İnşaat ihale İşinde Kazıdan Alınan Her Cins Malzemenin 1 km Mesafedeki Depo Mahalline Taşınması” iş kalemi için yeni birim fiyat düzenlenmesi

Kamu İdaresi Türü	Diğer Özel Bütçeli İdareler
Yılı	2021
Dairesi	2
Karar No	35759
İlam No	137
Tutanak Tarihi	21.3.2023
Kararın Konusu	İhale Mevzuatı ile İlgili Kararlar

 

 

Yeni birim fiyat

… İnş. Taah. San. ve Tic. A.Ş. yükleniminde bulunan … İnşaat İşi” nde; “Kazıdan Alınan Her Cins Malzemenin 1 km Mesafedeki Depo Mahalline Taşınması” iş kalemi için yeni birim fiyat düzenlenmek suretiyle kamu zararına sebebiyet verildiği görülmüştür.

… tarihinde açık ihale usulü ile ihale edilen “… İnşaatı” işi kapsamında yer alan “… Kazı Yapılması” iş kalemine ait birim fiyat tarifinde;

” I.Bırım Fiyata Dahil Olan Masraflar:

Projelere, teknik şartnamelere ve idarenin talimatına uygun olarak her çap ve yüksekliğe kadar olan ağaçların kesilmesi, nebati toprağın köklerin ve çürüyebilen organik maddelerin sıyrılması, her cins ve klastaki zeminlerin her cins ve kapasitede ekipmanlar kullanılarak, kuruda ve su içinde, her derinlik ve yükseklikte, her genişlik ve darlıkta, her yerde (dolu savak, her türlü gölet gövde kazıları, sıyırma, Cut-off, kondüvi, yarma, kanal, regülatör, su alma yapısı, yatak, temel, ariyet, sıyırma, küpür vb. diğer yerlerde) ve her türlü şartlar altında ve gerekmesi durumunda kazı sınırları dışında kalan zemine zarar vermeyecek şekilde ve uygun evsafta malzeme temin edilecek şekilde İdarece kabul edilen bir atış tekniği kullanılarak kazılması için lağım deliklerinin açılması, uygun evsaftaki patlayıcı maddelerle doldurulması, emniyet tedbirlerinin alınması, patlatılması, zeminin durumuna göre riperlenerek sökülmesi veya riperlenerek kabartılması, kazılması, imalat yapılacak kesimlerde imalat yüzeyinin projelere, şartnamelere ve İdarenin talimatlarına uygun olarak motor greyder veya muvafık bulunacak diğer bıçaklı tesviye makineleri ve aynı zamanda el işçiliğinden de istifade ile veya tamamen el ile ince tesviye yapılarak imalata hazır hale getirilmesi, kazı malzemesinin sınıflara ayrılarak seçilmesi, her sınıf malzemenin ayrı ayrı taşıtlara yüklenmesi, depo sahasına taşınması, depo sahalarındaki İdarece gösterilen yerlere boşaltılması, kazı yeri ve depo sahalarının tesviye ve tanzimi, depoya konulan malzemelerin tesviye ve tanzimi, kazı ve depo sahaları içinde geçici servis yolları yapılması, mer’i mevzuatı uyarınca İş Güvenliği sağlamak üzere her türlü tedbirin alınması, hammadde sahalarındaki faaliyetlerin Maden Kanunu Uygulama Yönetmeliği, Madencilik Faaliyetleri İzin Yönetmeliği ve yürürlükteki ilgili diğer mevzuatlara uygun yürütülebilmesi için ÇED izni, gayri sıhhi müessese (GSM) izni kapsamında alınacak izinler (iş yeri açma ve çalışma izni, işletme belgesi, emisyon izni vs.) FPSre Yönetim Planı, Doğaya Yeniden Kazandırma Planı, Orman Rehabilitasyon Projesi, Toprak Koruma Projesi gibi ilgili diğer mevzuatlarca istenilen projeler ile imalat haritasının hazırlanması, teknik nezaretçi ataması ve sevk fişi işlemleri için yapılacak her türlü harç ve giderler ile aşağıda “Birim Fiyata Dahil Olmayan Masraflar” başlığı altında sayılanlar dışında kalan diğer bütün işlerin yapılması, gereken her türlü işçilik, malzeme, ekip, ekipman, iş makinaları, yükleme, boşaltma istif, röpriz, nakliye, enerji, su vs. gibi giderler ve şantiye mobilizasyonu, iş zorlukları, randıman düşüklükleri ile yüklenici karı, sigorta ve genel giderleri.

2. Birim Fiyata Dahil Olmayan Masraflar:

Yok.

…”

Hükmüne yer verilmiştir.

Buna göre; kazı nakli birim fiyata dahil olmakla birlikte tarifte mesafenin belirtilmediği görülmektedir. Söz konusu tarifte de yer aldığı üzere; “kazı malzemesinin sınıflara ayrılarak seçilmesi, her sınıf malzemenin ayrı ayrı taşıtlara yüklenmesi, depo sahasına taşınması, depo sahalarındaki İdarece gösterilen yerlere boşaltılması, kazı yeri ve depo sahalarının tesviye ve tanzimi, depoya konulan malzemelerin tesviye ve tanzimi, kazı ve depo sahaları içinde geçici servis yolları yapılması,…” birim fiyata dahil olup, mesafe belirtilmese de “… Kazı Yapılması” imalatı kapsamında her sınıf malzemenin ayrı ayrı taşıtlara yüklenmesi, depo sahasına taşınması, depo sahalarındaki İdarece gösterilen yerlere boşaltılması gerektiği açıktır.

Sorumluların yaptıkları savunmalarda, “… Kazı Yapılması” iş kalemini oluşturan analiz girdilerinde yeni birim fiyat tespitine esas alınan 500 metre mesafenin yer aldığı, ihale dokümanındaki poz bileşenlerinin birim fiyat tariflerinin mütemmim cüzü olduğu ve İdare ile Yükleniciyi bağladığı belirtilmektedir. Savunmalarda poz bileşenleri olarak ifade edilen dokümana; Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde yer verildiği görülmektedir. Söz konusu Tebliğin 45.1.4’üncü maddesinde;

“45.1.4.(Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 23.md.) İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;…

1. b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,

(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması gerekmektedir.”

Denilmektedir.

Buna göre söz konusu poz bileşenleri, isteklilerin tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin, verilen bu formata uygun olmasını temin etmek üzere verilen bir doküman olup bu dokümanın aşırı düşük teklif kapsamında açıklama istenmesi durumunda anlam ifade edeceği açıktır. Bunun dışında birim fiyat tariflerinin mütemmim cüzü olma fonksiyonu bulunmamaktadır. Kaldı ki, örnek analiz formatı ancak, isteklilerin tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek, kendilerinden açıklama istenmesi durumunda, söz konusu açıklamalar noktasında bir örnek uygulama sağlamak amacıyla kullanılabilecektir.

Nitekim 20.02.2013 tarih ve 2013/10 sayılı Yüksek Fen Kurulu Kararı’nda;

“…gerek yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 60. ve gerekse Kamu İhale Genel Tebliğinin 45.1.4 maddesinde de belirtildiği üzere, İdari Şartnamenin 5.1.(e) maddesinde ifade edilen analiz formatlarının ancak aşırı düşük bedel sorgulaması sırasında, açıklama istenen iş kalemleri ile ilgili, istekliler tarafından verilecek açıklamalar sırasında kullanılabileceği, bunun dışında sözleşmeye esas olabilecek herhangi bir birim fiyat ve fiyat tarifi niteliğinde bulunmadığı durumu bilinmektedir.…”

denilmek suretiyle; örnek analiz formatlarının ancak aşırı düşük bedel sorgulaması sırasında, açıklama istenen iş kalemleri ile ilgili, istekliler tarafından verilecek açıklamalar sırasında kullanılabileceği, bunun dışında sözleşmeye esas olabilecek herhangi bir birim fiyat ve fiyat tarifi niteliğinde bulunmadığı ifade edilmiştir.

Diğer taraftan “… Kazısı, Nakliyesi ve Her Türlü Zamlar Dahil” iş kalemi kapsamında gerçekleştirilen taşımalar için (… m3); “… Kazıdan Alınan Her Cins Malzemenin 1 km Mesafedeki Depo Mahalline Taşınması” iş kalemi ile ödeme yapılmış olmasının hatalı olduğu sorumlularca kabul edilmiş ve sorguya konu … m3 taşımanın, sorgu tarihi itibariyle … m3 lük kısmının tünel kazısından çıkan malzeme olduğu, … tarihli ve … no.lu son ara hakediş itibari ile de toplam … m3 tünel kazı malzemesine, ilave nakliye bedeli ödendiğinin tespit edildiği ifade edilmiştir. Neticede … tarih ve … no.lu ödeme emri belgesine ekli … no.lu hakediş tutarından kesilmek suretiyle tahsilat gerçekleştirildiğinden, toplam … TL kamu zararının … TL’si için ilişilecek bir husus kalmadığına;

… İnşaat İşi” nde; “Kazıdan Alınan Her Cins Malzemenin 1 km Mesafedeki Depo Mahalline Taşınması” iş kalemi için yeni birim fiyat düzenlenmesi sonucu sebebiyet verilen … TL kamu zararının kalan … TL’sinden

… TL’sinin Harcama Yetkilisi …, Gerçekleştirme Görevlileri …, …, …, …, …, …, …, …, …, … ve …’e;

… Tl’sinin Harcama Yetkilisi …, Gerçekleştirme Görevlileri …, …, …, …, …, …, …, …, … ve …’e;

… TL’sinin Harcama Yetkilisi …, Gerçekleştirme Görevlileri…, …, …, …, …, …, …, … ve …’e;

Müştereken ve müteselsilen 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 53’üncü maddesi gereği işleyecek faizleriyle birlikte ödettirilmesine,

İşbu ilamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 55 inci maddesi uyarınca Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oybirliği ile;