ihalede sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının incelenmesi neticesinde, ihalenin 5’inci kısmı için teklif ettiği 34 aracın kiralama yoluyla temin edileceği, kira bedellerinin tevsiki amacıyla istekli ile servis araç sahipleri arasında noterde düzenlenen oto kiralama sözleşmelerinin ve ruhsat örneklerinin sunulduğu, herhangi bir fiyat teklifinin sunulmadığı anlaşılmış olup taşımada kullanılacak servisler için araç kira sözleşmelerinin Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda yer verilen maddeleri uyarınca teklif fiyatı tevsik edici belge olarak kabul edilmesi imkânı bulunmadığı

ihalede sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının incelenmesi neticesinde, ihalenin 5’inci kısmı için teklif ettiği 34 aracın kiralama yoluyla temin edileceği, kira bedellerinin tevsiki amacıyla Osman Sevinç ile servis araç sahipleri arasında noterde düzenlenen oto kiralama sözleşmelerinin ve ruhsat örneklerinin sunulduğu, herhangi bir fiyat teklifinin sunulmadığı anlaşılmış olup taşımada kullanılacak servisler için araç kira sözleşmelerinin Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda yer verilen maddeleri uyarınca teklif fiyatı tevsik edici belge olarak kabul edilmesi imkânı bulunmadığı

Toplantı No 2020/049
Gündem No 15
Karar Tarihi 28.10.2020
Karar No 2020/UH.II-1747

BAŞVURU SAHİBİ:

Şen-Sa Taş. Pet. Tem. İnş. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti,

 

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Erciş İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü,

 

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2020/369482 İhale Kayıt Numaralı “Erciş İlçe Milli Eğitim Müdürlüğüne Bağlı İlk ve Ortaokul Öğrencilerinin Taşınması İşi” İhalesi

 

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Erciş İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından 17.08.2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Erciş İlçe Milli Eğitim Müdürlüğüne Bağlı İlk ve Ortaokul Öğrencilerinin Taşınması İşi” ihalesine ilişkin olarak Şen-Sa Taş. Pet. Tem. İnş. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti nin 04.09.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 09.09.2020 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 17.09.2020 tarih ve 41407 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 15.09.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

 

Başvuruya ilişkin olarak 2020/1429 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

 

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

 

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

 

1) İhalenin bütün kısımlarına teklif sunan Bayram Temizer Taş. Yem. Hay. San. ve Tic. Ltd. Şti. ile Haneler Yapı Müh. İnş. Gıda Pet. Ürün. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti’nin beyan ettiği belge ve bilgileri doğrulayan belgeleri sunmadığı gerekçesiyle ihalenin tüm kısımlarında değerlendirme dışı bırakıldığı ancak isteklinin geçici teminatının gelir kaydedilmediği, e-ihalelerde idarece teyit edilemeyen bilgilere yönelik isteklilerden istenilen belgelerin süresinde idareye teslim edilmemesi halinde hangi müeyyidenin uygulanacağının açık olduğu, anılan istekli ve anılan istekli ile aynı durumda olan diğer isteklilerin geçici teminatlarının gelir kaydedilmesi ve haklarında yasaklama kararının verilmesi gerektiği,

 

2) İhalenin 5’inci kısmına ilişkin İhale Komisyon Kararı incelendiğinde; ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibinin 436.356,00 TL bedel ile Osman SEVİNÇ olarak belirlendiği, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin ise 398.412,00 TL bedel ile Tahsin NADİROĞLU olarak belirlendiği,  ekonomik açıdan en avantajlı teklifin, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin teklifinden daha yüksek bir bedelle atanmasının Kamu İhale Kanununa aykırı olduğu, ayrıca aşırı düşük teklif sorgulaması sunmayan Tahsin NADİROĞLU firmasının teklifinin kabul edilerek ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak atanmasının da mevzuata aykırı olduğu,

3) Ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibinin Osman SEVİNÇ’in sunmuş olduğu aşırı düşük teklif açıklamasına ilişkin olarak;

 

a) İhale konusu işte çalıştırılacak olan araçların bakım ve yazlık/kışlık giderlerine ilişkin sunulan fiyat tekliflerinin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.1 ’inci maddesine uygun olmadığı, fiyat teklifleri üzerinde meslek mensubu tarafından yazılması gereken ibarelerin yazılmadığı, meslek mensubunun kaşesinin ve imzasının bulunmadığı, fiyat tekliflerinin dayanağı olarak ilgili meslek mensubunca hazırlanması gereken EK-0.5 ve EK-0.6 tutanaklarının incelenmesi gerektiği, fiyat tekliflerinin gerçeği yansıtmadığı,

 

b) İhale konusu işte çalıştırılacak olan araçların kiralama giderlerine ilişkin sunulan fiyat tekliflerinin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.1’inci maddesine uygun olmadığı, fiyat teklifleri üzerinde meslek mensubu tarafından yazılması gereken ibarelerin yazılmadığı, meslek mensubunun kaşesinin ve imzasının bulunmadığı, fiyat tekliflerinin dayanağı olarak ilgili meslek mensubunca hazırlanması gereken EK-0.5 ve EK-0.6 tutanaklarının incelenmesi gerektiği, fiyat tekliflerinin gerçeği yansıtmadığı, fiyat teklifi ekinde kiralanacak araçların ruhsatlarının idareye ibraz edilmediği, ihale konusu işte çalıştırılacak araçlara ilişkin amortisman giderlerinin belirtilmediği, herhangi bir belgeye dayalı açıklama yapılmadığı, amortisman giderlerinin 333, 339 ve 365 Sıra No’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğleri uyarınca hesaplanıp belgelendirilmediği,

 

c) İhale konusu işte çalıştırılacak olan araçların kasko ve sigorta giderlerine ilişkin yapılan açıklamaların Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.3.4’üncü maddesine uygun olmadığı, sunulan belgelerin ilgili sigorta şirketinin genel müdürlük ve bölge müdürlüğü tarafından teyit edilmediği, söz konusu belgelerin imzalı ve kaşeli olmadığı, yapılan açıklamanın ihale konusu işin süresini kapsamadığı,

 

ç) İhale konusu işte çalıştırılacak olan araçların Motorlu Taşıtlar Vergisi, fenni muayene ve egzoz emisyon giderlerine yönelik yapılan açıklamaların ihale konusu işin süresini kapsamadığı, yapılan açıklamaların belgelere dayalı olmadığı ve mevzuat hükümlerine uygun yapılmadığı, söz konusu giderlere ilişkin yapılan açıklamada ihale konusu işte çalıştırılacak araçların model yılı, motor hacmi ve istiap haddi gibi kriterlerin dikkate alınmadığı,

 

d) Araçlarda kullanılacak akaryakıt için EPDK tarafından belirlenen günlük ilan edilen fiyatların çok altında teklif kullanıldığı, söz konusu akaryakıt tutarı için herhangi bir belgelendirme yapılmamasının Kamu İhale Genel Tebliği açıklamalarına aykırı olduğu,

 

e) İsteklinin teklif birim fiyatları ile aşırı düşük teklif kapsamında açıkladığı tutarların uyuşmadığı, çoğu kalemde zarar öngörüldüğü, sunulan analizlerde aritmetik hatalar yapıldığı, bu durumun mevzuata aykırı olduğu,

 

 

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

 

  1. Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:

 

Uyuşmazlığa konu ihalenin Erciş İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilen “Erciş İlçe Milli Eğitim Müdürlüğüne Bağlı İlk ve Ortaokul Öğrencilerinin Taşınması İşi” olduğu, 26 kısımdan oluşan ihalenin elektronik ortamda 8 isteklinin katılımıyla gerçekleştirildiği, 27.08.2020 tarihli ihale komisyon kararı ile 1, 2, 4, 6, 7, 8, 9, 10, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 21, 22, 24, 25’inci Tahsin Nadiroğlu, 3 ve 5’inci kısımlarının Osman Sevinç, 11’inci kısmının Onur Teks. Orm.Hay. Elek. İnş. Ür. ve San. Tic .Ltd. Şti., 20, 23 ve 26’ncı kısımlarının başvuru sahibi Şen-Sa Taş. Pet. Temz. İnş. Gıda San. Tic. Ltd Şti. üzerinde bırakıldığı anlaşılmıştır.

 

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Elektronik ihale” başlıklı 59/A maddesinde “…(9) İhale dokümanında belirtilen geçici teminat mektubu, katılım belgeleri ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin değerlendirme, istekliler tarafından beyan edilen bilgi ve belgelerden; EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanarak temin veya teyit edilebilenler için sorgulama sonucunda elde edilen bilgiler; belirtilen yöntemle temin veya teyit edilemeyenler için ise yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen bilgiler esas alınarak yapılır. Bu değerlendirme sonucunda ihalede öngörülen şartları sağlamadığı anlaşılan teklifler değerlendirme dışı bırakılır.

(10) Geçerli tekliflerden ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve ikinci teklif olması öngörülen tekliflerin sahiplerine, Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliğinin 21 inci maddesinin ikinci fıkrasına uygun olarak alınmayan geçici teminat mektupları ile beyan ettikleri bilgi ve belgelerden, EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanamayanlara ilişkin tevsik edici belgeleri ve bunların eklerini, belgelerin sunuluş şekline uygun olarak sunmaları için makul bir süre verilir. Verilen süre içerisinde beyan edilen bilgi ve belgeleri doğrulayan belgeleri sunmayan isteklilerin teklifleri değerlendirme dışı bırakılarak geçici teminatları gelir kaydedilir. Geçici teminat mektubu ve sunduğu belgeler ile katılım ve yeterlik kriterlerine ilişkin şartları sağlamayan isteklilerin teklifleri ise değerlendirme dışı bırakılır. Bu işleme ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve belirlenecek ise ikinci teklif sahibi tespit edilene kadar devam edilir. Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliğinin 21 inci maddesinin ikinci fıkrasına uygun olarak alınmayan geçici teminat mektubunu idarenin talebi üzerine sunmayan istekliler hakkında, Kanunun 17 nci maddesi uyarınca işlem yapılır.

(11) İstekliler tarafından beyan edilen bilgiler ile sorgulama sonucu edinilen bilgiler, bu bilgileri tevsik etmek amacıyla sunulan belgeler ya da geçici teminat mektubu arasında farklılık bulunması durumunda; ihalede öngörülen şartların sağlanması kaydıyla tekliflerin geçerliliği etkilenmez.” hükmü yer almaktadır.

 

Elektronik teklif alınmak suretiyle gerçekleştirilen ihalelerde, katılım ve yeterlik kriterlerine ilişkin istekliler tarafından herhangi bir belge sunulmayacağı, bu kriterlere ilişkin değerlendirmenin tamamen teklif mektubu ile ekinde yer alan yeterlik bilgileri tablosunda istekli tarafından beyan edilen bilgiler üzerinden yapılacağı, geçerli tekliflerden ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve ikinci teklif olması öngörülen tekliflerin sahiplerine, yeterlik bilgileri tablosunda beyan ettikleri bilgi ve belgelerden, EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanamayanlara ilişkin tevsik edici belgeleri ve bunların eklerini, belgelerin sunuluş şekline uygun olarak sunmaları için makul bir süre verileceği, sunduğu belgeler ile katılım ve yeterlik kriterlerine ilişkin şartları sağlamayan isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılacağı anlaşılmaktadır.

 

İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeler ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin bilginlerin e-teklifleri kapsamında beyan etmeleri gerekmektedir.:

a) Teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren imza beyannamesi veya imza sirküleri;

1) Gerçek kişi olması halinde, noter tasdikli imza beyannamesi,

2) Tüzel kişi olması halinde, ilgisine göre tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya kurucuları ile tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir Ticaret Sicil Gazetesi, bu bilgilerin tamamının bir Ticaret Sicil Gazetesinde bulunmaması halinde, bu bilgilerin tümünü göstermek üzere ilgili Ticaret Sicil Gazeteleri veya bu hususları gösteren belgeler ile tüzel kişiliğin noter tasdikli imza sirküleri,

b) Bu Şartname ekinde yer alan standart forma uygun teklif mektubu,

c) Bu şartnamede belirlenen geçiçi teminata ilişkin standart forma uygun geçici teminat mektubu veya geçici teminat mektupları dışındaki teminatların Saymanlık yada Muhasebe Müdürlüklerine yatırıldıklarını gösteren makbuzlar.

ç) Bu Şartnamenin 7.4. ve 7.5. maddelerinde belirtilen, şekli ve içeriği ilgili uygulama yönetmeliklerinde düzenlenen yeterlik belgeleri,

d) Vekaleten ihaleye katılma halinde, vekil adına düzenlenmiş, ihaleye katılmaya ilişkin noter onaylı vekaletname ile vekilin noter tasdikli imza beyannamesi,

e) İsteklinin ortak girişim olması halinde, teklif mektubu standart formu ekinde yer alan iş ortaklığı beyannamesi,

f) Alt yüklenici çalıştırılmasına izin verilmesi halinde, isteklinin alt yüklenicilere yaptırmayı düşündüğü işlerin listesi,

7.2. İhaleye iş ortaklığı olarak teklif verilmesi halinde;

….

7.4. Ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler:

….

7.5. Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler:

7.5.1. İsteklinin teknolojik ürün deneyim belgesi ya da yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektörde bedel içeren tek bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;

a) İlk ilan tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet alımlarıyla ilgili iş deneyimini gösteren belgeleri veya

b) Devredilen işlerde devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme bedelinin en az % 80’inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet işlerine ilişkin deneyimini gösteren belgeleri, sunması zorunludur. İstekli tarafından teklif edilen bedelin % 25‘den az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin veya teknolojik ürün deneyim belgesinin sunulması gerekir.

7.6. Benzer iş olarak kabul edilecek işler aşağıda belirtilmiştir: Kamu ve/veya özel sektörde yapılmış her türlü öğrenci ve personel taşıma işi benzer iş olarak kabul edilecektir.

…” düzenlemesi yer almaktadır.

 

İdare tarafından 21.08.2020 tarihinde Bayram Temizer Taş. Yem. Hay. San. ve Tic. Ltd. Şti.ne EKAP üzerinden gönderilen tebligatla ihalenin 1, 3, 4, 5, 7, 10, 13, 14, 16, 17, 19, 21’inci kısımlarına ilişkin olarak, Haneler Yapı Müh. İnş. Gıda Pet. Ürün. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.ne EKAP üzerinden gönderilen tebligatla ise ihalenin 1, 2, 11, 12, 15, 16, 17, 20, 23, 25, 26’ıncı kısımlarına ilişkin olarak elektronik ortamda beyan ettikleri “•İmza Beyannamesi

•İmza Sirküleri

•Vekâletname Bilgileri

•Ticaret Sicili Bilgileri

•Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliğinin 21 inci Maddesinin İkinci Fıkrasına Uygun Olarak Alınan Geçici Teminat Mektubu (Bu mektuplara ilişkin bilgiler EKAP’a elektronik ortamda aktarılmalıdır.)

•Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliğinin 21 inci Maddesinin İkinci Fıkrasına Uygun Olarak Alınmayan Geçici Teminat Mektubu

•Geçici Teminat Mektubu Dışındaki Teminatlar

•EKAP’ta Kayıtlı Olan İş Deneyim Belgesi

•EKAP’ta Kayıtlı Olmayan İş Deneyim Belgesi

•İş Deneyim Belgesi Düzenlenemeyen Hallerde İş Deneyimini Gösteren Diğer Belgeler(varsa)

•Teknolojik Ürün Deneyim Belgesi

•Ortaklık Tespit Belgesi

•Ortaklık Tespit Belgesi

•Diğer Belge

•Diğer Belgelere İlişkin Açıklamalar” belgeleri 26.08.2020 tarihine kadar idareye sunmaları istenmiştir.

 

Ayrıca idare tarafından Bayram Temizer Taş. Yem. Hay. San. ve Tic. Ltd. Şti.ne 21.08.2020 tarihinde EKAP üzerinden yapılan tebligatla tekliflerinin aşırı düşük olması sebebiyle açıklamalarını 26.08.2020 tarihi saat 10:00’a kadar idareye sunmaları istenmiş olup, yazıda önemli teklif bileşeni olarak “1-Sürücü Giderleri (Yıllık Ücret ve SGK Giderleri)

2-Servis Aracına Ait Yakıt Giderleri

3-Araç Periyodik Bakım Giderleri

4-Araçlar Kiralanacak ise Yıllık Kira Ücretleri

5-Araç Lastik Giderleri (Yazlık-Kışlık)” giderlerinin belirlendiği anlaşılmıştır.

 

İhale işlem dosyası üzerinden yapılan incelemede, Bayram Temizer Taş. Yem. Hay. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından ihalenin 1, 3, 4, 5, 7, 10, 13, 14, 16, 17, 19, 21’inci kısımlarına Haneler Yapı Müh. İnş. Gıda Pet. Ürün. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından ise ihalenin 1, 2, 11, 12, 15, 16, 17, 20, 23, 25, 26’ncı kısımlarına ilişkin olarak idare tarafından talep edilen doğrulayıcı bilgi ve belgelerin sunulmadığı anlaşılmış olup idare tarafından 27.08.2020 tarihinde düzenlenen tutanaktan da görüleceği üzere Bayram Temizer Taş. Yem. Hay. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından aşırı düşük teklif açıklaması yapılmadığı tespit edilmiştir.

 

Yapılan tespitler neticesinde, anılan isteklilerin kendilerinden talep edilen belgeleri talep edilen süre içerisinde idareye sunmamaları sebebiyle anılan mevzuat hükmünde “Verilen süre içerisinde beyan edilen bilgi ve belgeleri doğrulayan belgeleri sunmayan isteklilerin teklifleri değerlendirme dışı bırakılarak geçici teminatları gelir kaydedilir.” şeklinde açıkça yer aldığı üzere, tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği gibi geçici teminatlarının gelir kaydedilmesi de gerekmektedir.

 

Bu sebeple idarece Bayram Temizer Taş. Yem. Hay. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin 1, 3, 4, 5, 7, 10, 13, 14, 16, 17, 19, 21’inci kısımlarda, Haneler Yapı Müh. İnş. Gıda Pet. Ürün. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin 1, 2, 11, 12, 15, 16, 17, 20, 23, 25, 26’ncı kısımlarda sadece değerlendirme dışı bırakılması işleminde mevzuata uyarlık bulunmadığı, istekliler hakkında ihalenin anılan kısımlarında değerlendirme dışı bırakma işleminin yanı sıra geçici teminatlarının gelir kaydedilmesi işleminin de tesis edilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

 

  1. Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:

 

Yapılan incelemede, ihalenin her bir kısmına ilişkin komisyon kararının ayrı ayrı alındığı, ihalenin bu kısımlarında komisyon kararı tutanaklarının ilk sayfalarında ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahiplerinin isimlerinin yazıldığı görülmüştür.

 

Şikâyete konu ihalenin 5’inci kısmına ilişkin ihale komisyon kararı irdelendiğinde ise ihalenin Osman SEVİNÇ üzerinde bırakıldığı, Tahsin NADİROĞLU’nun teklifinin aşırı düşük teklif açıklaması yapılmadığı gerekçesiyle reddedildiği görülmüş olup şikâyete konu ihale komisyon kararının ilk sayfasında Tahsin NADİROĞLU’nun ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak sehven yazıldığı anlaşılmıştır. Bu itibarla, anılan hususa ilişkin idarenin cevabı da dikkate alındığında herhangi bir mevzuata aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

 

  1. Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:

 

İdari Şartname’nin “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;

a) Verilen hizmetin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir.” düzenlemesi,

 

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “..79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir.  

79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.

79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri kullanarak açıklayabilirler.

79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.

Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.

Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.

79.2.2.2. Merkezi Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından Ülke Çapında Sunulan Mal ve Hizmetlere İlişkin Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin merkezi kamu kurum ve kuruluşları tarafından ülke çapında sunulan mal ve hizmetlere ilişkin fiyat tarifeleri veya istekliye verilmiş fiyat teklifleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu yöntemle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.

79.2.2.3.  Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından İlan Edilen Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilmiş fiyat tarifeleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için ilan edilen fiyatların ihalenin ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.

79.2.2.4.  Ticaret Borsası Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin 18/5/2004 tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanununun 51 inci maddesinin (c) bendi uyarınca borsa idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününde gerçekleşen ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.

79.2.2.5.  Toptancı Hal Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin 11/3/2010 tarihli ve 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun uyarınca faaliyet gösteren toptancı hali idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününe ait ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.

79.2.2.6.  Özel veya Münhasır Hak Sahibi Kuruluşların Uyguladığı Fiyatlar: İlgili mevzuatı uyarınca, belirli mal veya hizmetlerin kamuya sunulması konusunda lehine sınırlama bulunan kuruluşların tedarikçisi oldukları mallar veya sunucusu oldukları hizmetler için uyguladıkları fiyatlar ile açıklama yapılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.

79.2.2.7. İsteklinin Kendi Ürettiği, Aldığı veya Sattığı Mallara İlişkin Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre aşırı düşük teklif açıklamasına konu mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) ile açıklama yapılabilir.

Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.

Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.  

İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) sunulmasına gerek bulunmayıp sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilir.

Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.

79.2.7. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak EPDK tarafından il bazında günlük yayımlanan akaryakıt fiyatlarının % 90’ının altında sunulan açıklamalar geçerli kabul edilmeyecektir. Motorin veya benzine yönelik olarak öngörülen tutarın TL/lt cinsinden hesaplanmasında Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun ilgili düzenlemeleri dikkate alınacaktır.

79.3. İdarelerin aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirilmesine ilişkin aşağıdaki düzenlemeleri de dikkate almaları gerekmektedir.

79.3.1. Teklifi aşırı düşük olarak tespit edildikten sonra yukarıdaki yöntemlere göre usulüne uygun açıklama yapan isteklilerin teklifleri geçerli kabul edilir. Hayatın olağan akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle teklifler reddedilemez.

79.3.2. 79.2.2 nci maddede yer alan yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekli tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle, ilgili mevzuatına göre ihale tarihinden önceki son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir.

79.3.3. Kurumca hazırlanan “İşçilik Hesaplama Modülü” ne (www.ihale.gov.tr) adresinden ulaşılabilecek olup, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde tekliflerin değerlendirilmesi bağlamında sözleşme ve genel giderler dahil asgari işçilik maliyeti hesabında işçilik hesaplama modülünün kullanılması zorunludur.

79.3.4. Hizmet alım ihalelerinde herhangi bir sigorta giderinin aşırı düşük teklif sorgulamasında önemli bir bileşen olarak kabul edilmesi durumunda, isteklilerce sigorta acentelerinden alınan poliçe, fiyat teklifi veya sözleşmelerin ekine ihale dokümanında yer alan teminat tutarları üzerinden teklif ettikleri sigorta prim tutarlarıyla sigorta hizmetini gerçekleştirebileceklerine ilişkin, ilgili sigorta şirketinin genel müdürlüğünden veya bölge müdürlüğünden alınan teyit yazısının eklenmesi ve bu yazının yetkili kişilerin imzasını taşıması gereklidir. Ancak sigorta şirketlerinin genel müdürlük veya bölge müdürlükleri tarafından imzalanmış poliçe veya fiyat teklifleri için teyit alınması zorunlu değildir. Sigorta giderinin tevsiki için sunulan belgenin işin süresinin tamamını kapsaması gerekmektedir. Ancak birden fazla yılı kapsayan işlerde ilk yıl için alınan sigorta teklifinin ihale tarihinin bulunduğu yıldan önceki yılın Aralık ayına ait Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeksinin yıllık değişim oranı esas alınmak suretiyle güncellenerek diğer yıllar için kullanılması mümkündür.

79.3.5. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan aşırı düşük teklif açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında hesaplanması söz konusu olmayacak, sözleşme giderleri ilgili mevzuatına göre hesaplanmak suretiyle açıklama yapılacaktır.” açıklaması yer almaktadır.

 

İdare tarafından Osman SEVİNÇ’e 21.08.2020 tarihinde EKAP üzerinden yapılan tebligatla istekliden tekliflerinin aşırı düşük olması sebebiyle açıklamalarını 26.08.2020 tarihi saat 10:00’a kadar idareye sunmaları istenmiş olup, yazıda önemli teklif bileşeni olarak “1-Sürücü Giderleri (Yıllık Ücret ve SGK Giderleri)

2-Servis Aracına Ait Yakıt Giderleri

3-Araç Periyodik Bakım Giderleri

4-Araçlar Kiralanacak ise Yıllık Kira Ücretleri

5-Araç Lastik Giderleri (Yazlık-Kışlık)” giderlerinin belirlendiği anlaşılmıştır.

 

Yapılan incelemede Osman SEVİNÇ tarafından ihalenin 5’inci kısmına ilişkin olarak aşırı düşük teklif açıklamasının 26.08.2020 tarihinde idareye sunulduğu tespit edilmiştir. Sunulan açıklamanın incelenmesi neticesinde;

a) Araç periyodik bakım giderlerinin tevsiki amacıyla Bilal Bulut ile imzalanan araç bakım sözleşmesinin sunulduğu, araçların lastik giderleri için Dinçer Nadiroğlu/Nadiroğlu Oto Lastik ile imzalanan “Mal ve hizmet alım-satım Sözleşmesi’nin sunulduğu, sözleşme ekinde Nadiroğlu Oto Lastik tarafından Osman Özsevinç adına kesilen bir adet lastik fiyatını gösterir faturanın sunulduğu, yine bir adet lastiğin 550 TL olduğunu gösterir proforma faturanın sunulduğu ancak fatura üzerinde Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.1’inci maddesi gereğince bulunması gereken ibarelerin bulunmadığı ve faturanın meslek mensubu tarafından kaşelenip imzalanmadığı, proforma fatura üzerinde sadece Nadiroğlu Oto Lastik’in kaşe ve imzasının bulunduğu anlaşılmış olup araç bakım ve lastik giderlerinin sözleşme ve fatura ile tevsik edilmesinin Kamu İhale Genel Tebliği’nin anılan maddeleri uyarınca mümkün olmadığı, sunulan proforma faturanın da şekli koşullar itibariyle Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.1’inci maddesine uygun olmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin bu yöndeki iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.

 

b) Osman SEVİNÇ tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının incelenmesi neticesinde, ihalenin 5’inci kısmı için teklif ettiği 34 aracın kiralama yoluyla temin edileceği, kira bedellerinin tevsiki amacıyla Osman Sevinç ile servis araç sahipleri arasında noterde düzenlenen oto kiralama sözleşmelerinin ve ruhsat örneklerinin sunulduğu, herhangi bir fiyat teklifinin sunulmadığı anlaşılmış olup taşımada kullanılacak servisler için araç kira sözleşmelerinin Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda yer verilen maddeleri uyarınca teklif fiyatı tevsik edici belge olarak kabul edilmesi imkânı bulunmadığından başvuru sahibinin bu yöndeki iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.

 

c, ç) İhale konusu işte çalıştırılacak olan araçların kasko ve sigorta giderlerine, Motorlu Taşıtlar Vergisi, fenni muayene ve egzoz emisyon giderlerine ilişkin olarak idare tarafından açıklama istenmediği anlaşıldığından başvuru sahibinin bu yöndeki iddiasının reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

 

d) Kullanılacak araçların akaryakıt sarfiyatlarına ilişkin olarak ortalama bir değer hesabıyla “her bir araç yüz kilometrede ortalama 10,40 litre yakıt yakmaktadır” şeklinde genel bir ifade üzerinden ve İnsa Petrol Turizm Ltd. Şti. ile imzalanan sözleşmedeki yakıt tutarı dikkate alınarak ortalama bir yakıt tüketiminin hesaplandığı, akaryakıt için araçların yakıt tüketimini gösterir yetkili servislerce düzenlenmiş beyan yazısı veya katalog sunulmadığı anlaşılmış olup, yakıt fiyatına ilişkin sunulan sözleşmenin Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda yer verilen maddeleri uyarınca teklif fiyatı tevsik edici belge olarak kabul edilmesi imkânı bulunmadığı ve yine açıklama kapsamında sunulan bir litre motorin bedelinin 5,58 TL olduğunu gösterir proforma faturanın da Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.1’inci ve 79.2.7’nci maddesine aykırı olduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin bu yöndeki iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.

 

e) İsteklinin teklif birim fiyatları ile aşırı düşük teklif kapsamında açıkladığı tutarlar arasında uyumsuzluk bulunmadığı, kısımlarda zarar öngörülmediği, sunulan analizlerde aritmetik hata bulunmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin bu yöndeki iddiasının reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

 

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, Bayram Temizer Taş. Yem. Hay. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin geçici teminatının 1, 3, 4, 5, 7, 10, 13, 14, 16, 17, 19 ve 21’inci kısımlarda, Haneler Yapı Müh. İnş. Gıda Pet. Ürün. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin geçici teminatının 1, 2, 11, 12, 15, 16, 17, 20, 23, 25 ve 26’ncı kısımlarda gelir kaydedilmesi, Osman Sevinç’in teklifinin ihalenin 5’inci kısmında reddedilmesi ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

 

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

 

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

 


Oybirliği ile karar verildi.