ihalede tek bir mal kalemine ilişkin 2 marka teklif edilmesinin başvuru sahibine haksız avantaj sağlayabileceği, bu şekilde teklif verilmesinin Kanun’un temel ilkelerine aykırı olduğu rekabet ve eşit muamele ilkesini zedelediği, hususları göz önünde bulundurulduğunda söz konusu gerekçe ile idarece değerlendirme dışı bırakılması

Toplantı No 2024/002
Gündem No 30
Karar Tarihi 10.01.2024
Karar No 2024/UM.I-73

BAŞVURU SAHİBİ:

Koçoğlu Yakıt İnş. Mad. Tic. ve San. Ltd. Şti. Yalova Şubesi,

 

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Eshot Genel Müdürlüğü,

 

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2023/1103030 İhale Kayıt Numaralı “1 Kalem Dizel Motorlarda Nox Azaltma Maddesi (AUS32) Alımı” İhalesi

 

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Eshot Genel Müdürlüğü tarafından 15.11.2023 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “1 Kalem Dizel Motorlarda Nox Azaltma Maddesi (AUS32) Alımı” ihalesine ilişkin olarak Koçoğlu Yakıt İnşaat Madencilik Tic. ve San. Ltd. Şti.nin 08.12.2023 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 15.12.2023 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 25.12.2023 tarih ve 123568 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 25.12.2023 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

 

Başvuruya ilişkin olarak 2023/1517 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

 

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

 

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, yeterlik bilgileri tablosunun marka bilgisi kısmında iki ayrı marka ismi “(Startech Adblue ve Rubyforce Adblue)” beyan ettikleri gerekçesiyle idarece tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı, yeterlik bilgileri tablosunda ihale dokümanı düzenlemeleri doğrultusunda beyanda bulunulmasına rağmen, idarenin cevap yazısında ileri sürdüğü gerekçelerin hiçbir dayanağının olmadığı, mesnetsiz ve soyut gerekçelerle cevap verildiği, alıma konu ürün için isteklilerce hangi marka teklif edilir ise edilsin aynı lisans ile üretilen ve muhteviyatı aynı olan ürünler olduğu, tüm ürünlerin VDA lisansına sahip olduğu, Teknik Şartname’nin istediği şekilde TS standardına uygun üretildiği, Teknik Şartname’de istenen şartları sağladığı, ayrıca idarece muayene ve kabul işlemleri sonucunda, ürünlerin uygun bulunması halinde kabul edilecek olduğu da dikkate alındığında, ürünlerin içeriğinin aynı olması, aynı lisansa ve standartlara göre üretilmesi nedeniyle, kullanım açısından farklılık olmayacağı, araçların fonksiyonelliğine herhangi bir olumsuz etkisinin bulunmayacağı, hangi marka olursa olsun aynı ürün teslim edileceği için idarenin bu aşamada tereddüt yaşamayacağı ve rekabete aykırı bir durum olmadığı, diğer yandan, tekliflerinin yaklaşık maliyetin altında olduğu ve kamu yararı söz konusu olduğu, ihale dokümanında yeterlik bilgileri tablosunda birden fazla marka belirtilmeyeceği yönünde bir düzenlemenin olmadığı, ihale dokümanında bulunmayan bir düzenleme gerekçesiyle tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılamayacağı iddialarına yer verilmiştir.

 

A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

 

 hükmü,

 

Aynı Kanun’un “Tekliflerin hazırlanması ve sunulması” başlıklı 30’uncu maddesinde “Teklif mektubu ve geçici teminat da dahil olmak üzere ihaleye katılabilme şartı olarak istenilen bütün belgeler bir zarfa konulur. Zarfın üzerine isteklinin adı, soyadı veya ticaret unvanı, tebligata esas açık adresi, teklifin hangi işe ait olduğu ve ihaleyi yapan idarenin açık adresi yazılır. Zarfın yapıştırılan yeri istekli tarafından imzalanır ve mühürlenir.

Teklif mektupları yazılı ve imzalı olarak sunulur. Teklif mektubunda ihale dokümanının tamamen okunup kabul edildiğinin belirtilmesi, teklif edilen bedelin rakam ve yazı ile birbirine uygun olarak açıkça yazılması, üzerinde kazıntı, silinti, düzeltme bulunmaması ve teklif mektubunun ad, soyad veya ticaret unvanı yazılmak suretiyle yetkili kişilerce imzalanmış olması zorunludur.  Mal alımı ihalelerinde, ihale dokümanında alternatif teklif verilebileceğine dair hüküm bulunması halinde, alternatif tekliflerde aynı şekilde hazırlanarak sunulur…” hükmü,

 

a) Adı: 1 KALEM DİZEL MOTORLARDA NOX AZALTMA MADDESİ (AUS32) ALIMI

b) Türü: Mal alımı

c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

d) Kodu:

e) Miktarı:

1 KALEM DİZEL MOTORLARDA NOX AZALTMA MADDESİ (AUS32) ALIMI (2.300.000 Litre)

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

f) İşin yapılacağı/teslim edileceği yer: AUS 32, Yüklenici tarafından İdarenin Buca Gediz Ağır Bakım Atölyesi, Çakalburnu (İnciraltı) Atölyesi, Mersinli Atölyesi, Çiğli Ataşehir Garaj, Torbalı Garaj ve Buca Adatepe Garajındaki İzolasyonlu AUS 32 tanklarına hava ile temassız şekilde boşaltım yapılacak şekilde teslim edilecektir.” düzenlemesi,

 

Anılan Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeler ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin bilgileri e-teklifleri kapsamında beyan etmeleri gerekmektedir.

…7.5.6.  

a) Marka,

b) VDA lisans numarasını ve geçerlilik süresi,

bilgilerini “Yeterlik Bilgileri Tablosu”nda teklif ettiği kaleme ait “Mesleki ve Teknik Yeterliğe İlişkin Bilgiler” maddesinin ilgili kısmına beyan edeceklerdir.

a) VDA lisansını,

b) AUS32’nin markasını belirten belgeyi (kendileri ya da üretici firma tarafından kaşeli ve imzalı),

sunmaları istenecektir.” düzenlemesi,

 

Aynı Şartname’nin “Alternatif teklifler” başlıklı 21’inci maddesinde “21.1. Bu ihalede alternatif teklif verilmeyecektir.” düzenlemesi bulunmaktadır.

 

Anılan Şartname’nin ekinde ihale konusu işin türü ve miktarına aşağıda yer verilmiştir.

 

Sıra No

Açıklama

Birimi

Miktarı

1

litre

2.300.000

 

İtirazen şikâyete konu ihalede 5 adet ihale dokümanı indirildiği, 15.11.2023 tarihinde yapılan ihaleye 4 isteklinin katıldığı, 04.12.2023 onay tarihli ihale komisyonu kararında, başvuru sahibi Koçoğlu Yakıt İnş. Mad. Tic. ve San. Ltd. Şti.nin yeterlilik bilgileri tablosunun marka bilgisi kısmında iki ayrı marka ismi “(Startech Adblue ve Rubyforce Adblue)” beyan ettikleri gerekçesiyle idarece tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı, söz konusu ihalenin Smyrna Kimya San. ve Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak ise Mzd Kimya Akaryakıt Gıda Oto. Petrol İnş. Day. Tük. Mal. Pla. Tar. ve Hay. İth. İhr. San. ve Tic. ve Ltd. Şti.nin belirlendiği görülmüştür.

 

Başvuru sahibi Koçoğlu Yakıt İnş. Mad. Tic. ve San. Ltd. Şti.nin İdari Şartname’nin 7.5.6’ncı maddesi gereğince teklif edilen ürün markasına ilişkin olarak yeterlik bilgileri tablosunda marka kısmında “marka, Startech Adblue ve Rubyforce Addblue Marka” şeklinde iki ayrı marka isminin beyan edildiği, birim fiyat teklif mektubu ve cetvelinde ise herhangi bir marka isminin belirtilmediği görülmüştür.  

 

alternatif olarak sunulmasını ifade ettiği, idare tarafından mal alımı ihalelerinde alternatif teklif verilip verilemeyeceğine yönelik düzenlemenin ihale dokümanında yapılması gerektiği, alternatif teklif verilmesine izin verilen ihalede İdari Şartname’de düzenleme yapılması gerektiği anlaşılmıştır.

İhale dokümanında alternatif teklif verilemeyeceğinin düzenlendiği, İdari Şartname’nin 7.5.6’ncı maddesinde ise isteklilerin teklif ettikleri ürüne ait marka,  VDA lisans numarasını ve geçerlilik süresine ilişkin bilgileri yeterlik bilgileri tablosunda beyan edeceklerinin düzenlendiği, söz konusu hususun yeterlik kriteri olduğu, geçerli tekliflerden ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve ikinci teklif olması öngörülen isteklilerden yeterlik bilgileri tablosunda beyan ettikleri bilgi ve belgeleri sunmalarının isteneceğinin düzenlendiği, başvuru sahibi tarafından tek bir teklif mektubu, birim fiyat teklif cetveli ve anılan kaleme ilişkin tek birim fiyatın sunulduğu, birim fiyat teklif cetvelinde alternatif markaları içeren bir ibareye yer verilmediği görülmüştür.

 

Bu çerçevede,  İdari Şartname’de alternatif teklif verilmeyeceğinin düzenlendiği, başvuru sahibinin yeterlik bilgileri tablosunda marka kısmında “Startech Adblue ve Rubyforce Adblue” şeklinde iki ayrı marka isminin beyan edildiği, birim fiyat teklif mektubu ve cetvelinde ise herhangi bir marka isminin belirtilmediği görülmekle birlikte, söz konusu hususun yeterlik kriteri olduğu, tek bir mal kalemine ilişkin iki marka teklif edildiği, bu durumun istekli tarafından ihaleye hangi ürünün teklif edildiği noktasında belirsizlik oluşturduğu ve teklif değerlendirme aşamasında idareyi sağlıklı değerlendirme yapılmasında tereddüde düşürecek nitelikte olduğu, tek bir mal kalemine ilişkin iki marka teklif edilmesinin başvuru sahibine haksız avantaj sağlayabileceği, bu şekilde teklif verilmesinin Kanun’un temel ilkelerine aykırı olduğu, rekabet ve eşit muamele ilkesini zedelediği, hususları göz önünde bulundurulduğunda, başvuru sahibinin söz konusu gerekçe ile idarece değerlendirme dışı bırakılmasında mevzuata aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

 

Diğer taraftan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez.

Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade edilmez.” hükmü yer almaktadır.

 

başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması” koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin iadesinin mümkün bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

 

B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesi yönünden yapılan inceleme sonucunda herhangi bir aykırılık tespit edilmemiştir.

 

 

 

 

 

 

Oyçokluğu ile karar verildi.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

KARŞI OY

 

Başvuru sahibinin itirazen şikayet dilekçesinde yer alan iddialarının incelenmesi neticesinde, Kurul çoğunluğunca “itirazen şikayet başvurusunun reddine” karar verilmiştir.

 

Başvuruya konu ihale Eshot Genel Müdürlüğü tarafından 15.11.2023 tarihinde yapılan “1 Kalem Dizel Motorlarda Nox Azaltma Maddesi (AUS32) Alımı” ihalesi olup ihalede 5 adet ihale dokümanı indirildiği, ihaleye 4 isteklinin teklif verdiği, başvuru sahibi Koçoğlu Yakıt İnş. Mad. Tic. ve San. Ltd. Şti. Yalova Şubesinin teklifinin yeterlilik bilgileri tablosunda iki ayrı marka isminin “(Startech Adblue ve Rubyforce Adblue)” beyan edildiği gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, ihalenin Smyrna Kimya San. ve Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, Mzd Kimya Akaryakıt Gıda Oto. Petrol İnş. Day. Tük. Mal. Pla. Tar. ve Hay. İth. İhr. San. ve Tic. ve Ltd. Şti.nin teklifinin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği anlaşılmıştır.

 

 hükmü,

 

Aynı Kanun’un “Tekliflerin hazırlanması ve sunulması” başlıklı 30’uncu maddesinde “…Teklif mektupları yazılı ve imzalı olarak sunulur. Teklif mektubunda ihale dokümanının tamamen okunup kabul edildiğinin belirtilmesi, teklif edilen bedelin rakam ve yazı ile birbirine uygun olarak açıkça yazılması, üzerinde kazıntı, silinti, düzeltme bulunmaması ve teklif mektubunun ad, soyad veya ticaret unvanı yazılmak suretiyle yetkili kişilerce imzalanmış olması zorunludur. Mal alımı ihalelerinde, ihale dokümanında alternatif teklif verilebileceğine dair hüküm bulunması halinde, alternatif tekliflerde aynı şekilde hazırlanarak sunulur…” hükmü yer almaktadır.

 

Başvuruya konu ihalenin konusu 2.300.000 Litre 1 Kalem Dizel Motorlarda Nox Azaltma Maddesi (Aus32) Alımı olup İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeler ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin bilgileri e-teklifleri kapsamında beyan etmeleri gerekmektedir.

…7.5.6.  

a) Marka,

b) VDA lisans numarasını ve geçerlilik süresi,

bilgilerini “Yeterlik Bilgileri Tablosu”nda teklif ettiği kaleme ait “Mesleki ve Teknik Yeterliğe İlişkin Bilgiler” maddesinin ilgili kısmına beyan edeceklerdir…” düzenlemesine,

 

Aynı Şartname’nin “Alternatif teklifler” başlıklı 21’inci maddesinde “21.1. Bu ihalede alternatif teklif verilmeyecektir.” düzenlemesine yer verilmiştir.

 

Başvuru sahibi Koçoğlu Yakıt İnş. Mad. Tic. ve San. Ltd. Şti.nin İdari Şartname’nin 7.5.6’ncı maddesi gereğince teklif edilen ürün markasına ilişkin olarak yeterlik bilgileri tablosu incelendiğinde marka kısmında marka, Startech Adblue ve Rubyforce Addblue Marka şeklinde iki ayrı marka isminin beyan edildiği, birim fiyat teklif mektubu ve cetvelinde ise herhangi bir marka isminin belirtilmediği görülmüştür.  

 

 

İhale dokümanında alternatif teklif verilemeyeceğinin düzenlendiği, İdari Şartname’nin 7.5.6’ncı maddesinde ise isteklilerin teklif ettikleri ürüne ait marka, VDA lisans numarasını ve geçerlilik süresine ilişkin bilgileri yeterlik bilgileri tablosunda beyan edeceklerinin düzenlendiği, söz konusu hususun yeterlik kriteri olduğu, geçerli tekliflerden ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve ikinci teklif olması öngörülen isteklilerden yeterlik bilgileri tablosunda beyan ettikleri bilgi ve belgeleri sunmalarının isteneceğinin düzenlendiği, başvuru sahibi tarafından tek bir teklif mektubu, birim fiyat teklif cetveli ve anılan kaleme ilişkin tek birim fiyatın sunulduğu, birim fiyat teklif cetvelinde alternatif markaları içeren bir ibareye yer verilmediği görülmüştür.

 

İdari Şartname’de alternatif teklif verilmeyeceğinin düzenlendiği, başvuru sahibinin yeterlik bilgileri tablosunda marka kısmında “Startech Adblue ve Rubyforce Adblue” şeklinde iki ayrı marka isminin beyan edildiği, bir teklifin alternatif teklif olarak kabul edilebilmesi için ihale konusu malın teknik şartnamesinde belirlenen asgari özellik ve şartları taşıyan birden fazla ürünün ayrı ayrı teklif mektubu ve eki biri fiyat teklif cetveli ile teklif edilmesi gerektiği, başvuru sahibinin birim fiyat teklif mektubu ve eki birim fiyat teklif cetvelinde herhangi bir marka ismi belirtilmemesinin yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen ürünlerin aynı fiyatla teklif edildiği anlamına geldiği ve bunun alternatif teklif verildiği şeklinde değerlendirilemeyeceği, bunun yüklenici tarafından teslim edilen ürünün istenilen yeterlik şartlarının karşılayıp karşılamadığının tespitinin sözleşmenin yürütümü aşamasında yapılacağı anlamına geldiği, bu hususun başvuru sahibinin teklifinin değerlendirilmesinde tereddüde yol açmayacağı ve ihalede kendisine bir avantaj sağlamadığı, ayrıca başvuru sahibinin ihalede en düşük teklifi vermiş olduğu da dikkate alındığından teklifinin değerlendirmeye alınmasının kamu yararına olacağı ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde yer alan temel ilkelere de aykırılık teşkil etmeyeceği hususları bir arada değerlendirildiğinde başvuru sahibinin teklifinin ihale komisyonunca değerlendirme dışı bırakılma gerekçesinin mevzuata uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, başvuru sahibinin iddiasına ilişkin olarak yukarıda tespiti yapılan aykırılıklar ve değerlendirmeler doğrultusunda başvuru sahibi Koçoğlu Yakıt İnş. Mad. Tic. ve San. Ltd. Şti. Yalova Şubesinin teklifinin değerlendirmeye alınması yönünde “düzeltici işlem belirlenmesi” karar verilmesi gerektiğinden Kurul çoğunluğunun “itirazen şikayet başvurusunun reddine” niteliğindeki kararına katılmıyorum.