BAŞVURU SAHİBİ:

Ömer Yıldız Hazır Yemek İnş. Nak. Temz. Hiz. Odun Kömür San. Tic. Ltd. Şti.,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Kocaköy İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2021/429652 İhale Kayıt Numaralı “2021/2022 Eğitim ve Öğretim Yılında Diyarbakır İli Kocaköy İlçesinde Taşıma Kapsamında Bulunan İlkokul/Ortaokul/Lise Öğrencilerine Malzeme Dâhil 183 Gün 337818 Öğün Öğle Yemeği/Kumanya  Pişirilmesi, Dağıtılması Hizmet Alım İşi” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Kocaköy İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından 08.09.2021 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “2021/2022 Eğitim ve Öğretim Yılında Diyarbakır İli Kocaköy İlçesinde Taşıma Kapsamında Bulunan İlkokul/Ortaokul /Lise Öğrencilerine Malzeme Dâhil 183 Gün 337818 Öğün Öğle Yemeği/Kumanya Pişirilmesi, Dağıtılması Hizmet Alım İşi” ihalesine ilişkin olarak Ömer Yıldız Hazır Yemek İnş. Nak. Temz .Hiz. Odun Kömür San. Tic. Ltd. Şti. nin 18.10.2021 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 20.10.2021 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 01.11.2021 tarih ve 50617 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 26.10.2021 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2021/1782 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

1) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının kamu ihale mevzuatına uyun olmadığı, şöyle ki;

a) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan malzemeli yemek sunumu hesap cetvelinin standart forma uygun olmadığı, çalıştırılacak personele ait giyim giderlerinin “yardımcı girdiler” başlığı altında hesaplanması gerekirken “işçilik giderleri” kısmına dahil edildiği, bu durumun işçilik giderinin toplam teklif tutarına oranını ve dolayısıyla da işçilik oranını değiştirerek Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelindeki işçilik giderlerinin yanlış olarak hesaplanmasına neden olduğu, bu itibarla “(Girdi Maliyeti + İşçilik Maliyeti) /Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve ya 0,95’ten çok olduğu,  aşırı düşük teklif açıklamasında her öğün için birim ana girdi maliyeti ve işçilik birim maliyetinin toplanıp teklif birim fiyata bölünerek oran hesaplaması yapıldığı, bu şekilde yapılan açıklamanın mevzuata uygun olmadığı, ana girdi tablosunda bulunan malzemelerin birim fiyatlarının malzemeli yemek sunumu hesap cetveline hatalı olarak yansıtıldığı,

b) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından toplam maliyet ve toplam tutar üzerinden açıklama yapıldığı, malzemeli yemek sunumu hesap cetvelindeki ana çiğ girdi maliyeti+ işçilik maliyeti/toplam teklif tutarı oranının mevzuatta belirtilen oranlar arasında olmadığı,  

c) Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2’nci maddesinde yer alan diğer yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılması fiilen mümkün olmasına rağmen ana girdi maliyetlerinin üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklandığı ve belgelerin mevzuata aykırı olduğu, kullanılacak ürünlere ait fiyatların kamu kurum ve kuruluşlarının fiyat tarifelerinde olduğu halde, örneğin T.C. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığına bağlı ve tüzel kişiliğe sahip kuruluşlar gibi, bu kuruluşların fiyatlarıyla açıklama yapılması fiilen mümkün iken anılan istekli tarafından üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri kullanılarak usulüne uygun olmayan açıklama yöntemi belirlendiği,

 d) Fiyat tekliflerinde “neden fiyat teklifi sunularak aşırı düşük açıklaması yapıldığına dair” meslek mensubu beyanına ait hukuki gerekçenin belirtilmediği,

e) Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan fiyat tekliflerinde TÜRMOB kaşesinin kullanılmadığı, fiyat teklifleri ekinde imza beyannameleri ile fiyat teklifi alınan firma ile tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensuplarına ait oda faaliyet belgeleri ile teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı ve satış tutarı tespit tutanağının sunulmadığı, maliyet tespit tutanağı ve satış tutarı tespit tutanaklarının gerçek faturalar üzerinden tanzim edilmedikleri gibi ihaleden önceki son geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak da düzenlenmedikleri, formlarda yazılan faturaların gerçeği yansıtmadıkları,   

f) Aşırı düşük teklif açıklamasında kullanılan kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilen birim fiyatların, ihale ilan tarihi ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) oluşan fiyatlar olması gerektiği, ancak sunulan internet çıktılarında birim fiyatların geçerli olduğu tarihlerin bulunmadığı ve ilgili kurumlardan teyitlerinin yapılması gerektiği,

g) Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan bültenlerin, ilgili ticaret borsalarından teyitlerinin yapılmasının önem arz ettiği, birçok ticaret borsası bültenlerinde farklılıkların ortaya çıktığı, aşırı düşük teklif açıklamasında ortalama fiyatların değil, ilgili mala ilişkin en düşük fiyatların kullanıldığı,

h) Aşırı düşük teklif açıklamasında kullanılan toptancı hali fiyatlarının ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününde belirlenen fiyatlar olması gerekirken, 12 aylık dönem öncesi ve ihale tarihi sonrası belirlenen fiyatların kullanıldığı ve teyitlerinin yapılması gerektiği,

ı) Sunulan Ek-0.7 belgelerinde ihale konusu işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerektiği, ancak ihale konusu işte kullanılması gereken girdi malzemelerinin hesaplanması ve düzenlenen Ek-O.7 belgelerinde hesaplanan bu miktarların en az yarısı kadar alım yapıldığının belirtilmesi gerekmekteyken, anılan istekli tarafından sadece kişi başına düşen gramajlar üzerinden hesaplama yapılarak Ek-0.7 belgesinin hatalı tanzim edildiği, ayrıca söz konusu belgeye sayı ve tarih verilmediği, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 8.4’üncü maddesine uygun olmadığı, meslek mensubu tarafından her sayfasının imzalanmadığı, ilk sayfada yer alan meslek mensubu bilgileri ile ilgili meslek mensubu bilgilerinin birbirinden farklı olduğu, ilgili meslek mensubuna ait faaliyet belgesinin sunulmadığı, sunulmuş olsa dahi geçerlilik süresinin dolduğu,  diğer taraftan maliyet/satış tutarı tespit tutanağında ana girdi listesine bir bütün olarak yer verildiği, belirtilen listenin isteklinin söz konusu malı imalatlarında kullanıyor olması durumuna göre 150-ilk madde ve malzeme, 151-yarı mamuller-üretim hesaplarında veya malların ticaretinin yapılıyor olmasına göre 153-ticari mallar hesabında olup olmadığına ilişkin tablo halinde sınıflandırma yapılmadığı, diğer bir ifade ile maliyet/satış tutarı tespit tutanağını sunan isteklinin ana girdi listesindeki hangi ürünlerin üreticisi, hangi ürünlerin satıcısı olduğunun ayrı tablolar halinde belirtilmediğinden söz konusu belgenin bu bakımdan mevzuata uygun olmadığı, her bir ana girdi için ayrı ayrı satır açılması gerekirken, bütün ana girdilere tek bir tabloda bir bütün olarak yer verildiği,

i) Ekmek girdisine ilişkin açıklamanın maliyet/satış tutarı tespit tutanağı ile yapılmasının mümkün olmadığı, hesaplanan toplam poşetli ekmeklerin mevzuat gereği 3 aylık dönem içerisinde en az yarısı kadar alış/satış yapılmış olmasının mümkün olmadığı,  75 gramlık roll ekmeğin maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) ile açıklanmış ise, sunduğu belgelerin doğruluğunun; geçici beyanname, beyanname dönemi, ilk madde ve malzeme / yarı mamuller – üretim veya ticari mallar hesabında kayıtlı olan mamul/mala ilişkin toplam tutar, toplam miktar, malın ağırlıklı ortalama birim maliyeti ve yevmiye defteri kayıt adedi kadar faturaların meslek mensubundan istenilerek tek tek teyit edilmesinin önem arz ettiği,

j) Bardak suyun (200 cc ambalajlı)  maliyet/satış tutarı tespit tutanağı ile açıklanmasının mümkün olmadığı, mevzuat gereği 3 aylık dönem içerisinde en az hesaplanan bardak su miktarının yarısı kadar alış/satış yapılmış olmasının mümkün olmadığı,

k) Ana girdilerden olan “ceviz içi”, “fındık içi”, “badem içi” ve “Çam fıstık içi” ürünlerinin birim fiyatlarının ticaret borsası bültenlerinde yer aldığı, anılan ürünlerin fiyatlarının tevsiki amacıyla ticaret borsalarında yer alan “kabuklu ceviz” ve “kabuklu fındık” birim fiyatlarının kullanıldığı ya da ticaret borsa bültenlerinde salt “fındık”, salt “ceviz”, “fındık içi”, “ceviz içi” ürünleri ayrı ayrı yer aldığından ve birim fiyatları da birbirinden farklılık arz ettiğinden, anılan istekli tarafından salt “fındık” ve salt “ceviz” üzerinden açıklamada bulunulduğu,

l)Ekmek, ayran, süt, yoğurt, bardak su gibi ürünlerin fiyatlarının tevsiki amacıyla halk ekmek fabrikaları, Atatürk Orman Çiftliği vb. kamu kurumu niteliğini haiz kuruluşların fiyat listelerini kullandığı, ancak Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.3’üncü maddesinde yer alan açıklama gereğince sunulan fiyat listelerinin ilan/davet tarihi ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) olması gerekirken, mevzuata aykırı olarak ilan/davet tarihinden önceki tarihli fiyat listeleri ile açıklama yapıldığı,

m)Teknik Şartname’de yapılan düzenlemeler gereğince, kaşar peyniri, beyaz peynir, tulum peyniri, örgü peynir,  pirinç, süt, yoğurt, süzme yoğurt, yumurta ve ayran ürünlerin “yağlı”, “tam yağlı”, “pastörize, “baldo” “UHT”, niteliğini haiz olmaları gerektiği, anılan ürünler için öngörülen bedellerin tevsiki için sunulan Ticaret Borsası bültenlerinde sadece “kaşar peyniri”, “beyaz peynir”, “tulum peyniri”, “örgü peynir”,  “pirinç”, “süt”, “yoğurt”, “süzme yoğurt”,  “yumurta” ve “ayran”  ibarelerinin yer aldığı, söz konusu ürünlerin niteliğinin ihale dokümanında düzenlendiği üzere “tam yağlı”, “yağlı”, “pastörize”, “baldo”, “UHT”, olma özelliklerini karşılayıp karşılamadığı hususunun açıkça anlaşılmadığı, ticaret borsası bültenlerinde söz konusu ürünlerin çeşitleri arasında fiyat farkının olması sebebiyle, “taze kaşar peyniri”, “tam yağlı beyaz peynir”, “baldo pirinç, ” “pastörize yağlı süt”, “UHT süt”, “yağlı yoğurt” birim fiyatları diğer ürün fiyatlarından daha yüksek olduğundan, istekli lehine fiyat avantajı kazandırması sebebiyle, ilgili ürünlerin fiyatlarının tevsiki amacıyla “kaşar peyniri”, “beyaz peynir”, “tulum peyniri”, “pirinç”, “süt”, “yoğurt”, “süzme yoğurt”, “yumurta”, “ayran” birim fiyatlarının kullanılmasının maliyet düşürücü unsur olduğu,

n) Aşırı düşük teklif açıklamalarında “pirinç” tevsikinin sadece “pirinç” olarak yapıldığı, oysa pirinç evsafında “pilavlık baldo” olacağının belirtildiği, bu şekilde yapılan açıklamanın ihale dokümanına uygun olmadığı,

o) Aşırı düşük teklif açıklamasının İdari Şartname’nin 25.3.1’inci maddesindeki düzenlemeler dikkate alınmadan yapıldığı, KİK İşçilik Hesaplama Modülüne göre hesaplanması gereken asgari işçilik maliyetinin altında işçilik hesaplaması yapıldığı, ihale dokümanında belirtilmesine rağmen personele ait yemek ve yol giderlerinin işçilik hesabına dahil edilmediği,

2) İhaleye katılımdaki yeterlik kriterlerinin karşılanmadığı, şöyle ki;

a) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan teklif mektubunun mevzuata uygun olarak düzenlenmediği, birim fiyat teklif mektubu ve eki teklif cetvelinde aritmetik hata olduğu, teklif mektubundaki rakam ve yazının birbiri ile uyumsuz olduğu,

b) Geçici teminat mektubunun standart forma uygun olarak düzenlenmediği teklif tutarının %3’ünü karşılamadığı ve süresinin uygun olmadığı,

c) Teklif dosyası kapsamında sunulan belgelerin yetkili kişiler tarafından imzalanmadığı,  imza sirküsünde/vekâletnamede bulunan imzalar ile teklif mektubundaki imzaların aynı olmadığı, vekâletnamede belirtilen kişilerin yetki sürelerinin dolduğu ve teklif vermeye yetkilerinin olmadığı, ihaleye vekaleten katılma olması durumunda vekaletname ve vekilin imza beyannamesinin sunulmadığı,

d) Teklif dosyası kapsamında sunulan işletme kayıt belgesinde yer alan faaliyet alanının ihale konusu işte istenilen kriterde olmadığı, aktif işletme kayıt belgesi sunmayan ve işletme kayıt belgesinde yer alan adres ile ticaret sicili gazetesinde yer alan adreslerin uyumlu olmaması durumunda anılan belgenin kabul edilmesinin mümkün olmadığı,

e) Teklif dosyası kapsamında sunulan iş deneyim belgesinin ihale konusu işte aranılan kriterleri sağlamadığı, söz konusu belgelerin benzer iş tanımına uygun olmadığı gibi tutarlarının da yetersiz olduğu,

f) Ekonomik ve mali yeterlik kapsamında sunulan bilanço ve eşdeğer belgeler ile gelir tablosunun ihale konusu işte aranılan kriterleri karşılamadığı,

g) Teklif dosyası kapsamında sunulan belgelerin, belgelerin sunuluş şekline uygun olarak sunulmadığı,

h) Teklif dosyası kapsamında sunulan belgelerde ortaklara ait T.C kimlik numaralarına ve ortaklık oranlarına yer verilmediği gibi Ticaret Sicili Gazetelerinde yer alan bilgilerin eksik olduğu,

ı) İdari Şartname’nin 7.5.2’nci maddesi kapsamında sunulan kapasite raporunun ve aynı Şartname’nin 7.5.3’üncü maddesi kapsamında sunulan TS 8985 Hizmet Yeterlik Belgesinin anılan Şartname maddelerine uygun olmadığı iddialarına yer verilmiştir.

A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “…

79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir.  

79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.

79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri kullanarak açıklayabilirler.

79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. (Değişik ibare: 30/09/2020-31260 R.G./21. md.) Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulacaktır.

Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.

Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.

79.2.2.2. Merkezi Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından Ülke Çapında Sunulan Mal ve Hizmetlere İlişkin Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin merkezi kamu kurum ve kuruluşları tarafından ülke çapında sunulan mal ve hizmetlere ilişkin fiyat tarifeleri veya istekliye verilmiş fiyat teklifleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu yöntemle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.

79.2.2.3.  Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından İlan Edilen Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilmiş fiyat tarifeleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için ilan edilen fiyatların ihalenin ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.

79.2.2.4.  Ticaret Borsası Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin 18/5/2004 tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanununun 51 inci maddesinin (c) bendi uyarınca borsa idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününde gerçekleşen ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.

79.2.2.5.  Toptancı Hal Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin 11/3/2010 tarihli ve 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun uyarınca faaliyet gösteren toptancı hali idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününe ait ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.

79.2.2.6.  Özel veya Münhasır Hak Sahibi Kuruluşların Uyguladığı Fiyatlar: İlgili mevzuatı uyarınca, belirli mal veya hizmetlerin kamuya sunulması konusunda lehine sınırlama bulunan kuruluşların tedarikçisi oldukları mallar veya sunucusu oldukları hizmetler için uyguladıkları fiyatlar ile açıklama yapılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.

79.2.2.7.  İsteklinin Kendi Ürettiği, Aldığı veya Sattığı Mallara İlişkin Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre aşırı düşük teklif açıklamasına konu mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) ile açıklama yapılabilir.

Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.

Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.  

İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) sunulmasına gerek bulunmayıp sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, (Ek ibare: 12/06/2015-29384 R.G./3. md.; Mülga ibare: 13.06.2019-30800 R.G/14. md., yürürlük: 23.06.2019) YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilir.

Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.

79.2.2.8. İsteklinin Ortağı Olduğu Tüzel Kişiye Ait İşletmeden Mal Çekmesiyle Oluşan Emsal Bedel: Teklifi oluşturan maliyt bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin ortağı olduğu tüzel kişiye ait işletmeden mal çekmesi veya satın alması durumunda söz konusu malın emsal bedeli ile değerlenmesi gereklidir. Emsal bedelinin tespitinde 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri esas alınır. Bu durumda, Vergi Usul Kanununa göre hesaplanan emsal bedeli gösteren ve istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından hazırlanarak imzalanan ve kaşelenen beyanın verilmesi yeterlidir. Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.

79.2.3. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır”

79.2.4. Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas alınır.

Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.

79.2.5. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda belirtilen tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre düzenlenir.

79.2.6. Malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik şartnamede asgari iki haftalık örnek menü düzenlemesi yapılır ve bu menüde yer alan yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarları belirtilir.  

Bu ihalelerde; teklifi aşırı düşük bulunan istekli öncelikle “ana girdi”, “işçilik” ve “yardımcı gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini (Ek- H.4) hazırlayarak açıklaması kapsamında sunar. Açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için “(Ana Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve 0,95’den çok olmaması gerekir. Oran belirtmeyen veya belirttiği oran 0,80’den az veya 0,95’den çok olan isteklilerin teklifleri reddedilir.

Bu maddede yer alan ana girdi ibaresi kapsamında, kırmızı et; beyaz et; balık; işlenmiş et ürünleri (sucuk, salam, sosis, kavurma gibi); kuru gıdalar (pirinç, bulgur, nohut, mercimek, kuru fasulye gibi); sebze; meyve; toz şeker, süt; yoğurt, ayran; yağ ürünleri (ayçiçek yağı, zeytinyağı, tereyağı) kahvaltı malzemeleri (peynir, zeytin, yumurta, reçel, bal gibi); pet su, ekmek açıklama yapılacak unsurlar olarak dikkate alınır. İdarenin ihale dokümanında bu girdilerin dışında ana girdi niteliğinde malzeme içeren yemek öğünü düzenlemesi durumunda aşırı düşük teklif açıklama yazısında açıklama istenecek unsurlar arasında bu malzemelerin de belirtilmesi zorunludur.Bu çerçevede, isteklinin beyan ettiği orana uygun teklif sunması durumunda, yemek pişirilmesi için gerekli enerji giderleri (doğalgaz, LPG gibi), temizlik malzemeleri, su, sigorta giderleri, ilaçlama ve hijyen sağlama giderleri, bakım onarım, amortisman, nakliye, sözleşme giderleri ve genel giderler, portör muayenesi ve tali çiğ girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.) gibi unsurlar “yardımcı girdiler” başlığında değerlendirilir ve bu unsurlar için açıklama sunulması gerekmez.  

Örneğin; 1.000 öğün yemek alımı için çıkılan bir ihalede, birim fiyat olarak 5 TL teklif veren bir isteklinin, 5.000 TL olan toplam teklif bedelinin aşırı düşük olarak değerlendirilmesi ve istekli tarafından sunulan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde “(Ana Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,90 olarak belirtilmesi halinde, teklifin 4.500 TL’sinin ana çiğ girdi ile işçilik toplamını içerdiği kabul edilir ve isteklinin sadece bu kısma ilişkin açıklama yapması gerekir. Teklifin 500 TL’lik kısmının ise yardımcı giderlere ilişkin olduğu kabul edildiğinden, bu kısma ilişkin açıklama yapılması gerekmemektedir.  

Malzemeli yemek alımı ihalelerinde, kırmızı et; beyaz et; balık; kuru gıdalar (pirinç, bulgur, nohut, mercimek, kuru fasulye gibi); sebze; meyve maliyetlerinin tevsiki amacıyla üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri kullanılamaz. Ancak 79.2.2 nci maddede yer alan diğer yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklama yapılabilir.

Malzemeli yemek alımı ihalelerinde sadece iki haftalık örnek menüdeki ana girdiler ve işçilik giderleri dikkate alınarak açıklama yapılmalıdır. İsteklilerin örnek menüdeki girdiler ve işçilik gideri kullanılarak teklif ettikleri birim fiyatı açıklamaları gerekmekte olup toplam miktar ve tutar açıklaması yapılmayacaktır. Örneğin normal kahvaltı, diyet kahvaltı, ara öğün, normal yemek ve diyet yemek gibi birim fiyatları içeren bir ihalede, isteklilerin teklif ettikleri birim fiyatı; örnek menüyü ve bu menünün üretimi için gerekli işçilik tutarını kullanarak tevsik etmeleri durumunda açıklama uygun kabul edilecektir.

79.2.7. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak, EPDK tarafından yayımlanan, İstanbul İli, Avrupa Yakasında bulunan bayiler adına beyan edilmiş fiyatların ortalamasını yansıtan En Yüksek İşlem Hacimli 8 Firmanın Akaryakıt Fiyatlarına İlişkin Raporda yer alan fiyatların % 90’ının altında sunulan açıklamalar geçerli kabul edilmez. Motorin veya benzine yönelik olarak öngörülen tutarın TL/lt cinsinden hesaplanmasında Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun ilgili düzenlemeleri dikkate alınacaktır.

79.3. İdarelerin aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirilmesine ilişkin aşağıdaki düzenlemeleri de dikkate almaları gerekmektedir.

79.3.1. Teklifi aşırı düşük olarak tespit edildikten sonra yukarıdaki yöntemlere göre usulüne uygun açıklama yapan isteklilerin teklifleri geçerli kabul edilir. Hayatın olağan akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle teklifler reddedilemez.

79.3.2. 79.2.2 nci maddede yer alan yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekli tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle, ilgili mevzuatına göre ihale tarihinden önceki son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir.

79.3.3. Kurumca hazırlanan “İşçilik Hesaplama Modülü” ne (www.ihale.gov.tr) adresinden ulaşılabilecek olup, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde tekliflerin değerlendirilmesi bağlamında sözleşme ve genel giderler dahil asgari işçilik maliyeti hesabında işçilik hesaplama modülünün kullanılması zorunludur.

79.3.4. Hizmet alım ihalelerinde herhangi bir sigorta giderinin aşırı düşük teklif sorgulamasında önemli bir bileşen olarak kabul edilmesi durumunda, isteklilerce sigorta acentelerinden alınan poliçe, fiyat teklifi veya sözleşmelerin ekine ihale dokümanında yer alan teminat tutarları üzerinden teklif ettikleri sigorta prim tutarlarıyla sigorta hizmetini gerçekleştirebileceklerine ilişkin, ilgili sigorta şirketinin genel müdürlüğünden veya bölge müdürlüğünden alınan teyit yazısının eklenmesi ve bu yazının yetkili kişilerin imzasını taşıması gereklidir. Ancak sigorta şirketlerinin genel müdürlük veya bölge müdürlükleri tarafından imzalanmış poliçe veya fiyat teklifleri için teyit alınması zorunlu değildir. Sigorta giderinin tevsiki için sunulan belgenin işin süresinin tamamını kapsaması gerekmektedir. Ancak birden fazla yılı kapsayan ya da ihale tarihi ile işin başlangıç tarihinin farklı yıllara ait olduğu işlerde ilk yıl için alınan sigorta teklifinin ihale tarihi itibarıyla en son açıklanmış olan Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeksi “On iki aylık ortalamalara göre değişim oranı (%)” tablosundaki oran esas alınmak suretiyle güncellenerek diğer yıllar için kullanılması mümkündür. Örneğin; sözleşme süresi 3 yıl, ihale tarihi 1/11/2019, işe başlama tarihi 1/1/2020 olan bir ihalede, ihale tarihi itibarıyla yıllık 100 TL olan sigorta prim tutarı maliyet kalemi,  Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeksi on iki aylık ortalamalara göre değişim oranı tablosunda en son açıklanmış olan 2019 yılı Eylül ayı değişim oranı (%26,44) üzerinden; 2020 yılı için (100 TL*1,2644) 126,44 TL; 2021 yılı için (126,44 TL*1,2644) 159,87 TL; 2022 yılı için (159,87 TL*1,2644) 202,14 TL olarak hesaplanacaktır.

79.3.5. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan aşırı düşük teklif açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında hesaplanması söz konusu olmayacak, sözleşme giderleri ilgili mevzuatına göre hesaplanmak suretiyle açıklama yapılacaktır.

79.3.6. İhale dokümanında fiyat farkı verileceğine ilişkin düzenleme bulunmayan ve birden fazla yılı kapsayan ya da ihale tarihi ile işin başlangıç tarihinin farklı yıllara ait olduğu işlere ilişkin aşırı düşük teklif sorgulaması yazısında idarece önemli bir bileşen olarak belirtilen ve istekliler tarafından ihale tarihi itibarıyla artış oranı ve/veya tutarı tespit edilemeyen motorlu taşıtlar vergisi, araç muayene işlemleri gibi giderler ile mali yükümlülükler ve/veya tarife bedellerinin, sonraki yıllara ilişkin bedelleri, ilk yıl için öngörülen bedelin, ihale tarihi itibarıyla en son açıklanmış olan Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeksi “On iki aylık ortalamalara göre değişim oranı (%)” tablosundaki oran üzerinden güncellenerek hesaplanır. Örneğin; sözleşme süresi 3 yıl, ihale tarihi 15/11/2019, işe başlama tarihi 1/1/2020 olan bir ihalede, motorlu taşıtlar vergisi tutarı ihale tarihi itibarıyla yıllık 100 TL olan maliyet kalemiz Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeksi on iki aylık ortalamalara göre değişim oranı tablosunda en son açıklanmış olan 2019 yılı Ekim ayı değişim oranı (%22,58) üzerinden; 2020 yılı için (100 TL*1,2258) 122,58 TL; 2021 yılı için (122,58 TL*1,2258) 150,26 TL; 2022 yılı için (150,26 TL*1,2258) 184,19 TL olarak hesaplanacaktır.” açıklaması yer almaktadır.

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci “2.1. İhale konusu hizmetin;

a) Adı: 2021 / 2022 Eğitim Ve Öğretim Yılında Diyarbakır İli Kocaköy İlçesinde Taşıma Kapsamında Bulunan İlkokul/Ortaokul /Lise Öğrencilerine Malzeme Dâhil 183 Gün 337818 Öğün Öğle Yemeği/Kumanya Pişirilmesi, Dağıtılması Hizmet Alım İşi

b) Miktarı ve türü:

2021 / 2022 Eğitim Öğretim Yılında Diyarbakır İli / Kocaköy İlçesinde Taşıma Kapsamında Bulunan 1846 İlkokul/Ortaokul/Lise Öğrencilerine Malzeme Dâhil 337818 Öğün Öğle Yemeği Pişirilmesi Ve Dağıtılması işi

Taşımalı eğitim kapsamında bulunan 1846 İlkokul/ortaokul/lise öğrencisine 183 iş günü süreli 337818 öğün sıcak öğle yemeği hizmeti alımı ve Kocaköy Ortaokulu /15 Temmuz İlkokulu,  Tepecik Ortaokulu, Kokulupınar İlkokulu/Ortaokulu, Çaytepe İlkokulu, Çaytepe İmam Hatip Ortaokulu , Kocaköy Çok Programlı Anadolu Lisesi , Ş.K.M.F.S Anadolu İmam Hatip Lisesi, Kocaköy İmam Hatip Ortaokulu ve  Bozbağlar Cumhuriyet Hayderekan İlk / Ortaokulu   taşıma merkezi okul müdürlüğüne dağıtımı işi

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

c) Yapılacağı yer: Taşıma Yoluyla Eğitime Erişim Yönetmeliği kapsamında taşıma kapsamına alınan Kocaköy Ortaokulu /15 Temmuz İlkokulu, Tepecik Ortaokulu, Kokulupınar İlkokulu/Ortaokulu, Çaytepe İlkokulu, Çaytepe İmam Hatip Ortaokulu , Kocaköy Çok Programlı Anadolu Lisesi , Ş.K.M.F.S Anadolu İmam Hatip Lisesi ve Kocaköy İmam Hatip Ortaokulu ve Bozbağlar Cumhuriyet Hayderekan İlk / Ortaokulu taşıma merkezi okullar

ç) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değer hesaplar.

33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;

a) Verilen hizmetin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.1 maddesinde yer alan hüküm uyarınca hesaplanan tutar üzerinden alınır.” düzenlemesi yer almaktadır.

Teknik Şartname’nin “İşin niteliği ve miktarı” başlıklı 2’nci maddesinde “İlçemiz aşağıda isimleri yazılı taşıma merkezi ortaöğretim kurumlarında bulunan 1846 öğrenciye 183 iş günü, 337818 öğün öğle yemeği malzeme dahil, hazırlık ve yemek pişirme, okullara dağıtım, okullarda servis ve sonrası tüm hizmetlerin alımı işi.

…

” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Kumanya Menüsü” başlıklı 12’nci maddesinde “2021-2022 Eğitim-Öğretim yılı (6 Eylül 2021-17 Haziran 2022 tarihleri arası) Diyarbakır ili Kocaköy ilçesi Taşıma Merkezi Bozbağlar Cumhuriyet İlkokulu Hayderakan İlkokulu/ortaokulu 178 öğrencisine 12:00-13:00 saatleri arasında 5 (beş) çeşit kumanya verilecektir.” düzenlemesi yer almaktadır.

Öte yandan anılan Şartname düzenlemelerinde 2 haftalık öğle yemeği örnek menüsü ile 2 haftalık örnek kumanya menüsünün ayrı ayrı tablolar halinde belirtildiği tespit edilmiştir.

07.10.2021 tarihli ihale komisyonu kararına göre, açık ihale usulüyle yapılan söz konusu ihaleye 8 istekli tarafından teklif verildiği, şikâyete konu 1 ve 2’nci kısımda idarece hesaplanan sınır değer tutarının altında teklif sunan Ömer Yıldız Hazır Yemek İnş. Nak. Tem. Hiz. Od. Köm. San. Tic. Ltd. Şti. ve Yılkar Tem. İnş. Yemek Taş. Maden. Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti.den aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği ve anılan istekliler tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun bulunduğu, 07.10.2021 tarihli ihale komisyonu kararı ile ihalenin şikayete konu 1 ve 2’nci kısmının Yılkar Tem. İnş. Yemek Taş. Maden. Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, Ömer Yıldız Hazır Yemek İnş. Nak. Tem. Hiz. Od. Köm. San. Tic. Ltd. Şti.nin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli olarak belirlendiği görülmüştür.

Şikâyete konu 1’inci kısma ilişkin olarak;

Teklif tutarı sınır değerin altında olan isteklilere 23.09.2021 tarihinde EKAP üzerinden  “Aşırı düşük teklif açıklama talebi” konulu yazının gönderildiği tespit edilmiştir.  

İhale dokümanı düzenlemeleri incelendiğinde şikâyete konu 1’inci kısmın  Kocaköy Ortaokulu/15 Temmuz İlkokulu, Bozbağlar Cumhuriyet İlkokulu Hayderakan İlk ve Ortaokulu, Tepecik Ortaokulu, Çaytepe İlkokulu, Çaytepe İmamhatip Ortaokulu ve Korkulupınar İlkokulu/Ortaokulundaki toplam 813 öğrenciye 148779 öğün öğle yemeği/kumanya pişirilmesi, dağıtılması işi olduğu anlaşılmıştır.

Diğer yandan bu kısımda, Bozbağlar Cumhuriyet İlkokulu Hayderakan İlk ve Ortaokulundaki 178 öğrenciye öğle yemeği değil kumanya menüsü verileceği,  Teknik Şartname düzenlemelerinde de belirtilen öğrencilere verilecek kumanyalara ilişkin iki haftalık örnek menüye ayrı olarak yer verildiği tespit edilmiştir.

Teklif tutarı sınır değerin altında olan isteklilere 23.09.2021 tarihinde EKAP üzerinden gönderilen “Aşırı düşük teklif açıklama talebi” konulu yazı incelendiğinde öğle yemeği ile birlikte kumanya menüsüne ilişkin olarak da açıklama istenildiği tespit edilmiş olup, şikâyete konu 1’inci kısımda teklif tutarı sınır değerin altında olan isteklilerin 2 haftalık öğle yemeği örnek menüsü ile 2 haftalık kumanya örnek menüsüne ilişkin açıklama yapmaları gerektiği sonucuna varılmıştır. Diğer yandan ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından şikâyete konu 1’inci kısma ilişkin olarak sunulan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde “ana girdi”, “işçilik” ve “yardımcı gider” oranlarının belirtildiği, ana girdi fiyatlarının hangi belgelerle belgelendirildiğinin tabloda belirtildiği, anılan tabloda ana girdi oranının 0,74886 ve işçilik maliyeti oranının 0,15240 olarak hesaplandığı, ana girdi maliyeti+işçilik maliyeti/toplam teklif tutarı oranının 0,90126 olduğu tespit edilmiş olup ilgili oranların Kamu İhale Genel Tebliğinde açıklanan oranlar arasında olduğu anlaşılmıştır.

İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamaları incelendiğinde, 2 haftalık öğle yemeği örnek menüsüne ilişkin açıklama yapıldığı görülmekle birlikte, 2 haftalık kumanya örnek menüsüne ilişkin bir açıklama yapılmadığı görüldüğünden anılan istekli tarafından şikâyete konu 1’inci kısma ilişkin sunulan açıklamalarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Şikâyete konu 2’nci kısma ilişkin olarak;

Başvuru sahibinin a), b) ve o) bentlerinde yer verilen iddialarına ilişkin olarak,

İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından şikâyete konu 2’nci kısma ilişkin olarak sunulan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde “ana girdi”, “işçilik” ve “yardımcı gider” oranlarının belirtildiği, ana girdi fiyatlarının hangi belgelerle belgelendirildiğinin tabloda belirtildiği, anılan tabloda ana girdi oranının 0,77708 ve işçilik maliyeti oranının 0,13691 olarak hesaplandığı, ana girdi maliyeti+işçilik maliyeti/toplam teklif tutarı oranının 0,91399 olduğu tespit edilmiş olup ilgili oranların Kamu İhale Genel Tebliğinde açıklanan oranlar arasında olduğu anlaşılmıştır.

Öte yandan söz konusu Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelleri üzerinde gerçekleştirilen incelemede cetvellerin standart forma uygun olarak düzenlendikleri, tevsik edici belgeler ile ana girdi listesinde bulunan birim fiyatların birbiriyle aynı olduğu, sunulan aşırı düşük teklif açıklamasında teklif edilen birim fiyatın açıklandığı, toplam miktar ve tutar açıklaması yapılmadığı görülmüştür.

Diğer taraftan, ihale dokümanı kapsamında personel sayısına ve ücretlerine ilişkin herhangi bir düzenlemeye yer verilmediği, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından KİK İşçilik Hesaplama Modülü üzerinden 10 personel için günde 2 saat çalışma süresi öngörülmek suretiyle personel maliyetlerinin hesaplandığı, giyim giderlerinin işçilik maliyetlerine eklenmediği, birim öğün tutarının 3,0928 TL, birim işçilik tutarının 0,54489 TL olarak hesaplandığı ve toplamlarının ihalede teklif edilen bedelin üzerinde olmadığı anlaşılmış olup bu haliyle mevzuata uygun olduğu görülmüştür.

Bu itibarla başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Başvuru sahibinin c), d), e),  f), h), ı), i) ve j) bentlerinde yer verilen iddialarına ilişkin olarak,

İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında ticaret borsası bültenleri ile üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin kullanıldığı, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.2’nci maddesinde belirtilen merkezi kamu kurum ve kuruluşları tarafından ülke çapında sunulan mal ve hizmetlere ilişkin fiyatlar, 79.2.2.3’üncü maddesinde belirtilen kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilen fiyatlar, 79.2.2.5’inci maddesinde belirtilen toptancı hal fiyatları, 79.2.2.7’nci maddesinde belirtilen Kendi Ürettiği, Aldığı veya Sattığı Mallara İlişkin Fiyatlar ile herhangi bir girdinin açıklamasının yapılmadığı tespit edilmiştir.

Öte yandan, Kamu ihale Genel Tebliği’nin 79.2.2’nci maddesinde açıklandığı üzere fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında “pet bardak su” ve “roll ekmek” girdileri için sunulan üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri incelendiğinde, söz konusu fiyat tekliflerinin kim tarafından düzenlendiğine ilişkin bir ibare bulunmadığı gibi fiyat teklifleri üzerinde meslek mensubuna ait kaşe ve imzanın da bulunmadığı tespit edilmiştir. Bu itibarla,  anılan girdilere ilişkin yapılan açıklamanın bu hali ile kamu ihale mevzuatına uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.

Anılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında internet üzerinden teyidi yapılabilen Ankara, Afyon, Bursa, İzmir, Gaziantep, Balıkesir, Kahramanmaraş Ticaret Borsaları 2020 ve 2021 yılı (değişik aylara ilişkin olarak) bülteninin sunulduğu, aşırı düşük teklif açıklamasına dayanak olarak kullanılan ticaret borsası fiyatlarının ihale tarihinden (08.09.2021) önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününe ait ortalama fiyatlar olduğu anlaşıldığından bu haliyle açıklamanın uygun olduğu görülmüştür.

Başvuru sahibinin g), k), l), m) ve n) bentlerinde yer verilen iddialarına ilişkin olarak,

İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde, idarece ihale dokümanı kapsamında isteklilere verilen iki haftalık örnek menüde yer alan yemek girdilerinin tevsikinde Ankara, Afyon, Bursa, İzmir, Gaziantep, Balıkesir, Kahramanmaraş Ticaret Borsaları 2020 ve 2021 yılı (değişik aylara ilişkin olarak) bültenlerinde yayınlanan ortalama fiyatların kullanıldığı ve bu fiyatlar esas alınarak “Ek-H.4 Ana Girdiler Tablosu”na aktarıldığı görülmüştür.

  Ayrıca, “ceviz içi”, “fındık içi”, “badem içi” ve “Çam fıstık içi”, “süt”, “ayran”, “kaşar peyniri”, “beyaz peynir”, “tulum peyniri”, “örgü peynir”, “süzme yoğurt”, “yumurta” ürünlerinin şikâyete konu ikinci kısma ilişkin iki haftalık öğle yemeği örnek menüsünde almadığı, dolayısıyla açıklama yapılması gereken ana girdilerden olmadığı anlaşılmıştır.

“Pirinç” girdisine ilişkin olarak Teknik Şartname düzenlemelerine uygun olarak (baldo pirinç) Ankara Ticaret Borsası 2020 yılı Ekim ayı ortalama birim fiyatının kullanıldığı,

Diğer yandan Teknik Şartname düzenlemelerinde “yoğurt” girdisinin yağ oranına ilişkin bir düzenleme yapılmadığı, ihale üzerinde bırakılan isteklinin de anılan girdinin tevsikinde Ankara Ticaret Borsası 2020 yılı aralık ayı ortalama birim fiyatının kullanıldığı tespit edilmiştir.

Bu itibarla başvuru sahibinin anılan hususlara ilişkin iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Aday veya isteklinin mesleki faaliyetini sürdürdüğünü ve teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler” başlıklı 38’inci maddesinde “… (4) İhale konusu işin yerine getirilmesi için alınması zorunlu olan ve ilgili mevzuatında o iş için özel olarak düzenlenen sicil, izin, ruhsat vb. belgelerin adaylar veya istekliler tarafından sunulmasına ilişkin hükümlere, ilan ve ön yeterlik şartnamesi veya idari şartnamede yer verilir. İş ortaklarının her birinin söz konusu belgeleri ayrı ayrı sunması, konsorsiyumda ise her bir ortağın kendi kısmına ilişkin belgeleri sunması zorunludur.” hükmü,

Anılan Yönetmelik’in “Kalite ve standarda ilişkin belgeler” başlıklı 42’nci maddesinde “İşin niteliği göz önünde bulundurularak ön yeterlik şartnamesi ve idari şartnamede; kalite yönetim sistem belgesi, çevre yönetim sistem belgesi, hizmet yeterlilik belgesi ile deney-analiz-kalibrasyon laboratuvarlarının ve muayene kuruluşlarının kalite yeterliğine ilişkin düzenleme yapılabilir.

(2) Kalite yönetim sistem belgesi ve çevre yönetim sistem belgesinin Türk Akreditasyon Kurumu tarafından akredite edilen belgelendirme kuruluşları veya Uluslararası Akreditasyon Forumu Karşılıklı Tanınma Antlaşmasında yer alan ulusal akreditasyon kurumlarınca akredite edilmiş belgelendirme kuruluşları tarafından düzenlenmesi zorunludur. Bu belgelendirme kuruluşlarının, Uluslararası Akreditasyon Forumu Karşılıklı Tanınma Antlaşmasında yer alan ulusal akreditasyon kurumlarınca akredite edilmiş belgelendirme kuruluşu olduklarının ve bu kuruluşlarca düzenlenen belgelerin geçerliliğini sürdürdüğünün, Türk Akreditasyon Kurumundan alınacak bir yazı ile teyit edilmesi gerekir. Teyit yazısı, ihale veya son başvuru tarihinde geçerli olması koşuluyla düzenlendiği tarihten itibaren bir yıl süreyle kullanılabilir. Ancak Türk Akreditasyon Kurumu tarafından akredite edildiği duyurulan belgelendirme kuruluşları tarafından düzenlenen ve TÜRKAK Akreditasyon Markası taşıyan belge ve sertifikalar için Türk Akreditasyon Kurumundan teyit alınması zorunlu değildir.

…

(4) Kalite ve standarda ilişkin belgelerin ihale veya son başvuru tarihinde geçerli olması yeterlidir. Ancak, ihale ilk ilan veya davet tarihinden önce akreditasyonu geri çekilen belgelendirme kuruluşunun düzenlediği kalite yönetim sistem belgesi ve/veya çevre yönetim sistem belgesinin sunulması durumunda bu belgeler geçerli kabul edilmez.

…” hükmü,

Aynı Yönetmelik’in “Başvuru ve teklif mektuplarının şekli” başlıklı 53’üncü maddesinde “(1) Başvuru ve teklif mektupları bu Yönetmeliğin ekinde yer alan standart formlar esas alınarak hazırlanır.

(2) Teklif mektubunun aşağıdaki şartları taşıması zorunludur:

a) Yazılı olması.

b) İhale dokümanının tamamen okunup kabul edildiğinin belirtilmesi.

c) Teklif edilen bedelin rakam ve yazı ile birbirine uygun olarak açıkça yazılması.

ç) Üzerinde kazıntı, silinti, düzeltme bulunmaması.

d) Türk vatandaşı gerçek kişilerin Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası, Türkiye’de faaliyet gösteren tüzel kişilerin vergi kimlik numarasının belirtilmesi.

e) Ad ve soyadı veya ticaret unvanı yazılmak suretiyle yetkili kişilerce imzalanmış olması.

(3) Ortak girişim olarak teklif veren isteklilerin teklif mektuplarının, ortakların tamamı tarafından veya yetki verdikleri kişilerce imzalanması gerekir.

(4) Konsorsiyumlarda, konsorsiyum ortakları teklif mektubunu, işin uzmanlık gerektiren kısımları için teklif ettikleri bedeli ayrı ayrı yazmak suretiyle imzalarlar. Konsorsiyum ortaklarının işin uzmanlık gerektiren kısımları için teklif ettikleri bedellerin toplamı, konsorsiyumun toplam teklif bedelini oluşturur.

(5) Teklif mektuplarının şekil ve içerik bakımından yukarıda belirtilen niteliklere ve teklif mektubu standart formuna uygun olmaması teklifin esasını değiştirecek nitelikte bir eksiklik olarak kabul edilir. Taşıması zorunlu hususlardan herhangi birini taşımayan teklif mektuplarının değiştirilmesi, düzeltilmesi veya eksikliklerinin giderilmesi gibi yollara başvurulamaz. Teklif mektubu usulüne uygun olmayan isteklinin teklifi değerlendirme dışı bırakılır.” hükmü yer almaktadır.

İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları” başlıklı 8’inci maddesinde “(1) Şikayet başvuruları idareye, itirazen şikayet başvuruları ise Kuruma hitaben yazılmış imzalı dilekçelerle yapılır.

(2) Dilekçelerde aşağıdaki hususlara yer verilir;

a) Başvuru sahibinin, varsa vekil ya da temsilcisinin; adı, soyadı veya unvanı ve adresi ile (…) faks numarası.

b) İhaleyi yapan idarenin ve ihalenin adı veya ihale kayıt numarası.

c) Başvuruya konu olan durumun farkına varıldığı veya bildirildiği tarih.

ç) Başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı deliller.

d) İtirazen şikayet başvurularında ayrıca idareye yapılan şikayetin tarihi ve varsa şikayete ilişkin idare kararının bildirim tarihi.” hükmü,

İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “İtirazen şikayet başvurularında aranılacak şekil unsurları” başlıklı 11’inci maddesinin sekizinci fıkrasında “(8) Yönetmeliğin 8 inci maddesinin ikinci fıkrasının (ç) bendinde başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı delillerin başvuru dilekçelerinde belirtilmesi gerektiği düzenlendiğinden, başvuruda bulunulan hususların dilekçelerde somut bir biçimde, mevzuata aykırı bulunma sebepleri ile birlikte gösterilmesi gerekmektedir. İşlemin hangi unsurlarının hangi gerekçelerle hukuka aykırı olduğu belirtilmeksizin sadece mevzuata aykırı olduğu gibi soyut ve mesnetsiz iddialara yer verilmesi halinde, Yönetmeliğin 8 inci maddesine aykırı olduğu gerekçesiyle başvurunun reddine ilişkin sorumluluk başvurana ait olacağından bu hususa dikkat edilmesi gerekmektedir.” açıklaması yer almaktadır.

5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu’na dayanılarak hazırlanan Gıda İşletmelerinin Kayıt ve Onay İşlemlerine Dair Yönetmelik’in “Tanımlar” başlıklı 4’üncü maddesinde “…(2) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında;

…

c) İşletme kayıt belgesi ve numarası: İstenilen bilgi ve belgeleri tamamlanmış kayıt kapsamındaki gıda işletmelerine yetkili merci tarafından verilen belgeyi ve bu belge üzerinde yer alan, Ek-6’da belirtildiği şekilde kodlanacak olan harf ve rakamlardan oluşan belge üzerindeki numarayı … ifade eder.” hükmü yer almaktadır.

24.11.2016 tarihli ve 29898 sayılı T.C. Resmi Gazete’de yayımlanan değişiklik ile anılan Yönetmelik’in Ek-14’ünde belirtilen “Kayıt Kapsamındaki Gıda İşletmelerinin Faaliyet Konuları” 01.01.2017 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere aşağıdaki 6 grupta toplanmıştır.

“1- Gıda üretimi yapan işletmeler.

2- Depo, gıda satış ve diğer perakende faaliyet gösteren işletmeler.

3- Toplu tüketim işletmeleri.

4- Yerel marjinal ve sınırlı faaliyetler kapsamındaki işletmeler.

5- İstisnai hükümlere göre faaliyet gösteren işletmeler.

6- Ekmek, ekmek çeşitleri, sade pide üreten işletmeler.”

İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde  “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeleri teklifleri kapsamında sunmaları gerekir:

…

c) Bu Şartname ekinde yer alan standart forma uygun teklif mektubu,

ç) Bu Şartnamede belirlenen geçici teminata ilişkin standart forma uygun geçici teminat mektubu …

e) Vekaleten ihaleye katılma halinde, vekil adına düzenlenmiş, ihaleye katılmaya ilişkin noter onaylı vekaletname ile vekilin noter tasdikli imza beyannamesi,

…h) Gıda Üretim İzin Belgesi veya İl Tarım ve Orman Müdürlüğü tarafından verilen ihale tarihi itibariyle geçerliliği bulunan istekliye ait  “İşletme Kayıt Belgesi” (Faaliyet konusu: Hazır Yemek, Tabldot Yemek Üretimi; Gıda Üretimi Yapan İşletmeler)” 

…

7.4. Ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler:

…

7.4.2. İsteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait yıl sonu bilançosu veya eşdeğer belgeleri.

a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan istekliler, yıl sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağlandığını gösteren bölümlerini,

b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan istekliler, yıl sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağladığını gösteren bölümlerini ya da bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir tarafından standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi (Standart Form: KİK025.1/H)sunmaları gerekmektedir.

Sunulan bilanço veya eşdeğer belgelerde;

a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması, (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli borçlardan düşülecektir),

b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması, (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),

c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50’den küçük olması,

ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile yıllara yaygın inşaat hakediş gelirlerinin gösterilmesi gerekir.

Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.

Bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerinin ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylanmış olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerinin ise o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeleri düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir.

…

7.4.3. İstekli tarafından;

a) İhalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait toplam ciroyu gösteren gelir tablosunun,

b) Hizmet işleri ile ilgili ciro tutarını gösteren belgeler,

birinin sunulması yeterlidir.

Hizmet işleri ile ilgili ciro tutarını tevsik etmek üzere; yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belge sunulur.

Hizmet işleri ile ilgili ciro tutarının hesabında, yurt içinde ve yurt dışında, taahhüt altında devam eden hizmet işlerinin gerçekleştirilen kısmından veya bitirilen hizmet işlerinden elde edilen gelirlerin toplamı dikkate alınır.

Toplam cironun teklif edilen bedelin % 25’inden, hizmet işleri ile ilgili cironun ise teklif edilen bedelin % 15’inden az olmaması gerekir. Bu kriterlerden herhangi birini sağlayan ve sağladığı kritere ilişkin belgeyi sunan istekli yeterli kabul edilir.

Bu kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.

Gelir tablosunun veya serbest meslek kazanç defteri özetinin, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylı olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen gelir tablosunun o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeyi düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir.

…

7.5. Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler:

7.5.1. İsteklinin teknolojik ürün deneyim belgesi ya da yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektörde bedel içeren tek bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;

a) İlk ilan tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet alımlarıyla ilgili iş deneyimini gösteren belgeleri veya

b) Devredilen işlerde devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme bedelinin en az % 80’inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet işlerine ilişkin deneyimini gösteren belgeleri, sunması zorunludur.

İstekli tarafından teklif edilen bedelin % 25’den az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin veya teknolojik ürün deneyim belgesinin sunulması gerekir.

İş ortaklığında pilot ortağın, istenen iş deneyim tutarının en az % 70’ini, diğer ortakların her birinin, istenen iş deneyim tutarının en az % 10’unu sağlaması ve diğer ortak veya ortakların iş deneyim tutarı toplamının ise istenen iş deneyim tutarının % 30’undan az olmaması gerekir. Ancak, ihaleye katılan iş ortaklığının ortakları tarafından ortaklık oranları ve yapısı aynı olmak kaydıyla daha önce kurulmuş olan iş ortaklığının gerçekleştirdiği bir işten elde edilen iş deneyimini gösteren belgelerin sunulması halinde, pilot ortak ve diğer ortakların her birinin birinci cümledeki oranlara göre asgari iş deneyim tutarını sağlaması koşulu aranmaz. Konsorsiyumda ise her bir ortağın kendi kısmı için istenen iş deneyim tutarını sağlaması zorunludur.

…

7.5.2. İstekliler bağlı olduğu ilin ticaret ve sanayi odasından ihale konusu yemek hizmetinin yapılacağı iş yerine ait en az yemek verilecek öğrenci sayısının 2/3’ü (1231) kadar kapasite raporu

…

7.6. Benzer iş olarak kabul edilecek işler aşağıda belirtilmiştir:

Kamu ve/veya özel sektörde yapılan malzemeli/malzemesiz her türlü yemek pişirme, hazırlama ve dağıtımı işleri

7.7. Belgelerin sunuluş şekli:

7.7.1. İstekliler, yukarıda sayılan belgelerin aslını veya aslına uygunluğu noterce onaylanmış örneklerini vermek zorundadır. Ancak, Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi Nizamnamesinin 9 uncu maddesinde yer alan hüküm çerçevesinde Gazete idaresince veya Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğine bağlı odalarca “aslının aynıdır” şeklinde onaylanarak isteklilere verilen Ticaret Sicili Gazetesi suretleri ile bunların noter onaylı suretleri de kabul edilecektir.

7.7.1.1 İhaleye katılım ve yeterlik kriterlerine ilişkin sunulan belgelerin veya bu belgelerde yer alan bilgilerin, EKAP üzerinden veya kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden temin edilebilmesi veya bu bilgilerin teyidinin yapılabilmesi durumunda, bu belgeler için belgelerin sunuluş şekline ilişkin şartlar aranmaz.

7.7.1.2 İstekliler tarafından, 7.7.1.1. maddesindeki koşulları taşıyan katılım ve yeterlik kriterlerine ilişkin belgeler ile Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliğinin 21 inci maddesinin ikinci fıkrasına uygun olarak alınan geçici teminat mektubu, sunulmayacak belgeler tablosunda gerekli bilgilere yer verilmesi şartıyla teklif zarfında sunulmaz. Bu durumda, katılım ve yeterlik kriterleri ile geçici teminat mektubuna ilişkin değerlendirme, sunulmayacak belgeler tablosunda yer verilen bilgiler kullanılmak suretiyle EKAP veya kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden ulaşılan bilgi ve belgeler esas alınarak yapılır. Sunulmayacak belgeler tablosunun kısmi teklife açık ihalelerde her bir kısım için, ortak girişimlerin katıldığı ihalelerde ise her bir ortak tarafından ayrı ayrı doldurulması gerekmektedir.

7.7.2. Noter onaylı belgelerin aslına uygun olduğunu belirten bir şerh taşıması zorunlu olup, sureti veya fotokopisi görülerek onaylanmış olanlar ile “ibraz edilenin aynıdır” veya bu anlama gelecek bir şerh taşıyanlar geçerli kabul edilmeyecektir.

7.7.3. İstekliler, istenen belgelerin aslı yerine ihale tarihinden önce İdare tarafından “aslı idarece görülmüştür” veya bu anlama gelecek şekilde şerh düşülen suretlerini tekliflerine ekleyebilirler.

…” düzenlemesi yer almaktadır.

Aynı Şartname’nin “Geçici teminat” başlıklı 26’ncı maddesinde “26.1. İstekliler teklif ettikleri bedelin % 3’ünden az olmamak üzere kendi belirleyecekleri tutarda geçici teminat vereceklerdir. Teklif edilen bedelin % 3’ünden az oranda geçici teminat veren isteklinin teklifi değerlendirme dışı bırakılır.

26.2. İsteklinin ortak girişim olması halinde toplam geçici teminat miktarı, ortaklık oranına veya işin uzmanlık gerektiren kısımlarına verilen teklif tutarlarına bakılmaksızın ortaklardan biri veya birkaçı tarafından karşılanabilir. Ancak ortaklardan herhangi biri tarafından Kanun kapsamındaki idarelere taahhüt edilenler dışında yurt dışında gerçekleştirilen işlerden elde edilen iş deneyiminin kullanılması durumunda, belgeyi kullanan ortak tarafından ilgisine göre iş ortaklıklarındaki hissesi oranında veya konsorsiyumlarda işin uzmanlık gerektiren kısımlarına verilen teklif tutarının toplam teklif tutarına karşılık gelen oranda geçici teminat verilmesi zorunludur.

26.3. Geçici teminat olarak sunulan teminat mektuplarında geçerlilik tarihi belirtilmelidir. Bu tarih, 04.02.2022 tarihinden önce olmamak üzere istekli tarafından belirlenir.

26.4. Kabul edilebilir bir geçici teminat ile birlikte verilmeyen teklifler, istenilen katılma şartlarının sağlanamadığı gerekçesiyle İdare tarafından değerlendirme dışı bırakılacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.

Başvuru sahibinin a) bendinde yer verilen iddiasına ilişkin olarak;

İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından teklif dosyası kapsamında sunulan birim fiyat teklif mektubu ve eki birim fiyat teklifi incelendiğinde, standart forma uygun olarak düzenlendikleri, birim fiyat teklif mektubundaki rakam ve yazı ile yazılan tutarların birbiri ile uyumlu olduğu ve birim fiyat teklif cetvelinde aritmetik hata bulunmadığı tespit edilmiş olup başvuru sahibinin iddiası yerinde görülmemiştir.

Başvuru sahibinin b) bendinde yer verilen iddiasına ilişkin olarak;

 İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından 07.09.2021 tarihinde Kuveyt Türk Katılım Bankası A.Ş. Diyarbakır Şubesi tarafından düzenlenen geçici teminat mektubunun sunulduğu, 66.000,00 TL tutarında düzenlenen teminat tutarının anılan isteklinin teklif bedelinin %3’ünden fazla olduğu, ayrıca geçici teminat mektubunun 04.02.2022 tarihine kadar geçerli olduğu ve geçerlilik süresinin İdari Şartname’de belirlenen geçerlilik süresinden (04.02.2022) önceki bir tarih olmadığı, sunulan geçici teminat mektubunun standart forma uygun olarak düzenlendiği görülmüştür.  

Bu itibarla başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Başvuru sahibinin c) bendinde yer verilen iddiasına ilişkin olarak;

İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından teklif dosyası kapsamında sunulan birim fiyat teklif mektubu ve imza sirküsü incelendiğinde ihaleye vekaletname ile katılma durumunun söz konusu olmadığı, birim fiyat teklif mektubunun yetkili kişi tarafından imzalandığı anlaşılmış olup başvuru sahibinin iddiası yerinde görülmemiştir.

Başvuru sahibinin d) bendinde yer verilen iddiasına ilişkin olarak;

Başvuru sahibince anılan istekliler tarafından teklif kapsamında sunulan işletme kayıt belgesinde yer alan adres ile Ticaret Sicil Gazetesinde yer alan adresin birbirinden farklı olduğu iddia edilmekteyse de, kamu ihale mevzuatı gereği ihale dokümanında Ticaret Sicil Gazetesinde yer alan adres ile işletme kayıt belgesinde yer alan adresin aynı olması gerektiğine ilişkin bir hüküm/düzenleme bulunmadığı, kaldı ki teklif dosyası kapsamında sunulan işletme kayıt belgesinde yer verilen adres bilgisi ile Ticaret Sicili Gazetesinde yer verilen adres bilgisinin aynı olduğu tespit edilmiş olup iddianın bu kısmının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Diğer taraftan, inceleme konusu ihaleye ait İdari Şartname’nin 7.5.2’nci maddesinde istekliler tarafından teklifleri kapsamında işletme kayıt belgesi sunulmasının istenildiği, isteklilerce teklif dosyası içerisinde sunulması istenilen işletme kayıt belgesinin faaliyet konusunun “Hazır Yemek, Tabldot Yemek Üretimi; Gıda Üretimi Yapan İşletmeler” olması gerektiği düzenlenmiştir. Bu bağlamda yapılan incelemede; İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından kendi adına Kocaköy Kaymakamlığı İlçe Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü tarafından düzenlenen “TR-21-K-009343”  numaralı işletme kayıt belgesinin sunulduğu, söz konusu belgede işletmenin faaliyet konusunun “Gıda Üretimi Yapan İşletmeler” olduğu görülmüştür.  Ayrıca, belge üzerinde yer alan kayıt numarası kullanılarak Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının Gıda Güvenliği Bilgi Sistemi’ne ait resmi internet sayfası “ggbs.tarim.gov.tr” üzerinden yapılan sorgulamada bahse konu belgenin sisteme kayıtlı/aktif olduğu anlaşılmıştır.

Bu itibarla başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Başvuru sahibinin e) bendinde yer verilen iddiasına ilişkin olarak;

İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından Kalkan Temizlik Yemek Gıda İnş. Tar. Taş. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti- Yılkar Tem. İnş. Yemek Taş. Maden. Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş ortaklığı adına düzenlenmiş 1.949.174,36 TL belge tutarlı iş bitirme belgesinin sunulduğu, işin adı ve tanımının “Haliliye İlçemizin 2018—2019 eğitim öğretim yılı taşımacılık ilk-ortaokul/imamhatip ortaokulu ve ortaöğretim okulları (lise) öğrencilerine öğle yemeği alım işi” olarak ve işin kabul tarihinin 14.06.2019 tarihi olarak belirtildiği görülmüştür.  

Diğer yandan, söz konusu iş deneyim belgesine konu işteki Yılkar Tem. İnş. Yemek Taş. Maden. Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin ortaklık oranın %49 olduğu tespit edilmiştir. Bu çerçevede, iş deneyim belgesi kapsamında yapılan işin konusunun yemek hizmeti işi olduğundan iş deneyim belgesinin benzer iş tanımına uygun olduğu, belgenin EKAP’ta düzenlenerek kayıt altına alınan bir belge olduğu ve standart forma uygun düzenlendiği, ayrıca, anılan iş deneyim belgesinde Yılkar Tem. İnş. Yemek Taş. Maden. Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti.ye ait kısma ilişkin güncellenmemişmiş belge tutarının dahi istekli tarafından sunulması gereken asgari iş deneyim belge tutarının (187,621,21 TL)  üzerinde olduğu tespit edilmiştir.

Bu itibarla başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Başvuru sahibinin f) bendinde yer verilen iddiasına ilişkin olarak;

İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından teklif dosyası kapsamında ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin belgeleri tevsiken ilgili meslek mensubu tarafından sicil numarası bilgilerini içeren ve TÜRMOB kaşesi kullanılmak suretiyle onaylanmış 2019 yılına ait bilgileri içeren bilanço bilgileri tablosu, 2018 ve 2019 yılına ilişkin bilgileri içeren Kurumlar Vergisi Beyannamesi ile ayrıntılı bilanço ve gelir tablosu ve ilgili meslek mensubu tarafından sicil numarası bilgilerini içeren TÜRMOB kaşesi kullanılmak suretiyle onaylanmış 2019 yılına ilişkin düzenlenmiş mizan tablosunun sunulduğu tespit edilmiştir.

İlgili mevzuat hükümlerinde ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin belgelere ilişkin olarak mevzuatta belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayan isteklilerin, son iki yıla ait belgelerini sunabilecekleri, bu takdirde son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılacağı hüküm altına alınmıştır.

Bu çerçevede değerlendirildiğinde, şikâyete konu ihalenin 2021 yılı içerisinde gerçekleştirildiği dikkate alındığında ihaleye katılan isteklilerin ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin sundukları belgelerin esas olarak ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla (2020)  ait olması gerektiği,  mevzuatta belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayan isteklilerin, son iki yıla ait belgelerini sunabilecekleri (2020-2019), bu takdirde de son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılması gerektiği, ancak ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin sunulan belgelerin 2019 ve 2018 yılına ilişkin olarak düzenlendiği görüldüğünden anılan istekli tarafından bu kapsamda sunulan belgelerin mevzuata uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.

Bu itibarla başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.

Başvuru sahibinin g) bendinde yer verilen iddiasına ilişkin olarak;

Başvuru sahibi isteklinin itirazen şikâyet başvurusunda herhangi bir belge adı veya yeterlik kriteri açıkça belirtilmeksizin yalnızca ihaleye teklif veren bazı firmaların sunmuş olduğu belgelerin,  belgelerin sunuluş şekline aykırı olduğu hususunun yer aldığı, bu itibarla söz konusu iddianın sunulması gereken belgelerin yeniden incelenmesi talebi ile genel nitelikli hukuka aykırılık ifadelerini içeren bir iddia niteliğinde olduğu anlaşılmıştır.

Kurum tarafından ihale sürecindeki işlem ve eylemlere ilişkin yapılacak inceleme başvuru sahibinin iddia konusu ettiği hususlara ve idarenin bu yöndeki beyanlarına hasredilmiş olup, uyuşmazlıklarda idari denetim yetkisi bu yönde bulunan Kurumun ihale komisyonlarının yerine geçip, resen inceleme sonucunu doğuracak şekilde işlemleri baştan sona yeniden inceleme yetkisi bulunmamaktadır.

Dolayısıyla ihale komisyonunun görev ve yetkisi dâhilinde incelediği hususların Kurum tarafından yeniden incelenmesi talebini içeren söz konusu iddianın uygun olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Başvuru sahibinin h) bendinde yer verilen iddiasına ilişkin olarak;

İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından teklif dosyası kapsamında sunulan belgeler incelendiğinde mevzuat hükümleri ve İdari Şartname düzenlemeleri uyarınca Tüzel Kişilerde Ortaklık Bilgilerine ve Yönetimdeki Görevlilere İlişkin Son Durumu Gösterir Belge ile tüzel kişiliğin noter tasdikli imza sirkülerinin teklif dosyası kapsamında sunulduğu,  Tüzel Kişilerde Ortaklık Bilgilerine ve Yönetimdeki Görevlilere İlişkin Son Durumu Gösterir Belgede yer verilen Ticaret Sicili Gazeteleri üzerinde gerçekleştirilen incelemede belirtilen gazetelerin tüzel kişiliğe ait son durumu gösterdiği anlaşılmış olup başvuru sahibinin iddiası yerinde görülmemiştir.

Başvuru sahibinin ı) bendinde yer verilen iddiasına ilişkin olarak;

İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından teklif dosyası kapsamında sunulan belgeler incelendiğinde, İdari Şartname’nin 7.5.2’nci maddesi uyarınca Diyarbakır Ticaret ve Sanayi Odası Başkanlığı tarafından düzenlenmiş Kapasite Raporunun sunulduğu görülmüştür. Öte yandan İdari Şartname düzenlemeleri incelendiğinde anılan Şartname’nin 7.5.3’üncü maddesinde başvuru sahibinin iddia ettiği yönde herhangi bir düzenleme yapılmadığı, dolayısıyla isteklilerin teklif dosyaları kapsamında TS 8985 Hizmet Yeterlik Belgesinin sunulmasına gerek bulunmadığı, kaldı ki ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan TS 8985 Hizmet Yeterlik Belgesin de ihale ilan tarihi itibari ile geçerli bir belge olduğu görülmüş olup başvuru sahibinin iddiaları yerinde bulunmamıştır.

B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesi yönünden yapılan inceleme sonucunda tespit edilen aykırılıklar ve buna ilişkin inceleme ve hukuki değerlendirme aşağıda yapılmıştır:

Başvuru sahibi istekli Ömer Yıldız Hazır Yemek İnş. Nak. Temz. Hiz. Odun Kömür San. Tic. Ltd. Şti.ye ilişkin olarak;

 İhale dokümanı düzenlemeleri incelendiğinde şikâyete konu 1’inci kısmın Kocaköy Ortaokulu/15 Temmuz İlkokulu, Bozbağlar Cumhuriyet İlkokulu Hayderakan İlk ve Ortaokulu, Tepecik Ortaokulu, Çaytepe İlkokulu, Çaytepe İmamhatip Ortaokulu ve Korkulupınar İlkokulu/Ortaokulundaki toplam 813 öğrenciye 148779 öğün öğle yemeği/kumanya pişirilmesi, dağıtılması işi olduğu anlaşılmıştır.  

Diğer yandan bu kısımda, Bozbağlar Cumhuriyet İlkokulu Hayderakan İlk ve Ortaokulundaki 178 öğrenciye öğle yemeği değil kumanya menüsü verileceği,  Teknik Şartname düzenlemelerinde de belirtilen öğrencilere verilecek kumanyalara ilişkin iki haftalık örnek menüye ayrı olarak yer verildiği tespit edilmiştir.

Teklif tutarı sınır değerin altında olan isteklilere 23.09.2021 tarihinde EKAP üzerinden gönderilen “Aşırı düşük teklif açıklama talebi” konulu yazı incelendiğinde öğle yemeği ile birlikte kumanya menüsüne ilişkin olarak da açıklama istenildiği tespit edilmiş olup, şikâyete konu 1’inci kısımda teklif tutarı sınır değerin altında olan isteklilerin 2 haftalık öğle yemeği örnek menüsü ile 2 haftalık örnek kumanya menüsüne ilişkin açıklama yapmaları gerektiği sonucuna varılmıştır.

Başvuru sahibi istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamaları incelendiğinde, 2 haftalık öğle yemeği örnek menüsüne ilişkin açıklama yapıldığı görülmekle birlikte, 2 haftalık kumanya örnek menüsüne ilişkin bir açıklama yapılmadığı görüldüğünden anılan istekli tarafından şikâyete konu 1’inci kısma ilişkin sunulan açıklamalarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Teknik Şartname’nin “Yemek yapımında kullanılacak malzemenin esvafı” başlıklı maddesinde 1 öğrenci için öğünde 75 gr ekmek verileceği düzenlenmiştir. Başvuru sahibi istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde, “roll ekmek” girdisinin 50 gr olarak Burs Büyükşehir Belediyesi BESAŞ A.Ş. tarafından ilan edilen birim fiyat kullanılarak açılandığı görülmüş olup şikâyete konu 2’nci kısma ilişkin açıklamanın bu hali ile dokümana uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.  

Anılan istekli tarafından Kocaköy Kaymakamlığı İlçe Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü tarafından düzenlenen “TR-21-K-006513”  numaralı işletme kayıt belgesinin sunulduğu, söz konusu belgede işletmenin faaliyet konusunun “Gıda Üretimi Yapan İşletmeler” olduğu görülmüştür.  Ayrıca, belge üzerinde yer alan kayıt numarası kullanılarak Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının Gıda Güvenliği Bilgi Sistemi’ne ait resmi internet sayfası “ggbs.tarim.gov.tr” üzerinden yapılan sorgulamada bahse konu belgenin sisteme kayıtlı olmadığı görülmüştür. Söz konusu belgenin ihale tarihi itibari ile geçerli bir belge olup olmadığının tespitinin Kocaköy Kaymakamlığı İlçe Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü ile yazışma yapılmak suretiyle tespit edilebileceği anlaşılmakla birlikte anılan istekli tarafından şikâyete konu her iki kısma ilişkin sunulan açıklamaların yukarıda yer verilen gerekçelerle uygun bulunmadığından usul ekonomisi açısından ilgili idare ile bir yazışma yapılmasına gerek bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

Ebubekir Akcan’a ilişkin olarak;

Şikâyete konu ihalenin 2021 yılı içerisinde gerçekleştirildiği dikkate alındığında ihaleye katılan isteklilerin ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin sundukları belgelerin esas olarak ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla (2020)  ait olması gerektiği, mevzuatta belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayan isteklilerin, son iki yıla ait belgelerini sunabilecekleri (2020-2019), bu takdirde de son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılması gerekmektedir.  Anılan istekli tarafından teklif dosyası kapsamında ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin sunulan belgeler incelendiğinde iş hacmini gösteren belgeler kapsamında 2019 yılına ilişkin düzenlenen yıllık gelir beyannamesi eki ayrıntılı gelir tablosunun 2019 ve 2018 yılına ilişkin olarak düzenlendiği görüldüğünden anılan istekli tarafından bu kapsamda sunulan belgelerin mevzuata uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.

Anılan istekli tarafından teklif dosyası kapsamında Kulp Kaymakamlığı İlçe Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü tarafından düzenlenen “TR-21-K-007945” numaralı işletme kayıt belgesinin sunulduğu tespit edilmiştir. Belge üzerinde yer alan kayıt numarası kullanılarak Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının Gıda Güvenliği Bilgi Sistemi’ne ait resmi internet sayfası “ggbs.tarim.gov.tr” üzerinden yapılan sorgulamada bahse konu belgenin sisteme kayıtlı olmadığı görülmüştür. Söz konusu belgenin ihale tarihi itibari ile geçerli bir belge olup olmadığının tespitinin Kulp Kaymakamlığı İlçe Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü ile yazışma yapılmak suretiyle tespit edilebileceği anlaşılmakla birlikte anılan istekliye ait teklifin, teklifinin teklif dosyası kapsamında sunulan iş hacmini gösteren belgelerin mevzuata uygun olmadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığından ilgili idare ile bu minvalde bir yazışma yapılmasına gerek bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, Ömer Yıldız Hazır Yemek İnş. Nak. Temz. Hiz. Odun Kömür San. Tic. Ltd. Şti.nin şikâyete konu 1’inci ve 2’nci kısma ilişkin sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının uygun bulunmayarak teklifinin reddedilmesi, Yılkar Tem. İnş. Yemek Taş. Maden. Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin şikâyete konu 1’inci ve 2’nci kısma ilişkin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ve ayrıca sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının uygun bulunmayarak teklifinin reddedilmesi, Ebubekir Akcan tarafından şikâyete konu 1’inci ve 2’nci kısma ilişkin sunulan teklifin değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

Oybirliği ile karar verildi.