ihalenin iptal edilmesi hususunda idarelere takdir yetkisinin tanındığı ancak bu yetkinin mutlak ve sınırsız olmadığı kamu yararı ve hizmet gerekleri ile sınırlı olarak anılan Kanunun 5. maddesinde yer verilen temel ilkeler çerçevesinde kullanılması gerektiği kamu ihale mevzuatında açık ihale usulüyle gerçekleştirilen ihalelerde ihalenin tek geçerli teklif sahibi istekli üzerinde bırakılmasına engel bir hükmün bulunmadığı ihalelerde teklif değerlendirme süreçleri sonucunda tek geçerli teklif kalmasının her durumda rekabetin oluşmadığı anlamına gelmeyeceği kaldı ki inceleme konusu ihalede iki geçerli teklif sahibi isteklinin bulunduğu ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin belirlenmemesinin ihalede tek geçerli teklifin kaldığı anlamına da gelmeyeceği

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel İlkeler” başlıklı 5’inci maddesinin birinci fıkrasında “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” hükmü,

 

Aynı Kanun’un “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptali” başlıklı 39’uncu maddesinde “İhale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum bütün isteklilere derhal bildirilir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez. Ancak, idare isteklilerin talepte bulunması halinde, ihalenin iptal edilme gerekçelerini talep eden isteklilere bildirir.” hükmü,

 

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Yaklaşık maliyetin üzerindeki teklifler” başlıklı 16.3’üncü maddesinde “16.3.1. Yaklaşık maliyetin üzerindeki tekliflerin kabul edilip edilemeyeceği hususunda tereddütler olduğu anlaşılmaktadır. İhale komisyonu;

a) Yaklaşık maliyet hesaplanırken değerlendirilmeyen her hangi bir husus olup olmadığını,

b) Yaklaşık maliyet güncellenerek tespit edilmişse, güncellemenin doğru yapılıp yapılmadığını,

c) Verilen teklif fiyatlarının piyasa rayiç fiyatlarını yansıtıp yansıtmadığını,

Sorgulayarak verilen teklifleri yaklaşık maliyete göre mukayese eder ve bütçe ödeneklerini de göz önünde bulundurarak, teklif fiyatlarını uygun bulması halinde ekonomik açıdan en avantajlı teklifi ve varsa ikinci teklifi belirlemek veya verilen teklif fiyatlarını uygun bulmaması halinde ihalenin iptaline karar vermek hususunda takdir yetkisine sahiptir.

16.3.2. Yaklaşık maliyetin üzerinde olmakla birlikte teklifin kabul edilebilir nitelikte görülmesi halinde idarenin ek ödeneğinin bulunması veya ilgili mali mevzuatı gereği ödenek aktarımının mümkün olması durumlarında teklifler kamu yararı ve hizmet gerekleri de dikkate alınarak kabul edilebilir. Bu durumda sorumluluk idareye aittir…” açıklaması,

 

İdari Şartname’nin “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptal edilmesi” başlıklı 34’üncü maddesinde “34.1. İhale komisyonu kararı üzerine İdare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez…” düzenlemesi yer almaktadır.

 

Yapılan incelemede, 5 isteklinin teklif verdiği ihalede 3 isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı, ihalenin kalan 2 istekliden biri olan başvuru sahibinin üzerinde bırakıldığı, başvuru sahibinin iddia ettiği üzere ihalede sadece bir geçerli teklif sahibi isteklinin olmadığı, teklif fiyatı yaklaşık maliyetin üzerinde olan diğer bir geçerli teklif sahibinin daha bulunduğu, ancak ihale komisyonunun bu teklifi uygun görmeyerek teklif sahibini ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlemediği görülmüştür.

 

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun yukarıda yer verilen hükümlerinden ihalenin iptal edilmesi hususunda idarelere takdir yetkisinin tanındığı, ancak bu yetkinin mutlak ve sınırsız olmadığı, kamu yararı ve hizmet gerekleri ile sınırlı olarak anılan Kanun’un 5’inci maddesinde yer verilen temel ilkeler çerçevesinde kullanılması gerektiği, kamu ihale mevzuatında açık ihale usulüyle gerçekleştirilen ihalelerde, ihalenin tek geçerli teklif sahibi istekli üzerinde bırakılmasına engel bir hükmün bulunmadığı, ihalelerde teklif değerlendirme süreçleri sonucunda tek geçerli teklif kalmasının her durumda rekabetin oluşmadığı anlamına gelmeyeceği; kaldı ki, inceleme konusu ihalede iki geçerli teklif sahibi isteklinin bulunduğu, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin belirlenmemesinin ihalede tek geçerli teklifin kaldığı anlamına da gelmeyeceği hususları bir arada değerlendirildiğinde, başvuru sahibinin “ihalenin rekabetin sağlanmadığı gerekçesi ile iptal edilmesi gerektiği” şeklindeki iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Toplantı No 2021/019
Gündem No 44
Karar Tarihi 20.05.2021
Karar No 2021/UY.I-1033