iş ortaklığının her iki ortağının da sunduğu sözleşme kapsamında çalıştırılacak olan personelin tam zamanlı olarak çalışacağına dair bir düzenleme bulunmadığı hk

Toplantı No : 2019/050
Gündem No : 31
Karar Tarihi : 06.11.2019
Karar No : 2019/UH.I-1459
BAŞVURU SAHİBİ:

Seçsan Gıda Pazarlama Tur. Bil. İnş. San ve Tic. Ltd. Şti-Yemeksan Toplu Yemek ve Restoran Hizm. Turiz. Mak. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti İş Ortaklığı,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Uygulama ve Araştırma Hastanesi,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2019/320114 İhale Kayıt Numaralı “2019-2021 Yılı 18 Aylık Taşımalı Yemek Hizmeti Alımı” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Uygulama ve Araştırma Hastanesi tarafından 21.08.2019 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “2019-2021 Yılı 18 Aylık Taşımalı Yemek Hizmeti Alımı” ihalesine ilişkin olarak Seçsan Gıda Pazarlama Tur. Bil. İnş. San ve Tic. Ltd. Şti-Yemeksan Toplu Yemek ve Restoran Hizm. Turiz. Mak. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti İş Ortaklığının 18.09.2019 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 07.10.2019 tarih ve 41883 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 04.10.2019 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2019/1226 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

1) Aydın Adnan Menderes Üniversitesi tarafından 21.08.2019 tarihinde yapılan “2019-2021 Yılı 18 Aylık Taşımalı Yemek Hizmet Alımı” ihalesine istekli olarak katıldıkları, 12.09.2019 tarihinde taraflarına tebliğ edilen kesinleşen ihale kararında firmalarının değerlendirme dışı bırakıldığının bildirildiği, 18.09.2019 tarihinde idareye yapmış oldukları şikâyet başvurularının 25.09.2019 tarihinde taraflarına tebliğ edilen yazı ile reddedildiği,

İhale konusu işe ilişkin “Gıda İşletme Kayıt Belgesi (İşletme Kayıt Belgesi Faaliyet Alanı Kısmında Depo, Gıda Satış ve Perakende Faaliyetler Gösteren İşletmeler)” istenildiği, Ortak Girişimlerinin pilot ortağı olan Seçsan Gıda Paz. Tic. Ltd. Şti.nin sunduğu belgenin belirtilen yeterlik kriterlerini karşıladığı, Yemeksan Toplu Yemek ve Restoran Hizmetleri Turizm Makina İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti.nin sunduğu İşletme Kayıt Belgesi ile İdari Şartname’de istenilen belge arasında bir fark bulunmadığı, belgenin “Depo, gıda satış ve perakende faaliyetler” metnini içeren belgeyle değiştirilebileceğinin İzmir Tarım İl Müdürlüğü tarafından bildirildiği, belgelerin kapsam ve nitelikleri konusunda belgeleri düzenleyen kurumlardan teyit edilmesi ile her iki belgenin de kapsam dahilinde olduğunun görülebileceği,

2) Değerlendirme dışı bırakılmalarına bir diğer gerekçe olarak iş deneyim belgesi olarak sunulan belgelerde Sosyal Güvenlik Kurumu evraklarının olmaması olduğunu, sözleşme kapsamında personel çalıştırılması durumunda belgelere ek olarak sözleşme kapsamında personel çalıştırıldığını gösteren Sosyal Güvenlik Kurumu internet sayfası üzerinden düzenlenmiş ve idarece teyidi yapılabilen belgelerin sunulacağının hüküm altına alındığı, sunmuş oldukları fatura dönemlerinde personel çalıştırıldığının ancak çalıştırılan personellerin sadece sunulan sözleşme kapsamında görev almadıkları, sözleşmenin hazır yemek tedarikinden ibaret olduğu ve hazır yemeğin piyasadan da temin edilebileceği, İdari Şartname’nin 7.6’ncı maddesinde düzenlenen benzer iş olarak kabul edilecek işlerin birlikte mi ayrı mı benzer iş olarak kabul edileceği konusunda bir düzenleme olmadığı, imalat sürecinin yeterlik kriteri olarak öngörülmesine ilişkin bir ibarenin bulunmamasından özel sektöre gerçekleştirilen işlerine ilişkin sözleşme ve ekinde fatura örneklerinin eksiksiz olarak sunulduğu, bu gerekçe ile değerlendirme dışı bırakılmalarının ihale dokümanı ile mevzuat hükümlerine aykırı olduğu,

3) İdarenin işçilik hesaplamalarını gıda mühendisi için asgari ücret maliyetini esas alarak yaptığı, Gıda Mühendisleri Odası’nın belirlediği asgari ücretin altında gıda mühendisi çalıştırılamayacağının hüküm altına alındığı, birim fiyat teklif cetvelinde işçilik ücreti için satır açıldığı, birim fiyat teklif cetvelinin 1. satırında “Aşçı, Aşçı Yrd., Dağıtım Elemanı, Mutfak Personeli, Gıda Mühendisi vb. Personeller (Brüt Asgari Ücret)” düzenlemesinin bulunduğu, gıda mühendisi işçilik ücretinin hatalı olması nedeniyle yaklaşık maliyetin de hatalı hesaplandığı, idarenin hatalı yaklaşık maliyet üzerinden sınır değer hesapladığı ve isteklilerin bu sınır değer esas alınarak aşırı düşük teklif açıklaması yaptığı, bu durumun ihalenin sağlıklı sonuçlandırmasını engellediği iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı 10’uncu maddesinde “ İhaleye katılacak isteklilerden, ekonomik ve malî yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliklerinin belirlenmesine ilişkin olarak aşağıda belirtilen bilgi ve belgeler istenebilir:

b) Mesleki ve teknik yeterliğin belirlenmesi için;

1) İsteklinin, mevzuatı gereği ilgili odaya kayıtlı olarak faaliyette bulunduğunu ve teklif vermeye yasal olarak yetkili olduğunu kanıtlayan belgeler, …” hükmü,

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Aday veya isteklinin mesleki faaliyetini sürdürdüğünü ve teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler” başlıklı 38’inci maddesinde “… (4) İhale konusu işin yerine getirilmesi için alınması zorunlu olan ve ilgili mevzuatında o iş için özel olarak düzenlenen sicil, izin, ruhsat vb. belgelerin adaylar veya istekliler tarafından sunulmasına ilişkin hükümlere, ilan ve ön yeterlik şartnamesi veya idari şartnamede yer verilir. İş ortaklarının her birinin söz konusu belgeleri ayrı ayrı sunması, konsorsiyumda ise her bir ortağın kendi kısmına ilişkin belgeleri sunması zorunludur.” hükmü,

5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu’nun “İşletmelerin kayıt ve onayı” başlıklı 30’uncu maddesinde “(1) Bu Kanun kapsamındaki gıda ve yem işletmelerinden onaya veya kayıt işlemine tâbi olanlar ile onay ve kayıt işlemlerine ilişkin hususlar Bakanlıkça belirlenir. Onaya tâbi işletmeler için, faaliyete geçmeden önce Bakanlıktan onay alınması zorunludur. Kayıt işlemine tâbi işletmeler, faaliyetleri ile ilgili işletme kayıtlarını Bakanlığa yaptırmak zorundadır.

(4) Bu maddenin uygulanması ile ilgili usul ve esaslar Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelik ile belirlenir.” hükmü,

Anılan Kanun’un “Yürürlükten kaldırılan hükümler” başlıklı 47’nci maddesinde “(1) 27/5/2004 tarihli ve 5179 sayılı Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanun yürürlükten kaldırılmıştır. …” hükmü,

11.06.2010 tarihli ve 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu’na dayanılarak hazırlanan Gıda İşletmelerinin Kayıt ve Onay İşlemlerine Dair Yönetmelik’in “Tanımlar” başlıklı 4’üncü maddesinde “… (2) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında;

a) Bakanlık: Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığını,

b) Kanun: 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanununu,

c) İşletme kayıt belgesi ve numarası: İstenilen bilgi ve belgeleri tamamlanmış kayıt kapsamındaki gıda işletmelerine yetkili merci tarafından verilen belgeyi ve bu belge üzerinde yer alan, Ek-6’da belirtildiği şekilde kodlanacak olan harf ve rakamlardan oluşan belge üzerindeki numarayı,

f) Gıda işletmesi: Kâr amaçlı olsun veya olmasın kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek veya tüzel kişiler tarafından işletilen, gıdaların üretildiği/işlendiği/muhafaza edildiği/depolandığı/dağıtıldığı/nakledildiği/ satıldığı/servis edildiği herhangi bir aşaması ile ilgili herhangi bir faaliyeti yürüten işletmeyi,

g) Tesis: Bir gıda işletmesindeki herhangi bir birimi,

ğ) Yetkili Merci: Bu Yönetmelik kapsamındaki iş ve işlemlerin yürütülmesinde Bakanlık İl Müdürlüğünü, İl Müdürlüğünce yetki verilmesi halinde Bakanlık İlçe Müdürlüğünü, bu iş ve işlemlerin tetkik ve denetiminde Bakanlığı,

h)Gıda üretim yeri: Gıda maddelerinin ham maddeden başlayarak; depolama, tasnif, işleme, değerlendirme, dayanıklı hale getirme, ambalajlama işlerinden bir veya birkaçının yapıldığı ve gıda maddeleri satış yerlerine gönderilmek üzere depolandığı tesisler ile bu tesislerin tamamlayıcısı sayılacak yerlerin tamamını,

ı) Gıda satış yeri: Her türlü ham, yarı mamul ve mamul gıda maddelerinin toptan veya perakende dağıtım ve satışının yapıldığı ve bunların satış için depolandığı yerleri,

i) Toplu tüketim yeri: Gıda maddelerinin tekniğine uygun şekilde işlendiği, üretildiği ve aynı mekânda tüketime sunulduğu yerleri,

ifade eder. ” hükmü,

Aynı Yönetmelik’in “Kayıt usul ve esasları” başlıklı 6’ncı maddesinde “Depo, perakende, toplu tüketim işletmecileri Ek-2’deki; gıda üreten işletmeciler Ek-3’teki bilgi ve belgeler ile birlikte yetkili merciye başvururlar.

(2) Yetkili merci tarafından başvuru on beş iş günü içerisinde incelenir. Bilgilerin ve belgelerin eksiksiz hazırlanmış olması durumunda, gıda işletmelerine yetkili merci tarafından Ek-5’te yer alan işletme kayıt belgesi, Ek-14’te yer alan kayıt kapsamındaki gıda işletmelerinin faaliyet konuları belirtilerek düzenlenir. Gıda Hijyeni Yönetmeliği hükümlerine uygunluğu açısından ekmek, ekmek çeşitleri, diğer ekmek çeşitleri ve sade pide üreten işletmeler yerinde resmi kontrole tabi tutulur. Yerinde yapılan resmi kontrol sonucunda işletmenin uygun bulunması halinde Ek-5’te yer alan işletme kayıt belgesi, Ek-14’te yer alan kayıt kapsamındaki gıda işletmelerinin faaliyet konuları belirtilerek düzenlenir.

(7) Bakanlık kayıtlı gıda işletmeleri için liste oluşturur ve bu listeleri güncel tutar.” hükmü,

Anılan Yönetmelik’in “Diğer hükümler” başlıklı 13’üncü maddesinde “… (3) Gıda ve gıda ile temas eden madde ve malzemelerin üretim izni belgeleri tüm sonuçlarıyla iptal edilmiştir.” hükmü,

24.11.2016 tarihli ve 29898 sayılı T.C. Resmi Gazete’de yapılan değişiklik ile anılan Yönetmelik’in Ek-14’ünde belirtilen “Kayıt Kapsamındaki Gıda İşletmelerinin Faaliyet Konuları” 01.01.2017 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere aşağıdaki 6 grupta toplanmıştır.

“1- Gıda üretimi yapan işletmeler.

2- Depo, gıda satış ve diğer perakende faaliyet gösteren işletmeler.

3- Toplu tüketim işletmeleri.

4- Yerel marjinal ve sınırlı faaliyetler kapsamındaki işletmeler.

5- İstisnai hükümlere göre faaliyet gösteren işletmeler.

6- Ekmek, ekmek çeşitleri, sade pide üreten işletmeler.”

Yukarıda alıntılanan ilgili Yönetmelik hükümlerinden 01.01.2017 tarihinden sonra alınacak işletme kayıt belgelerinin belirtilen 6 faaliyet konusu esas alınarak düzenleneceği, bu tarihten önce alınmış belgelerin ise işletmenin faaliyet konusu değişmediği sürece geçerliliğini koruyacağı anlaşılmaktadır.

İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeleri teklifleri kapsamında sunmaları gerekir:

h) Gıda İşletme kayıt Belgesi (işletme kayıt belgesi faaliyet alanı kısmında “Depo, gıda satış ve perakende faaliyetler gösteren işletmeler yazan belgeler geçerli sayılacaktır.” düzenlemesi bulunmaktadır.

Aynı düzenlemeye İhale İlanı’nın 4.1.1.3’üncü maddesinde de yer verildiği görülmüştür.

Teknik Şartname’nin “İşin Konusu” başlıklı 1’inci maddesinde “ADÜ Uygulama ve Araştırma Hastanesi’nde yatan hasta ve hasta refakatçıları ile personelin beslenme gereksinimlerini karşılamak üzere beslenme ve diyetetik biriminin öngördüğü ilkeler doğrultusunda kahvaltı, normal ve diyet yemekleri için; yiyeceklerin satın alınmasında ve hedef kitleye ulaşıncaya kadar tüm iş alanlarında;

yemeklerin hazırlanması,
pişirilmesi,
klinik dağıtım ofislerine, klinik, personel yemekhanelerine taşınması,
kliniklerde ve yemekhanelerde yemek yiyen nöbetçi personele yemeklerin sunulması ve dağıtılması,
yatan hasta ve refakatçılara yemek dağıtımının sağlanması,
yemeğin yapıldığı mutfakta, klinik dağıtım ofislerinde ve yemekhanelerde ilaçlama dahil tüm temizlik hizmetlerinin verilmesini kapsamaktadır.” düzenlemesi,

“Hizmetin Tanıtımı” başlıklı 2’nci maddesinde “ADÜ Uygulama ve Araştırma Hastanesi’nde;

18 AY TAHMİNİ ÖĞÜN ADET SAYISI

Sabah Kahvaltısı

Öğle

Akşam

Ara Öğün

Personel ve hasta

522.380

883.620

546.000

170.000

Not: Yukarıdaki sayılar sabit sayılar olmayıp, değişiklik gösterebilir. Ödemelerde günlük yenilen yemek sayıları esas alınacaktır.

Hastane yönetimi, öğünlere göre günlük yemek sayısını, yani yemek yiyecek kişi sayısını yemeğin verileceği günden bir gün önce firmaya bildirecek, bu miktarlara ilave gerektiğinde, ilave miktar aynı gün saat 10.00’a kadar firma yetkilisine bildirilecektir.

Yüklenici Firma öğle yemeğini en geç 10:45’te, Akşam yemeğini en geç 15:45’te hastane mutfağına teslim edecektir. Şehir hastanesine de aynı saatlerde yemek teslimi yapılacaktır.

Ayrıca yüklenici yemekhane turnike geçişlerini baz alarak haftalık yenen yemek sayısını Cuma günü hastane yönetimine bildirecek ve bir sonraki haftanın yemek sayıları hastane yönetimi tarafından bu sayılara göre belirlenecektir.” düzenlemesi,

“Kahvaltı, Normal Yemek ve Diyet Yemeklerinin şekli” başlıklı 3’üncü maddesinde “Haftanın 7 günü sabah kahvaltısı, öğlen yemeği, akşam yemeği ve ara öğün gerektiren diyetli hasta yemeklerinin hastaların ve refakatçilerin odalarına kadar nakli, gece kahvaltısı, öğlen ve akşam yemeğinin hazırlanması, pişirilmesi, taşınması yemek salonundaki self servis düzeninde dağıtımı, ekmek, su servisi, bu kapsamdaki hizmet alanlarının temizliği yüklenici firmaya aittir.” düzenlemesi,

“Verilecek Hizmetin Cinsi” başlıklı 4’üncü maddesinde “Bu hizmet yüklenici firmanın kendisine ait mutfağında, yemekhanelerde, hasta servis dağıtım ofislerinde ve hasta odalarında yerine getirilecektir.” düzenlemesi,

“Pişirme” başlıklı maddesinde “Kahvaltı ve yemeklerin pişirilmesi, yüklenici firmanın Aydın İli Merkez Efeler İlçesine en fazla 60 km mesafede kendisine ait veya yüklenici firmanın kiralayacağı, ruhsatlı, uygun kapasiteli yemek fabrikasının ve toplu yemek mutfağının TS 8985 İş Yerleri-Yemek Fabrikaları ve toplu yemek mutfakları standartlarına uygun işyerlerinde hazırlanıp, hastaneye getirilerek servis yapılacaktır…” düzenlemesi,

“Taşıma” başlıklı maddesinde “Pişirilen yemekler yemekhaneler ve klinik servis dağıtım ofislerine ısıyı uzun süre muhafaza eden, dökülmeyi önleyen kapalı gastronomlar veya ısı üreten kapalı arabalarla çelik kaplarda ve kapaklı olarak firma personeli tarafından taşınacaktır. Bu malzemeler firma tarafından temin edilecektir. Firma idarenin tespit ettiği sayıda sıcak dağıtım ve taşıma aracı bulundurmak zorundadır…Yemek fabrikasından hastaneye yemekler en az 3 adet frigo firik araçlarla teslim edilecektir…” düzenlemesi,

“Dağıtım” başlıklı maddesinde “Hasta ve refakatçilerin yemekleri ve kahvaltılıkları, firma personelince, doğru istem-doğru hasta ilkesi çerçevesinde, klinik diyetisyenlerinin denetiminde, sıcak arabalarda, servis kaplarında, sıcak yemek sıcak, soğuk yemek soğuk hijyenik koşullarda ve hasta odalarında servis yapılacaktır…” düzenlemeleri yapılmış olup, söz konusu düzenlemelerden ihale konusu iş kapsamında ADÜ Uygulama ve Araştırma Hastanesi’nde yatan hasta ve hasta refakatçıları ile personelin beslenme gereksinimlerini karşılamak üzere 18 ay yemek ihtiyaçlarının hazırlanması, pişirilmesi, dağıtımı ile yemeğin yapıldığı mutfak, klinik dağıtım ofislerin ve yemekhanelerin ilaçlama dahil tüm temizlik hizmetlerine yönelik yemek hizmetlerinin gerçekleştirileceği ve yemeğin pişirilmesinin yüklenicinin mutfağında yapılacağı, taşınması ve dağıtımı işinin de yüklenici tarafından yerine getirileceği anlaşılmaktadır.

Yukarıda belirtilen mevzuat hükümleri doğrultusunda başvuru sahibi İş Ortaklığı’nın özel ortağı Yemeksan Toplu Yemek ve restoran Hiz. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından TR-35-K-030357 kayıt numarası ile İzmir valiliği İl Gıda, Tarım ve hayvancılık Müdürlüğü’nce düzenlenen İşletme Kayıt Belgesi’nin sunulduğu, belgenin ilk veriliş tarihinin 28.02.2014 ve belgede belirtilen işletmenin faaliyet konusunun “Toplu Tüketim İşletmeleri” olduğu görülmüştür.

Başvuru sahibi tarafından sunulan işletme kayıt belgesinin faaliyet konusu ile ilgili olarak söz konusu belgeyi düzenleyen İzmir İl Tarım ve Orman Müdürlüğü’ne gönderilen 23.10.2019 tarih ve 2019/19255 sayılı yazı ile belgenin konusunun, idarenin İdari Şartname’nin şikayete konu maddesinde yapılan düzenlemesi doğrultusunda “Depo, gıda satış ve perakende faaliyetler gösteren işletmeler” konusunu kapsayıp kapsamadığının sorulması üzerine anılan Müdürlükçe gönderilen 25.10.2019 tarih ve E.3273124 sayılı yazıda “5996 sayılı Veteriner Hizmetleri Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu kapsamında 17.12.2011 tarih ve 28145 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Gıda İşletmelerinin Kayıt ve Onay İşlemlerine Dair Yönetmeliğe istinaden, faaliyet konularına göre tüm gıda işletmelerinin İşletme Kayıt Belgesi ve/veya İşletme Onay Belgesi alması zorunludur. İşletme Kayıt Belgesi, söz konusu Yönetmeliğin Ek-14’ünde yer alan faaliyet konuları belirtilerek başvuruda bulunulan adres için düzenlenmektedir.

-İşletme toplu tüketim faaliyeti gösteriyor ise İşletme Kayıt Belgesinde işletmenin faaliyet konusu “Toplu Tüketim İşletmeleri” olarak belirtilmekte,

-İşletme gıda depolama ve/veya gıda satış yeri ve/veya perakende faaliyet gösteren bir işletme ise İşletme kayıt Belgesinde işletmenin faaliyet konusu “Depo, gıda satış ve diğer perakende faaliyet gösteren işletmeler” olarak belirtilmekte,

-İşletme kayıt kapsamında gıda üretim faaliyeti gösteriyor ise İşletme Kayıt Belgesinde işletmenin faaliyet konusu “Gıda Üretimi Yapan İşletmeler” olarak belirtilmektedir.

Bu kapsamda lokanta, restoran gibi işletmelerin İşletme Kayıt Belgesinde faaliyet konusu “Toplu Tüketim İşletmeleri” olarak belirtilmektedir. Bu işletmeler dışarıya toplu yemek verememektedir.

Hazır yemek, tabldot yemek üretimi yapan işletmeler 5996 sayılı kanun gereği “perakende” işletme sayıldıkları için İşletme Kayıt Belgesinde faaliyet konusu “Depo, gıda satış ve diğer perakende faaliyet gösteren işletmeler” olarak belirtilmektedir. (Ancak hazır yemek tabldot yemek üretimi yapan işletmelere, yönetmelik değişiklikleri öncesi faaliyet konusu “gıda üretimi” olarak düzenlenmiş mevcut kayıt belgeleri de bulunabilmektedir.) Bu işletmeler dışarıya taşımalı, toplu yemek gönderebilmektedir. Ayrıca bu işletmelerin İstihdamı Zorunlu Personel (Gıda mühendisi, ziraat mühendisi (gıda ve süt bölümü), kimya mühendisi, kimyager, diyetisyen, ev ekonomisi yüksekokulu beslenme bölümü, veteriner hekim) bulundurması zorunludur.

İlgi yazınız ekinde gönderilen İşletme kayıt Belgesi, 10044 Sokak No:15/2 Çiğli/İzmir adresinde bulunan Yemeksan Toplu Yemek ve Restoran Hiz. San. ve Tic. Ltd. Şti. ünvanlı işletmenin belirtilen adreste toplu tüketim faaliyetinde bulunduğunu göstermektedir. Bu adreste üretilen yemeklerin “toplu tüketim” faaliyet konusu ile farklı işletme/kurumlara dağıtımı yapılamaz. İşletmelerin faaliyet göstereceği her bir adres için İşletme Kayıt Belgesi alması gerekmektedir. Hastane vb. kurumların mutfaklarında faaliyet gösterecek işletmelerin ilgili İl/İlçe Tarım ve Orman Müdürlüklerine başvuru yaparak İşletme Kayıt Belgesi alması gerekmektedir…” şeklinde görüş bildirilmiştir.

Başvuru sahibince idareye yapılan şikayet başvurusuna idarece verilen cevap yazısında da “…Yemek fabrikaları 24.11.2016 tarih ve 29898 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak 01/01/2017 tarihinde yürürlüğe giren Gıda İşletmelerinin Kayıt ve Onay İşlemlerine Dair Yönetmeliğin Ek-14’ünün 2. Maddesinde belirtilen “Depo, gıda satış ve diğer perakende faaliyet gösteren işletmeler” bölümüne dahil edilmiştir. Aydın İl Tarım ve Orman Müdürlüğünden alınan görüş yazısına istinaden “İşletme kayıt belgesi” faaliyet alanı kısmında “Depo, gıda satış ve diğer perakende faaliyet gösteren işletmeler” yazan yemek fabrikaları yemek dağıtımı yetkisine sahip olduğu” belirtilmiştir…” şeklindeki ifadeyle şikayet reddedilmiştir.

İdarece verilen cevap yazısında bahsi geçen Aydın İl Tarım ve Orman Müdürlüğü’nün yazısı ile ilgili yapılan incelemede, idarenin anılan Müdürlüğe başka bir ihalenin konusu olarak 22.04.2019 tarih ve E.7007 sayı ile bilgi talep edilen yazı gönderdiği, söz konusu yazıda “Üniversitemiz öğrencileri ve personelinin yemek ihtiyacının karşılanması için 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu gereğince her yıl yemek hizmeti ihalesi yapılmaktadır. İhalenin idari ve teknik şartnamesinde işin adı malzemeli yemek hazırlama, dağıtım ve sonrası hizmetleri alımı olarak tanımlanmış olup, yemekler Kurumumuz mutfağında yapılıp Aydın merkez ve ilçe birimlerimiz yemekhanelerine dağıtım yapılması şeklindedir. İhaleye katılacak firmalardan söz konusu hizmet için İşletme Kayıt Belgesi istenmiş olup, bu belgeye ait Gıda İşletmelerinin Kayıt ve Onay İşlemlerine Dair Yönetmeliğin 24.11.2016 tarih-29898 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak 01.01.2017 tarihinde yürürlüğe giren Ek-14’de belirtilen kayıt kapsamındaki gıda işletmelerinin faaliyet konularının kapsamlarının açıklanmasına ve ayrıca yukarıda belirtilen ihale konusu hizmetin hangi kapsamda bulunduğu, 01.01.2017 tarihinde yürürlüğe giren yeni faaliyet konularının firmaların sahip oldukları İşletme kayıt Belgelerinde yazan önceki faaliyet konularına hangi yeni faaliyet konularının karşılık geldiğinin ivedi bilinmesine ihtiyaç duyulmuştur.” hususlarının sorulduğu ve yine anılan Müdürlüğün idareye gönderdiği 26.04.2019 tarih ve E.1330530 sayılı yazısında “İlgi yazınızda belirtilen yemek fabrikaları; 24.11.2016 tarih ve 29898 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak 01.01.2017 tarihinde yürürlüğe giren Gıda İşletmelerinin Kayıt ve Onay İşlemlerine Dair Yönetmeliğin Ek-14’ünün 2.maddesinde belirtilen “Depo, gıda satış ve diğer perakende faaliyet gösteren işletmeler bölümüne girmektedir. İşletme kayıt belgesi faaliyet alanı kısmında “Depo, gıda satış ve diğer perakende faaliyet gösteren işletmeler” yazan yemek fabrikaları yemek dağıtımı yapma yetkisine sahiptir.” şeklinde görüş bildirildiği tespit edilmiştir.

İdari Şartname’nin 7.1’inci maddesinin (h) bendinde Gıda İşletme Kayıt Belgesi istenildiği ve belge üzerinde faaliyet alanı kısmında “Depo, gıda satış ve perakende faaliyetler gösteren işletmeler yazan belgelerin geçerli sayılacağı yönünde belirleyici bir düzenlemeye yer verildiği ve diğer taraftan buna ek olarak Teknik Şartname’nin aktarılan maddelerinde yemeğin kuruluş mutfağında değil yüklenicinin kendi mutfağında hazırlanıp, taşınması ve yemekhanelere dağıtımının sağlanması ile ilaçlama dahil tüm temizlik işlemlerinin yapılması işlerini kapsadığı hususları bir arada değerlendirildiğinde,

Yukarıda bahsi geçen İzmir İl Tarım ve Orman Müdürlüğü’nün görüş yazısında belirtilen İşletme kayıt Belgesinde faaliyet konusu “Toplu Tüketim İşletmeleri” olan işletmelerin dışarıya toplu yemek veremeyeceği tespitinden hareketle, başvuru sahibi iş ortaklığının özel ortağı olan Yemeksan Toplu Yemek ve Restoran Hiz. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan İşletme Kayıt Belgesinde belirtilen adreste toplu tüketim faaliyetinde bulunulduğu ve bu adreste üretilen yemeklerle ilgili “toplu tüketim” faaliyet konusu ile farklı işletme ya da kurumlara dağıtım yapamayacağı göz önüne alındığında, başvuru sahibinin İşletme Kayıt Belgesinin bu haliyle ihale dokümanına uygun olmadığı düşüncesiyle idarenin söz konusu isteklinin teklifini değerlendirme dışı bırakması işleminde mevzuata bir aykırılık bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:

İdari Şartname’nin 7.5.1’inci maddesinde iş deneyim belgesi ve benzer iş tanımına ilişkin olarak “İsteklinin teknolojik ürün deneyim belgesi ya da yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektörde bedel içeren tek bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;

a) İlk ilan tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet alımlarıyla ilgili iş deneyimini gösteren belgeleri veya

b) Devredilen işlerde devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme bedelinin en az % 80’inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet işlerine ilişkin deneyimini gösteren belgeleri, sunması zorunludur. İstekli tarafından teklif edilen bedelin % 40’den az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin veya teknolojik ürün deneyim belgesinin sunulması gerekir.

İş ortaklığında pilot ortağın, istenen iş deneyim tutarının en az % 70’ini, diğer ortakların her birinin, istenen iş deneyim tutarının en az % 10’unu sağlaması ve diğer ortak veya ortakların iş deneyim tutarı toplamının ise istenen iş deneyim tutarının % 30’undan az olmaması gerekir. Ancak, ihaleye katılan iş ortaklığının ortakları tarafından ortaklık oranları ve yapısı aynı olmak kaydıyla daha önce kurulmuş olan iş ortaklığının gerçekleştirdiği bir işten elde edilen iş deneyimini gösteren belgelerin sunulması halinde, pilot ortak ve diğer ortakların her birinin birinci cümledeki oranlara göre asgari iş deneyim tutarını sağlaması koşulu aranmaz. Konsorsiyumda ise her bir ortağın kendi kısmı için istenen iş deneyim tutarını sağlaması zorunludur.

İsteklinin teknolojik ürün deneyim belgesini sunması halinde, iş deneyimine ilişkin yeterlik kriterini sağladığı kabul edilir. İş ortaklığında teknolojik ürün deneyim belgesini sunan ortağın kendisine ait iş deneyim tutarına ilişkin asgari yeterlik kriterini sağladığı kabul edilir. Konsorsiyum ortağının teknolojik ürün deneyim belgesini sunması halinde ise, belgeyi sunduğu kısım veya kısımlar için iş deneyimine ilişkin yeterlik kriterini sağladığı kabul edilir.

7.6. Benzer iş olarak kabul edilecek işler aşağıda belirtilmiştir:

Kamu veya özel sektöre gerçekleştirilmiş taşımalı, malzemeli yemek pişirme, servisi, sunumu, her türlü toplu yemek işleri.…” düzenlemesine yer verilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı 10’uncu maddesinde “İhaleye katılacak isteklilerden, ekonomik ve malî yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliklerinin belirlenmesine ilişkin olarak aşağıda belirtilen bilgi ve belgeler istenebilir:

b) Mesleki ve teknik yeterliğin belirlenmesi için; …

…2) İstekli tarafından kamu veya özel sektöre bedel içeren bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak; …

…d) Son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan mal ve hizmet alımlarına ilişkin deneyimi gösteren belgeler,” hükmü yer almaktadır.

Yukarıda yer alan düzenlemeler uyarınca, idarelerce istekli tarafından kamu veya özel sektöre bedel içeren bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak iş deneyim belgelerinin istenebileceği hüküm altına alınmıştır.

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İş deneyimini gösteren belgeler” başlıklı 39’uncu maddesinde “(1) İş deneyimini gösteren belgelerin istenildiği ihalelerde; teknolojik ürün deneyim belgesinin ve yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektörde bedel içeren tek bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;

a) İlk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet alımlarıyla ilgili iş deneyimini gösteren belgelerin,

b) Devredilen işlerde devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme bedelinin en az % 80’inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet işleriyle ilgili iş deneyimini gösteren belgelerin,

istenilmesi zorunludur.

(2) İlk ilan veya davet tarihi ile ihale veya son başvuru tarihi arasında kabul işlemleri tamamlanan hizmet işleri, ilgisine göre birinci fıkranın (a) veya (b) bendi kapsamında değerlendirilir.

(3) İş deneyiminin belirlenmesi amacıyla;

a) Açık ihale usulüyle yapılan ihaleler ile Kanunun 21 inci maddesinin (b), (c) ve (f) bentlerine göre yapılan ihalelerde, teklif edilen bedelin % 25’i ile % 50’si aralığında idarece belirlenecek bir orandan az olmamak üzere,

ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgeler ile teknolojik ürün deneyim belgesinin sunulması istenir.

(5) İş ortaklığında pilot ortağın, istenen iş deneyim tutarının en az % 70’ini, diğer ortakların her birinin, istenen iş deneyim tutarının en az % 10’unu sağlaması ve diğer ortak veya ortakların iş deneyim tutarı toplamının ise istenen iş deneyim tutarının % 30’undan az olmaması gerekir. Ancak, ihaleye katılan iş ortaklığının ortakları tarafından ortaklık oranları ve yapısı aynı olmak kaydıyla daha önce kurulmuş olan iş ortaklığının gerçekleştirdiği bir işten elde edilen iş deneyimini gösteren belgelerin sunulması halinde, pilot ortak ve diğer ortakların her birinin birinci cümledeki oranlara göre asgari iş deneyim tutarını sağlaması koşulu aranmaz. Konsorsiyumda ise her bir ortağın kendi kısmı için istenen iş deneyim tutarını sağlaması zorunludur. …” hükmü,

Aynı Yönetmelik’in “İş deneyim belgesi düzenlenemeyen hallerde iş deneyimini gösteren diğer belgeler ve bu belgelerde aranacak kriterler” başlıklı 47’nci maddesinin (a) bendinde “ (1) Gerçek kişilere veya iş deneyim belgesi düzenlemeye yetkili olmayan her türlü kurum ve kuruluşa bedel içeren tek bir sözleşmeye dayalı olarak gerçekleştirilen işlerde, iş deneyim belgesi düzenlenemez. Bu durumda, bitirilen işlere ilişkin iş deneyiminin belgelendirilmesinde aşağıdaki esaslar uygulanır:

(a) Yurtdışında gerçekleştirilen işler hariç bu madde kapsamında yer alan işlerde; sözleşme ve bu sözleşmenin uygulanmasına ilişkin olarak 213 sayılı Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri çerçevesinde düzenlenen; fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir veya vergi dairesi onaylı suretleri veya serbest meslek makbuzu nüshaları ya da bu nüshaların noter, yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir veya vergi dairesi onaylı suretleri, personel çalıştırılan işlerde ise bu belgelere ek olarak o işe ait sözleşme kapsamında personel çalıştırıldığını gösteren Sosyal Güvenlik Kurumu internet sayfası üzerinden düzenlenmiş ve idarece teyidi yapılabilen belgeler, iş deneyimini gösteren belgelerdir. Aday veya istekli, iş deneyimini gösteren bu belgeleri başvuru veya teklifi kapsamında sunar. Bu maddede belirtilen işler için iş deneyim belgesi düzenlenmiş olsa bile, ihale komisyonunca dikkate alınamaz…” hükmü bulunmaktadır.

Yeterlik kriteri olarak iş deneyim belgesi istenilen hizmet alımı ihalelerinde, isteklilerin özel sektöre gerçekleştirdikleri işlerin tevsiki için yukarıda yer alan hüküm uyarınca bedel içeren bir sözleşme sunmalarının gerektiği ve söz konusu işe ait sözleşme kapsamında personel çalıştırıldığını gösteren ve idarece teyidi yapılabilen Sosyal Güvenlik Kurumu internet sayfası üzerinden düzenlenmiş belgeleri de teklif kapsamında temin edeceği hükme bağlanmıştır.

Başvuru sahibi olan Seçsan Gıda Pazarlama Tur. Bil. İnş. San ve Tic. Ltd. Şti.-Yemeksan Toplu Yemek ve Restoran Hizm. Turiz. Mak. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti İş Ortaklığının pilot ortağı olan Seçsan Gıda Paz. Tur. Bil .San. ve Tic. Ltd. Şti.nin iş deneyimini tevsiki için Yemeksan Tic. Ltd. Şti. ile yaptıkları 01.04.2015-31.12.2018 tarihleri arasında Yemeksan Tic. Ltd. Şti.nin personeline yemek hizmeti verilmesi işine ait sözleşme ve fatura sunduğu görülmüştür.

Başvuru sahibi İş Ortaklığı’nın pilot ortağı olan Seçsan Gıda Pazarlama Tur. Bil. İnş. San ve Tic. Ltd. Şti’nin sunduğu sözleşmenin “İşin konusu” başlıklı 2’nci maddesinde “İş bu sözleşme konusu Secsan Gıda Paz. Tic. Ltd. Şti. tarafından Yemeksan Tic. Ltd. Şti.’nin belirleyeceği adreslerde bulunan personel ve firmalara yemek hizmeti verilmesi ve tarafların üstlenmiş oldukları hak ve yükümlülüklerin düzenlenmesidir.” düzenlemesi,

“Tarafların Hak ve Sorumlulukları” başlıklı 3’üncü maddesinde “-Seçsan Gıda Paz. Tic. Ltd. Şti., Yemeksan Tic. Ltd. Şti. yukarıda yazılı adresinde bulunan işyerinde, yemek hizmetlerini, iş bu sözleşmede belirtilen şartlar çerçevesinde tam ve eksiksiz olarak yerine getirmeyi kabul ve taahhüt eder.

-Seçsan Gıda Paz. Tic. Ltd. Şti. çalıştıracağı işçiler için mevzuatın gerektirdiği belgeleri temin eder ve gerekli sağlık kontrollerini yaptırır.

-Aylık yemek listesi, bir önceki ayın 25’inde aylık olarak hazırlanmış şekilde Yemeksan Tic. Ltd. Şti.’ne sunulacak, gönderilen mönü formatı ve içeriği ile karşılıklı mutabakat sağlandıktan sonra hizmete girecektir.

-Yemek sayıları Yemeksan Tic. Ltd. Şti.’nin belirlediği rakamlar üzerinden gönderilecektir. Akşam menüsü ile ilgili eksiltme veya çoğaltma talepleri aynı gün içerisinde en geç saat 13’e kadar Seçsan tarafından kabul edilecektir.

-Seçsan ürettiği yemeklerin Türk Gıda Kodeksine uygun şartlarda üretilmesinden sorumludur.

-Gıda resmi tatil günleri de dahil olmak üzere haftada 7 gün teslim edilecektir.

-Yüklenici tarafından sağlanacak ekipman için müşteri herhangi bir ek ödeme talep etmeyecektir. Sözleşmenin süresi sona erdiğinde ve sözleşmeden doğan hukuki ilişki sona erdiğinde yüklenici tarafından müşterinin mutfağına verilen ekipman yüklenici tarafından alınacaktır. Yüklenici sözleşmenin süresi boyunca bu ekipmanın onarım ve bakım masraflarından sorumludur. Müşteriye ait ekipman teknik çalışma ömrü nedeniyle aşınma ve yıpranma dışında sözleşmenin süresi dolmadan müşteriye iletecektir.

…” düzenlemesi yapılmıştır.

Aynı Sözleşmenin devamı maddelerinde ise yemeklerin özelliği, işin bedeli, süresi, ödemeler, fiyat artışı, sözleşmenin feshi ve ihtilafların halli maddelerine yer verildiği görülmüştür.

Yine başvuru sahibi İş Ortaklığı’nın özel ortağı olan Yemeksan Toplu yemek ve rest. Hizm. Turiz. Mak. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti tarafından iş deneyim belgesi olarak sunulan sözleşmenin incelenmesinde de, sözleşmenin Koçtaş Yapı Marketleri Tic. A.Ş imzalandığı, hizmetin tanımının “Tedarikçi tarafından iş bu sözleşme kapsamında müşteriye verilecek olan endüstriyel yemek hizmetini ifade eder.” şeklinde, sözleşmenin konusunun “İş bu sözleşmenin konusunu, tedarikçi tarafından Koçtaş, Balçova, Bornova, Gaziemir ve Karşıyaka olmak üzere yemek hizmetlerinin iş bu sözleşmeye uygun olarak yerine getirilmesi ve bu hususta tarafların hak ve yükümlülüklerinin belirlenmesi oluşturur…”şeklinde, personele ilişkin yükümlülüklerin “ Tedarikçi, görev yapacak kişilerin her türlü güvenlik ve adli sicil araştırmasını titizlikle yapacak ve personelin söz konusu bilgilerini talep edilmesi halinde müşteri ile paylaşacaktır. Tedarikçi iş bu sözleşmenin ifası sırasında uygun fiziki özellik, teknik bilgi, eğitim ve tecrübeye sahip personel istihdam edecek olup, personelinin ücret, izin, prim ve sair tüm yasal haklarının zamanında ve eksiksiz olarak ödenmesinden, iş kanunu hükümlerine göre çalışanların hakları ve çalışma şartları, çalışanlara gerekli ekipmanın sağlanması, çalışanların sağlık işleri ve çalışma şartları, çalışanların yiyeceği ve içeceği, çalıştırdığı kişilerin uygunsuzlukları ve benzeri durumlardan doğrudan doğruya sorumludur. Tedarikçi, personeli tarafından müşteriye iş hukuku, iş güvenliği ile ilgili iletilecek her türlü tazminat talebini münferiden gayri kabulü rücu ödeyecektir. Tedarikçi ve personeli müşterinin iç yönetmelik, iç tüzük ve talimatlarına uygun olarak görev yapacaktır. Tedarikçi personelini temiz iş kıyafeti ile tıraşlı ve tertipli şekilde hijyen kurallarına uygun olarak çalıştırmayı kabul ve taahhüt eder. Tedarikçi personeli hizmetlerini ifa ederken işin görüldüğü her alanda standart formalarını giymekle yükümlüdür. Tedarikçi personeline ait aylık SSK bordroları tedarikçi tarafından işyerine asılacaktır. Tedarikçi personelinin üç ayda bir portör muayenelerini ve yılda bir kez akciğer filmlerini çektirir ve sonuçlarının talep edilmesi halinde müşteriye teslim edilir. Söz konusu kontrollere ilişkin masraflar tedarikçi tarafından karşılanacaktır. Müşteri işyerinde çalışan tedarikçi personelinin değiştirilmesini talep edebilir. Bu durumda gerekli değişiklik en kısa sürede gerçekleşecektir. Tedarikçi personelin ücretlerini iş mevzuatının ilgili maddelerinde belirtilen süre içinde ödemek zorundadır. Tedarikçi hakediş alamamasını, cezalı almasını ya da geç almasını, personel ücretlerini iş güvenliği sorumluluğu yürürlükteki İş Kanunu çerçevesinde tamamen tedarikçi şirkete aittir. Tedarikçi şirket her türlü tedbiri almak zorundadır.” şeklinde olduğu görülmüştür.

Ayrıca yine aynı Sözleşmenin Ek olarak “Verilecek Yemeğin Şekli” başlıklı maddesinde “Tedarikçi haftanın 7 günü öğlen ve akşam yemekleri şeklinde müşteriye hizmet verecektir.” düzenlemesi,

“Yemeğin pişirilmesi, müşteriye taşınması, korunması ve servise sunulması” başlıklı maddesinin (e) bendinde “Yemek saatleri müşteri tarafından belirlenecek, tedarikçi tarafından haftanın 7 günü ve tüm resmi tatiller de dahil her gün müşteriye yemek hizmeti verecektir. Müşteri yemek saatlerinde ve yemek yiyen personel sayısı bir gün önceden bildirilmek kaydıyla değişiklik yapılabilecektir.” düzenlemesi,

“Tedarikçi müşteriden (KOÇTAŞ), aylık istihkakını talep ederken müşteriye(Koçtaş’a)” başlıklı maddesinin (b) bendinde “Müşterinin mağazasında tedarikçi tarafından görevlendirilen yemekhane personellerine ait aylık SSK ve işsizlik sigortasının yatırmış olduğuna dair belgeyi…ibraz etmek zorundadır.” düzenlemeleri yapılmıştır.

Aynı sözleşmenin diğer maddelerinde mali hükümler, zarardan sorumluluk, sözleşmenin sona ermesi ve diğer hükümlere (yasal tebligat adresleri, feragat, gizlilik, yetkili mahkemesi damga vergisi vb.) yer verildiği tespit edilmiştir.

Tüm bu açıklamalar ışığında iş ortaklığının her iki ortağının da sunduğu sözleşmelerin incelenmesinde, sözleşme kapsamında çalıştırılacak olan personelin tam zamanlı olarak çalışacağına dair bir düzenleme bulunmadığı ve söz konusu işlerin mahiyeti dikkate alındığında tam zamanlı olarak personel istihdam edilmesini gerektiren bir iş olmadığı değerlendirildiğinden, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 47’nci maddesinde belirtilen sözleşme kapsamında personel çalıştırıldığını gösteren Sosyal Güvenlik Kurumu internet sayfası üzerinden düzenlenmiş ve idarece teyidi yapılabilecek belgeleri iş deneyimini tevsik amacıyla sunmuş olduğu sözleşme ve eki faturalarla birlikte sunmasına gerek olmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin bu konudaki iddiasının yerinde olduğu ve dolayısıyla idarece personel çalıştırıldığı gösteren belgelerin olmaması yönüyle başvuru sahibinin teklifinin reddedilmesi işleminin yerinde bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:

Başvuruya konu ihalenin 21.08.2019 tarihinde saat 11:00’de yapıldığı, ihale dokümanının başvuru sahibince 25.07.2019 tarihinde satın alındığı (EKAP üzerinden indirildiği) ihale dokümanına yönelik (gıda mühendisinin ücreti) 18.09.2019 tarihinde idareye şikayet başvurusunda bulunduğu idarenin şikayetin reddine ilişkin kararının 25.09.2019 tarihinde tebliğ edildiği, 21.08.2019 tarihinde başvuru sahibince ihaleye teklif verildiği, 12.09.2019 tarihinde tebliğ edilen kesinleşen ihale kararından sonra idareye 18.09.2019 tarihinde ihale dokümanına yönelik şikayet başvurusunda bulunduğu, idarenin 25.09.2019 tarihli cevabından sonra 07.10.2019 tarihinde Kuruma itirazen şikayet başvurusunda bulunduğu görülmüştür.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü maddesinde “İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunabilirler.

Başvurular üzerine ihaleyi yapan idare veya Kurum tarafından gerekçeli olarak;
a) İhale sürecinin devam etmesine engel oluşturacak ve düzeltici işlemle giderilemeyecek hukuka aykırılığın tespit edilmesi halinde ihalenin iptaline,

b) İdare tarafından düzeltme yapılması yoluyla giderilebilecek ve ihale sürecinin kesintiye uğratılmasına gerek bulunmayan durumlarda, düzeltici işlem belirlenmesine,
c) Başvurunun süre, usul ve şekil kurallarına uygun olmaması, usulüne uygun olarak sözleşme imzalanmış olması veya şikâyete konu işlemlerde hukuka aykırılığın tespit edilememesi veya itirazen şikâyet başvurusuna konu hususun Kurumun görev alanında bulunmaması hallerinde başvurunun reddine, karar verilir…” hükmü,

“İdareye şikâyet başvurusu” başlıklı 55’inci maddesinde “Şikâyet başvurusu, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden itibaren 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye yapılır. İlanda yer alan hususlara yönelik başvuruların süresi ilk ilan tarihinden, ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan diğer hükümlerine yönelik başvuruların süresi ise dokümanın satın alındığı tarihte başlar.

İlan, ön yeterlik veya ihale dokümanına ilişkin şikâyetler birinci fıkradaki süreleri aşmamak üzere en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabilir. Bu yöndeki başvuruların idarelerce ihale veya son başvuru tarihinden önce sonuçlandırılması esastır…

İdare, şikayet başvurusu üzerine gerekli incelemeyi yaparak on gün içinde gerekçeli bir karar alır. Alınan karar, şikayetçi ile diğer aday veya istekliler ile istekli olabileceklere karar tarihini izleyen üç gün içinde bildirilir. İlan ile ihale veya ön yeterlik dokümanına yönelik başvurular dışında istekli olabileceklere bildirim yapılmaz.

Belirtilen süre içinde bir karar alınmaması durumunda başvuru sahibi tarafından karar verme süresinin bitimini, süresinde alınan kararın uygun bulunmaması durumunda ise başvuru sahibi dahil aday, istekli veya istekli olabilecekler tarafından idarece alınan kararın bildirimini izleyen on gün içinde Kuruma itirazen şikayet başvurusunda bulunulabilir…” hükmü,

Yapılan inceleme sonucunda, başvuru sahibinin idarenin işçilik hesaplamalarını gıda mühendisi için asgari ücret maliyetini esas alarak yaptığı, ancak Gıda Mühendisleri Odası’nın belirlediği asgari ücretin altında gıda mühendisinin çalıştırılamayacağının hüküm altına alındığı, buna karşılık birim fiyat teklif cetvelinin 1.satırında gıda mühendisinin de içinde bulunduğu personele brüt asgari ücret üzerinden ödeme yapılacağı düzenlemesinin uygun olmadığı ve hatalı yaklaşık maliyet hesaplamasına da yol açacağı şeklindeki iddiasının esasen ihale dokümanına yönelik olduğu anlaşılmıştır.

Başvuru sahibince 21.08.2019 tarihinde ihaleye teklif verildiği, kesinleşen ihale kararının 12.09.2019 tarihinde tebliğ edilmesinden sonra idareye 18.09.2019 tarihinde tekrar esasen ihale dokümanına yönelik şikâyet başvurusunda bulunduğu, idarenin şikayetin reddine ilişkin cevabının 25.09.2019 tarihinde bildirilmesi üzerine başvuru sahibinin 07.10.2019 tarihinde Kuruma itirazen şikâyet başvurusunda bulunduğu anlaşılmıştır.

İdareye yapılan 18.09.2019 tarihli dokümana yönelik şikâyet başvurusuna ilişkin olarak yapılan incelemede, 4734 sayılı Kanun’un yukarda belirtilen hükümleri gereği, şikâyetçinin ihale dokümanına yönelik olarak en geç ihale tarihinden (21.08.2019) 3 (üç) işgünü öncesine kadar idareye şikâyet başvurusunda bulunması gerekirken (16.08.2019), bu süreyi geçirdikten sonra (18.09.2019) idareye şikâyet başvurusunda bulunduğu, bu başvuruya idarece verilen cevap üzerine Kuruma itirazen şikâyet başvurusunda bulunulduğu ve dolayısıyla ihale dokümanına yönelik söz konusu başvurunun idareye süresinde yapılmadığı anlaşılmıştır.

Bu itibarla, 4734 sayılı Kanunun 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince ihale dokümanına yönelik başvurunun süre yönünden reddi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.

Diğer taraftan idarece hazırlanan yaklaşık maliyet cetvelinin incelenmesinde ise İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dâhil olan masraflar” başlıklı 25’inci maddesine herhangi bir aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

Oybirliği ile karar verildi.