Kapasite raporu ve ekspertiz raporu benzer bilgileri ihtiva etseler dahi kapasite raporu yerine ekspertiz raporunun kullanılabileceğine ilişkin bir düzenleme yer almadığı gibi, idari şartname düzenlemesinde idare tarafından ihalede kapasite raporunun sunulmasının zorunlu olduğuna ilişkin düzenleme yapıldığı, istekliler tarafından kesinleşmiş idari şartname düzenlemesine uygun olarak kapasite raporu sunulmak suretiyle teklif verilmesi gerektiği hk

Seda İnşaat Ticaret Madencilik ve San. A.Ş. – Simge-Yol İnş. A.Ş. – Söğüt İnş. Taah. Pet. Mad. Gıda Nak. İç ve Dış Tic. A.Ş. Ortak Girişimi,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Karayolları 2. Bölge Müdürlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2019/671375 İhale Kayıt Numaralı “İzmir Çeşme Ayr -Balıklıova-Mordoğan- Karaburun Yolu (Km:0+000-51+090) Arası Toprak Tesviye, Sanat Yapıları ve Üst Yapı İşi” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Karayolları 2. Bölge Müdürlüğü tarafından 21.01.2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “İzmir Çeşme Ayr -Balıklıova-Mordoğan- Karaburun Yolu (Km:0+000-51+090) Arası Toprak Tesviye, Sanat Yapıları ve Üst Yapı İşi” ihalesine ilişkin olarak Seda İnşaat Ticaret Madencilik ve San. A.Ş. – Simge-Yol İnş. A.Ş. – Söğüt İnş. Taah. Pet. Mad. Gıda Nak. İç ve Dış Tic. A.Ş. Ortak Girişiminin 19.03.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 26.03.2020 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 06.04.2020 tarih ve 16554 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 06.04.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2020/622 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, İdari Şartname’nin 7.5.5’inci maddesinde plent ve konkasör grubu için sanayi ve ticaret odası yetkililerince imzalanmış olan kapasite raporunun istenilmiş olduğu, ticaret ve sanayi odası yetkililerinin onaylayabileceği tek belgenin ekspertiz raporu olduğu, iş ortaklıklarında özel ortak tarafından sanayi odası yetkililerince imzalanmış olan kapasite raporunda yer alan tüm bilgilerin aynen yer aldığı Kapasite Ekspertiz Raporu’nun sunulmuş olduğu, Ankara Ticaret Odası üyesi olan özel ortağın plent ve konkasör grubunun kurulup çalıştırıldığı, her ilde ticaret ve sanayi odası üyesi olmadığı için kapasite raporu alamadığı ve üye olma zorunluluğunun da bulunmadığı, buna ilişkin olarak Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği, Adana Sanayi Odası, İzmir Ege Bölgesi Sanayi Odası, İzmir Ticaret Odası’ndan almış oldukları yazılardan kapasite raporu yerine kapasite ekspertiz raporunun sunulabileceğinin anlaşılabileceği, idare tarafından İzmir Ticaret Odası’ndan alınan ilk görüş yazısının da aynı yönde olduğu, idare tarafından istenilen cevabın alınabilmesi için İzmir Ticaret Odası’ndan alınan ikinci görüş yazısında ise çelişkili olarak tersi yönde karar verildiği, kaldı ki mali müşavir onaylı tespit raporu, faturalar ile distribütör ve ithalatçı firmadan alınan teknik belgeler ve Ankara Ticaret Odası’ndan alınan iş makineleri ruhsatlarının da kapasiteyi gösterdiği, kapasite ekspertiz raporunun kabul edilerek tekliflerinin değerlendirmeye alınması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7.5.5 maddesinde ”

– Aday veya İstekliler kendi malı olması istenen ve teknik kriterlerine yönelik düzenleme yapılan , tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ait belgelerin de başvuru veya teklif kapsamında sunulması zorunludur.

– Adayın veya isteklinin kendi malı olan tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman; ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da  yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir veya serbest muhasebeci raporu ile tevsik edilir. Tevsik işleminin aslına uygunluğu noter tarafından onaylanmış ruhsat örneklerinin sunularak yapılması halinde örnek çıkarma işleminin ilan veya davet tarihinden sonra yapılmış olması zorunludur.

– Geçici ithalle getirilmiş veya finansal kiralama yoluyla edinilmiş tesis, makine, teçhizat ve ekipmanın, kira sözleşmesinin sunulması ve ihalenin ilk ilan veya davet tarihine kadar olan kiralarının ödendiğinin belgelenmesi şartı ile adayın veya isteklinin kendi malı sayılır.

– İş ortaklığında, tesis, makine, teçhizat ve ekipman ortakların biri veya birkaçı tarafından sağlanır. Konsorsiyumda, tesis, makine, teçhizat ve ekipman ilişkin belgeler her bir ortağın kendi kısmı göz önünde bulundurularak ortaklardan ayrı ayrı istenir ve değerlendirilir.

– Ayrıca yukarıdaki tabloda kendi malı olarak istenen makine ve ekipmanın teknik özelliklerini ve kapasitelerini tereddüte mahal vermeyecek şekilde kanıtlamak üzere tevsik edici gerekli belgelerin; plentler ve konkasör grubu için Sanayi ve Ticaret Odaları’nın yetkililerince imzalanmış kapasite raporu, diğer makine ve ekipmanlar için  ilgisine göre ruhsat, tescil belgesi, yetkili satıcı servisinden onaylı teknik özellikleri gösteren kataloglar, Üretici/Yetkili satıcısından veya Sanayi Odası, Ticaret Odası, Sanayi ve Ticaret Odaları’nın yetkililerince imzalanmış iş makinesi sicil fişi, projeler vb. belgelerden bir veya birkaçının teklif dosyası kapsamında sunulması zorunludur.” düzenlemesi yer almaktadır.

Başvuru sahibi iş ortaklığının özel ortağı Simge-Yol İnş. A.Ş. tarafından plentler ve konkasör grubu için Adana Sanayi Odası’ndan alınmış olan 08.01.2020 tarih ve 76 sayılı “Fiili Durum Belgesi Ekspertiz Raporu”nu sunulmuş olduğu, söz konusu raporda firmanın iştigal konusu, çalışan sayısı, makine tesisat listesi, üretim miktarı bölümlerinin ve “Firmanın beyan etmiş olduğu fatura esas alınarak tarafımdan yapılan inceleme neticesinde, firma demirbaş-amortisman kayıtlarında bulunan; 1 adet 2015 model primer sekonder konkasör grubu tesisi 160 ton/saat ve 1 adet 2014 model full otomatik beton santralinin tesisi 100 m3/saat kapasiteye sahip olduğu tarafımdan tespit edilmiştir.” ibaresinin yer aldığı görülmüştür.

Başvuru sahibi tarafından sunulan itirazen şikayet dilekçesinin ekinde sunulan Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nin 16.02.2020 tarih ve 2853 sayılı yazısında “Fiili durumu gösterir Ekspertiz raporu ile Kapasite Raporu arasındaki ilişkilendirme konusunda görüşlerimizi talep eden yazınız ve ekinde sunmuş olduğunuz ekspertiz raporları incelenmiştir; 5174 sayılı Türlüye Odalar ve Borsalar Birliği Kanunu 5. maddesi ve Oda Muamelat yönetmeliğinin 41. maddesine göre Odalar çalışma alanlarında bulunan sınai işletmelerin kapasitelerini tespit ederek, tesislerin üretim ve tüketim kapasitesini gösteren kapasite raporu düzenlemekle yükümlüdürler. Ancak; Odalar, çalışma alanlarında faaliyet gösteren, ticaret siciline tescil yükümlülüğü bulunmayan geçici, proje bazlı ve süreli yol yapım çalışması vb. faaliyetlerde bulunan firmalara üretim ve tüketim kapasitesini gösteren Ekspertiz Raporu düzenleyebilmektedir. Bu amaçla düzenlenen Ekspertiz Raporları Kapasite Raporunda yer alan bilgileri içermektedir. Geçici, proje bazlı ve süreli yol yapım çalışması vb. faaliyetlerde bulunan firmaların özvarlıkları olan makine ve teçhizatı yurt genelinde çeşitli bölgelerde kullandıkları ve bu nedenle kalıcı adrese sahip olmadıkları için; iletişim bilgilerinin yanı sıra, saatlik, yıllık üretim kapasitelerini, makine parkı ve teknik özelliklerini kullandıkları ham maddeleri, kapasite hesaplamaları ile sermaye ve istihdam bilgilerim gösterir ekspertiz raporlarının içeriklerinde kapasite raporu yapılması durumunda faydalanılan temel bilgilere paralel (aynı) olan bilgilerin kullanıldığı tespit edilmiştir” ifadelerine yer verildiği,

Adana Sanayi Odası’nın 21.02.2020 tarih ve 654 sayılı yazısında “Firma Ekspertiz Raporu ve Kapasite Raporu arasındaki ilişkilendirilmesi hususunda rapor talep etmektedir. Tarafımızdan firmaya daha önce verilen ekspertiz raporunda tespit edildiği üzere, özvarlıkları olan makine ve teçhizatın yurt genelinde çeşitli bölgelerde yol-yapım çalışmalarında kullandıkları ve bu nedenle kalıcı adrese sahip olmadıkları için; içeriğinde iletişim bilgilerinin yanı sıra, saatlik, yıllık üretim kapasitelerini, makine parkı ve teknik özelliklerini, kullandıkları hammaddeleri, kapasite hesaplamaları ile sermaye ve istihdam bilgilerini gösterir ekspertiz raporları içeriğinde, kapasite raporu yapılması durumunda faydalanılan temel bilgilere paralel (aynı) olan bilgiler kullanıldığı tespit edilmiştir.” ifadelerine yer verildiği,

Ege Bölgesi Sanayi Odası’nın 24.02.2020 tarih ve 2213 sayılı yazısında “5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Kanununun 5. maddesi ve Oda Muamelat Yönetmeliğinin 41. maddesine göre Odalar, çalışma alanlarında bulunan sınai işletmelerin kapasitelerini tespit etmekte, tesislerin üretim ve tüketim kapasitesini gösteren kapasite raporu düzenlemekle yükümlüdür. Ancak Odalar çalışma alanlarında ticaret sicile tescil işlemi yerine getirmemiş firmanız gibi proje bazlı ve süreli yol yapım çalışması faaliyeti gösteren firmalara üretim ve tüketim kapasitesini gösteren ekspertiz raporu düzenleyebilmektedir; Bu amaçla düzenlenen ekspertiz raporu, kapasite raporunda yer alan bilgileri içermektedir” ifadelerine yer verildiği,

İzmir Ticaret Odası’nın 25.02.2020 tarih ve 5287 sayılı yazısında “5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Kanunu’nun 5. maddesi ile Oda Muamelat Yönetmeliği’nin 41. maddesi gereğince, ”Kapasite raporları; tezgâh, cihaz, makine gibi muharrik kuvvet kullanarak hammadde, yarı ve tam mamulleri, özellik, içerik bilesim veya şeklini kısmen veya tamamen değiştirmek amacıyla işleyerek, seri halde veya standart olarak yeni bir ürün üreten işyerleri ile yeraltı kaynaklarının çıkarılıp islendiği yerleri işletenler ve bilişim teknolojisi ile yazılım üretenler için düzenlenir. Kanunun 5. maddesi 8. fıkrası uyarınca sanayici sayılmayanlar için kapasite raporu düzenlenemez denilmektedir. TOBB Kapasite Raporu kriterlerinde yer almayan ve yukarıdaki üretim modeline göre faaliyette bulunmayan yol yapım işlerinin tamamını kapsayan işlemler için yine kapasite raporunda yer alan “makine-teçhizat”, ”üretim”, “tüketim” ve “kapasite hesabı’ gibi bilgilerini içeren fiili durumu gösterir “ekspertiz raporu” düzenlenebilmektedir.” ifadelerine yer verildiği anlaşılmaktadır.

Başvuru sahibi iş ortaklığının teklifinin 06.03.2020 tarihli ihale komisyonu kararı ile kapasite raporu yerine ekspertiz raporu sunulmuş olması nedeniyle değerlendirme dışı bırakıldığı, şikayete cevap yazısında tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında idare tarafından 21.02.2020 tarih ve E.50548 sayılı yazı ile İzmir Ticaret Odasından konkasör grubu, asfalt ve mekanik plent tesisleri için kapasite raporları ile ekspertiz raporlarının hangi şartlarda düzenlendiği, ekspertiz raporunun kapasite raporu yerine kullanılıp kullanılmayacağı hususlarında bilgi verilmesinin talep edildiği,

İzmir Ticaret Odasının 24.02.2020 tarih ve B14-E.5253 sayılı yazısında “5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Kanunu’nun 5.i maddesi ile Oda Muamelat Yönetmeliği’nin 41. maddesi gereğince, “Kapasite raporları; tezgâh, cihaz, makine gibi muharrik kuvvet kullanarak hammadde, yarı ve tam mamulleri, özellik, içerik bileşim veya şeklini kısmen veya tamamen değiştirmek amacıyla işleyerek, seri halde veya standart olarak yeni bir ürün üreten işyerleri ile yeraltı kaynaklarının çıkarılıp işlendiği yerleri işletenler ve bilişim teknolojisi ile yazılım üretenler için düzenlenir. Kanunun 5. maddesi 8. fıkrası uyarınca sanayici sayılmayanlar için kapasite raporu düzenlenemez denilmektedir ve devamında ise TOBB Kapasite Raporu kriterlerinde yer almayan ve yukarıdaki üretim modeline göre faaliyette bulunmayan yol yapım işlerinin tamamını kapsayan işlemler için yine kapasite raporunda yer alan “makine-teçhizat”, ”üretim”, tüketim” ve “kapasite hesabı’ gibi bilgilerini içeren fiili durumu gösterir “ekspertiz raporu” düzenlenebilmektedir… Ancak firmaların merkezi sicil kayıt sistemine (MERSİS) ve akabinde faaliyette bulunduğu il/ilçe odasına kayıt işlemi gerçekleştirmeleri neticesinde, söz konusu raporlar düzenlenebilecektir.” şeklinde cevaplandığının belirtildiği,

İdare tarafından, söz konusu yazıyla ilgili daha detaylı görüş verilmesi talebine istinaden, İzmir Ticaret Odasının 02.03.2020 tarih ve B14-E.5253 sayılı yazısında “ “Asfalt plent tesisi”, “mekanik plent tesisi” ve “konkasör” vb. makine-teçhizatın üretime katılması ile kırma taş (agrega, mıcır, taş tozu, balsat taşı, vb.) ve/veya asfalt imalatı yapılmaktadır. Söz konusu üretimler için kapasite raporları, grup 2901 kırma taş imalatı kapasite kriteri baz alınarak düzenlenmektedir. Kapasite raporları, 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Kanunu’nun 5. maddesi ile Oda Muamelat Yönetmeliği’nin 41. Maddesi gereğince üretim yapan tesisler ile Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) tarafından yürürlüğe konulan “Kapasite raporlarının düzenlenmesi Usul ve Esasları” çerçevesinde düzenlenmektedir. Odalar tarafından düzenlenen raporlar, TOBB tarafından onaylandıktan sonra yürürlüğe girmekte olup geçerlilik süresi 2 (iki) yıldır. Ekspertiz raporları ise TOBB kapasite kriterlerinde yer almayan seri veya standart olarak ürün üretmeyen, elle ve/veya yarı otomatik makinalarda üretim yapan işletmelerin “makine- teçhizat”, “üretim”, “tüketim” ve “kapasite hesabı” gibi bilgilerini içeren fiili durumu gösterir Odalar tarafından onaylanan raporlardır. Dolayısıyla bahsi geçen kırma taş ve/veya asfalt imalatı yapan firmalara kapasite raporları düzenlenmesi, ekspertiz raporu düzenlenmemesi gerekmektedir. ” denilerek cevap verildiğinin belirtildiği görülmüştür.

İdare tarafından İdari Şartname’nin 7’nci maddesinde yapılan düzenleme ile plentler ve konkasör grubu için Sanayi ve Ticaret Odaları’nın yetkililerince imzalanmış kapasite raporunun istenilmiş olduğu, söz konusu doküman düzenlemesine yönelik itiraz süresi içerisinde herhangi bir şikayet başvurusu yapılmamış olduğu ve düzenlemenin bu haliyle kesinleşmiş olduğu anlaşılmıştır.

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği tarafından yayımlanan 2016/9-1 sayılı Kapasite Raporlarının Düzenlenmesi Usul Ve Esasları’nın “Kapasite Raporu Düzenlenmesi” başlıklı 7. maddesinin (3). bendi “Kapasite raporu düzenlenebilmesi için, işyerine ait binanın bulunması, işyerinde su ve elektrik enerjisinin mevcut, makine ve teçhizatın kurulu olması, kapasite raporuna konu işyerinin bulunduğu yerdeki ticaret siciline tescil ettirilmesi ve odaya kaydolması şarttır.”, (5). bendi “Çalışma alanları ayrı birden fazla odaya kayıtlı olan sınaî işletmelerin kapasite raporları, tesisin bulunduğu yerdeki oda tarafından düzenlenir.” “Eksper heyeti ve sorumlulukları” başlıklı 8. maddesinin (5). bendi “Eksperler kapasite raporu düzenlemek için bizzat işyerine giderek yerinde ekspertiz yapmak zorundadır…”, “Makine ve teçhizat durumu” başlıklı 11. maddesinin (1). bendi “Bir işyerine kapasite raporu düzenlenebilmesi için makine ve teçhizatın işyerinde kurulu ve çalışabilir vaziyette olması gerekir.” şeklinde düzenlenmiştir.

Kapasite raporu ve ekspertiz raporu benzer bilgileri ihtiva etseler dahi kapasite raporu yerine ekspertiz raporunun kullanılabileceğine ilişkin bir düzenleme yer almadığı gibi, idari şartname düzenlemesinde idare tarafından ihalede kapasite raporunun sunulmasının zorunlu olduğuna ilişkin düzenleme yapıldığı, istekliler tarafından kesinleşmiş idari şartname düzenlemesine uygun olarak kapasite raporu sunulmak suretiyle teklif verilmesi gerektiği, dolayısıyla kapasite raporu alamayan veya ibraz edemeyen isteklilerin ihaleye katılamayacakları, katılsalar dahi tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği, kaldı ki şikayet başvurusuna cevapta yer verilen İzmir Ticaret Odasının 02.03.2020 tarih ve B14-E.5253 sayılı yazısında da açıkça kırma taş ve/veya asfalt imalatı yapan firmalara kapasite raporları düzenlenmesi, ekspertiz raporu düzenlenmemesi gerektiğinin de belirtildiği görüldüğünden başvuru sahibinin ihale komisyonu kararı ile kapasite raporu yerine ekspertiz raporu sunulmuş olması nedeniyle değerlendirme dışı bırakılmasında ihale dokümanına aykırılık bulunmadığı ve başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

Oybirliği ile karar verildi.