ihalede sunulmuş olan aracın teknik özelliklerinin Teknik Şartnameye uymadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, mevcut doküman düzenlemeleri ile anılan araçların yerli muhteva oranını karşılaması ve teknik özelliklerinin uygunluğunun sözleşme aşamasında değerlendirilmesi gerektiği dolayısıyla anılan isteklinin teklifinin idarenin belirlemiş olduğu gerekçeler ile değerlendirme dışı bırakılması işleminin mevzuata uygun olmadığı 

BAŞVURU SAHİBİ:

Yk Turz. Oto. ve İnş. San. Tic. Ltd. Şti.,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Şişli Belediye Başkanlığı,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2022/238100 İhale Kayıt Numaralı “176 Adet Sürücüsüz Araç Kiralama” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Şişli Belediye Başkanlığı tarafından 20.04.2022 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “176 Adet Sürücüsüz Araç Kiralama” ihalesine ilişkin olarak Yk Turz. Oto. ve İnş. San. Tic. Ltd. Şti.nin 26.05.2022 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 31.05.2022 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 08.06.2022 tarih ve 26806 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 08.06.2022 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2022/590 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, tekliflerinin; Tip-1 ve Tip-2’de belirtilen araçlara yönelik zorunlu olan yerli muhteva oranını sağlamadığı ve söz konusu araçların teknik özelliklerinin Teknik Şartname’ye uymadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, ancak İdari Şartname’de yerlilik oranının ve bahse konu araçların teknik özelliklerinin Teknik Şartname’de yer verilen özelliklere uymadığının tespitinin yeterlik kriteri olarak belirlenmediği ve bu özelliklere yönelik teklif ile birlikte sunulmayan belgeler (katalog vb.) üzerinden değerlendirme yapılmasının mevzuata uygun olmadığı, anılan özellikleri karşılayan araçların sözleşme imzalanacak yüklenici tarafından sözleşme sürecinde temin edilmesinin zorunlu olduğu, bu itibarla idarece tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasının uygun olmadığı iddialarına yer verilmiştir.

A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Yeterliğin belirlenmesinde uyulacak ilkeler” başlıklı 28’inci maddesinde “…(2) Yeterlik değerlendirmesi için istenecek belgelerin ve yeterlik değerlendirmesinde aranılacak kriterlerin, ihale veya ön yeterlik ilanı ile idari şartnamede veya ön yeterlik şartnamesinde ya da davet yazısında belirtilmesi zorunludur.” hükmü,

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;

a) Adı: 176 Adet Sürücüsüz Araç Kiralama

b) Miktarı ve türü:

19 Ay Süreyle 176 Adet Sürücüsüz Araç Kiralama

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

c) Yapılacağı yer: Tüm araçlar Şişli Belediyesi ilçe sınırlarındaki tüm hizmet noktaları ile tüm Türkiye’de kullanılmak üzere kiralanacaktır.

ç) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeleri teklifleri kapsamında sunmaları gerekir:..

7.5.4. İsteklinin teklifi kapsamında sunması gerektiği bu şartnamenin 7 nci maddesi dışındaki maddeleri ile teknik şartnamede belirtilen aşağıdaki belgeler:

İsteklilerin; Teknik Şartnamenin Tip 1 – Tip 2- Tip 3 özelliklerindeki araçlara ilişkin marka ve model bilgilerini ekli Kasko Değer Listesine (EK-1) uygun bir şekilde (marka kodu, tip kodu, marka adı, tip adı ve model yılı belirterek) doldurmaları ve bu listeleri kaşeli ve yetkili kişi tarafından imzalı şekilde teklif zarfında sunmaları zorunludur.

7.5.5. Bu Şartnamenin 7 nci maddesinde sayılan belgeler dışındaki belgeler tekliflerin değerlendirilmesinde yeterlik kriteri olarak dikkate alınmaz…” düzenlemesi,

Teknik Şartname’de kiralanacak araçların cins ve miktarı aşağıdaki şekilde düzenlenmiştir.

3. KİRALANACAK ARAÇLARIN CİNS VE MİKTARI

Teknik Şartname’nin “Araçların Özellikleri” başlıklı 4’üncü maddesinde “4.1. TİP-1 Sedan Tipi Binek Araç (20 Adet) (Araç başına Aylık Maksimum 5000 km yapacaktır.)

4.2. Tip-2 Sedan Tipi Binek Araç (31 Adet) (Araç başına Aylık Maksimum 5000 km yapacaktır.)

Renk : Beyaz

İki araç siren ve anons sistemli olacak” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Genel Hükümler” başlıklı 7’nci maddesinde “7.2. 237 Sayılı Taşıt Kanunu, 17.03.2006 tarih ve 2006/10193 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile 02.10.2014 tarih ve 29137 sayılı Bakanlar Kurulu Kararında belirtilen araç tipleri ilgili kararlarda belirtilen şartlarda Binek araçlar yerli menşeili olacaktır. İlgi Bakanlar Kurulu Kararında belirtilen araçlar için (Binek, station-wagon, arazi binek, kaptı kaçtı, panel ve pick-up tipi) Teklif Edilen Aylık Kiralama Bedeli (KDV hariç, her türlü bakım-onarım, sigorta ve benzeri giderler dahil) harcama talimatının verildiği yılın Ocak ayı itibariyle Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği tarafından yayınlanan Motorlu Kara Taşıtları Kasko Değer Listesinde yer alan Tip l, Tip 2 ve Tip 3 deki araçlar için Kasko Sigorta Değerinin %2’sini aşmayacaktır.

7.3.Tekliflerin değerlendirme işlemlerinin söz konusu Bakanlar Kurulu Kararı çerçevesinde yapılabilmesi için; teklif edilen ilgili tipteki araçlara ilişkin, Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliğince yayımlanan Kasko Değer Listesinde bulunduğu şekilde, aracın marka kodu, araç tip kodu, marka adı, tip adı, araç kasko değeri ekli listeye (EK-1) doldurulacaktır. Bu listelerin istekli tarafından teklifleri ile birlikte sunulması zorunludur…” düzenlemesi yer almaktadır.

Yukarıda aktarılan ihale dokümanı düzenlemeleri incelendiğinde, başvuru sahibi istekli tarafından iddia konusu edilen araçlara ilişkin (Tip-1 ve Tip-2) Teknik Şartname’de söz konusu araçların cins ve miktarı ile ayrıntılı teknik özelliklerine ait düzenleme yapıldığı anlaşılmıştır. Ayrıca İdari Şartname ile Teknik Şartname’de Tip-1, Tip 2 ve Tip-3 özelliklerindeki araçlara ilişkin marka ve model bilgilerini ekli Kasko Değer Listesine uygun bir şekilde (marka kodu, tip kodu, marka adı, tip adı ve model yılı belirterek) doldurmaları ve bu listeleri kaşeli ve yetkili kişi tarafından imzalı şekilde teklif zarfında sunmalarının zorunlu olduğunun belirtildiği, diğer yandan sadece Teknik Şartname’nin “Genel Hükümler” başlıklı kısmında ise 237 Sayılı Taşıt Kanunu, 17.03.2006 tarih ve 2006/10193 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile 02.10.2014 tarih ve 29137 sayılı Bakanlar Kurulu Kararında belirtilen araç tipleri ilgili kararlarda belirtilen şartlarda binek araçların yerli menşeili olacağına dair düzenleme yer almaktadır.

Başvuru sahibi istekli tarafından teklifi kapsamında kiralanacak binek tipi araçların marka, model ve kasko değerini gösterir tablonun sunulduğu görülmüştür.

İdare tarafından alınan 18.05.2022 onay tarihli ihale komisyonu kararında “…6 sıra numaralı Yk Turizm Otomotiv ve İnşaat Sanayi Ticaret Ltd. Şti.nin Tip-1 ve Tip-2 için sunmuş olduğu araçların zorunlu olan yerli muhteva oranını sağlamaması ve bu araçların teknik özelliklerinin Teknik Şartnameye uymaması sebebiyle değerlendirme dışı bırakılmıştır.” ifadesi yer almakta olup anılan isteklinin teklifinin; Tip-1 ve Tip-2’de belirtilen araçların zorunlu olan yerli muhteva oranını sağlamadığı ve söz konusu araçların teknik özelliklerinin Teknik Şartname’ye uymadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı anlaşılmıştır.

Yukarıda aktarılan doküman düzenlemelerine bakıldığında, İdari Şartname’nin 7’nci maddesinde ihale konusu işte çalıştırılması istenilen iddia konusu araçlara yönelik teknik doküman veya katalog vb. belgelerin sunulmasının ve bahse konu binek araçların yerli menşei olması gerektiğinin anılan Şartname’de yeterlik kriteri kapsamında düzenlenmediği, yerli menşei olması hususunun sadece Teknik Şartname’de düzenlendiği anlaşılmıştır.

Öte yandan, İdari Şartname’nin Teknik Şartname’ye de atıfta bulunulan 7.5.4’üncü maddesinde Tip-1, Tip-2 ve Tip-3 özelliklerindeki araçlara ilişkin marka ve model bilgilerinin ekli Kasko Değer Listesine uygun bir şekilde (marka kodu, tip kodu, marka adı, tip adı ve model yılı belirterek) doldurulması ve bu listelerin kaşeli ve yetkili kişi tarafından imzalı şekilde teklif zarfında sunulması gerektiğinin yeterlik kriteri olarak düzenlendiği görülmüştür.

İdarenin anılan isteklinin teklifini değerlendirme dışı bırakma gerekçeleri incelendiğinde; başvuru sahibi istekli tarafından sunulan Tip-1 ve Tip-2 sedan tipi binek araçların zorunlu olan yerli muhteva oranını sağlamadığı ve söz konusu araçların teknik özelliklerinin Teknik Şartname’ye uymadığı gerekçesine yer verildiği görülmüştür.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 37’nci maddesi uyarınca ihale komisyonlarınca yapılacak olan yeterlik değerlendirmelerinin ihale dokümanı içerisinde yer verilen yeterlik belgeleri ve kriterleri üzerinden sonuçlandırılması gerektiği hüküm altına alınmış olup ihale dokümanında yeterlik kriteri olarak belirlenmeyen hususlar üzerinden değerlendirme yapılması mümkün bulunmamaktadır.

Dolayısıyla, idare tarafından ihale dokümanı içerisinde ihale konusu iş kapsamında çalıştırılması öngörülen araçların teknik özelliklerine ayrıntılı şekilde yer verilmesine rağmen anılan özelliklerin karşılanıp karşılanmadığının tespitine yönelik olarak herhangi bir katalog veya teknik dokümanın yeterlik belgesi olarak belirlenmediği, diğer yandan araçların yerli menşei olması gerektiğine yönelik düzenlemenin de İdari Şartname’de yeterlik kriteri olarak belirlenmediği sadece Teknik Şartname’de yer verildiği hususları dikkate alındığında söz konusu araçların teknik özelliklerini ve yerli muhteva oranını karşılamadığı kanaatine varılmasının ihale dokümanı düzenlemeleri ve yukarıda anılan Kanun hükmüne aykırı olacağı anlaşıldığından idarece başvuru sahibinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması işleminin mevzuata uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.

İdare tarafından başvuruya konu ihale sürecinde yukarıda anılan teknik özelliklerin ve yerli muhteva oranının isteklilerce karşılanıp karşılanmadığına yönelik bir tespitin yapılmasının ihalenin gelinen aşamasında mevcut ihale dokümanı düzenlemeleri ile mümkün bulunmamakla birlikte hem yerli muhteva oranı hem de Teknik Şartname’de yer alan tüm özellikleri karşılayan araçların sözleşmeyi imzalayacak olan yüklenici tarafından sözleşme süresince temin edilmesi zorunlu olduğundan, anılan özellikleri taşımayan araçların sözleşmede kullanılması durumunun 4735 sayılı Kanun’un 25’inci maddesinde yer alan “ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak taahhüdünü yerine getirmemek” hükmü dahilinde değerlendirileceği ve söz konusu yüklenici hakkında cezai işlemlerin uygulanacağı da göz önünde bulundurulmalıdır.

Bu itibarla, kesinleşmiş ihale dokümanı düzenlemeleri ile anılan araçların yerli muhteva oranını karşılaması ve teknik özelliklerinin uygunluğunun İdari Şartname’de yeterlik kriteri olarak düzenlenmemesi sebebiyle sözleşme aşamasında değerlendirilmesi gerektiği, dolayısıyla başvuru sahibi isteklinin teklifinin idarenin belirlemiş olduğu gerekçeler ile değerlendirme dışı bırakılması işleminin mevzuata uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.

B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesinin ikinci fıkrası yönünden yapılan inceleme sonucunda tespit edilen aykırılıklar ve buna ilişkin inceleme ve hukuki değerlendirme aşağıda yapılmıştır.

Uzman Per. Destek Hizm. Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin; Tip-1 için sunmuş olduğu araçların zorunlu olan yerli muhteva oranını sağlamadığı ve Tip-2 için sunmuş olduğu aracın teknik özelliklerinin Teknik Şartnameye uymadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, mevcut doküman düzenlemeleri ile anılan araçların yerli muhteva oranını karşılaması ve teknik özelliklerinin uygunluğunun sözleşme aşamasında değerlendirilmesi gerektiği dolayısıyla anılan isteklinin teklifinin idarenin belirlemiş olduğu gerekçeler ile değerlendirme dışı bırakılması işleminin mevzuata uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, Yk Tur. Oto. ve İnş. San. Tic. Ltd. Şti. ve Uzman Per. Destek Hizm. Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin değerlendirmeye alınması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

Oybirliği ile karar verildi.