isteklinin bu iş kalemi için teklif ettiği birim fiyatın açıklama kapsamında elde edilen tutarın üzerinde olduğu, idare tarafından başvuru sahibi isteklinin açıklama istenilmeyecek analiz girdilerine bedel öngörmediği gerekçesi ile değerlendirme dışı bırakılması işleminin mevzuata uygun olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

İhaleyi Yapan Daire:

Başvuru Tarih ve Sayısı:

Başvuruya Konu İhale:

Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:

Karar:

TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:    

Başkan: Hamdi GÜLEÇ

Üyeler: II. Başkan Şinasi CANDAN, Osman DURU, Erol  ÖZ, Köksal SARINCA, Hasan KOCAGÖZ, Oğuzhan YILDIZ

BAŞVURU SAHİBİ:

Arkyol İnşaat Taah. Tic. Ltd. Şti. –  Arc İnşaat Proje Taah. Tic. Ltd. Şti.  İş Ortaklığı,

Öveçler 2.Cadde 1310 Sokak No: 1/12 Çankaya/ANKARA

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Karayolları Genel Müdürlüğü 14. Bölge Müdürlüğü,

152 Evler Mah. Ankara Yolu Cad. No: 286 16330 Yıldırım/BURSA

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2016/76081 İhale Kayıt Numaralı “Bursa-İnegöl-Bozüyük Devlet Yolundaki Hamza bey (Kozluca) Altgeçidi, Mesudiye Altgeçidi, Mezit-4 ve Mezit-5 Köprüleri İle Kütahya-Bozüyük Devlet Yolu İnönü Girişindeki Altgeçit Yapım İşi” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Karayolları Genel Müdürlüğü 14. Bölge Müdürlüğü tarafından 07.04.2016 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Bursa-İnegöl-Bozüyük Devlet Yolundaki Hamza bey (Kozluca) Altgeçidi, Mesudiye Altgeçidi, Mezit-4 ve Mezit-5 Köprüleri İle Kütahya-Bozüyük Devlet Yolu İnönü Girişindeki Altgeçit Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak Arkyol İnşaat Taah. Tic. Ltd. Şti. –  Arc İnşaat Proje Taah. Tic. Ltd. Şti.  İş Ortaklığının 13.05.2016 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 23.05.2016 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 31.05.2016 tarih ve 32824 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 31.05.2016 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2016/1316 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, idare tarafından aşırı düşük teklif açıklamalarının BSK-1, BSK-4, KGM16.130/K-H-P, KGM/16.132/K-H-P, KGM/6100/3-1 ve San. Yap. Kaz. Poz numaralı iş kalemlerine ait açıklama istenilmeyecek analiz girdilerine 0,00 TL birim fiyat teklif edildiği, bu durumun tutar verilmeyen analiz girdilerinin yapılmayacağı anlamına geldiği gerekçesi ile uygun bulunmadığı, anılan pozlardaki açıklama istenilmeyecek analiz girdilerine bedel öngördükleri fakat teklif edilen birim fiyat ile miktarın çarpılmasının matematiksel sonucunda 0,00 TL tutarına ulaştıkları, bunun sebebinin Kamu İhale Genel Tebliği’nde açıklanan yuvarlama işlemi olduğu, söz konusu durumun hiçbir şekilde anılan analiz girdilerinin kullanılmayacağı sonucunu doğurmadığı aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun bulunarak tekliflerinin değerlendirmeye alınması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

Şikâyete konu ihalenin “Bursa-İnegöl-Bozüyük Devlet Yolundaki Hamza bey (Kozluca) Altgeçidi, Mesudiye Altgeçidi, Mezit-4 ve Mezit-5 Köprüleri İle Kütahya-Bozüyük Devlet Yolu İnönü Girişindeki Altgeçit Yapım İşi” olduğu, idare tarafından sınır değerin 11.271.576,20 TL olarak belirlenerek sınır değerin altında teklif veren isteklilerden 18.04.2016 tarihli aşırı düşük teklif açıklama talep yazısı ile açıklama istendiği, aşırı düşük teklif sahibi 6 istekliden sadece Arkyol İnş.  Taah. Tic. Ltd. Şti.- Arc İnş. Proje Taah. Tic.  Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından açıklamada bulunulduğu, açıklamanın idarece uygun bulunmayarak 03.05.2016 tarihli ihale komisyon kararı ile ihalenin Alsa Nakliye İnş. Tur. İth. İhr. Pvc. Pls. Doğ. San. ve Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı anlaşılmıştır.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,   

b)  Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,

        gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.

Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.” hükmü,

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 60’ncı maddesinde  “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.

(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve dokümanında belirtilmek kaydıyla, üçüncü, dördüncü, beşinci ve altıncı fıkralardaki koşullar çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.

a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale komisyonu;

1) Yapım yönteminin ekonomik olması,

2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

3) Teklif edilen işin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.

…” hükmü,

Aynı Tebliğ’in “Yuvarlama ve aritmetik hata” başlıklı 39’uncu maddesinde “39.1.  Birim fiyat teklif cetvelinde iş kalemleri için teklif edilen birim fiyatlar ve analizlerdeki rayiç fiyatlar, virgülden sonra iki ondalık basamaklı sayıdan fazla olacak şekilde yazılabilecektir.

39.2.  Birim fiyat teklif cetvelinde, her bir iş kaleminin miktarı ile bu iş kalemi için teklif edilen birim fiyatın çarpımı sonucu bulunan tutar, analizlerde de her bir girdi miktarı ile rayicinin çarpımı sonucu bulunan tutar, virgülden sonra iki ondalık basamaklı sayıdan fazla olacak şekilde yazılabilecektir. Ancak toplam teklif tutarı, virgülden sonra en yakın iki ondalık basamaklı sayıya yuvarlanarak yazılacaktır. Yuvarlama işleminde yarım kuruş ve üzerindeki değerler bir kuruşa tamamlanacak; yarım kuruşun altındaki değerler ise dikkate alınmayacaktır.

39.3. Birim fiyat teklif cetvellerinde çarpım ve toplamlarda aritmetik hata yapan istekliler değerlendirme dışı bırakılacaktır. Kısmi teklife açık ihalelerde ise isteklinin aritmetik hata yapılan kısma ilişkin teklifi değerlendirme dışı bırakılacaktır.” açıklamaları,

Aynı Tebliğ’in Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler başlıklı 45’inci maddesinde “…45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş kalemleri/grupları belirlenir.

Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80 oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama yapılmayacaktır.

45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.

Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üneeşit ve altında olanlar için isteklilerden açıklama yapılması istenilmeyecektir.

Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama istenilmeyecektir.

Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.

Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  

45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden (45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de belirtecektir.

İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.

…

45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede; çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.

…” açıklamaları yer almaktadır.

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin

a) Adı:Bursa-İnegöl-Bozüyük Devlet Yolundaki Hamzabey ( Kozluca ) Altgeçidi, Mesudiye Altgeçidi, Mezit-4 ve Mezit-5 Köprüleri ile Kütahya-Bozüyük Devlet Yolu İnönü Girişindeki Altgeçit Yapım İşi

b) Yatırım proje no’su/kodu:1993E040860 – 1994E040980

c) Miktarı (fiziki) ve türü:

3 Adet Altgeçit ve 2 Adet Köprü yapımı işi

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

ç) Yapılacağı yer:Bursa-İnegöl-Bozüyük Devlet Yolu ve Kütahya-Bozüyük Devlet Yolu İnönü Girişi” düzenlemesi yer almaktadır.

              İdare tarafından 18.04.2016 tarihinde EKAP üzerinden isteklilere gönderilen aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısında açıklama istenilen iş kalemlerinin;

            BSK-1 [19 cm. sıkışmış kalınlıkta, 1 m2 bitümlü sıcak karışım tabakası yapılması. (kırılmış ve elenmiş ocak taşı ile) (8 cm bitümlü temel tabakası (tip-a),6 cm asfalt betonu binder tabakası,5 cm asfalt betonu aşınma tabakası yapılması)],

             BSK-4  [26 cm. sıkışmış kalınlıkta, 1 m2 bitümlü sıcak karışım  tabakası yapılması. (kırılmış ve elenmiş ocak taşı ile) (11 cm bitümlü temel tabakası (tip-a),10 cm asfalt betonu binder tabakası,5 cm asfalt betonu aşınma tabakası yapılması) (ocaktan agreganın temini ve taşınması, bitümün temini, taşınması, plentte karıştırılması, bsk nın taşınması finişerle serilmesi ve sıkıştırılması)],

             KGM/16.130/K-H-P [Her türlü inşaatta (kirişli ve kutu menfezler, köprüler ve betonarme kazık hariç, plak ve kompozit menfezler dahil) kuruda veya suda her dozda demirli beton ( c30/37 hazır beton harcı ile)

             KGM/16.132/K-H-P [Kutu menfezlerde ( 10 m.den büyük açıklıktaki kutu kesitli yapılar dahil )  kuruda veya suda her dozda demirli beton (c 30/37 hazır beton harcı ile)]

             KGM/2641/A-P [Sanat yapıları ve köprü temel tabanına, beton yol ve tretuvar altlarına kırmataş tabakası serilmesi ve drenaj hendekleri ile her türlü büz yanlarında kırmataş dolgu yapılması (malzeme taşınması ve figüre edilmesi dahil)],

             KGM/3790-P [İnşaat bünyesine giren yuvarlak demir ve nervürlü çelik zati bedeli, yüklenmesi,taşınması,boşaltılması, istifi ve işçiliği. ( ø32 mm.’ye kadar her çaptaki )],  kgm/6100/3-1-p [plent-miks alttemel yapılması (kırılmış ve elenmiş ocak taşı ile) ( malzemenin temini, plentte karıştırılması, taşınması, finişerle serilmesi, sulanması, gerekli suyun taşınması ve sıkıştırılması dahil)],

           SAN.YAP.KAZ.  [Her derinlikte, her cins ve klastaki zeminde kuruda veya su altında yağmursuyu drenajı kazısı, beton hendek kazısı, enine geçiş büz kazıları, kafa hendekleri, köprü temeli ve köprü civarında kazı, yeraltı drenajı, duvar temeli,  kutu menfez, ile bilumum kanalların dar derivasyon şeklindeki kısımlarının kazılması (makine ile), kazı malzemesinin depoya nakli ve serilmesi dahil] olduğu tespit edilmiştir.

Arkyol İnş.  Taah. Tic. Ltd. Şti.- Arc İnş. Proje Taah. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde, açıklama istenilen iş kalemlerine ait sıralı analiz girdileri listesinde yer alan açıklama istenilmeyecek analiz girdilerinden bazılarına 0,01 TL birim fiyat teklif edildiği ve ilgili analiz girdilerinin miktarları ile teklif edilen birim fiyatların çarpılarak analiz girdi tutarlarının 0,00TL olarak hesaplandığı görülmüştür.

Örneğin BSK-4 poz numaralı iş kalemine ait açıklama istenilmeyecek “yapış. bitüm. malz. şantiyeden serim yerine nakli (M=23 Km)” analiz girdisine 0,01 TL birim fiyat teklif ettiği, birim fiyat ile ilgili analiz girdisinin miktarının (0,004) çarpımı sonucu çıkan 0,00004 TL tutarını yuvarlayarak analiz girdisi tutarını 0,00 TL olarak belirlediği anlaşılmıştır. Bir başka ifadeyle açıklama istenilmeyecek analiz girdilerine ilişkin, istekli tarafından bir birim fiyat öngörülmekle birlikte bu birim fiyatlarla miktarların çarpılması sonucunda bulunan tutarlarda yuvarlama yapılarak 0,00 rakamının elde edildiği görülmüştür.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.8’inci maddesinde analizler üzerinde yapılan incelemede, çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar esas alınarak, hesaplama hatasının ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltileceği, ihale komisyonu tarafından analizlerdeki hesaplama hatasının düzeltilmesi durumunda, düzeltilmiş analiz fiyatı teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin tekliflerinin reddedileceği açıklanmıştır.

Yapılan incelemede ilgili analiz girdilerine teklif edilen birim fiyatlarla, miktarların çarpımı sonucu elde edilen rakamların yuvarlama yapılmadan yazılmış olması durumunda BSK-1 poz numaralı iş kalemi hariç bu analiz girdilerinin kullanıldığı iş kalemleri için teklif edilen birim fiyatın değişmediği anlaşılmıştır.

Anılan istekli tarafından 28,11 TL birim fiyat teklif edilen BSK-1 poz numaralı iş kaleminin analizinde birim fiyatlarla, miktarların çarpımı sonucu elde edilen rakamların yuvarlama yapılmadan yazılmış olması durumunda anılan iş kaleminin tutarının 28,12 TL olacağı yani bu iş kalemi için bir kuruşluk bir fakın oluşacağı tespit edilmiş olup, başvuru sahibi isteklinin anılan iş kalemine 28,24 TL birim fiyat teklif ettiği anlaşılmıştır.

Başvuru sahibi isteklinin bu iş kalemi için teklif ettiği birim fiyatın açıklama kapsamında elde edilen tutarın üzerinde olduğu, idare tarafından başvuru sahibi isteklinin açıklama istenilmeyecek analiz girdilerine bedel öngörmediği gerekçesi ile değerlendirme dışı bırakılması işleminin mevzuata uygun olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, Arkyol İnşaat Taah. Tic. Ltd. Şti. –  Arc İnşaat Proje Taah. Tic. Ltd. Şti.  İş Ortaklığının teklifinin değerlendirmeye alınması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

Oybirliği ile karar verildi.