|
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1 ) Yemek alım işlerinde bir haftalık değil bir aylık menünün olması gerektiği, idarece açıklama istenilen üretim girdi maliyeti, personel, elektrik ve su giderlerine ilişkin açıklama istendiği, oysa toplu yemek üretim işlerinde temizlik malzemesi gideri, demirbaş gideri, gaz gideri. v.s. hesaba katılarak aşırı düşük teklif açıklaması istenmesi gerektiği, ihale üzerinde bırakılan isteklinin iş deneyim belgelerinin geçerlilik süresi ve sözleşme bedelleri incelenerek ihalenin neticelendirilmesi gerektiği,
2 ) İdare tarafından aşırı düşük teklif açıklamalarının çok kısa sürede değerlendirildiği dolayısı ile idarenin gerekli incelemeyi yapmadan karar aldığı, ihale üzerinde bırakılan firmanın teklif bileşenlerinde yukarıda açıklanan gider türlerine ilişkin bir maliyet öngörülmediği kanaatinde oldukları, bu maliyet kalemlerine göre proforma fatura da verilmesi gerektiği, Hizmet Alım İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 79’uncu maddesine göre değerlendirildiğinde aşırı düşük teklif açıklamasının uygun olmadığı ve değerlendirmenin yukarıda yer alan hususlar doğrultusunda yeniden yapılması gerektiği kanaatinde olduklarıiddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:
- Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü maddesinde “İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunabilirler.
Şikâyet ve itirazen şikâyet başvuruları, dava açılmadan önce tüketilmesi zorunlu idari başvuru yollarıdır…”hükmü,
Anılan Kanun’un “Kuruma itirazen şikâyet başvurusu” başlıklı 56’ncı maddesinin ikinci fıkrasında ise “Kurum itirazen şikâyet başvurularını başvuru sahibinin iddiaları ile idarenin şikâyet üzerine aldığı kararda belirlenen hususlar ve itiraz edilen işlemler bakımından eşit muamele ilkesinin ihlal edilip edilmediği açılarından inceler. İdare tarafından şikâyet veya itirazen şikâyet üzerine alınan ihalenin iptal edilmesi işlemine karşı yapılacak itirazen şikâyet başvuruları ise idarenin iptal gerekçeleriyle sınırlı incelenir.” hükmü yer almaktadır.
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in başvuruların şekil unsurlarına ilişkin 8’inci maddesinin son fıkrasında, idarenin şikâyet üzerine aldığı kararda belirtilen hususlar hariç, şikâyet başvurusunda belirtilmeyen hususların itirazen şikâyet başvurusuna konu edilemeyeceği belirtilmiştir. Benzer şekilde, İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in 12’nci maddesinin ikinci fıkrasında da, idareye başvuru konularının yanı sıra yeni konular eklenerek Kuruma başvurulması halinde, itirazen şikâyet başvurusu incelemesinde idareye başvuru konusu edilmeyen hususların dikkate alınmayacağı açıklanmıştır.
İhale işlem dosyası içerisinde yer alan başvuru sahibine ait şikâyet dilekçesi incelendiğinde, dilekçede, aşırı düşük teklif sorgulamasının uygun olmadığına ve ihale üzerinde bırakılan isteklinin sunmuş olduğu iş deneyim belgesinin uygunluğuna ilişkin bir iddiaya yer verilmediği, ayrıca idarenin cevabında da bu hususa değinmediği görülmüştür. Dolayısıyla, söz konusu iddianın, İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 8’inci maddesi ve İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in 12’nci maddesi gereğince itirazen şikâyet başvurusu incelemesinde dikkate alınamayacağı tespit edilmiştir.
Bu itibarla, 4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onuncu fıkrasının (c) bendi gereğince, söz konusu iddianın şekil yönünden reddi gerekmektedir.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde,
“İhale komisyonu verilen teklifleri 37 nci maddeye göre değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
Hususlarında belgelendirilmek suretiyle yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.
İhale komisyonu, aşırı düşük tekliflerin tespiti ve değerlendirilmesinde Kurum tarafından belirlenen kriterleri esas alır. Kurum bu maddenin uygulanmasında; aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değer veya sorgulama kriterleri ya da ortalamalar belirlemeye yetkilidir.”hükmü,
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 59’uncu maddesinde de söz konusu hükümle paralel düzenleme yer almaktadır.
Söz konusu ihaleye ait İdari Şartname’de işin adı “Malzemeli Mamul Yemek Alımı”, miktarı ve türü “513.920 Öğün Malzemeli Mamul Yemek Alımı” olarak düzenlenmiştir.
07.12.2012 tarihinde gerçekleştirilen ihaleye 7 isteklinin katıldığı, başvuru sahibi dâhil 4 isteklinin teklifinin aşırı düşük bulunduğu, başvuru sahibi dahil üç isteklinin açıklamada bulunduğu ve ihalenin açıklaması uygun bulunan isteklilerden en düşük fiyatı teklif eden Yaprak Yemek Üretim Gıda Pazarlama Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi – Öz Doğanlar Gıda Limited Şirketi Ortak Girişimi üzerinde bırakıldığı,
Akabinde başvuru sahibinin idareye yapmış olduğu ihale üzerinde bırakılan isteklinin açılamasının uygun olmadığı yönündeki başvurusunun idarece reddi üzerine Kurum’a başvurduğu görülmüştür.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.4’üncü maddesinde yer alan personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde kâr hâriç yaklaşık maliyet tutarının üzerindeki tekliflerin aşırı düşük teklif olarak kabul edilmeyeceğine yönelik düzenleme dışında Kamu İhale Kurumu tarafından hizmet alımı ihalelerine yönelik olarak aşırı düşük tekliflerin belirlenmesine ilişkin bağlayıcı kurallar getirilmemiştir.
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 7’nci ve 8’inci maddelerinde yaklaşık maliyete ilişkin ilkeler belirtilmiş ve yaklaşık maliyetin hesaplanmasında esas alınacak miktar ve fiyatların tespitine ilişkin düzenlemeler yapılmıştır.
Aynı Yönetmeliğin 9’uncu maddesinin 3’üncü fıkrasında; ihale konusu hizmetin gerçekleştirilmesi için gerekli olan iş kalemlerine veya iş gruplarına ilişkin miktarların, tespit edilen fiyatlarla çarpımı sonucu bulunan tutarların toplanması ile elde edilen genel toplam tutarın, sözleşme giderleri ve genel giderler ile KDV hariç olarak belirleneceği, bulunan bu tutara işin niteliği dikkate alınarak % 20 oranını geçmemek üzere yüklenici kârının ekleneceği, bulunan tutarın, kâr hariç belirlenen genel toplam tutar üzerinden hesaplanan sözleşme giderleri ve genel giderler ile toplanarak yaklaşık maliyetin hesaplanacağı hüküm altına alınmıştır.
İhale aşamasında idarelerce beklenen doğal sonuç; sunulan tekliflerin, ihale konusu hizmetin gerçekleştirilmesi için ihale konusu işin niteliği de göz önünde bulundurularak belirlenmiş olan kârdan ari yaklaşık maliyete eşit veya bu tutarın üzerinde olmasıdır.
Diğer taraftan Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 9’uncu maddesinin 3’üncü fıkrasında yer alan hükümden faydalanılarak yaklaşık maliyette kâr oranı belli olmayan işlerde aşırı düşük tekliflerin tespiti için objektif bir kâr oranına ulaşılabilir. Bu itibarla, anılan maddede yer alan en yüksek kâr oranının % 20 olduğu dikkate alındığında istikrar kazanmış kurul kararları gereğince söz konusu ihalede yaklaşık maliyetin 1/1,20’sinin üstünde fiyat teklif eden isteklilerin sorgulanmaması gerekmektedir.
Yaklaşık maliyetin piyasa araştırması yapılarak oluşturulduğu söz konusu durumda firmalardan ve odadan alınan fiyatlarda ne kadar kâr oranının ihtiva edildiğinin tespiti mümkün olmamakla birlikte, yukarıda yer alan açıklamalar çerçevesinde söz konusu ihalede tüm isteklilerin teklif fiyatlarının yaklaşık maliyetin 1/1,20’si olan 1.201.823,33 TL’ninüzerinde olması nedeniyle, ihalenin aşırı düşük teklif sorgulaması yapılmadan sonuçlandırılması gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanunun 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onuncu fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.
|
Mahmut GÜRSES
Başkan
|
|
|
|
Kazım ÖZKAN
II. Başkan
|
Ali Kemal AKKOÇ
Kurul Üyesi
|
Mehmet Zeki ADLI
Kurul Üyesi
|
|
|
|
Hamdi GÜLEÇ
Kurul Üyesi
|
Mehmet AKSOY
Kurul Üyesi
|
|
|
|
|
|
|
|
|