ihalenin iptal edilmesine ilişkin olarak, EKAP üzerinde isteklilere gönderilen “Bütün tekliflerin reddedilmesi sebebiyle ihalenin iptali” konulu yazıda “ihale konusu işin arazi keşfi ile metrajının yeniden incelenmesine ihtiyaç duyulmuş” ifadesine, idarece başvuru sahibine gönderilen “Şikayete Cevap Tebligatı” konulu yazıda da benzer şekilde “arazi keşif metrajının tekrardan incelenmesine karar verilerek tüm teklifler reddedilerek ihale iptal edilmiş ve alınan iptal kararı isteklilere tebliğ edilmiştir.” ifadesine yer verildiği ancak iptale ilişkin somut ve açıklayıcı bir gerekçeye yer verilmediği görülmüş olup bu bağlamda idare tarafından ihalenin iptali yönünde kullanılan takdir hakkının kamu yararı ve hizmet gerekleri doğrultusunda usule ve amaca uygun olarak kullanılmadığı

Toplantı No 2022/054
Gündem No 21
Karar Tarihi 23.11.2022
Karar No 2022/UH.II-1439

BAŞVURU SAHİBİ:

Osman Özdemir Or. İnş. Hafr. Pey. San. ve Tic. Ltd. Şti.

 

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Hatay Orman Bölge Müdürlüğü

 

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2022/941595 İhale Kayıt Numaralı “Kilis Orman İşletme Müdürlüğü Kilis Atm Şefliğinin Çınarlı Çamalan Ağaçlandırma Uygulama Projesi” İhalesi

 

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Hatay Orman Bölge Müdürlüğü tarafından 11.10.2022 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Kilis Orman İşletme Müdürlüğü Kilis Atm Şefliğinin Çınarlı Çamalan Ağaçlandırma Uygulama Projesi” ihalesine ilişkin olarak Osman Özdemir Or. İnş. Hafr. Pey. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından 17.10.2022 tarih ve 55789 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 13.10.2022 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

 

Başvuruya ilişkin olarak 2022/1154 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

 

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

 

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

 

İhalenin idarece iptal edilmesi işleminin yerinde olmadığı, ihale komisyon kararında yalnızca geçersiz tekliflerden bahsedildiği ancak söz konusu ihalede yaklaşık maliyetin altında geçerli tekliflerin de bulunduğu, ihaleye yeterli katılımın sağlandığı, idarece ihale öncesinde saha projesinin yapıldığı, ödeneğin alındığı, yaklaşık maliyetinin belirlendiği dolayısıyla iptal gerekçesi olarak belirlenen “arazi keşfiyle metrajın yeniden incelenmesi” hususunun Kamu İhale Kanunu kapsamında iptal gerekçesi olarak sayılamayacağı, ihalede en düşük teklifin kendileri tarafından verildiği, idarenin ihalenin iptali kararının ihaleyi bir başkasının almasını sağlamak amacıyla da yapılmış olabileceği iddialarına yer verilmiştir.

 

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

 

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” hükmü,

 

Anılan Kanun’un “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptali” başlıklı 39’uncu maddesinde “İhale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum bütün isteklilere derhal bildirilir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez. Ancak, idare isteklilerin talepte bulunması halinde, ihalenin iptal edilme gerekçelerini talep eden isteklilere bildirir.” hükmü yer almakta olup; söz konusu maddenin gerekçesinde “ Tekliflerin yaklaşık maliyete kıyasla çok yüksek olması veya yaklaşık maliyete göre çok yüksek olmamakla birlikte mevcut ödeneğin verilen teklifleri karşılayamaması, Kanunun temel ilkelerine uygun olmayan durumların tespiti gibi nedenlerle, ihale yetkilisinin onayından önceki herhangi bir aşamada ihale komisyonunun kararı üzerine idareye uluslararası mevzuata paralel bir şekilde ihaleyi iptal etme yetkisi verilerek, buna ilişkin hükümler düzenlenmiştir.”  ifadeleri,

 

Aynı Kanun’un “İhalenin karara bağlanması ve onaylanması” başlıklı 40’ıncı maddesinde “37 ve 38 inci maddelere göre yapılan değerlendirme sonucunda ihale, ekonomik açıdan en avantajlı teklifi veren isteklinin üzerinde bırakılır.

Ekonomik açıdan en avantajlı teklif, sadece fiyat esasına göre veya fiyat ile birlikte işletme ve bakım maliyeti, maliyet etkinliği, verimlilik, kalite ve teknik değer gibi fiyat dışındaki unsurlar da dikkate alınarak belirlenir. Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin fiyat dışındaki unsurlar da dikkate alınarak belirleneceği ihalelerde, ihale dokümanında bu unsurların parasal değerleri veya nispi ağırlıkları belirlenir.

Bu Kanunun 63 üncü maddesine göre ihale dokümanında yerli istekliler lehine fiyat avantajı sağlanacağı belirtilen ihalelerde, bu fiyat avantajı da uygulanmak suretiyle ekonomik açıdan en avantajlı teklif belirlenerek ihale sonuçlandırılır.

En düşük fiyatın ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak değerlendirildiği ihalelerde, birden fazla istekli tarafından aynı fiyatın teklif edildiği ve bunların da ekonomik açıdan en avantajlı teklif olduğu anlaşıldığı takdirde, ikinci fıkrada belirtilen fiyat dışındaki unsurlar dikkate alınmak suretiyle ekonomik açıdan en avantajlı teklif belirlenerek ihale sonuçlandırılır.

İhale komisyonu gerekçeli kararını belirleyerek, ihale yetkilisinin onayına sunar. Kararlarda isteklilerin adları veya ticaret unvanları, teklif edilen bedeller, ihalenin tarihi ve hangi istekli üzerine hangi gerekçelerle yapıldığı, ihale yapılmamış ise nedenleri belirtilir.

İhale yetkilisi, karar tarihini izleyen en geç beş iş günü içinde ihale kararını onaylar veya gerekçesini açıkça belirtmek suretiyle iptal eder.

İhale; kararın onaylanması halinde geçerli, iptal edilmesi halinde ise hükümsüz sayılır. …” hükmü,

 

Anılan Kanun’un “Kuruma itirazen şikayet başvurusu” başlıklı 56’ncı maddesinde “ … İdare tarafından şikayet veya itirazen şikayet üzerine alınan ihalenin iptal edilmesi işlemine karşı yapılacak itirazen şikayet başvuruları ise idarenin iptal gerekçeleriyle sınırlı incelenir. …” hükmü,

 

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “ Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptali” başlıklı 64’üncü maddesinde ” (1) İhale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum gerekçeleriyle birlikte bütün isteklilere derhal bildirilir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez…” hükmü yer almaktadır.

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;

a) Adı: Kilis Orman İşletme Müdürlüğü Kilis A.T.M. Şefliğinin Çınarlı Çamalan Ağaçlandırma Uygulama Projesi

b) Türü: Hizmet alımı

c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

ç) Yatırım proje no’su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır.

d) Kodu:

e) Miktarı:

1.Servis Yolu Yapımı: 8 Km

2.Tekli Riperle Çukur Şeklinde Toprak İşlemesi : 150.000 Adet

3. Üçlü riperle alt toprak işlemesi : 40 Ha” düzenlemesi,

 

Anılan Şartname’nin  “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptal edilmesi” başlıklı 34’üncü maddesinde “34.1. İhale komisyonu kararı üzerine İdare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez.

34.2. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum, bütün isteklilere gerekçesiyle birlikte derhal bildirilir.” düzenlemesi yer almaktadır.

 

Başvuruya konu Kilis Orman İşletme Müdürlüğü Kilis Atm Şefliğinin Çınarlı Çamalan Ağaçlandırma Uygulama Projesi ihalesinin 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 19’uncu maddesine göre açık ihale usulü ile gerçekleştirildiği, ihalede yaklaşık maliyet tutarının idarece 2.366.266,00 TL olarak belirlendiği, 11.10.2022 tarihli ihale komisyonu kararına göre; başvuruya konu ihalede 8 adet dokümanın indirildiği, ihaleye 6 adet teklif sunulduğu, sunulan tekliflerin dördünün geçerli teklif olarak belirlendiği ve “…Komisyonumuzca yapılan detaylı değerlendirme ve inceleme sonucu; ihale konusu işin arazi keşfi ile metrajının yeniden incelenmesine ihtiyaç duyulmuş ve bütün teklifler reddedilerek ihalenin iptal edilmesine karar verilmiştir.” ifadelerine yer verilmek suretiyle bütün teklifler reddedilerek ihalenin iptal edildiği ve kararın ihale yetkilisince 12.10.2022 tarihinde onaylandığı görülmüştür.

 

12.10.2022 tarihinde idarece istekilere EKAP üzerinden gönderilen “Bütün tekliflerin reddedilmesi sebebiyle ihalenin iptali” konulu yazıda “İptal Gerekçesi-ihale komisyonumuz 11.10.2022 tarihi saat 11:00’da e-ihaleye başlanılmak üzere toplanmıştır.

e-İhaleye 7 isteklinin e-teklif vermiş olduğu görülmüş ve 6 isteklinin e-teklifi açılmış, 1 isteklinin e-teklifi, Son Teklif Verme Tarih ve Saati 11.10.2022 11:00 olduğu halde teklif 11.10.2022 11:00:02 tarih ve saatinde gönderildiği için teklif dosyası açılmamıştır.

İhalenin yaklaşık maliyeti (2.366.266,00 TL) EKAP üzerinden açıklanıp, teklif veren 6 isteklinin Birim Fiyat Teklif Mektubu ve Cetveli ile Geçici Teminatlarının usulüne uygun olup olmadığının ve Yeterlik Bilgileri Tablosundaki bilgi ve beyanların kontrolü yapılmış, istekliler ve teklif bedelleri açıklanarak tutanağa bağlanmıştır.

İsteklilerden Birikim Ormancılık ve Orman Ürünleri Çiçekçilik Madencilik Mühendislik Danışmanlık Çevre İnşaat Nakliye Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nin teklifi Geçici Teminat sunulmadığından ve Yeterlik Bilgileri Tablosunda ihaleye katılım ve yeterlik kriteri olarak belirlenen hiç bir bilgi girişinde bulunulmadığından dolayı, Coşkun Ormancılık Fidan Emlak İnşaat Temizlik Gıda Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nin teklifi Geçici Teminatı uygun olmadığından ve Yeterlik Bilgileri Tablosunda ihaleye katılım ve yeterlik kriteri olarak belirlenen, Orman Mühendisleri Odasından alınmış İhale Yetkinlik Belgesine ilişkin satırında/satırlarında, kritere/kriterlere ilişkin bilgi girişinde bulunulmadığından dolayı değerlendirme dışı bırakılmıştır.

Komisyonumuzca yapılan detaylı değerlendirme ve inceleme sonucu; ihale konusu işin arazi keşfi ile metrajının yeniden incelenmesine ihtiyaç duyulmuş ve bütün teklifler reddedilerek ihalenin iptal edilmesine karar verilmiştir.” ifadelerine,

 

18.10.2022  tarihinde idarece başvuru sahibi Osman Özdemir Or. İnş. Hafr. Pey. San. ve Tic. Ltd. Şti.ye EKAP üzerinden gönderilen “Şikayete Cevap Tebligatı” konulu yazıda 2022/941595 İKN’li Kilis Orman İşletme Müdürlüğü Kilis ATM Şefliği’nin Çınarlı Çamalan Ağaçlandırma Uygulama Projesine ait ihaledeki şikayete ilişkin yapılan incelemede, ihaleye teklif veren isteklilerin teklifleri açılmış oturum sonlandırılmadan sehven ihalenin iptal edildiği, yapılan hatanın fark edilmesi üzerine iptal işlemi geri çekilerek tüm evrak incelemelerinin yapıldığı, arazi keşif metrajının tekrardan incelenmesine karar verilerek tüm teklifler reddedilerek ihalenin iptal edildiği ve alınan iptal kararının isteklilere tebliğ edildiğine yer verildiği görülmüştür.

 

4734 sayılı Kanun’un 56’ncı maddesinde, ihalenin iptaline ilişkin işlem ve kararlardan, sadece şikayet ve itirazen şikayet üzerine alınanların itirazen şikayete konu edilebileceği ve bu kararlara karşı beş gün içinde doğrudan Kuruma başvuruda bulunulabileceği, idare tarafından şikâyet veya itirazen şikâyet üzerine alınan ihalenin iptali kararına karşı yapılacak itirazen şikâyet başvurularının idarenin iptal gerekçeleriyle sınırlı olarak inceleneceği hüküm altına alınmıştır.

 

Yukarıda aktarılan tespitler çerçevesinde, ihale komisyonu kararından, ihalenin iptal edilmesine karar verildiği ve bu kararın ihale yetkilisince onaylandığı görülmüş olmakla birlikte, idare tarafından iptal kararına ilişkin isteklilere gönderilen yazılar ile şikâyet başvurusu üzerine alınan kararlarda ihalenin 4734 sayılı Kanun’un yukarıda aktarılan 39’uncu maddesi çerçevesinde bütün tekliflerin reddedilmesi sebebiyle iptal edildiğinin ifade edildiği anlaşılmıştır.

 

Anılan Kanun’un bahse konu 39’uncu maddesinde, ihale komisyonu kararı üzerine idarece, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbest olduğu, ihalenin iptal edilmesi halinde bu durumun bütün isteklilere derhal bildirileceği, idarenin bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmeyeceği ancak talepte bulunması halinde, ihalenin iptal edilme gerekçelerinin talep eden isteklilere bildirileceği hüküm altına alınmış olup bu çerçevede ihaleyi yapan idarelere ihaleyi iptal etme konusunda takdir yetkisinin tanındığı ancak bu yetkinin mutlak ve sınırsız olmadığı, kamu yararı ve hizmet gerekleri doğrultusunda usule ve amaca uygun olarak kullanılmasının gerektiği anlaşılmaktadır.

 

Yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri ile yapılan tespitler birlikte değerlendirildiğinde, ihalenin iptal edilmesine ilişkin olarak, EKAP üzerinde isteklilere gönderilen “Bütün tekliflerin reddedilmesi sebebiyle ihalenin iptali” konulu yazıda “ihale konusu işin arazi keşfi ile metrajının yeniden incelenmesine ihtiyaç duyulmuş” ifadesine, idarece başvuru sahibine gönderilen “Şikayete Cevap Tebligatı” konulu yazıda da benzer şekilde “arazi keşif metrajının tekrardan incelenmesine karar verilerek tüm teklifler reddedilerek ihale iptal edilmiş ve alınan iptal kararı isteklilere tebliğ edilmiştir.” ifadesine yer verildiği ancak iptale ilişkin somut ve açıklayıcı bir gerekçeye yer verilmediği görülmüş olup bu bağlamda idare tarafından ihalenin iptali yönünde kullanılan takdir hakkının kamu yararı ve hizmet gerekleri doğrultusunda usule ve amaca uygun olarak kullanılmadığı anlaşılmıştır.

 

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

 

İdarenin ihalenin iptali kararının iptaline,

 


Oybirliği ile karar verildi.