İnşaat Taahhüt Faaliyetleri

Taahhüt, kendi nam ve hesabına gerçek ve tüzel kişilere karşı, sözleşmeli veya sözleşmesiz olarak bir işin yapılmasını veya bir malın teslimini üstlenmek demektir. İnşaat ve onarım işlerinin taahhüt edilmesi Borçlar Kanununun 355. Maddesindeki istisna akdinin kapsamına girmektedir. Bu maddeye göre istisna akdi;

“İstisna bir akittir ki, onunla bir taraf(müteahhit), diğer tarafın(iş sahibi) vermeyi taahhüt eylediği semen karşılığında bir şeyin imalini iltizam eder.” şeklinde tanımlanmıştır. Bu tanımdan da anlaşılacağı üzere,

bir inşaat faaliyetinde inşaat taahhüt’ün söz konusu olabilmesi için dört unsurun bulunması gerekmektedir.

Bunlar;

• Yapılacak işin belirli bir iş olması ve sözleşmeye konu olması.
• İşin yaptırılmasını isteyen bir tarafın(iş sahibi) var olması.
• İşin yapılmasını   gerçekleştirmek  isteyen  ikinci  bir tarafın(müteahhit) olması.
• İşin belirli bir ücret karşılığında gerçekleştirilmesi.

yıllara sair inşaat taahüt

İnşaat taahhüt faaliyetleri yıllara yaygın inşaat taahhüt ve onarım işleri ve yıllara yaygın olmayan inşaat taahhüt ve onarım işleri olmak üzere iki kısımda incelenmektedir. İnşaat taahhüt ve onarım işinin süresi bir yıldan fazla ise yıllara yaygın inşaat taahhüt ve onarım işi olarak ifade edilir. Süre bir yılın altında ise yıllara yaygın olmayan inşaat taahhüt ve onarım işi olarak ifade edilir. Burada söz konusu olan süre hesaplanırken hesap dönemi dikkate alınır. Yani işin tam bir yıl sürüp sürmemesi değil, farklı hesap dönemlerine yayılması durumu dikkate alınır.

İnşaat Taahhüt için örnek

Örneğin 18/05/2016 tarihinde başlayan iş 10/01/2017 tarihinde bitmiş ise gün sayısı olarak bir yıl dolmamış olmasına rağmen yıllara yaygın inşaat taahhüt ve onarım işi sayılır. Çünkü farklı takvim yıllarına yayılmış bir inşaat işi söz konusudur.

01/01/2016 tarihinde başlayıp 31/12/2016 tarihinde biten inşaat işi ise bir yıl sürmesine rağmen aynı takvim yılı içinde başlayıp bittiğinden yıllara yaygın olmayan inşaat taahhüt ve onarım işi olarak kabul edilir.

İnşaat taahhüt faaliyetleri genelde bir yıldan uzun sürdüğünden bu faaliyetlerin muhasebeleştirilmesinde farklılıklar ortaya çıkmaktadır. İnşaat taahhüt faaliyetlerinin muhasebeleştirilmesinde temelde iki yöntem vardır.

Bu yöntemler “Tamamlanmış Taahhüt Yöntemi” ve “Tamamlanma Yüzdesi Yöntemi” dir  Bunlardan ilki Gelir Vergisi Kanunu’nun 42. maddesi hükmü gereği hali hazırda ülkemizdeki inşaat firmaları tarafından uygulanmaktadır.

Diğeri ise TMS-11’de belirtilen yöntemdir. Bu iki yöntem karşılaştırıldığında tamamlanma yüzdesi yöntemi dönemsellik ilkesi ile daha uyumludur

Tamamlanmış taahhüt yöntemi ise ihtiyatlılık kavramı ile daha fazla uyum sağlamaktadır.