İş Ortaklığının sunmuş olduğu  aşırı düşük beton harcı analiz girdisine ilişkin alınan fiyat teklifinin dayanağı olarak Ek-O.6 Satış Tutarı Tespit Tutanağının sunulduğu tutanakta fiyat teklifini veren kişi tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde toplam beton harcı satışı yapıldığının beyan edildiği görülmüş olup ihale konusu işte kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mal miktarının en az 1/20’si kadar  satış yapılmadığı anlaşıldığından teklifinin bu gerekçeyle de reddedilmesi gerektiği hk

BAŞVURU SAHİBİ:

İstcon İnş. Yat. San. ve Tic. A.Ş.,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Karayolları 2. Bölge Müdürlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2021/114862 İhale Kayıt Numaralı “(Akhisar-Sındırgı) Ayr – Gördes Yolu Km:0+000-54+400 Arası Toprak Tesviye, Sanat Yapıları ve Üstyapı İkmal İşi” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Karayolları 2. Bölge Müdürlüğü tarafından 08.04.2021 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “(Akhisar-Sındırgı) Ayr – Gördes Yolu Km:0+000-54+400 Arası Toprak Tesviye, Sanat Yapıları ve Üstyapı İkmal İşi” ihalesine ilişkin olarak İstcon İnş. Yat. San. ve Tic. A.Ş.nin 27.12.2021 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 10.01.2022 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 14.01.2022 tarih ve 2000 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 14.01.2022 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2022/56 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi Burakcan İnş. ve Tic. Ltd. Şti. – Hüsamettin Peker İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının ve ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi Feza Taah. A.Ş. – Uluova İnş. ve Mak. San. Ltd. Şti. İş Ortaklığının aşırı düşük teklif açıklamalarının mevzuata aykırı olduğu, şöyle ki;

a) İşçilik maliyeti için fiyat teklifi alındığı, iş kalemlerinin analiz girdilerinde sıralanan makinist, usta, ustabaşı, lağımcı, ateşleyici, operatör, demirci ustası, marangoz vb. kalifiye personelin ücretlerinin asgari ücret üzerinden hesaplandığı, vasıflı işçinin asgari ücretle çalışmasının hayatın olağan akışına uygun düşmeyeceği, sigortalının tazminatının hesaplanmasında gerçek ücretin esas alınması gerektiği, söz konusu personelin asgari ücretle çalışmayacağı kabul edilerek ve meslek kuruluşlarından sorularak bildirilen ücretin esas alınması ve analiz girdilerinin buna göre hesaplanması gerektiği,

b) İsteklilerin nakliye hesabına ilişkin açıklamaları incelendiğinde;

– 2200-P poz numaralı iş kaleminde “Yarma ve yan ariyet genel” analizi için verilen 2500 m mesafesinin kullanılmadığı,

– 2200-P ve 2202-P poz numaralı iş kalemlerinde yer alan “Ariyet ocağından getirilecek veya depoya gidecek kazı” analiz girdisi için tek bir nakliye hesabının kullanıldığı, ancak 2200-P pozundaki “Ariyet ocağından getirilecek veya depoya gidecek kazı” analiz girdisinin, depoya taşınacak (3.100.000 m³ x 0,35485 =) 1.100.035 m³ malzemeye ilişkin nakliye analiz girdisi olduğu, 2202-P pozundaki “Ariyet ocağından getirilecek veya depoya gidecek kazı” analiz girdisinin ise 1.900.000 m³ malzemeye ilişkin nakliye analiz girdisi olduğu, iki ayrı nakliye girdisi birbirinden bağımsız analiz girdileri olduğu için tek bir hesaplama yapılarak kullanılmasının mevzuata uygun olmadığı, isimleri aynı olsa bile nakliye girdilerinin her iş kaleminde işin türü ve miktarı değiştiği için ayrı hesaplanması gerektiği, ayrıca depo sahalarının 1.100.035 m³ malzeme sığacak büyüklükte olması gerektiği, ariyet ocaklarının toplam kapasitesinin ise 1.900.000 m³ olması gerektiği, açıklama kapsamında kapasiteleri gösterir belgelerin sunulmadığı, depo sahası olarak kullanılacak alanların uygunluğunu değerlendirmek amacıyla ruhsat, döküm izni, sahiplik durumu, taahhütname, muvafakatnamelerin, depo kirası ve arazi kirası gibi belgelerin sunulması gerektiği, ocak sahalarının ve depo alanlarının faal olmadığı, brükner ve eki hafriyat ve paralı taşıma metraj cetveli düzenlenmeden yapılan hesaplamaların gerçeği yansıtmadığı, ihale dokümanı ekinde bulunan projelerde belirtilen dolgu ve yarma kilometreleri gözetilmeden yapılan lineer hesaplamanın işin yapım şartlarına uygun olmadığı, nakliye hesaplamalarının yanlış yapıldığı, nakliye girdisine ilişkin açıklamanın idarece belirlenen formüle uygun olarak yapılmadığı, malzeme ocaklarına ilişkin sunulan ruhsatların yürürlükte olmadığı, söz konusu sahalardan malzeme teminine imkân bulunmadığı, malzemelerin temin edileceği malzeme ocaklarının ve depo yerlerinin itinererle gösterilmediği, ocaklardan kullanılacak malzemelerin Karayolları Teknik Şartnamesine uygunluğu konusunda gerekli deneylerin yapılmadığı ve bu deney sonuçlarının sunulmadığı, kullanılan mesafeyi tevsik eden belgelerin sunulmadığı,

– 6100-P poz numaralı iş kaleminde yer alan “PM alttemel veya temel karışımının plentten serim yerine nakli” analiz girdisi için idarece verilen nakliye mesafesinden daha düşük mesafe kullanıldığı, plent yerlerinin itinererde gösterilmediği, kullanılacağı belirtilen tesislere ait işletme ruhsatı, işletme izin belgesi, işyeri açma ruhsatları, kapasite raporları, ÇED raporları gibi belgelerin sunulmadığı, üstyapı kalınlıklarına göre imalat itinererinin gösterilmediği, ortalama taşıma mesafesi hesabının nasıl yapıldığına ilişkin herhangi açıklama yapılmadığı ve belge sunulmadığı, “PM alttemel veya temel karışımının plentten serim yerine nakli” analiz girdisi için nakliye mesafesinin değiştirilmesinin idare tarafından öngörülen yerlerden başka yerlere plent kurulduğu anlamına geldiği, bu doğrultuda açıklama istenilen analiz girdileri içerisinde bulunan “PM alttemel veya temel için gerekli malzemenin konkasörden plente nakli” analiz girdisi için idarece verilen 1000 m mesafenin kullanılmasının mümkün bulunmadığı, gösterilen plent yerlerine 1000 m mesafede konkasör kurulacak yerler için belgelerin sunulması gerektiği halde tevsik edici dokümanların sunulmadığı, konkasörün yerinin değişmesi durumunda idare tarafından açıklama istenmeyecek analiz girdisi durumunda bulunan “PM alttemel veya temel için gerekli taşın ocaktan konkasöre nakli” analiz girdisi için belirlenen 300 m değişeceğinden analiz girdisinin açıklama istenecek duruma geleceği,

– 17.002/K-P poz numaralı iş kaleminde “taş nakli” analiz girdisi için idarece verilen 15 km mesafesinin kullanılmadığı, kullanılacağı belirtilen taş ocaklarına ait ocak ruhsatları, işletme ruhsatı, işletme izin belgesi, işyeri açma ruhsatları, patlayıcı madde ruhsatı, ÇED raporları gibi belgelerin sunulmadığı, ocaklara ilişkin alınan taahhütname ve muvafakatnamelerin yapılan açıklamaların tevsiki için uygun olmadığı, verilen itinererde taş ocağının yerinin gösterilmediği ve buna ilişkin bir belge sunulmadığı, ortalama taşıma mesafesi hesabının nasıl yapıldığına ilişkin bir açıklama yapılmadığı ve belge sunulmadığı, taşıma mesafesinin aşırı düşük teklif açıklaması yapılabilecek şekilde değiştirildiği,

c) Analizlerde akaryakıt girdisi için belirlenen birim fiyatın, en yüksek işlem hacimli 8 firmanın akaryakıt fiyatlarına ilişkin raporda yer alan fiyatların %90’ından düşük olduğu, ayrıca akaryakıta ilişkin yoğunluk değerinin 0,8200 kg – 0,845 kg arasında olması gerekirken yanlış belirlendiği, hesaplamalarda yanlış ölçü biriminin kullanıldığı,

ç) “C 30/37 beton harcı gri renkte, normal hazır beton harçları (TS EN 206-1+A1)” analiz girdisi için fiyat teklifi alınarak açıklama yapıldığı, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.16’ncı maddesi doğrultusunda idare tarafından azami 180 km mesafe verilmiş olmasına rağmen Türkiye’de (transmikser) kamyonlar (N2 – N3) için hız limitlerinin yerleşim yeri içinde 50 km/sa, şehirlerarası çift şeritli yollarda 80 km/sa, bölünmüş yollarda 85 km/sa, otoyollarda 90 km/sa olduğu, söz konusu azami mesafenin otoyollar için uygun olduğu görülmekle beraber beton nakliyesi için kullanılacak güzergâhın Karayolu Trafik Yönetmeliğinde düzenlenen azami hız sınırları dikkate alınarak değerlendirilmediği, Karayolları Teknik Şartnamesi’nin “308.07.04.01 Yaş Karışım Hazır Beton Taşınması” başlıklı bölümünde belirtilen “…. Karıştırma donanımı olan araçlarla veya transmikserlerle betonun boşaltma işlemi, çimento ile suyun ilk temasından itibaren 120 dakika sonunda tamamlanmalıdır” maddesi ile uygunluk göstermediği ve bu konuda tevsik edici belgelerin sunulmadığı, beton imalatlarının bütün güzergah boyunca yapılacağı, bu doğrultuda imalatların yapılacağı yer ile beton santrali arasında en uzak mesafenin belirlenmesinin gerektiği, ancak sunulan nakliye mesafe belgelerinde bu durumun göz ardı edildiği, güzergah içi taşımaların eklenmediği, idarece verilen mesafenin işin teknik olarak yapılmasına uygun olmadığı belirlendiğinden altlığının sunulması gerektiği, söz konusu analiz girdisi için alınan fiyat tekliflerine ilişkin düzenlenen tutanaklarda bulunan fatura bilgileri tablosundaki ürün ile fiyat teklifine konu edilen ürünün aynı olup olmadığının anlaşılamadığı, fiyat teklifine esas satış tutarı tespit tutanağındaki miktarın iş kapsamında gerekli toplam C 30/37 beton harcı miktarının 1/20’si olma şartını sağlamadığı, fiyat teklifini veren firmanın işletme ruhsatı, işletme izin belgesi, işyeri açma ruhsatları ve ÇED raporlarının sunulmadığı, fiyat teklifinde beton harcının anılan standarda uygun olduğuna dair bir ifadeye yer verilmediği ve betonun anılan standarda uygun olduğunun taahhüt edilmediği,

d) “Portland Çimentosu (Torbalı) (TS EN 197-1 CEM I 42,5 N)” analiz girdisi için alınan fiyat teklifine ilişkin düzenlenen tutanaklarda fatura bilgileri tablosunda yer alan ürün ile fiyat teklifine konu edilen ürünün aynı olup olmadığının anlaşılamadığı, fiyat teklifine esas satış tutarı tespit tutanağındaki miktarın iş kapsamında gerekli toplam miktarın 1/20’si olma şartını sağlamadığı,

e) “Amonyum nitrat, fuel-oil karışımı” analiz girdisi için alınan fiyat teklifine esas satış tutarı tespit tutanağındaki miktarın iş kapsamında gerekli toplam Amonyum nitrat, fuel-oil karışımı miktarının 1/20’si olma şartını sağlamadığı, Amonyum nitrat, fuel-oil karışımı için fiyat teklifi veren firmanın amonyum nitrat üreticisi olmadığı, sadece alım satımını yaptığı, bu nedenle satın aldığı bedelden daha düşük fiyata satış yapmasının kabul edilemeyeceği, söz konusu firmanın alış satış faturalarının incelenerek karar verilmesi gerektiği, yine fiyat teklifi alınarak açıklama yapılan analiz girdilerinde Tebliğ açıklamalarına uygun hareket edilmediği, fiyat teklifini veren firmanın patlayıcı madde satma ruhsatının bulunmadığı, söz konusu patlayıcı maddelerin özel izinle satılan ve özel izne tabi ruhsata dayalı olarak satılabilecek malzemeler olduğu,

f) Üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınarak açıklanan demir fiyatının, ihale tarihindeki fabrika satış fiyatlarının ve piyasa satış fiyatlarının çok altında olduğu, hayatın olağan akışına ve piyasa şartlarına uygun olmadığı, fiyat teklifinde “Beton çelik çubuğu, nervürlü Ø8-12 mm (S420,B420B-C,B500B-C)” ve “Beton çelik çubuğu, nervürlü Ø14-32 mm (S420,B420B-C,B500B-C)” analiz girdilerinin fiyat teklifi veren üçüncü kişiler tarafından defter kayıtlarında ince (8-12) ve kalın (14-32) olarak belirtilmediği halde fiyat teklifinde ayrı ayrı fatura ve defter kayıtlarından oluşmuş gibi fiyat teklifi düzenlendiği, satış tutarı tespit tutanakları ve/veya tutanaklara esas olan defter kayıtları ve faturalar istenildiğinde bu durumun açıkça ortaya çıkacağı, söz konusu ürünün teknik özelliklerinin açıklama istenilen analiz girdisiyle aynı olup olmadığının anlaşılamadığı,

g) “Çam Kereste 2. Sınıf” analiz girdisi için alınan fiyat teklifine esas satış tutarı tespit tutanağındaki miktarın iş kapsamında gerekli toplam çam kerestesi miktarının 1/20’si olma şartını sağlamadığı, konu edilen ürünün teknik özelliklerinin açıklama istenilen analiz girdisiyle aynı olup olmadığının anlaşılamadığı, piyasa satış fiyatlarının çok altında olduğu, hayatın olağan akışına ve piyasa şartlarına uygun olmadığı,

ğ) Kum (tuvenan, elenmiş yıkanmış) (08.009/1)(makine ile temin) için alınan fiyat teklifine esas satış tutarı tespit tutanağındaki miktarın iş kapsamında gerekli toplam kum miktarının 1/20’si olma şartını sağlamadığı, konu edilen ürünün vasıflarının açıklama istenilen analiz girdisiyle aynı olup olmadığının anlaşılamadığı,

h) 17.002/K-P, 2200-P ve 2202-P poz numaralı iş kalemlerinde “Ekskavatör ve dragline tipi makinalar 210 HP (21/2Yd³)” analiz girdisi, 2200-P poz numaralı iş kaleminde “Paletli delgi makinesi (112 KW, 152 HP, 2500 rpm, Ankraj, zemin çivisi bulon barbakan deliği delinmesi için)” analiz girdisi ve 6100-P poz numaralı iş kaleminde “Konkasör Primer 15×24 inç + sekonder 24×16 inç eleme ve yükleme tertibatlı, 25 m³/saat 1 inç ve 40 m³/saat 2 inç randımanlı” analiz girdisi için aşırı düşük teklif açıklamasında;

– Makine girdilerine yönelik piyasadan fiyat teklifi alındığı, ancak makine ve ekipman girdilerinin bileşenlerinden amortismana yönelik yapılacak açıklamalarda, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanan rayiçlerin kullanılması veya makine ve ekipmanların isteklinin kendi malı olması halinde edinim bedeli üzerinden açıklama yapılması gerektiği, üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile amortisman girdisinin açıklanmasına imkan bulunmadığı,

– Aşırı düşük teklif açıklamasında amortismanı tamamlanmış olarak gösterilen makinelerin edinim tarihleri incelendiğinde ekonomik ömürlerini tamamlamadıkları,

– Kendi malı araçların isteklinin kendi malı olduğunu gösterir belgelerle tevsik edilmediği, amortisman süresini tevsik eden yasal belgelere yer verilmediği, makinelerin maliyet hesabında amortisman dışında yer alan giderlerin (yedek parça, tamir-bakım, sermaye faizi, sigorta, nakil-montaj-demontaj) tutarının söz konusu makine için Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın belirlediği katsayılar üzerinden hesaplanan tutarın altında olmaması gerektiği, ancak makine ve ekipmanlar için alınan fiyat tekliflerinin amortisman dışında kalan gider kalemlerini karşılamadığı,

– Aşırı düşük teklif açıklamasında ekonomik ömrünü tamamlamış ve firma aktifinde yer almakta olan makineler için amortisman değeri düşülerek girdi maliyetinin hesap edildiği,

– Firma aktifinde yer alan makineler ile idare tarafından hazırlanan aşırı düşük teklif açıklama analizlerinde yer alan makinelerin teknik özellikleri ve kapasitelerinin tam olarak uygun olması gerekirken tam uygunluk sağlanmadığı, dolayısıyla açıklamada kullanılan makinelerin teknik özelliklerinin yer aldığı ruhsat, yevmiye defteri, satış kayıtlarına ait faturalar vb. belgelerin istenilerek teknik özelliklerin uygunluğunun kontrolünün yapılması gerektiği,

– Caterpillar marka ekskavatörlerde tam olarak 210 HP gücünde olan motorun üretiminin yapılmadığı, Burakcan İnş. ve Tic. Ltd. Şti. – Hüsamettin Peker İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının aşırı düşük teklif açıklamasında kendine ait ekskavatörün motor gücünü tevsik eden belgenin yuvarlama hesabı kullanılarak 210 HP olarak belirtilmiş olması gerektiği, motor gücünün KW olarak değerinin belirtilerek tam hesabının sorgulanması gerektiği, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın belirlediği katsayıların (yedek parça, tamir-bakım, sermaye faizi, sigorta, nakil-montaj-demontaj) “Ekskavatör ve dragline tipi makinalar 210 HP (21/2Yd³)” olarak üretimi yapılan makineler için kullanılabileceği, makinenin üretimindeki teknik özelliklerin tam olarak bu değerleri karşılamaması durumunda bu katsayıların farklılık göstereceği, bu sebepten ötürü makinenin ilk tescil belgesinin ve teknik özelliklerinin sorgulanması gerektiği, gerekli araştırma yapılmadan teklifin kabul edilmesinin mevzuata aykırı olacağı,

ı) 10.01.2022 tarihinde taraflarına gönderilen kararda Burakcan İnş. ve Tic. Ltd. Şti. – Hüsamettin Peker İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı için belirtilen “sunulan belgelerle ilgili fiyat teklifine dayanak teşkil eden faturalar ve kendi malı makine tescil belgesi” hususlarındaki araştırmaların Feza Taah. A.Ş. – Uluova İnş. ve Mak. San. Ltd. Şti. İş Ortaklığı ve Nil Yapı Malz. ve İnş. Tic. A.Ş. için de yapılması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,

            b)  Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,           

c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,

           gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir…” hükmü,

4857 sayılı İş Kanunu’nun “Hafta tatili ücreti” başlıklı 46’ncı maddesinde “Bu Kanun kapsamına giren işyerlerinde, işçilere tatil gününden önce 63’üncü maddeye göre belirlenen iş günlerinde çalışmış olmaları koşulu ile yedi günlük bir zaman dilimi içinde kesintisiz en az yirmidört saat dinlenme (hafta tatili) verilir…” hükmü,

Anılan Kanun’un “Çalışma süresi” başlıklı 63’üncü maddesinde “Genel bakımdan çalışma süresi haftada en çok kırk beş saattir. Aksi kararlaştırılmamışsa bu süre, işyerlerinde haftanın çalışılan günlerine eşit ölçüde bölünerek uygulanır…” hükmü,

213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun “Normal amortisman” başlıklı 315’inci maddesinde “Mükellefler amortismana tâbi iktisadî kıymetlerini, 320’nci maddenin dördüncü fıkrası saklı kalmak üzere, Maliye Bakanlığının tespit ve ilân edeceği oranlar üzerinden itfa ederler. İlân edilecek oranların tespitinde iktisadî kıymetlerin faydalı ömürleri dikkate alınır.” hükmü,

Anılan Kanun’un “Amortisman uygulama sureti” başlıklı maddesinin “b) Süre bakımından” alt başlıklı 320’nci maddesinde “Amortisman süresi, kıymetlerin aktife girdiği yıldan başlar…” hükmü,

365 sıra nolu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği’nde “Vergi Usul Kanununun 315’inci maddesinde 5024 sayılı Kanunla yapılan değişiklikle, amortisman oranlarının iktisadi kıymetlerin faydalı ömürleri dikkate alınmak suretiyle Bakanlığımızca belirleneceği hükme bağlanmıştır.

Bu hükme istinaden belirlenen oranlar, iktisadi kıymetlerin kullanıldıkları yerler itibariyle 333 ve 339 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğleri ekindeki listelerde gösterilmiş ve uygulamayla ilgili gerekli açıklamalara yer verilmiştir.

…

Diğer taraftan, Kanunun 320’nci maddesinde amortisman süresinin, kıymetlerin aktife girdiği yıldan başlayacağı hükme bağlanmıştır. Buna göre, mükellefler tarafından iktisap edilerek defter kayıtlarına geçirilen, değerleme gününde envantere dahil olan ve kullanılma şartı aranmaksızın kullanılmaya hazır halde bulunan iktisadi kıymetler için amortisman ayrılabilecektir. Bu kapsamda kullanılabilmesi kayıt ve tescile tabi taşıtların, ilgili sicillerine yasal süresi içerisinde kayıt ve tescil işlemi yapılmak şartıyla; aktife alındıkları dönemden itibaren amortismana tabi tutulması mümkün bulunmaktadır.” açıklaması,

333 sıra nolu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ekinde,

düzenlemesi,

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler” başlıklı 41’inci maddesinde “…(3) İsteklinin kendi malı olan tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman; ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir raporu ile tevsik edilir. Tevsik işleminin aslına uygunluğu noter tarafından onaylanmış ruhsat örneklerinin sunularak yapılması halinde örnek çıkarma işleminin ilan veya davet tarihinden sonra yapılmış olması zorunludur…” hükmü,

Karayolları Trafik Yönetmeliği’nin “Hız sınırları” başlıklı 100’üncü maddesinde “Karayolları Trafik Kanununda ve bu Yönetmelikte yazılı kayıt ve şartlar dışında ve aksine bir işaret bulunmadıkça yol durumlarına göre römorksuz araç cinsleri için saatteki asgari ve azami hız sınırları aşağıda gösterilmiştir.

kilometredir…” hükmü,

Araçların Satış, Devir ve Tescil Hizmetlerinin Yürütülmesi Hakkında Yönetmelik’in “Tanımlar” başlıklı 3’üncü maddesinde “(1) Bu Yönetmeliğe göre;

a) Genel tanımlar

1) Araç: Karayollarında kullanılabilen motorlu, motorsuz ve özel amaçlı taşıtlar ile iş makineleri ve lastik tekerlekli traktörlerin genel adıdır…” hükmü,

Anılan Yönetmelik’in “Tescile yetkili kuruluşlar” başlıklı 9’uncu maddesinde “…(2) Bu Yönetmeliğe göre;

…

c) İş makinesi türünden araçların; kamu kuruluşlarına ait olanları ilgili kuruluşlar, özel ve tüzel kişilere ait olanlardan tarım kesiminde kullanılanlar ziraat odaları, tarım kesiminde kullanılanların dışında kalan ve sanayi, bayındırlık ve diğer kesimlerde kullanılanların tescilleri üyesi oldukları ticaret, sanayi veya ticaret ve sanayi odaları,

…

tarafından yapılır, belge ve plakaları verilir.” hükmü,

Aynı Yönetmelik’in “Araç tescil belgesi alma zorunluluğu” başlıklı 11’inci maddesinde “(1) Bütün motorlu araçlar ile bu Yönetmelikte tescili zorunlu kılınan motorsuz araçların sahipleri, araçlarını noterlere ya da ilgili tescil kuruluşlarına tescil ettirmek ve araç tescil belgesi almak zorundadırlar.” hükmü,

 “Araç tescil belgesi ve geçerliliği” başlıklı 12’nci maddesinde “(1) Araç tescil belgesi, araca ve araç sahibine ilişkin bilgileri içeren ve tescile yetkili olanlar tarafından düzenlenen belgedir.

…

(3) Aracın satışı veya devri, hurdaya çıkarılması, üzerinde teknik değişiklik yapılması ve kullanım amacının değişmesi hallerinde aşağıdaki hükümler saklı kalmak üzere araç tescil belgesi geçersiz sayılır:

a) Üzerinde renk ve teknik değişiklik yapılan veya kullanım amacı değiştirilen araçlara ait araç tescil belgeleri, sahiplerinin gerekli uygunluğu sağlamaları bakımından Kanunun 32 nci maddesinin birinci fıkrası gereğince otuz gün süre ile geçerliliğini korur…” hükmü,

 “İlk tescil” başlıklı 13’üncü maddesinde “(1) Tescil işleminin yapılabilmesi için sahiplik belgesi, uygunluk belgesi, zorunlu mali sorumluluk sigortası poliçesi ve özel tüketim vergisi ödeme belgesinin aslının ibraz edilmesi zorunludur. Ancak bu belgelere ait bilgilerin ilgili kamu kurum veya kuruluşları ile gerçek veya diğer özel hukuk tüzel kişilerinin elektronik verileri üzerinden alınabilmesi veya teyidi halinde, ibraz zorunluluğu aranmayabilir. Araçların İmal, Tadil ve Montajı Hakkında Yönetmeliğin 2 nci maddesi kapsamında tip onayı veya münferit onay isteğe bağlı olan ve bu Yönetmeliğin 22 nci maddesinin ikinci fıkrası kapsamında olan araçların tescilinde, imalatçı veya yetkili temsilcisi tarafından düzenlenmiş olan aracın teknik bilgilerini gösterir belge uygunluk belgesi yerine kabul edilir. Tamamlanmamış araçların tescili yapılmaz.

…

(7) Araçların ilk tescil işlemleri, aracın satın alınma veya trafik şahadetnamesinin düzenlendiği tarihten itibaren üç ay içinde ilgilisine göre herhangi bir noter veya Emniyet Genel Müdürlüğü trafik tescil kuruluşları tarafından elektronik ortamda gerçekleştirilir. Bu sürenin geçirilmesi halinde tescil işleminin yapılabilmesi için trafik idari para cezası karar tutanağının düzenlenmesi gerekir.” hükmü,

“Satış veya devir işlemi yapılan araçların noterler tarafından tescili” başlıklı 18’inci maddesinde “(1) Tescil edilmiş araçların her çeşit satış ve devirleri, satış veya devri yapılacak araçtan dolayı motorlu taşıtlar vergisi, gecikme faizi, gecikme zammı, vergi cezası ve trafik idari para cezası, 25/6/2010 tarihli ve 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 30 uncu maddesine göre verilen idari para cezaları ile geçiş ücreti borcu ve taşıt üzerinde satış ve/veya devri kısıtlayıcı herhangi bir tedbir veya kayıt bulunmadığının ve trafikten çekilmiş veya çekilecek araçlar hariç olmak üzere aracın geçerli muayenesi ile zorunlu mali sorumluluk sigortasının bulunduğunun tespit edilmesi halinde noterler tarafından yapılır. Noterler tarafından yapılmayan her çeşit satış ve devir işlemleri geçersizdir.

…

(3) İş makinelerinin satış ve devirleri ise araç üzerinde satış ve/veya devri kısıtlayıcı herhangi bir tedbir veya kayıt bulunmaması halinde, araç sahibi adına düzenlenmiş araç tescil belgesi esas alınarak noterler tarafından yapılır. Satış veya devir işlemi elektronik ortamda tescili yapan ilgili kuruluşa bildirilir. Elektronik ortamda bildirimin mümkün olmaması halinde ise satış veya devir işlemine ilişkin belgenin bir sureti üç iş günü içerisinde tescili yapan ilgili kuruluşa gönderilir.

(4) Satış veya devir işlemi sırasında araca ait tescil belgesi veya geçerlilik süresi bitmemiş olmak kaydıyla araç tesciline ilişkin geçici belge, bu belgelerin zayi olduğunun ilgilisi tarafından beyan edilmesi ve zayi bilgisinin ilgili kolluk birimi tarafından elektronik ortamdaki kayıtlara işlendiğinin noterlerce anlaşılması halinde ise elektronik ortamdaki tescil kayıtları esas alınır.

…

(12) Noterler tarafından yapılan araç satış veya devir işlemlerinin tamamlanmasıyla alıcı adına noterlerce araç tescil belgesi düzenlenir, gerekli bilgiler elektronik ortamda saklanır.” hükmü,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde “45.1.1. Yapım işleri ihalelerinde, 4734 sayılı Kanunun 36 ncı maddesi uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun sunan geçerli teklifler tespit edildikten sonra;

Yaklaşık maliyetin % 120’sinin üzerindeki ve % 40’ının altındaki teklifler dikkate alınmaksızın, geçerli tekliflerin aritmetik ortalaması ve standart sapması hesaplanır.

…

45.1.1.5. Bu madde kapsamında sınır değer hesaplanmasında, 4734 sayılı Kanunun 36 ncı maddesi uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun sunan isteklilerin teklifleri “geçerli teklif” olarak dikkate alınacaktır.

45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az olmamak üzere makul bir süre verilir. Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.

…

45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden (45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de belirtecektir.

İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.

…

45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede; teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;

…

b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri

sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz sunulması istenmeyecektir.

…

Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında veya aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı ekinde verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.

45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider” tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.

Örneğin; isteklinin, “150 dozlu demirsiz beton” iş kalemi için Bayındırlık ve İskan Bakanlığının 16.001 poz numaralı birim fiyatını (2010 B.F: 97,86 TL) teklif etmesi, “200 dozlu demirsiz beton” iş kalemi için Bayındırlık ve İskan Bakanlığının 16.002 poz numaralı birim fiyatının (2010 B.F: 104,00 TL) üzerinde 105,00 TL teklif vermesi, 250 dozlu demirsiz beton” iş kalemi için Bayındırlık ve İskan Bakanlığının 16.003 poz numaralı birim fiyatının kar ve genel gider hariç tutarına, (110,13/1,25=88,10 TL) kendi belirlediği % 18 kar ve genel gider karşılığı eklemek suretiyle 103,96 TL (88,10 x 1,18) teklif etmesi ve teklif ettiği söz konusu birim fiyatları aşağıdaki örnek listede gösterildiği şekilde tablo halinde göstermesi durumunda; bu üç iş kalemi için analiz düzenlemesi zorunlu değildir.

İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde belirtilmemesi durumunda, söz konusu iş kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.

İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda, istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.

45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.

…

45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede; çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.

45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.

45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;

a) Yapım yönteminin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,

gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.

45.1.11. yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının açıklanması gereklidir.

45.1.12. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet avantajı açıklanmalıdır.

45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.

İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;

a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,

b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,

c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,

ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen asgari fiyatlar,

d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,

e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,

f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.

İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.

Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması yeterlidir.

45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulacaktır.

Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir. Mala ilişkin fiyat teklifi verilebilmesi için ayrıca fiyat teklifini veren kişi tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mal miktarının en az 1/20’si kadar alım yapılmış olması gerekir.

Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için öncelikle fiyat teklifini veren kişi tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mamul/mal/hizmet miktarının en az 1/20’si kadar satış yapılmış olması, teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.

Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.

Kurum bu maddede düzenlenen 1/20 oranını değiştirmeye ve işin konusu, yaklaşık maliyeti ve/veya süresine göre farklı oranlar belirlemeye yetkilidir.

45.1.13.3. İsteklinin teklifine konu çimento veya demir ürünlerine ilişkin açıklamalarında çimento veya demir ürünleri üreticisinin ilan edilmiş fiyat tarifelerini kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması yeterlidir.

45.1.13.4. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilen fiyat tarifelerinde belirtilen fiyatları kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması yeterlidir. (Örnek: Orman Genel Müdürlüğüne bağlı işletmeler tarafından satılan ürünlere ilişkin ilan edilmiş fiyatlar vb.)

45.1.13.4.1. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin fiyat tekliflerini kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) düzenlenmiş fiyat teklifini sunması yeterlidir. (Örnek: Karayolları Genel Müdürlüğü, İl Özel İdareleri, Belediyeler vb.nin sattıkları kum, çakıl, kırmataş vb. mallara ilişkin verdikleri fiyat teklifleri.)

45.1.13.5 İstekli tarafından açıklaması yapılacak girdinin fiyatı, kamu kurum ve kuruluşlarınca ilan edilen ilgili mala ilişkin asgari fiyatlara uygun olması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan asgari fiyatın belgelendirilmesi suretiyle açıklama yapılması yeterlidir.  

…

45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.

45.1.13.11. Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas alınır.

Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.

…

45.1.13.14. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak, EPDK tarafından yayımlanan, İstanbul İli, Avrupa Yakasında bulunan bayiler adına beyan edilmiş fiyatların ortalamasını yansıtan En Yüksek İşlem Hacimli 8 Firmanın Akaryakıt Fiyatlarına İlişkin Raporda yer alan fiyatların % 90’ının altında sunulan açıklamalar geçerli kabul edilmez. Motorin veya benzine yönelik olarak öngörülen tutarın TL/lt cinsinden hesaplanmasında Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun ilgili düzenlemeleri dikkate alınacaktır.

45.1.13.15. Sözleşme veya eklerinde, taş, kum, çakıl, gravye, balast, stabilize vb. yapı malzemelerinin idarenin belirlediği ocaklardan temininin öngörüldüğü haller dışında, bu Tebliğin 45.1.2 maddesi gereğince nakliye girdilerine ilişkin idarece belirtilen mesafelerden daha düşük mesafe kullanarak açıklama yapan isteklilerin, ihale konusu işe özgü alanlara ilişkin açıklamalarını kamu kurum ve kuruluşları tarafından düzenlenen veya onaylanan belgeler ile tevsik etmeleri gerekmektedir.

45.1.13.16. Niteliği gereği üretiminden sonra belirli bir süre içerisinde imalata dönüştürülmesi gereken hazır betona ilişkin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçler ile açıklama yapılması esastır. İdarece, TS 13515 Standardında belirlenen süreler ile Karayolu Trafik Yönetmeliğinde düzenlenen azami hız sınırları dikkate alınarak, hazır beton üretim tesisi ile işin yapılacağı yer arasındaki azami mesafenin tespit edilmesi ve aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda bu mesafeye yer verilmesi zorunludur. Fiyat teklifi ile açıklama yapılması halinde, idarece belirlenen mesafeden daha uzak mesafe kullanılamaz.

45.1.13.17. Tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman (İş makinesi) analiz girdilerine ilişkin açıklamalar; resmi rayiçler veya isteklinin kendi malı olan iş makineleri için satın alma bedeli üzerinden yapılabilir. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi ancak resmi rayici bulunmayan iş makineleri için kullanılabilir.

İsteklilerin kendi malı olan iş makinesinin satın alma bedeli üzerinden yapacağı açıklamalarda, bu hususları tevsik eden belgelerin açıklama kapsamında sunulması zorunludur. Ayrıca, bu açıklamada iş makinesine ilişkin tutar olarak;

a)   İş makinesinin satın alma tarihinden sonra amortisman süresinin dolmuş olması halinde, amortisman maliyeti katsayısı dışında kalan maliyet katsayıları (yedek parça, tamir-bakım, sermaye faizi-sigorta, nakil-montaj-demontaj)  toplamı (ilgili analizde miktar kısmına yazılarak) ile  resmi rayicin çarpılması sonucu bulunacak tutar,

b)   İş makinesinin satın alma tarihinden sonra amortisman süresinin dolmamış olması halinde ise, (a) bendinde hesaplanan tutarın altında olmamak koşuluyla, iş makinesinin satın alma bedeli ile analiz girdi miktarının çarpılması sonucu bulunacak tutar,

kullanılabilecektir.

45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 – 45.1.13) maddelerine uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek suretiyle reddedilecektir.

45.1.16. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak istenen sürede açıklama yapmasına rağmen teklifi reddedilen isteklilerin açıklamalarının yeterli görülmeme nedenlerinin, sadece ilgili madde numaralarına atıf yapılmakla yetinilmeyerek hangi düzenlemeye aykırılık bulunduğu da belirtilmek suretiyle kesinleşen ihale kararının bildirilmesi zorunludur.” açıklaması,

TS 13515 Standardının “Betonun şantiyeye nakliyesi” başlıklı 7.6’ncı maddesinde “Katı kıvamdaki taze beton karıştırma donanımı olmayan araçlarla taşınabilir. Beton ile temas halinde olan taşıma yüzeyleri betonla reaksiyona girmemelidir. Katı kıvamlı beton dışındaki taze beton, kullanım yerine sadece karıştırma donanımı olan araçlarla veya transmikserlerle taşınabilir. Beton, şantiyedeki boşaltma işleminin hemen öncesinde, homojen duruma gelmesi için bir kez daha karıştırılmalıdır. Karıştırma donanımı olan araçlarla veya transmikserlerle betonun boşaltma işlemi, çimento ile suyun ilk temasından itibaren 120 dakika sonunda tamamlanmalıdır. Herhangi bir karıştırma donanımı olmayan araçlarla taşınan katı kıvamdaki taze beton ise çimento ve suyun ilk temasından itibaren en fazla 45 dakika sonunda yerine boşaltılmalıdır. Normal şartlar için verilmiş olan bu sürelerde, hava şartlarından veya kimyasal katkı kullanılmasından dolayı priz süresinin hızlanması veya gecikmesi dikkate alınmalıdır.” düzenlemesi,

TS EN 197-1 Standardının “Mekanik, fiziksel, kimyasal ve dayanıklılıkla ilgili özellikler” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1 Mekanik özellikler

7.1.1 Standard dayanım

Çimentonun standard dayanımı EN 196-1’e göre tayin edilen 28 günlük basınç dayanımıdır. Çizelge 2’de verilen özelliklere uygun olmalıdır.

Üç standard dayanım sınıfı belirlenmiştir: 32,5 sınıfı; 42,5 sınıfı; 52,5 sınıfı (Çizelge
2 )

7.1.2 Erken dayanım

Çimentonun erken dayanımı EN 196-1’e göre tayin edilen 2 veya 7 günlük basınç dayanımıdır ve Çizelge 2’de verilen özelliklere uygun olmalıdır.

N ile belirtilen normal erken dayanım sınıfı ve R ile belirtilen yüksek erken dayanım sınıfı olmak üzere her bir standard dayanım sınıfı için iki erken dayanım sınıfı tanımlanır (Çizelge
2 ).

Çizelge 2 – Karakteristik değerlerle verilen mekanik ve fiziksel özellikler

1. 2. Fiziksel Özellikler

7.2.1 Priz Başlama Süresi

EN 196-3’e göre tayin edilen priz başlama süresi. Çizelge 2’deki gereklere uygun olmalıdır.

7.2.3. Genleşme

EN 196-3’e göre tayin edilen hacim genleşmesi, Çizelge 2’deki gereğe uygun olmalıdır.

7.3. Kimyasal Özellikler

Çizelge 3’ün 3 ve 4’cü kolonlarında gösterilen çimento tip ve dayanım sınıflarına ait çimentoların özellikleri, kolon 2’de belirtilen metotlara göre deneye tabi tutulduklarında kolon 5’deki gereklere uymalıdır.

7.4 Dayanıklılık Özellikleri

Birçok uygulamalarda, özellikle şiddetli çevresel şartlarda, çimentonun seçimi, beton, harç ve şerbetlerin dona dayanıklılık, kimyasal direnç ve donatının korunması gibi dayanıklılık özelliklerine etkisi vardır.

Bu standarddan uygun çimentonun seçimi, farklı uygulamalar ve çevre şartları için özellikle tip ve dayanım sınıfı açısından, kullanım yerindeki beton ve harç için yürürlükte olan uygun standard ve yönetmeliklere (şartname) göre yapılır.

Çizelge 3 – Karakteristik değer olarak tanımlanan gerekli kimyasal özellikler

” düzenlemesi,

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;

a) Adı: (Akhisar-Sındırgı) Ayr – Gördes Yolu Km:0+000-54+400 Arası Toprak Tesviye, Sanat Yapıları Ve Üstyapı İkmal İşi

b) Türü: Yapım işleri

c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

ç) Yatırım proje no’su (yapım işlerinde): 1964E04-2-64851 (1964E042100-0006 – Akhisar-Gördes-Köprübaşı),2021E04-162915 ( – Asfalt Kaplama Yapılacak Yolların Fiziki Standardının Yükseltilmesi)

d) Kodu:

e) Miktarı:

KM:0+000-54+400 ARASI TOPRAK TESVİYE, SANAT YAPILARI VE ÜSTYAPI İKMAL İŞİ

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: (Akhisar-Sındırgı) Ayr – Gördes Yolu Km:0+000-54+400 Arası” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;

a) Yapım yönteminin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen işin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir.” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Diğer hususlar” başlıklı 48’inci maddesinde “….Ocak Sahaları ve Depo Yerleri

48.3-

1) İhale dokümanı eki itinererde; taş ocağı, ariyet ocağı, kum-çakıl ocağı, su temin yeri ve depo yeri ile ilgili idare tarafından verilecektir hükmü varsa, yükleniciye tahsisi yapılacaktır.

İhale dokümanı eki itinererde; taş ocağı, ariyet ocağı, kum-çakıl ocağı, su temin yeri ve depo yeri ile ilgili idare tarafından verilecektir hükmü yoksa; taş ocağı, ariyet ocağı, kum-çakıl ocağı, su temin yeri ve depo yerlerinin bulunması, ruhsat ve giderleri ile işletmesi yükleniciye ait olacaktır. Yüklenici ocakları her türlü “Kanun, tüzük, kararname, karar, genelge, şartname, varsa ÇED/ÖNÇED raporuna ve benzeri” amir hükümlere göre uygun olarak çalıştıracaktır.

2) Şantiye, konkasör sahası, plent sahası, beton santralı kurulacak alanlar yüklenici tarafından temin edilecektir.

3) Kamulaştırma bedelleri de dâhil olmak üzere İdare tarafından hiçbir bedel ödenmemesi kaydıyla, işin yapıldığı civarda İdareye ait ruhsatlı malzeme (ariyet, taş, vb.) ocağı, depo sahası, kazı fazlası depo sahası, şantiye alanı, su temin yeri, konkasör sahası, soğuk ve sıcak karışım plent sahası, beton santrali ve tesisinin kurulabileceği saha var ise yüklenicinin talebi ve İdarenin uygun görmesi durumunda kullanıma açılabilecektir. Bu sahaların kullanımıyla ilgili olarak her türlü hukuki ve cezai sorumluluk yükleniciye ait olacaktır. İdarenin bu alanları vermesi ya da vermemesi durumunda; yüklenici, teklif birim fiyatta değişiklik (fiyat eksiltme veya arttırılması) yapılması, tazminat, süre vb. gibi hak taleplerinde bulunamaz.

4) Herhangi bir nedenle yüklenici idarenin ocaklarını kullanmayı yazılı talep ederse, idare tarafından uygun görülmek kaydı ile başta Maden Kanunu olmak üzere ilgili tüm mevzuata göre her türlü hukuki ve cezai sorumluluk yükleniciye ait olmak üzere, Karayolları Teknik Şartnamesi ile Genelgelerine uygun olarak kullanılabilecektir. Yeni ocakların ruhsat vb. izin işlemleri idare adına yüklenici tarafından takip edilecek, harçlar vb. giderler yüklenici tarafından karşılanacaktır. Sözleşmede ocaklarla ilgili belirtilen durumda değişiklik olması halinde, teklif birim fiyatta değişiklik (fiyat eksiltmesi veya arttırılması) yapılmayacaktır.

5) İnşaat süresince ocaklardan herhangi birinin bırakılması veya yeni ocaklar kullanılması için yüklenici idareye yazılı talepte bulunabilir. Ancak bu talebin idarece kabulü veya reddi halinde; yüklenici teklif birim fiyatta değişiklik (fiyat eksiltmesi veya arttırılması) yapılması, tazminat, süre vb. gibi hak taleplerinde bulunamaz.

6) Depo yerinin ilgili mevzuatı gereğince sağlanması gereken bütün fiziki koşullar yüklenici tarafından oluşturulacaktır. Depo yerlerinin kullanımı ile ilgili her türlü izin ve mülkiyet haklarından doğan hukuki ve cezai sorumluluk yükleniciye aittir.

7) Ocakların işletilmesi ocağı köreltecek ve işletmeyi güçleştirecek şekilde yapılmayacaktır. Ocakların kullanılması sonucunda yüklenici, buralarını ocağın tekrar işletilmesi için uygun bir şekle getirmek ve temizlemek zorundadır. Bu işler için yükleniciye herhangi bir bedel ödenmez.

8) Yüklenici, işin yapılması için idare tarafından kendisine gösterilen ocaklardan elde ettiği malzemeyi, sözleşme konusu işten başka hiçbir yerde kullanamayacağı gibi hiçbir şekilde de satamaz

9) Malzeme ocaklarıyla ilgili olarak; Hammadde Üretim İzin Belgesinin talep edilmesi, alınması, ocağın işletilmesi, terk edilmesi de dâhil olmak üzere ocak sahalarıyla ilgili tüm işlemler yürürlükteki güncel her türlü “Kanun, tüzük, kararname, karar, genelge, şartname, varsa ÇED/ÖNÇED raporuna ve benzeri” amir hükümlere göre yapılacaktır. İlgili mevzuatta olabilecek her türlü değişiklik sonucu yeni mevzuata uygunluğun sağlanması yüklenicinin sorumluluğundadır. Her türlü “Kanun, tüzük, kararname, karar, genelge, şartname, varsa ÇED/ÖNÇED raporuna ve benzeri” amir hükümlere göre uygun çalışılmaması sonucu ortaya çıkabilecek tüm hukuki ve cezai sorumluluk yükleniciye aittir…” düzenlemesi yer almaktadır.

Birim Fiyat Tariflerinde “2200-P Her Cins ve Klastaki Yarma, Yan Ariyet, Heyelan Eden Zemin İle Dolgu Altlarındaki Her Cins Zayıf (Bitkisel Toprak Vs.) ve Oynak (Batak ve Balçık) Zeminlerin Kazılması, Kullanılması ve Nakli” iş kalemi “Projesine göre, K.T.Ş.’nin ilgili kısımlarındaki esaslar ve şartlar dâhilinde; her cins ve klastaki yarma, heyelan eden zemin ile dolgu altlarındaki her cins zayıf (bitkisel toprak vs.) ve oynak (batak ve balçık) zeminlerin kazılması, kullanılması ve nakli.

Birim Fiyata Dâhil Olan Masraflar:

Yarma, heyelan ve dolgu sahalarındaki temizleme ve sökme işlerinin yapılması, yol kamulaştırma sahasında yapılacak ağaç kesme ve köklerinin sökülmesi ile daha önce kesilmiş ağaçların köklerinin sökülmesi, ayıklanması, vasıtalara yüklenmesi, depo yerine nakli, boşaltılması, istifi, Orman idaresine, mal sahibine veya idareye teslimine kadar muhafazası, yerlerinin temizlenmesi, şevlerde yapılacak ilave yatırma çalışmaları, dolgunun mevcut sathi kaplamalı bir yol üzerine yapılması halinde, yeni dolgu malzemesi ile mevcut tabakalar arasındaki kaynaşmayı sağlamak üzere proje koşullarına göre gerekli ise sathi kaplama tabakasının kaldırılması ve depoya atılması işleri ile sonra yüzeyin 15 cm derinlikte sürülerek kabartılması, zayıf zeminin sıyrılmış olduğu kesimin 20 cm derinlikte kabartılıp sıkıştırılması, gerektiğinde sıyrılıp depoya atılması işleri, gerektiğinde kompresör ve patlayıcı madde de kullanılarak yarma ve heyelan sahalarında; zayıf zemin, bataklık, her cins toprak, her cins küskülük, yumuşak, sert veya çok sert kaya kazılarının yapılması, kırmataş, şose veya asfalt sökülmesi, bunlardan çıkan her cins kazı ve sökme malzemelerinin vasıtalara yüklenmesi, dolgu veya depoya gidecek beher m3 kazının taşınması, boşaltılması, tabaka tabaka serilmesi ve düzeltilmesi veya idarece gösterilecek yerlerde, idarece istenecek şekilde depo veya istif edilmesi suretiyle her cins ve klastaki zeminde yarma ve heyelan kazısının yapılması ve kullanılması ile yol dolgusunun oturacağı kısımlardaki zayıf zemin, bitkisel toprak, batak ve balçık zeminlerin kazılması, kazı malzemelerinin vasıtalara yüklenmesi, taşınması, boşaltılması,  tabaka tabaka serilmesi ve düzeltilmesi veya idarece istenecek şekilde depo edilmesi suretiyle hafriyatın yapılması, Trafik İşaretleri El Kitabı, Yol Yapım Bakım ve Onarımlarında Trafik İşaretleme Standartları Kitabı ile K.T.Ş.’nin ilgili kısımlarındaki esaslar ve şartlar dâhilinde yol yapım, bakım ve onarım sahalarında işaretleme projesi ve geçici trafik işaretlemesi yapılması, emniyet tedbirlerinin alınması ile aşağıda “Birim Fiyata Dâhil Olmayan Masraflar” başlığı altında sayılanlar dışında kalan diğer bütün işlerin yapılması için lüzumlu her türlü işçilik, malzeme, makine alet ve edevat masrafları ile yüklenici karı ve genel masraflar.

…

Not:

1- Kazı işlerine ait ödemelerde sözleşmenin “Kazı ve Reglaj İşleri ile Çevre Düzenlenmesinin Uygun Şekilde Yapılması” maddesi hükümleri göz önünde tutulacaktır.

2- Toprak işlerinin yapılmasında, yarmaların (sandık veya karışık – miks – kesit) hacim itibariyle büyük ve çok tipik olmasından dolayı çalışma şekillerine göre aynı kesit içinde birkaç defa elden geçmesi, hiçbir zaman taşıma mesafesinin uzatılması veya röpriz verilmesi gibi ilave bir bedel ödenmesini gerektirmez.

3- İlk verilen şevlere göre yüklenici tarafından kazısı tamamlanmış yarmalarda (reglaj seviyesinde) herhangi bir sebeple şevler yeniden yatırıldığı takdirde, yeniden yapılan kazı için 2200-P Pozu birim fiyatına ilave zam yapılmayacaktır.

4- Dolgu altlarına rastlayan kesimlerde yapılacak “Temizleme ve Sökme” işleri, birim fiyata dâhil edilmiştir, bu işler için ayrıca ödeme yapılmaz.

5- Projede gösterilmiş bulunan yol ekseni herhangi bir sebeple değişse dahi yeni yol ekseni üzerindeki dolguların altlarında yapılacak zayıf (bitkisel toprak vs.), oynak (batak ve balçık) ve heyelanlı zemin kazıları için de bu birim fiyat aynen uygulanır.

6- İdarenin izni olmadan, projesi dışında yapılan yarma kazısı için herhangi bir ödeme yapılmaz.

7- Yarma tabanındaki zayıf zemin kazıları bu birim fiyattan ödenir.

8- Taban genişliği 2,5 m den büyük olan her türlü kanal kazısı ve güzergâh boyunca dere yataklarında yapılacak derivasyon kazıları bu poz üzerinden ödenecektir.

9- Battı-Çıktı şeklindeki altgeçit, tünel Flüt Yapısı (Aç-Kapa) kazılarının ödemesi bu birim fiyat üzerinden yapılır.

10- Donatılı (çelik şerit, georid vb.) zemin duvar kazılarının ödemesi bu birim fiyat üzerinden yapılır.

11- Ön çatlatma (presplitting) ile yapılacak kazılar bu birim fiyattan ödenir.

12- Donatılı (toprakarme, georid vb.) zemin duvar dolgu malzemesi temini 2202-P veya 2200-P pozundan, sulanması ve  sıkıştırılması 2209-P pozundan, donatı şeritlerinin serilmesi için projesine göre yapılan kazı imalatı 2200-P pozundan ödenir.

13- Dolguda kullanılan yarma miktarında sıkışma ve kabarma faktörü eşit kabul edilecektir.

14- Toprak işlerinde yapılacak tüm kazılar bu pozdan ödeneceği için kesitlerde her kazının (Zayıf Zeminin (Bitkisel Toprak v.s.), Depoya Giden Yarma, Dolguya Giden Yarma, v.s.) detaylı olarak gösterilmesi gerekmektedir.” şeklinde,

“2202-P Her Cins ve Klastaki Zeminde Ocak Ariyet Kazısı Yapılması ve Kullanılması (Nakliye Dahil)” iş kalemi “Projesine göre, Her cins ve klastaki zeminde (zayıf zemin, her cins toprak, küskülük, yumuşak, sert veya çok sert kaya dâhil), K.T.Ş.’nin ilgili kısımlarındaki esaslar ve şartlar dâhilinde temizleme ve sökme işleri ile ocak ariyet kazısı yapılması ve kazının Yapı Denetim Görevlisinin göstereceği yerlerde kullanılması.

Birim Fiyata Dâhil Olan Masraflar:

Ariyet ocağının temini, malzeme bedeli ve ocak işletme giderleri v.s., ocak ariyet sahalarındaki temizleme ve sökme işlerinin yapılması, yol kamulaştırma sahası ile ariyet ve ocak yerlerinde yapılacak ağaç kesme ve köklerinin sökülmesi ile daha önce kesilmiş ağaçların köklerinin sökülmesi işleri, kırmataş, şose ve asfalt sökülmesi, bitkisel toprak ve benzeri kazıdan çıkan, dolgu altlarındaki mevcut yol yüzeylerinin sürülerek kabartılması işleri, yol dolgusunda kullanılması uygun olmayan malzemenin gerektiğinde bitkilendirme ve benzeri amaçla kullanılmak üzere Yapı Denetim Görevlisince uygun görülen depo sahalarına veya kullanım yerine taşınması, makine ve gerektiğinde patlayıcı madde de kullanılarak ocak ariyet sahalarında; zayıf zemin, bataklık, her cins toprak, her cins küskülük, yumuşak, sert veya çok sert kaya kazılarının yapılması, vasıtalara yüklenmesi, yol dolgusunda kullanılması uygun olan beher m³ kazının taşınması, boşaltılması tabaka tabaka serilmesi ve düzeltilmesi ile aşağıda “Birim Fiyata Dâhil Olmayan Masraflar” başlığı altında sayılanlar dışında kalan diğer bütün işlerin yapılması için gerekli olan her türlü işçilik, malzeme, makine, alet ve araç giderleri ile yüklenici karı ve genel masraflar.

…

Not:

1- Yüklenici işin tamamlanmasından sonra son hakediş ödenmeden önce kamulaştırma sahası içine girsin veya girmesin çalışmaları ile ilgili sahaları temiz ve düzgün görünüşlü hale getirmekle yükümlüdür. Bu işler için ayrıca ödeme yapılmaz.

2- K.T.Ş.’nin ilgili kısımlarında dolguların son 40 cm.–50 cm. lik üst tabakasında, C.B.R. değeri min 10 olan seçme malzeme kullanılacaktır denilmiştir. Ancak o yola ait Araştırma Başmühendisliğinin belirleyeceği üst yapı kalınlıklarına göre, dolguların son 40 cm.-50 cm‘lik üst tabakasında C.B.R. değeri, Araştırma Başmühendisliğince belirlenen C.B.R. değerindeki seçme malzeme kullanılması gerekmektedir.

3- Diş kazılarında sıkışma ve kabarma faktörü eşit alınacaktır.

4- Ariyet ocakları için servis yolu gerekirse bu yüklenici tarafından yapılacaktır ve ayrıca bir bedel ödenmeyecektir.

5- Brükner eğrisi hesabı yapılmayacaktır. Yüklenici; ocak ariyeti ve yarma kazılarında, yapacağı nakliyelerin taşıma mesafeleri fiyata dâhil olduğundan yapım aşamasında herhangi bir nedenle (yer teslimi, ENH deplasmanı vb.) olabilecek mesafe artışı durumunda (ters taşıma vb) herhangi bir hak talebinde bulunamaz.

6- Herhangi bir nedenle ariyet ocağı yeri değişse dahi teklif birim fiyatında herhangi bir değişiklik yapılmayacaktır. Ocak yerlerinde bir değişiklik olduğu takdirde yeni ocaklarla ilgili tüm sorumluluk yüklenici firmaya ait olup, Karayolları Teknik Şartnamesine uygunluğu İdarece onaylandıktan sonra çalışmaya başlanılacaktır.

7- Kazı işlerine ait ödemelerde sözleşmede yer alan “Kazı ve Reglaj İşleri ile Çevre Düzenlenmesinin Uygun Şekilde Yapılması” maddesi hükümleri göz önünde bulundurulacaktır.

8- Toprak işlerinin yapılmasında, yarmaların (sandık veya karışık – miks – kesit) hacim itibarıyla büyük ve çok tipik olmasından dolayı çalışma şekillerine göre aynı kesit için birkaç defa elden geçmesi, hiçbir zaman taşıma mesafesinin uzatılması veya röpriz verilmesi gibi ilave bir bedel ödenmesini gerektirmez.

9- Donatılı (toprakarme, georid vb.) zemin duvar dolgu malzemesi temini 2202-P veya 2200-P pozundan, sulanması ve  sıkıştırılması 2209-P pozundan, donatı şeritlerinin serilmesi için projesine göre yapılan kazı imalatı 2200-P pozundan ödenir.

10- Toprak işlerinde yapılacak tüm kazılar bu pozdan ödeneceği için kesitlerde her kazının (Zayıf Zeminin (Bitkisel Toprak v.s.), Depoya Giden Yarma, Dolguya Giden Yarma, v.s.) detaylı olarak gösterilmesi gerekmektedir.” şeklinde,

“6100-P Plentmiks Alttemel ve Plentmiks Temel Yapılması (Kırılmış ve Elenmiş Ocak Taşı ile) (Her şey Dahil)” iş kalemi “Konkasörle kırılmış ve elenmiş ocak taşı ile K.T.Ş.’nin ilgili kısımlarındaki esaslar ve şartlar dâhilinde plent – miks alttemel ve temel yapılması.

Birim Fiyata Dâhil Olan Masraflar:

Taş ocağının temini, malzeme bedeli ve ocak işletme giderleri v.s., Gerekli makine ve teçhizatın işbaşında temini, montajı ve demontajı, taşın ocaklardan çıkartılması, konkasöre verilecek ebatta kırılması, vasıtalara yüklenmesi, ocak – konkasör arası taşınması, boşaltılması, konkasöre verilmesi, şartnamesinde belirtilen veya İdarece istenilen granülometriyi elde edecek şekilde konkasörle kırılması ve elenmesi, munzam elemeler ve granülometri ayarlama işlerinin yapılması, konkasör altının boşaltılması, kırılmış ve elenmiş agreganın vasıtalara yüklenmesi, plent sahasına taşınması, boşaltılması ve depo edilmesi, depo yerinden taşıma vasıtalarına yüklenmesi, plent silosuna kadar taşınarak plent silolama boşaltılması, silolardaki agreganın iyi bir biçimde akması için gerektiğimde elle şişlenmesi, silolardan karışım plentine verilmesi, suyun temini ve su tanklarına taşınması, doldurulması, belli oranda karıştırıcıya verilmesi, agrega ve suyun karıştırıcıda karıştırılması, karıştırıcıdan çıkan malzemenin taşıma vasıtalarına yüklenmesi, taşıma kamyonlarının plentte ve kantarda bekletilmesi karşılığı, araştırma ve teknik nezaret işlerinin yapılması, karışımın İdarece istenilecek kapasitedeki otomatik kart basan kantarla tartılması, karışımın iş yerine taşınması, taşıma vasıtalarından finişere boşaltılması, İdarece verilen röper, eksen, enkesit ve kotlara uygun olarak finişerle serilmesi, finişerin özel tokmak ve vibratörü ile ilk sıkıştırmanın yapılması, meydana gelen hataların elle düzeltilmesi, enine ve boyuna ek yerlerinin yapılması, temizlenmesi ve düzeltilmesi, sıkıştırma ve reglajın yapılması için gerekli suyun işbaşına temini ve taşınması ve bu işlerde kullanılması, karışımın demir merdaneli ve lastik tekerlekli silindirlerle sıkıştırılması, taşıma kamyonlarının finişerle müşterek çalışmaları ve sırası gelinceye kadar bekletilmeleri karşılığı bütün işlerin yapılması için lüzumlu her türlü işçilik, malzeme. makine, alât ve edevat masrafları ile müteahhit kârı ve genel masraflar…” şeklinde tarif edilmiştir.

Birim Fiyat Teklif Cetveli ise aşağıdaki gibidir:

İdarece sınır değerin altında teklif sunan isteklilere 23.11.2021 tarihinde EKAP üzerinden “Aşırı Düşük Teklif Sorgulama” konulu yazının gönderildiği, söz konusu yazıda “Bölge Müdürlüğümüzce 08/04//2021 Perşembe günü saat 10:00’da KİK 19. Madde Açık İhale (e-ihale) olarak gerçekleştirilen 2021/114862 İKN’lu “(Akhisar-Sındırgı) Ayr – Gördes Yolu Km:0+000-54+400 Arası Toprak Tesviye, Sanat Yapıları ve Üstyapı İkmal İşi”nde; 25.06.2021 tarihinde teklifi sınır değerin altında olan isteklilere EKAP üzerinden aşırı düşük teklif sorgulaması yazımız ve ekleri gönderilmiş, gerekli incelemeler yapılarak 29.09.2021 tarihinde onaylanan ihale komisyon kararı yine EKAP üzerinden tüm isteklilere bildirilmiştir. Söz konusu karara karşı İdaremize yapılan şikayet başvurularının reddi üzerine Zirve Ada İnş. Taah. San. ve Tic. A.Ş. – Protar Yapı Müh. İnş. Har. Topr. Dan. Müş. Taah. Tic. A.Ş. İş Ortaklığı, Nil Yapı Malz. ve İnş. Tic. A.Ş. – BTS Taah. İnş. Altyapı San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı ve İstcon İnş. Yat. San. ve Tic. A.Ş. ‘nin Kamu İhale Kurumu’na yaptıkları itirazen şikayet başvuruları üzerine kurul tarafından alınan 11.11.2021 tarih ve 2021/UY.I-2033 , 2021/UY.I-2034 ve 2021/UY.I-2035 sayılı kurul kararları gereğince düzeltici işlem tesis edilmiş ve yapılan aşırı düşük teklif sorgulamasının kararlarda belirtilen gerekçelere uygun olarak yeniden yapılması yönünde karar verilmiştir.

Bu nedenle İhale komisyonumuza sunulmak üzere;

1. Yapım yönteminin ekonomik olması, seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşulların Kamu İhale Tebliğinin 45. maddesine göre Teknik Şartname ve diğer ihale dokümanlarının da dikkate alınarak açıklanması istenmekte olup,

2. Yazımız ekinde gönderilen ve açıklanması istenilen sıralı analiz girdi tablolarının (Ek-2 8 sy.) (Genel Tebliğin 45.1.2 maddesine göre açıklama istenilecek analiz girdileri (Ek-3) ile açıklama istenilmeyecek analiz girdileri (Ek-4) pozların karşılarında belirtilmiştir.) Kamu İhale Genel Tebliğinin 45. maddesi ile ihale dokümanında bulunan analiz formatlarına uygun olarak açıklanması, açıklama istenmeyen analiz girdileri için öngörülen teklif fiyatların Ek-4, açıklama istenilen analiz girdileri için kullanılan rayiç fiyatların ve/veya  Kamu İhale Genel Tebliğinin 45. Maddesine uygun olarak alınan fiyat tekliflerinin/hesaplanan teklif fiyatların Ek-3 tablosuna sıralı olarak işlenmesi gerekmektedir.

3. KİK Genel Tebliği’nin 45.1.13.16 maddesi gereğince; niteliği gereği üretiminden sonra belirli bir süre içerisinde imalata dönüştürülmesi gereken hazır betona ilişkin analiz girdileri için yapılacak açıklamanın fiyat teklifi ile yapılması durumunda, hazır beton tesisi ile işin yapılacağı yer arasındaki azami mesafenin 180 km’yi aşmaması, yine tebliğin 45.1.13.17 maddesine uygun olarak; açıklama istenilen tesis, makine, teçhizat ve ekipman (iş makinesi) analiz girdileri için kendi malı olarak tevsik edilen iş makinaları ile üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınarak yapılan açıklamalarda, İdaremizce verilen analizlerde belirtilen teknik özellikleri gösteren ve üretici/satıcı firmaların yetkililerince onaylanmış belgelerin sunulması gerekmekte olup,…” ifadelerine yer verilerek isteklilerden aşırı düşük teklif açıklamasında bulunmalarının talep edildiği, ayrıca iş kalemlerine ilişkin analiz girdi tablolarında “Aşırı düşük sorgulamaya verilen cevapta yaklaşık maliyette esas olan mesafelerden daha düşük mesafelerin kullanılması halinde malzeme ocaklarının/malzemenin temin yerleri itinererle gösterilerek bunlara ait gerekli belgeler açıklama ekinde verilmesi zorunludur.” ifadesine yer verildiği görülmüştür.

Bu kapsamda açıklama istenilen iş kalemlerinin 2200-P, 2202-P, 16.122-P, 16.130-P, 16.132-P, 23.015-P, 17.002/K-P ve 6100-P olduğu ve aşırı düşük teklif sorgulama yazısının ekinde Açıklama İstenilen İş Kalemleri Listesi, Sıralı Analiz Girdi Tabloları, Açıklama İstenilen Analiz Girdileri ve Açıklama İstenmeyen Analiz Girdilerine yer verildiği tespit edilmiştir.

a) Kamu İhale Genel Tebliği’nde iş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer alan işçilik fiyatlarının ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamayacağı hükme bağlanmıştır.

4857 sayılı İş Kanunu’nun yukarıda yer verilen hükümlerine göre haftalık çalışma süresinin en fazla 45 saat olduğu ve bir haftada en az 24 saat dinlenme izni verileceği, haftalık 45 saat çalışmanın haftanın kalan günlerine eşit olarak dağıtıldığında ise günlük 7,5 (45 / 6) saat olduğu, aylık çalışma süresinin ise 225 (7,5 x 30) saat olduğu, ihale tarihinde geçerli aylık brüt asgari ücretin 2021 yılı için 3.577,50 TL olduğu, saatlik asgari ücretin ise 15,90 TL (3.577,50/225) olduğu, dolayısıyla teklif edilecek olan saatlik asgari ücretin 15,90 TL’nin altında olmaması gerektiği belirlenmiştir.

İhale üzerinde bırakılan Burakcan İnş. ve Tic. Ltd. Şti. – Hüsamettin Peker İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı ve ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlenen Feza Taah. A.Ş. – Uluova İnş. ve Mak. San. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından 2200-P, 2202-P, 16.122-P, 16.130-P, 16.132-P, 23.015-P, 17.002/K-P ve 6100-P iş kalemlerine ait analizlerde yer alan işçilik fiyatları için fiyat teklifi alınmadığı, ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin (15,90 TL) teklif edildiği ve söz konusu açıklamaların kamu ihale mevzuatına uygun olduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiası uygun bulunmamıştır.

b) İdarece iş kalemlerine ilişkin analiz girdi tablolarında “Aşırı düşük sorgulamaya verilen cevapta yaklaşık maliyette esas olan mesafelerden daha düşük mesafelerin kullanılması halinde malzeme ocaklarının/malzemenin temin yerleri itinererle gösterilerek bunlara ait gerekli belgeler açıklama ekinde verilmesi zorunludur.” ifadesine yer verildiği görülmüştür.

İhale dokümanı kapsamında (Akhisar-Sındırgı) Ayr.- Gördes Yolu Km:0+000-54+400 Arası Toprak Tesviye, Sanat Yapıları ve Üst Yapı İkmal İşi İtenerer’inin yer aldığı, söz konusu itinererde projenin başlangıç ve sonuç yerleşimleri ile fesih edilen iş kapsamında muhtelif kesimlerde toprak ve sanat yapısı işlerinde çalışılan kesime (24+500-44+000) ilişkin bilgilerin yer aldığı görülmüştür.

2200-P poz numaralı iş kaleminde “Ariyet ocağından getirilecek veya depoya gidecek kazı (Mesafe: 5000 Mt, F= 0,00034xKx√M-0,0034xK)” ve “Yarma ve Yan Ariyet Genel (Mesafe: 2500 Mt, F= 0,00046xKx√M-0,0046xK)” girdilerinin açıklama istenilen nakliye analiz girdisi olarak belirlendiği ve söz konusu nakliye formüllerinin iş kalemine ait analiz formatında yer aldığı,

2202-P poz numaralı iş kaleminde “Ariyet ocağından getirilecek veya depoya gidecek kazı (Mesafe: 5000 Mt, F= 0,00034xKx√M-0,0034xK)” girdisinin açıklama istenilen nakliye analiz girdisi olarak belirlendiği ve söz konusu nakliye formülünün iş kalemine ait analiz formatında yer aldığı,

17.002/K-P poz numaralı iş kaleminde “Taş Nakli (A: 1, Mesafe: 15 Km, Y: 1,8, F= Kx(0,0007xM+0,01)xAxY” girdisinin açıklama istenilen nakliye analiz girdisi olarak belirlendiği ve söz konusu nakliye formülünün iş kalemine ait analiz formatında yer aldığı,

6100-P poz numaralı iş kaleminde “PM alttemel veya temel için gerekli malz. konk.den plente nakli (A: 1, Mesafe: 1000 Mt, Y: 1, F= Ax0,00017xKx√MxY)” ve “PM alttemel veya temel karışımının plentten serim yerine nakli (A: 1, Mesafe: 15 Km, Y: 1, F= Kx(0,0007xM+0,01)xAxY)” girdilerinin açıklama istenilen nakliye analiz girdisi olarak belirlendiği ve söz konusu nakliye formüllerinin iş kalemine ait analiz formatında yer aldığı görülmüştür.

İhale üzerinde bırakılan Burakcan İnş. ve Tic. Ltd. Şti. – Hüsamettin Peker İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamaları incelendiğinde, açıklama istenilen nakliye girdilerine ilişkin olarak, idarece aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında gönderilen analizlerde yer alan nakliye formülü ve analizlerde verilen mesafe kullanılarak nakliye mesafelerinin hesaplandığı, söz konusu nakliye formüllerinde yer alan K katsayısı için Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından 2021 yılı için yayımlanan 10.110.1003 poz numaralı “Her cins ve tonajda motorlu araca ait taşıma katsayısı” girdisine ait 427,00 katsayısının kullanıldığı görülmüştür.

Feza Taah. A.Ş. – Uluova İnş. ve Mak. San. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamaları incelendiğinde, 17.002/K-P poz numaralı iş kaleminde açıklama istenilen “Taş Nakli” girdisine, 2200-P poz numaralı iş kaleminde açıklama istenilen “Yarma ve Yan Ariyet Genel” girdisine ve 6100-P poz numaralı iş kaleminde açıklama istenilen “PM alttemel veya temel için gerekli malz. konk.den plente nakli” girdisine ilişkin olarak, idarece aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında gönderilen analizlerde yer alan nakliye formülü ve analizlerde verilen mesafe kullanılarak nakliye mesafelerinin hesaplandığı, söz konusu nakliye formüllerinde yer alan K katsayısı için Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından 2021 yılı için yayımlanan 10.110.1003 poz numaralı “Her cins ve tonajda motorlu araca ait taşıma katsayısı” girdisine ait 427,00 katsayısının kullanıldığı görülmüştür.

Feza Taah. A.Ş. – Uluova İnş. ve Mak. San. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından 2200-P ve 2202-P poz numaralı iş kalemlerinde açıklama istenilen “Ariyet ocağından getirilecek veya depoya gidecek kazı” ve 6100-P poz numaralı iş kaleminde açıklama istenilen “PM alttemel veya temel karışımının plentten serim yerine nakli” analiz girdileri için ise açıklama kapsamında idarece belirlenen nakliye mesafelerinden daha düşük mesafelerin kullanıldığı tespit edilmiştir.

İdarece “Ariyet ocağından getirilecek veya depoya gidecek kazı”ya ilişkin nakliye mesafesi 5000 m belirlenmişken anılan İş Ortaklığı tarafından 4580 m mesafe öngörüldüğü, “PM alttemel veya temel karışımının plentten serim yerine nakli”ne ilişkin 15 km mesafe belirlenmişken istekli tarafından 11 km mesafe öngörüldüğü anlaşılmıştır.

Söz konusu nakliye mesafelerinin tevsikine ilişkin olarak ise,

“Ocak Ariyet Kazısı Malzemesi ve Depoya Gidecek Kazının Nakline İlişkin Taşıma Hesabı” ve “Plentmiks Alttemel ve Plentmiks Temel Malzemesi Nakline İlişkin Taşıma Hesabı” başlıklı itinerer,

“Ocak Ariyet (Dolgu) Malzemesi ile Kazıdan Çıkan Malzemenin Depo Sahasını Gösterir Harita” başlıklı ve “Plentmiks Alttemel ve Plentmiks Temel Malzemesi Nakli Hesaplamasına Esas Ocak Yerlerini Gösterir Harita” başlıklı Google Earth çıktısı,

Ocak ariyet ve ocak malzemelerinin ruhsat sahasından temin edilmesine ve depo malzemeleri için ruhsat sahası içerisindeki pasa stok alanının kullanılabileceğine ilişkin taahhütname alındığını belirten açıklamalar,

Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü tarafından ruhsat sahipleri adına düzenlenen işletme ruhsatı ve işletme izni belgeleri,

Ruhsat sahipleri tarafından düzenlenen taahhütnameler ve ruhsat sahiplerine ait imza sirkülerlerinin sunulduğu görülmüştür.

Ocak Ariyet (Dolgu) Malzemesi ile Kazıdan Çıkan Malzemenin Depo Sahasını Gösterir Google Earth çıktısında Arısoy Ocağı Km: 8+200, Bükköy Ocağı: 27+000 ve Gördes Ocağı Km: 43+700 bilgilerine yer verildiği, yine Plentmiks Alttemel ve Plentmiks Temel Malzemesi Nakli Hesaplamasına Esas Ocak Yerlerini Gösterir Google Earth çıktısında Arısoy Ocağı Km: 8+200 ve Gördes Ocağı Km: 43+700 bilgilerine yer verildiği ve ocakların harita üzerinde işaretlendiği,

“Ocak Ariyet Kazısı Malzemesi ve Depoya Gidecek Kazının Nakline İlişkin Taşıma Hesabı”na ilişkin sunulan itinererde malzeme ocaklarının/malzemenin temin yerlerine ilişkin olarak Arısoy Ocağı Km: 8+200, Bükköy Ocağı: 32+800, Gördes Ocağı Km: 43+700 bilgilerinin yer aldığı ve itinererde gösterildiği, yine Plentmiks Alttemel ve Plentmiks Temel Malzemesi Nakline İlişkin Taşıma Hesabı”na ilişkin sunulan itinererde malzeme ocaklarının/malzemenin temin yerlerine ilişkin olarak Arısoy Ocağı Km: 8+200, 25+950, Gördes Ocağı Km: 43+700 bilgilerinin yer aldığı ve itinererde gösterildiği anlaşılmıştır. Ayrıca söz konusu itinererlerde ortalama taşıma mesafelerine ilişkin hesaplamalara yer verildiği görülmüştür.

2200-P iş kalemi nakliye mesafesi hesaplamasına ilişkin açıklamada “… yapım çalışması yapılacak yol güzergahı üzerinde bulunan ve Maden İşleri Genel Müdürlüğü tarafından ruhsatlandırılmış sahalardan alınan ve iş ortaklığımız tarafından işin bünyesindeki depo malzemeleri için ruhsat sahası içerisindeki pasa stok alanını kullanabileceğimize ilişkin ıslak imzalı taahhütname ile verilen taahhüde ilişkin yapılan ortalama taşıma mesafesi hesabında taşıma mesafesi 4576,24 m bulunmuş güvenli tarafta kalmak adına aşırı düşük açıklama hesaplarımızda 4580 mt olarak hesaplamalara dahil edilmiştir.” ifadelerine,

2202-P iş kalemi nakliye mesafesi hesaplamasına ilişkin açıklamada “… yapım çalışması yapılacak yol güzergahı üzerinde bulunan ve Maden İşleri Genel Müdürlüğü tarafından ruhsatlandırılmış sahalardan alınan ve iş ortaklığımız tarafından işin bünyesindeki ocak ariyet malzemelerinin ruhsat sahasından temin edilmesine ilişkin ıslak imzalı taahhütname ile verilen taahhüde ilişkin yapılan ortalama taşıma mesafesi hesabında taşıma mesafesi 4576,24 m bulunmuş güvenli tarafta kalmak adına aşırı düşük açıklama hesaplarımızda 4580 mt olarak hesaplamalara dahil edilmiştir.” ifadelerine,

6100-P iş kalemi nakliye mesafesi hesaplamasına ilişkin açıklamada “… yapım çalışması yapılacak yol güzergahı üzerinde bulunan ve Maden İşleri Genel Müdürlüğü tarafından ruhsatlandırılmış sahalardan alınan ve iş ortaklığımız tarafından işin bünyesindeki ocak malzemelerinin ruhsat sahasından temin edilmesine ilişkin ıslak imzalı taahhütname ile verilen taahhüde ilişkin yapılan ortalama taşıma mesafesi hesabında taşıma mesafesi 7461,90 m bulunmuş güvenli tarafta kalmak adına aşırı düşük açıklama hesaplarımızda 11.000,00 mt olarak hesaplamalara dahil edilmiştir.” ifadelerine yer verilmiştir.

Arısoy Hafr. İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından düzenlenen taahhütnamede “Karayolları 2. Bölge Müdürlüğü-İZMİR tarafından ihalesi yapılan 2021/114862 İhale Kayıt Nolu “(Akhisar-Sındırgı) Ayr – Gördes Yolu Km:0+000-54+400 Arası Toprak Tesviye, Sanat Yapıları Ve Üstyapı İkmal İşi” ihaleye teklif veren Feza Taahhüt A.Ş. – Uluova İnşaat ve Mak. San. Ltd. Şti. iş ortaklığında kalması halinde işin bünyesinde bulunan Plentmiks alttemel, Plentmiks temel agregaları ile Ocak ariyet malzemesi (yol dolgu malzemesi) ve kazıdan çıkan malzemelerin ruhsat sahamızdaki pasa stok alanında depolanması işlerini firmamıza ait Manisa İli Akhisar ilçesi 62640 ruhsat nolu ekte ruhsat örneği bulunan sahamızdan yapmalarını kabul beyan ve taahhüt ederiz.” ifadelerinin yer aldığı,

Bükköy Maden. Tur. İnş. Elekt. Ür. San. ve Tic. A.Ş. tarafından düzenlenen taahhütnamede “Karayolları 2. Bölge Müdürlüğü-İZMİR tarafından ihalesi yapılan 2021/114862 İhale Kayıt Nolu “(Akhisar-Sındırgı) Ayr – Gördes Yolu Km:0+000-54+400 Arası Toprak Tesviye, Sanat Yapıları Ve Üstyapı İkmal İşi” ihaleye teklif veren Feza Taahhüt A.Ş. – Uluova İnşaat ve Mak. San. Ltd. Şti. iş ortaklığında kalması halinde işin bünyesinde bulunan Plentmiks alttemel, Plentmiks temel agregaları ile Ocak ariyet malzemesi (yol dolgu malzemesi) ve kazıdan çıkan malzemelerin ruhsat sahamızdaki pasa stok alanında depolanması işlerini firmamıza ait Manisa İli Akhisar ilçesi Dağderesi Köyü sınırları içerisinde bulunan 1023354 Erişim ve 1692 sicil ruhsat nolu ekte ruhsat örneği bulunan sahamızdan yapmalarını kabul beyan ve taahhüt ederiz.” ifadelerinin yer aldığı,

Gördes İnş. Maden. Taah. Tur. Tar. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından düzenlenen taahhütnamede “Karayolları 2. Bölge Müdürlüğü-İZMİR tarafından ihalesi yapılan 2021/114862 İhale Kayıt Nolu “(Akhisar-Sındırgı) Ayr – Gördes Yolu Km:0+000-54+400 Arası Toprak Tesviye, Sanat Yapıları Ve Üstyapı İkmal İşi” ihaleye teklif veren Feza Taahhüt A.Ş. – Uluova İnşaat ve Mak. San. Ltd. Şti. iş ortaklığında kalması halinde işin bünyesinde bulunan Plentmiks alttemel, Plentmiks temel agregaları ile Ocak ariyet malzemesi (yol dolgu malzemesi) ve kazıdan çıkan malzemelerin ruhsat sahamızdaki pasa stok alanında depolanması işlerini firmamıza ait Manisa İli Gördes ilçesi Fundacık Köyü sınırları içerisinde bulunan 3278344 Erişim ve 81047 sicil ruhsat nolu ekte ruhsat örneği bulunan sahamızdan yapmalarını kabul beyan ve taahhüt ederiz.” ifadelerinin yer aldığı görülmüştür.

Kamu İhale Genel Tebliğinde nakliye girdilerine ilişkin idarece belirtilen mesafelerden daha düşük mesafe kullanarak açıklama yapan isteklilerin, ihale konusu işe özgü alanlara ilişkin açıklamalarını kamu kurum ve kuruluşları tarafından düzenlenen veya onaylanan belgeler ile tevsik etmeleri gerektiği hüküm altına alınmıştır.

Bu çerçevede; istekliler tarafından, aşırı düşük teklif açıklamalarında, nakliye girdilerine ilişkin olarak idarece verilen nakliye formül ve mesafeleri üzerinden açıklama yapılması halinde ayrıca tevsik edici belge sunulmasına ihtiyaç bulunmamaktadır. Ancak, ilgili Tebliğ açıklamasına göre analizlerde idarece verilen nakliye mesafelerinden düşük mesafeler kullanılarak açıklama yapılması halinde ise bu hususun tevsikinin sadece kamu kurum ve kuruluşları tarafından düzenlenen veya onaylanan belgeler ile yapılabileceği anlaşılmaktadır.

2200-P ve 2202-P poz numaralı iş kalemlerinin birim fiyat tariflerinde toprak işlerinde yapılacak tüm kazıların söz konusu pozlardan ödeneceği, bu nedenle kesitlerde her kazının (zayıf zeminin (bitkisel toprak vs.), depoya giden yarma, dolguya giden yarma, vs.) detaylı olarak gösterilmesi gerektiği belirtilmiş olup, 2202-P poz numaralı iş kalemi tarifinde brükner eğrisi hesabının yapılmayacağı ifade edilmiştir.

İhale üzerinde bırakılan Burakcan İnş. ve Tic. Ltd. Şti. – Hüsamettin Peker İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında sunulan analizlerde idarece verilen nakliye formüllerinin ve nakliye mesafelerinin kullanıldığı, bu durumda nakliye girdilerinin tevsikine yönelik ayrıca bilgi ve belge sunulmasına gerek olmadığı anlaşılmış olup, başvuru sahibinin iddialarının ihale üzerinde bırakılan istekli yönünden yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Feza Taah. A.Ş. – Uluova İnş. ve Mak. San. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından “Taş Nakli” girdisi, “Yarma ve Yan Ariyet Genel” girdisi ve “PM alttemel veya temel için gerekli malz. konk.den plente nakli” girdisi için analizlerde yer alan nakliye formülü ve mesafe kullanıldığından bu girdi fiyatlarının tevsikine yönelik ayrıca bilgi ve belge sunulmasına gerek olmadığı anlaşılmış olup, başvuru sahibinin iddialarının anılan nakliye girdilerine yönelik kısmının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Anılan İş Ortaklığının analizlerde idarece verilen mesafelerden daha düşük mesafeler kullanılarak yaptığı açıklamalara dayanak belgeler üzerinden yapılan incelemeler neticesinde;

Açıklamada kullanılan malzeme ocaklarına ilişkin Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü tarafından ruhsat sahipleri adına düzenlenen işletme ruhsatı ve işletme izni belgelerinin sunulduğu, maden ocaklarına ilişkin işletme ruhsatlarının ve işletme izninin aşırı düşük teklif açıklamalarının sunulduğu tarih itibarıyla yürürlükte olduğu, söz konusu belgelerin ilgili ocaklardan alınarak iş kapsamında kullanılacak malzemelerin nakliye mesafesinin tevsikinde kullanılabileceği,

Bahse konu belgeler dışında kazı fazlası malzemelerin depolanacağı döküm sahalarına ilişkin ruhsat, izin belgesi veya kamu kurum ve kuruluşları tarafından düzenlenen veya onaylanan herhangi bir belge sunulmadığı, ocak sahipleri tarafından ayrı ayrı düzenlenen taahhütnamelerin sunulduğu, yukarıda içeriklerine yer verilen taahhütnamelerin ilgili Tebliğ açıklamalarında yer verilen “kamu kurum ve kuruluşları tarafından düzenlenen veya onaylanan belgeler” niteliğinde olmadığı, dolayısıyla tevsik edici belge olarak dikkate alınamayacağı değerlendirilmiştir.

Ocak Ariyet (Dolgu) Malzemesi ile Kazıdan Çıkan Malzemenin Depo Sahasını Gösterir Google Earth çıktısında Bükköy Ocağının 27+000 km’de olduğu belirtilirken, sunulan itinererde Bükköy Ocağının 32+800 km’de gösterildiği, ayrıca ortalama taşıma mesafesi hesaplanırken söz konusu ocaklara ilave olarak 17+600 ve 35+300 km’nin de hesaba dahil edildiği, ancak sunulan belgelerde söz konusu km’lere ilişkin herhangi bir açıklamanın bulunmadığı,

Plentmiks Alttemel ve Plentmiks Temel Malzemesi Nakli Hesaplamasına Esas Ocak Yerlerini Gösterir Google Earth çıktısında Arısoy Ocağı Km: 8+200 ve Gördes Ocağı Km: 43+700 bilgilerine yer verilmesine rağmen, sunulan itinererde söz konusu ocaklara ilave olarak 25+950 km’nin işaretlendiği, itinererde ve sunulan belgelerde 25+950 km’de hangi ocağın bulunduğuna ilişkin hiçbir açıklamaya yer verilmediği ve ortalama taşıma mesafesi hesaplanırken anılan km’nin de dikkate alındığı görülmüş olup, sunulan belgelerde yer alan bilgiler ile itinererde yer alan bilgilerin birbiriyle uyumlu olmadığı anlaşılmıştır.

Söz konusu iş kalemlerine ait birim fiyat tariflerinde kesitlerde her kazının (zayıf zeminin (bitkisel toprak vs.), depoya giden yarma, dolguya giden yarma, vs.) detaylı olarak gösterilmesi gerektiğinin belirtildiği, ancak anılan istekli tarafından yapılan açıklamada hangi ocaktan, nereye (depo alanına veya dolgu alanına) ve ne miktarda malzeme taşınacağına ilişkin herhangi bir açıklamanın yapılmadığı, ortalama taşıma mesafesinin de söz konusu miktarlar dikkate alınmadan hesaplandığı, oysa ki anılan ocaklar için ayrı ayrı olmak üzere kullanılması öngörülen proje güzergahının, toplam yol güzergahı içerisindeki oranı ile iş kaleminde gereken toplam malzeme miktarının çarpılması sonucu ilgili ocaktan alınacak malzeme miktarlarının tespit edilmesi ve bu miktarlar ve ocakların yerleri dikkate alınmak suretiyle de ağırlıklı ortalama taşıma mesafesinin hesaplanması gerektiği değerlendirilmiştir.

Ayrıca “PM alttemel veya temel karışımının plentten serim yerine nakli” girdisi için idarece belirlenen nakliye mesafelerinden düşük mesafelerin kullanıldığı, mesafenin hesaplanmasında birden fazla malzeme ocağı kullanıldığı, bu durumda nakliyesi yapılacak PMAT ve temel malzemesinin serim yerine naklinde birden fazla plent dikkate alındığından açıklamada yer verilen ve ihale konusu iş kapsamında kullanılması öngörülen her bir maden ocağına ilişkin olarak ayrı ayrı plent tesisi kurulması gerektiği, ancak anılan İş Ortaklığı tarafından açıklama kapsamında plentin kurulacağı yerlere ilişkin herhangi bir kroki vs. sunulmadığı gibi birden fazla plent tesisi kurulumuna ilişkin olarak da herhangi bir maliyet hesabı yapılmadığı anlaşılmıştır.

Bu durumda, Feza Taah. A.Ş. – Uluova İnş. ve Mak. San. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından 2200-P ve 2202-P poz numaralı iş kalemlerinde açıklama istenilen “Ariyet ocağından getirilecek veya depoya gidecek kazı” ve 6100-P poz numaralı iş kaleminde açıklama istenilen “PM alttemel veya temel karışımının plentten serim yerine nakli” analiz girdileri için açıklama kapsamında idarece belirlenen nakliye mesafelerinden daha düşük mesafelerin kullanıldığı, mesafelerin tevsiki için sunulan taahhütnamelerin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.15’inci madde açıklamasına uygun olmadığı ve ortalama taşıma mesafe tespitlerine ilişkin sunulan itinerer hesaplamalarında yer verilen ocak bilgilerinde eksiklik olduğu, km bilgilerinin ocak km bilgileri ile uyumluluk arz etmediği, ortalama taşıma mesafelerinin malzeme miktarları ve proje güzergahı dikkate alınmadan hesaplandığı, “PM alttemel veya temel karışımının plentten serim yerine nakli” girdisi için açıklama kapsamında plentin kurulacağı yerlere ilişkin herhangi bir kroki vs. sunulmadığı, birden fazla plent tesisi kurulumuna ilişkin olarak da herhangi bir maliyet hesabı yapılmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddialarının anılan nakliye girdilerine yönelik kısmının yerinde olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Başvuru sahibinin “depo sahalarının kapasiteleri gösterir belgelerin sunulmadığı, ruhsat, döküm izni, sahiplik durumu, taahhütname, muvafakatnamelerin, depo kirası ve arazi kirası gibi belgelerin sunulması gerektiği, kullanılacağı belirtilen tesislere ait işletme ruhsatı, işletme izin belgesi, işyeri açma ruhsatları, kapasite raporları, ÇED raporları gibi belgelerin sunulmadığı, üstyapı kalınlıklarına göre imalat itinererinin gösterilmediği” iddiasına ilişkin olarak, idarece İş Ortaklığına gönderilen aşırı düşük teklif sorgulamasına ilişkin yazıda istekliden anılan belgelerin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulmasının talep edilmediği görüldüğünden söz konusu belgelerin sunulmasına gerek bulunmadığı, başvuruya konu isteklilerin nakliye girdilerine ilişkin açıklamalarına yönelik detaylı değerlendirme yukarıda yapıldığından bu hususta ilave değerlendirme yapılmasına ihtiyaç bulunmadığı anlaşılmıştır.

Başvuru sahibinin “ocaklardan kullanılacak malzemelerin Karayolları Teknik Şartnamesine uygunluğu konusunda gerekli deneylerin yapılmadığı ve bu deney sonuçlarının sunulmadığı” iddiasının sözleşmenin yürütülmesi aşamasına ilişkin olduğu, ihale aşamasında ocaklardan kullanılacak malzemelere ilişkin deney sonuçlarının sunulmasına gerek bulunmadığı değerlendirilmiş olup,  başvuru sahibinin bu husustaki iddiaları yerinde görülmemiştir.

c) Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.14’üncü maddesinde yer alan açıklamaya göre, istekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak EPDK tarafından yayımlanan, İstanbul İli, Avrupa Yakasında bulunan bayiler adına beyan edilmiş fiyatların ortalamasını yansıtan En Yüksek İşlem Hacimli 8 Firmanın Akaryakıt Fiyatlarına İlişkin Raporda yer alan fiyatların % 90’ının altında sunulan açıklamaların geçerli kabul edilmeyeceği belirtilmiştir.

Ayrıca motorin veya benzine yönelik olarak öngörülen tutarın TL/lt cinsinden hesaplanmasında Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun ilgili düzenlemelerinin dikkate alınacağı ifade edilmiş olup söz konusu açıklamadan motorinin fiyatının TL/lt cinsinden belirleneceği anlaşılmaktadır. Ancak kamu kurum ve kuruluşları tarafından birim fiyat ve rayiçlerde analiz girdisi olarak motorin TL/kg olarak belirlenmektedir. Buna göre motorinin analiz formatlarına bedeli yazılırken litre-kilogram dönüşümünün yapılması gerekmektedir. Bu dönüşümün yapılması için de motorinin yoğunluğunun bilinmesi gerekmektedir. Yoğunluk sıcaklığın bir fonksiyonu olup sıcaklık değişimi ile birlikte farklı değerler almakta ise de  “Otomotiv yakıtları – Dizel (motorin) – Gerekler ve deney yöntemleri” TS EN 590:2014-02 sayılı standardın “Çizelge 1 – Otomotiv dizel yakıtı için genel olarak uygulanabilir gerekler ve deney yöntemleri” başlıklı çizelgede motorinin yoğunluğu, 15 ºC’de 820,0-845,0 kg/m³ olarak belirlenmiştir. Buna göre istekliler tarafından yapılacak açıklamalarda da motorinin litre-kilogram dönüşümünde, belirtilen değerler arasındaki bir değerin alınması gerekmektedir.

İhale üzerinde bırakılan Burakcan İnş. ve Tic. Ltd. Şti. – Hüsamettin Peker İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından sunulan analizlerde yer alan “Mazot (motorin)” girdisine ilişkin olarak EPDK tarafından ihale ilan tarihi ile ihale tarihi arasında olan 05.04.2021 tarihinde İstanbul İli Avrupa Yakasında bulunan bayiler adına beyan edilmiş fiyatların ortalamasını yansıtan listede yer alan 6,43000 TL/lt (KDV dahil) birim fiyattan KDV tutarının düşülmesi neticesinde elde edilen tutarın (5,449153 TL/lt), motorin yoğunluğu 0,845 kg/lt esas alınarak 6,448702 TL/kg’a dönüştürüldüğü, bu kapsamda bahse konu İş Ortaklığı tarafından “Mazot (motorin)” girdisi için teklif edilen birim fiyatın (5,81 TL/kg), EPDK tarafından ihale ilan tarihi ile ihale tarihi arasında yayımlanan İstanbul İli, Avrupa Yakasında bulunan bayiler adına beyan edilmiş fiyatların ortalamasını yansıtan En Yüksek İşlem Hacimli 8 Firmanın Akaryakıt Fiyatlarına İlişkin Raporda yer alan fiyatların % 90’ının (6,448702×0,90= 5,803832 TL) altında olmadığı görülmüştür.

Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlenen Feza Taah. A.Ş. – Uluova İnş. ve Mak. San. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından sunulan analizlerde yer alan “Mazot (motorin)” girdisine ilişkin olarak EPDK tarafından ihale ilan tarihi ile ihale tarihi arasında olan 07.04.2021 tarihinde İstanbul İli Avrupa Yakasında bulunan bayiler adına beyan edilmiş fiyatların ortalamasını yansıtan listede yer alan 6,43000 TL/lt (KDV dahil) birim fiyattan KDV tutarının düşülmesi neticesinde elde edilen tutarın (5,449153 TL/lt), motorin yoğunluğu 0,845 kg/lt esas alınarak 6,448702 TL/kg’a dönüştürüldüğü, bu kapsamda bahse konu İş Ortaklığı tarafından “Mazot (motorin)” girdisi için teklif edilen birim fiyatın (5,804 TL/kg), EPDK tarafından ihale ilan tarihi ile ihale tarihi arasında yayımlanan İstanbul İli, Avrupa Yakasında bulunan bayiler adına beyan edilmiş fiyatların ortalamasını yansıtan En Yüksek İşlem Hacimli 8 Firmanın Akaryakıt Fiyatlarına İlişkin Raporda yer alan fiyatların % 90’ının (6,448702×0,90= 5,803832 TL) altında olmadığı görülmüş olup, başvuru sahibinin iddiası yerinde bulunmamıştır.

ç) Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.16’ncı maddesinde, niteliği gereği üretiminden sonra belirli bir süre içerisinde imalata dönüştürülmesi gereken hazır betona ilişkin olarak idareler tarafından, TS 13515 standardında belirlenen süreler ile Karayolu Trafik Yönetmeliğinde düzenlenen azami hız sınırları dikkate alınarak, hazır beton üretim tesisi ile işin yapılacağı yer arasındaki azami mesafenin tespit edilmesi ve aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda bu mesafeye yer verilmesinin zorunlu olduğu hükme bağlanmış olup, fiyat teklifi ile açıklama yapılması halinde, idarece belirlenen mesafeden daha uzak bir mesafenin kullanılamayacağı belirtilmiştir.

TS 13515 Standardının 7.6’ncı maddesinde ise karıştırma donanımı olan araçlarla veya transmikserlerle betonun boşaltma işleminin, çimento ile suyun ilk temasından itibaren 120 dakika sonunda tamamlanması, herhangi bir karıştırma donanımı olmayan araçlarla taşınan katı kıvamdaki taze betonun ise çimento ve suyun ilk temasından itibaren en fazla 45 dakika sonunda yerine boşaltılması gerektiği düzenlenmiştir.

Karayolları Trafik Yönetmeliği’nde kamyonların azami hız sınırının yerleşim yeri içinde 50 km., şehirlerarası çift yönlü karayollarında 80 km., bölünmüş yollarda 85 km., otoyollarda 90 km. olduğu belirtilmiştir.

İdarece hazır beton malzemesi için üretim tesisi ile işin yapılacağı yer arasındaki azami mesafenin 180 km olarak belirlendiği görülmüştür.

Yukarıda yer verilen inceleme ve tespitler göz önüne alındığında, idarece belirlenen 180 kilometrelik mesafenin asgari değil azami mesafe olduğu, dolayısıyla aşırı düşük teklif açıklamasında bulunan isteklilerin TS 13515 standardında ve Karayolları Trafik Yönetmeliğinde yer verilen düzenlemeler ile işin yapılacağı yeri göz önüne alarak ve söz konusu azami mesafe içerisinde kalmak kaydıyla hazır beton üretim tesisi bulunan üçüncü kişilerden fiyat teklifi alabilecekleri, idarece belirlenen azami mesafenin isteklilerin aşırı düşük teklif açıklamasında bulunmalarını kısıtlayıcı bir nitelik taşımadığı anlaşılmıştır.

İhale üzerinde bırakılan Burakcan İnş. ve Tic. Ltd. Şti. – Hüsamettin Peker İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından 16.122-P, 16.130-P ve 16.132-P iş kalemlerinde yer alan “C30/37 beton harcı gri renkte, normal hazır beton harçları (TS EN 206-1+A1)” analiz girdisi için Kent Beton Maden. Top. Ürün. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin Manisa şubesinden fiyat teklifi alındığı, fiyat teklifinin ekinde G Uygunluk Belgesi, Ürün Uygunluk Belgesi, İş Yeri Açma ve Çalışma Ruhsatı ve Faaliyet Belgesinin sunulduğu, ayrıca fiyat teklifi alınan firmaya ait beton santralinin Manisa Merkez’de olduğunu gösterir Google Earth çıktısının sunulduğu, Karayolları Genel Müdürlüğü’nün mesafe sorgulama hizmeti kullanılarak Manisa Merkez – Manisa Akhisar arası mesafenin 51 km olarak, Manisa Merkez – Manisa Gördes arası mesafenin 110 km olarak hesaplandığı görülmüştür.

Kent Beton Maden. Top. Ürün. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. Manisa Şubesine ait belgelerde firma adresinin “Evrenos Mah. Karaçay Kırıkoğlu Mevkii No: 4 Yunusemre/Manisa” olduğu, bu kapsamda hazır beton üretim tesisi ile işin yapılacağı yer arasındaki mesafenin idarece belirlenen azami mesafe içerisinde kaldığı anlaşılmıştır.

Anılan İş Ortaklığı tarafından C 30/37 beton harcı analiz girdisine ilişkin alınan fiyat teklifinin dayanağı olarak Ek-O.6 Satış Tutarı Tespit Tutanağının sunulduğu, tutanakta yer verilen fatura bilgileri tablosunda faturaya konu malın türünün C30/37 hazır beton olarak belirtildiği, bu itibarla fatura bilgileri tablosunda yer alan malzeme ile fiyat teklifine konu ürünün aynı olduğu, ayrıca fiyat teklifini veren firma tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılması öngörülen teklife konu mal miktarının en az 1/20’si kadar satış yapıldığı görülmüştür.

Fiyat teklifi ekinde sunulan G Uygunluk Belgesi ve Ürün Uygunluk Belgesinde üretim yapılan fabrikanın Kent Beton Maden. Top. Ürün. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. – Manisa Şubesi olarak belirtildiği ve belgede “Kent Beton Maden. Top. Ürün. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. – Manisa Şubesi fabrikasında üretilip pazara sürülen ve 26.06.2009 tarihli ve 27270 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yapı Malzemelerinin Tabi Olacağı Kriterler Hakkında Yönetmeliğe uygun olarak, yapı malzemesi olduğu tespit edilen normal ağırlıklı beton imalatçı tarafından fabrika üretim kontrolü ve fabrikada alınan numunelerin belirlenen deney planına göre deneye tabi tutulması; CPC tarafından başlangıç tip deneyleri, fabrikanın ve fabrika üretim kontrolünün başlangıç tetkiki, periyodik gözetimi, değerlendirilmesi, onayı, fabrika veya inşaat sahasından veya piyasadan alınan numuneler üzerinde ürün tetkiki yapılmıştır. Bu belge TS EN 206:2013+A1&TS 13515 standardında tanımlanan hükümlerin uygulandığını açıklar.” ifadelerine yer verildiği görülmüş olup, fiyat teklifine konu malzemenin anılan standartta olduğu belirlenmiştir.

Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlenen Feza Taah. A.Ş. – Uluova İnş. ve Mak. San. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından “C30/37 beton harcı gri renkte, normal hazır beton harçları (TS EN 206-1+A1)” analiz girdisi için Kadıoğlu Demir San. ve Tic. Ltd. Şti.den fiyat teklifi alındığı, söz konusu analiz girdisi için beton santralinden iş başına olan nakliye mesafesinin 155 km olarak hesaplandığı ve açıklama kapsamında hazır beton üretim tesisi ile işin yapılacağı yer arasındaki mesafeyi gösterir (155 km, 157 km ve 165 km olmak üzere) üç alternatif güzergahlı Google Earth çıktısının sunulduğu görülmüş olup, söz konusu mesafenin idarece belirlenen azami mesafe içerisinde kaldığı anlaşılmıştır.

Anılan İş Ortaklığı tarafından C 30/37 beton harcı analiz girdisine ilişkin alınan fiyat teklifinin dayanağı olarak Ek-O.6 Satış Tutarı Tespit Tutanağının sunulduğu, tutanakta yer verilen fatura bilgileri tablosunda faturaya konu malın türünün C30/37 hazır beton harcı olarak belirtildiği, bu itibarla fatura bilgileri tablosunda yer alan malzeme ile fiyat teklifine konu ürünün aynı olduğu, ayrıca fiyat teklifini veren firma tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılması öngörülen teklife konu mal miktarının en az 1/20’si kadar satış yapıldığı,

İlave olarak C 30/37 beton harcı analiz girdisine ilişkin olarak alınan fiyat teklifinde teklife konu malzemenin TS EN 206-1+A1 standardında olduğu bilgisine yer verildiği görülmüştür.

Kamu ihale mevzuatında üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin ekinde fiyat teklifini veren şirkete ait işletme ruhsatı, işletme izin belgesi, iş yeri açma ruhsatı ve ÇED raporunun sunulması gerektiğine yönelik bir hüküm bulunmadığı, idare tarafından da aşırı düşük teklif sorgulama yazısında söz konusu belgelerin açıklama kapsamında sunulması gerektiğine ilişkin bir ifadeye yer verilmediği anlaşıldığından anılan istekliler tarafından iddia konusu belgelerin açıklama kapsamında sunulmasına gerek bulunmadığı tespit edilmiş olup, başvuru sahibinin iddiaları uygun bulunmamıştır.

d) Burakcan İnş. ve Tic. Ltd. Şti. – Hüsamettin Peker İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından 17.002/K-P iş kalemine ilişkin açıklama kapsamında sunulan analiz formatı incelendiğinde “Portland Çimentosu (Torbalı) (TS EN 197-1 CEM I 42,5 N)” analiz girdisi için fiyat teklifi alındığı belirtilmiştir. Söz konusu fiyat teklifi incelendiğinde teklifin Limak Çimento San. ve Tic. A.Ş. Balıkesir Şubesinden alındığı,

Bununla birlikte fiyat teklifine konu ürünün “Portland Çimentosu (Torbalı) (TS EN 197-1 CEM I 42,5 R)” olduğu, fiyat teklifinin dayanağı olarak sunulan Ek-O.6 Satış Tutarı Tespit Tutanağındaki fatura bilgileri tablosunda da faturaya konu malın türünün “Portland Çimentosu (Torbalı) (TS EN 197-1 CEM I 42,5 R)” olarak belirtildiği tespit edilmiştir.

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı 2021 Yılı İnşaat ve Tesisat Birim Fiyatları Kitabında söz konusu analiz girdilerinin farklı poz numaralarına sahip girdiler olarak belirlendiği, yukarıda yer verilen TS EN 197-1 standardı düzenlemelerine göre “Portland Çimentosu (Torbalı) (TS EN 197-1 CEM I 42,5 N)” girdisi normal erken dayanımlı çimento iken, “Portland Çimentosu (Torbalı) (TS EN 197-1 CEM I 42,5 R)” girdisinin yüksek erken dayanımlı çimento olduğu, ayrıca dayanım sınıfına göre özelliklerinin farklılaştığı, yüksek erken dayanımlı çimentoların erken kalıp alınması gereken durumlarda kullanılmasının uygun olduğu, ancak idarece ihale konusu iş kapsamında normal erken dayanımlı çimento kullanılacağının belirlendiği ve analizde “Portland Çimentosu (Torbalı) (TS EN 197-1 CEM I 42,5 N)” girdisine ilişkin açıklama talep edildiği anlaşılmıştır.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.8’inci maddesinde isteklilerce aşırı düşük teklif açıklamalarında sunulan analizlerin, ihale dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmaması halinde tekliflerinin reddedileceğinin ifade edildiği, bu kapsamda anılan İş Ortaklığı tarafından 17.002/K-P iş kalemine ilişkin sunulan analizde yer alan “Portland Çimentosu (Torbalı) (TS EN 197-1 CEM I 42,5 N)” girdisi için alınan fiyat teklifinin ihale dokümanı kapsamındaki analiz formatına uygun olmadığı görüldüğünden başvuru sahibinin bu husustaki iddiası yerinde bulunmuştur.

Feza Taah. A.Ş. – Uluova İnş. ve Mak. San. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından “Portland Çimentosu (Torbalı) (TS EN 197-1 CEM I 42,5 N)” analiz girdisi için 2021 yılı Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı birim fiyatları kullanılarak açıklama yapıldığı, üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınmadığı tespit edilmiş olup, başvuru sahibinin bu husustaki iddiası uygun bulunmamıştır.

e) Burakcan İnş. ve Tic. Ltd. Şti. – Hüsamettin Peker İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından 17.002/K-P, 2200-P ve 6100-P iş kalemlerinde yer alan “Amonyum nitrat, fuel-oil karışımı” analiz girdisi için Nitro Teknik Patlayıcı Maddeler San. ve Tic. A.Ş.den fiyat teklifi alındığı, söz konusu fiyat teklifi üzerinde “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (29.11.2021) tarih ve (2021/20) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yer aldığı, söz konusu fiyat teklifinde ilgili şirketin kaşesi (ve imzası), ilgili meslek mensubunun (SMMM) imzası ve TÜRMOB kaşesinin yer aldığı, ayrıca ilgili meslek mensubunun iletişim bilgilerine yer verildiği, bahsi geçen fiyat teklifinin dayanağı olarak Ek-O.6 Satış Tutarı Tespit Tutanağının sunulduğu ve fiyat teklifini veren firma tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılması öngörülen teklife konu mal miktarının en az 1/20’si kadar satış yapıldığı anlaşılmıştır.

Fiyat teklifini düzenleyen şirketin ticaret unvanında yer alan ibarelerden teklife konu alanda faaliyet gösterdiğinin anlaşıldığı, kaldı ki fiyat teklifinin ekinde fiyat teklifini düzenleyen üçüncü kişiye ait faaliyet belgesinin sunulduğu, sunulan faaliyet belgesinde  meslek grubunun “barut vb. itici tozların imalatı” olarak belirtildiği ve şirkete ilişkin “www.ticaretsicil.gov.tr” adresinden yapılan sorgulamada 30.11.2016 tarihli ve 9209 sayılı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde  şirketin amacının  “1- Anfo, dinamit, kapsül alım ve satımını yapmak. Bununla ilgili bayilikler almak ve bayilikler vermek.
2 ) Yasal Yükümlülüklerini yerine getirmek ve resmi makamlardan gerekli izinler almak ve ilgili resmi makamların denetimi ve gözetimi altında ithalat, ihracat, üretim, satış ve dağıtımını yapmak koşulu ile maden ve taş ocağı işletmeleriyle yol, köprü, baraj, gölet, ve diğer arazi düzeltmelerinin yapımı esnasında kütlelerin parçalanması işleminde kullanılan dinamit, emülsiyon, anfo, elektrikli, elektriksiz, elektronik kapsüller, emniyetli-infilak ettirici ve ateşleyici maddeler alır, satar, ithalatını, ihracatını ve üretimini yapar.” olarak belirtildiği, dolayısıyla fiyat teklifine konu maddenin alımı, satımı ve üretiminin söz konusu şirketin faaliyetleri kapsamında olduğu anlaşılmıştır.

Feza Taah. A.Ş. – Uluova İnş. ve Mak. San. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından “Amonyum nitrat, fuel-oil karışımı” analiz girdisi için Komando Av Silah Patlayıcı San. Tic. A.Ş.den fiyat teklifi alındığı, söz konusu fiyat teklifi üzerinde “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan 25.06.2021 tarih ve 2021-01 sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yer aldığı, söz konusu fiyat teklifinde ilgili şirketin kaşesi (ve imzası), ilgili meslek mensubunun (SMMM) imzası ve TÜRMOB kaşesinin yer aldığı, ayrıca ilgili meslek mensubunun iletişim bilgilerine yer verildiği, bahsi geçen fiyat teklifinin dayanağı olarak Ek-O.6 Satış Tutarı Tespit Tutanağının sunulduğu ve fiyat teklifini veren firma tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılması öngörülen teklife konu mal miktarının en az 1/20’si kadar satış yapıldığı anlaşılmıştır.

Fiyat teklifini düzenleyen şirketin ticaret unvanında yer alan ibarelerden teklife konu alanda faaliyet gösterdiğinin anlaşıldığı, şirkete ilişkin “www.ticaretsicil.gov.tr” adresinden yapılan sorgulamada 15.01.2014 tarihli ve 8486 sayılı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde  şirketin amacının  “B. Patlayıcı: 1. Sivil amaçlı olarak TNT bazlı, Nitro Gliserin bazlı Dinamitler, Tüm Amonyum Nitrat bazlı kapsüle duyarlı ve duyarsız patlayıcılar, Antigrizu özellikli dinamitler ve aksesuarları olan tüm ateşleyici elektrikli, elektriksiz ve digital kapsüller, İnfilaktı Fitiller ve Emniyetli Fitiller ile birlikte bunların aksesuarları gecikme elemanları ve kapsüllerin ithalatı, ihracatını yapmak, alım satım ve üretimlerini yapmak. 2. Amonyum Nitrat bazlı olan kapsüle duyarlı ve kapsüle duyarsız Emülsiyon patlayıcılar ve bunların türevlerinin alınan ve alınacak izinlerle üretimlerini yapmak, yaptırmak…” olarak belirtildiği, dolayısıyla fiyat teklifine konu maddenin alımı, satımı ve üretiminin söz konusu şirketin faaliyetleri kapsamında olduğu anlaşılmıştır.

Bu itibarla başvuru sahibinin “Amonyum nitrat, fuel-oil karışımı için fiyat teklifi veren firmanın amonyum nitrat üreticisi olmadığı, sadece alım satımını yaptığı, bu nedenle satın aldığı bedelden daha düşük fiyata satış yapmasının kabul edilemeyeceği, söz konusu firmanın alış satış faturalarının incelenerek karar verilmesi gerektiği, fiyat teklifini veren firmanın patlayıcı madde satma ruhsatı bulunmadığı, söz konusu patlayıcı maddelerin özel izinle satılan ve özel izne tabi ruhsata dayalı olarak satılabilecek malzemeler olduğu”na yönelik iddialarının yukarıda açıklanan gerekçeler doğrultusunda yerinde olmadığı, başvuru sahibi tarafından söz konusu iddialarını destekleyici somut herhangi bir bilgi ve belgeye yer verilmediğinden ayrıca bir araştırma yapılarak ilave bilgi ve belge istenilmesine gerek bulunmadığı değerlendirilmiş olup, söz konusu iddianın yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

f) İhale üzerinde bırakılan Burakcan İnş. ve Tic. Ltd. Şti. – Hüsamettin Peker İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından 23.015-P iş kaleminde yer alan ve açıklama istenilen “Beton çelik çubuğu, nervürlü Ø8-12 mm (S420, B420B-C, B500B-C)” ve “Beton çelik çubuğu, nervürlü Ø14-32 mm (S420, B420B-C, B500B-C)” analiz girdileri için 01.12.2021 tarihinde Detaş Sac Profil Demir Çelik San. ve Tic. A.Ş.den fiyat teklifi alındığı, fiyat teklifinin dayanağı olarak sunulan Ek-O.6 Satış Tutarı Tespit Tutanaklarında yer alan fatura bilgileri tablosunda da beton çelik çubuğunun ø8-ø12 mm ve ø14-ø32 mm olarak ayrı ayrı gösterildiği, söz konusu ürünün teknik özelliklerinin açıklama istenilen analiz girdisiyle aynı olduğu tespit edilmiştir.

Feza Taah. A.Ş. – Uluova İnş. ve Mak. San. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından açıklama istenilen “Beton çelik çubuğu, nervürlü Ø8-12 mm (S420, B420B-C, B500B-C)” ve “Beton çelik çubuğu, nervürlü Ø14-32 mm (S420, B420B-C, B500B-C)” analiz girdileri için 29.11.2021 tarihinde İçoğlu İnş. Tic. Ltd. Şti.den fiyat teklifi alındığı, fiyat teklifinin dayanağı olarak sunulan Ek-O.6 Satış Tutarı Tespit Tutanaklarında yer alan fatura bilgileri tablosunda da beton çelik çubuğunun ø8-ø12 mm ve ø14-ø32 mm olarak ayrı ayrı gösterildiği, söz konusu ürünün teknik özelliklerinin açıklama istenilen analiz girdisiyle aynı olduğu tespit edilmiştir.

Başvuru sahibinin “üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınarak açıklanan demir fiyatının, ihale tarihindeki fabrika satış fiyatlarının ve piyasa satış fiyatlarının çok altında olduğu, hayatın olağan akışına ve piyasa şartlarına uygun olmadığı, fiyat teklifi veren üçüncü kişiler tarafından defter kayıtlarında ince (8-12) ve kalın (14-32) olarak belirtilmediği halde fiyat teklifinde ayrı ayrı fatura ve defter kayıtlarından oluşmuş gibi fiyat teklifi düzenlendiği, satış tutarı tespit tutanakları ve/veya tutanaklara esas olan defter kayıtları ve faturalar istenildiğinde bu durumun açıkça ortaya çıkacağı”na yönelik iddialarının yukarıda açıklanan gerekçeler doğrultusunda yerinde olmadığı, 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu ile yetkilendirilen meslek mensuplarınca yapılan mesleki iş ve işlemlerin hukuka uygunluk karinesinden yararlanacağı, düzenlenen belgelerdeki bilgilerin doğruluğundan meslek mensubunun sorumlu olduğu, başvuru sahibi tarafından söz konusu iddialarını destekleyici somut herhangi bir bilgi, belgeye yer verilmediğinden ayrıca bir araştırma yapılarak ilave bilgi ve belge istenilmesine gerek bulunmadığı değerlendirilmiş olup, söz konusu iddianın yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

g) İdarece 16.122-P, 16.130-P ve 16.132-P iş kalemlerinde yer alan “Çam Kerestesi II. Sınıf” analiz girdisinin açıklama istenilen analiz girdisi olarak belirlendiği görülmüştür.

İhale üzerinde bırakılan Burakcan İnş. ve Tic. Ltd. Şti. – Hüsamettin Peker İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından açıklama istenilen “Çam Kerestesi (II. Sınıf)” analiz girdisi için 26.11.2021 tarihinde Sesa Endüstriyel Yatırımlar İnş. San. Tic. Ltd. Şti.den fiyat teklifi alındığı, belgede fiyat teklifine konu ürünün “Çam Kerestesi (II. Sınıf) (TS 1265) (TS EN 844-6, 9, 12) (TS EN 1309-1, TS EN 1310, TS EN 1311, TS EN 1313-1,
2 )” olduğunun ifade edildiği, fiyat teklifinin dayanağı olarak sunulan Ek-O.6 Satış Tutarı Tespit Tutanağında yer alan fatura bilgileri tablosunda da faturaya konu malın türünün “2. Sınıf Çam Kereste” olarak belirtildiği görülmüştür.

İdareye yapılan şikâyet başvurusu üzerine idarece 31.12.2021 tarihli yazı ile Ek-O.6 Satış Tutarı Tespit Tutanağını düzenleyen SMMM’den “Bölge Müdürlüğümüzce 08.04.2021 tarihinde ihale edilen 2021/114862 İhale Kayıt Nolu “(Akhisar-Sındırgı) Ayr – Gördes Yolu Km:0+000-54+400 Arası Toprak Tesviye, Sanat Yapılan Ve Üstyapı İkmal İşi” ile ilgili olarak ihaleye katılan ve teklif bedeli aşırı düşük teklif olarak tespit edilen isteklilerden Burakcan İnşaat ve Ticaret Ltd.Şti. + Hüsamettin Peker İnşaat Taahhüt San ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’nın aşırı düşük teklif sorgulamasına verdiği cevapta açıklama istenecek girdilerden “Çam Kerestesi 2. Sınıf” için Sesa End. Yat. İnş. San. Tic. Ltd. Şti. firmasından aldığı fiyat teklifi ile fiyat teklifine dayanak oluşturan ilgide kayıtlı ve tarafınızca düzenlenen Ek-0.6 Satış Tutan Tespit Tutanağı sunulmuştur.

Söz konusu tutanağın 2020 yılı 4. geçici vergi beyanname dönemini kapsadığı, ağırlıklı ortalama birim satış tutarının tespitinde esas alınan faturalara ilişkin bilgiler incelendiğinde 14 adet faturaya ait bilgilerin tablo halinde beyan edildiği görülmüştür. Ancak ihalemize yönelik yapılan bir şikâyet başvurusunda yer alan iddialar gereğince ihale komisyonumuzca gerekli değerlendirmelerin yapılabilmesi için fiyat teklifine esas geçici vergi beyanname dönemine ait “Çam Kerestesi 2. Sınıf” için Sesa End. Yat. San. Tic. Ltd. Şti.’nin söz konusu beyanname dönemine ait tüm satışlarını gösterir faturalarının eksiksiz olarak onaylı suretleri ile yevmiye kaydına ilişkin defter kayıtlarının, ilgili yardımcı defter kayıtlarının onaylı bir örneğinin Kamu ihale Genel Tebliğinin 45.1.13.1 maddesine istinaden ivedi olarak Bölge Müdürlüğümüze gönderilmesi” hususunda bilgi ve belge talep edilmiştir.

Söz konusu yazıya istinaden SMMM tarafından 21.02.2022 tarihinde 02.10.2020 – 30.12.2020 tarihleri arasını kapsayan toplam 71 adet fatura ile muavin defteri idareye gönderilmiştir. Sunulan 71 adet fatura incelendiğinde, faturaya konu ürünün “Silinmiş Kereste” olduğu tespit edilmiştir.

Silinmiş kerestenin kesilme, biçme ve kurutma işlemlerinin yapıldığı bir kereste çeşidi olduğu, çam, ladin, gürgen gibi ağaçlardan yapıldığı, ağaç türlerine göre silinmiş kereste çeşitlerinin de farklılık gösterdiği belirlenmiştir.

          Bu kapsamda çam, ladin, gürgen gibi ağaç türlerine göre farklı silinmiş kereste çeşitleri bulunduğundan faturada satışı yapılan silinmiş kerestenin II. sınıf çam kerestesi olarak kabulünün mümkün olmadığı, faturalarda yer alan bilgilerden faturaya konu ürünün açıklama istenilen II. sınıf çam kerestesi olduğunun anlaşılamadığı, dolayısıyla söz konusu ürünün teknik özelliklerinin açıklama istenilen analiz girdisiyle aynı olmadığı değerlendirilmiş olup, başvuru sahibinin bu husustaki iddiası yerinde görülmüştür.

         Feza Taah. A.Ş. – Uluova İnş. ve Mak. San. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından açıklama istenilen “Çam Kerestesi (II. Sınıf)” analiz girdisi için 29.11.2021 tarihinde Ölmez Yapı Taah. İnş. Ener. Maden. Nakl. San. ve Tic. A.Ş.den fiyat teklifi alındığı, belgede fiyat teklifine konu ürünün “Çam Kerestesi (II. Sınıf) (TS 1265) (TS EN 844) (TS EN 1309-1, TS EN 1309-3, TS EN 1313-1,
2 )” olduğunun ifade edildiği, fiyat teklifinin dayanağı olarak sunulan Ek-O.6 Satış Tutarı Tespit Tutanağında yer alan fatura bilgileri tablosunda da faturaya konu malın türünün “2. Sınıf Çam Kereste” olarak belirtildiği, söz konusu ürünün teknik özelliklerinin açıklama istenilen analiz girdisiyle aynı olduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin bu husustaki iddiası yerinde bulunmamıştır.

ğ) İhale üzerinde bırakılan Burakcan İnş. ve Tic. Ltd. Şti. – Hüsamettin Peker İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı ve ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlenen Feza Taah. A.Ş. – Uluova İnş. ve Mak. San. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından 17.002/K-P iş kaleminde yer alan 10.130.1025 poz numaralı “Kum (tuvenan, elenmiş, yıkanmış) (Makine ile temin) (08.009/1)” analiz girdisine ilişkin olarak Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yayımlanmış 2021 yılı rayicinin (27,20 TL)  kullanıldığı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiası uygun bulunmamıştır.

h) Kamu İhale Genel Tebliği’nde tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman (iş makinesi) analiz girdilerine ilişkin açıklamaların; resmi rayiçler veya isteklinin kendi malı olan iş makineleri için satın alma bedeli üzerinden yapılabileceği, isteklilerin kendi malı olan iş makinesinin satın alma bedeli üzerinden yapacağı açıklamalarda, bu hususları tevsik eden belgelerin açıklama kapsamında sunulmasının zorunlu olduğu, ayrıca, bu açıklamada iş makinesine ilişkin tutar olarak;

– İş makinesinin satın alma tarihinden sonra amortisman süresinin dolmuş olması halinde, amortisman maliyeti katsayısı dışında kalan maliyet katsayıları (yedek parça, tamir-bakım, sermaye faizi-sigorta, nakil-montaj-demontaj)  toplamı (ilgili analizde miktar kısmına yazılarak) ile  resmi rayicin çarpılması sonucu bulunacak tutarın,

– İş makinesinin satın alma tarihinden sonra amortisman süresinin dolmamış olması halinde ise, (a) bendinde hesaplanan tutarın altında olmamak koşuluyla, iş makinesinin satın alma bedeli ile analiz girdi miktarının çarpılması sonucu bulunacak tutarın,

kullanılabileceği ifade edilmiştir.

İdarece sınır değerin altında teklif sunan isteklilerden açıklama istenilen tesis, makine, teçhizat ve ekipman (iş makinesi) analiz girdileri için kendi malı olarak tevsik edilen iş makinalarına ilişkin olarak yapılacak açıklamalarda analizlerde belirtilen teknik özellikleri gösteren ve üretici/satıcı firmaların yetkililerince onaylanmış belgelerin açıklama kapsamında sunulması gerektiği ifade edilmiştir.

Burakcan İnş. ve Tic. Ltd. Şti. – Hüsamettin Peker İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından 17.002/K-P, 2200-P, 2202-P ve 6100-P iş kalemlerinde yer alan “Ekskavatör ve dragline tipi makinalar 210 HP (21/2Yd³)” analiz girdisinin kendi malı iş makinesiyle açıklandığı, tevsik edici belge olarak; amortisman hesabını gösterir belge, meslek mensubu tespit raporu, iş makinesi tescil belgesi, 25.03.2014 tarihli fatura ve Borusan Makina ve Güç Sist. San. ve Tic. A.Ş. tarafından düzenlenmiş teknik belgenin sunulduğu tespit edilmiştir.

Anılan İş Ortaklığı tarafından sunulan amortisman hesabına ilişkin belgede “Amortisman 0,000063, Yedek Parça 0,000033, Tamir, Bakım 0,000008, Sermaye Faizi, Sigorta 0,000023, Nakil, Montaj, Demontaj 0,00001, Toplam 0,000137, Amortisman çıkarılmış toplam oran 0,000074” verilerinin yer aldığı, yedek parça, tamir, bakım, sermaye faizi, sigorta, nakil, montaj, demontaj giderleri toplamı olan 0,000074 değerinin, analiz toplamı olan 0,000137 değerine bölünmesi sonucunda 0,5401459854 (0,000074/0,000137) değerinin elde edildiği, anılan makinenin Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yayımlanan 2021 yılı birim fiyatının 840.000,00 TL olarak belirtildiği, anılan makineye ait Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından 2021 yılı için yayımlanan 840.000,00 TL birim fiyatın 0,5401459854 ile çarpımı sonucunda, 453.722,63 TL (840.000,00 x 0,5401459854= 453.722,63 TL) olarak elde edilen değerin amortisman katsayısı düşülerek hesaplanan makine bedeli olduğu ifade edilmiştir.

İlgili meslek mensubu tarafından hazırlanan 30.11.2021 tarihli Serbest Muhasebeci Mali Müşavir Tespit Raporunda “TESPİT EDİLMESİ İSTENEN DEMİRBAŞLAR

– 1 Adet Paletli Ekskavatör

Başvuruda bulunan firmaya ilişkin kayıtların firma yetkililerinin belirlemiş olduğu ihale konusu işler ile ilgili gerekli olan kendi malı olması istenen, bahsi geçen makine ve ekipmanlar ile sınırlı olmak üzere yapılan inceleme sonucunda, firma kayıtlarının vergi kanunları, tek düzen hesap planı ve genel kabul görmüş muhasebe ilkelerine uygun olduğu, yapılan incelemeler neticesinde firma aktifinde aşağıda detay bilgileri yazılı bulunan makine ve ekipmanların kayıtlı olduğu tarafımızca tespit edilmiştir.

TEKNİK ÖZELLİKLERİ:

Makine teknik belgesinde yazan bilgiler ile sınırlı olmak üzere teknik belge üzerinden tespit edilen bilgiler;

Motor Gücü: 210 HP

Yakıt Cinsi: Diesel

Kova Kapasitesi: 1,91 m3

Verim Kapasitesi: 160 Ton/Saat

AMORTİSMAN UYGULAMASI

Vergi Usul Kanunu 333 nolu genel Tebliğine göre İşletme faaliyetlerinin yerine getirilmesinde ihtiyaç duyulan ve aktife kayıtlı olan işletme varlıklarının amortismana tabi değerlerinin Vergi Usul Kanununca belirlenen süreler ve oranlara göre hesaplanan kısımlarının itfa edilmesini ifade eder. Bu doğrultuda Maliye Bakanlığınca yayınlanan faydalı ömür listesinin 10.4.sıra numarasında bulunan Paletli Ekskavatör faydalı ömür süresi 6 yıl olarak hesaplanmıştır.

Buna göre ilgili makinanın yıllar itibariyle ayrılması gereken amortisman oranı ve yıpranma payı tutarı aşağıdaki gibi hesaplanmıştır.

İlgili makinanın amortismanı 2014, 2015, 2016, 2017, 2018, 2019 yıllarında 75.525,00-TL olarak ayrılarak makinanın tamamı itfa edilmiştir. (Amortisman ayrılmayan yıllar ayrılması gereken Amortisman KKEG olarak dikkate alınmış ve makine itfası tamamlanmıştır.)” ifadelerine yer verildiği,

  Ankara Ticaret Odası tarafından düzenlenen iş makinesi tescil belgesinin “Tescil Tarihi” kısmında “19.11.2021”, “Aracın Cinsi” kısmında “Ekskavatör”, “Markası” kısmında “Caterpillar”, “Tipi” kısmında “329 DL”, “Motor Gücü” kısmında “210.00 BG”, “Model Yılı” kısmında “2013” ve “Yürüyüş Takımı” kısmında “Paletli” bilgilerinin yer aldığı,

25.03.2014 tarihli faturanın 453.150,00 TL tutarında 1 adet Caterpillar marka 329 D model paletli ekskavatörün satışına ilişkin olduğu ve Borusan Makina ve Güç Sist. San. ve Tic. A.Ş. tarafından Burakcan İnş. ve Tic. Ltd. Şti. adına düzenlendiği, söz konusu faturada iş makinesinin 2013 model, yeni ve kullanılmamış olduğu bilgisine yer verildiği,  

Borusan Makina ve Güç Sist. San. ve Tic. A.Ş. tarafından düzenlenen teknik belgede ise,

“

” bilgilerine yer verildiği anlaşılmıştır.

İdareye yapılan şikâyet başvuruları üzerine idarece 03.01.2022 tarihli yazı ile Borusan Makina ve Güç Sist. San. ve Tic. A.Ş.den “Bölge Müdürlüğümüzce 08.04.2021 tarihinde ihale edilen 2021/114862 İhale Kayıt Nolu “(Akhisar-Sındırgı) Ayr – Gördes Yolu Km:0+000-54+400 Arası Toprak Tesviye, Sanat Yapılan Ve Üstyapı İkmal İşi” ile ilgili olarak ihaleye katılan ve teklif bedeli aşırı düşük teklif olarak tespit edilen isteklilerden Burakcan İnşaat ve Ticaret Ltd.Şti. + Hüsamettin Peker İnşaat Taahhüt San ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’nın aşırı düşük teklif sorgulamasına verdiği cevapta açıklama istenecek girdilerden “Ekskavatör ve dragline tipi makinalar 210 HP (2 l/2Yd3)” ile ilgili olarak Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.17 maddesi gereğince kendi malı olan iş makinesinin satın alma bedeli üzerinden açıklama yapıldığı ve ilgide kayıtlı tarafınızca düzenlenen Teknik Belge’nin sunulduğu görülmüştür.

Söz konusu teknik belgede aracın motor gücünün 210 HP, kova kapasitesinin 1,91 m3 olduğu belirtilmiş ise de ihalemize yönelik yapılan bir şikâyet başvurusunda yer alan iddialar gereğince (Tescil belgesinin ve motor gücünün değiştirildiği, ilk tescile esas motor gücünün 152 kW (152 kW x 1,341022= 203,84 Horse Power-Beygir Gücü) olduğu, isteklinin hiçbir tadilat ve projelendirme işlemi yapmadan ilk tescile esas belgeyi değiştirdiği ve 210 HP olarak tescil ettirdiği…);

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Yapım İhalelerinde Sınır Değer Tespiti ve Aşırı Düşük Teklifler” başlıklı 45. Maddesinde “…” hükmüne göre istekli firma a bendi kapsamında açıklamada bulunmuştur.

Kamu İhale Kurumu’nun ve Danıştay’ın emsal kararları gereğince aşırı düşük teklif açıklamalarında makinalara ait teknik özellik ve kapasitelerin İdarelerce verilen analiz formatlarında belirtilenlerle bire bir aynı olması gerektiğinden bahisle, söz konusu makinenin 210 HP motor gücü ve 2 l/2Yd3 (1,91 m³) kova kapasitesi kriterlerini sağlayıp sağlamadığı hususlarında tereddüt hasıl olmuştur. İhale komisyonumuzca gerekli değerlendirmelerin daha sağlıklı yapılabilmesi için CATERPILLAR 329DL model paletli hidrolik ekskavatöre ait teknik belge düzenlemesine esas bilgi ve belgeler ile varsa ülkeye ithal edilerek girişi yapılan iş makineleri için düzenlenen Menşe Şahadetnamesinin onaylı bir suretinin Bölge Müdürlüğümüze gönderilmesi” hususunda bilgi ve belge talep edildiği,

Borusan Makina ve Güç Sist. San. ve Tic. A.Ş.nin 13.01.2022 tarihli cevabi yazısında “İlgi’de belirtilen yazınızda, Bölge Müdürlüğünüzce 08.04.2021 tarihinde ihale edilen 2021/114861 İhale Kayıt Numaralı İş için, aşırı düşük teklif açıklamalarında makinalara ait teknik özellik ve kapasitelerin İdarelerce verilen analiz formatlarında belirtilenlerle bire bir aynı olması gerekliliğinden ötürü, söz konusu makinanın 210HP motor gücü ve 1,91m3 kova kapasitesi kriterlerini sağlayıp sağlamadığı hususlarında tereddüt hasıl olduğu tarafımıza bildirilerek, İlgi’de belirtilen ihale kapsamında, ihale komisyonunca gerekli değerlendirmelerin daha sağlıklı yapılabilmesi için Caterpillar marka 329D2L model Paletli Ekskavatöre ait teknik belge düzenlenmesine esas bilgi ve belgeler tarafımızdan talep edilmiştir.

Söz konusu TZL00468 Seri Numaralı Caterpillar marka 329D2L model Paletli Ekskavatör için, 16.12.2021 tarihinde şirketimiz CRC Tesislerinde, müşteri talebine istinaden Motor Dyno Testi gerçekleştirilmiştir. Motor Dyno Testini müteakip oluşturulan Motor Dyno Test Raporuna göre, söz konusu motorda tam yükteki güç değeri, nominal ve ölçülen değer olarak 210HP (Beygir Gücü) olarak gözlenmiştir. Söz konusu Motor Dyno Testleri ve buna bağlı rapor sonuçları, makinanın model yılına, çalışma saatine ve çalışma koşullarına göre +/- %5 (artıeksiyüzdebeş) değişkenlik gösterebilmektedir. Söz konusu motor verileri aynı zamanda, sadece anlık güç verilerine göre gözlenmektedir. Makina imalatçısı Caterpillar’dan alınan Spec Değerlerinde, maksimum motor gücünün 216 hp’e ulaşabileceği bilgisi ekteki dokümandan da görülebilmektedir. Makinalar için düzenlenen teknik belgeler ise, makina şasesi üzerinde yer alan plaka bilgileri esas alınarak müşterilere teslim edilmekte olup söz konusu makina için de teknik belge bu doğrultuda hazırlanmıştır.

Borusan Makina ve Güç Sistemleri Sanayi ve Ticaret A.Ş. olarak, CRC Tesislerimizde gerçekleştirilen, Motor Dyno Testleri ve buna bağlı düzenlenen Motor Dyno Test Raporları, garanti süreci biten iş makinaları dahil hiçbir iş makinası için, hiçbir kişi ya da kuruma taahhüt niteliğinde resmi bir belge olarak sunulmamakta ve sadece makina genel performansı hakkında makine kullanıcısı müşterilere genel bilgilendirme sunma niteliği taşımaktadır.” ifadelerine yer verildiği ve söz konusu yazının ekinde Caterpillar 329D2L Spec Değerlerinin, teknik belgenin ve Motor Dyno Test Raporunun idareye gönderildiği,

13.01.2022 tarihli yazı ekinde gönderilen teknik belgede ise,

“

” bilgilerinin yer aldığı,

  Yine şikâyet başvuruları üzerine idarece 31.12.2021 tarihli yazı ile Ankara Ticaret Odası Başkanlığından “Bölge Müdürlüğümüzce 08.04.2021 tarihinde ihale edilen 2021/114862 İhale Kayıt Nolu “(Akhisar-Sındırgı) Ayr – Gördes Yolu Km:0+000-54+400 Arası Toprak Tesviye, Sanat Yapılan Ve Üstyapı İkmal İşi” ile ilgili olarak ihaleye katılan ve teklif bedeli aşırı düşük teklif olarak tespit edilen isteklilerden Burakcan İnşaat ve Ticaret Ltd.Şti. + Hüsamettin Peker İnşaat Taahhüt San ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’nın aşırı düşük teklif sorgulamasına verdiği cevapta açıklama istenecek girdilerden “Ekskavatör ve dragline tipi makinalar 210 HP (2 l/2Yd3)” ile ilgili olarak Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.17 maddesi gereğince kendi malı olan iş makinesinin satın alma bedeli üzerinden açıklama yapıldığı ve ilgide kayıtlı tarafınızca düzenlenen İş Makinesi Tescil Belgesi’nin sunulduğu görülmüştür.

Söz konusu tescil belgesinde aracın motor gücünün 210 HP olduğu belirtilmiş ise de ihalemize yönelik yapılan bir şikâyet başvurusunda yer alan iddialar gereğince (Tescil belgesinin ve motor gücünün değiştirildiği, ilk tescile esas motor gücünün 152 kW (152 kW x 1,341022= 203,84 Horse Power-Beygir Gücü) olduğu, isteklinin hiçbir tadilat ve projelendirme işlemi yapmadan ilk tescile esas belgeyi değiştirdiği ve 210 HP olarak tescil ettirdiği…);

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Yapım İhalelerinde Sınır Değer Tespiti ve Aşırı Düşük Teklifler” başlıklı 45. Maddesinde “…” hükmüne göre istekli firma a bendi kapsamında açıklamada bulunmuştur.

Kamu İhale Kurumu’nun ve Danıştay’ın emsal kararları gereğince aşırı düşük teklif açıklamalarında makinalara ait teknik özellik ve kapasitelerin İdarelerce verilen analiz formatlarında belirtilenlerle bire bir aynı olması gerektiğinden bahisle, söz konusu makinenin 210 HP motor gücü ve 2 l/2Yd3 (1,91 m³) kova kapasitesi kriterlerini sağlayıp sağlamadığı hususlarında tereddüt hasıl olmuştur. İhale komisyonumuzca gerekli değerlendirmelerin daha sağlıklı yapılabilmesi için CATERPILLAR 329DL model paletli hidrolik ekskavatöre ait ilk tescil belgesi ile varsa ülkeye ithal edilerek girişi yapılan iş makineleri için düzenlenen Menşe Şahadetnamesinin onaylı bir suretinin Bölge Müdürlüğümüze gönderilmesi” hususunda bilgi ve belge talep edildiği,

Ankara Ticaret Odası Ticari Belgelendirme Müdürlüğü’nün 07.01.2022 tarihli cevabi yazısında “İlgi yazınıza istinaden, 07.01.2022 tarihi itibariyle Odamız iş Makinesi Bilgi Sistemi (IMBS) ve arşiv kayıtlarının tetkiki sonucunda, “Burakcan İnşaat ve Ticaret A.Ş. (V.No:190********)” adına tescilli 06-00-21-5268 plakalı iş makinasının ilk tescili Odamızca yapılmış olup iş makinasına ait tescil belgesi fotokopisi ile tescile esas belgelerden fatura ve teknik belge fotokopisi ekte sunulmuştur.” ifadelerine yer verildiği ve yazı ekinde İş Ortaklığı tarafından teklif dosyası kapsamında sunulan 19.11.2021 tescil tarihli iş makinesi tescil belgesinin, 25.03.2014 tarihli faturanın ve teknik belgenin idareye gönderildiği anlaşılmıştır.

Vergi Usul Kanunu’nun 315’inci maddesinde mükelleflerin amortismana tâbi iktisadî kıymetlerini Maliye Bakanlığı’nın tespit ve ilân edeceği oranlar üzerinden itfa edecekleri, ilân edilecek oranların tespitinde iktisadî kıymetlerin faydalı ömürlerinin dikkate alınacağı hüküm altına alınmış olup, 320’nci maddesinde amortisman süresinin, kıymetlerin aktife girdiği yıldan başlayacağı hükme bağlanmıştır.

365 sıra nolu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği’nde ise mükellefler tarafından iktisap edilerek defter kayıtlarına geçirilen, değerleme gününde envantere dahil olan ve kullanılma şartı aranmaksızın kullanılmaya hazır halde bulunan iktisadi kıymetler için amortisman ayrılabileceği belirtilmiş olmakla birlikte, kayıt ve tescile tabi taşıtlar için amortisman ayrılabilmesi için ilgili sicillerine yasal süresi içerisinde kayıt ve tescil işlemi yapılmak şartıyla; aktife alındıkları dönemden itibaren amortismana tabi tutulması mümkün bulunmaktadır. Dolayısıyla kullanılabilmesi kayıt ve tescile tabi olan araçlar için amortisman ayrılabilmesi için hem kayıt ve tescil işleminin tamamlanması, hem de fiilen kullanılmasa dahi kullanıma hazır halde olması gerekmektedir.

  333 sıra nolu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği’nde ekskavatörün faydalı ömrü 6 yıl olarak belirlenmiştir.

Araçların Satış, Devir ve Tescil Hizmetlerinin Yürütülmesi Hakkında Yönetmelik’te yer alan hükümlere göre bütün motorlu araçlar ile tescili zorunlu kılınan motorsuz araçların sahiplerinin, araçlarını noterlere ya da ilgili tescil kuruluşlarına tescil ettirmek ve araç tescil belgesi almak zorunda oldukları, araçların ilk tescil işlemlerinin, aracın satın alınma veya trafik şahadetnamesinin düzenlendiği tarihten itibaren üç ay içinde ilgilisine göre herhangi bir noter veya Emniyet Genel Müdürlüğü trafik tescil kuruluşları tarafından elektronik ortamda gerçekleştirileceği, aracın satışı veya devri, üzerinde teknik değişiklik yapılması ve kullanım amacının değişmesi hallerinde araç tescil belgelerinin geçersiz sayılacağı, noterler tarafından yapılan araç satış veya devir işlemlerinin tamamlanmasıyla alıcı adına noterlerce yeni araç tescil belgesi düzenleneceği belirtilmiştir.

Burakcan İnş. ve Tic. Ltd. Şti. – Hüsamettin Peker İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından 25.03.2014 tarihinde Borusan Makina ve Güç Sist. San. ve Tic. A.Ş.den 2013 model, yeni ve kullanılmamış 1 adet Caterpillar marka 329 D model paletli ekskavatör alındığı görülmüş olup, yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri gereğince söz konusu iş makinesinin üç ay içerisinde kayıt ve tescil işlemlerinin yapılması ve aktife alındığı dönemden itibaren amortismana tabi tutulması gerektiği anlaşılmıştır. Bununla paralel olarak 30.11.2021 tarihli Serbest Muhasebeci Mali Müşavir Tespit Raporunda 1 adet paletli ekskavatör için 2014 yılından itibaren başlamak üzere 6 yıl amortisman ayrılarak makinenin tamamının itfa edildiği, makine bedelinin söz konusu amortisman katsayısı düşülerek hesaplandığı ve analiz girdisi tutarının da bu bedele göre oluşturulduğu tespit edilmiştir.

Ancak İş Ortaklığı tarafından sunulan iş makinesi tescil belgesinde itirazen şikâyete konu paletli ekskavatörün tescil tarihinin “19.11.2021” olarak belirtildiği, bu kapsamda amortisman ayırma süresinin, iş makinesinin 19.11.2021 tarihinde kayıt ve tescil işlemlerinin tamamlanması sonrasında aktife alınmasıyla birlikte başlayacağı, makine bedelinin hesabında geçmişe dönük amortisman hesabının kullanılamayacağı değerlendirilmiştir.

Ayrıca 30.11.2021 tarihli Serbest Muhasebeci Mali Müşavir Tespit Raporunda sadece “1 adet paletli ekskavatör” ifadesinin yer aldığı, raporda makinenin iş makinesi tescil belgesinde yer alan ekskavatör olduğunu teyit edici (tescil plaka no, aracın markası, tipi, şasi no, motor no vs.) hiçbir bilgiye yer verilmediği, dolayısıyla söz konusu ekskavatör ile iş makinesi tescil belgesinde yer alan ekskavatörün aynı araç olduğu kabulünün mümkün bulunmadığı, anılan SMMM raporunun kendi malı aracın tevsiki kapsamında kabul edilebilir bir belge olarak nitelendirilemeyeceği değerlendirilmiştir.

Ekskavatöre ilişkin analiz girdisinin “Ekskavatör ve dragline tipi makinalar 210 HP (2 ½ yd³)” şeklinde düzenlendiği, bu açıdan ilgili makinenin motor gücünün 210 HP ve kova kapasitesinin (2 ½ yd³=) 1,91 m³ olması gerektiği, anılan İş Ortaklığı tarafından sunulan iş makinesi tescil belgesinde iş makinesinin motor gücünün 210 HP olduğu, sunulan teknik belgede de iş makinesinin motor gücünün 210 HP, kova kapasitesinin 1,91 m³ olduğu belirtilmiştir.

İdarenin 03.01.2022 tarihli yazısına istinaden Borusan Makina ve Güç Sist. San. ve Tic. A.Ş. tarafından gönderilen 13.01.2022 tarihli cevabi yazıda, TZL00468 seri numaralı Caterpillar marka 329D2L model Paletli Ekskavatör için, 16.12.2021 tarihinde Motor Dyno Testinin gerçekleştirildiği, Motor Dyno Testini müteakip oluşturulan Motor Dyno Test Raporuna göre, söz konusu motorda tam yükteki güç değerinin, nominal ve ölçülen değer olarak 210 HP (Beygir Gücü) olarak gözlendiği, ancak söz konusu Motor Dyno Testleri ve buna bağlı rapor sonuçlarının, makinenin model yılına, çalışma saatine ve çalışma koşullarına göre +/- %5 (artıeksiyüzdebeş) değişkenlik gösterebildiği, söz konusu motor verilerinin aynı zamanda, sadece anlık güç verilerine göre gözlendiği, makine imalatçısı Caterpillardan alınan Spec değerlerinde, maksimum motor gücünün 216 HP’ye ulaşabileceği bilgisinin bulunduğu ifade edilmiştir. Bunun yanında makineler için düzenlenen teknik belgelerin, makine şasesi üzerinde yer alan plaka bilgileri esas alınarak müşterilere teslim edildiği, itirazen şikâyete konu makine için de teknik belgenin bu doğrultuda hazırlandığı ifade edilerek yazının ekinde söz konusu teknik belgeye yer verildiği görülmüştür.

Yazı ekinde gönderilen teknik belge incelendiğinde, TZL00468 şasi nolu, KHX50708 motor nolu 2013 model 329 DL tip Caterpillar marka Paletli Ekskavatörün motor gücünün 140 KW, beygir gücünün 210 HP ve kova kapasitesinin 1,91 m³ olduğu bilgisine yer verilmiştir.

ISO 14396 standardına göre bir aracın beygir gücü, motor gücü KW değerinin 1,341022 katsayısı ile çarpılması suretiyle hesaplanmaktadır.

Birim çevirme işlemi yapıldığında 140 KW motor gücü olan bir iş makinesinin beygir gücünün (140 KW x 1,341022 =) 187,74 HP’ye karşılık geldiği tespit edilmiştir.

Borusan Makina ve Güç Sist. San. ve Tic. A.Ş.ye ait yazıda 210 HP motor gücüne ulaşılan paletli ekskavatörün modelinin 329 D2L olarak belirtildiği, Motor Dyno Testleri ve buna bağlı rapor sonuçlarının, makinanın model yılına, çalışma saatine ve çalışma koşullarına göre +/- %5 değişkenlik gösterebileceğinin ifade edildiği, İş Ortaklığının iş makinesi tescil belgesinde yer alan paletli ekskavatörün modelinin 329 DL olduğu ve yazı ekinde gönderilen teknik belgenin de bu modele göre düzenlendiği, teknik belgede her ne kadar 329 DL tip Caterpillar marka Paletli Ekskavatörün kova kapasitesinin 1,91 m³ olduğu belirtilse de beygir gücü hususunda çelişkinin bulunduğu, 140 KW motor gücü olan bir paletli ekskavatörün 210 HP gücünde olamayacağı değerlendirilmiştir.

Ayrıca 25.03.2014 tarihli faturada satışı yapılan iş makinesinin TZL00468 şasi nolu Caterpillar marka 329 D model Paletli Ekskavatör olarak belirtildiği, 19.11.2021 tarihli iş makinesi tescil belgesinde Caterpillar marka Paletli Ekskavatörün tipinin 329 DL olduğu, Borusan Makina ve Güç Sist. San. ve Tic. A.Ş. tarafından gönderilen 13.01.2022 tarihli cevabi yazıda ise testlerin 329D2L model Caterpillar marka Paletli Ekskavatöre ilişkin olarak gerçekleştirildiğinin belirtildiği, yazı ekinde gönderilen teknik belgenin ise 329 DL tip Caterpillar marka Paletli Ekskavatöre ilişkin olduğu belirlenmiş olup, söz konusu Caterpillar marka Paletli Ekskavatörün modeline ilişkin olarak belgeler arasında da uyumsuzlukların bulunduğu tespit edildiğinden ve yukarıda detaylı olarak açıklanan aykırılıklar dikkate alındığında bahse konu iş makinesinin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.17’nci madde açıklamasına uygun şekilde belgelerle tevsik edilmediği, sunulan makinenin iş makinesi tescil belgesi tarihine göre amortismanı tamamlanmış makine olarak değerlendirilemeyeceği ve makinenin idarece aşırı düşük teklif açıklamasına ilişkin yazı ile ekindeki analizlerde istenilen teknik özellikleri haiz olduğunun tevsik edilemediği değerlendirildiğinden başvuru sahibinin bu husustaki iddiası yerinde görülmüştür.

Söz konusu İş Ortaklığı tarafından 2200-P iş kaleminde yer alan 03.141 poz numaralı “Paletli delgi makinesi (112 KW, 152 HP, 2500 rpm, Ankraj, zemin çivisi bulon barbakan deliği delinmesi için)” ile 6100-P iş kaleminde yer alan 03.030 poz numaralı “Konkasör (Primer 15’x24’ + sekonder 24’x16’ eleme ve yükleme tertibatlı, 25 m³/saat 1’ ve 40 m³/saat 2’ randımanlı)” analiz girdisi için Karayolları Genel Müdürlüğü’nün 08.02.2021 tarihli, 59549 sayılı ve “2021 Yılı Rayiç ve Birim Fiyatlar” konulu yazısına istinaden Karayolları Genel Müdürlüğü 2021 yılı birim fiyatları kullanılarak açıklama yapıldığı görülmüş olup, başvuru sahibinin bu husustaki iddiası yerinde bulunmamıştır.

Feza Taah. A.Ş. – Uluova İnş. ve Mak. San. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından 17.002/K-P, 2200-P, 2202-P ve 6100-P iş kalemlerinde yer alan “Ekskavatör ve dragline tipi makinalar 210 HP (21/2Yd³)” analiz girdisi için 2021 yılı Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı birim fiyatları kullanılarak açıklama yapıldığı, 2200-P iş kaleminde yer alan 03.141 poz numaralı “Paletli delgi makinesi (112 KW, 152 HP, 2500 rpm, Ankraj, zemin çivisi bulon barbakan deliği delinmesi için)” ile 6100-P iş kaleminde yer alan 03.030 poz numaralı “Konkasör (Primer 15’x24’ + sekonder 24’x16’ eleme ve yükleme tertibatlı, 25 m³/saat 1’ ve 40 m³/saat 2’ randımanlı)” analiz girdisi için Karayolları Genel Müdürlüğü’nün 08.02.2021 tarihli, 59549 sayılı ve “2021 Yılı Rayiç ve Birim Fiyatlar” konulu yazısına istinaden Karayolları Genel Müdürlüğü 2021 yılı birim fiyatları kullanılarak açıklama yapıldığı görülmüş olup, başvuru sahibinin bu husustaki iddiası yerinde bulunmamıştır.

ı) Başvuru sahibinin “10.01.2022 tarihinde taraflarına gönderilen kararda Burakcan İnş. ve Tic. Ltd. Şti. – Hüsamettin Peker İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı için belirtilen “sunulan belgelerle ilgili fiyat teklifine dayanak teşkil eden faturalar ve kendi malı makine tescil belgesi” hususlarındaki araştırmaların Feza Taah. A.Ş. – Uluova İnş. ve Mak. San. Ltd. Şti. İş Ortaklığı ve Nil Yapı Malz. ve İnş. Tic. A.Ş. için de yapılması gerektiği”ne yönelik iddiasında hangi faturaların ve hangi iş makinelerine ilişkin tescil belgelerinin mevzuata aykırı olduğu hususu somut bir şekilde belirtilmediğinden bu hususta inceleme yapılmamakla birlikte başvuru sahibinin faturalara ve iş makinesi tescil belgelerine yönelik somut hususlara yer verdiği diğer iddialarında ayrıca inceleme ve değerlendirmeler yapılmıştır.

B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesinin ikinci fıkrası yönünden yapılan inceleme sonucunda tespit edilen aykırılıklar ve buna ilişkin inceleme ve hukuki değerlendirme aşağıda yapılmıştır.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.1’inci maddesinde satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için öncelikle fiyat teklifini veren kişi tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mal miktarının en az 1/20’si kadar satış yapılmış olması gerektiği hükme bağlanmıştır.

Bu kapsamda “C30/37 beton harcı gri renkte, normal hazır beton harçları (TS EN 206-1+A1)” analiz girdisinin ihale konusu işte kullanılması öngörülen toplam miktarının 91.469 m³ olduğu tespit edilmiştir.

Nil Yapı Malz. ve İnş. Tic. A.Ş. – BTS Taah. İnş. Altyapı San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı tarafından C 30/37 beton harcı analiz girdisine ilişkin alınan fiyat teklifinin dayanağı olarak Ek-O.6 Satış Tutarı Tespit Tutanağının sunulduğu, tutanakta fiyat teklifini veren kişi tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde toplam 4.245,50 m³ C 30/37 beton harcı satışı yapıldığının beyan edildiği görülmüş olup, ihale konusu işte kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mal miktarının en az 1/20’si kadar (4.573,45 m³) satış yapılmadığı anlaşıldığından teklifinin bu gerekçeyle de reddedilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.

Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, Burakcan İnş. ve Tic. Ltd. Şti. – Hüsamettin Peker İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının, Feza Taah. A.Ş. – Uluova İnş. ve Mak. San. Ltd. Şti. İş Ortaklığının aşırı düşük teklif açıklamalarının reddedilerek tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması, Nil Yapı Malz. ve İnş. Tic. A.Ş. – BTS Taah. İnş. Altyapı San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığının aşırı düşük teklif açıklamalarının yukarıda yer verilen gerekçelerle de reddedilerek teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

Esasta
Oybirliği, gerekçede oyçokluğu ile karar verildi.

KISMEN FARKLI GEREKÇE

İnceleme konusu ihalede,

Başvuru sahibinin itirazen şikayet dilekçesinde yer alan iddialarının incelenmesi neticesinde, Kurulca Burakcan İnş. ve Tic. Ltd. Şti. – Hüsamettin Peker İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının, Feza Taah. A.Ş. – Uluova İnş. ve Mak. San. Ltd. Şti. İş Ortaklığının aşırı düşük teklif açıklamalarının reddedilerek tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması, Nil Yapı Malz. ve İnş. Tic. A.Ş. – BTS Taah. İnş. Altyapı San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığının aşırı düşük teklif açıklamalarının ise kararda yer verilen gerekçelerle de reddedilerek teklifinin değerlendirme dışı bırakılması yönünde “düzeltici işlem belirlenmesine” karar verilmiştir.

Başvuru sahibinin isteklilerin aşırı düşük teklif açıklamalarına yönelik Kurulca alınan kararın diğer kısımlarına katılmakla birlikte, alınan Selgün Proje Mimarlık İnş. Taah. Tur. San. Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklamasının diğer kısımlarına ilişkin kurulca alınan karara katılmakla birlikte açıklanması istenilen iş kalemlerinde yer alan nakliye hesabına ilişkin açıklamaları incelendiğinde;

Anılan kararda, Feza Taah. A.Ş. – Uluova İnş. ve Mak. San. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından 2200-P ve 2202-P poz numaralı iş kalemlerinde açıklama istenilen “Ariyet ocağından getirilecek veya depoya gidecek kazı” ve 6100-P poz numaralı iş kaleminde açıklama istenilen “PM alttemel veya temel karışımının plentten serim yerine nakli” analiz girdileri için açıklama kapsamında idarece belirlenen nakliye mesafelerinden daha düşük mesafelerin kullanıldığı, mesafelerin tevsiki için sunulan taahhütnamelerin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.15’inci madde açıklamasına uygun olmadığı ve ortalama taşıma mesafe tespitlerine ilişkin sunulan itinerer hesaplamalarında yer verilen ocak bilgilerinde eksiklik olduğu, km bilgilerinin ocak km bilgileri ile uyumluluk arz etmediği, ortalama taşıma mesafelerinin malzeme miktarları ve proje güzergahı dikkate alınmadan hesaplandığı, “PM alttemel veya temel karışımının plentten serim yerine nakli” girdisi için açıklama kapsamında plentin kurulacağı yerlere ilişkin herhangi bir kroki vs. sunulmadığı, birden fazla plent tesisi kurulumuna ilişkin olarak da herhangi bir maliyet hesabı yapılmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddialarının anılan nakliye girdilerine yönelik kısmının yerinde olduğu ifade edilmiştir.

Uyuşmazlık konusu ihalenin, Karayolları 2. Bölge Müdürlüğünce yapılan ““(Akhisar-Sındırgı) Ayr – Gördes Yolu Km:0+000-54+400 Arası Toprak Tesviye, Sanat Yapıları ve Üstyapı İkmal İşi” olduğu, kesinleşen ihale kararı ile ihalenin Burakcan İnş. ve Tic. Ltd. Şti. – Hüsamettin Peker İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı üzerinde bırakıldığı, Feza Taah. A.Ş. – Uluova İnş. ve Mak. San. Ltd. Şti. İş Ortaklığının teklifinin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği, başvuru sahibinin teklifinin ise aşırı düşük teklif açıklaması mevzuata uygun olmadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı anlaşılmıştır.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde “45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az olmamak üzere makul bir süre verilir. Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.

….

 “45.1.13.15. Sözleşme veya eklerinde, taş, kum, çakıl, gravye, balast, stabilize vb. yapı malzemelerinin idarenin belirlediği ocaklardan temininin öngörüldüğü haller dışında, bu Tebliğin 45.1.2 maddesi gereğince nakliye girdilerine ilişkin idarece belirtilen mesafelerden daha düşük mesafe kullanarak açıklama yapan isteklilerin, ihale konusu işe özgü alanlara ilişkin açıklamalarını kamu kurum ve kuruluşları tarafından düzenlenen veya onaylanan belgeler ile tevsik etmeleri gerekmektedir.” açıklamaları yer almaktadır.

2200-P poz numaralı iş kaleminde “Ariyet ocağından getirilecek veya depoya gidecek kazı (Mesafe: 5000 Mt, F= 0,00034xKx√M-0,0034xK)” ve “Yarma ve Yan Ariyet Genel (Mesafe: 2500 Mt, F= 0,00046xKx√M-0,0046xK)” girdilerinin açıklama istenilen nakliye analiz girdisi olarak belirlendiği ve söz konusu nakliye formüllerinin iş kalemine ait analiz formatında yer aldığı,

2202-P poz numaralı iş kaleminde “Ariyet ocağından getirilecek veya depoya gidecek kazı (Mesafe: 5000 Mt, F= 0,00034xKx√M-0,0034xK)” girdisinin açıklama istenilen nakliye analiz girdisi olarak belirlendiği ve söz konusu nakliye formülünün iş kalemine ait analiz formatında yer aldığı görülmüştür.

Feza Taah. A.Ş. – Uluova İnş. ve Mak. San. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından 2200-P ve 2202-P poz numaralı iş kalemlerinde açıklama istenilen “Ariyet ocağından getirilecek veya depoya gidecek kazı” ve 6100-P poz numaralı iş kaleminde açıklama istenilen “PM alttemel veya temel karışımının plentten serim yerine nakli” analiz girdileri için ise açıklama kapsamında idarece belirlenen nakliye mesafelerinden daha düşük mesafelerin kullanıldığı, idarece “Ariyet ocağından getirilecek veya depoya gidecek kazı”ya ilişkin nakliye mesafesi 5000 m belirlenmişken anılan İş Ortaklığı tarafından 4580 m mesafe öngörüldüğü, “PM alttemel veya temel karışımının plentten serim yerine nakli”ne ilişkin 15 km mesafe belirlenmişken istekli tarafından 11 km mesafe öngörüldüğü, söz konusu nakliye mesafelerinin tevsikine ilişkin olarak ise “Ocak Ariyet Kazısı Malzemesi ve Depoya Gidecek Kazının Nakline İlişkin Taşıma Hesabı” ve “Plentmiks Alttemel ve Plentmiks Temel Malzemesi Nakline İlişkin Taşıma Hesabı” başlıklı itinerer, “Ocak Ariyet (Dolgu) Malzemesi ile Kazıdan Çıkan Malzemenin Depo Sahasını Gösterir Harita” başlıklı ve “Plentmiks Alttemel ve Plentmiks Temel Malzemesi Nakli Hesaplamasına Esas Ocak Yerlerini Gösterir Harita” başlıklı Google Earth çıktısı ve ocak ariyet ve ocak malzemelerinin ruhsat sahasından temin edilmesine ve depo malzemeleri için ruhsat sahası içerisindeki pasa stok alanının kullanılabileceğine ilişkin taahhütname alındığını belirten açıklamaların sunulduğu görülmüştür.

Sunulan belgeler incelendiğinde; Ocak Ariyet (Dolgu) Malzemesi ile Kazıdan Çıkan Malzemenin Depo Sahasını Gösterir Google Earth çıktısında Arısoy Ocağı Km: 8+200, Bükköy Ocağı: 27+000 ve Gördes Ocağı Km: 43+700 bilgilerine yer verildiği, yine Plentmiks Alttemel ve Plentmiks Temel Malzemesi Nakli Hesaplamasına Esas Ocak Yerlerini Gösterir Google Earth çıktısında Arısoy Ocağı Km: 8+200 ve Gördes Ocağı Km: 43+700 bilgilerine yer verildiği ve ocakların harita üzerinde işaretlendiği,

“Ocak Ariyet Kazısı Malzemesi ve Depoya Gidecek Kazının Nakline İlişkin Taşıma Hesabı”na ilişkin sunulan itinererde malzeme ocaklarının/malzemenin temin yerlerine ilişkin olarak Arısoy Ocağı Km: 8+200, Bükköy Ocağı: 32+800, Gördes Ocağı Km: 43+700 bilgilerinin yer aldığı ve itinererde gösterildiği, yine Plentmiks Alttemel ve Plentmiks Temel Malzemesi Nakline İlişkin Taşıma Hesabı”na ilişkin sunulan itinererde malzeme ocaklarının/malzemenin temin yerlerine ilişkin olarak Arısoy Ocağı Km: 8+200, 25+950, Gördes Ocağı Km: 43+700 bilgilerinin yer aldığı ve itinererde gösterildiği anlaşılmıştır.

Yapılan incelemede, 2200-P poz numaralı iş kaleminde “Ariyet ocağından getirilecek veya depoya gidecek kazı (Mesafe: 5000 Mt, F= 0,00034xKx√M-0,0034xK)” ve “Yarma ve Yan Ariyet Genel (Mesafe: 2500 Mt, F= 0,00046xKx√M-0,0046xK)” girdilerinin, 2202-P poz numaralı iş kaleminde “Ariyet ocağından getirilecek veya depoya gidecek kazı (Mesafe: 5000 Mt, F= 0,00034xKx√M-0,0034xK)” girdisinin açıklama istenilen nakliye analiz girdisi olarak belirlendiği, yaklaşık maliyetin söz konusu analiz girdilerinde yer alan nakliye mesafelerinin dikkate alınarak hesaplandığı ve aşırı düşük teklif açıklama yazısı ekinde isteklilere gönderilen analiz formatında belirtildiği, bu analiz formatında kazılan malzemenin depoya nakline ilişkin olarak belirtilen mesafelerin istekliler tarafından aşırı düşük teklif açıklamasında esas alınması gerektiği değerlendirilmektedir. Şöyle ki; söz konusu analiz girdisinin depoya gidecek kazının depolanması olduğu ve bu tür bir atık malzemenin depolanmasının belediyelerin iznine tabi olduğu göz önüne alındığında, idarenin bu konuda gereken araştırmayı yaparak yaklaşık maliyetin hesabına esas söz konusu nakliye mesafelerini ön gördüğü, daha yakın mesafede atık dökülecek böyle bir alanın olması durumunda, idarenin yaklaşık maliyetinde daha kısa mesafede depolama imkanı varken bunu kullanmayarak söz konusu iş için öngörülen maliyetin olması gerekenden yüksek bir tutar olmasına ve bununla bağlantılı olarak da kamu zararına sebebiyet vermiş olabileceğinin de birlikte değerlendirilmesi gerekecektir.

Dolayısıyla ihaleyi yapan idare kamu kaynaklarını verimli kullanmakla da yükümlü olduğundan araştırmasını yaparak yaklaşık maliyet hesabında atık malzeme için nakliye mesafesini 2200-P poz numaralı iş kaleminde “Ariyet ocağından getirilecek veya depoya gidecek kazı analiz girdisinde 5000 Mt, “Yarma ve Yan Ariyet Genel analiz girdisinde 2500 Mt, 2202-P poz numaralı iş kaleminde “Ariyet ocağından getirilecek veya depoya gidecek kazı analiz girdisinde 5000 Mt olarak bulmuş ve bulduğu bu mesafeleri de tebliğin ilgili maddesi 45.1.2. gereği aşırı düşük sorgusunda da nakliye mesafesi olarak kullanmıştır.   

Diğer yandan, başvuruya konu ihale kapsamında, bahse konu analiz girdilerinin işin yapımında ortaya çıkan kazının bertarafı için iş sahasından uzaklaştırılması ve depolanması işi olduğu, dolayısıyla, ihale konusu işin yerine getirilmesinde temin edilecek (kum, çakıl, stabiliz vb.) yapı malzemelerine ilişkin bir analiz girdisi olmadığıdır. Şayet işin yerine getirilmesi için temin edilecek malzeme (kum, çakıl, stabiliz vb.)  söz konusu olsa o zaman Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.15. maddesine göre aşırı düşük açıklaması yapılması beklenmesi gerekecekken, tam tersi iş alanından uzaklaştırılıp depolanacak kazı malzemeleri söz konusu olduğundan aşırı düşük teklif açıklamasının değerlendirilmesinde Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.2. maddesinin uygulanması gerektiği ve söz konusu madde gereğince de, idarece anılan nakliye mesafesi için yaklaşık maliyet hesabında da esas alınan mesafenin kullanılması gerektiği, bu itibarla Tebliğin 45.1.2. maddesine göre zaten belgelendirme istenemeyeceği ve idarece verilen mesafe üzerinden açıklama yapılması gerektiği anlaşıldığından Feza Taah. A.Ş. – Uluova İnş. ve Mak. San. Ltd. Şti. İş Ortaklığının aşırı düşük teklif açıklamalarının bu şekliyle de uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle; uyuşmazlığa konu ihalede, Feza Taah. A.Ş. – Uluova İnş. ve Mak. San. Ltd. Şti. İş Ortaklığının 2200-P poz numaralı ve 2202-P poz numaralı iş kaleminde nakliye mesafesi analiz girdisine ilişkin aşırı düşük teklif açıklamasının yukarıda yapılan değerlendirme ve tespitler doğrultusunda uygun bulunmaması gerektiği yönündeki düşüncemizle Kurulun “düzeltici işlem belirlenmesine” ilişkin kararına katılıyoruz.