|
BAŞVURU SAHİBİ:
Zlina Okul ve Ofis Mobilyaları İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Konya Büyükşehir Belediyesi Gençlik ve Spor Hizmetleri Daire Başkanlığı,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2023/536776 İhale Kayıt Numaralı “Bilgehaneler ve Lise Medeniyet Akademilerine Mobilya” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Konya Büyükşehir Belediyesi Gençlik ve Spor Hizmetleri Daire Başkanlığı tarafından 03.07.2023 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Bilgehaneler ve Lise Medeniyet Akademilerine Mobilya” ihalesine ilişkin olarak Zlina Okul ve Ofis Mobilyaları İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti.nin 14.08.2023 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 23.08.2023 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 04.09.2023 tarih ve 107021 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 04.09.2023 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2023/1025 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihalenin uhdelerinde kaldığı, sonrasında idarece 4734 sayılı Kanun’un 10’uncu maddesinin dördüncü fıkrasının (a), (b), (c), (d), (e) ve (g) bentlerinde sayılan durumlarda olunmadığına dair belgeler ile 18.07.2023 tarihinde sözleşmeye davet edildikleri,
Bunun üzerine 28.07.2023 tarihinde söz konusu belgelerle sözleşme imzalamak için idareye başvurulduğu, ancak idare görevlileri tarafından belge incelemesi nedeniyle tüm gün bekletildikleri, mesainin bitimine çok az bir süre kala saat 16.45-16.50 arasında kendilerine 223980 sayılı karar ve sözleşme pulu teslimat irsaliyesi verilerek bu bedellerin yatırılmasının istenildiği, idarenin pos makinesinin hata/arızası sebebiyle kartla ödeme yapamadıkları, arızanın düzelmesi sonrasında ise idarece sözleşme imzalanmayacağının söylendiği, mesai saatinin bitimine 10 dakika kala başka bir yerleşkede bulunan idarenin Mali İşler Müdürlüğü’ne evrakların yetiştirilmesinin istenildiği, kendilerince saat 16:57’de Mali İşler Müdürlüğü’ne varıldığı, ancak memurların yerinde olmaması sebebiyle evrakların sunulamadığı, sözleşme imzalamaktan kaçınıldığı, sonrasında idarece E-38144641-934.2.17-210244 sayılı geçici teminat konulu karar/yazı gönderilerek “sözleşme imzalamaya gelmediği” gerekçesiyle 599.991,00 TL miktarındaki geçici teminatlarına el konulduğunun bildirildiği,
Akabinde idarenin bu kararına karşı 14.08.2023 tarihinde şikâyet başvurusunda bulunulduğu, idarece 21.08.2023 tarihli şikâyete cevap kararının tebliğ edildiği, söz konusu kararda kendilerinin sözleşme imzalamaya gelmediği ve ayrıca 19.07.2023 tarihli internet vergi dairesine ait yazıda vergi borcu olduğu belirtilerek şikâyet dilekçelerinin reddine karar verildiği, ancak idarenin şikâyete cevaben vermiş olduğu kararın aksine kendilerince 28.07.2023 tarihinde idareye gerekli belgelerle sözleşme imzalamaya gittikleri, bu hususun idareye sundukları 28.07.2023 tarihli, gerekli belgeleri içerir ve sözleşme imzalama talepli dilekçelerinden anlaşılabileceği, idarece “sözleşme imzalamaya gelinmediği” iddia ve gerekçesinin doğru olmadığı,
Ayrıca firmalarının evraklarında mevzuata aykırı bir durum bulunmadığı, firmalarının vergi borcu bulunmadığı, idarenin kararlarında tutarsızlık ve çelişkiler bulunduğu, idarenin E-38144641-934.2.17-210244 sayılı yazısında sözleşme imzalamaya gelinmediğinin belirtildiği, ancak 21.08.2023 tarihli şikâyete cevap kararında firmalarının vergi borcu olduğundan bahsedildiği, firmalarının vergi borcu bulunmadığı, idarece şikâyete cevap kararının ekinde yer verilen internet vergi dairesi belgesinden borç sebebinin 7440 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair Kanun’un 6/1(c) maddesi gereği olduğu, bu Kanun’un özel bir kanun olup anılan Kanun maddesinin işletmenin emtia, makine ve demirbaşlarının kaydına ilişkin olduğu, özel bir kanunla ödenmesi gereken bedelin kesinleşmiş vergi borcu olarak değerlendirilmesinin hukuka ve mevzuata aykırı olduğu ve bu durumun güvenirlik ve eşit muamele ilkelerine aykırılık oluşturduğu,
Firmalarının “sözleşme imzalamaya gelinmediği” gerekçesiyle ihale dışı bırakılıp geçici teminatının gelir kaydedilmesinin, vergi borçları olmadığı halde vergi borcu olduğuna dair idarece aleyhlerine işlem yapılmasının güvenirlik ilkesine aykırı olduğu,
Bu itibarla yapılan hatalı işlemin kaldırılıp, düzenleyici işlem belirlenerek firmaları ile sözleşme imzalanması, yasaklılık kararının kaldırılması ve irat kaydedilen 599.991,00 TL miktarındaki geçici teminatın iadesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı 10’uncu maddesinde “…Aşağıda belirtilen durumlardaki istekliler ihale dışı bırakılır:
a) İflas eden, tasfiye halinde olan, işleri mahkeme tarafından yürütülen, konkordato ilân eden, işlerini askıya alan veya kendi ülkesindeki mevzuat hükümlerine göre benzer bir durumda olan.
b) İflası ilân edilen, zorunlu tasfiye kararı verilen, alacaklılara karşı borçlarından dolayı mahkeme idaresi altında bulunan veya kendi ülkesindeki mevzuat hükümlerine göre benzer bir durumda olan.
c) Türkiye’nin veya kendi ülkesinin mevzuat hükümleri uyarınca kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu olan.
d) Türkiye’nin veya kendi ülkesinin mevzuat hükümleri uyarınca kesinleşmiş vergi borcu olan.
(e) bendinde; “İhale tarihinden önceki beş yıl içinde, mesleki faaliyetlerinden dolayı yargı kararıyla hüküm giyen”
…
(g) bendinde ise; “İhale tarihi itibarıyla, mevzuatı gereği kayıtlı olduğu oda tarafından mesleki faaliyetten men edilmiş olan” isteklilerin ihale dışı bırakılacağı hükme bağlanmıştır.”
…
h) Bu maddede belirtilen bilgi ve belgeleri vermeyen veya yanıltıcı bilgi ve/veya sahte belge verdiği tespit edilen.
i) 11 inci maddeye göre ihaleye katılamayacağı belirtildiği halde ihaleye katılan.
j) 17 nci maddede belirtilen yasak fiil veya davranışlarda bulundukları tespit edilen.
… Bu madde kapsamında istenen belgelerden hangilerinin taahhütname olarak sunulabileceği Kurum tarafından belirlenir. Gerçeğe aykırı hususlar içeren taahhütname sunulması veya ihale üzerinde kalan istekli tarafından taahhüt altına alınan durumu tevsik eden belgelerin sözleşme imzalanmadan önce verilmemesi halinde bu durumda olanlar ihale dışı bırakılarak geçici teminatları gelir kaydedilir.” hükmü,
Anılan Kanun’un “Yasak fiil veya davranışlar” başlıklı 17’nci maddesinde “İhalelerde aşağıda belirtilen fiil veya davranışlarda bulunmak yasaktır:
…
c) Sahte belge veya sahte teminat düzenlemek, kullanmak veya bunlara teşebbüs etmek.
e) 11 inci maddeye göre ihaleye katılamayacağı belirtildiği halde ihaleye katılmak. Bu yasak fiil veya davranışlarda bulunanlar hakkında bu Kanunun Dördüncü Kısmında belirtilen hü kümler uygulanır,” hükmü,
Anılan Kanun’un “Kesinleşen ihale kararlarının bildirilmesi” başlıklı 41’inci maddesinde “İhale sonucu, ihale kararının ihale yetkilisi tarafından onaylandığı günü izleyen en geç üç gün içinde, ihale üzerinde bırakılan dahil olmak üzere, ihaleye teklif veren bütün isteklilere bildirilir. İhale sonucunun bildiriminde, tekliflerin değerlendirmeye alınmama veya uygun bulunmama gerekçelerine de yer verilir.
…
İhale sonucunun bütün isteklilere bildiriminden itibaren; 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde ise on gün geçmedikçe sözleşme imzalanamaz.” hükmü,
Aynı Kanun’un “Sözleşmeye davet” başlıklı 42’nci maddesinde “41’inci maddede belirtilen sürelerin bitimini, ön mali kontrol yapılması gereken hallerde ise bu kontrolün tamamlandığı tarihi izleyen günden itibaren üç gün içinde ihale üzerinde bırakılan istekliye, tebliğ tarihini izleyen on gün içinde kesin teminatı vermek suretiyle sözleşmeyi imzalaması hususu bildirilir. Yabancı istekliler için bu süreye oniki gün ilave edilir. Sözleşmenin imzalanacağı tarihte, ihale sonuç bilgileri Kuruma gönderilmek suretiyle ihale üzerinde kalan isteklinin ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığının teyit edilmesi zorunludur.” hükmü,
Aynı Kanun’un “Sözleşme yapılmasında isteklinin görev ve sorumluluğu” başlıklı 44’üncü maddesinde “İhale üzerinde kalan istekli 42 ve 43 üncü maddelere göre kesin teminatı vererek sözleşmeyi imzalamak zorundadır. Sözleşme imzalandıktan hemen sonra geçici teminat iade edilir.
Bu zorunluluklara uyulmadığı takdirde, protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek kalmaksızın ihale üzerinde kalan isteklinin geçici teminatı gelir kaydedilir…” hükmü,
Aynı Kanun’un “İhalelere katılmaktan yasaklama” başlıklı 58’inci maddesinde “17 nci maddede belirtilen fiil veya davranışlarda bulundukları tespit edilenler hakkında fiil veya davranışlarda bulundukları tespit edilenler hakkında fiil veya davranışlarının özelliğine göre, bir yıldan az olmamak üzere iki yıla kadar, üzerine ihale yapıldığı halde mücbir sebep halleri dışında usulüne göre sözleşme yapmayanlar hakkında ise altı aydan az olmamak üzere bir yıla kadar, 2 nci ve 3 üncü maddeler ile istisna edilenler dahil bütün kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan yasaklama kararı verilir. Katılma yasakları, ihaleyi yapan bakanlık veya ilgili veya bağlı bulunulan bakanlık, herhangi bir bakanlığın ilgili veya bağlı kuruluşu sayılmayan idarelerde bu idarelerin ihale yetkilileri, il özel idareleri ve bunlara bağlı birlik, müessese ve işletmelerde İçişleri Bakanlığı; belediyeler ve bunlara bağlı birlik, müessese ve işletmelerde ise Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından verilir.
…
İhale sırasında veya sonrasında bu fiil veya davranışlarda bulundukları tespit edilenler, idarelerce o ihaleye iştirak ettirilmeyecekleri gibi yasaklama kararının yürürlüğe girdiği tarihe kadar aynı idare tarafından yapılacak sonraki ihalelere de iştirak ettirilmezler.
Yasaklama kararları, yasaklamayı gerektiren fiil veya davranışın tespit edildiği tarihi izleyen en geç kırkbeş gün içinde verilir. Verilen bu karar Resmi Gazetede yayımlanmak üzere en geç onbeş gün içinde gönderilir ve yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Bu kararlar Kamu İhale Kurumunca izlenerek, kamu ihalelerine katılmaktan yasaklı olanlara ilişkin siciller tutulur.
İhaleyi yapan idareler, ihalelere katılmaktan yasaklamayı gerektirir bir durumla karşılaştıkları takdirde, gereğinin yapılması için bu durumu ilgili veya bağlı bulunulan bakanlığa bildirmekle yükümlüdür.” hükmü,
Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İhale üzerinde kalan isteklinin sözleşmeye davet edilmesi” başlıklı 67’nci maddesinde “(1) İhale üzerinde kalan isteklinin son başvuru ve/veya ihale tarihinde Kanunun 10 uncu maddesinin dördüncü fıkrasının (a), (b), (c), (d), (e) ve (g) bentlerinde sayılan durumlarda olmadığına dair bilgi ve/veya belgeleri veya kesin teminatı vermemesi ya da sözleşme imzalamaması durumunda, Kanunun 44 üncü maddesi hükümlerine göre, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif fiyatının, ihale yetkilisince uygun görülmesi kaydıyla, bu teklif sahibi istekliyle sözleşme imzalanabilir.
(2) Sözleşmenin imzalanacağı tarihte, ancak sözleşme imzalanmadan önce ihale sonuç bilgileri Kuruma gönderilmek suretiyle ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığının teyit edilmesi zorunludur. İdare, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin son başvuru ve/veya ihale tarihinde Kanunun 10 uncu maddesinin 4 üncü fıkrasının (a), (b), (c), (d), (e) ve (g) bentlerinde sayılan durumlarda olmadığına bilgi ve/veya dair belgeleri ve kesin teminatı vermesini istemek zorundadır.
(3) Mücbir sebep halleri dışında, ihale üzerinde kalan istekli, yasal yükümlülüklerini yerine getirerek sözleşme imzalamak zorundadır. Bu zorunluluğa uyulmaması halinde, ihale üzerinde kalan isteklinin geçici teminatı gelir kaydedilerek Kanunun 58 inci maddesi hükümleri uygulanır. Ancak, Kanunun 10 uncu maddesi kapsamında taahhüt altına alınan durumu tevsik etmek üzere idareye sunulan bilgi ve/veya belgelerin taahhüt edilen duruma aykırı hususlar içermesi halinde, ihale üzerinde bırakılan isteklinin geçici teminatı gelir kaydedilmekle birlikte, hakkında Kanunun 58 inci maddesi hükümleri uygulanmaz.” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “İsteklilerden 4734 sayılı Kanunun 10’uncu maddenin dördüncü fıkrasına göre istenecek belgeler” başlıklı 17’nci maddesinde “…
17.1. 4734 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin dördüncü fıkrasının,
…
- bendinde: “Türkiye’nin veya kendi ülkesinin mevzuat hükümleri uyarınca kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu olan, ”
- bendinde; “Türkiye’nin veya kendi ülkesinin mevzuat hükümleri uyarınca kesinleşmiş vergi borcu olan”,
…
17.4. 4734 sayılı Kanunun 10’uncu maddesinin dördüncü fıkrasının (d) bendine ilişkin olarak,
Yıllık gelir, yıllık kurumlar, katma değer, özel tüketim, özel iletişim, motorlu taşıtlar, şans oyunları, damga, banka ve sigorta muameleleri vergileri, gelir ve kurumlar vergisine ilişkin tevkifatlar ve geçici vergiler ile bu alacaklara ilişkin vergi ziyaı cezaları, gecikme zammı ve faizleri bağlamında toplam 5.000 TL’yi aşan tutarlardaki borçlar vergi borcu olarak kabul edilecektir.
…
17.6.4. İhale üzerinde kalmasına rağmen süresi içinde sözleşme imzalamaya gelmeyenlerin ise Kamu İhale Kanununun 44 üncü maddesi gereğince geçici teminatının gelir kaydedilmesi ve anılan Kanunun 58 inci maddesi uyarınca kamu ihalelerinden yasaklanması gerekmektedir. Bu çerçevede; sözleşme imzalamaya davet edilen istekli tarafından taahhüt edilen hususlara ilişkin yukarıda belirtilen belgelerin sözleşme imzalama süresi içinde sunulmaması halinde, bu istekli hakkında 4734 sayılı Kanunun 58 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “üzerine ihale yapıldığı halde mücbir sebep halleri dışında usulüne göre sözleşme yapmayanlar” kapsamında değerlendirme yapılacak ve ayrıca anılan Kanunun 44 üncü maddesi gereğince geçici teminatı gelir kaydedilecektir. Ancak, 4734 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin dördüncü fıkrasının (a), (b), (c), (d), (e) ve (g) bentlerine ilişkin belgelerin ihale üzerinde kalan istekli tarafından ilgili yerlerden temin edilerek süresi içerisinde ihaleyi yapan idareye sunulması ve bu belgeler üzerinde yapılan inceleme sonucunda belgelerin taahhüt edilen duruma aykırı hususlar içerdiğinin anlaşılması (sosyal güvenlik prim veya vergi borcu bulunması gibi) halinde, sonradan ihalenin iptal edilip edilmediğine bakılmaksızın, bu durumda olanların ihale dışı bırakılarak geçici teminatlarının gelir kaydedilmesi, fakat haklarında ihalelere katılmaktan yasaklama kararı verilmemesi gerekmektedir…” açıklaması yer almaktadır.
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;
a) Adı: Bigehaneler ve Lise Medeniyet Akademilerine Mobilya Alımı
b) Türü: Mal alımı
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği
ç) Yatırım proje no’su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır.
d) Kodu:
e) Miktarı:
66 kalem malzeme, 113 kalem demirbaş alımı
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
f) İşin yapılacağı/teslim edileceği yer: Seydişehir, Karapınar, Ereğli, Akşehir, Ilgın, Kadınhanı, Ladik, Meram, Karatay, Selçuklu, Doğanhisar, Cihanbeyli, Sarayönü Bilgehane ve Lise Medeniyet Akademileri ile Merkez Bilgehaneler ve Lise Medeniyet Akademileri” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “Sözleşme yapılmasında isteklinin görev ve sorumluluğu” başlıklı 41’inci maddesinde “41.1. İhale üzerinde bırakılan istekli, sözleşmeye davet yazısının bildirim tarihini izleyen on gün içinde, ihale tarihi itibariyle mesleki faaliyetini mevzuatı gereği ilgili odaya kayıtlı olarak sürdürdüğüne ve ihale tarihinde 4734 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin dördüncü fıkrasının (a), (b), (c), (d), (e) ve (g) bentlerinde sayılan durumlarda olmadığına dair belgeler ile kesin teminatı verip diğer yasal yükümlülüklerini de yerine getirerek sözleşmeyi imzalamak zorundadır.
…
41.4. Mücbir sebep halleri dışında, ihale üzerinde bırakılan isteklinin, sözleşmeyi imzalamaması durumunda, geçici teminatı gelir kaydedilerek, hakkında 4734 sayılı Kanunun 58 inci maddesi hükümleri uygulanır. Ancak, 4734 sayılı Kanunun 10 uncu maddesi kapsamında taahhüt altına alınan durumu tevsik etmek üzere sunulan belgelerin taahhüt edilen duruma aykırı hususlar içermesi halinde, geçici teminatı gelir kaydedilmekle birlikte, hakkında yasaklama kararı verilmez.” düzenlemesi yer almaktadır.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri ve ihale dokümanı düzenlemelerinde, kesinleşen ihale komisyonu kararı bildirildikten sonra 4734 sayılı Kanun’un 41’inci maddesinde belirtilen sürenin bitimini izleyen günden itibaren üç gün içinde ihale üzerinde bırakılan istekliye 10 gün içinde yasal yükümlülüklerini yerine getirmek suretiyle sözleşmeye davet yazısının gönderilmesi gerektiği, ihale üzerinde kalan isteklinin Kanun’un 42’nci ve 43’üncü maddelerine göre sözleşmeyi imzalamak zorunda olduğu, bu zorunluluğa uyulmadığı takdirde protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek kalmaksızın ihale üzerinde kalan isteklinin geçici teminatının gelir kaydedilerek Kanun’un 58’inci maddesi hükümlerinin uygulanması gerektiği hüküm altına alınmıştır.
Ayrıca aktarılan mevzuat hükümleri ve ihale dokümanı düzenlemeleri incelendiğinde, ihale üzerinde bırakılan isteklinin ihale tarihinde Kanun’un 10’uncu maddesinin dördüncü fıkrasının (a), (b), (c), (d), (e) ve (g) bentlerinde sayılan durumlarda olmadığına dair bilgi ve/veya belgeleri veya kesin teminatı vermemesi ya da sözleşme imzalamaması durumunda, Kanun’un 2 ve 3’üncü maddelerinde istisna edilenler dâhil tüm kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan yasaklanması ve Kanun’un 44’üncü maddesi gereğince geçici teminatının gelir kaydedilmesi gerektiği ve ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif fiyatının ihale yetkilisince uygun görülmesi kaydıyla istekliyle sözleşmenin imzalanabileceği hüküm altına alınmıştır.
İhale işlem dosyası kapsamında gönderilen belge ve bilgilerden başvuruya konu ihalenin “Bigehaneler ve Lise Medeniyet Akademilerine Mobilya Alımı” işine ilişkin olduğu, Konya Büyükşehir Belediyesi Gençlik ve Spor Hizmetleri Başkanlığı tarafından e-teklif alınmak suretiyle 03.07.2023 tarihinde gerçekleştirilen ihalede 9 adet ihale dokümanı indirildiği, ihaleye 4 isteklinin katıldığı, ihalenin başvuru sahibi istekli Zlina Okul ve Ofis İhr. İth. San ve Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak ise Edutek Bilg. Medikal ve Sağlık Dış Tic. Ltd. Şti.nin belirlendiği buna ilişkin ihale komisyonu kararının 07.07.2023 tarihinde onaylandığı ve kesinleşen ihale kararının aynı gün isteklilere EKAP üzerinden tebliğ edildiği görülmüştür.
Başvuru sahibi istekliye 18.07.2023 tarihli ve 17-206665 sayılı yazı ile “…Bilgehaneler ve Lise Medeniyet Akademilerine Mobilya işine ait ihale uhdenizde kalmıştır. Tebliğ tarihini izleyen günden itibaren en geç on gün içinde, ihale tarihinde 4734 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin dördüncü fıkrasının (a), (b), (c), (d), (e) ve (g) bentlerinde sayılan durumlarda olmadığınıza dair belgeler ile %6 oranında kesin teminatı vermek ve diğer yasal yükümlülükleri yerine getirmek suretiyle ihale konusu işe ilişkin sözleşmeyi imzalamanız gerekmektedir..” şeklinde ifadelerine yer verilerek sözleşmeye davet yazısı gönderildiği anlaşılmıştır.
İdare tarafından söz konusu yazı sonrasında istenilen belgelerin sunulmadığı, anılan isteklinin süresi içerisinde sözleşme imzalamaya gelmediği gerekçesiyle 31.07.2023 tarihli 280244 sayılı EKAP üzerinden yazı gönderildiği, gönderilen yazıda “Bilgehaneler ve Lise Medeniyet Akademilerine Mobilya” mal alımı işine ait ihale 07.07.2023 onay tarihli İhale Komisyonu Kararıyla 19.999.700,00 TL teklif bedeliyle uhdenizde kalmıştır. Firmanız, 18.07.2023 tarihli ve E38144641934.1.17206665 sayılı yazımızla, 18.07.2023 tarihinde EKAP üzerinden yapılan tebligatla sözleşmeye davet edilmiş ancak firmanız imza için son gün olan 28.07.2023 tarihi mesai bitimi itibariyle sözleşme imzalamaya gelmemiştir.
4734 Sayılı kamu İhale Kanununun “Sözleşme yapılmasında isteklinin görev ve sorumluluğu” başlıklı 44. maddesinde “İhale üzerinde kalan istekli 42 ve 43 üncü maddelere göre kesin teminatı vererek sözleşmeyi imzalamak zorundadır. Sözleşme imzalandıktan hemen sonra geçici teminat iade edilir. Bu zorunluluklara uyulmadığı takdirde, protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek kalmaksızın ihale üzerinde kalan isteklinin geçici teminatı gelir kaydedilir. …” hükmü gereği geçici teminatınız gelir kaydedilecektir.
Anılan mevzuatlar gereğince teklif ettiğiniz bedelin %3’ü tutarındaki firmanızın M10101239177144R nolu EKAP ‘a yüklenen geçici teminat mektubunun 599.991,00 TL’lik tutarı nakite çevrilerek tahsil edilecektir.” ifadelerine yer verilmiş olup,
Söz konusu yazıda anılan isteklinin sözleşme imzalamaya gelmemesi sebebiyle geçici teminatının gelir kaydedildiğinin belirtildiği akabinde idare tarafından ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli Edutek Bil. İnş. Tem. Gıda Medikal Sağlık ve Dış Tic. Ltd Şti.ye 02.08.2023 tarihli “Sözleşmeye davet” yazısının gönderildiği ve 09.08.2023 tarihinde anılan istekli ile sözleşme imzalandığı görülmüştür.
Ayrıca yine idare tarafından başvuru sahibi istekliye gönderilen 31.072023 tarihli ve 21037 sayılı yazıda “…Bahsi geçen firma … 28.07.2023 tarihi mesai bitimi itibariyle sözleşme imzalamaya gelmemiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunun “İhalelere katılmaktan yasaklama” başlıklı 58 inci maddesi hükümleri uyarınca Zlina Okul ve Ofis Mobilyaları İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi (Vergi Kimlik No: 9991187599) ile şirket sermayesinin tamamının hissesine sahip ve münferiden temsile yetkili ortağı olan Musa GÜNDÜZ’e (TC Kimlik Numarası:45166570004) 6 (altı) ay boyunca tüm ihalelere katılmaktan yasaklama kararı verilmesi ve gerekli işlemlerin yapılması için ekte hazır bulunan “ İhalelere Katılmaktan Yasaklama Kararı ” formuyla birlikte durumun Çevre ve Şehircilik Bakanlığına bildirilmesi hususlarında…” ifadelerine yer verilmiş olup söz yazıda başvuru sahibi isteklinin sözleşme imzalamadığı gerekçesiyle yasaklama işlemlerinin başlatılması için gerekli işlemlerin yapılması konusunda bildirimde bulunulduğu ve isteklinin 6 aylığına ihalelere katılmaktan yasaklandığı anlaşılmıştır.
Daha sonra başvuru sahibi istekli tarafından söz konusu hususa ilişkin olarak idareye şikâyet başvurusunda bulunulduğu idarenin 23.08.2023 tarihinde EKAP üzerinden gönderilen cevabi yazısında “…Zlina Okul ve Ofis Mobilyaları İthalat İhracat Sanayi Ticaret Limited Şirketi firmasına 18.07.2023 tarihinde 17206665 sayılı ekte yer alan idaremiz yazısı ile firma sözleşmeye davet edilmiş ve firma bu süre zarfında ilgili belgeleri ibraz etmek suretiyle sözleşme imzalamak için idaremize gelmemiştir.
Ayrıca yazımız ekinde sunulan 18/07/2023 dilekçe talep tarihli ve 19/07/2023 dilekçe cevap tarihli internet vergi dairesine ait yazıda Zlina Okul ve Ofis Mobilyaları İthalat İhracat Sanayi Ticaret Limited Şirketi firmasının (Vergi No: 9991187599 ) 141.971,22 TL vergi borcu olduğu tespit edilmiştir. Kamu ihale Genel Tebliği 17.4.1 (Yıllık gelir, yıllık kurumlar, katma değer, özel tüketim, özel iletişim, motorlu taşıtlar, şans oyunları, damga, banka ve sigorta muameleleri vergileri, gelir ve kurumlar vergisine ilişkin tevkifatlar ve geçici vergiler ile (Mülga ibare: 16/03/2019-30716 R.G./8. md.) bu alacaklara ilişkin vergi ziya cezaları, gecikme zammı ve faizleri bağlamında toplam 5.000 TL’yi aşan tutarlardaki borçlar vergi borcu olarak kabul edilecektir.) Zlina Okul ve Ofis Mobilyaları İthalat İhracat Sanayi Ticaret Limited Şirketi’nin vergi borcunun yasal sınır olan 5.000,00 TL‘nin üzerinde olduğu tespit edilmiştir.” ifadelerine yer verilmiş olup mezkûr yazıda ilgili mevzuat uyarınca 5.000,00 TL üzerinde vergi borcu bulunması nedeni ile geçici teminatın irat kaydedilerek ihale dışı bırakılmasına karar verildiğinin belirtildiği anlaşılmıştır.
Başvuru sahibinin iddiası kapsamında belirtilen firmalarının vergi borcu bulunmadığı, idarece şikâyete cevap kararının ekinde yer verilen internet vergi dairesi belgesinden borç sebebinin 7440 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair Kanun’un 6/1(c) maddesi gereği olduğu, bu Kanun’un özel bir kanun olup anılan Kanun maddesinin işletmenin emtia, makine ve demirbaşlarının kaydına ilişkin olduğu, özel bir kanunla ödenmesi gereken bedelin kesinleşmiş vergi borcu olarak değerlendirilmesinin hukuka ve mevzuata aykırı olduğu iddiasına ilişkin olarak 14.09.2023 tarihli ve 42299 sayılı Kurum yazısı ile Gelir İdaresi Başkanlığından “…itirazen şikâyete konu ihalenin tarihinin 03.07.2023 olduğu, bu tarihte ihale katılan istekli Zlina Okul ve Ofis Mobilyaları İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketinin yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri uyarınca vergi borcunun 5.000 TL üzerinde bulunmaması gerekmektedir. Ancak yazımız ekinde gönderilen ilgili vergi dairesinden alınan 18.07.2023 dilekçe talep tarihli ve 3jlk830o3q1y08 dilekçe numaralı yazıda anılan firmanın vadesi geçmiş vergi borcunun olduğunun belirtildiği, yazımızın 2 ve 3’üncü eklerinde gönderilen 28.07.2023 ve 11.08.2023 tarihli vadesi geçmiş borç durumunu gösterir belgelerde anılan firmanın vergi borcunun olmadığının belirtildiği, söz konusu yazı eklerinde belirtilen hususlara ilişkin çelişkinin sebebinin neden kaynaklandığı, yukarıdaki aktarılan mevzuat hükümleri uyarınca 03.07.2023 tarih itibariyle anılan firmanın vergi borçlarının bulunup bulunmadığı,
Ayrıca anılan firmanın vergi borcunun olması durumunda vergi borcunun türünün ve kapsamının ne olduğu ve söz konusu borcun 7440 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair Kanun’un 6/1c Maddesi kapsamından kaynaklanıp kaynaklanmadığı, …” şeklinde ifade edilerek görüş talebinde bulunulduğu,
Söz konusu yazıya istinaden Gelir İdaresi Başkanlığı’ndan gelen 02.10.2023 tarihli ve 80977 sayılı cevap yazısında “Mükellefin internet vergi dairesi aracılığıyla 18/07/2023 tarihinde “3jlk830o3q1yo8” dilekçe numarası ile “4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 10’uncu maddesinin dördüncü fıkrasının (d) bendi” seçeneğinden, 03/07/2023 tarihi itibariyle borcu yoktur yazısı talebinde bulunduğu, 19/07/2023 tarihinde Selçuk Vergi Dairesi Müdürlüğü tarafından vergi borcu olarak 2023 yılına ait “4620- 7440 sayılı Kanunun 6/1-c Maddesine Göre Verilecek KDV Beyannamesi (Stok)” vergi türünden 141.971,22 TL borç bildirildiği
Mükellefin internet vergi dairesi aracılığıyla 11/08/2023 tarihinde “34ll6dlx601nbj” dilekçe numarası ile “Diğer” seçeneğinden, 02/07/2023- 03/07/2023 tarih aralığı için borcu yoktur yazısı talebinde bulunduğu, 11/08/2023 tarihinde ilgili tarih aralığına ait vadesi geçmiş borcunun bulunmadığına yönelik cevap verildiği, Kamu İhale Kurumundan alınan ve yazı ekinde yer alan 28/07/2023 dilekçe cevap tarihli ve dilekçe numarası bulunmayan Konya Büyükşehir Belediye Başkanlığına hitaben düzenlendiği görülen belgenin formatının Başkanlığımız “Vadesi Geçmiş Borç Durumunu Gösterir Belge” formatına uygun olmadığı ve sistemlerimizde yer almadığı anlaşılmıştır.
Bu kapsamda, söz konusu yazınız ve ekleri, bir örneği iş bu yazı ekinde yer alan 25.09.2023 tarih ve 78614 sayılı yazımızla, “Vadesi Geçmiş Borç Durumunu Gösterir Belge”lerin doğruluğu ile talep edilen diğer hususlar hakkında gerekli araştırmanın yapılarak tereddüde mahal vermeyecek şekilde Kurumunuza bilgi verilmesi için Konya Vergi Dairesi Başkanlığına gönderilmiştir.” şeklinde bilgilere yer verildiği,
Konya Vergi Dairesi Başkanlığı’ndan Kuruma gönderilen 09.10.2023 tarihli ve 155398 sayılı yazıda “…GIBINTRANET/YBS ekranından yapılan sorgulamada ödevlinin 4620 – 7440 6/1c MD vergi kodlu 30/06/2023 vadeli borcunun bulunması nedeniyle 19/07/2023 tarih ve 3jlk830o3q1yo8 dilekçe numaralı talebe ilişkin bu menüden alınan borç bilgisine yer verildiği anlaşılmıştır. Konya Büyükşehir Belediye Başkanlığı Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığının 31.07.2023 tarih ve 209995 sayılı yazısına istinaden ödevlinin durumu yeniden değerlendirildiğinde; 26.05.2023 tarih ve 32202 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7300 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı ile bahsi geçen vergiye ilişkin ödeme süresinin 30.06.2023 tarihine kadar uzatıldığı ancak 30.06.2023 tarihinin Kurban Bayramı tatiline rastlaması nedeni ile tatil süresi sonrası ilk mesai günü olan 03.07.2023 tarihine kadar mevcut sürenin uzadığı anlaşılmıştır. Bu nedenle 4734 sayılı Kanun hükümlerine göre düzenlenecek olan vadesi geçmiş borç durumunu gösteren belgenin, ihale tarihinde isteklinin vadesi geçtiği halde ödenmemiş amme borçlarını kapsaması, vadesi ihale gününe rastlayan amme alacaklarının ise mükellef açısından vadesi geçmiş borç olarak kabul edilmemesi gerektiği hususu ilgili kuruma 07.08.2023 tarih ve 111929 sayılı yazımız ile bildirilmiştir. Konuya ilişkin olarak Gelir İdaresi Başkanlığının değerlendirmelerinin yer aldığı 24.03.2015 tarih ve 28176 sayılı yazısı yazımız ekinde sunulmuştur.
Daha sonra 11/08/2023 tarih ve 34ll6dlx601nbj dilekçe numaralı Borcu Yoktur yazımızda bu doğrultuda değerlendirilerek borç bilgisine yer verilmemiştir. Ayrıca ilgili kuruma ibraz edildiği belirtilen diğer borcu yok yazılarından 28.07.2023 tarihli borcu bulunmadığına ilişkin yazının dilekçe numarası bulunmaması, üzerinde yer alan bilgilerin kurumumuzca kullanılmakta olan formata uygun olmaması ve üzerinde yer alan imzanın Dairemiz personellerine ait olmadığı anlaşıldığından 09.08.2023 tarih ve 48493 sayılı yazımız Konya Vergi Dairesi Başkanlığından bahsi geçen hususun araştırılması talep edilmiştir. Söz konusu talebe istinaden düzenlenen 25.09.2023 tarih 2023/01 sayılı Ön İnceleme ve Araştırma Raporunda; elektronik ortamda tanzim edilen belge formatının düzenlenen belgeden farklı olması, düzenlenen belgede ismi bulunan Konya Vergi Dairesi Başkanlığı, Bilgi İşlem ve Elektronik Belge Yönetimi Müdürlüğü Evrak Kayıt servisinde görevli personel hakkında 657 Sayılı Kanun’un disiplin hükümlerinin uygulanmasını gerektir bir hususun bulunmadığı ismi yer alan diğer şahsın da Konya Vergi Dairesi Başkanlığı’nda görev yapmadığı anlaşılmıştır.
Bahsi geçen raporda ayrıca Konya Büyükşehir Belediye Başkanlığına yazılan yazı içeriğinde yazı ekinde gönderilen 28.07.2023 tarihli borcu yoktur belgesinin Selçuk Vergi Dairesi Müdürlüğünce düzenlenmiş bir belge olmadığı açık olarak ifade edildiğinden düzenlenen belgeye ilişkin araştırma ve yapılması gereken diğer işlemlerin belgenin ibraz edildiği kurum olan Konya Büyükşehir Belediye Başkanlığınca yapılması gerektiğinden bu hususa ilişkin yapılacak işlem bulunmadığı belirtilmiştir. Yazımız ekinde yer alan 19.07.2023 ve 11.08.2023 tarihli borcu yoktur yazılarının içeriği ile Dairemiz kayıtlarından alınan içeriklerde büyük/küçük harf kullanımı dipnotlar gibi bölümlerde farklılıklar bulunmakta olup, bu belgelere yönelik Dairemizce bir işlem yapılmadığı hususunu;…” şeklinde bilgilere yer verildiği, söz konusu yazıdan başvuru sahibi isteklinin ihale tarihi itibariyle kesinleşmiş vergi borcu olmadığı hususunun belirtildiği görülmüştür.
Söz konusu yazıda belirtilen vadesi geçmiş borç durumunu gösterir belgelere ilişkin olarak;
Selçuk Vergi Dairesince düzenlendiği belirtilen 19/07/2023 tarih ve 3jlk830o3q1yo8 dilekçe numaralı vadesi geçmiş borç durumunu gösterir belgede 141.971,22 TL borç bilgisine yer verildiği bununla birlikte anılan yazıda ilgili dairece mükellefin durumunun yeniden değerlendirildiğinden bahsi geçen vergiye ilişkin ödeme süresinin 30.06.2023 tarihine kadar uzatıldığının ancak 30.06.2023 tarihinin Kurban Bayramı tatiline rastlaması nedeni ile tatil süresi sonrası ilk mesai günü olan 03.07.2023 tarihine kadar mevcut sürenin mükellef açısından vadesi geçmiş borç olarak kabul edilmemesi gerektiğinin belirtildiği, bu itibarla söz konusu belgenin içeriğinin hatalı düzenlendiği anlaşılmıştır.
Anılan istekliye ait 28.07.2023 dilekçe cevap tarihli ve dilekçe numarası bulunmayan diğer vadesi geçmiş borç durumunu gösterir belgede ise “…mükellefin 03.07.2023 tarihi itibariyle vadesi geçmiş borcun bulunmadığı kayıtlarımızın tetkikinden anlaşılmıştır” bilgisinin yer aldığı ancak söz konusu belgenin Konya Vergi Dairesi Başkanlığınca düzenlenmediği anlaşılmıştır.
Ayrıca idare tarafından Konya Vergi Dairesine gönderilen 31.07.2023 tarihli ve 209995 sayılı yazıda “ihale üzerinde kalan Zlina Okul ve Ofis Mobilyaları İthalat İhracat Sanayi Ticaret Limited Şirketi Vergi Kimlik No: 9991187599) tarafından ve ekte sunulan yazıda mükellefin 03.07.2023 tarihi itibariyle vadesi geçmiş borcunun bulunmadığı belirtilmiştir. İlgili yazının Kurumunuzun internet sayfasından doğrulaması yapılmadığından teyit için Kurumunuza işbu yazıyı gönderme zarureti hasıl olmuştur.
Yukarıda ismi belirtilen firmanın 03.07.2023 tarihi itibariyle 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 10. Maddesinin 4. fıkrasının (d) bendi kapsamında vadesi geçmiş borcunun bulunup bulunmadığının ivedilikle Kurumumuza bildirilmesi için gereğini arz ederim.” ifadelerine yer verilmiş olup,
Söz konusu yazıya istinaden ilgili Vergi Dairesinden gelen 07.0.82023 tarihli ve 111929 sayılı yazıda “…Mükellefin 03.07.2023 tarihi itiban ile borç sorgulamasında 30.06.2023 vadeli 139.871,47 TL vergi borcu görülmekte olup; 30.06.2023 tarihinin bayram tatili olması ve takibeden 01-02/07/2023 tarihlerinin de hafta sonu olması nedeniyle ödeme vadesinin 03.07.2023 tarihi olduğu ve bu borcun 28.07.2023 tarihinde ödendiği tespit edilmiştir.
Yazınız ekinde yer alan 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’na göre vadesi geçmiş borç durumunu gösteren belgenin Dairemizce düzenlenmiş bir belge olmadığı anlaşılmış olup, vadesi ihale tarihi olan 03.07.2023 gününe rastlayan amme alacağı açısından ihale tarihinde isteklinin vadesi geçtiği halde ödenmemiş amme borcundan bahis edilemeyeceğinden ödevlinin vadesi geçmiş borcunun bulunmadığının kabul edilmesi gerekmektedir.” şeklinde bilgilere yer verildiği görülmüştür.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 10’uncu maddesinde, yasak fiil veya davranışlarda bulundukları tespit edilenlerin ihale dışı bırakılması gerektiği belirtilmektedir. Ancak bu tür fiil veya davranışlarda bulunduğu tespit edilen isteklilerin geçici teminatlarının gelir kaydedileceği şeklinde bir yaptırım getirilmiş değildir. Kanun’un geçici teminatın gelir kaydedilmesi yaptırımını düzenleyen maddeleri incelendiğinde, geçici teminatın gelir kaydedilmesi sonucunu doğuracak fiiller ile bu fiiller dolayısıyla geçici teminatın gelir kaydedileceği husususun herhangi bir tereddüde mahal bırakmayacak biçimde açık ve kesin olarak ifade edildiği görülmektedir. Yasak fiil veya davranışlar bakımından 10 ve 17’nci maddelerde ise böyle bir yaptırım öngörülmemiştir. Kanun’un ceza, yasaklama gibi yaptırım içerikli düzenlemelerinin, açıkça hüküm altına alınmış olmadıkça, emsal, kıyas gibi yollarla genişletilmesi mümkün bulunmadığından, ihale sürecinde Kanun’un 17’nci maddesinde yer alan yasak fiil veya davranışlarda bulunduğu tespit edilen isteklilerin geçici teminatlarının gelir kaydedilemeyeceği sadece bu durumdaki isteklilerin ihale dışı bırakılarak haklarında “Kanunun Dördüncü Kısmında” belirtilen yasaklama yaptırımının uygulanması gerektiği anlaşılmaktadır.
Yukarıda aktarılan yazışmalar çerçevesinde yapılan tespitler birlikte değerlendirildiğinde; başvuru sahibi isteklinin ihale tarihi itibarıyla kesinleşmiş vergi borcunun bulunmadığı anlaşılmış olup, ilgili vergi dairesinin hatalı işleminden dolayı isteklinin sorumlu tutulamayacağı, diğer yandan 28.07.2023 dilekçe cevap tarihli ve dilekçe numarası bulunmayan diğer vadesi geçmiş borç durumunu gösterir belgenin ise yetkili olmayan kişilerce hazırlandığının anlaşıldığı, ilgili vergi dairesi tarafından görüş verilen yazıda istekli tarafından sunulan belgenin vergi dairesince hazırlanmadığı ifadesine ilişkin olarak gerekli tespit ve soruşturmanın ancak adli yargı makamları tarafından gerçekleştirilebileceği dikkate alındığında isteklinin fiilinin Kanun’un 17’nci maddesinde yer alan yasak fiil veya davranışlar kapsamında olup olmadığına ilişkin gerekli inceleme ve/veya soruşturmanın yapılabilmesini teminen konunun Konya Cumhuriyet Başsavcılığına bildirilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Öte yandan başvuru sahibinin sözleşme imzalamak adına idareye gittikleri iddiasına yönelik olarak yapılan incelemede idareye Kurum tarafından yazılan 16.10.2023 tarihli ve 6244 sayılı yazıda “…1) 18.07.2023 -28.07.2023 tarihinde anılan isteklinin sözleşme imzalamaya davet edildiği, 10 günlük süre içinde anılan isteklinin idareye gelip gelmediği, sözleşme imzalama aşamasında anılan istekli tarafından sunulması istenen belgelerin sunulup sunulmadığı, sunulduysa kayıt altına alınıp alınmadığı,
2)Anılan istekli tarafından itirazen şikâyet ve idareye şikâyet başvuruları ekinde yer alan 28.07.2023 tarihli “vergi borcu yoktur” belgesinin idarenize sunulup sunulmadığı, sunulduysa sunulan belgenin idarece kayıt altına alındığı tarih ve saati,
3)İdarenizce başvuru sahibine verilen cevabi yazıda anılan isteklinin vergi borcunun olması nedeniyle sözleşme imzalanmadığının belirtildiği, söz konusu belgenin sunulup sunulmadığı,..” ifadelerine yer verilerek söz konusu durum hakkında bilgi belge talep edildiği,
Bahse konu Kurum yazısı üzerine idarece gönderilen 16.10.2023 tarihli ve 228775 sayılı yazıda “07.07.2023 tarihinde onaylanan ihale komisyon kararı gereği Zlina Okul ve Ofis Mobilyaları İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti firması 18.07.2023 tarihinde sözleşmeye davet edilmiştir. Zlina Okul ve Ofis Mobilyaları İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti. firması 24.07.2023 ve 25.07.2023 tarihinde kurumsal mail adresimize sözleşme yapmak için getirmesi gereken evraklardan olan adli sicil kaydı, kesin teminat mektubu, iflas konkordato belgesi, ihale durum belgesi, SGK Borcu yoktur belgesi, şirketin imza sirküsü ve vergi borcu durumunu gösterir belgeyi (19/07/2023 tarihli) ve kendisine gönderdiğimiz sözleşmeye davet yazısını mail atmıştır. Mail yoluyla gelen evraklar incelendiğinde firmanın ihale tarihi itibari ile 141.971,22 TL vergi borcu olduğu tespit edilmiştir. Firma yetkilisi Musa GÜNDÜZ ile yapılan görüşmede bu borç durumunu gösteren belgenin sözleşme yapmaya mani olduğu bildirilmiştir. 10 günlük sürenin son günü olan 28.07.2023 tarihinde saat 15:30 sularında firma sözleşme yapmak için idaremize gelmiş ve evraklarını getirmiştir. Firmaya sözleşme yapmak için yatırması gereken Karar pulu, Damga vergisi ve KİK Payı miktarları yazılı olarak bildirilmiştir. Firma bu bedelleri yatırmak için ayrıldığında idaremize elden teslim ettiği vergi borcu yoktur yazısını incelediğimizde; yazının internet ortamında doğrulama imkânı olmadığını tespit ettiğimizden Vergi Dairesine şifahi olarak telefon yoluyla ulaşıp evrakı teyit edip edemeyeceklerini sorduk. Vergi Dairesinden görüştüğümüz yetkili; evrakın kendi vergi dairelerince hazırlanmadığını, evrakın geçerli olmadığını söylemiştir. Bunun üzerine firmaya evrakın geçerli olmadığı, yalnız ihale yasaklısı olmaması için tüm evraklarını gün içerisinde idaremize kayıt yaptırmaları gerektiği bildirilmiş ve belgeleri aslı idarece görülmüştür yapılmıştır. Firmanın bu uyarımıza rağmen evraklarını; kayıt ettirmek üzere Yazı İşleri Müdürlüğü ne teslim etmediği tespit edilmiştir.
28.07.2023 tarihli Vergi Borcu Bulunmadığını gösteren belgeyi Firma yetkilisi Musa GÜNDÜZ idaremize elden teslim etmiş olup, idaremizce herhangi bir kayıt altına alınmamıştır...” ifadelerine yer verildiği görülmüş olup, söz konusu yazıdan başvuru sahibi istekli tarafından sözleşme imzalamak için idareye gidildiği ve adli sicil kaydı, kesin teminat mektubu, iflas konkordato belgesi, ihale durum belgesi, SGK borcu yoktur belgesi, şirketin imza sirküsü, vergi borcu durumunu gösterir belge (19/07/2023 tarihli) ve sözleşmeye davet yazısı örneğinin anılan istekli tarafından idarenin kurumsal mail adresine gönderildiği, söz konusu belgelerin anılan yazı ekinde Kuruma da gönderildiği görülmüş olup bu nedenle anılan isteklinin sözleşme imzalanması için sunulması gereken belgeleri süresi içinde idareye sunmadığı ve bu nedenle başvuru sahibinin sözleşme imzalamak için yükümlülüğünü yerine getirmediği değerlendirilmiştir.
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinden; ihale üzerinde kalmasına rağmen süresi içinde sözleşme imzalamaya gelmeyenlerin 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 44’üncü maddesi gereğince geçici teminatının gelir kaydedilmesi ve anılan Kanun’un 58’inci maddesi uyarınca kamu ihalelerinden yasaklanması gerektiği anlaşılmıştır.
Sonuç olarak yapılan incelemede isteklinin ihale tarihi itibariyle vergi borcunun bulunmadığı anlaşılmakla beraber, isteklinin idarenin 18.07.2023 tarihli ve 17-206665 sayılı sözleşmeye davet yazısı üzerine sözleşmenin imzalanması için talep edilen belgeleri yasal süresi içinde idareye teslim etmediği anlaşıldığından idarece yapılan işlemlerin mevzuata aykırılık taşımadığı, diğer taraftan başvuru sahibi istekli tarafından vergi borcu olup olmadığına ilişkin sunulan belgelere yönelik olarak gerekli inceleme ve/veya soruşturmanın yapılabilmesini teminen Konya Cumhuriyet Başsavcılığına bildirimde bulunulması gerektiği sonucuna varılmıştır.
Diğer yandan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez.
Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade edilmez.” hükmü yer almaktadır.
Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin, iddialarının bazılarında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesi için Kanunun öngördüğü şekilde “başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması” koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin iadesinin mümkün bulunmadığı anlaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
- Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,
2) Başvuru sahibi Zlina Okul ve Ofis Mobilyaları İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti. hakkında yapılan tespitlerle ilgili olarak gerekli inceleme ve/veya soruşturmanın yapılabilmesini teminen Konya Cumhuriyet Başsavcılığına bildirimde bulunulmasına,
Oyçokluğu ile karar verildi.
KARŞI OY
İncelenen ihalede,
Başvuru sahibinin itirazen şikayet dilekçesinde yer alan iddiasının incelenmesi neticesinde, Kurul çoğunluğunca “itirazen şikayet başvurusunun reddine ve başvuru sahibi Zlina Okul ve Ofis Mobilyaları İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti. hakkında yapılan tespitlerle ilgili olarak gerekli inceleme ve/veya soruşturmanın yapılabilmesini teminen Konya Cumhuriyet Başsavcılığına bildirimde bulunulmasına,” karar verilmiştir.
Anılan kararda, isteklinin ihale üzerinde kalmasına rağmen süresi içinde sözleşme imzalamaya gelmemesi nedeniyle 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 44’üncü maddesi gereğince geçici teminatının gelir kaydedilmesi ve anılan Kanun’un 58’inci maddesi uyarınca kamu ihalelerinden yasaklanması gerektiği, ayrıca isteklinin ihale tarihi itibariyle vergi borcunun bulunmadığı anlaşılmakla beraber, isteklinin idarenin 18.07.2023 tarihli ve 17-206665 sayılı sözleşmeye davet yazısı üzerine sözleşmenin imzalanması için talep edilen belgeleri yasal süresi içinde idareye teslim etmediği anlaşıldığından idarece yapılan işlemlerin mevzuata aykırılık taşımadığı, diğer taraftan başvuru sahibi istekli tarafından vergi borcu olup olmadığına ilişkin sunulan belgelere yönelik olarak gerekli inceleme ve/veya soruşturmanın yapılabilmesini teminen Konya Cumhuriyet Başsavcılığına bildirimde bulunulması gerektiği ifade edilmiştir.
Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İhale üzerinde kalan isteklinin sözleşmeye davet edilmesi” başlıklı 67’nci maddesinde “(1) İhale üzerinde kalan isteklinin son başvuru ve/veya ihale tarihinde Kanunun 10 uncu maddesinin dördüncü fıkrasının (a), (b), (c), (d), (e) ve (g) bentlerinde sayılan durumlarda olmadığına dair bilgi ve/veya belgeleri veya kesin teminatı vermemesi ya da sözleşme imzalamaması durumunda, Kanunun 44 üncü maddesi hükümlerine göre, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif fiyatının, ihale yetkilisince uygun görülmesi kaydıyla, bu teklif sahibi istekliyle sözleşme imzalanabilir.
(2) Sözleşmenin imzalanacağı tarihte, ancak sözleşme imzalanmadan önce ihale sonuç bilgileri Kuruma gönderilmek suretiyle ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığının teyit edilmesi zorunludur. İdare, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin son başvuru ve/veya ihale tarihinde Kanunun 10 uncu maddesinin 4 üncü fıkrasının (a), (b), (c), (d), (e) ve (g) bentlerinde sayılan durumlarda olmadığına bilgi ve/veya dair belgeleri ve kesin teminatı vermesini istemek zorundadır.
(3) Mücbir sebep halleri dışında, ihale üzerinde kalan istekli, yasal yükümlülüklerini yerine getirerek sözleşme imzalamak zorundadır. Bu zorunluluğa uyulmaması halinde, ihale üzerinde kalan isteklinin geçici teminatı gelir kaydedilerek Kanunun 58 inci maddesi hükümleri uygulanır. Ancak, Kanunun 10 uncu maddesi kapsamında taahhüt altına alınan durumu tevsik etmek üzere idareye sunulan bilgi ve/veya belgelerin taahhüt edilen duruma aykırı hususlar içermesi halinde, ihale üzerinde bırakılan isteklinin geçici teminatı gelir kaydedilmekle birlikte, hakkında Kanunun 58 inci maddesi hükümleri uygulanmaz.” hükmü yer almaktadır.
Uyuşmazlık konusu ihalenin “Bilgehaneler ve Lise Medeniyet Akademilerine Mobilya Alımı” olduğu, Konya Büyükşehir Belediyesi Gençlik ve Spor Hizmetleri lığı tarafından e-teklif alınmak suretiyle 03.07.2023 tarihinde gerçekleştirilen ihalenin başvuru sahibi istekli Zlina Okul ve Ofis İhr. İth. San ve Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak ise Edutek Bilg. Medikal ve Sağlık Dış Tic. Ltd. Şti. nin belirlendiği buna ilişkin ihale komisyonu kararının 07.07.2023 tarihinde onaylandığı ve kesinleşen ihale kararının aynı gün isteklilere EKAP üzerinden tebliğ edildiği, başvuru sahibi istekliye 18.07.2023 tarihli yazı ile sözleşmeye davet yazısı gönderildiği, idare tarafından söz konusu yazı sonrasında istenilen belgelerin sunulmadığı, anılan isteklinin süresi içerisinde sözleşme imzalamaya gelmediği gerekçesiyle başvuru sahibine 31.07.2023 tarihli yazı ile geçici teminatın gelir kaydedileceği bildirildiği ve 09.08.2023 tarihinde ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli ile sözleşme imzalandığı, diğer yandan, başvuru sahibi isteklinin sözleşme imzalamadığı gerekçesiyle yasaklama işlemlerinin başlatılması için gerekli işlemlerin yapılması konusunda bildirimde bulunulduğu ve isteklinin 6 aylığına ihalelere katılmaktan yasaklandığı anlaşılmıştır.
Yapılan incelemede, idareye Kurumumuz tarafından yazılan 16.10.2023 tarihli yazı ile başvuru sahibi isteklinin sözleşmeye davet süresi olan 10 günlük süre içerisinde idareye gelip gelmediği, 28.07.2023 tarihli “vergi borcu yoktur” belgesinin idareye sunulup sunulmadığı ve başvuru sahibine verilen cevabi yazıda anılan isteklinin vergi borcunun olması nedeniyle sözleşme imzalanmadığının belirtildiği, söz konusu belgenin sunulup sunulmadığı hakkında bilgi ve belge talep edildiği, idarece gönderilen 16.10.2023 tarihli yazıdan, başvuru sahibi istekli tarafından sözleşme imzalamak için idareye gidildiği ve adli sicil kaydı, kesin teminat mektubu, iflas konkordato belgesi, ihale durum belgesi, SGK Borcu yoktur belgesi, şirketin imza sirküsü, vergi borcu durumunu gösterir belge (19/07/2023 tarihli) ve sözleşmeye davet yazısı örneğinin anılan istekli tarafından idarenin kurumsal mail adresine gönderildiği, söz konusu belgelerin anılan yazı ekinde Kuruma da gönderildiği görülmüştür.
Ayrıca, başvuru sahibi istekli tarafından 25.07.2023 tarihinde idareye mail yoluyla gönderilen evraklar idare tarafından incelendiğinde, 19.07.2023 tarihli “ vergi borcu yoktur” yazısında yeniden yapılandırma kapsamında yer alan ancak idarece, firmanın ihale tarihi itibari ile 141.971,22 TL vergi borcu olduğunu değerlendirilmesi neticesinde, firma yetkilisi ile yapılan görüşmede bu borç durumunu gösteren belgenin sözleşme yapmaya mani olduğunun bildirildiği, daha sonra 10 günlük sözleşmeye davet süresinin son günü olan 28.07.2023 tarihinde saat 15:30 sularında başvuru sahibi isteklinin sözleşme yapmak için idare gittiği ve evraklarını getirdiği, sunulan evraklardan bu defa sunulan 28.07.2023 tarihli “ vergi borcu yoktur” belgesinin ise, Gelir İdaresi lığının yazısından anlaşıldığı üzere vergi dairesince üretilmediği anlaşılmıştır.
Yukarıda verilen yazışma, bilgi ve belgelerden ihale sürecinde İdare, istekli ve yetkili vergi dairesi arasında yaşanan olayların 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 5 inci maddesinde sayılan “güvenilirlik” ilkesini zedelediği düşünüldüğünden ihalenin iptal edilmesi ve istekli ile yetkili vergi dairesi arasında yaşanan olayların araştırılmasını binaen konunun Gelir İdarisi lığına bildirilmesinin yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, uyuşmazlık konusu ihalede “İhalenin iptaline ” karar verilmesi ve konunun Gelir İdaresi lığınca araştırılması gerektiği düşüncemizle, Kurul çoğunluğunca verilen “itirazen şikayet başvurusunun reddine” niteliğindeki karara katılmıyoruz.
KARŞI OY
İncelenen ihalede,
Başvuru sahibinin itirazen şikayet dilekçesinde yer alan iddiasının incelenmesi neticesinde, Kurul çoğunluğunca “itirazen şikayet başvurusunun reddine ve başvuru sahibi Zlina Okul ve Ofis Mobilyaları İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti. hakkında yapılan tespitlerle ilgili olarak gerekli inceleme ve/veya soruşturmanın yapılabilmesini teminen Konya Cumhuriyet Başsavcılığına bildirimde bulunulmasına,” karar verilmiştir.
Anılan kararda, ihale üzerinde kalmasına rağmen süresi içinde sözleşme imzalamaya gelmeyenlerin 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 44’üncü maddesi gereğince geçici teminatının gelir kaydedilmesine ve anılan Kanun’un 58’inci maddesi uyarınca kamu ihalelerinden yasaklanması gerektiği, ayrıca isteklinin ihale tarihi itibariyle vergi borcunun bulunmadığı anlaşılmakla beraber, isteklinin idarenin 18.07.2023 tarihli ve 17-206665 sayılı sözleşmeye davet yazısı üzerine sözleşmenin imzalanması için talep edilen belgeleri yasal süresi içinde idareye teslim etmediği anlaşıldığından idarece yapılan işlemlerin mevzuata aykırılık taşımadığı, diğer taraftan başvuru sahibi istekli tarafından vergi borcu olup olmadığına ilişkin sunulan belgelere yönelik olarak gerekli inceleme ve/veya soruşturmanın yapılabilmesini teminen Konya Cumhuriyet Başsavcılığına bildirimde bulunulması gerektiği ifade edilmiştir.
Uyuşmazlık konusu ihalenin “Bigehaneler ve Lise Medeniyet Akademilerine Mobilya Alımı” olduğu, Konya Büyükşehir Belediyesi Gençlik ve Spor Hizmetleri lığı tarafından e-teklif alınmak suretiyle 03.07.2023 tarihinde gerçekleştirilen ihalenin başvuru sahibi istekli Zlina Okul ve Ofis İhr. İth. San ve Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak ise Edutek Bilg. Medikal ve Sağlık Dış Tic. Ltd. Şti. nin belirlendiği buna ilişkin ihale komisyonu kararının 07.07.2023 tarihinde onaylandığı ve kesinleşen ihale kararının aynı gün isteklilere EKAP üzerinden tebliğ edildiği, başvuru sahibi istekliye 18.07.2023 tarihli yazı ile sözleşmeye davet yazısı gönderildiği, idare tarafından söz konusu yazı sonrasında istenilen belgelerin sunulmadığı, anılan isteklinin süresi içerisinde sözleşme imzalamaya gelmediği gerekçesiyle başvuru sahibine 31.07.2023 tarihli yazı ile geçici teminatın gelir kaydedileceği bildirildiği ve 09.08.2023 tarihinde ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli ile sözleşme imzalandığı, diğer yandan, başvuru sahibi isteklinin sözleşme imzalamadığı gerekçesiyle yasaklama işlemlerinin başlatılması için gerekli işlemlerin yapılması konusunda bildirimde bulunulduğu ve isteklinin 6 aylığına ihalelere katılmaktan yasaklandığı anlaşılmıştır.
Yapılan incelemede, idareye Kurumumuz tarafından yazılan 16.10.2023 tarihli yazı ile başvuru sahibi isteklinin sözleşmeye davet süresi olan 10 günlük süre içerisinde idareye gelip gelmediği, 28.07.2023 tarihli “vergi borcu yoktur” belgesinin idareye sunulup sunulmadığı ve başvuru sahibine verilen cevabi yazıda anılan isteklinin vergi borcunun olması nedeniyle sözleşme imzalanmadığının belirtildiği, söz konusu belgenin sunulup sunulmadığı hakkında bilgi ve belge talep edildiği, idarece gönderilen 16.10.2023 tarihli yazıdan, başvuru sahibi istekli tarafından sözleşme imzalamak için idareye gidildiği ve adli sicil kaydı, kesin teminat mektubu, iflas konkordato belgesi, ihale durum belgesi, SGK Borcu yoktur belgesi, şirketin imza sirküsü, vergi borcu durumunu gösterir belge (19/07/2023 tarihli) ve sözleşmeye davet yazısı örneğinin anılan istekli tarafından idarenin kurumsal mail adresine gönderildiği, söz konusu belgelerin anılan yazı ekinde Kuruma da gönderildiği görülmüştür.
Sözleşmenin imzalanması için verilen 10 günlük sürenin son günü olan 28.07.2023 tarihinde saat 15:30 sularında başvuru sahibi isteklinin sözleşme yapmak için idare gittiği ve evraklarını getirdiği, sunulan vergi borcu yoktur yazısının doğrulanması amacıyla vergi dairesine telefonla ulaşıldığı oradaki yetkilinin verdiği bilgi üzerinden işlem yapıldığı, oysa 28.07.2023 tarihli Vergi Borcu Bulunmadığını gösteren belgenin daha sonra idareye teslim edildiği ancak idarece kayıt altına alınmadığı anlaşılmıştır.
Bu itibarla, Kurumumuzca yapılan esas inceleme kapsamında yapılan yazışmalar neticesinde, başvuru sahibi isteklinin ihale tarihi itibarıyla kesinleşmiş vergi borcunun bulunmadığı, 10 günlük sürenin son günü idareye evrakları ile gittiği, başka deyişle sözleşmeye davet yazısı sonrasında üzerine düşen yükümlülükleri yerine getirdiği ve ilgili vergi dairesinin hatalı işleminden dolayı isteklinin sorumlu tutulamayacağı değerlendirildiğinden, idarece gerçekleştirilen işlemlerin mevzuata aykırı olduğu ve başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, uyuşmazlık konusu ihalede, “düzeltici işlem belirlenmesine” karar verilmesi gerektiği yönündeki düşüncemle, Kurul çoğunluğunca verilen “itirazen şikayet başvurusunun reddine” niteliğindeki karara katılmıyorum.
|