ihale itirazen şikayet konusu

a) İhale üzerinde bırakılan Teskon Proses Değerli Maden. Finansal Danış. Tic. Ltd. Şti.- Atlas Maden Ürün. Oto. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’nda Teskon Proses Değerli Maden. Finansal Danış. Tic. Ltd. Şti. adına düzenlenen iş deneyim belgesinin özel sektöre ait bir iş deneyim belgesi olduğu, tesisin nitelikli ve stratejik sanayi tesisi olması nedeniyle iş deneyim belgesinin Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığınca ya da Sanayi Bakanlığınca düzenlenmesi gerekirken Aliağa İlçe Belediyesince düzenlendiği,

Star Rafinerinin ham petrol işleme tesisi olduğu, organik kökenli petrokimya ürünleri ürettiği, dolaysıyla ilçe belediyesinin böyle üst düzey teknolojik bir tesisi denetlemesinin mümkün olmadığı,

SOCAR tarafından yapılan bu tesisin, özel endüstri bölgesinde inşa edildiği, özel endüstri bölgelerinin bağlı olduğu kurum ve kuruluşların Sanayi ve Teknoloji Bakanlığına bağlı olduğu,

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 43’üncü maddesi uyarınca bu belediyenin iş deneyim belgesi düzenleyebilmesi için belgeye konu işin denetim ve kabulünde fiilen bulunmuş olmaları gerektiği,

Yüklenici tarafından da yapılan işi tevsik amacıyla, anılan Yönetmelik’in 45’inci maddesinde belirtilen belgelerle birlikte belge vermeye yetkili kurum veya kuruluşa başvurması gerektiği, ancak bu belgelerde de eksikliklerin bulunduğu, iş deneyim belgesine konu işin yapı ruhsatına tabi bir iş olmadığı dikkate alındığında, ilgili belediyenin bu iş kapsamında herhangi bir sorumluluğunun bulunmadığı,

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca 06.08.2019 tarih ve 30854 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan ekli Endüstri Bölgeleri Yönetmeliğine göre imar ve yerleşimlerden, ruhsat ve izinlerden, alt yapı ve projelerin onayından Bakanlığın sorumlu olduğu, dolayısıyla bu belgenin ilgili Bakanlığa bağlı kurum ve kuruluşlarca düzenlenmesi gerektiği,

b) Teskon Proses Değerli Maden. Finansal Danış. Tic. Ltd. Şti.nin bu işte cüzi miktarda iş yapmasına rağmen, iş deneyim belgesinin yüklenici iş bitirme belgesi şeklinde düzenlendiği, halbuki bu belgenin alt yüklenici iş bitirme belgesi olarak düzenlenmesi gerektiği,

c) A.IX grubu olarak düzenlenen iş deneyim belgesinde Star Rafineri ve Liman sahasındaki, Regülatör İmalat ve Montajları, Drenaj tesisleri, Rezervuarlar, Taşkın Koruma Tesisleri ve Yapıları, Sel Kapanlarının İmalat ve Montajları şeklinde düzenlendiği, ancak yapılan GOOGLE EARTH görüntülerine göre rafineri içerisinde regülatör, rezervuar, drenaj tesisleri, taşkın koruma kanalları, sel kapanları gibi tesislerin yer almadığı,

d) 6200 Sayılı Kanun’un Ek 6’ncı maddesinde; “Gerçek ve tüzel kişiler tarafından inşa edilecek su ile ilgili köprü, menfez gibi yapılarda hidrolik yönden DSİ’nin uygun görüşü alınır.” hükmünün yer aldığı,

Başbakanlığın, 2006/27 sayılı Dere yatakları ve Taşkınlar, 2010/5 sayılı Akarsu ve Dere Yataklarının ıslahı, 2012/10 Islah ve Taşkın tesislerinin projelendirilmesi esasları konulu genelgelerinde taşkın tesislerin nasıl yapılacağına dair açıklamaların yer aldığı, DSİ Genel Müdürlüğünce hazırlanan ve 03 Mayıs 2019 tarih ve 30763 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Taşkın ve Rüsubat Kontrolü Yönetmeliği” nde; “MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, taşkın ve rüsubat kontrolü maksadıyla tasarlanan mühendislik yapıları ile akarsular üzerindeki köprü ve menfez gibi sanat yapılarının temel hidrolik tasarım kriterlerinin, akarsu yatakları ve mücavirlerinde yapılacak düzenlemeler ile diğer çalışmalar için gerekli izin ve onay işlemlerinin, akarsu yataklarına ve taşkın kontrol tesislerine yapılan müdahaleler ve alınacak önlemler ile ıslah öncesi yer teslimi konularının belirlenmesidir. ”

MADDE 20 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Devlet Su İşleri Genel Müdürü yürütür. ” hükmünün yer aldığı,

“Taşkın suları ve sellere karşı koruyucu tesisler meydana getirmek” işlerinin 6200 sayılı kanun kapsamında, Başbakanlık Genelgelerinde ve Yönetmeliklere göre DSİ’nin sorumluluk alanında yer aldığı,

Benzer işler tebliğinde yer alan AVIII ve AIX grubu işlerin tamamının “yapısal olarak” tanımlanmış su yapıları olduğu, Star Rafineri ve Liman sahasındaki; Regülatör imalatı ve montajları, Drenaj tesisleri, Rezervuarlar, Taşkın koruma tesisleri ve yapıları, sel kapanları imalat ve montajları vs. kendi başlarına ana iş grubu olarak değerlendirilmelerinin benzer işler tebliğinde yapılan açıklamalarla ilgisinin olmadığı,

Bahse konu işte iş deneyim belgesi düzenlenirken yönteminin hangi iş kaleminin ana unsuru olduğu dikkate alınmaksızın Taşkın Koruma şeklinde değerlendirilmesinin yine tebliğde yer alan “esaslı unsur” tanımlamalarına da aykırı olduğu,

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin İhale Komisyonlarının İnceleme yetkisi” başlıklı 50’nci maddesinde; “(1) İhale komisyonu, aday veya isteklilerce sunulan iş deneyimini gösteren belgelerde tereddüt duyulan hususlara ilişkin gerekli incelemeyi yapmaya yetkilidir… ” denmesine rağmen, idarece bu konuda araştırma yapılmaksızın karar verildiği, iş deneyim belgesindeki “esaslı unsur ve proje bütünlüğü” gibi hususların araştırılması gerektiği,

Diğer taraftan bahse konu ihalenin birim fiyat teklif cetveli ile iş deneyim belgesine konu ihalenin birim fiyat teklif cetveli karşılaştırıldığında iş kalemleri içerisinde az da olsa (beton demir, stabilize vs.) benzer imalatlar olmakla birlikte, ihale konusu işe veya benzer işe uygun olan kısımların belirlenmesinde, iş deneyim belgesine konu iş kapsamında ihale konusu işe ait imalatların proje bütünlüğü içerisinde gerçekleştirilmiş olması halinde bu kısımlara ait tutarların değerlendirmeye alınabileceği,

Yapım İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 48’inci maddesine göre ihale konusu iş veya benzer iş kapsamında bulunmayan işlerin tutarlarının iş deneyiminde değerlendirmeye alınmayacağı, ancak iş deneyim belgesine konu işin esaslı unsurunun ihale konusu iş veya benzer işe uygun olması halinde iş deneyim belgesi tutarının tamamının değerlendirileceğinin belirtildiği,

6200 sayılı Kanun kapsamında taşkınlardan ve taşkın amaçlı yapılan tesislerden DSİ Genel Müdürlüğünün sorumlu olduğu, yapılan taşkın çalışmalarında DSİ’nın uygun görüşü alınarak çalışma yapılması gerektiği, yapılan incelemede yolların kenarındaki şarampollerin, beton kanalların, yol geçiş yapılarının drenaj tesisi ve taşkın koruma tesisi olarak değerlendirilerek belge düzenlendiği dolayısıyla düzenlenen belgenin tamamının AIX grubu işlerden çok saha düzenleme işleri kapsamında olduğu,

e) Yapım İşlerinde Benzer İşlere Ait Tebliğ’in 2.8’inci maddesindeki “esaslı unsurlar” ve iş tutarları/oranları dikkate alındığında yapılan tesisin esaslı unsurunun AXVI grubu Endüstriyel Tesisler olduğu iş deneyim belgesinin de bu hususta değerlendirilmesi gerektiği, dolayısıyla sunulan iş deneyim belgesinin mevzuata uygun olarak düzenlenmediği,

DSİ kriterlerine uygun olarak yapılmayan bir tesisin taşkın koruma, sel kapanı, drenaj tesisi olarak adlandırılmasının doğru olmadığı, bu nedenle iş deneyim belgesindeki yapıların taşkın tesisi değil farklı niteliklerdeki yapı gruplarına ve saha düzenleme işlerine ait işler olduğundan iş deneyim belgesinin esaslı unsurunun AIX grubu işler olmadığı,

f) Regülatör, DSİ tanımlamalarına göre suyun yönünü değiştiren hafif kabartma yapıları olup, taşkın amacının bulunmadığı, yapılan regülatörün ve rezevuar tesislerinin amacının ne olduğunun belirtilmediği, dolayısıyla yapılan tesisin regülatör yapısı olmadığı,

g) Taşkın tesislerin yapımı aşamasında Devlet Su İşlerinden görüş alınıp alınmadığının tespit edilerek belgedeki yapıların DSİ tanımlamalarına uygun yapılar olup olmadığının belirlenmesi ve iş deneyim belgesinin bu doğrultuda yeniden hazırlanması ve değerlendirilmesi gerektiği,

h) Ayrıca, tesislerin bedellerinin tespiti amacıyla; onaylı projelerinin, noter onaylı sözleşmelerin, alt yüklenici olurlarının, SGK ödemelerinin, düzenlenen hakedişlerin, SMMM onaylı faturaların, birim fiyatların, metrajların ve ispatlayıcı diğer dokümanlar incelendiğinde, işlerin AIX grubu işler kapsamında yer almayan işler olduğu, bu iş ve imalat kalemlerine ait bedellerin ayrıştırılması durumunda, bu tutarın, isteklinin teklif ettiği tutarın %80’lik kısmını dahi karşılamadığı,

ı) Bu türlü tesislerin, taşkın amaçlı yapılması durumunda onaylı proje örneklerinin koordinatlı olarak DSİ tarafından incelenmesi, kesit uygunluklarının kontrol edilmesi ve onaylandıktan sonra iş deneyim belgesindeki işlerin AIX grubu işler olup olmadığına bu konuda ihtisas sahibi DSİ tarafından incelendikten sonra iş deneyim belgesinin usulüne ve esaslı unsuruna göre yeniden değerlendirilmesi gerektiği,

i) 06.08.2019 tarih ve 30854 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmeliğin 18’inci maddesinde alt yapı, üst yapı vs. yapıların Bakanlıkça yapılacağının belirtildiği, yine anılan Yönetmeliğin 32’nci ve diğer maddelerinde özel endüstri bölgelerindeki işlemlerin Bakanlık tarafından yürütüleceğinin belirtildiği,

j) Anılan isteklinin iş deneyim belgesi ile ihale konusu işin esaslı unsurları dikkate alındığında firmanın 1 mt dahi boru döşenmediği ve sulama yapılmadığı, dolayısıyla iş deneyim belgesine AIX grubu işlerin içinde yer alan baraj ve göletler hariç olmak üzere diğer işlerin yazıldığı bu durumun ihale mevzuatına uygun olmadığının anlaşılacağı,

Açıklanan bu nedenlerden ve ilgili mevzuata göre iş deneyim belgesinin detaylı incelenmesi sonucunda iş deneyim belgesinin usulüne ve mevzuata uygun olmadığı,

KİK İhale kararı

Yapım İşleri ihaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İş deneyim belgesi düzenlemeye yetkili kurum ve kuruluşlar” başlıklı 43’üncü maddesinde “(1) İş deneyim belgeleri; yapılan iş karşılığı bedel içeren tek bir sözleşmeye dayalı olarak, Kanun kapsamındaki idareler ile Kanun kapsamı dışındaki diğer kamu kurum ve kuruluşlarına (kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ve vakıf yükseköğretim kurumları hariç) gerçekleştirilen işler için, iş sahibi tarafından düzenlenir ve sözleşmeyi yapan yetkili makam tarafından onaylanır.

(2) Gerçek kişilere veya yukarıda belirtilenler dışındaki tüzel kişilere gerçekleştirilen işler için, belediye sınırları veya mücavir alan içinde ilgili belediye tarafından, belediye sınırları veya mücavir alan dışında il özel idaresi tarafından, ilgili mevzuatı uyarınca yapı denetimi veya kabulü bunların dışındaki kuruluşlar tarafından yapılan işlerde ise bu mevzuat uyarınca yetkilendirilmiş kurumlar tarafından düzenlenir. Belediyenin ilgili birimi tarafından düzenlenen iş deneyim belgeleri belediye başkanı veya yetkili birim amiri tarafından, il özel idaresince düzenlenenler ise, vali veya yetkilendirdiği kişi tarafından onaylanır.” hükmü,

Anılan Yönetmelik’in “Belge için başvuru” başlıklı 45’inci maddesinde “(1) İş deneyim belgesi talebinde bulunanlar, yaptıkları işi veya görevi tevsik amacıyla, dilekçelerine aşağıda sayılan belgeleri ekleyerek, belge vermeye yetkili kurum veya kuruluşa başvururlar:

a) İş deneyim belgesi düzenlemeye yetkili kurum ve kuruluşlara taahhütte bulunan yükleniciler için; sözleşme, hakediş raporları, biten işlerde geçici kabul tutanağı, varsa; tasfiye tutanağı, kesin hakediş raporu, keşif artış olurları ve devir sözleşmesi.

Aynı Yönetmelik’in “Değerlendirmeye ilişkin esaslar” başlıklı 48’inci maddesinde “(1) Aday ve isteklilerin ihale konusu iş veya benzer işlerle ilgili iş deneyimlerinin değerlendirilmesinde; tek sözleşmeye dayalı olarak alınmış iş deneyim belgeleri dikkate alınır. Birden fazla iş deneyimi toplanarak değerlendirilemez.

(2) İhale konusu iş veya benzer iş kapsamında bulunmayan işlerin tutarları iş deneyiminde değerlendirmeye alınmaz. Ancak, iş deneyim belgesine konu işin esaslı unsurunun ihale konusu iş veya benzer işe uygun olması halinde iş deneyim belgesi tutarının tamamı değerlendirilir…” hükmü,

Yapım İşlerinde Benzer İş Grupları Tebliği’nin “Yapım İşlerinde Benzer İş Grupları Listesi” başlıklı Ek.1’inci maddesinde AIX grubu işlerin,

“1.AVIII. Grup işler (1.Dolgu barajlar 2.Beton barajlar, 3.Kemer barajlar 4.Göletler)

2.Sulama ve drenaj tesisleri

3.Regülatörler, bentler, rezervuarlar

4.Akarsu düzenleme işleri

5.Nehir ıslahı işleri

6.Taşkın koruma tesisleri

7.Sel kapanları” şeklinde belirlendiği,

Anılan Yönetmelik hükmünden, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ve vakıf yükseköğretim kurumları hariç olmak üzere kamu kurum ve kuruluşlarına gerçekleştirilen işler için, iş deneyim belgelerinin iş sahibi tarafından düzenlenip sözleşmeyi yapan yetkili makam tarafından onaylanacağı; gerçek kişilere veya kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ve vakıf yükseköğretim kurumları ile özel hukuk tüzel kişilerine gerçekleştirilen işler için ise belge düzenlemeye yetkili kurum ve kuruluşun belirlenmesinde söz konusu işin yapı denetim veya kabulü konusunda yetki alanı ve sahipliğinin esas alındığı, bu bağlamda, belediye sınırları veya mücavir alan içinde yetkili olan belediyelerin yapı denetim veya kabulünü gerçekleştirdikleri işlere dair iş deneyim belgelerini, belediye sınırları veya mücavir alan dışında yetkili olan il özel idarelerinin yapı denetim veya kabulünü gerçekleştirdikleri işlere dair iş deneyim belgelerini düzenleyecekleri; ilgili mevzuatı uyarınca yapı denetim veya kabulü belediyeler veya il özel idareleri dışındaki kuruluşlarca yapılan işlere ilişkin belgelerin ise yetkilendirilmiş kuruluşlarca düzenleneceği, ayrıca iş deneyim belgesi düzenlemeye yetkili kurum ve kuruluşların bu niteliklerini kaybetmeleri halinde bu durumun ortaya çıktığı tarihten önce taahhüt edilerek tamamlanmış işlere ilişkin iş deneyim belgelerinin, kurum ve kuruluşların belge düzenleme yetkilerini kaybetmelerinden önce bağlı, ilgili veya ilişkili bulundukları kurum ve kuruluşlar tarafından düzenleneceği anlaşılmaktadır.

İdari Şartname’nin “Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler” başlıklı 7.5’inci maddesinde “7.5.1. İsteklinin, yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektöre bedel içeren bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;

a) İlk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan,

b) İlk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan işlerde, ilk sözleşme bedelinin en az % 80’i oranında denetlenen ya da yönetilen,

c) Devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme bedelinin en az % 80’ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen,

ç) Devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme bedelinin en az % 80’ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen işlerde; ilk sözleşme bedelinin en az % 80’i oranında denetlenen ya da yönetilen,

d) Devredilen işlerde, devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme bedelinin en az % 80’inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan,

işlere ilişkin deneyimini gösteren belgeleri sunması zorunludur. İstekli tarafından teklif edilen bedelin % 70’inden az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin sunulması gerekir.

…

7.6. Benzer iş olarak kabul edilecek işler aşağıda belirtilmiştir “11.06.2011 tarih ve 27961 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yapım İşlerinde benzer iş grupları tebliği” nde yer alan A / IX grubu işler benzer iş olarak kabul edilecektir.

7.6.1 Mezuniyet belgeleri/diplomalar:

•İnşaat Mühendisliği bölümü” düzenlemesi yer almaktadır.

Endüstri Bölgeleri Yönetmeliği’nin “Amaç ve kapsam” başlıklı 1’nci maddesinde “(1) Bu Yönetmeliğin amacı, endüstri bölgelerinin kurulması, yönetimi ve işletilmesine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.

(2) Bu Yönetmelik, karma/ihtisas endüstri bölgesi, münferit yatırım yeri ve özel endüstri bölgelerinin kurulması, yönetilmesi ve faaliyete geçmesine ilişkin usul ve esaslar ile 9/1/2002 tarihli ve 4737 sayılı Endüstri Bölgeleri Kanununun uygulanmasına ilişkin diğer hususları kapsar.” hükmü,

Anılan Yönetmelik’in “İhale” başlık 11’inci maddesinde “Bakanlık tarafından gerekli harcamaları karşılanarak yatırıma hazır hale getirilen endüstri bölgeleri ile ilgili etüt, altyapı proje işlerinin gerçekleşmesine yönelik her türlü mal veya hizmet alımı ile yapım işleri ihaleleri, 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu ve 5/1/2002 tarihli ve 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu ile bu Kanunlar kapsamında çıkarılan ilgili mevzuata uygun olarak gerçekleştirilir.” hükmü,

Aynı Yönetmelik’in “Kontrollük hizmetleri” başlıklı 18’inci maddesinde “(1) Yönetici şirket tarafından gerekli harcamaları karşılanarak yatırıma hazır hale getirilen endüstri bölgelerinde; altyapı ve üstyapı projelerinin kontrolü, arazi kontrolü ve bunlara ilişkin altyapı ve üstyapı inşaatlarının yapım kontrolü Bakanlık veya özellik arz eden işler için Bakanlıkça veya yönetici şirketçe belirlenen müşavir firma tarafından yapılır.

(2) Yatırımcılar tarafından hazırlanan altyapı ve üstyapı projelerinin kontrolü, arazi kontrolü ve bunlara ilişkin üstyapı inşaatlarının yapım kontrolü Bakanlık veya özellik arz eden işler için Bakanlıkça veya yönetici şirketçe belirlenen müşavir firma tarafından yapılır.

(3) Müşavir firmanın yönetici şirket tarafından belirlenmesi durumunda, Bakanlık ile müşavir firma arasında yapılacak protokol ile müşavir firmanın yetki ve sorumlulukları belirlenir.” hükmü yer almaktadır.

Başvuru sahibi tarafından beyan edilen iş deneyim belgesinde;,

İş sahibinin “MDS Mekanik Dizayn Sis. Müh. Proje İnş. Taah. Tic. ve San. Ltd. Şti.”,

İşin adının “Star Rafineri ve Lİman Sahasındaki; Regülatör İmalat ve Montajları, Drenaj Tesisleri, Rezervuarlar, Taşkın Koruma Tesisleri ve Yapıları, Sel Kapanlarının İmalat ve Montajları”,

İşin yapıldığı yerin “İzmir İli, Aliağa İlçesi, Star Rafinerisi ve Liman Sahası”,

Uygulanan yapı tekniği’nin “Star Rafineri ve Lİman Sahasındaki; Regülatör İmalat ve Montajları, Drenaj Tesisleri, Rezervuarlar, Taşkın Koruma Tesisleri ve Yapıları, Sel Kapanlarının İmalat ve Montajları (A) ALT YAPI İŞLERİ IX. GRUP: SU YAPILARI” şeklinde belirtildiği,

Yüklenicinin adı soyadı veya ticaret unvanın “TESKON PROSES DEĞERLİ MADENLER FİNANSAL DANIŞMANLIK TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ” olduğu,

İlk sözleşme bedeli, Toplam sözleşme bedeli ve Gerçekleştirilen iş tutarının 195.880.000,00 TL olduğu

Belge tutarı kısmında, “195.880.000,00 TL ve (A) ALT YAPI İŞLERİ IX. GRUP: SU YAPILARI : % 100” bilgilerine yer verildiği tespit edilmiştir.

Kurum tarafından 31.08.2020 tarihli ve E.2020/12901 sayılı yazı ile İzmir Aliağa Belediye Başkanlığı Çevre ve İmar Başkanlığı’ndan “Tarafınızca 15.11.2019 tarih ve 10177-Y-ÖS-33-1 sayı ile Teskon Proses Değerli Maden. Finansal Danış. Tic. Ltd. Şti. adına “Star Rafineri ve Liman sahasındaki; Regülatör İmalat ve Montajları, Drenaj Tesisleri, Rezervuarlar, Taşkın Koruma Tesisleri ve Yapıları, Sel Kapanlarının İmalat ve Montajları” işi için düzenlenen “İş Bitirme” belgesinin düzenlenmesine dayanak teşkil eden tüm belgelerin (Noter onaylı sözleşme, SGK ödeme belgeleri, SMMM onaylı faturalar, birim fiyat metrajları, gerçekleştirilen imalatların ve bu imalatlara ilişkin işlerin oransal ve parasal tutarını gösteren söz konusu iş kapsamında düzenlenen kesin hakediş belgeleri) gönderilmesi talep edilmiş olup,

Anılan idarece 29.09.2020 tarihli ve E.9034 sayılı cevabi yazıda “SOCAR şirketinin kendi mülkiyeti olan arazi üzerinde yapmış olduğu tesis belediyemiz mücavir alan sınırları dahilinde yer almaktadır.

SOCAR firması belediyemiz sınırları dahilindeki kendilerine ait yetki sınırları içerisinde yer alan tüm kalıcı ve geçici tesisler, yatırım projelerinin uygulanmasına ilişkin özel sektör bünyesinde söz konusu iş kalemlerinin ehli olan firmalara bedel içeren noter onaylı sözleşmeler karşılığında yaptırıldığı ve sonrasındaki özel sektör bünyesinde taahhüt edilen işlere yönelik SGK belgeleri, hak ediş raporları ve her hakediş sonrası firmaların kestiği faturaları, sözleşme gereği taahhüt edilen iş kalemlerinin bitim sonrasındaki kabul belgelerinin belediyemize sunulması sonucunda; Belediyemizce Yapım İşleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İş deneyim belgesi düzenlemeye yetkili kurum ve kuruluşlar” başlıklı 43. maddesinin “(2) Gerçek kişilere veya yukarıda il özel idaresi tarafından, ilgili mevzuatı uyarınca yapı denetimi veya kabulü bunların dışındaki kuruluşlar tarafından yapılan işlerde ise bu mevzuat uyarınca yetkilendirilmiş kurumlar tarafından düzenlenir. Belediyenin ilgili birimi tarafından düzenlenen iş deneyim belgeleri belediye başkanı veya yetkili birim amiri tarafından, il özel idaresince belirtilenler dışındaki tüzel kişilere gerçekleştirilen işler için, belediye sınırları veya mücavir alan içinde ilgili belediye tarafından, belediye sınırları veya mücavir alan dışında düzenlenenler ise, vali veya yetkilendirdiği kişi tarafından onaylanır.”

Aynı Yönetmeliğ’in 45’nci maddesinde; ”(1) İş deneyim belgesi talebinde bulunanlar, yaptıkları işi veya görevi tevsik amacıyla, dilekçelerine aşağıda sayılan belgeleri ekleyerek, belge vermeye yetkili kurum veya kuruluşa başvururlar:

b) Özel sektöre taahhütte bulunan yükleniciler için; yapılacak iş karşılığı bedel içeren noter onaylı sözleşme, yapı ruhsatı, yapı kullanma izin belgesi, ilgili sigorta müdürlüğünden onaylı iş yeri bildirgesi, kat ve/veya arsa karşılığı inşaat işleri haricindeki işlerde bu belgelere ek olarak sözleşmeye ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir veya vergi dairesi onaylı suretleri” hükmü çerçevesinde Belediyemiz sınırları dahilinde ve yetki alanlarımızda bulunan iş bitirme belgesine konu işe ait ilgili firmanın 14.11.2019 tarih ve 18300 sayılı iş deneyim talep yazısı üzerine; Belediyemizce 15.11.2019 tarihli 10177-Y-ÖS-33-1 sayılı yüklenici iş deneyim belgesi düzenlenerek ilgili firmaya verildiği, verilen belgenin yapım işleri uygulama yönetmeliğinin ve benzer iş tebliğinin A9 Grubu işler grubunun içeriğinde yer alan tanımlamanın hemen hemen tamamını içerdiği sunulan hakedişler ve kabul tutanakları görüldüğünden dolayı ilgili firmaya A9 Grubu iş deneyim belgesi Belediyemizce tanzim edilerek ilgili firmaya verilmiş ve ayrıca Kamu ihale Kurumunun EKAP sistemine de ayrıca kaydı yapılmıştır. Yapılan tüm işlemler 4734 sayılı Kanun ve ikincil mevzuat çerçevesinde yapılmıştır.” ifadelerine yer verildiği anlaşılmıştır.

Söz konusu yazı ekinde bölge fotoğrafları, hakedişler, kabul tutanağı, SGK evrakları SMMM onaylı faturalar ve unvan değişikliği ticaret sicil gazetesi ile iş deneyim belgesine konu işe ait sözleşmenin gönderildiği görülmüştür.

Söz konusu sözleşmenin “İşin adı” başlıklı 1’inci maddede “Star Rafineri ve Liman sahasındaki; Regülatör İmalat ve Montajları, Drenaj Tesisleri, Rezervuarlar, Taşkın Koruma Tesisleri ve Yapıları, Sel Kapanlarının İmalat ve Montajları” bilgisi,

“Taraflar” başlıklı 2’nci maddesinde “İşveren: MDS Mekanik dizayn sistemleri Müh. Proje, İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti.

Yüklenici: Lekoğlu Fin. Dan. Değ. Mad. San. ve Tic. Ltd. Şti.” (21.08.2019 tarihli ve 9892 sayılı Ticaret Sicil Gazetesinde yeni unvanın Teskon Proses Değerli Madenler Finansal Danışmanlık Ticaret Limited Şirketi olarak değiştirilmiştir.)” bilgisi,

“İşin Kontrolü” başlıklı 10’uncu maddesinde “Yapılan işler süresince İŞVEREN’in kontrol teşkilatı, şantiye şefi ve/veya koordinatörü tarafından kontrol edilecektir. Yüklenici firma; İdare ve İşverenin talimatı ve direktiflerine aynen uymaya mecburdur.” bilgisi,

“İhtilafların Çözümlenmesi” başlıklı 21‘inci maddesinde “ Bu sözleşmeden doğabilecek ihtilafların halli için İZMİR Mahkemeleri yetkilidir.” bilgisi,

“Sözleşmenin yürürlüğe girmesi” başlıklı 25’inci maddesinde “ İş bu sözleşme ve ekleri taraflarca okunmuş ve kabul edilmiş ve (1) nüsha olmak üzere imzalanarak 04.06.2018 tarihinde yürürlüğe girmiştir.” bilgisi yer almaktadır.

Yazı ekinde yer alan belgeler arasında 09.09.2019 tarihli Geçici Kabul Tutanağının yer aldığı, söz konusu tutanaktan Geçici Kabul Heyeti’nde (İşveren) bir Genel Müdür Yardımcısı, bir Proje Müdürü, bir kontrol Mühendisi, bir Montaj Mühendisi olduğu ve tutanağın işveren firmaya ait 4 personel tarafından imzalandığı görülmüştür.

Aynı yazı ekinde yer alan hakediş raporlarının incelenmesi neticesinde, İmalatın Cinsi sütununda Sel Kapanları Kazı ve Dolgu İşleri, Regülatörler Kazı ve Dolgu İşleri, Regülatörler Kalıp, Demir ve Beton İşleri, Rezervuarlar Kazı ve Dolgu İşleri, Drenaj Tesisleri, Rezervuarlar Kazı ve Dolgu İşleri, Sel Kapanları Kalıp, Demir ve Beton İşleri, Taşkın Koruma Tesisleri Kalıp, Demir ve Beton İşleri, Taşkın Koruma Tesisleri Kazı ve Dolgu İşlerine yer verildiği görülmüştür.

Başvuru sahibinin iş bitirme belgesinin Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca düzenlemesi gerektiği iddialarına ilişkin olarak yapılan incelemede;

Endüstri Bölgeleri Yönetmeliği’nin yukarıda aktarılan ilgili maddelerinde, yönetici şirket tarafından gerekli harcamaları karşılanarak yatırıma hazır hale getirilen endüstri bölgelerinde; altyapı ve üstyapı projelerinin kontrolü, arazi kontrolü ve bunlara ilişkin altyapı ve üstyapı inşaatlarının yapım kontrolünün Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından gerçekleştirileceği anlaşılmaktadır.

Diğer taraftan, söz konusu belgeyi düzenleyen idarece gönderilen belgeler incelendiğinde anılan belgeler içerisinde yapı ruhsatı veya yapı kullanma iznine ilişkin belgelerin olmadığı, ayrıca Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 43’üncü maddesinin ikinci fıkrasına göre özel hukuk tüzel kişilerine gerçekleştirilen işler için belge düzenlemeye yetkili kurum ve kuruluşun belirlenmesinde söz konusu işin yapı denetim veya kabulü konusunda yetki alanı ve sahipliğinin esas alındığı, iddia konusu iş bitirme belgesini düzenleyen idarece gönderilen belgelerde kontrol ve denetime ilişkin herhangi bir belge veya bilgiye yer verilmediği, kaldı ki, iş deneyim belgesine konu işe ait sözleşmenin “İşin Kontrolü” başlıklı 10’uncu maddesinde “Yapılan işler süresince İŞVEREN’in kontrol teşkilatı, şantiye şefi ve/veya koordinatörü tarafından kontrol edilecektir. YÜKLENİCİ FİRMA; İDARE VE İŞVEREN’in talimatı ve direktiflerine aynen uymaya mecburdur.” düzenlemesin yer aldığı,

Yukarıda aktarılan sözleşmenin “Taraflar” başlıklı 2’nci maddesi incelendiğinde, iş deneyim belgesine konu işin işveren tarafının MDS Mekanik Dizayn Sistemleri Müh. Proje İnş. Taah. Tic. ve San. Ltd. Şti., yüklenici tarafının Lekoğlu Fin. Dan. Değ. Mad. San. ve Tic. Ltd. Şti. olduğu, dolayısıyla sözleşmenin her iki tarafının özel hukuk tüzel kişisi olduğu anlaşılmıştır. Bu nedenle, iş deneyim belgesine konu işin bedel içeren tek bir sözleşmeye dayalı olarak, Kanun kapsamındaki idareler ile Kanun kapsamı dışındaki diğer kamu kurum ve kuruluşlarına (kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ve vakıf yükseköğretim kurumları hariç) gerçekleştirilen işler arasında bulunmadığı, diğer bir anlatımla özel sektöre gerçekleştirilen bir iş olduğu göz önüne alındığında, iş deneyim belgesinin düzenlenmesi noktasında Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İş deneyim belgesi düzenlemeye yetkili kurum ve kuruluşlar” başlıklı 43’üncü maddesinin ikinci fıkrasının dikkate alınması gerektiği anlaşılmaktadır.

Öte yandan sözleşmenin “İşin Kontrolü” başlıklı 10’uncu maddesi incelendiğinde ise; işin kontrolünün yapılan iş süresince işverenin kontrol teşkilatı, şantiye şefi, ve/veya koordinatörü tarafından gerçekleştirileceği görülmüş olup sözleşmeye konu işin geçici kabulünün de işveren tarafından oluşturulan geçici kabul heyetince 09.09.2019 tarihinde gerçekleştirildiği “Geçici Kabul Tutanağı” üzerinden anlaşılmıştır.

Kurum tarafından 19.10.2020 tarihli ve 15397 sayılı yazı ile Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’ndan anılan iş deneyim belgesine konu işin yapıldığı yer olan “İzmir İli, Aliağa İlçesi, Star Rafinerisi ve Liman Sahası”nın 4737 sayılı Endüstri Bölgeleri Kanunu kapsamında Endüstri Bölgesi olarak kabul edilip edilmediği hususunda bilgi ve belgeler ile iş deneyim belgesine konu işin yapı denetimi veya kabulünde Bakanlık olarak dahillerinin bulunup bulunmadığı konusunda bilgi ve belgelerin Kuruma gönderilmesi talep edilmiştir.

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın 03.11.2020 tarihli ve 99 sayılı cevabi yazısında “İzmir İli, Aliağa İlçesinde bulunan, Star Rafinerisi ve Liman Sahasının da yer aldığı ve yazımız ekindeki haritada sınırları gösterilen alan, 20/10/2018 tarihli ve 30571 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 19/10/2018 tarih ve 190 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile 9/1/2002 tarihli ve 4737 sayılı Endüstri Bölgeleri Kanununun 4/Ç maddesine dayanılarak Socar Turkey Enerji Anonim Şirketi Özel Endüstri Bölgesi olarak ilan edilmiş olup, Bakanlığımız arşivlerinde yapılan araştırmalar sonucunda bahse konu İş Deneyim Belgesine ait iş ile ilgili olarak yapı denetimi veya kabulüne ilişkin bilgi ve belgeye rastlanılmamıştır.” ifadelerine yer verildiği görülmüştür.

İddia konusu iş deneyim belgesine konu sözleşmenin düzenlendiği tarih olan 04.06.2018 tarihinde yürürlükte bulunan Endüstri Bölgeleri Yönetmeliği’nin “Kontrollük Hizmetleri” başlıklı 34’üncü maddesinde “Endüstri bölgelerinde altyapı ve üstyapı projeleri, arazi kontrolü ile bunlara ilişkin altyapı ve üstyapı inşaatlarının yapım kontrolü Bakanlıkça veya yönetici şirketçe belirlenen müşavir firma tarafından yapılır. Müşavir firmanın yönetici şirket tarafından belirlenmesi durumunda Bakanlık uygun görüşünün alınması zorunludur.” hükmünün bulunduğu ve geçici kabulün yapıldığı tarih olan 09.09.2019 tarihinde yürürlüğe giren ve halen yürürlükte bulunan Endüstri Bölgeleri Yönetmeliği’nin “Kontrollük hizmetleri” başlıklı 18’inci maddesinde de endüstri bölgelerinde; altyapı ve üstyapı projelerinin kontrolü, arazi kontrolü ve bunlara ilişkin altyapı ve üstyapı inşaatlarının yapım kontrolü Bakanlıkça veya yönetici şirketçe belirlenen müşavir firma tarafından yapılacağı, müşavir firmanın yönetici şirket tarafından belirlenmesi durumunda, Bakanlık ile müşavir firma arasında yapılacak protokol ile müşavir firmanın yetki ve sorumluluklarının belirleneceği hüküm altına alınmış olduğu görüldüğünden endüstri bölgeleri ile alt yapı ve üst yapı işlerinin denetim ve kontrolünün Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı yetkisinde olduğu anlaşılmıştır.

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 43’üncü maddesinin ikinci fıkrasına göre ilgili mevzuatı uyarınca yapı denetimi veya kabulü belediye ve il özel idareleri dışındaki kuruluşlar tarafından yapılan işlerde iş deneyim belgelerinin ilgili mevzuatı uyarınca yetkilendirilmiş kurumlar tarafından düzenleneceği, ilgili yönetmelikte endüstri bölgeleri ile alt yapı ve üst yapı işlerinin denetim ve kontrolü yetkisinin Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nda olduğu, iş deneyim belgesi düzenlenmesi amacıyla belediyeye başvuruda bulunulmasının belediyenin yetki alanı dışında olan ve yapı ruhsatı düzenlemediği bir iş için belge düzenlemesi hususunda yetkili kılamayacağı dolayısıyla Aliağa Belediye Başkanlığı’nın iddia konusu belgeyi düzenleme yetkisinin bulunmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.

Bunun yanında, Teskon Proses Değerli Maden. Finansal Danış. Tic. Ltd. Şti. adına düzenlenen 15.11.2019 tarihli ve 10177-Y-ÖS-33-1 sayılı iş deneyim belgesinin iptali ve EKAP kaydının silinmesi gerektiği anlaşılmıştır. Bu bakımdan belgeyi düzenleyen İzmir Aliağa Belediye Başkanlığı’na bu hususta bildirim yapılması gerektiği sonucuna varılmıştır.

Diğer taraftan itirazen şikayete konu iş deneyim belgesi geçersiz olduğundan başvuru sahibi tarafından iş deneyim belgesine yönelik olarak ileri sürülen diğer iddialara ilişkin inceleme yapılmasına ihtiyaç duyulmamıştır.

Toplantı No	: 2020/051
Gündem No	: 58
Karar Tarihi	: 11.11.2020
Karar No	: 2020/UY.I-1852