ilk oturumdaki sınır değerin, elenen teklif nedeniyle değişmesi

Sınır Değer karar sonucu

başvuru sahibi istekli tarafından itirazen şikâyet dilekçesinde idarece değerlendirme dışı bırakılan dört istekliden üçünün sınır değer hesaplamasına katılması gerektiği iddia edildiği anlaşılmakla birlikte, aktarılan mevzuat hükümleri uyarınca yapılan incelemede idarece değerlendirme dışı bırakılan dört isteklinin de sınır değer hesaplamasına katılması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır

Toplantı No : 2019/031
Gündem No : 18
Karar Tarihi : 26.06.2019
Karar No : 2019/UY.II-727
BAŞVURU SAHİBİ:
Turnalı İnş. Nak. Mad. İnş. Malz. Tur. Tem. San. ve Tic. Ltd. Şti.,

İHALEYİ YAPAN İDARE:
Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:
2019/119816 İhale Kayıt Numaralı “Polatlı Tim’de 1 Adet 1000 Başlık Koyun Ağılı İle 2 Adet Ot Sundurması Yapım İşi” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü tarafından 18.04.2019 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Polatlı Tim’de 1 Adet 1000 Başlık Koyun Ağılı İle 2 Adet Ot Sundurması Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak Turnalı İnş. Nak. Mad. İnş. Malz. Tur. Tem. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 15.05.2019 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun,

idarenin 17.05.2019 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 24.05.2019 tarih ve 21802 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 24.05.2019 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2019/548 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

Sınır Değere ait Karar

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, 10.05.2019 tarihli ihale komisyonu kararında; ZVS Uapı İnş. A. Ş. – Ardeniz Yapı. Müh. Mim. San. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının teklif dosyası kapsamında ortaklık durum belgesi sunulmadığı, Yzk İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. – Budaksan Elk. San. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının teklif dosyası kapsamında sunulan ortaklık durum belgesinin standart forma uygun olmadığı,

Kızıler İnş. Tic. Ltd. Şti.nin teklif dosyası kapsamında sunduğu iş bitirme belgesinin uygun olmadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığının ifade edildiği, aynı kararda sınır değerin 1.727.808,82 TL olarak hesaplandığının belirtildiği, kamu ihale mevzuatı hükümleri uyarınca sınır değer hesabının ilk oturumda teklif mektupları ve geçici teminat mektupları usulüne uygun olarak sunulan 37 isteklinin teklif tutarları dikkate alınarak hesaplanması gerektiği,

böyle bir hesaplama yapılması durumunda sınır değerin 1.738.460,21 TL olduğu, teklif tutarlarının sınır değerin üzerinde olması sebebiyle ihalenin üzerlerinde bırakılması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin Sınır Değer iddiaları

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Tekliflerin hazırlanması ve sunulması” başlıklı 30’uncu maddesinde “Teklif mektubu ve geçici teminat da dahil olmak üzere ihaleye katılabilme şartı olarak istenilen bütün belgeler bir zarfa konulur. Zarfın üzerine isteklinin adı, soyadı veya ticaret unvanı, tebligata esas açık adresi, teklifin hangi işe ait olduğu ve ihaleyi yapan idarenin açık adresi yazılır. Zarfın yapıştırılan yeri istekli tarafından imzalanır ve mühürlenir.
Teklif mektupları yazılı ve imzalı olarak sunulur.

Teklif mektubunda ihale dokümanının tamamen okunup kabul edildiğinin belirtilmesi, teklif edilen bedelin rakam ve yazı ile birbirine uygun olarak açıkça yazılması, üzerinde kazıntı, silinti, düzeltme bulunmaması ve teklif mektubunun ad, soyad veya ticaret unvanı yazılmak suretiyle yetkili kişilerce imzalanmış olması zorunludur. Mal alımı ihalelerinde, ihale dokümanında alternatif teklif verilebileceğine dair hüküm bulunması halinde, alternatif tekliflerde aynı şekilde hazırlanarak sunulur…” hükmü,

“Geçici teminat” başlıklı 33’üncü maddesinde “İhalelerde, teklif edilen bedelin % 3’ünden az olmamak üzere, istekli tarafından verilecek tutarda geçici teminat alınır. İhale dokümanında belirtilmesi şartıyla, danışmanlık hizmeti ihalelerinde geçici teminat alınması zorunlu değildir.” hükmü,

“Teminat olarak kabul edilecek değerler” başlıklı 34’üncü maddesinin birinci paragrafında “Teminat olarak kabul edilecek değerler aşağıda gösterilmiştir:
a) Tedavüldeki Türk Parası.
b) Teminat mektupları.
c) Hazine Müsteşarlığınca ihraç edilen Devlet İç Borçlanma Senetleri ve bu senetler yerine düzenlenen belgeler.” hükmü,

“Teminat mektupları” başlıklı 35’inci maddesinde “Bu Kanun kapsamında verilecek teminat mektuplarının kapsam ve şeklini tespite Kamu İhale Kurumu yetkilidir.
32 nci maddeye göre belirlenen tekliflerin geçerlilik süresinden en az otuz gün fazla süreli olmak kaydıyla,

geçici teminat mektuplarında süre belirtilir. Teklif geçerlilik süresinin uzatılması halinde, geçici teminat mektuplarının süresi de aynı süre ile uzatılır. Kesin teminat mektuplarının süresi ihale konusu işin bitiş tarihi dikkate alınmak suretiyle idare tarafından belirlenir.
İlgili mevzuatına aykırı olarak düzenlenmiş teminat mektupları kabul edilmez…” hükmü,

“Tekliflerin alınması ve açılması” başlıklı 36’ncı maddesinde “Teklifler ihale dokümanında belirtilen ihale saatine kadar idareye verilir. İhale komisyonunca ihale dokümanında belirtilen saatte kaç teklif verilmiş olduğu bir tutanakla tespit edilerek, hazır bulunanlara duyurulur ve hemen ihaleye başlanır.

İhale komisyonu teklif zarflarını alınış sırasına göre inceler. 30 uncu maddenin birinci fıkrasına uygun olmayan zarflar bir tutanak ile belirlenerek değerlendirmeye alınmaz. Zarflar isteklilerle birlikte hazır bulunanlar önünde alınış sırasına göre açılır.

İsteklilerin belgelerinin eksik olup olmadığı ve teklif mektubu ile geçici teminatlarının usulüne uygun olup olmadığı kontrol edilir. Belgeleri eksik veya teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olmayan istekliler tutanakla tespit edilir.

İstekliler ile teklif fiyatları ve yaklaşık maliyet tutarı açıklanır. Bu işlemlere ilişkin hazırlanan tutanak ihale komisyonunca imzalanır. Bu aşamada; hiçbir teklifin reddine veya kabulüne karar verilmez, teklifi oluşturan belgeler düzeltilemez ve tamamlanamaz. Teklifler ihale komisyonunca hemen değerlendirilmek üzere oturum kapatılır.” hükmü,

“Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.

Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye,

ihalenin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.” hükmü yer almaktadır.

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Başvuru ve teklif mektuplarının şekli” başlıklı 54’üncü maddesinde “(1) Başvuru ve teklif mektupları bu Yönetmeliğin ekinde yer alan standart formlar esas alınarak hazırlanır.

(2) Teklif mektubunun aşağıdaki şartları taşıması zorunludur:
a) Yazılı olması.
b) İhale dokümanının tamamen okunup kabul edildiğinin belirtilmesi.
c) Teklif edilen bedelin rakam ve yazı ile birbirine uygun olarak açıkça yazılması.
ç) Üzerinde kazıntı, silinti, düzeltme bulunmaması.
d) Türk vatandaşı gerçek kişilerin Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası, Türkiye’de faaliyet gösteren tüzel kişilerin vergi kimlik numarasının belirtilmesi.
e) Ad ve soyadı veya ticaret unvanı yazılmak suretiyle yetkili kişilerce imzalanmış olması.
(3) Ortak girişim olarak teklif veren isteklilerin teklif mektuplarının, ortakların tamamı tarafından veya yetki verdikleri kişilerce imzalanması gerekir.
(4) Konsorsiyumlarda, konsorsiyum ortakları teklif mektubunu işin uzmanlık gerektiren kısımları için teklif ettikleri bedeli ayrı ayrı yazmak suretiyle imzalarlar. Konsorsiyum ortaklarının işin uzmanlık gerektiren kısımları için teklif ettikleri bedellerin toplamı, konsorsiyumun toplam teklif bedelini oluşturur.
(5) Teklif mektuplarının şekil ve içerik bakımından yukarıda belirtilen niteliklere ve teklif mektubu standart formuna uygun olmaması teklifin esasını değiştirecek nitelikte bir eksiklik olarak kabul edilir. Taşıması zorunlu hususlardan herhangi birini taşımayan teklif mektuplarının değiştirilmesi, düzeltilmesi veya eksikliklerinin giderilmesi gibi yollara başvurulamaz. Teklif mektubu usulüne uygun olmayan isteklinin teklifi değerlendirme dışı bırakılır.” hükmü,

“Teminatlar” başlıklı 56’ncı maddesinde “(1) İhalelerde, teklif edilen bedelin yüzde üçünden az olmamak üzere, istekli tarafından verilecek tutarda geçici teminat alınır.

(2) İhale üzerinde bırakılan istekliden sözleşme imzalanmadan önce, teklif fiyatının sınır değere eşit veya üzerinde olması halinde teklif fiyatının % 6’sı, sınır değerin altında olması halinde ise yaklaşık maliyetin % 9’u oranında kesin teminat alınır.(3) Kanunun 34 üncü maddesindeki değerler teminat olarak kabul edilir.
(4) İstekli veya yüklenici tarafından, teminat olarak banka teminat mektubu verilmesi halinde, bu teminat mektuplarının kapsam ve şeklinin, bu Yönetmeliğin ekinde yer alan standart formlara uygun olması zorunludur. Standart formlara uygun olarak düzenlenmemiş teminat mektupları geçerli kabul edilmez.

İstekli tarafından sunulacak geçici teminatın Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliğinin 21 inci maddesinin ikinci fıkrasına uygun olarak alınması durumunda, mektuba kuruluş tarafından verilen ayırt edici numaranın sunulmayacak belgeler tablosunda belirtilmesi yeterlidir.

(5) Geçici teminat olarak sunulan teminat mektuplarında geçerlilik tarihi belirtilmelidir. Bu tarih, ihale dokümanında belirtilen teklif geçerlilik süresinin bitiminden itibaren otuz günden az olmamak üzere istekli tarafından belirlenir…” hükmü,

Sınır değer” başlıklı 60’ıncı maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendir dikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.

(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve dokümanında belirtilmek kaydıyla, üçüncü, dördüncü, beşinci ve altıncı fıkralardaki koşullar çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.
a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir.

İhale komisyonu;
1) Yapım yönteminin ekonomik olması,
2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
3) Teklif edilen işin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir…” hükmü yer almaktadır.

Kamu İhale Genel Tebliği Sınır Değer Açıklaması

“Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde “Yapım işleri ihalelerinde, 4734 sayılı Kanunun 36 ncı maddesi uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun sunan geçerli teklifler tespit edildikten sonra;
Yaklaşık maliyetin % 120’sinin üzerindeki ve % 40’ının altındaki teklifler dikkate alınmaksızın, geçerli tekliflerin aritmetik ortalaması ve standart sapması hesaplanır.

45.1.1.5. Bu madde kapsamında sınır değer hesaplanmasında, 4734 sayılı Kanunun 36 ncı maddesi uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun sunan isteklilerin teklifleri “geçerli teklif” olarak dikkate alınacaktır…” açıklaması yer almaktadır.

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde“2.1. İhale konusu işin
a) Adı:Polatlı TİM’de 1 Adet 1000 Başlık Koyun Ağılı İle 2 Adet Ot Sundurması Yapım İşi
b) Yatırım proje no’su/kodu:2019A020140
c) Miktarı ve türü:
Polatlı Tarım İşletmesi Müdürlüğü’nde 1 adet 1.000 başlık koyun ağılı ile 2 adet ot sundurması yapım işi
ç) Yapılacağı yer:Polatlı Tarım İşletmesi Müdürlüğü Polatlı/ANKARA
d) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,

“Geçici teminat” başlıklı 26’ncı maddesinde “26.1. İstekliler, teklif ettikleri bedelin % 3’ünden az olmamak üzere kendi belirleyecekleri tutarda geçici teminat vereceklerdir. Teklif edilen bedelin % 3’ünden az oranda geçici teminat veren isteklinin teklifi değerlendirme dışı bırakılır.
26.2. İsteklinin ortak girişim olması halinde, toplam geçici teminat miktarı ortaklık oranına veya işin uzmanlık gerektiren kısımlarına verilen tekliflere bakılmaksızın ortaklardan biri veya birkaçı tarafından karşılanabilir.
26.3. Geçici teminat olarak sunulan teminat mektuplarında geçerlilik tarihi belirtilmelidir. Bu tarih, 15.08.2019 tarihinden önce olmamak üzere istekli tarafından belirlenir.
26.4. Kabul edilebilir bir geçici teminat ile birlikte verilmeyen teklifler, İdare tarafından istenilen katılma şartlarının sağlanamadığı gerekçesi ile değerlendirme dışı bırakılacaktır.” düzenlemesi,

“Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.
33.2. Teklifi sınır değerin altında olduğu tespit edilen isteklilerin teklifleri, Kanunun 38 inci maddesinde öngörülen açıklama istenmeksizin reddedilecektir.” düzenlemesi yer almaktadır.

Yukarıda aktarılan mevzuat hüküm ve açıklamalarında 4734 sayılı Kanunun 36’ncı maddesi uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun sunan isteklilerin tekliflerinin “geçerli teklif” olarak kabul edileceği, sınır değer hesabının bu teklifler dikkate alınarak yapılacağı hüküm altına alınmıştır.

Diğer taraftan aktarılan mevzuat düzenlemelerinde başvuru ve teklif mektupları ile geçici teminat mektuplarının taşıması zorunlu unsurlarına yer verilmiştir.

Başvuruya konu ihalenin Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğüne ait “Polatlı Tim’de 1 Adet 1000 Başlık Koyun Ağılı İle 2 Adet Ot Sundurması” ihalesi olduğu, 59 adet ihale dokümanı temin edilen ihaleye 38 isteklinin katıldığı,

ZVS Yapı İnş. A. Ş. – Ardeniz Yapı. Müh. Mim. San. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının teklif dosyası kapsamında ortaklık durum belgesi sunulmadığı, Yzk İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. – Budaksan Elk. San. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının teklif dosyası kapsamında sunulan ortaklık durum belgesinin standart forma uygun olmadığı, Kızıler İnş. Tic. Ltd. Şti.nin teklif dosyası kapsamında sunduğu iş bitirme belgesinin uygun olmadığı, Ferudun Baltacı – Uzman İnş. Malz. Tic. ve San. Ltd. Şti. İş Ortaklığının ise İş Ortaklığı Beyannamesi sunmadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı görülmüştür.

Yukarıda belirtilen gerekçelerle değerlendirme dışı bırakılan 4 isteklinin idarece yapılan sınır değer hesaplamasında dikkate alınmadığı, diğer 34 teklif üzerinden yapılan hesaplamada sınır değerin 1.727.808,82 TL olarak belirlendiği, İdari Şartname’nin 33.2’nci maddesi gereği ihalenin Demirhan Mühendislik- Serkan Demirhan üzerinde bırakıldığı ve Helka İnşaat San. ve Tic. A.Ş.nin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği anlaşılmıştır.

İhale işlem dosyası üzerinde yapılan incelemede idarece sınır değer hesaplaması yapılırken teklifleri dikkate alınmayan Ferudun Baltacı – Uzman İnş. Malz. Tic. ve San. Ltd. Şti. İş Ortaklığı, ZVS Yapı İnş. A. Ş. – Ardeniz Yapı. Müh. Mim. San. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı, Yzk İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. – Budaksan Elk. San. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı ve Kızıler İnş. Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan birim fiyat teklif mektupları ve geçici teminat mektupları incelendiğinde anılan belgelerin mevzuat hükümleri uyarınca taşıması zorunlu unsurları taşıdıkları ve usulüne uygun olarak sunuldukları anlaşılmıştır. İdare tarafından 18.04.2019 tarihli “Teklif Zarfı Açma ve Belge Kontrol Tutanağı”nın da anılan isteklilere ait “Teklif Mektubu” ve “Geçici Teminat” bölümlerinin “Uygun” olarak ifade edildiği görülmüştür.

Bu çerçevede, başvuru sahibi istekli tarafından itirazen şikâyet dilekçesinde idarece değerlendirme dışı bırakılan dört istekliden üçünün sınır değer hesaplamasına katılması gerektiği iddia edildiği anlaşılmakla birlikte, aktarılan mevzuat hükümleri uyarınca yapılan incelemede idarece değerlendirme dışı bırakılan dört isteklinin de sınır değer hesaplamasına katılması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, Ferudun Baltacı – Uzman İnş. Malz. Tic. ve San. Ltd. Şti. İş Ortaklığı, ZVS Yapı İnş. A. Ş. – Ardeniz Yapı. Müh. Mim. San. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı, Yzk İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. – Budaksan Elk. San. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı ve Kızıler İnş. Tic. Ltd. Şti.ne ait tekliflerin de sınır değer hesaplamasına dahil edilmesi ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,Oybirliği ile karar verildi.