ihale dokümanına ilişkin ihaleden önce sadece başvuru sahibinin idareye şikâyet başvurusunda bulunduğu, yaklaşık maliyetin altında geçerli teklif bulunduğu halde, idarece sadece “rekabetin arttırılması, Teknik Şartname’nin revize edilerek daha fazla firmanın katılımına imkan verecek şekilde düzenlemesine karar verilmesi” gerekçesiyle ihalenin iptal edilmesinin uygun olmadığı, zira idarece Teknik Şartname’nin hangi maddesinin revize edilmesi sonucu rekabetin artırılacağının net ve somut olarak ortaya konulmadığı belirlendiğinden, ihalenin belirtilen gerekçe ile iptal edilmesinin mevzuata uygun olmadığı

Toplantı No 2023/052
Gündem No 12
Karar Tarihi 18.10.2023
Karar No 2023/UH.II-1332

BAŞVURU SAHİBİ:

Gentan Özel Sağlık Hizmetleri A.Ş.,

 

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Batman İl Sağlık Müdürlüğü,

 

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2023/505770 İhale Kayıt Numaralı “Müdürlüğümüze Bağlı Eğitim ve Araştırma Hastanesi İçin 24 Aylık Genetik Hastalıkları Değerlendirme Merkezi Yerinde Kurulum ve Dış Hizmet Alımı” İhalesi

 

KURUMCA YAPILAN İNCELEME:

Batman İl Sağlık Müdürlüğü tarafından 07.07.2023 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Müdürlüğümüze Bağlı Eğitim ve Araştırma Hastanesi İçin 24 Aylık Genetik Hastalıkları Değerlendirme Merkezi Yerinde Kurulum ve Dış Hizmet Alımı” ihalesine ilişkin olarak Gentan Özel Sağlık Hizmetleri A.Ş. tarafından 07.09.2023 tarihinde yaptığı idareye yapılan şikâyet başvurusuna idarece süresi içerisinde cevap verilmemesi üzerine, 28.09.2023 tarih ve 110389 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 28.09.2023 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

 

Başvuruya ilişkin olarak 2023/1117 sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

 

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi:

 

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, Batman İl Sağlık Müdürlüğü tarafından 2023/505770 İKN’li “Müdürlüğümüze Bağlı Eğitim ve Araştırma Hastanesi İçin 24 Aylık Genetik Hastalıkları Değerlendirme Merkezi Yerinde Kurulum ve Dış Hizmet Alımı” ihalesinin 07.07.2023 tarihinde ihale edildiği, idarenin kararının bildirim kararı üzerine 07.09.2023 tarihinde idareye şikâyet başvurusunda bulunulduğu ancak idarece süresi içerisinde şikâyet başvurularının cevaplandırılmadığı, bunun üzerine Kuruma itirazen şikâyet başvurusunda bulunulduğu, idarece taraflarına gönderilen iki adet komisyon kararı olduğu, söz konusu kararlarda “kamu menfaati ile Kamu İhale Kanunu’nun temel ilkelerinde sayılan saydamlık, rekabet, eşit muamele ve kaynakların verimli kullanılması ilkelerine aykırılık ” oluştuğunun belirtildiği ve ihalenin iptaline karar verildiğinin bildirildiği, söz konusu ihaleye iki isteklinin teklif verdiği, sunulan tekliflerin belgeler açısından geçerli olduğuna karar verildiği, belgeleri uygun olarak belirlenen iki istekliden 13.07.2023 tarihi mesai bitimine kadar beyan edilen ancak EKAP üzerinden veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden temin ve teyit edilemeyen belgelere ilişkin tevsik edici belgelerin ve katalogların belgelerin sunuluş şekline uygun olarak sunulmasının istenildiği, iki isteklinin de süresi içerisinde istenen belgeleri idareye sunduğu, ihalede 4 adet ihale dokümanı indirildiği ve 2 isteklinin teklif verdiği, ihalenin yaklaşık maliyetinin 17.700.000,00 TL, aşırı düşük teklif sınır değerinin 12.354.000,00 TL olduğu, en düşük teklifin 17.100.000,00 TL, en yüksek teklifin ise 18.200.000,00 TL olduğu, yaklaşık maliyetin üzerindeki teklifin ihale komisyonunca uygun bulunmadığı ve değerlendirme dışı bırakıldığı, ihale komisyonunun 28.08.2023 tarihinde yeniden toplandığı ve rekabetin artırılması, teknik şartnamenin revize edilmesi ve daha fazla isteklinin katılımına imkan verecek şekilde düzenlemelerin yapılması için ihalenin iptaline karar verildiğinin bildirildiği, firmalarının ekonomik açıdan en avantajlı firma olmalarına karşı ihalenin bu gerekçelerle iptal edilmesinin yasal dayanağının bulunmadığı, ihalede iki isteklinin de ihale dokümanında belirtilen şartları sağladığı, dolayısıyla rekabetin sağlandığı, açık ihale usulü ile gerçekleştirilen ihalelerde tek bir teklif ile bile ihalenin gerçekleştirilebildiği, aynı idare tarafından gerçekleştirilen bir çok ihalede ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklifin aynı şekilde belirlenmediği ancak bu ihalelerin iptal edilmediği, idarenin en düşük teklifin yaklaşık maliyetin üzerinde olması durumunda dahi sözleşmeyi imzaladığı örnek ihaleleri olduğu, Kamu İhale Kurulunun da bu şekilde ihalelerin rekabetin sağlanmadığı gerekçesiyle idarece iptal edilmesinin uygun olmadığı yönünde kararlarının bulunduğu, idarenin söz konusu ihaleyi belirtilen gerekçelerle iptal etmesinin mevzuata uygun olmadığı ve iptal kararının iptal edilmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

 

İptal gerekçeleri ile sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

 

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanun’a göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur. …” hükmü,

 

  “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptali” başlıklı 39’uncu maddesinde “İhale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum bütün isteklilere derhal bildirilir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez. Ancak, idare isteklilerin talepte bulunması halinde, ihalenin iptal edilme gerekçelerini talep eden isteklilere bildirir.” hükmü,

 

“Kuruma itirazen şikâyet başvurusu” başlıklı 56’ncı maddesinde “…İdare tarafından şikâyet veya itirazen şikâyet üzerine alınan ihalenin iptal edilmesi işlemine karşı yapılacak itirazen şikâyet başvuruları ise idarenin iptal gerekçeleriyle sınırlı incelenir.” hükmü,

 

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde  “2.1. İhale konusu işin/alımın;

a) Adı: Müdürlüğümüze Bağlı Eğitim ve Araştırma Hastanesi için 24 Aylık Genetik Hastalıkları Değerlendirme Merkezi Yerinde Kurulum ve Dış Hizmet Alımı

b) Türü: Hizmet alımı

c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

ç) Yatırım proje no’su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır.

d) Kodu:

e) Miktarı:

Genetik Hastalıklar Değerlendirme Merkezi Yerinde Kurulum ve Dış Hizmet Alımı 10.000.000 Puan

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Eğitim Araştırma Hastanesi” düzenlemesi,

 

Aynı Şartname’nin “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptal edilmesi” başlıklı 34’üncü maddesinde “34.1. İhale komisyonu kararı üzerine İdare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez.

34.2. İhalenin iptal edilmesi halinde, bu durum bütün isteklilere gerekçesiyle birlikte derhal bildirilir” düzenlemesi yer almaktadır.

 

İhale dokümanında yapılan düzenlemelerden söz konusu ihalenin Batman Eğitim ve Araştırma Hastanesi Genetik Hastalıklar Değerlendirme Merkezi Laboratuvar hizmeti için laboratuvar kurulumu, yerinde laboratuvar hizmeti satın alma ve sonuç karşılığı dış laboratuvar hizmeti satın alınması işine ilişkin olduğu, hizmetin süresinin 24 ay  olduğu, ihalenin 07.07.2023 tarihinde açık ihale usulü ile birim fiyat teklif alınmak suretiyle ve elektronik ortamda gerçekleştirildiği, söz konusu ihaleye ilişkin 4 adet ihale dokümanının EKAP üzerinden indirildiği ve ihaleye 2 isteklinin teklif verdiği, ihale komisyonu tarafından yapılan inceleme neticesinde beyan edilen bilgiler ve EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanabilen belgeler esas alınarak her iki isteklinin teklifinin geçerli olarak belirlendiği, ancak ihalede yaklaşık maliyetin üzerinde teklif veren Detagen Genetik Tanı Araştırma ve Uygulama Merkezi Anonim Şirketinin teklifinin uygun bulunmayarak anılan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı,  daha sonra idarenin 07.07.2023 tarihli yazısı ile, Gentan Özel Sağlık Hizmetleri A.Ş.den teyidi ve temini yapılamayan belgelerin 13.07.2023 tarihine kadar idareye sunulmasının talep edildiği, adı geçen isteklinin söz konusu belgeleri süresi içerisinde idareye sunduğu, Gentan Özel Sağlık Hizmetleri A.Ş.nin sunduğu belgelerin incelendiği ve ihale komisyonu kararında anılan isteklinin ekonomik açıdan en avantajlı istekli olduğunun belirtildiği, daha sonra ihale komisyonunun 3. oturumunda 28.08.2023 tarihli ihale komisyonu kararı üzerine “rekabetin arttırılması, Teknik Şartname’nin revize edilerek daha fazla firmanın katılımına imkan verecek şekilde düzenlemesine karar verilmesi” gerekçesiyle ihale yetkilisince 29.08.2023 tarihinde ihalenin iptal edildiği belirlenmiştir.

 

Söz konusu ihalede 4 adet ihale dokümanının EKAP üzerinden indirildiği ve 2 isteklinin teklif verdiği, ihale tarihinden önce sadece başvuru sahibi tarafından İdari Şartname’de yapılan bir düzenlemenin değiştirilmesi talebiyle şikâyet başvurusunda bulunulduğu, ihale dokümanına ilişkin başka bir şikâyet başvurusunun yapılmadığı, şikâyete konu ihalenin yaklaşık maliyetinin Mayıs-2023 tarihinde hesaplandığı tespit edilmiştir.

 

Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinden, idare tarafından şikâyet veya itirazen şikâyet üzerine alınan ihalenin iptal edilmesi işlemine karşı yapılacak itirazen şikâyet başvurularının idarenin iptal gerekçeleriyle sınırlı olarak inceleneceği, ihale sürecinin devam etmesine engel oluşturacak ve düzeltici işlemle giderilemeyecek bir hukuka aykırılığın tespit edilmesi halinde bütün tekliflerin reddedilerek ihalenin iptaline karar verilebileceği ve bu durumda idarenin herhangi bir yükümlülük altına girmeyeceği, ihaleyi yapan idarelere ihaleyi iptal etme konusunda takdir yetkisi tanınmış olduğu anlaşılmakla birlikte, bu yetkinin mutlak ve sınırsız olmayıp, kamu yararı ve hizmet gerekleri doğrultusunda usule ve amaca uygun olarak kullanılmasının gerektiği, ayrıca idarenin isteklilerin talepte bulunması halinde, ihalenin iptal edilme gerekçelerini talep eden isteklilere bildireceği anlaşılmaktadır.

 

Söz konusu ihalenin açık ihale usulü ile yapıldığı, ihale dokümanına ilişkin ihaleden önce sadece başvuru sahibinin idareye şikâyet başvurusunda bulunduğu,  yaklaşık maliyetin altında geçerli teklif bulunduğu halde, idarece sadece “rekabetin arttırılması, Teknik Şartname’nin revize edilerek daha fazla firmanın katılımına imkan verecek şekilde düzenlemesine karar verilmesi” gerekçesiyle ihalenin iptal edilmesinin uygun olmadığı, zira idarece Teknik Şartname’nin hangi maddesinin revize edilmesi sonucu rekabetin artırılacağının net ve somut olarak ortaya konulmadığı belirlendiğinden, ihalenin belirtilen gerekçe ile iptal edilmesinin mevzuata uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.

 

Ayrıca 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez.

Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade edilmez.” hükmü yer almaktadır.

 

Başvuru sahibi tarafından 54.677,00 TL başvuru bedelinin Kurum şikâyet gelirleri hesabına yatırıldığı görülmüştür. Yapılan incelemede anılan isteklinin itirazen şikâyete konu iddiasında haklı olduğu tespit edilmiş olup, Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kamu İhale Kurumuna yazılı talebi halinde iadesinin gerektiği anlaşılmıştır.

 

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

 

  1. İdarenin ihalenin iptali kararının iptaline,

 

2) Başvuru bedelinin Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kamu İhale Kurumu’na yazılı talebi halinde iadesine

 


Oybirliği ile karar verildi.