ihalede Yeni birim fiyat tespitinde, idarede veya diğer idarelerde mevcut rayiçlerin veya birim fiyatların İnşaat Maliyeti Endeksleri esas alınmak suretiyle güncellenerek kullanılmasının mümkün olmadığı

I – KONU

II – İNCELEME VE DEĞERLENDİRME

Konu, gönderilen bilgi ve belgeler ile ilgili mevzuatı çerçevesinde Kurulumuzca inceleme ve değerlendirmeye tabi tutulmuş olup, anlaşmazlık konusuna ilişkin tarafların görüş, talep ve değerlendirmeleri aşağıda belirtildiği şekildedir.

21/01/2022 tarihli gerekçe raporu ve yeni birim fiyat tespiti tutanağına istinaden, yapılacak imalatların bedellerinin toplamının 160.074,60 TL olarak hesaplandığı, iş artışına konu imalatların projesinin yüklenicisine gönderildiği ve bu fiyat üzerinden anlaşma sağlanması yönünde yükleniciye 01/02/2022 tarihinde yazı ile davette bulunulduğu ancak anlaşma sağlanamadığı belirtilmektedir.

Tarafların görüş, talep ve değerlendirmeleri bu şekilde açıklandıktan sonra konunun inceleme ve değerlendirilmesine geçilmiştir.

İşin ihalesinin 21/09/2021 tarihinde yapıldığı, sözleşmesinin 22/10/2021 tarihinde imzalandığı, yer tesliminin 26/10/2021 tarihinde yapıldığı, işin süresinin 370 gün olduğu, iş bitim tarihinin ise 30/10/2022 tarihi olarak belirlendiği,

Görülmektedir.

 “28.1. Sözleşme ve eklerinde birim fiyatı bulunmayan yeni iş kalemlerinin bedeli, Yapım İşleri Genel Şartnamesi hükümlerine göre hesaplanır.

28.1.1. Bu madde boş bırakılmıştır.

28.2 28.2. Bu madde boş bırakılmıştır.”,

a) Sözleşmeye esas proje içinde kalması,

b) İdareyi külfete sokmaksızın asıl işten ayrılmasının teknik veya ekonomik olarak mümkün olmaması,

şartlarıyla, anahtar teslimi götürü bedel ihale edilen yapım işlerinde sözleşme bedelinin % 10’una … kadar oran dahilinde, süre hariç sözleşme ve ihale dokümanındaki hükümler çerçevesinde aynı yükleniciye yaptırılabilir.

…

(4) İşin yukarıdaki şartlar dâhilinde tamamlanamayacağının anlaşılması durumunda ise artış yapılmaksızın hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir. Ancak bu durumda, işin tamamının ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirilmesi zorunludur. İşin tamamı ifadesinden ilk sözleşme bedeline karşılık gelen iş miktarı anlaşılır.

…

(6) Sözleşmede bulunmayan ve ihale tarihi itibarıyla fiyatı tespit edilemeyen işlerin yaptırılması suretiyle iş artışı yapılmasının öngörülmesi halinde, iş artışının yasal sınırlar içerisinde olup olmadığının tespiti için, iş artışının uygulandığı aya ait rayiçler/fiyatlar üzerinden 22 nci maddeye göre belirlenen yeni birim fiyat ile hesaplanan toplam iş artış tutarı, 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Yapım İşlerinde Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslara göre uygulama ayı fiyat farkı katsayısına (Pn) bölünerek ihale tarihi itibarıyla hesaplanır. Fiyat farkı verilmesi öngörülmeyen işlerde, iş artışının yasal sınırlar içerisinde olup olmadığına dair hesaplamada uygulama ayı ile ihale tarihinin içinde bulunduğu aya ait Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksleri oranı esas alınır.

(7) Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınarak ihale edilen işlerde iş eksilişinin gerekli olduğu durumlarda, iş eksilişinin ihale tarihi itibarıyla tutarı, altıncı fıkradaki esaslar doğrultusunda hesaplanır.”,

(2) Yeni fiyatın tespitinde iş kalemi veya iş grubunun niteliğine göre aşağıdaki sıralamaya uyularak oluşturulan analizlerden biri kullanılır:

a) Yüklenicinin birim fiyatlarının/teklifinin tespitinde kullanarak teklifi ekinde veya aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında idareye sunduğu ve yeni iş kalemi/grubu ile benzerlik gösteren iş kalemlerine/gruplarına ait analizler dikkate alınarak oluşturulacak analizler.

b) İdarede veya diğer idarelerde mevcut olan ve yeni iş kalemine/grubuna benzerlik gösteren analizler dikkate alınarak oluşturulacak analizler.

c) İhaleyi yapan idarenin daha önce gerçekleştirdiği ve ihale konusu işe benzer nitelikteki yapım işlerinin sözleşmelerinde ortaya çıkan iş kalemleri/gruplarına ait maliyet analizleri dikkate alınarak oluşturulacak analizler.

ç) Yeni iş kaleminin/grubunun yapılması sırasında tutulacak puantajla tespit edilecek malzeme miktarları, işçi ve makinelerin çalışma saatleri ile diğer tüm girdiler esas alınarak oluşturulacak analizler.

(3) İş kalemi veya iş grubunun niteliğine uygun olarak yukarıdaki analizlere, kaynakların verimli kullanılması gözetilerek aşağıdaki rayiçlerden biri, birkaçı veya tamamı uygulanabilir:

a) Varsa yüklenicinin teklifinin ekinde veya aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında idareye verdiği teklif rayiçler.

b) İdarede veya diğer idarelerde mevcut rayiçler.

c) İhaleyi yapan idarenin daha önce gerçekleştirdiği ve ihale konusu işe benzer nitelikteki yapım işlerinin sözleşmelerinde ortaya çıkan fiyatlar.

ç) İdarece kabul edilmek şartıyla, ticaret ve/veya sanayi odasınca onaylanmış uygulama ayına ait yerel rayiçleri.

(4) Yeni fiyat yüklenici ile birlikte yukarıda belirtilen usullerden biri ile tespit edilerek düzenlenen tutanak idarenin onayına sunulur ve otuz gün zarfında idarece onaylanarak geçerli olur. Yeni fiyat tespitinde yüklenici ile uyuşulamaz ise, fiyat tutanağı idare tarafından onaylanmaksızın, taraflarca anlaşmazlık tutanağı düzenlenir ve anlaşmazlık idare tarafından on gün içerisinde Yüksek Fen Kurulunca belirlenen usul ve esaslara uygun olarak anılan Kurula intikal ettirilir. Yüksek Fen Kurulu tarafından tespit edilen fiyatın iki tarafça kabulü zorunludur. Yüklenici, fiyat uyuşmazlığı hakkındaki Yüksek Fen Kurulu kararını beklemeden idare tarafından tespit edilmiş fiyat üzerinden işe devam etmek zorundadır.

 (7) 12 nci maddenin dördüncü fıkrasına göre gerçekleştirilen proje değişikliğine bağlı olarak iş eksilişinin ortaya çıktığı durumlarda, iş eksilişi kapsamına giren imalatların fiyatının hesaplanmasında, bu maddede yer alan yeni fiyatın tespitine ilişkin hükümler uygulanır.”,

YBF≤ 0,90xBF

Örnek olarak, resmi analiz ve rayiçler de kullanılarak hesaplanan yeni iş kalemine ait birim fiyatın 120 TL olduğu bir durumda yeni iş kalemine ait birim fiyatın tespiti yukarıdaki formül kullanılarak aşağıdaki şekilde yapılır.

YBF≤ 0,90×120 formülü gereği, YBF≤ 108 TL olmalıdır.

Bu durumda, Yapım İşleri Genel Şartnamesinin 22 nci maddesi uyarınca yeni iş kalemine ait birim fiyatın 110 TL olarak hesaplanması halinde, bu tutar, 108 TL’den büyük olduğu için yeni iş kalemine ait birim fiyat nihai olarak 108 TL olarak belirlenmeli ve hakediş ödemelerinde bu birim fiyat dikkate alınmalıdır.

Hükümleriyer almaktadır.

Anahtar teslimi götürü bedel yapım sözleşmesinde, öngörülemeyen durumlar nedeniyle bir iş artışının zorunlu olması halinde, iş artışının yasal sınırlar içerisinde olup olmadığının, YİGŞ’nin 21 inci maddesinin 6 ncı fıkrasında belirtilen esaslar doğrultusunda hesaplanmasının zorunlu olduğu,

İşe ait sözleşmenin 14 üncü maddesinde fiyat farkı hesaplanması öngörüldüğünden, iş artışının yasal sınırlar içerisinde olup olmadığına dair hesaplamada fiyatların tespit edildiği uygulama ayı ile ihale tarihinin içinde bulunduğu ayın fiyat farkı katsayısına (Pn) bölünerek ihale tarihi itibarıyla iş artışının hesaplanması gerektiği,

Anahtar teslimi götürü bedel sözleşme kapsamında idaresince yaptırılmasına karar verilen ve iş artışı yapılan imalatlar ile yapımından vazgeçilen ve iş eksilişi yapılan imalatların birim fiyatlarının tespitinde YİGŞ’nin 22 nci maddesinin 2 nci fıkrasında belirtilen analiz ve rayiçlerin kullanılması gerektiği,

İş kalemi veya iş grubunun niteliğine göre 2 nci fıkrada belirtilen sıralamaya uyularak oluşturulan analizlerin kullanılacağı, bir bent tüketilmeden bir sonraki bende geçilemeyeceği, kaynakların verimli kullanılması gözetilerek 3 üncü fıkrada belirtilen rayiçlerin herhangi bir sıralamaya bağlı olmadan uygulanabileceği,

Sözleşmede, yeni birim fiyat analizleri için herhangi bir kâr ve genel gider oranının belirlenmemiş olduğundan, oluşturulan kâr ve genel gider hariç analiz tutarına %10 oranındaki yüklenici karına ilave olarak %15 oranına kadar idare ve yüklenicinin anlaştığı oranda genel gider eklenmesi gerektiği,

Yeni birim fiyatın, Kamu İhale Genel Tebliği’nde yapılan açıklamalara göre yeni iş kalemine ait resmi analiz ve rayiçler de kullanılarak hesaplanan birim fiyatın % 90’ını geçemeyeceği,

Yeni birim fiyatın tespitinde, idarede veya diğer idarelerde mevcut rayiçlerin veya birim fiyatların İnşaat Maliyeti Endeksleri esas alınmak suretiyle güncellenerek uygulanacağına dair sözleşme ve eklerinde herhangi bir hükmün yer almadığı,

Sonuç olarak, işin yürütülmesi aşamasında idaresince 2022 yıllında proje değişikliği sonucu yapılmasına karar verilen teklif kapsamında fiyatı verilmemiş yeni iş kalemlerinin bedellerinin, YİGŞ’nin 22 nci maddesinde belirtilen usul ve esaslara ile Kamu İhale Genel Tebliği’nin 53 üncü maddesinin 5 inci fıkrası da dikkate alınarak taraflarca müştereken tespit edilmesi gerektiği, belirtilen sebeplerle ve gelinen aşama itibarıyla yeni birim fiyatların Kurulumuzca tespit edilemeyeceği,

Değerlendirilmektedir.

III – KARAR

YİGŞ’nin 22 nci maddesinde belirtilen usul ve esaslar ile Kamu İhale Genel Tebliği’nin 53 üncü maddesinin 5 inci fıkrası da dikkate alınarak taraflarca müştereken tespit edilmesi gerektiğinden gelinen aşama itibarıyla yeni birim fiyatların Kurulumuzca tespit edilemeyeceğine,

05/01/2002 tarihli ve 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun EK 1 ve EK 2 nci maddelerine istinaden, 16/02/2022 tarihinde yapılan toplantıda katılanların oy birliği ile karar verilmiştir.

(Yüksek Fen Kurulunun 16.02.2022 tarih ve 2022/46 sayılı kararı)