BAŞVURU SAHİBİ:

Sartaş Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Burdur İl Sağlık Müdürlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2023/1447611 İhale Kayıt Numaralı “2024 Yılı 6 Aylık Gıda Malzemesi” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Burdur İl Sağlık Müdürlüğü tarafından 15.01.2024 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “2024 Yılı 6 Aylık Gıda Malzemesi” ihalesine ilişkin olarak Sartaş Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 09.02.2024 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 14.02.2024 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 16.02.2024 tarih ve 132641 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 16.02.2024 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2024/246 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, kısmi teklife açık olarak gerçekleştirilen başvuruya konu ihalenin 1, 2 ve 3’üncü kısımlarına teklif verildiği,  İdari Şartname’nin 35’inci maddesinde ihalede yerli malı teklif eden isteklilere %15 oranında fiyat avantajı uygulanacağına yönelik düzenleme uyarınca, yeterlik bilgileri tablosunda, ihalenin 1’inci kısmının; 2, 4, 6, 10, 11, 13, 18, 31, 35, 41, 44, 50, 52, 58, 60, 64, 68, 69 numaralı kalemlerine, 2’nci kısmının; 1 ve 2 numaralı kalemlerine ve 3’üncü kısmının;  2, 3, 4, 7, 8, 9 ve 11 numaralı kalemlerine ait yerli malı belgelerinin beyan edildiği ve idarenin talebi üzerine yerli malı belgelerinin idareye sunulduğu, ancak ihale komisyonu kararında sunmuş oldukları yerli malı belgeleri mevzuata aykırı olacak şekilde dikkate alınmayarak fiyat avantajı uygulanmadığı, bu nedenle ihalenin 1, 2 ve 3’üncü kısımlarının ilgili kalemlerine yönelik mevzuata uygun olarak sunmuş oldukları yerli malı belgeleri göz önünde bulundurularak fiyat avantajı uygulanması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalenin karara bağlanması ve onaylanması” başlıklı 40’ıncı maddesinde “37 ve 38 inci maddelere göre yapılan değerlendirme sonucunda ihale, ekonomik açıdan en avantajlı teklifi veren isteklinin üzerinde bırakılır.

Ekonomik açıdan en avantajlı teklif, sadece fiyat esasına göre veya fiyat ile birlikte işletme ve bakım maliyeti, maliyet etkinliği, verimlilik, kalite ve teknik değer gibi fiyat dışındaki unsurlar da dikkate alınarak belirlenir. Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin fiyat dışındaki unsurlar da dikkate alınarak belirleneceği ihalelerde, ihale dokümanında bu unsurların parasal değerleri veya nispi ağırlıkları belirlenir.

Bu Kanunun 63 üncü maddesine göre ihale dokümanında yerli istekliler lehine fiyat avantajı sağlanacağı belirtilen ihalelerde, bu fiyat avantajı da uygulanmak suretiyle ekonomik açıdan en avantajlı teklif belirlenerek ihale sonuçlandırılır. …” hükmü,

Anılan Kanun’un “Yerli istekliler ile ilgili düzenlemeler” başlıklı 63’üncü maddesinde “İhalelere sadece yerli isteklilerin katılması ile yerli istekliler ve yerli malı teklif eden istekliler lehine fiyat avantajı tanınmasına ilişkin olarak aşağıdaki düzenlemeler esas alınır: …

c) Mal alımı ihalelerinde yerli malı teklif eden istekliler lehine, %15 oranına kadar fiyat avantajı sağlanabilir. Ancak Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından ilgili kurum ve kuruluşların görüşleri alınarak orta ve yüksek teknolojili sanayi ürünleri arasından belirlenen ve Kurum tarafından ilan edilen listede yer alan malların ihalelerinde, yerli malı teklif eden istekliler lehine %15 oranında fiyat avantajı sağlanması mecburidir. Yerli yazılım ürünü teklif eden istekliler lehine de %15 oranında fiyat avantajı sağlanması mecburidir. …

e) Yerli malı belirlenmesine ilişkin usul ve esaslar Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından ilgili kurum ve kuruluşların görüşleri alınarak belirlenir. İsteklilerce teklif edilen malın yerli malı olduğu, bu usul ve esaslara uygun olarak düzenlenen yerli malı belgesi ile belgelendirilir. …” hükmü yer almaktadır.

Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Yerli malını teklif edenler lehine fiyat avantajı uygulanması” başlıklı 61’inci maddesinde “(1) Yaklaşık maliyeti eşik değerin altında kalan mal alımı ihalelerine sadece yerli isteklilerin katılabileceğine ilişkin düzenleme yapılabilir. Ayrıca sadece yerli isteklilerin katılımına açık ihalelerde, yerli malı teklif eden yerli istekliler lehine % 15 oranına kadar fiyat avantajı sağlanabilir.

(2) Mal alımı ihalelerinde yaklaşık maliyetine bakılmaksızın, tüm isteklilerin katılabileceğine ilişkin düzenleme yapılabilir ve bu ihalelerde yerli malı teklif eden istekliler lehine % 15 oranına kadar fiyat avantajı sağlanabilir.

(3) İhale veya ön yeterlik ilanı ve idari şartnamede, yerli malı teklif edenler lehine tanınan fiyat avantajı oranı belirtilir.

(4) Yerli malı teklif eden istekliler lehine fiyat avantajı tanınan ve birden fazla mal kaleminden oluşan ihalelerin, kısmi teklife açık olarak gerçekleştirilmesi ve fiyat avantajı tanınan her bir kısmın tek bir mal kaleminden oluşması zorunludur. Ancak, birbirini tamamlayan veya teknik zorunluluklar nedeniyle birlikte alınması gereken mal kalemlerine bir kısımda yer verilebilir. Kısmi teklife açık ihalelerde, kısımların birinde, birkaçında veya tamamında yerli malı teklif eden istekliler lehine aynı veya farklı oranlarda fiyat avantajı sağlanabilir. Yerli malı teklif eden istekliler lehine fiyat avantajı, yerli malı teklif etmeyen diğer isteklilerin söz konusu mal kalemi için teklif ettikleri bedele, kendi teklif bedelleri üzerinden ihale dokümanında belirlenen fiyat avantajı oranı esas alınarak hesaplanan tutarın eklenmesi suretiyle bulunur.

(5) Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin, fiyat dışındaki unsurlar da dikkate alınarak belirleneceği ihalede, öncelikle fiyat dışı unsurlar dikkate alınarak değerlendirilmiş teklif bedeli bulunur. Yerli malını teklif edenler lehine fiyat avantajı, bu istekliler dışındaki isteklilerin değerlendirilmiş teklif bedellerine, kendi değerlendirilmiş teklif bedelleri üzerinden fiyat avantajı oranı esas alınarak hesaplanan tutarın eklenmesi suretiyle uygulanır. Ancak, birbirini tamamlayan veya teknik zorunluluklar nedeniyle birlikte alınması gereken mal kalemlerine bir kısımda yer verilen ihalede, önce yerli malını teklif edenler lehine fiyat avantajı uygulanır ve avantaj uygulanmış fiyatlar üzerinden fiyat dışı unsurlar dikkate alınarak değerlendirilmiş teklif bedeli bulunur.

(6) Her yıl Ocak ayında Kurum tarafından ilan edilen orta ve yüksek teknolojili sanayi ürünleri listesinde yer alan malların ihalelerinde, yerli malı teklif eden istekliler lehine % 15 oranında fiyat avantajı sağlanması zorunludur. Söz konusu zorunlu fiyat avantajı uygulaması, ilanı veya duyurusu bu listenin yayımlanmasından sonra yapılan mal alımı ihalelerinde uygulanacaktır. Yerli yazılım ürünü teklif eden istekliler lehine de %15 oranında fiyat avantajı sağlanması mecburidir.

(7) Teklif edilen malın yerli malı olduğu Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından belirlenen usul ve esaslara uygun olarak düzenlenen yerli malı belgesi ile belgelendirilir.” hükmü yer almaktadır.

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;

a) Adı: 2024 Yılı 6 Aylık Gıda Malzemeleri Alımı

b) Türü: Mal alımı

c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

…

e) Miktarı:

2024 Yılı 6 Aylık 19 Kısım Gıda Malzemeleri Alımı

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

f) İşin yapılacağı/teslim edileceği yer: İhtiyaç listesinde belirtilen ilgili idarelerin depolarına teknik şartnamedeki hususlara dikkat edilerek teslim edilecektir.” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeler ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin bilgileri e-teklifleri kapsamında beyan etmeleri gerekmektedir. …

g) Yerli malı teklif edenler lehine fiyat avantajı tanınması durumunda, bu avantajdan yararlanmak isteyenlerce sunulacak yerli malı belgesi, …” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Kısmi teklif verilmesi” başlıklı 20’nci maddesinde “20.1. Bu ihalede kısmi teklif verilebilir.

20.2. Bu ihaledeki kısım sayısı 19 dir. İhale kısımlarına ilişkin koşullar altta düzenlenmiştir;

İhaleye teklif veren istekliler kısım bütünlüğünün bozulmaması için kısmı oluşturan tüm kalemlere teklif vereceklerdir. Kısım içinden her hangi bir kaleme teklif verilmeyecektir. Kısmın tamamı için verilmeyen teklifler değerlendirilmeye alınmayacaktır. Değerlendirme kısmın tamamı üzerinden yapılacaktır.” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Fiyat avantajı uygulanması” başlıklı 35.3’üncü maddesinde “35.3.1. Yerli malı teklif eden isteklilere ihalenin tamamında % 15 (yüzde on beş ) oranında fiyat avantajı uygulanacaktır. Yerli malı teklif eden isteklilerin fiyat avantajından yararlanabilmesi için teklif edilen mala/mallara ilişkin yerli malı belgesine/belgelerine ilişkin belgelerin yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilmesi zorunludur. Yerli malı teklif eden istekliler lehine fiyat avantajı, Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 61 inci maddesi esas alınarak hesaplanacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.

İhalenin itirazen şikayet başvurusuna konu olan 1, 2 ve 3’üncü kısımlarına ilişkin birim fiyat teklif cetveli;

şeklinde hazırlanmıştır.

İhale konusu işin gıda malzemesi alımı işi olduğu, 19 kısımdan oluşan ihalenin birim fiyat teklif cetvelinde, her bir ihale kısmı için gıda kalemlerine yer verildiği, bu kapsamda itirazen şikayet başvurusuna konu olan ihale kısımlarına yönelik olarak; ihalenin  “Kuru Gıda” başlıklı 1’inci kısmında 69 adet, “Dondurulmuş Bakliyat” başlıklı 2’nci kısmında 2 adet, “Piknik Tipi Ürünler” başlıklı 3’üncü kısmında ise 11 adet gıda kalemine yer verildiği görülmüştür.

Başvuru sahibi Sartaş Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.nin ihalenin 1, 2 ve 3’üncü kısımlarına teklif verdiği, anılan istekli tarafından sunulan yeterlik bilgileri tablosunda; ihalenin 1’inci kısmının 2, 4, 6, 10, 11, 13, 18, 31, 35, 41, 44, 50, 52, 58, 60, 64, 68, 69 numaralı gıda kalemlerine, 2’nci kısmının 1 ve 2 numaralı gıda kalemlerine ve 3’üncü kısmının 2, 3, 4, 7, 8, 9 ve 11 numaralı kalemlerine ait yerli malı belgelerinin beyan edildiği görülmüştür.

05.02.2024 tarihli ihale komisyonu kararına göre, ihalenin 1’inci, 2’nci ve 3’üncü kısımlarında yer alan gıda kalemlerinin tamamına yönelik istekliler tarafından yerli malı belgesi sunulmadığından yerli malı fiyat avantajı uygulanmadığı, başvuru sahibi isteklinin ihalenin 2’nci kısmında teklifi yaklaşık maliyetin üzerinde olduğu gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı anlaşılmıştır. Bu kapsamda idare tarafından yapılan değerlendirme neticesinde, ihalenin 1’inci kısmının Gülburak Gıda Tem. Ürün. Yem. Tar. İnş. Nak. Tur. Otom. San. ve Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, başvuru sahibi isteklinin teklifinin ekonomik açıdan en avantajlı 2’nci teklif olarak belirlendiği, ihalenin 2’nci kısmının Rukiye Baş üzerinde bırakıldığı, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli olarak Üçel Gıda Pazarlama ve Nakliye San. Tic. Ltd. Şti.nin belirlendiği, ihalenin 3’üncü kısmının Üçel Gıda Pazarlama ve Nakliye San. Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli olarak Dentop Gıda İnşaat Tekstil Tem.  Kırt. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin belirlendiği görülmüştür.

Başvuruya konu ihalede İdari Şartname’nin 35.3’üncü maddesinde yerli malı teklif eden isteklilere ihalenin tamamında %15 oranında fiyat avantajı uygulanacağının öngörüldüğü, yerli malı teklif eden isteklilerin fiyat avantajından yararlanabilmesi için teklif ettiği mala/mallara ilişkin yerli malı belgesinin/belgelerinin yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilmesinin zorunlu olduğu, ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi aşamasında yerli malı teklif edenler lehine fiyat avantajının, Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 61’inci maddesi esas alınarak hesaplanacağı, sonuç olarak ihalenin yerli malı teklif eden isteklilere %15 oranında fiyat avantajı sağlanarak sonuçlandırılması gerektiği anlaşılmıştır.

Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 61’inci maddesinin dördüncü fıkrasında yerli malı teklif eden istekliler lehine fiyat avantajı tanınan ve birden fazla mal kaleminden oluşan ihalelerin, kısmi teklife açık olarak gerçekleştirilmesi ve fiyat avantajı tanınan her bir kısmın tek bir mal kaleminden oluşmasının zorunlu olduğu, ancak birbirini tamamlayan veya teknik zorunluluklar nedeniyle birlikte alınması gereken mal kalemlerine bir kısımda yer verilebileceği hüküm altına alınmıştır.  Söz konusu Yönetmelik hükmü gereği birden fazla mal kaleminden oluşan ihalelerde yerli malı teklif eden istekliler lehine fiyat avantajı uygulanmasına imkân tanındığı ve bu uygulamanın mal kalemi bazında yapılması gerektiği, bir başka ifadeyle birden fazla mal kaleminden oluşan bir ihalede yerli malı teklif eden istekliler lehine fiyat avantajının, teklif edilen mal kalemi bazında uygulanarak, istekli tarafından hangi kalem için yerli malı belgesi sunulmuş ise sadece o kalemde söz konusu fiyat avantajından yararlanabilmesinin mümkün olduğu anlaşılmaktadır.

Bu kapsamda başvuruya konu ihalede, yerli malı teklif eden istekliler lehine fiyat avantajı uygulamasının alım konusu mal kalemi bazında yapılması, istekliler tarafından hangi kalem/kalemler için yerli malı belgesi sunulmuş ise sadece o kalemde/kalemlerde yerli malı teklif eden istekliler lehine fiyat avantajı uygulaması yapılarak ihalenin sonuçlandırılması gerektiğinden, idarece başvuruya konu ihalenin şikâyete konu 1’inci kısmında yer alan 69 mal kaleminin, 2’nci kısmında yer alan 2 mal kaleminin ve 3’üncü kısmında yer alan 11 mal kaleminin her biri için öncelikle yerli malı teklif eden isteklilerin teklif ettiği fiyatların sabit tutulması, yerli malı teklif etmeyen isteklilerin ise bu kalem ya da kalemlerdeki teklif fiyatını %15 oranında arttırarak değerlendirmeye esas fiyatının bulunması, bu uygulamanın ihale kısımlarında yer alan tüm mal kalemlerinde ayrı ayrı yapılması sonucunda bulunacak tutarların toplamının esas alınarak ihale kısmı bazında en düşük toplam fiyata ulaşan isteklinin değerlendirmeye esas teklif fiyatının tespit edilerek ihalenin sonuçlandırılması gerektiği anlaşılmıştır.

Başvuru sahibi istekli tarafından teklifi kapsamında sunulan yeterlik bilgileri tablosunda ihalenin 1’inci kısmında bulunan 69 adet gıda kaleminden; 2, 4, 6, 10, 11, 13, 18, 31, 35, 41, 44, 50, 52, 58, 60, 64, 68, 69 numaralı kalemlerine, ihalenin 2’nci kısmında bulunan 1 ve 2 numaralı kalemlerine, ihalenin 3’üncü kısmında bulunan 11 adet gıda kaleminden;  2, 3, 4, 7, 8, 9 ve 11 numaralı kalemlerine ait yerli malı belgelerinin beyan edildiği, bu kapsamda yapılan inceleme neticesinde ihalenin anılan kısımlarının yerli malı belgesi beyan edilen mal kalemlerinde başvuru sahibi istekli lehine yerli malı fiyat avantajının mevzuata uygun şekilde uygulanması gerektiği anlaşıldığından başvuru sahibinin söz konusu iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.

Öte yandan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez.” hükmü yer almaktadır.

Başvuru sahibi istekli tarafından 118.286,00TL başvuru bedelinin Kurum şikâyet gelirleri hesabına yatırıldığı görülmüştür. Yapılan incelemede anılan isteklinin itirazen şikâyet başvurusuna konu iddiasında haklı olduğu tespit edilmiş olup, Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kamu İhale Kurumuna yazılı talebi halinde 118.286,00TL’lik başvuru bedelinin iadesinin gerektiği anlaşılmıştır.

B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesinin ikinci fıkrası yönünden yapılan inceleme sonucunda herhangi bir aykırılık tespit edilmemiştir.

Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, idare tarafından ihalenin itirazen şikayet başvurusuna konu 1, 2 ve 3’üncü kısımlarında yerli malını teklif edenler lehine fiyat avantajı uygulanması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

1) Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

2) Başvuru bedelinin Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kamu İhale Kurumuna yazılı talebi halinde iadesine,

Oybirliği ile karar verildi.