isteklilerin teklif dosyaları kapsamında sağlanması istenen yeterliliklere ilişkin değerlendirmelerin ihaleye ait olarak idarece belirlenen yeterlik kriterleri üzerinden yapılması gerektiği, idarece ve ihale komisyonunca başvuru sahibinin teklif dosyası kapsamında sağlanması istenen hususların ise ihaleye katılımda yeterlik kriteri olarak idarece düzenlenmediği dolayısıyla başvuru sahibinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasına yönelik idarenin ve ihale komisyonunun gerekçelerinin ve bu doğrultuda idarece yapılan muhtelif değerlendirmelerin kamu ihale mevzuatına aykırı olduğu sonucuna varılmıştır.

Toplantı No : 2018/043
Gündem No : 35
Karar Tarihi : 27.07.2018
Karar No : 2018/UY.I-1431

 

BAŞVURU SAHİBİ:

Eskikale İnş. Nak. Petr. Mad. ve Tur. San. Tic. A. Ş.,

 

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Kırşehir Belediye Başkanlığı Fen İşleri Müdürlüğü,

 

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2018/265336 İhale Kayıt Numaralı “Yol Düzenlemesi ve Asfalt Yapım İşi” İhalesi

 

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Kırşehir Belediye Başkanlığı Fen İşleri Müdürlüğü tarafından 26.06.2018 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Yol Düzenlemesi ve Asfalt Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak Eskikale İnş. Nak. Petr. Mad. ve Tur. San. Tic. A. Ş.nin 03.07.2018 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 06.07.2018 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 16.07.2018 tarih ve 38375 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 16.07.2018 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

 

Başvuruya ilişkin olarak 2018/1161 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

 

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

 

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, başvuruya konu ihaleye ait taraflarına gönderilen kesinleşen ihale kararında tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına yönelik gerekçenin “5 (Beş) sıra numarası ile teklif zarfı sunan Eskikale İnş. Nak. Pet. Mad. ve Tur. San. Tic. A.Ş. ticaret sicil gazetesinin fotokopi olması ve onaylı olmaması nedeniyle ve idari şartnamenin 7.5.4, teknik şartnamenin 7.42. maddesinde istenilen şartların sağlanmamasından dolayı teklifi değerlendirme dışı bırakılmıştır.” şeklinde olduğu, söz konusu karara yönelik yapmış oldukları şikayet başvurusu üzerine idarece alınan karar ile tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına gerekçe olarak gösterilen ticaret sicil gazetelerinin fotokopi olması hususunun mevzuata uygun görüldüğü, tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına gerekçe olarak gösterilen diğer husus olan İdari Şartname’nin 7.5.4’üncü ve Teknik Şartname’nin 7.42’nci maddesinde istenilen şartların sağlanamaması olduğu, idarece bu hususa ilişkin Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 41’inci maddesinde yer alan hükümlerin yeterlik kriteri açısından uyuşmazlığa konu edildiği, ancak ihale dokümanına göre teklif kapsamında sunulması istenen makine ekipman olmadığı, “Teklif kapsamında sunulacaktır” şeklinde bir ibarenin işe ait Teknik Şartname’de olmadığı, ayrıca ihale komisyonu tarafından düzenlenen ve taraflarına verilen zarf açma ve belge kontrol tutanağında makine ve ekipmana ilişkin sütunun bulunmadığı, buna karşılık idarece şikayet başvurularına verilen cevapta söz konusu formun standart olduğu ve İdari Şartname’de belirtilen belgelerin kontrolünün yapıldığının ifade edildiği, oysa ki EKAP üzerinden taraflarına gönderilen ihale komisyonu kararında İdari Şartname’nin 7.5.4’üncü maddesi gereği kendi malı olarak istenildiği iddia edilen belgelerin eksikliğinden dolayı tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı, şayet bu maddenin İdari Şartname’de yer alması durumunda zarf açma ve belge kontrol tutanağında yer almamasının 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun temel ilkelerinden şeffaflık ilkesine aykırılık teşkil edeceği, ayrıca idare tarafından verilen cevapta asfalt plentinin sözleşmeden sonra 10 gün içerisinde kurulamayacağı, idarenin kaynakların verimli kullanılması sorumluluğunun olduğundan dolayı kendi malı olarak asfalt plentinin istenildiği, ayrıca Kırşehir ili sınırları içerisinde ve il merkezine 30 km mesafede kurulu ve yükleniciye ait olmasının istenildiğinin ifade edildiği, bahse konu asfalt plentinin 10 gün içerisinde kurulamayacağı, lakin mevcut il sınırları içerisinde kurulu olan asfalt plentlerinden malzeme alınabileceği ve imalatların aksamadan devam edebileceği, kaldı ki idare tarafından böyle bir şartın getirilmesinin haksız rekabet ortamının oluşmasına sebebiyet verdiği, ayrıca idarenin bahsettiği kaynakların verimli kullanılması ilkesine ilişkin sorumluluğunun olduğu ama söz konusu şartın istenilmesi durumunda taraflarına ait teklif edilen bedel ile ihale komisyonu kararında ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak ifade edilen istekliye ait teklif tutarı arasında 3.900.000,00 TL olduğu, bu hususun da kaynakların verimli kullanılması ilkesini ortadan kaldırdığı, idarenin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına ilişkin dayanak olarak gösterdiği Teknik Şartname’nin 7.42’nci maddesinde teklif kapsamında sunulması istenen herhangi bir evraktan bahsedilmediğinin açıkça görüldüğü, kaldı ki ihalenin ilk oturumunda evrak kontrolü sırasında hazırda bulunan temsilciler önünde açılan zarflarda diğer firmalar tarafından da böyle bir belgenin sunulmadığı, idare tarafından tutulan tutanakta “Teklif zarfı açma ve belge kontrol tutanağı”nda istenilen evraklar listesinde Teknik Şartname’nin 7.42’nci maddesinde istenilen bir belgenin olmadığı, ihale sonrasında ihale komisyonu tarafından imzalanan ve taraflarına verilen tutanakta belirtilmediği ve taraflarınca istenen tüm belgeleri sunduklarının açıkça görüldüğü, yukarıda bahsedilen nedenlerden dolayı tekliflerinin idarece tekrar değerlendirmeye alınabilmesi için düzeltici işlem tesis edilmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

 

A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

 

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur…” hükmü,

 

Anılan Kanun’un “Şartnameler” başlıklı 12’nci maddesinde “İhale  konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin her türlü özelliğini belirten idari ve teknik şartnamelerin idarelerce hazırlanması esastır. Ancak, mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin özelliği nedeniyle idarelerce hazırlanmasının mümkün olmadığının ihale yetkilisi tarafından onaylanması kaydıyla, teknik şartnameler bu Kanun hükümlerine göre hazırlattırılabilir…” hükmü,

 

Anılan Kanun’un “Tekliflerin hazırlanması ve sunulması” başlıklı 30’uncu maddesinde “Teklif mektubu ve geçici teminat da dahil olmak üzere ihaleye katılabilme şartı olarak istenilen bütün belgeler bir zarfa konulur…” hükmü,

 

Aynı Kanun’un “Tekliflerin alınması ve açılması” başlıklı 36’ncı maddesinin 2’nci fıkrasında “İsteklilerin belgelerinin eksik olup olmadığı ve teklif mektubu ile geçici teminatlarının usulüne uygun olup olmadığı kontrol edilir. Belgeleri eksik veya teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olmayan istekliler tutanakla tespit edilir. İstekliler ile teklif fiyatları ve yaklaşık maliyet tutarı açıklanır. Bu işlemlere ilişkin hazırlanan tutanak ihale komisyonunca imzalanır. Bu aşamada; hiçbir teklifin reddine veya kabulüne karar verilmez, teklifi oluşturan belgeler düzeltilemez ve tamamlanamaz. Teklifler ihale komisyonunca hemen değerlendirilmek üzere oturum kapatılır.” hükmü,

 

Aynı Kanun’un “Tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 37’nci maddesinin 2’nci fıkrasında “Tekliflerin değerlendirilmesinde, öncelikle belgeleri eksik olduğu veya teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olmadığı 36 ncı maddeye göre ilk oturumda tespit edilen isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına karar verilir” hükmü yer almaktadır.”

 

İhale İlan tarihi itibariyle yürürlükte bulunan;

 

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler” başlıklı 41’inci maddesinde “(1) İşin yapılabilmesi için gerekli görülen tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmanın sayısına ve niteliğine dokümanda yer verilir. Tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman için kendi malı olma şartının aranmaması esastır.

(2) Ön yeterlik şartnamesi veya idari şartnamede, aday veya isteklinin kendi malı olması istenen ve teknik kriterlerine yönelik düzenleme yapılan, tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ait belgelerin de başvuru veya teklif kapsamında sunulması zorunludur.

(3) Adayın veya isteklinin kendi malı olan tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman; ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir veya serbest muhasebeci raporu ile tevsik edilir. Tevsik işleminin aslına uygunluğu noter tarafından onaylanmış ruhsat örneklerinin sunularak yapılması halinde örnek çıkarma işleminin ilan veya davet tarihinden sonra yapılmış olması zorunludur.

(4) Geçici ithalle getirilmiş veya finansal kiralama yoluyla edinilmiş tesis, makine, teçhizat ve ekipmanın, kira sözleşmesinin sunulması ve ihalenin ilk ilan veya davet tarihine kadar olan kiralarının ödendiğinin belgelenmesi şartı ile adayın veya isteklinin kendi malı sayılır.

(5) İş ortaklığında, tesis, makine, teçhizat ve ekipman ortakların biri veya birkaçı tarafından sağlanır. Konsorsiyumda, tesis, makine, teçhizat ve ekipman ilişkin belgeler her bir ortağın kendi kısmı göz önünde bulundurularak ortaklardan ayrı ayrı istenir ve değerlendirilir.

(6) Yapım işlerinde kullanılacak makine, malzeme ve ekipman ile yazılımın tamamının veya belli bir kısmının yerli malı olması şartı getirilebilir. Ancak, malzemelere ilişkin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından, makine ve ekipmanlara ilişkin Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından ilgili kurum ve kuruluşların görüşleri alınarak orta düşük, orta yüksek ve yüksek teknolojili makine, malzeme ve ekipman arasından belirlenen, Kurum tarafından ilan edilen listede yer alan ve ihale konusu işte kullanılacak makine, malzeme ve ekipmanın yerli malı olması şarttır.” hükmü,

 

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İhale Uygulama Yönetmeliklerinin tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeleri düzenleyen maddelerinde kendi malı olma şartının aranmamasının esas olduğu hükme bağlanmıştır. İdareler tarafından bazı tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman için aday veya isteklinin kendi malı olma şartının aranması durumunda; kendi malı olması istenen tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmanın teknik kriter ve özelliklerine ön yeterlik şartnamesi veya idari şartnamede yer verilecek, aday veya istekliler de kendi malı olan tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmanı; ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir (YMM) raporu veya serbest muhasebeci mali müşavir (SMMM) raporu ile tevsik edeceklerdir. Makine, teçhizat ve diğer ekipman için kendi malı olma koşulunun aranmaması durumunda ise aday veya isteklilerden başvuru veya teklifleri kapsamında (taahhütname, yapı araçları taahhütnamesi, kira sözleşmesi, vb.) herhangi bir belge sunmaları istenmeyecektir.

9.2. Yapım işi ihalelerinde, ihale konusu işin yürütülmesi için işyerinde bulundurulması öngörülen; tesis, makine, teçhizat ve ekipmana ilişkin bilgilere sözleşme tasarısında yer verilecektir.” açıklamaları yer almaktadır.

 

İdari Şartname’nin “ İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’inci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeleri teklifleri kapsamında sunmaları gerekir:

7.5. Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler:

7.5.4. İsteklinin teklifi kapsamında sunması gerektiği teknik şartnamede belirtilen belgeler…” düzenlemesi,

 

Teknik Şartname’nin “Genel Hükümler” başlıklı 7’inci maddesinde “…7.42. Bu iş için iş yerinde bulundurulması gerekli teknik personel listesi aşağıdaki gibi olmak zorundadır. Yüklenici teknik şartnamede istenen araç ve iş makinelerinin listesini-(ruhsat-çalışan personel,sigorta vs) işe başlamadan önce idareye verecektir.                    

İnşaat mühendisi-      ( Şantiye şefi-en Az 5 Yıl Tecrübeli )   1 kişi  

Topoğraf         ……………………. …………………………1 kişi        

İnşaat Teknikeri..…………………………………………… 1 kişi              

makine ekip ve ekipmanı aşağıdaki gibi olmak zorundadır.

Toprak Silindiri (12 tonluk)…………………………………1 adet

Vibratör ( Daldırma tip ) …………………………………… 1 adet

Vabil(lastik Tekerlekli Silindir)……………………………. .2 adet

Finişer…………………………………………………………2 adet

BSK Silindir (Çelik Bandajlı)(10 tonluk)………………… …3 adet

BSK Silindir (Çelik Bandajlı)(küçük)………………… …….2 adet

Sulama Arazözü (10 tonluk)…………………………………1 adet

Damperli Kamyon………………………………………  ….8 adet

Beko Loder……………………………………………….. ….2 adet

Loder…………………….………………………………. …. 1 adet

Greyder…………………….…………………………… ……1 adet

Ekskavatör…………………………………………………..1 adet

 BSK plenti (en az 200 Ton/saat)……………. ………   … ..1 adet ( BSK Plent tesisi Kırşehir il Merkezine en fazla 30 Km mesafade kurulu ve yüklenici firmaya ait olacaktır.)” düzenlemesi,

 

Sözleşme Tasarısı’nın “İşe başlama ve bitirme tarihi” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. Sözleşmenin imzalandığı tarihten itibaren 10 (on ) gün içinde Yapım İşleri Genel Şartnamesi hükümlerine göre yer teslimi yapılarak işe başlanır.” düzenlemesi yer almaktadır.

 

Başvuruya konu ihalenin 26.06.2018 tarihinde açık ihale usulü ile birim fiyat teklif alınmak suretiyle ihale edildiği anlaşılmıştır.

Başvuruya konu ihaleye ait ihale komisyonu kararına göre, ihaleye 7 isteklinin teklif sunduğu, 3 isteklinin teklifinin geçerli kabul edildiği, başvuru sahibi ile diğer 3 isteklinin teklifinin ise değerlendirme dışı bırakıldığı ve ihalede ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve ikinci teklif sahibi isteklilerin sırasıyla Altyol İnş. Tic. Ltd. Şti. ve Met Grup İnş. A.Ş. olarak belirlendiği görülmüştür.

 

Anılan kararda başvuru sahibi istekli Eskikale İnş. Nak. Pet. Mad. ve Tur. San. Tic. A.Ş.nin teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasına ilişkin olarak “…Ticaret sicil gazetesinin fotokopi olması ve onaylı olmaması nedeniyle ve idari şartname’nin 7.5.4. , teknik şartname’nin 7.42. maddesinde istenen şartların sağlanmamasından dolayı teklifi değerlendirme dışı bırakılmıştır” şeklinde gerekçelere yer verildiği görülmüştür.

 

Ayrıca ihale komisyonunca düzenlenen zarf açma ve belge kontrol tutanağında anılan hususlara ilişkin bir yeterlik belgesinin belirtilmediği buna ilişkin bir belgeye ise başvuru sahibi isteklinin teklif dosyası kapsamında da yer verilmediği görülmüştür.

 

Başvuru sahibinin şikâyet başvurusu üzerine idarece alınan kararda “…Ticaret sicil gazetesinin fotokopi olması ve onaylı olmaması sebebiyle elenme sebebi sayılmış, ancak ilgili firmanın itirazına istinaden yapılan inceleme sonucunda KİK tarafından 25.01.2017 tarihinde yayınlanan mevzuat gereği teyidi alınabilen belgelerden sayılması sebebiyle ve İdari Şartname’nin 7.7.1. maddesine uygun olduğu tespit edilmiştir.” denilerek söz konusu belgelerin İdari Şartname’nin ilgili maddesine uygun olduğuna karar verildiği görülmüştür.

 

Ancak başvuru sahibinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasına yönelik diğer gerekçeye yönelik olarak yapılan değerlendirmede ise “…Başvuru sahibinin iş makineleri belgesinin sunulmaması gerektiği iddiasına ilişkin olarak yapı İşleri uygulama Yönetmeliğinin 41.maddesinde “işin yapılabilmesi için gerekli gösterilen tesisi, makine, teçhizat ve diğer ekipmanın kendi malı olma şartının aranmamasının esas olduğu, ancak işin niteliğinin gerektirdiği hallerde idare tarafından ihale konusu işin yapılabilmesi için aday a veya istekliye ait olmamasının gerekli görüldüğü makine, teçhizat ve diğer ekipmanın yeterlilik kriteri olarak belirlenebileceği, bu durumda makine ,teçhizat ve diğer ekipmanın teklife yönelik olarak ihale dokümanında düzenleme yapılmış ise bu niteliğe yönelik belgelerin de başvuru veya teklif kapsamında zorunlu olduğu hüküm altına alınmıştır.”

Ayrıca 4734 sayılı kanunun 5.maddesinde de anlaşılacağı üzere idarenin ihalelerde ihtiyaçlarının uygun şartlarda ve zamanında karşılanması ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumlu olduğu dikkate alınarak, isteklilerin bu işte kullanacağı makine, teçhizat ve diğer ekipmanların sayısı ve niteliği teknik şartnamenin 7.42.maddesinde belirtilmiştir.

Bu ekipmanlardan BSK asfalt plent tesisi Kırşehir İl sınırlan içerisinde ve Kırşehir İl merkezine en fazla 30 km mesafede kurulu ve yüklenici firmaya ait olarak bulunması şartı aranmasının işin niteliğinde, son zamanlarda ülkemizde meydan gelen aşırı yağışlar sebebiyle oluşan afet durumunda, Kırşehir ili de yoğun bir şekilde yağış alarak mevcut kullanılabilir yolların bu afetten zarar görmesi, Alt yapıda meydana gelen hasarların tamir ve tedariki için diğer kurum ve kuruluşlarca yapılan çalışmalar sonucunda ihale hazırlık dönemi öncesi planlanmayan yolların biran evvel asfaltlanması gerektiği, Bu çalışmalara ilaveten planlanan yolların asfaltlama çalışmalarının yapılarak alt yapısı tamamlanan yoların biran önce üst yapılarının yapılarak mevsimsel olarak asfalt sezonu içerisinde yapılması ve sezon kaybı yaşamadan vatandaş ve şehir esnafının mağduriyetlerinin en aza indirilebilmesi için ivedilikle çalışmalara başlanılması gerektiği ve bu süreçte hizmetin ifası sırasında bir takım güçlüklerle karşılaşılmaması ve işin aksamadan devam etmesini sağlamak gerekçesi ile ihalede yeterlilik kriteri olarak belirlenmiştir.

Ayrıca başvuru sahibi BSK plent tesisine ait belgelerin sözleşmeden sonra işe başlamadan önce idareye verilmesi gerektiğini iddia etmiştir. Ancak ilgili işe ait ihale dokümanında yer alan sözleşme tasarısının 9.1 maddesinde, “sözleşmenin imzalandığı tarihten itibaren 10 gün içinde yapım işleri Genel şartnamesi hükümlerin göre yer teslimi yapılarak işi başlanır” maddesi yer almaktadır.

Kendi malı BSK Asfalt Plent tesisi bulunmayan yüklenicinin sözleşme imzaladığı tarihten itibaren 10 (on) gün içerisinde Kırşehir il sınırları içerisinde BSK Asfalt Plent kuracak büyüklükte yer bulması ve plenti kurması muhtemel görülmediğinde, kaldı ki plentin kurulumu kısa zaman alsa da gerek işletme ruhsatı, gerek ÇED raporu ve gerekse uygunluk belgesinin resmi kuramlardan alınması sürecinin uzun sürmesi sebebiyle, yüklenicinin 10 gün içerisinde kendi malı plent tesisi belgelerinin sunmasının imkansız olduğu görülmektedir. Buradan teklif kapsamında ilgili belgeleri sunmayan isteklilerin işin ifası için yeterlilik sağlamayacağı ve işi zamanında yerine getiremeyip kaynakların verimli kullanılmasına aykırı durum sergileyeceği,

Yukarıda açıklandığı üzere Kırşehir ili de yoğun bir şekilde yağış alarak mevcut kullanılabilir yolların bu afetten zarar görmesi, alt yapıda meydana gelen hasarların tamir ve tedariki için diğer kurum ve kuruluşlarca yapılan çalışmalar sonucunda ihale hazırlık dönemi öncesi planlanmayan yolların biran evvel asfaltlanması gerektiği, Bu çalışmalara ilaveten planlanan yolların asfaltlama çalışmalarının yapılarak alt yapısı tamamlanan yoların biran önce üst yapılarının yapılarak mevsimsel olarak asfalt sezonu içerisinde yapılması ve sezon kaybı yaşamadan vatandaş ve şehir esnafının mağduriyetlerinin en aza indirilebilmesi için ivedilikle çalışmalara başlanılması gerektiği ve bu süreçte hizmetin ifası sırasında bir takım güçlüklerle karşılaşılmaması ve işin aksamadan devam etmesini sağlamak gerekçesi açıkça görülmektedir.

4734 sayılı kanunun 5.maddesinde de belirtildiği üzere idareler ihtiyaçların uygun şartlarda ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur. Bu hükme istinaden isteklilerin teklifleri değerlendirilmiş olup, İtirazın reddine karar verilmiştir…” şeklinde ifadelere yer verildiği görülmüştür.

 

Sözleşme Tasarısı’nın 23.4’üncü maddesinde makine, teçhizat ve ekipmanın işyerinde bulundurulmasına yönelik düzenlemeye yer verildiği görülmüştür.

 

Ayrıca idarece Teknik Şartname’nin 7.42’nci maddesinde, işyerinde bulundurulması istenen personel listesinin belirtildiği, anılan şartname maddesinde “Yüklenici teknik şartnamede istenen araç ve iş makinelerinin listesini-(ruhsat-çalışan personel, sigorta vs) işe başlamadan önce idareye verecektir”  şeklinde düzenlemeye yer verilerek aynı madde kapsamında bunların nitelik ve sayılarının düzenlendiği görülmüştür.

 

Ayrıca idarenin başvuru sahibinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasına ilişkin gerekçeleri arasında yer verilen, plent tesisine ilişkin düzenlemenin de  “BSK plenti (en az 200 Ton/saat)…1 adet (BSK Plent tesisi Kırşehir İl Merkezine en fazla 30 km mesafade kurulu ve yüklenici firmaya ait olacaktır.” şeklinde aynı şartname maddesinde yapıldığı görülmüştür.

 

Kamu ihale mevzuatı uyarınca gerçekleştirilen ihalelerde idarelerin ihtiyaçlarını belirleme noktasında takdir yetkisinin bulunduğu ve bu ihtiyacın temini açısından şartnamelerde düzenlemelerin yapılabileceği, bu ihtiyacın belirlenmesine ilişkin şartlarla ilgili 4734 sayılı kanunun 5’inci maddesinde yer alan idarenin ihalelerde ihtiyaçlarının uygun şartlarda ve zamanında karşılanması ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla ilgili sorumluluğun idareye ait olduğu açıktır.

 

Ayrıca kamu ihale mevzuatı uyarınca, işin yapılabilmesi için idarece gerekli görülen tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmanın bulunması durumunda bunların sayısına ve niteliğine dokümanda yer verilebileceği, tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman için kendi malı olma şartının aranmamasının esas olduğu, ancak ön yeterlik şartnamesi veya idari şartnamede, aday veya isteklinin kendi malı olması istenen ve teknik kriterlerine yönelik düzenleme yapılan, tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman var ise bunlara ait belgelerin de başvuru veya teklif kapsamında sunulmasının zorunlu olduğu anlaşılmıştır.

 

İhale sürecinde, idarece hazırlanan doküman düzenlemelerine yönelik bir şikâyet ve itirazen şikayet başvurusu ile zeyilname düzenlemesinin bulunmadığı ve doküman düzenlemelerinin bu haliyle kesinleştiği görüldüğünden, idarenin kamu ihale mevzuatı uyarınca ihtiyacına yönelik hazırladığı kabulü ile dikkate alınması gereken mevcut doküman düzenlemelerine göre isteklilerin tekliflerini oluşturmaları ve idarece değerlendirmelerinde mevcut doküman düzenlemeleri üzerinden yapılması gerektiği anlaşılmıştır.

 

Bu çerçevede, başvuruya konu ihaleye ait doküman düzenlemeleri incelendiğinde, isteklilerin ihaleye katılımda yeterlik kriterlerini   sağladığını göstermek üzere teklif dosyaları kapsamında sunmaları gereken belgelerin ve bu belgelerin taşıması gereken kriterlerin neler olduğunun İdari Şartname’nin 7’nci maddesi kapsamında düzenlendiği, bu kapsamda anılan Şartname’nin 7.5.4’üncü maddesinde yer alan düzenleme uyarınca da, isteklinin teklifi kapsamında sunması gerektiği teknik şartnamede belirtilen belgeler var ise bu belgelerin de ihaleye katılımda yeterlik kriterini sağlamak üzere isteklilerce teklifleri ile birlikte sunulmasının istenildiği anlaşılmıştır.

 

Yukarıda yer verilen tespitler uyarınca, başvuruya konu ihalede Teknik Şartname’de isteklinin teklifi kapsamında sunması gerektiği belirtilen belgeler var ise bu belgelerin de ihaleye katılımda yeterlik kriterini sağlamak üzere isteklilerce teklifleri ile birlikte sunulmasının istenmesi gerekeceği, ancak Teknik Şartname’nin 7.42’nci maddesinde isteklilerce teklifleri ile birlikte sağlanması istenen bir yeterlik kriterine veya isteklilerin teklifleri ile birlikte sunmaları gereken bir yeterlik belgesine yönelik düzenlenme yapılmadığı, diğer bir anlatımla anılan Teknik Şartname düzenlemesi kapsamında isteklilerin teklifleri ile birlikte sunması gereken bir belgenin veya isteklilerce teklifleri ile birlikte sağlanması gereken bir yeterlik kriterinin bulunmadığı görülmüştür.

 

Ayrıca, Teknik Şartnamenin diğer maddelerinde de idarenin ve ihale komisyonunun gerekçeleri kapsamında isteklilerin teklifleri ile birlikte sağlaması gereken bir yeterlik kriterinin düzenlenmediği, İdari Şartname’nin 7’inci maddesinde düzenlenen yeterlik kriterleri ve diğer İdari Şartname maddeleri incelendiğinde ise, ihale konusu işe ilişkin öngörülen tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin herhangi bir düzenleme yapılmadığı dolayısıyla ihale konusu işte kullanılması öngörülen tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana yönelik herhangi bir yeterlik kriterinin (kendi malı vb.) anılan Şartname kapsamında da bulunmadığı görülmüştür.

 

Açıklanan nedenlerle, isteklilerin teklif dosyaları kapsamında sağlanması istenen yeterliliklere ilişkin değerlendirmelerin ihaleye ait olarak idarece belirlenen yeterlik kriterleri üzerinden yapılması gerektiği, idarece ve ihale komisyonunca başvuru sahibinin teklif dosyası kapsamında sağlanması istenen hususların ise ihaleye katılımda yeterlik kriteri olarak idarece düzenlenmediği dolayısıyla başvuru sahibinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasına yönelik idarenin ve ihale komisyonunun gerekçelerinin ve bu doğrultuda idarece yapılan muhtelif değerlendirmelerin kamu ihale mevzuatına aykırı olduğu sonucuna varılmıştır.

 

B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesinin ikinci fıkrası yönünden yapılan inceleme sonucunda tespit edilen aykırılıklar ve buna ilişkin inceleme ve hukuki değerlendirme aşağıda yapılmıştır.

 

İhale komisyonu kararı incelendiğinde, Zagür İnş. Tic. San. Ltd. Şti. -Kızıldağlar İnş. Pet. Tur. Mad. Eml. Gıda. San. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı ve Atis Asf. Taah. İnş. San. ve Tic. A.Ş.nin tekliflerinin de “İdari şartname’nin 7.5.4., teknik şartnamenin 7.42. maddesinde istenen şartların sağlanmamasından  dolayı teklifi değerlendirme dışı bırakılmıştır.” şeklinde gerekçe ile değerlendirme dışı bırakıldığı görülmüştür.

 

Yukarıda yer verilen tespitler uyarınca, anılan isteklilerin tekliflerinin de aynı gerekçeler ile değerlendirme dışı bırakılmasının kamu ihale mevzuatına aykırı olduğu sonucuna varılmıştır.

 

Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, Eskikale İnş. Nak. Pet. Mad. ve Tur. San. Tic. A.Ş., Zagür İnş. Tic. San. Ltd. Şti. -Kızıldağlar İnş. Pet. Tur. Mad. Eml. Gıda. San. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı ve Atis Asf. Taah. İnş. San. ve Tic. A.Ş.nin tekliflerinin değerlendirmeye alınması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

 

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

 

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

 

Oybirliği ile karar verildi.