabulü, ihale ve son başvuru tarihi ile ilk ilan veya davet tarihi arasında yapılmış olan işler de bu kapsamda değerlendirilir. Sözleşmede kabul tarihine ilişkin bir düzenleme bulunmuyor ise, iş deneyimini gösteren belgeler kapsamında sunulan faturalardan en son düzenlenen faturanın tarihi kabul tarihi olarak dikkate alınır.

(e) Birim fiyat üzerinden bağıtlanan ve toplam sözleşme tutarı bulunmayan süresi belirli bir sözleşmeye dayalı olarak ve sözleşme süresi içinde gerçekleştirilen işin tutarını gösteren faturalardaki tutarların toplamı, toplam sözleşme tutarı olarak kabul edilir.

(f) İş deneyimini gösteren belgelerin değerlendirilmesinde varsa fiyat farkları ile KDV hariç olarak belirlenen tutarlar dikkate alınır. …” hükmü,  

 

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;

a) Adı: Alo 184 SABİM Çağrı Merkezi Hizmetleri Alımı

b) Miktarı ve türü: 36 ay süre ile, 845 kişi, gerekli ekipman ile çağrı merkezi hizmeti alımı

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

c) Yapılacağı yer: Teknik Şartnamede belirtilen koşulları sağlayacak şekilde hazırlanan SABİM Hizmet Binasında Ankara ilinde yapılacaktır.

ç) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,

 

Aynı Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.5. Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler:

7.5.1. İsteklinin teknolojik ürün deneyim belgesi ya da yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektörde bedel içeren tek bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;

a) İlk ilan tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet alımlarıyla ilgili iş deneyimini gösteren belgeleri veya

b) Devredilen işlerde devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme bedelinin en az % 80’inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet işlerine ilişkin deneyimini gösteren belgeleri,

sunması zorunludur. İstekli tarafından teklif edilen bedelin % 15’den az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin veya teknolojik ürün deneyim belgesinin sunulması gerekir.

İş ortaklığında pilot ortağın, istenen iş deneyim tutarının en az % 70’ini, diğer ortakların her birinin, istenen iş deneyim tutarının en az % 10’unu sağlaması ve diğer ortak veya ortakların iş deneyim tutarı toplamının ise istenen iş deneyim tutarının % 30’undan az olmaması gerekir. Ancak, ihaleye katılan iş ortaklığının ortakları tarafından ortaklık oranları ve yapısı aynı olmak kaydıyla daha önce kurulmuş olan iş ortaklığının gerçekleştirdiği bir işten elde edilen iş deneyimini gösteren belgelerin sunulması halinde, pilot ortak ve diğer ortakların her birinin birinci cümledeki oranlara göre asgari iş deneyim tutarını sağlaması koşulu aranmaz. Konsorsiyumda ise her bir ortağın kendi kısmı için istenen iş deneyim tutarını sağlaması zorunludur.

7.5.4. İsteklinin teklifi kapsamında sunması gerektiği teknik şartnamede belirtilen aşağıdaki belgeler:

{Belirtilmemiştir}

7.5.5. Bu Şartname ile 7.5.4. maddesinde sayılan belgeler dışındaki belgeler tekliflerin değerlendirilmesinde yeterlik kriteri olarak dikkate alınmaz. …” düzenlemesi yer almaktadır.

 

İhale süreci içerisinde başvuru konusu ihaleye ilişkin alınan 09.06.2021 tarih ve 2021/UH.I-1141 sayılı Kamu İhale Kurulu kararı ile “düzeltici işlem belirlenmesine” karar verildiği,

 

Anılan Kurul kararının iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle Pusula Call Center İletişim A.Ş. tarafından açılan davada Ankara 9. İdare Mahkemesi’nin 27.04.2022 tarihli E:2022/1000, K:2022/997 sayılı kararı üzerine alınan 26.05.2022 tarih ve 2022/MK-182 sayılı Kurul kararı ile “… 2- Anılan Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, başvuru sahibinin birinci iddiasının “Sunulan faturalar ilk sözleşme birim fiyatları ile yaygın döneme ait fiyat farkları toplamından oluşturulduğundan bu faturalar esas alınarak iş deneyimi hesabı yapılamayacağı ve sözleşme sürecinde birim fiyatlardaki artışla oluşturulacak fiyat farkı dahil faturaların kullanıldığı” şeklindeki kısmının esasının yeniden incelenmesine karar verildiği,

 

Bahse konu Kurul kararı doğrultusunda yapılan yeniden inceleme neticesinde alınan 22.06.2022 tarih ve 2022/UH.I-748 sayılı Kamu İhale Kurulu kararı ile “… Lapis Eğitim Org. ve Sos. Hizm. Ltd. Şti. – Pluscom İletişim A.Ş. İş Ortaklığının özel ortağı Pluscom İletişim A.Ş. tarafından iş deneyimin tevsiki amacıyla sunulan 31.07.2015 – 30.06.2017 tarihleri arasındaki faturalar dâhilinde fiyat farkı tutarlarını gösteren faturaların da bulunduğu, anılan faturalarda, faturaların fiyat farkına ilişkin olduğu hususunun belirtildiği, bu doğrultuda idare tarafından da anılan faturaların değerlendirmeye esas iş deneyim tutarı hesabında dikkate alınamayacağı değerlendirilerek bu faturalarda yer alan tutarların iş deneyim tutarına dahil edilmediği” gerekçesi ile “itirazen şikâyet başvurusunun reddine” karar verildiği,

 

Anılan Kurul kararının iptali istemiyle Pusula Call Center İletişim A.Ş. tarafından açılan davada Ankara 14. İdare Mahkemesi’nin 22.11.2022 tarihli ve E:2022/1578, K:2022/2461 sayılı kararında belirtilen “… Her ne kadar Kamu İhale Kurumunca faturalar üzerinde şekli inceleme yapılmak suretiyle mahkeme kararı uygulanmış ise de uyuşmazlığın esasının gizli fiyat farkı içeren faturaların iş deneyimini tevsik amacıyla kullanıldığı iddiasından kaynaklandığı dikkate alındığında, ana-çerçeve sözleşme haricindeki protokoller ve fesih sözleşmesi de incelenmek suretiyle ihale üzerinde bırakılan iş ortaklığınca teklif dosyasında sunulan faturaların, açıkça fiyat farkı olarak nitelendirilmemekle birlikte fiyat farkı eklenerek düzenlenmiş faturalar olup olmadığı hususunda Kamu İhale Kurumunca ihtisas sahibi kamu veya özel hukuk tüzel kişileri ile gerçek kişilerin görüşüne başvurmak suretiyle yaptırılacak inceleme sonucuna göre itirazen şikayet başvurusuna konu 3. ve 4.iddialar hakkında ayrıntılı ve gerekçeli olarak karar verilmesi gerekirken bu hususta herhangi bir inceleme yapılmadığı, dolayısıyla eksik inceleme yapılarak karar verildiği anlaşıldığından, dava konusu Kamu İhale Kurulu kararında bu yönüyle hukuka uyarlık görülmemiştir.” gerekçesine ilişkin olarak alınan 18.01.2023 tarih ve 2023/MK-12 sayılı Kurul kararında “…
2 ) Anılan Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda “ana-çerçeve sözleşme haricindeki protokoller ve fesih sözleşmesi de incelenmek suretiyle ihale üzerinde bırakılan iş ortaklığınca teklif dosyasında sunulan faturaların, açıkça fiyat farkı olarak nitelendirilmemekle birlikte fiyat farkı eklenerek düzenlenmiş faturalar olup olmadığı” hususunun yeniden incelenmesine,”
 karar verildiği görülmüştür.

Anılan Mahkeme kararında belirtilen “ihtisas sahibi kamu veya özel hukuk tüzel kişileri ile gerçek kişilerin görüşüne başvurulması” amacıyla Kurum tarafından;

 

Gelir İdaresi Başkanlığı’na gönderilen 07.03.2023 tarih ve 33191 sayılı Kurum yazısı ile “… Anılan Mahkeme kararında, davacı tarafından ileri sürülen ilgili faturalarda gizlenmiş fiyat farkı bulunduğu iddiasından hareketle anılan faturalarda açıkça fiyat farkı olarak nitelendirilmemekle birlikte bu faturaların fiyat farkı eklenerek düzenlenmiş faturalar olup olmadığı hususu hakkında tespit yapılması gerektiğinin belirtildiği dikkate alındığında, sunulan faturalarda yer alan mevcut bilgilerden fatura tutarlarına fiyat farkı dahil edilip edilmediğinin anlaşılamadığı, bu konunun açıklığa kavuşturulması gerektiği, bu nedenle, ilgili mali mevzuat çerçevesinde, ekte gönderilen faturaların fiyat farkı içerip içermediği hakkında tarafınızca yapılacak tespit ve değerlendirmelere ihtiyaç duyulmuştur.” ifadelerine yer verilerek bilgi/görüş talebinde bulunulduğu,

 

Gelir İdaresi Başkanlığı’nın 10.03.2023 tarih ve 23014 sayılı cevabi yazısında “… söz konusu yazınız ekinde yer alan hizmet sözleşmesindeki şartlar ile bu şartlar esas alınarak verilen hizmet bedelinin fiyat farkını içerip içermediği Kurumunuzca yapılacak detaylı bir araştırmanın sonucunda ortaya çıkarılabileceği değerlendirilmektedir.

Kurumunuzca yapılacak araştırma sonucunda vergi kayıp ve kaçağının varlığına delalet eden emarelerin tespit edilmesi ve vergi incelemesi yapılması gerekliliğinin bulunması durumunda konunun Bakanlığımız inceleme birimi olan Vergi Denetim Kurulu Başkanlığına iletilmesi gerekmektedir.” şeklinde görüş beyan edildiği,

 

Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu’na gönderilen 10.03.2023 tarih ve 33528 sayılı Kurum yazısı ile aynı hususlar belirtilerek bilgi/görüş talebinde bulunulduğu,

 

Anılan Kurum’un 14.03.2023 tarih ve 15927 sayılı cevabi yazısında “… Kurumumuzun görev ve yetkilerini düzenleyen 660 sayılı Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumunun Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu uyarınca Kurumumuz özetle? Türkiye Muhasebe Standartları ile Türkiye Denetim Standartlarını yayımlamak ve bağımsız denetim faaliyetlerine ilişkin düzenleme ve denetleme yapmakla yetkilidir. Bu itibarla, Kurumumuz faturalarda yer alacak bilgilerin mahiyeti veya söz konusu bilgilerin içeriğine ilişkin bir tespit yapma yetkisine haiz değildir. Söz konusu hususa ilişkin yetkinin Vergi Usul Kanunu ve diğer vergi mevzuatı kapsamında Maliye Bakanlığında olduğu değerlendirilmektedir.

Bu kapsamda, ilgide kayıtlı yazıda belirtilen söz konusu hususlara ilişkin Kurumumuz tarafından belirtilecek herhangi bir görüş bulunmamaktadır.” şeklinde görüş beyan edildiği görülmüştür.

 

Vergi Denetim Kurulu Başkanlığı’na gönderilen 27.03.2023 tarih ve 34408 sayılı Kurum yazısı ile aynı hususlar belirtilerek bilgi/görüş talebinde bulunulduğu, Vergi Denetim Kurulu Başkanlığı’nın 06.07.2023 tarih ve 9741 sayılı cevabi yazısında “… Yukarıda yer alan tespit ve değerlendirmeler çerçevesinde özetle;

– Pluscom İletişim A.Ş. tarafından iş deneyiminin tevsiki amacıyla “Karabük Lokasyonu Turkcell Bireysel Segment Hizmet Sözleşmesi (01.07.2015 başlangıç tarihli)” kapsamında düzenlenen ve Kamu İhale Kurumu’na sunulan 47 adet faturadan 31.07.2015 tarih ve 9185 numaralı faturanın iptal olduğu, söz konusu faturanın iş deneyimin tevsiki amacıyla ilgili tutarın hesaplanmasında dikkate alınıp alınmayacağının ilgili mevzuat kapsamında Kamu İhale Kurumu tarafından değerlendirilmesi gerektiği,

– 2015 hesap döneminde düzenlenen faturaların herhangi bir fiyat farkı içermediği,

– 2016 ve 2017 hesap dönemlerinde düzenlenen faturalarda yer alan tutarların gönderilen hesaplama tablolarında yer alan hizmet süreleri, birim fiyatlar ile sözleşme ve ek protokollerde yer alan birim fiyatlarla uyumlu olmakla birlikte söz konusu faturalarda hesaplamaya konu birim fiyatların yapılan ek protokollerle yeniden belirlenmesi hususu ile protokollerle yeniden belirlenen birim fiyatların ana sözleşmede yer alan (ÜFE+TÜFE)/2 oranını geçmeyeceği hükmüne aykırı olması hususunun ilgili mevzuat kapsamında Kamu İhale Kurumu tarafından değerlendirilmesi gerektiği,

– 2018 hesap döneminde düzenlenen faturalarda yer alan tutarların gönderilen hesaplama tablolarında yer alan hizmet süreleri ve birim fiyatlar ile Global Bilgi-Pluscom Gelen Çağrı Hizmetleri Sözleşmesi’nde (01.01.2018 tarihli) yer alan birim fiyatlarla uyumlu olmakla ve bu çerçevede herhangi bir fiyat farkı içermemekle birlikte söz konusu faturaların feshedilen Global-Pluscom Karabük Lokasyonu Turkcell Bireysel Segment Hizmet Sözleşmesi (01.07.2015 başlangıç tarihli) kapsamında düzenlenmediği, bu sözleşme yerine imza altına alınan Global Bilgi-Pluscom Gelen Çağrı Hizmetleri Sözleşmesi (01.01.2018 tarihli) kapsamında düzenlendiği anlaşılmış olup 2018 hesap döneminde düzenlenen söz konusu faturaların iş deneyimin tevsiki amacıyla ilgili tutarın hesaplanmasında dikkate alınıp alınmayacağının ilgili mevzuat kapsamında Kamu İhale Kurumu tarafından değerlendirilmesi gerektiği, değerlendirilmektedir.” tespitlerine yer verildiği görülmüştür.

 

Diğer taraftan, Ankara 14. İdare Mahkemesi tarafından verilen karar neticesinde alınan 18.01.2023 tarih ve 2023/MK-12 sayılı Kurul kararı doğrultusunda ihtisas sahibi kamu veya özel hukuk tüzel kişileri ile gerçek kişilerin görüşüne başvurulmasına ilişkin süreç devam ederken Kurum tarafından anılan mahkeme kararının temyizi üzerine verilen Danıştay Onüçüncü Dairesinin 02.03.2023 tarih ve E:2023/115, K:2023/955 sayılı kararında “… Her ne kadar Mahkemece uyuşmazlığın esasının gizli fiyat farkı içeren faturaların iş deneyimini tevsiki amacıyla kullanıldığı iddiasından kaynaklandığı, ana sözleşme haricindeki protokollerde incelenmek suretiyle Pluscom firmasına ait dosyada bulunan faturaların gizli fiyat farkı bulunup bulunmadığı konusunda davalı idarece ihtisas sahibi kamu veya özel hukuk tüzel kişileri ile gerçek kişilerin görüşüne başvurarak yaptırılacak inceleme neticesinde karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiş ise de, davalı idarenin teknik hususlarla ilgili olarak ihtisas sahibi kamu veya özel hukuk tüzel kişileri ile gerçek kişilerin görüşüne başvurabileceği açıktır.

Bu durumda, iş deneyim belgesinde gizli fiyat farkı olup olmadığının hesaplanması hususunda, Pluscom firması ile Global Bilgi Pazarlama Danışma ve Çağrı Servisi Hizmetleri A.Ş. (Global) arasında imzalanan sözleşme kapsamında hizmet sürelerinin tespitinde Global firmasının raporlama sunucusunda (server) yer alan bilgileri ve bu sistemin sağladığı raporların esas alınacağı, bu kapsamda hizmet sürelerinin Global firmasından temin edilerek ve iş deneyiminin tevsiki amacıyla sunulan faturalar karşılaştırılarak faturaların ana sözleşmedeki birim fiyatlar üzerinden düzenlenip düzenlenmediğinin tespitinin yapılabileceği, eğer ana sözleşmede belirtilen birim fiyatlar dışında ek protokoller kapsamında belirtilen birim fiyatlar üzerinden fatura düzenlenmiş ise, bu fiyat farklarının iş deneyiminin tevsiki için sunulan faturalardan çıkarılmak suretiyle iş deneyim belgesi tutarının hesaplanarak ihalede yeterlik kriterinin sağlanıp sağlanamadığının anlaşılabileceği, dolayısıyla iş deneyim belgesinin tevsiki amacıyla sunulan faturalarda gizli fiyat farkının bulunup bulunmadığının tespiti için herhangi bir özel uzmanlık gerektiren teknik bir husus olmadığından, ihtisas sahibi kamu veya özel hukuk tüzel kişileri ile gerçek kişilerin görüşüne başvurulmasına gerek bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

Bu itibarla, davacının itirazen şikâyet başvurusunun reddine ilişkin dava konusu Kurul kararında hukuka uygunluk, dava konusu işlemin iptali yolundaki İdare Mahkemesi kararında sonucu itibarıyla hukukî isabetsizlik bulunmamaktadır.” denilerek mahkeme kararının bu gerekçeyle onanmasına karar verilmiştir.

 

Ankara 14. İdare Mahkemesi’nin 22.11.2022 tarihli E:2022/1578, K:2022/2461 sayılı kararının farklı gerekçe ile onandığı, bu karar gereklerini yerine getirmek üzere alınan 24.05.2023 Tarih ve 2023/MK-114 Sayılı Kurul Kararı ile “ 1-Kamu İhale Kurulunun 18.01.2023 tarih ve 2023/MK-12 sayılı kararının iptaline,

2- Anılan Danıştay kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, “iş ortaklığınca teklif dosyasında sunulan faturaların, açıkça fiyat farkı olarak nitelendirilmemekle birlikte fiyat farkı eklenerek düzenlenmiş faturalar olup olmadığı” hususunun yeniden incelenmesine,” karar verilmiştir.

 

İhale üzerinde bırakılan Lapis Eğitim Org. ve Sos. Hizm. Ltd. Şti. – Pluscom İletişim A.Ş. İş Ortaklığı tarafından, özel ortak Pluscom İletişim  A.Ş. adına iş deneyimin tevsiki amacıyla sözleşme ve fatura ile SGK belgelerinin sunulduğu,

 

Anılan sözleşmenin; “Taraflar” başlıklı 1’nci maddesinde tarafların “Global Bilgi Pazarlama Danışma ve Çağrı Servisi Hizmetleri A.Ş” ve “Pluscom İletişim  A.Ş.” olarak belirtildiği,

 

“Sözleşmenin Konusu” başlıklı 3’üncü maddesinde “İşbu sözleşmenin konusu; Pluscom’un Global’a sağlayacağı sözleşme ve eklerinde düzenlenen hizmetlerin ifası hususunda tarafların hak ve yükümlülükleri ile uygulama kurallarının belirlenmesi ve sözleşmenin tatbik ve tefsirinden doğacak uyuşmazlıkların çözüm yollarının gösterilmesidir.

İşbu sözleşme taraflar arasındaki genel çalışma prensiplerini tarif etmekte olup, Global’ın hizmet vermekle yükümlü olduğu KURUMSAL MÜŞTERİ’ler için PLUSCOM’un üstleneceği temel yükümlükler işbu sözleşmenin metninde belirtilmiştir. Ancak PLUSCOM tarafında her bir KURUMSAL MÜŞTERİ’ye verilecek hizmetin gerektirdiği özel şartlar olacak olursa işbu çerçeve sözleşmenin ayrılmaz bir parçası olacak EK PROTOKOLLER ile düzenlenecektir.” düzenlemesi,

 

“Pluscom’un Hak ve Yükümlülükleri” başlıklı 4’üncü maddesinde “…4.1.2. İşbu sözleşme çerçevesinde GLOBAL’in yönlendirdiği tüm çağrılara cevap verme, bağlılık arttırıcı kampanyalar konusunda bilgi verme, ürün ve servis satışı, abone/son kullanıcı/nihai müşteri bilgi güncelleme, veri toplanması, yeni abone/son kullanıcı/nihai müşteri kazanım için yapılacak kampanyalara katılım vb. işlemler GLOBAL’in talimatları doğrultusunda PLUSCOM tarafından yürütülecektir. İşbu maddede bahsi geçen hizmetin kapsamı, tarafların yazılı mutabakatları ile değiştirilebilir. …” düzenlemesi,

 

“Sözleşmenin Süresi” başlıklı 8’inci maddesinde “Taraflar arasında imzalanan işbu sözleşmenin geçerliliği 01.07.2015 tarihinde başlar 30.06.2017 tarihine kadar devam eder. Ancak tarafların karşılıklı mutabakat sağlaması durumunda sözleşme 1 (bir) yıl daha uzayacak ve 30.06.2018 tarihinde otomatik uzama olmadan sonlanacaktır.” düzenlemesi,

 

“Ödemeler” başlıklı 9’uncu maddesinde “…

Dakika Aralıkları

Birim Fiyat

0 – 999.999

0,4330 TL

1.000.000 – 1.499.999

0,4160 TL

1.500.000 – 1.999.999

0,4080 TL

2.000.000 – 2.499.999

0,4060 TL

2.500.000 – 2.999.999

0,4000 TL

3.000.000 ve üzeri

0,3990 TL

Belirtilen fiyatlara KDV dahil değildir.

 

Yukarıda yazan fiyat, 01.07.2016 tarihine kadar geçerli olup; bu süreden sonra gerçekleşecek olan artış oranı, (ÜFE + TÜFE)/2 oranını geçemez. Ücret artışı karşılıklı tarafların mutabakatı ile geçerli olacaktır. Son onay GLOBAL tarafından verilecektir. GLOBAL nihai onayı ile ek kontrat süreci takip edilecektir. …” düzenlemesi yer almaktadır.

 

Gelinen aşama itibariyle, Ankara 14. İdare Mahkemesi tarafından verilen karar neticesinde alınan 18.01.2023 tarih ve 2023/MK-12 sayılı Kurul kararı doğrultusunda “ihtisas sahibi kamu veya özel hukuk tüzel kişileri ile gerçek kişilerin görüşüne başvurulmasına” ilişkin süreç devam ederken Ankara 14. İdare Mahkemesi’nin 22.11.2022 tarihli E:2022/1578, K:2022/2461 sayılı kararının farklı gerekçe ile onandığı, bu karar gereklerini yerine getirmek üzere alınan 24.05.2023 Tarih ve 2023/MK-114 Sayılı Kurul Kararı ile “ 1-Kamu İhale Kurulunun 18.01.2023 tarih ve 2023/MK-12 sayılı kararının iptaline,

2- Anılan Danıştay kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, “iş ortaklığınca teklif dosyasında sunulan faturaların, açıkça fiyat farkı olarak nitelendirilmemekle birlikte fiyat farkı eklenerek düzenlenmiş faturalar olup olmadığı” hususunun yeniden incelenmesine,” karar verildiğinden Danıştay Onüçüncü Dairesinin kararında belirtilen “Pluscom firması ile Global Bilgi Pazarlama Danışma ve Çağrı Servisi Hizmetleri A.Ş. (Global) arasında imzalanan sözleşme kapsamında hizmet sürelerinin tespitinde Global firmasının raporlama sunucusunda (server) yer alan bilgileri ve bu sistemin sağladığı raporların esas alınacağı,” hususu gözetilerek inceleme yapılması gerekmekte olup ilgili mali mevzuat çerçevesinde elde edilen ve ihale mevzuatı çerçevesinde değerlendirilmeye muhtaç veriler de göz önüne alınarak inceleme yapılması gerektiği anlaşılmaktadır.

 

İhale sürecine ilişkin gerekli bilgi ve belgelerin teminine yönelik Kurum tarafından yapılan yazışmalar neticesinde Vergi Denetim Kurulu Başkanlığı tarafından gönderilen rapor eklerinde Danıştay Onüçüncü Dairesinin ilgili kararında belirtilen Global firmasının raporlama sunucusunda (server) yer alan bilgiler ve bu sistemin sağladığı raporlardan elde edilen verilerin de yer aldığı görüldüğünden bu kapsamda ayrıca bir belge talebinde bulunulmasına gerek görülmemiştir.

Kurum tarafından edinilen bilgi ve belgeler üzerinden yapılan inceleme ve değerlendirme neticesinde Global Bilgi Pazarlama Danışma ve Çağrı Servisi Hizmetleri A.Ş. tarafından gönderilen yazı ve eklerinden, iş deneyime konu 25 fatura için;

 

İncelemeye konu 31.07.2015 tarih ve 9185 numaralı faturanın Global Bilgi Pazarlama Dan. ve Çağrı Serv. Hizm. A.Ş. tarafından kendilerine böyle bir faturanın ibraz edilmediği ifadelerine yer verildiği, tarafımızca ilgili ekstreler üzerinden yapılan araştırmada da anılan tarih ve sayılı bir faturaya rastlanılmadığı, dolayısıyla söz konusu fatura tutarının iş deneyimin tevsikine ilişkin tutara dahil edilmemesi gerektiği,

 

2015 yılına ait faturalarda fiyat farkı bulunmadığı, dolayısıyla bu kapsamdaki faturalarda yer alan tutarın iş deneyimin tevsikine ilişkin tutara dahil edilmesi bakımından herhangi bir aykırılıktan bahsedilemeyeceği,

 

2016 yılına ait hizmet bedeli için belirlenen birim fiyatın sözleşmenin aksine (ÜFE+TÜFE)/2 oranını geçen kısmının fiyat farkı kapsamında değerlendirilmesi gerektiği, dolayısıyla bu kapsamdaki tutarın iş deneyimin tevsikine ilişkin tutara dahil edilmemesi gerektiği,

 

2017 yılına ait hizmet bedeli için belirlenen birim fiyatın sözleşme hükümlerine aykırı olmamak üzere (ÜFE+TÜFE)/2 oranının altında olduğu, bu kapsamdaki faturalarda yer alan tutarın iş deneyimin tevsikine ilişkin tutara dahil edilmesi bakımından herhangi bir aykırılıktan bahsedilemeyeceği, anlaşılmaktadır.

Anılan hususlar gözetilerek gerçekleştirilen inceleme neticesinde, 31.07.2015 tarih ve 9185 numaralı fatura tutarı ile 2016 ve 2017 yıllarına ilişkin faturalarda yer alan birim fiyatlarda sözleşme hükümlerinde belirtilen (ÜFE+TÜFE)/2 oranını geçen kısma ilişkin tutarların değerlendirmeye esas fatura toplam tutarından çıkarıldığında elde edilen tutarın özel ortak Pluscom İletişim  A.Ş. tarafından iş ortaklığının teklif bedeline göre ihalede istenen asgari iş deneyim tutarını sağladığı görüldüğünden başvuru sahibinin bu husustaki iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

 

B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesi yönünden yapılan inceleme sonucunda herhangi bir aykırılık tespit edilmemiştir.

 

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

 

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

 


Oybirliği ile karar verildi.