isteklinin kendi malı makine teçhizat araç bakımından söz konusu ihalede yeterliği karşıladığı bu çerçevede 2 adet arazöze sahip olduğunu araç ruhsatı ile tevsik eden başvuru sahibi isteklinin yeterliğinin sunulan arazözlerin ihale dokümanına uygun özelliklerde olup olmaması yönüyle değerlendirilmesi hk

Toplantı No : 2020/001
Gündem No : 69
Karar Tarihi : 08.01.2020
Karar No : 2020/UH.II-59
BAŞVURU SAHİBİ:

Metafor İnş. Taah. Mad. Tem. Nak. Otom. Teks. San. ve Tic. Ltd. Şti.,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Karayolları 14. Bölge Müdürlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2019/463195 İhale Kayıt Numaralı “Bursa Çevre Otoyolunda ve Bağlantı Yollarında Peyzaj İşleri ve Kaba Çöplerin Temizliği ile Diğer İşlerin Yapılması Hizmet Alımı İşi” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Karayolları 14. Bölge Müdürlüğü tarafından 24.10.2019 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Bursa Çevre Otoyolunda ve Bağlantı Yollarında Peyzaj İşleri ve Kaba Çöplerin Temizliği ile Diğer İşlerin Yapılması Hizmet Alımı İşi” ihalesine ilişkin olarak Metafor İnş. Taah. Mad. Tem. Nak. Otom. Teks. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 04.12.2019 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 05.12.2019 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 16.12.2019 tarih ve 54357 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 16.12.2019 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2019/1625 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, 26.11.2019 tarihli ihale komisyonu kararı ile tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı, ancak araç ruhsatı üzerinde yer alan şerhe dair ihale dokümanı kapsamında herhangi bir düzenlemenin olmadığı, dolayısıyla tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılma gerekçesinin 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel İlkeler” başlıklı 5’inci maddesine aykırılık teşkil ettiği, araç ruhsatı üzerinde yer alan şerhin noter aracılığıyla vermiş oldukları taahhüt ile koydurulduğu, söz konusu şerhin ilgili belediye mücavir alan sınırları içerisinde takograf cihazına gerek kalmaksızın kullanılabilmesi için araç ruhsatına işletildiği, Karayolları Trafik Yönetmeliği’nin ilgili hükmü doğrultusunda şehir içi ve belediye mücavir alanı içerisinde yük ve yolcu nakliyatı yapan otobüs, kamyon ve çekici türündeki taşıtlarda takograf cihazı bulundurma mecburiyetinin aranmadığı, istenildiği zaman veya ihalenin kendileri üzerinde kalması durumunda iş yerinde aracın çalışmaya hazır hale getirilmesinin kendi tasarruflarında olduğu, nitekim ilgili işin bitmesi ile beraber taraflarınca şerhin kaldırıldığı, teklif verme aşamasında sunulan 2019-04 sayılı mali müşavir raporunda istenilen araçlardan ellerinde 3 adet bulunduğunun görüleceği, bunlara ait ruhsatların şikâyet dilekçesi ekinde de verildiği, dolayısıyla ihale dokümanı kapsamında istenilen yeterlik kriterinin ihaleye katılınan gün itibariyle de karşılandığı, Sözleşme Tasarısı’nın “Diğer Hususlar” başlıklı 36’ncı maddesinden anlaşıldığı üzere, yüklenici firmanın kendi malı makine ve ekipmanla iş yerinde çalışmasının zorunlu olmadığı, İhale İlanı’nın 4.3.2’nci maddesinde yapılan düzenlemenin sadece bir yeterlik kriteri olduğu, aracın kendi malı olduğunun ruhsat ile belli olduğu, bu araç ile çalışılıp çalışılmamasının kendilerinin insiyatifinde olduğu, idarenin şikâyete cevap yazısının 3’üncü maddesinde serbest muhasebeci mali müşavir tarafından düzenlenen raporun ihale ilan tarihinden sonra olması gerektiği ve bu sebeple meslek mensubu tarafından düzenlenen raporun geçersiz olduğunun belirtildiği, ancak İdari Şartname’nin 7.5.2’nci maddesinde ve İhale İlanı’nın 4.3.2’nci maddesinde idarenin yetkisi olmayarak ilgili Yönetmelik’e kelime eklediği ve ihaleye katılımı kısıtlayacak şekilde düzenleme yaptığı, ayrıca söz konusu gerekçeye ihale komisyonu kararında yer verilmeyerek şikâyete cevap yazısında yer verilerek idareye şikâyet başvurusunun önüne geçildiği, araçların en az 16 ton kapasiteli, 2011 model ve üzeri su tankeri (arazöz) monteli olduğu ve İhale İlanı’nın 4.3.2’nci maddesi ile İdari Şartname’nin 7.5.2’nci maddesine uygun olduğu iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı 10’uncu maddesinde “İhaleye katılacak isteklilerden, ekonomik ve malî yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliklerinin belirlenmesine ilişkin olarak aşağıda belirtilen bilgi ve belgeler istenebilir:

b) Mesleki ve teknik yeterliğin belirlenmesi için;

6) İhale konusu işin yerine getirilebilmesi için gerekli görülen tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler,

İhale konusu işin niteliğine göre yukarıda belirtilen bilgi veya belgelerden hangilerinin yeterlik değerlendirmesinde kullanılacağı, ihale dokümanında ve ihale veya ön yeterliğe ilişkin ilân veya davet belgelerinde belirtilir…” hükmü,

Anılan Kanun’un “Tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 37’nci maddesinin ikinci fıkrasında “… Bu ilk değerlendirme ve işlemler sonucunda belgeleri eksiksiz ve teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olan isteklilerin tekliflerinin ayrıntılı değerlendirilmesine geçilir. Bu aşamada, isteklilerin ihale konusu işi yapabilme kapasitelerini belirleyen yeterlik kriterlerine ve tekliflerin ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olup olmadığı ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunup bulunmadığı incelenir. Uygun olmadığı belirlenen isteklilerin teklifleri ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunan teklifler değerlendirme dışı bırakılır.” hükmü yer almaktadır.

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Yeterliğin belirlenmesinde uyulacak ilkeler” başlıklı 28’inci maddesinin ikinci fıkrasında “Yeterlik değerlendirmesi için istenecek belgelerin ve yeterlik değerlendirmesinde aranılacak kriterlerin, ihale veya ön yeterlik ilanı ile idari şartnamede veya ön yeterlik şartnamesinde ya da davet yazısında belirtilmesi zorunludur.” hükmü,

Anılan Yönetmelik’in “Makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler ve kapasite raporu” başlıklı 41’inci maddesinde “(1) İşin yapılabilmesi için gerekli görülen makine, teçhizat ve diğer ekipmanın sayısına ve niteliğine dokümanda yer verilir. Makine, teçhizat ve ekipman için kendi malı olma şartının aranmaması esastır. Ancak idare, işin niteliğinin gerektirdiği hallerde, ihale konusu işin yapılabilmesi için adaya veya istekliye ait olmasını gerekli gördüğü makine, teçhizat ve diğer ekipmanı yeterlik kriteri olarak belirleyebilir. Bu durumda, makine, teçhizat ve diğer ekipmanın, teknik kriterlerine yönelik olarak dokümanda düzenleme yapılmış ise, bu niteliğe yönelik belgelerin de başvuru veya teklif kapsamında sunulması zorunludur.

(2) Adayın veya isteklinin kendi malı olan makine, teçhizat ve diğer ekipman; ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir raporu ile tevsik edilir. Tevsik işleminin aslına uygunluğunun noter tarafından onaylanmış ruhsat örneklerinin sunularak yapılması halinde, örnek çıkarma işleminin ilan veya davet tarihinden sonra yapılmış olması zorunludur…” hükmü,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin 9.1’inci maddesinde “İhale Uygulama Yönetmeliklerinin tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeleri düzenleyen maddelerinde kendi malı olma şartının aranmamasının esas olduğu hükme bağlanmıştır. İdareler tarafından bazı tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman için aday veya isteklinin kendi malı olma şartının aranması durumunda; kendi malı olması istenen tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmanın teknik kriter ve özelliklerine ön yeterlik şartnamesi veya idari şartnamede yer verilecek, aday veya istekliler de kendi malı olan tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmanı; ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir (YMM) raporu veya serbest muhasebeci mali müşavir (SMMM) raporu ile tevsik edeceklerdir. Makine, teçhizat ve diğer ekipman için kendi malı olma koşulunun aranmaması durumunda ise aday veya isteklilerden başvuru veya teklifleri kapsamında (taahhütname, yapı araçları taahhütnamesi, kira sözleşmesi, vb.) herhangi bir belge sunmaları istenmeyecektir.” açıklaması yer almaktadır.

İtirazen şikâyet başvurusuna konu ihaleye ait İhale İlanı’nın 26.09.2019 tarihinde yayımlandığı, söz konusu İlan’ın “Makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgelere ait bilgiler ve kapasite raporuna ait bilgiler” başlıklı 4.3.2’nci maddesinde “Kendi malı olma şartı aranacaktır:

2 Adet Arazöz, ( Enaz 16 ton kapasiteli, Araç ruhsatında arazöz ( Su tankeri) olduğu belirtilmelidir. 2011 model ve üzeri)

İsteklinin kendi malı olması istenen ve teknik kriterlerine yönelik düzenleme yapılan, tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ait belgelerin teklif kapsamında sunulması zorunludur.

1-İsteklinin kendi malı olan tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman; ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir raporu veya serbest muhasebeci mali müşavir ve mali müşavir raporu ile tevsik edilir. Bu belgelerin ihale ilan tarihinden sonra düzenlenmiş olması şartı aranacaktır.

2-Tevsik işleminin aslına uygunluğu noter tarafından onaylanmış ruhsat örneklerinin sunularak yapılması halinde, örnek çıkarma işleminin ilan veya davet tarihinden sonra yapılmış olması zorunludur…” düzenlemesi,

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;

a) Adı: Bursa Çevre Otoyolunda ve Bağlantı Yollarında Peyzaj İşleri ve Kaba Çöplerin Temizliği ile Diğer İşlerin Yapılması Hizmet Alımı İşi

b) Türü: Hizmet alımı

c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

ç) Yatırım proje no’su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır.

d) Kodu:

e) Miktarı: 933.000 çapa, 75.000 ton su, 15.000 dekar ot biçme, 465.000 budama Peyzaj İşleri İle Kaba Çöp temizliği ve diğer işler. Kısmi Zamanlı Yapılması

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Bursa Çevre Otoyolu ve bağlantı yolları” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin 7.5’inci maddesinde “Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler:

7.5.2. Kendi malı olma şartı aranacaktır:

2 Adet Arazöz, (Enaz 16 ton kapasiteli, Araç ruhsatında arazöz (Su tankeri) olduğu belirtilmelidir. 2011 model ve üzeri)

İsteklinin kendi malı olması istenen ve teknik kriterlerine yönelik düzenleme yapılan, tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ait belgelerin teklif kapsamında sunulması zorunludur.

1-İsteklinin kendi malı olan tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman; ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir raporu veya serbest muhasebeci mali müşavir ve mali müşavir raporu ile tevsik edilir. Bu belgelerin ihale ilan tarihinden sonra düzenlenmiş olması şartı aranacaktır.

2-Tevsik işleminin aslına uygunluğu noter tarafından onaylanmış ruhsat örneklerinin sunularak yapılması halinde, örnek çıkarma işleminin ilan veya davet tarihinden sonra yapılmış olması zorunludur.

3-Geçici ithalle getirilmiş veya finansal kiralama yoluyla edinilmiş tesis, makine, teçhizat ve ekipmanın, kira sözleşmesinin sunulması ve ihalenin ilk ilan veya davet tarihine kadar olan kiralarının ödendiğinin belgelenmesi şartı ile adayın veya isteklinin kendi malı sayılır…” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Tekliflerin alınması ve açılması” başlıklı 30’uncu maddesinde “30.1. Teklifler, bu Şartnamede belirtilen ihale saatine kadar EKAP üzerinden verilecektir…” düzenlemesi,

Sözleşme Tasarısı’nın 36.1’inci maddesinde “İşin yürütülmesi sırasında aşağıdaki makinaların işyerinde bulundurulması zorunludur.

7 Adet Arazöz (Enaz 16 ton kapasiteli), Araç ruhsatında arazöz (Su tankeri) olduğu belirtilmelidir. (2011 model ve üzeri)

… bulunması zorunludur.” düzenlemesi,

Bursa Çevre Otoyolu Güzergâhı Peyzaj Alanlarındaki Bitkilerin Bakımı (Sulama, Çapalama, Ot Biçme, Budama v.b.) İşlerine Ait Hizmet Alımı İşi Özel Teknik Şartnamesi’nin “Bakım İşleri ve Yöntemleri” başlıklı C Bölümünün 1’inci maddesinde “Sulama İşleri

Yüklenici; mevsim şartları ve İş Programı göz önüne alınarak ihale konusu işlerden sulama işinin yerine getirilmesi için idarenin belirleyeceği ekipler oluşturularak, en az 16 ton su taşıma kapasiteli, 7 adet sulama arazözü ile yeterli ekip ve ekipmanları çalıştıracaktır. Arazözler sulama aracı olacaktır. En az 2011 model ve üzeri 2 adet arazöz kendi malı olacaktır. Arazözlerin ruhsatında su tankeri veya arazöz yazılı olacaktır. Kamyon üstünde depo ile taşıma sulama kabul edilmeyecektir. Sulama arazözlerinde araç takip sistemi kurulmuş ve çalışır durumda olup, idarenin takibi sağlanacaktır…” düzenlemesi yer almaktadır.

Başvuru sahibi istekli tarafından “İdari Şartname’nin 7.5.2’nci maddesinde ve İhale İlanı’nın 4.3.2’nci maddesinde idarenin yetkisi olmayarak ilgili Yönetmelik’e kelime eklediği ve ihaleye katılımı kısıtlayacak şekilde düzenleme yaptığı” iddia edilmektedir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalelere Yönelik Başvurular” başlıklı 54’üncü maddesinde, ihale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabileceklerin anılan Kanun’da belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunabileceği belirtilmiş ve şikâyet ile itirazen şikâyet başvurularının, dava açılmadan önce tüketilmesi zorunlu idari başvuru yolları olduğu açıkça ifade edilmiştir.

Aynı Kanun’un “İdareye şikâyet başvurusu” başlıklı 55’inci maddesinde ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla idareye şikâyet başvurusu yapılabileceği, anılan Kanun’un “Kuruma itirazen şikâyet başvurusu” başlıklı 56’ncı maddesinde ise idareye şikâyet başvurusunda bulunan veya idarece alınan kararı uygun bulmayan aday, istekli veya istekli olabileceklerin Kuruma itirazen şikâyet başvurusunda bulunabileceği belirtilmiştir.

Bahse konu Kanun maddeleri bir arada değerlendirildiğinde, ihale sürecinde hukuka aykırı olduğu iddia edilen işlem ve eylemlere karşı olarak dava açılmadan önce genel olarak iki aşamalı bir idari başvuru yolunun öngörüldüğü, aday, istekli veya istekli olabileceklerin öncelikle ihaleyi yapan idareye başvuru yapması gerektiği, şayet şikâyet üzerine alınan karar uygun bulunmaz veya şikâyet üzerine idarece herhangi bir karar alınmaz ise Kamu İhale Kurumu’na başvuruda bulunulabileceği anlaşılmaktadır.

Bu usulün amacı başvuru sahibinin iddialarının öncelikle idarenin değerlendirmesinden geçerek, uygun görülen hususlarda gerekli düzeltmenin idare tarafından yapılması, uyuşmazlığın devam ettiği konularda ise idarenin cevabıyla birlikte uyuşmazlığın Kurumun önüne getirilmesidir. Anılan usulün doğal bir gereği şikâyet başvurusunda dile getirilmeyen hususların itirazen şikâyet başvurusuna konu edilememesidir. Çünkü idarenin değerlendirmesine sunulmayan, cevap veya açıklaması alınmayan bir hususun itirazen şikâyet başvurusuna dahil edilmesi, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nda açıklanan iki aşamalı başvuru sistematiğine uygun düşmemektedir.

Nitekim İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları” başlıklı 8’inci maddesinin onuncu fıkrasında yer alan “İdarenin şikayet üzerine aldığı kararda belirtilen hususlar hariç, şikayet başvurusunda belirtilmeyen hususlar itirazen şikayet başvurusuna konu edilemez ” hükmü ile,

İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “Kurum tarafından yapılacak işlemler” başlıklı 12’nci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “… İdareye başvuru konularının yanı sıra yeni konular da eklenerek Kuruma başvurulması halinde ise, itirazen şikâyet başvurusunun incelenmesinde idareye başvurusu konusu edilmeyen hususlar dikkate alınmaz” açıklaması da şikâyet başvurusunda belirtilmeyen hususların itirazen şikâyet başvurusuna konu edilemeyeceğini açıkça ifade etmektedir.

Netice itibariyle, yukarıda aktarılan mevzuat hüküm ve açıklamalarından idareye şikâyet başvurusunda ifade edilmeyen hususların itirazen şikâyet başvurusuna konu edilemeyeceği (şikâyet başvurusu üzerine idare tarafından alınan kararda belirtilen hususlar hariç) anlaşılmaktadır. Bu itibarla “İdari Şartname’nin 7.5.2’nci maddesinde ve İhale İlanı’nın 4.3.2’nci maddesinde idarenin yetkisi olmayarak ilgili Yönetmelik’e kelime eklediği ve ihaleye katılımı kısıtlayacak şekilde düzenleme yaptığı” iddiasının idareye yapılan şikâyet başvurusuna konu edilmediği anlaşıldığından başvuru sahibinin anılan hususa yönelik iddiasının şekil yönünden reddedilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır. Kaldı ki, itirazen şikâyet başvurusuna konu ihaleye ait İhale İlanı’nın 26.09.2019 tarihinde yayımlandığı, başvuru sahibi istekli tarafından söz konusu iddiaya ilişkin olarak süresi içerisinde idareye şikâyet başvurusunda bulunulmadığı ve anılan hususun ilk kez 16.12.2019 tarihli itirazen şikâyet başvurusuna konu edildiği dikkate alındığında başvurunun süre yönünden de reddedilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.

Bu kapsamda, idare tarafından ihale dokümanında yukarıda yer verilen düzenlenmelere yer verildiği, ihale dokümanına yönelik süresinde herhangi bir şikâyet başvurusunda bulunulmadığı, bu bağlamda ihale dokümanın mevcut hali ile kesinleştiği ve değerlendirmelerin bu kapsamda yapılması gerektiği anlaşılmaktadır.

Başvuru sahibi istekli tarafından meslek mensubunca düzenlenen raporun ihale ilan tarihinden sonraki bir tarihte düzenlenmemesi nedeniyle geçersiz olduğuna ilişkin gerekçeye ihale komisyonu kararında yer verilmediği, bu durumun şikâyete cevap yazısında yer verilmesinin idareye şikâyet başvurusunun önüne geçtiği iddia edilmektedir.

İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları” başlıklı 8’inci maddesinin onuncu fıkrasında “İdarenin şikâyet üzerine aldığı kararda belirtilen hususlar hariç, şikâyet başvurusunda belirtilmeyen hususlar itirazen şikâyet başvurusuna konu edilemez.” hükmü yer almaktadır.

Şikâyet üzerine alınan kararın aşama itibariyle başvuru sahibinin teklifinin geçerli olmaması durumunu değiştirmediği, bir başka ifadeyle şikâyet üzerine ihale yetkilisi tarafından alınan karar ile başvuru sahibinin hukuki durumunda bir değişiklik olmadığı ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun ilgili hükümlerinde şikâyet üzerine alınan kararda ek gerekçeye yer verilemeyeceğine dair hükmün bulunmadığı, ayrıca İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları” başlıklı 8’inci maddesinin onuncu fıkrası doğrultusunda anılan gerekçeye ilişkin değerlendirme yapılacağından söz konusu iddianın reddedilmesi gerektiği sonucunu ulaşılmıştır.

Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinden, makine, teçhizat ve ekipman için kendi malı olma şartının aranmamasının esas olduğu, ancak idare tarafından işin niteliğinin gerektirdiği hallerde, ihale konusu işin yapılabilmesi için adaya veya istekliye ait olmasını gerekli gördüğü makine, teçhizat ve diğer ekipmanın yeterlik kriteri olarak belirlenebileceği, bu durumda makine, teçhizat ve diğer ekipmanın, teknik kriterlerine yönelik olarak dokümanda düzenleme yapılmış ise, bu niteliğe yönelik belgelerin de başvuru veya teklif kapsamında sunulmasının zorunlu olduğu, ayrıca isteklilerin kendi malı olan makine, teçhizat ve diğer ekipmanın; ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir raporu ile tevsik edileceği, tevsik işleminin aslına uygunluğunun noter tarafından onaylanmış ruhsat örneklerinin sunularak yapılması halinde, örnek çıkarma işleminin ilan veya davet tarihinden sonra yapılmış olmasının zorunlu olduğu anlaşılmaktadır.

İdari ve Teknik Şartname’de yer verilen düzenlemelerden, ihale dokümanı kapsamında özellikleri belirtilen araçlardan en az 2 adedinin isteklinin kendi malı olması gerektiği, isteklilerin kendi malı olan araçları ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir raporu veya serbest muhasebeci mali müşavir raporu ile tevsik edebilecekleri, bu belgelerin de ihale ilan tarihinden sonra düzenlenmiş olması gerektiği ve teklif kapsamında sunulmasının zorunlu olduğu anlaşılmaktadır.

İncelenmekte olan ihalenin yeterlik bilgileri tablosu sunulan ve tekliflerin elektronik ortamda alındığı bir ihale olduğu, isteklilerce teklif ile birlikte elektronik ortamda sunulan yeterlik bilgileri tablosunda makine, teçhizat ve diğer ekipmanın kendi malı olduğunu gösteren belgeler ile ilgili satır açıldığı, ilgili satırın açıklama kısmında da “İdari Şartnamenin 7.5.5.1 maddesi İhalede kendi malı olarak sunulması gereken makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir raporu veya serbest muhasebeci mali müşavir raporunun tarihi ve sayısı belirtilecektir.” düzenlemesinin yer aldığı görülmüştür.

Bu itibarla, teklif verme aşamasında isteklilerce makine, teçhizat ve diğer ekipmanın kendi malı olduğunu gösteren belgeler ile ilgili olarak herhangi bir belge sunulması istenilmemiştir.

26.11.2019 tarihli ihale komisyonu kararı incelendiğinde, başvuru sahibi isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılma gerekçesi olarak “… İsteklinin sunmuş olduğu kendi makine parkına ait ruhsat örneklerinden, 34 KC 5663 plakalı damperli kamyonun diğer bilgiler kısmında ilgili makinenin “Kocaeli dışına çıkamaz” diye şerhin bulunduğu tespit edilmiş olup, değerlendirme dışı bırakılmıştır.” şeklinde ifadeye yer verildiği görülmüştür.

Anılan ihale komisyonu kararı üzerine başvuru sahibi istekli tarafından 04.12.2019 tarihinde idare kayıtlarına alınan dilekçe ile teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasına neden olan husus ile ilgili olarak şikâyet başvurusunda bulunulduğu görülmüştür. 05.12.2019 tarihli şikâyete cevap yazısında, idare tarafından başvuru sahibinin iddiaları ile ilgili olarak değerlendirme yapıldığı ve yapılan değerlendirmede “…34 KC 5663 ve 34 KC 5660 plakalı araçların … Söz konusu araçların, damperli kamyon üzerine montaj yapılmış su tankı olduğu, Kocaeli dışında çalışamayacağı, söz konusu işin Bursa ilinde gerçekleşeceği göz önüne alındığından, istenilen şartları tam karşılamadığı tespit edilmiştir…

3. İhale zarfında 34 KC 5663 ve 34 KC 5660 plakalı araçlara ait ruhsat bulunmakta olup 34 FK 3419 plakalı 3. aracın varlığı Serbest Muhasebeci Mali Müşavir Raporu ile belgelenmiştir. İhale zarfında 34 KC 5663 ve 34 KC 5660 plakalı araçlara ait ruhsat bulunmakta olup 34 FK 3419 plakalı 3. aracın varlığı Serbest Muhasebeci Mali Müşavir Raporu ile belgelenmiştir. Ancak sunulan raporun tarihi ihale ilan tarihinden önce olmakla birlikte bu durum İdari Şartnamenin 7.5.2. maddesi … hükmüne aykırılık teşkil etmektedir. İhale zarfında sunulmuş olan Serbest Muhasebeci Mali Müşavir Raporunun 11.06.2019 tarihli olduğu ve ihale ilan tarihi olan 26.09.2019 tarihinden önce hazırlandığı tespit edilmiştir…” şeklinde ifadelere yer verildiği görülmüştür.

26.11.2019 tarihli ihale komisyonu kararı ve 05.12.2019 tarihli şikâyete cevap yazısındaki gerekçeler incelendiğinde, 34 KC 5663 ve 34 KC 5660 plakalı araçların damperli kamyon üzerine montaj yapılmış su tankı olması ve araç ruhsatlarında yer alan Kocaeli İli dışına çıkamayacağına ilişkin şerh gerekçesiyle idarece uygun görülmediği, 34 FK 3419 plakalı aracın ise İdari Şartname’nin 7.5.2’nci maddesine aykırı olarak ihale ilan tarihi olan 26.09.2019 tarihinden önce hazırlanmış meslek mensubu raporu sunularak tevsik edilmesi gerekçesiyle idarece uygun görülmediği anlaşılmaktadır.

Başvuru sahibi istekli tarafından elektronik ortamda sunulan yeterlik bilgileri tablosu incelendiğinde, makine, teçhizat ve diğer ekipmanın kendi malı olduğunu gösteren belgeler ile ilgili satır açılan kısma meslek mensubunun ismi ile serbest muhasebeci mali müşavir raporunun düzenlendiği tarih (11.06.2019) ve sayısına ilişkin bilgiye yer verildiği görülmüştür.

Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla, idare tarafından 12.11.2019 tarihli ve 306009 sayılı yazı ile başvuru sahibi istekliden beyan edilen bilgileri tevsik eden ve EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet siteleri üzerinden sorgulanamayan belgelerin istenildiği, başvuru sahibi istekli tarafından da söz konusu belgelerin 14.11.2019 tarihli yazı ekinde idareye gönderildiği görülmüştür.

Başvuru sahibi istekli tarafından gönderilen 14.11.2019 tarihli yazı ekinde 11.06.2019 tarihli ve 2019-04 sayılı serbest muhasebeci mali müşavir raporu ile 34 KC 5663 ve 34 KC 5660 plakalı araçlara ilişkin ruhsat örneklerinin sunulduğu görülmüştür.

İdari Şartname’nin 7.5.2’nci maddesinde isteklinin kendi malı olan araçlara ilişkin düzenleme yapıldığı, söz konusu düzenlemede araçların (2 adet arazöz) kendi malı olduğunun tevsik edilmesi için sunulan belgelerin incelenmekte olan ihalenin ilan tarihi olan 26.09.2019 tarihinden sonra düzenlenmiş olması gerektiğine yer verildiği ve ihale dokümanının bu haliyle kesinleştiği anlaşılmaktadır.

Bu itibarla, başvuru sahibi istekli tarafından ruhsatların şikâyet dilekçesi ekinde de verildiği, dolayısıyla ihale dokümanı kapsamında istenilen yeterlik kriterinin ihaleye katılınan gün itibariyle de karşılandığı iddia edilmekte ise de, İdari Şartname’nin 7.5.2’nci maddesinde yer verilen düzenleme nedeniyle, 11.06.2019 tarihli ve 2019-04 sayılı serbest muhasebeci mali müşavir raporunun düzenlenme tarihi itibariyle incelenmekte olan ihalede tevsik edici belge olarak değerlendirilmesinin mümkün olmadığı, ayrıca serbest muhasebeci mali müşavir raporunda yer alan araçlara ilişkin ruhsatlara şikâyet başvurusu ekinde yer verilmesinin teklif kapsamında sunulan ve uygun olmadığı anlaşılan belgelerin bu aşamada uygun hale getirilmesini sağlamayacağı sonucuna ulaşılmıştır.

Başvuru sahibi istekli tarafından 14.11.2019 tarihli yazı ekinde 34 KC 5663 ve 34 KC 5660 plakalı araçlara ait ruhsatlar incelendiğinde ise;

34 KC 5660 plakalı araca ait ruhsatın araç cinsi ile ilgili kısmında “Kamyon (Damperli)” şeklinde, diğer bilgiler kısmının ise “…su tankeri ve arazöz ekipmanı monteli” şeklinde ifadelere yer verildiği görülmüştür.

34 KC 5663 plakalı araca ait ruhsatın araç cinsi ile ilgili kısmında “Kamyon (Damperli)” şeklinde, diğer bilgiler kısmının ise “… Kocaeli dışına çıkamaz su tankeri ve arazöz ekipmanı monteli” şeklinde ifadelere yer verildiği görülmüştür.

İhale dokümanında kendi malı olması istenilen arazözlerin ruhsatında su tankeri veya arazöz olduklarının belirtilmesi gerektiğinin düzenlendiği, 34 KC 5660 ve 34 KC 5663 plakalı araçlara ilişkin olarak sunulan araç ruhsatları üzerinde su tankeri ve arazöz ekipmanı monteli olduklarının ifade edildiği dikkate alındığında, “damperli kamyon üzerine montaj yapılmış su tankı olduğu” şeklinde ifade edilen gerekçe ile başvuru sahibi isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Diğer taraftan, kamu ihalelerinde isteklilerden kendi malı araç istenilmesinde asıl olanın isteklilerin kapasite büyüklüğünün ölçülmesi olduğu, bu şekilde iş yapabilme kapasitesi bakımından belli bir ölçek seviyesine sahip isteklilerin ihalelerde yeterliği sağlamasının hedeflendiği, böylece ihale konusu işin ihale dokümanına uygun olarak zamanında bitirilmesinin amaçlandığı anlaşılmaktadır.

Başvuruya konu ihalede özellikleri ihale dokümanında belirlenen 2 adet arazöze (Su tankerine) sahip isteklinin kendi malı makine teçhizat araç bakımından söz konusu ihalede yeterliği karşıladığı, bu çerçevede 2 adet arazöze sahip olduğunu araç ruhsatı ile tevsik eden başvuru sahibi isteklinin yeterliğinin sunulan arazözlerin ihale dokümanına uygun özelliklerde olup olmaması yönüyle değerlendirilmesi gerektiği, bununla birlikte ihale dokümanında araçlara ait bir özellik olarak belirlenmeyen ve başvuru sahibi isteklinin kapasite seviyesi ile ilgisi bulunmayan aracın nerede çalışıp çalışamayacağı hususunun göz önünde bulundurularak başvuru sahibi isteklinin teklifinin yeterli olup/olmadığına karar verilmesinin mevzuata uygun olmadığı anlaşıldığından, araç ruhsatlarında yer alan Kocaeli İli dışına çıkamayacağına ilişkin şerh gerekçesiyle, başvuru sahibi isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Bu kapsamda, 11.06.2019 tarihli ve 2019-04 sayılı serbest muhasebeci mali müşavir raporunun düzenlenme tarihi itibariyle incelenmekte olan ihalede tevsik edici belge olarak değerlendirilmesinin mümkün olmadığı görülmekle birlikte, 34 KC 5663 ve 34 KC 5660 plakalı araçlara ait ruhsatların sunulduğu, söz konusu ruhsatlara konu araçların da İdari Şartname’nin 7.5.2’nci maddesinde yer alan ve yeterlik kriteri olan düzenlemeyi karşıladığı, bir başka ifadeyle, kendi malı olması istenilen makine, teçhizat ve ekipmanın araç ruhsatı sunularak tevsik edildiği anlaşılmaktadır.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, başvuru sahibi Metafor İnş. Taah. Mad. Tem. Nak. Otom. Teks. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin değerlendirmeye alınması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

Oyçokluğu ile karar verildi.