|
Safranbolu Belediye Başkanlığı Temizlik İşleri Müdürlüğü tarafından yapılan 2019/191611 ihale kayıt numaralı “225 Günlük Katı Atık Nakli İşinde Kullanılacak Araçların Kiralama Hizmet Alımı” ihalesine ilişkin olarak Net Tem. İnş. Gıda Tek. Nak. Tic. ve San. Ltd. Şti. itirazen şikâyet başvurusunda bulunmuş ve Kurulca alınan 29.08.2019 tarihli ve 2019/UH.II-1043 sayılı karar ile “İdarenin ihalenin iptali kararının iptaline” karar verilmiştir.
Davacı Safranbolu Belediye Başkanlığı tarafından anılan Kurul kararının iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle açılan davada, Ankara 15. İdare Mahkemesinin 31.10.2019 tarihli ve E:2019/1856, K:2019/1705 sayılı kararı ile “…İdarece ihalenin iptaline dayanak teşkil eden ”makine parkının revize edileceği” gerekçesinin, ihalenin yapıldığı tarih ile iptal edildiği tarih arasında makine parkının revize edilmesini gerektiren hangi sebeplerin ortaya çıktığı, revizyonun kapsam ve şumulünün ne olacağı hususunda somut veriler içermediğinden ihalenin iptal edilmesine dayanak teşkil edecek hukuki nitelik taşımadığı; yine ihalenin iptaline dayanak gösterilen “ihalede rekabetin oluşmaması” gerekçesinin de, ihalede tek geçerli teklif kalmasının başlı başına ihalede rekabetin oluşmadığı anlamına gelmeyeceği ve geçerli teklifin yaklaşık maliyetin altında olduğu hususları dikkate alındığında, ihalenin iptal edilmesine dayanak teşkil edebilecek hukuki nitelik taşımadığı, ihalenin hukuken kabul edilebilir bir gerekçe ortaya konulmaksızın iptal edildiği anlaşıldığından, “İdarenin ihalenin iptali kararının iptaline” ilişkin dava konusu Kurul kararında hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır…” gerekçeleriyle “Davanın reddine” karar verilmiştir.
Mahkeme kararına ilişkin yapılan temyiz incelemesi sonucunda Danıştay Onüçüncü Dairesinin 26.10.2022 tarihli ve E:2020/176, K:2022/3846 sayılı kararı ile “İhale komisyonu kararlarının onaylanıp onaylanmaması konusunda ihale yetkilisinin takdir yetkisinin bulunduğu açık olup, bu yetki kullanılırken hukuken geçerli seçenekler arasından tercihte bulunulması ve işlemin yapılıp yapılmaması noktasında makûl ve meşru sebepler dikkate alınarak karar verilmesi gerekmektedir.
İhale işlemleri bakımından idarenin takdir yetkisinin hukuka uygunluğunun denetiminde, 4734 sayılı Kanun’un 5. maddesinde yer alan temel ihale ilkelerinin gözetilmesi gerektiği gibi, idare hukukuna hâkim olan hukukî güvenlik, idari istikrar gibi ilkelerin de dikkate alınması gerekir. İhale yetkilisine ihaleyi onaylama ya da onaylamayarak iptal etme konusunda tanınan yetki, ihale işlemlerinin sırf mevzuata uygunluğunu denetlemeye yönelik olmayıp, aynı zamanda ihale konusu işin özelliklerini, benzer işlere ilişkin diğer ihalelerin sonuçlarını ve ihalede oluşan fiyatın piyasa şartlarına uygun olup olmadığını en iyi bilebilecek durumda bulunması nedeniyle ihale yetkilisinin yerindelik denetimi yaparak idare menfaatini koruması amacıyla düzenlenmiştir. Başka bir anlatımla, son kez genel bir değerlendirme yaparak idare menfaatini kollamak üzere ihale yetkilisine sözü edilen yetki tanınmıştır.
Dava konusu ihaleyi gerçekleştiren davacı belediyenin 4734 sayılı Kanun’un 5. maddesinde belirtilen rekabet, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanması, kaynakların verimli kullanılması ilkelerini gözetmek zorunda olduğundan idare tarafından takdir yetkisinin ihalenin iptali yönünde kullanılmasının açık, anlaşılır, somut ve makûl gerekçelerinin ortaya konulması; idarenin ihalenin iptaline yönelik kararının hukuka uygunluğunun denetiminde ise, idarece açıklanan gerekçelerin, ihale konusu işin niteliğinin göz önünde bulundurulması gerekir. İdare tarafından alınan 25/07/2019 tarihli ikinci ihale komisyonu kararıyla “İhale komisyonu olarak yapılan değerlendirmede Temizlik İşleri Müdürlüğü’nün ihale ile ilgili olarak makine parkının revize edilerek yeniden ihaleye çıkılacağı bilgisi komisyona bildirildiğinden ayrıca rekabet ortamı oluşmadığından” gerekçesiyle söz konusu ihalenin iptal kararı hukuka uygundur. İdarenin takdir yetkisini kamu yararı ve hizmet gerekleri dışında subjektif ve keyfi amaçlar doğrultusunda kullandığına ilişkin dosya içeriğinde herhangi bir somut bilgi ve belge de bulunmadığı dikkate alındığında, idarenin ihalenin iptali kararının iptaline ilişkin dava konusu Kurul kararında hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varıldığından, davanın reddi yolundaki temyize konu Mahkeme kararında hukukî isabet görülmemiştir.” gerekçesiyle “Mahkeme kararının bozulmasına, dava konusu işlemin iptaline” karar verilmiştir.
Anayasa’nın 138’inci maddesinin dördüncü fıkrasında, yasama ve yürütme organları ile idarenin mahkeme kararlarına uymak zorunda olduğu, bu organlar ve idarenin mahkeme kararlarını hiçbir suretle değiştiremeyeceği ve bunların yerine getirilmesini geciktiremeyeceği hükme bağlanmıştır.
Ayrıca, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 28’inci maddesinin birinci fıkrasında, mahkemelerin esasa ve yürütmenin durdurulmasına ilişkin kararlarının icaplarına göre idarenin gecikmeksizin işlem tesis etmeye veya eylemde bulunmaya mecbur olduğu, bu sürenin hiçbir şekilde kararın idareye tebliğinden başlayarak otuz günü geçemeyeceği hüküm altına alınmıştır.
Anılan kararın icaplarına göre Kamu İhale Kurulunca işlem tesis edilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
1- Kamu İhale Kurulunun 29.08.2019 tarihli ve 2019/UH.II-1043 sayılı kararının iptaline,
2- Anılan Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, 4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.
|