|
BAŞVURU SAHİBİ:
Kayahan İnş. Taah. San. ve Tic. A.Ş. – Antalya Yol Sanayi Tic. A.Ş. İş Ortaklığı,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Karayolları 4. Bölge Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2020/437919 İhale Kayıt Numaralı “(Mudurnu-Dokurcun) Ayr-Göynük Yolu Km:30+600-33+000 Arası Üstyapı Yapım İşi ve Göynük Çevre Yolu Km:0+000-6+671 Arası Toprak İşleri, Sanat Yapıları ve Üstyapı (BSK) İşleri İkmal İnşaatı İşi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Karayolları 4. Bölge Müdürlüğü tarafından 29.09.2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “(Mudurnu-Dokurcun) Ayr-Göynük Yolu Km:30+600-33+000 Arası Üstyapı Yapım İşi ve Göynük Çevre Yolu Km:0+000-6+671 Arası Toprak İşleri, Sanat Yapıları ve Üstyapı (Bsk) İşleri İkmal İnşaatı İşi” ihalesine ilişkin olarak Kayahan İnş. Taah. San. ve Tic. A.Ş. – Antalya Yol Sanayi Tic. A.Ş. İş Ortaklığının 26.07.2021 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 02.08.2021 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 12.08.2021 tarih ve 36496 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 12.08.2021 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2021/1328 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, itirazen şikayete konu ihalede, 15.01.2021 onay tarihli ihale komisyonu kararı ile tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı, itirazen şikayet başvurusu üzerine alınan 03.03.2021 tarihli ve 2021/UY.II-513 sayılı Kurul kararı ile “itirazen şikayet başvurusunun reddine” karar verildiği, anılan karara karşı açılan dava sonucunda alınan 20.05.2021 tarihli ve 2021/MK-210 sayılı Kurul kararı ile “düzeltici işlem belirlenmesine” karar verildiği ve tekliflerinin değerlendirmeye alındığı,
İdare tarafından gönderilen 04.06.2021 tarihli yazı ile aşırı düşük teklif açıklaması ve kendi malı makine parkı listesinin sunulmasının talep edildiği, 09.07.2021 onay tarihli ihale komisyonu kararı ile tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı, tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılma gerekçelerinin mevzuata aykırı olduğu, şöyle ki;
a. Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan hazır beton harçlarına ilişkin fiyat teklifinin Elazığ ilinde bulunan Emirpet İnş. ve Tic. A.Ş. firmasından alındığı ve fiyat teklifi alınan firmanın işin yapılacağı yere uzak olmasının taşıma süreleri açısından beton mukavemeti için makul düzeyde olmadığı gerekçesiyle aşırı düşük teklif açıklamasının uygun bulunmadığı,
Ancak, isteklilerin aşırı düşük teklif açıklamalarını Kamu İhale Genel Tebliği’ne ve idarenin gönderdiği aşırı düşük teklif açıklama talep yazısı ile eklerine uygun olarak sunmaları gerektiği, bu itibarla aşırı düşük teklif açıklamasında “C 30/37 beton harcı hazır beton harçları” analiz girdisi için birim fiyatın anılan Tebliğ’in 45.1.13’üncü maddesinde düzenlenen üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile belgelendirilerek açıklandığı, üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerine ilişkin kriterin anılan Tebliğ’in 45.1.13.1 ve 45.1.13.6’ncı maddelerinde açıklandığı,
Fiyat teklifi alınan Emirpet İnş. ve Tic. A.Ş.nin fiyat teklifine konu alanda faaliyet gösterdiği, söz konusu fiyat teklifinin Tebliğ’de belirtilen kriterleri sağladığı, Tebliğ’in 45.1.13’üncü maddesinde aşırı düşük teklif açıklamasına dayanak fiyat tekliflerinin fiyat teklifine konu alanda faaliyet gösteren firmalardan alınması gerektiği, malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması ve fiyat teklifi veren üçüncü kişinin meslek mensubu tarafından teklif edilen birim fiyatın meslek mensubu tarafından hazırlanan ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %80’inin altında olmadığının tespit ve beyan edilmesi gerektiği ve eki tutanakların idarece gerekli görülmesi halinde istenebileceği düzenlenmiş olup, bunların dışında başka bir kriter belirlenmediği, bu çerçevede aşırı düşük teklif açıklamasının uygun bulunmama gerekçesinin anılan Tebliğ açıklamalarının başka türlü yorumlanmasından kaynaklandığı ve bunun da 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’na aykırı olduğu,
Ayrıca, söz konusu firmadan sadece fiyat teklifi alındığı, ihalenin bu aşamada henüz sonuçlanmadığı, fiyat teklifinin amacının ilgili iş kaleminin belirtilen fiyatlar ile yapılabilirliğini göstermek olduğu, ihalenin üzerinde kalması halinde fiyat teklifine konu malzemenin fiyat teklifi alınan firmadan temin edilebileceği gibi bir başka firmadan da alınabileceği,
Aşırı düşük teklif açıklaması aşamasında beton malzemesine ilişkin alınan fiyat teklifinin, betonun teknik özelliklerini kaybetmeden nasıl temin edilmesi gerektiğiyle ilgili olmaması gerektiği, Karayolları Teknik Şartnamesine uygun beton temininin işin yapım sürecini ilgilendirdiği, teknik gerekliliklerin yerine getirilmesinin ihale konusu iş kapsamında sözleşme imzalayan yüklenicinin sorumluluğunda olduğu, öte yandan, aşırı düşük teklif açıklama talep yazısı çerçevesinde beton malzemesi için fiyat teklifinin uygun bulunmama gerekçesine ilişkin herhangi bir açıklama istenmediği ve Tebliğ’in ilgili maddelerinde aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunarak ihale uhdesinde kalan bir isteklinin işi yerine getirirken fiyat teklifi alınan firmalar ile çalışmak zorunda olduğuna ilişkin açıklama bulunmadığı,
Sonuç olarak, beton malzemesi için alınan fiyat teklifinin Tebliğ’in ilgili maddesine uygun olduğu, aşırı düşük teklif açıklamalarında bu hususta bir aykırılığın bulunmadığı,
b. İş Ortaklığının özel ortağı Antalya Yol San. Tic. A.Ş. tarafından sunulan kendi malı asfalt plentinin 240 ton/saat değil 166,666 ton/saat olduğu gerekçesiyle tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı,
Ancak, İdari Şartname’nin 7.5.5’inci maddesinde istenen 1 adet asfalt plenti makinesi için kendi malı makine parkı tespit raporunun, leasing sözleşmesinin ve ödeme dekontlarının, noter onaylı kapasite raporunun ve teknik belgelerin idarenin istediği şekilde eksiksiz olarak sunulduğu,
SMMM onaylı kendi malı makine tespit raporunda asfalt plentinin 240 ton/saat özellikte olduğunun, finansal kiralama sözleşmesi ekinde yer alan proforma faturada asfalt plentinin 240 ton/saat kapasiteli olduğunun, Burdur Ticaret ve Sanayi Odasınca düzenlenen 28.92.40 makine kodu ile işlenmiş kapasite raporunda asfalt plentinin 240 ton/saat özellikte olduğunun ve asfalt plentinin satın alındığı Teta Mühendislik San. ve Tic. A.Ş. tarafından düzenlenen 20.12.2019 tarihli teknik belgede de asfalt plentinin 240 ton/saat özellikte olduğunun açıkça belirtildiği,
Ancak, idare tarafından kapasite raporunda asfalt plentinin kapasitesinin 166,666 ton/saat olarak belirtildiği ve 240 ton/saat olmadığı gerekçesiyle tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı, gerekçenin yanlış ve hatalı olduğu, şöyle ki itirazen şikayet dilekçesi ekinde sunulan ve Burdur Ticaret ve Sanayi Odası tarafından düzenlenen yazıda “asfalt plentinin kapasitesinin 240 ton/saat olduğu, kapasite raporunda yapılan 166,666 ton/saat hesabının ise mermer ocağının bir yıllık üretim kapasitesini gösterdiği”nin belirtildiği, bu itibarla asfalt plentinin kapasitesinin hem teknik belgelerde hem de ilgili diğer belgelerinde 240 ton/saat olduğunun açıkça görüldüğü, dolayısıyla tekliflerinin bu gerekçeyle değerlendirme dışı bırakılmasının yerinde olmadığı iddialarına yer verilmiştir.
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.” hükmü,
İhale ilan tarihi (03.09.2020) itibariyle yürürlükte bulunan Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler” başlıklı 41’inci maddesinde “(1) İşin yapılabilmesi için gerekli görülen tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmanın sayısına ve niteliğine dokümanda yer verilir. Tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman için kendi malı olma şartının aranmaması esastır.
(2) Ön yeterlik şartnamesi veya idari şartnamede, aday veya isteklinin kendi malı olması istenen ve teknik kriterlerine yönelik düzenleme yapılan, tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ait belgelerin de başvuru veya teklif kapsamında sunulması zorunludur.
(3) Adayın veya isteklinin kendi malı olan tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman; ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir raporu ile tevsik edilir. Tevsik işleminin aslına uygunluğu noter tarafından onaylanmış ruhsat örneklerinin sunularak yapılması halinde örnek çıkarma işleminin ilan veya davet tarihinden sonra yapılmış olması zorunludur.
(4) Geçici ithalle getirilmiş veya finansal kiralama yoluyla edinilmiş tesis, makine, teçhizat ve ekipmanın, kira sözleşmesinin sunulması ve ihalenin ilk ilan veya davet tarihine kadar olan kiralarının ödendiğinin belgelenmesi şartı ile adayın veya isteklinin kendi malı sayılır.
(5) İş ortaklığında, tesis, makine, teçhizat ve ekipman ortakların biri veya birkaçı tarafından sağlanır. Konsorsiyumda, tesis, makine, teçhizat ve ekipman ilişkin belgeler her bir ortağın kendi kısmı göz önünde bulundurularak ortaklardan ayrı ayrı istenir ve değerlendirilir…” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde “45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.
…
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen asgari fiyatlar,
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.
…
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
…
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 – 45.1.13) maddelerine uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek suretiyle reddedilecektir.” açıklaması,
Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından yayımlanan Karayolları Teknik Şartnamesi’nin “Yaş Karışım Hazır Betonun Taşınması” başlıklı 308.07.04.01’inci maddesinde ise “Katı kıvamdaki taze beton (SI) karıştırma donanımı olmayan araçlarla taşınabilir. Beton ile temas halinde olan taşıma yüzeyleri betonla reaksiyona girmemeli ve su kaybına neden olmamalıdır. Beton taşıma esnasında, güneş, yağış, rüzgâr, toz gibi dış etkenlerden geçirimsiz örtüler ile kapatılarak korunmalıdır.
Katı kıvamlı beton dışındaki taze beton, kullanım yerine sadece karıştırma donanımı olan araçlarla veya transmikserlerle taşınabilir. Beton, şantiyedeki boşaltma işleminin hemen öncesinde, homojen duruma gelmesi için bir kez daha karıştırılmalıdır.
Karıştırma donanımı olan araçlarla veya transmikserlerle betonun boşaltma işlemi, çimento ile suyun ilk temasından itibaren 120 dakika sonunda (çimento ilk priz süresini geçmemesi kaydıyla) tamamlanmalıdır.
Herhangi bir karıştırma donanımı olmayan araçlarla taşınan katı kıvamdaki taze beton ise çimento ve suyun ilk temasından itibaren en fazla 45 dakika sonunda yerine boşaltılmalıdır.
Normal şartlar için verilmiş olan bu sürelerde, hava şartlarından veya kimyasal katkı kullanılmasından dolayı priz süresinin hızlanması veya gecikmesi dikkate alınmalıdır.” düzenlemesi yer almaktadır.
İhaleye ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;
a) Adı: (Mudurnu-Dokurcun) Ayr.-Göynük Yolu Km:30+600-33+000 Arası Üstyapı Yapım İşi Ve Göynük Çevre Yolu Km:0+000-6+671 Arası Toprak İşleri, Sanat Yapıları Ve Üstyapı (Bsk) İşleri İkmal İnşaatı İşi
b) Türü: Yapım işleri
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği
ç) Yatırım proje no’su (yapım işlerinde): 1986E04-128-65029, 2020E04-152940
d) Kodu:
e) Miktarı: Km:30+600-33+000 Arası Üstyapı Yapımı İşi İle Km:0+000-6+671 Arası Toprak Tesviye, Sanat Yapıları, Üstyapı (Bsk) İşleri
(Birim Fiyat Teklif Cetvelindeki Miktarlarda)
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: (Mudurnu-Dokurcun) Ayr.-Göynük Yolu Km:30+600-33+000 Arası ve Göynük Çevre Yolu Km:0+000-6+671 Arası” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.5.5. …
6- 1 Adet asfalt Plenti (Toz tutucu filtre sistemli ve En az 240 Ton / Saat kapasiteli ( ilgili sanayi odası tarafından düzenlenmiş geçerlilik tarihi uygun kapasite raporlu ) isteklinin kendi malı olacaktır.
…
Kendi malı makine, teçhizat ve diğer ekipmanlara ilişkin belgeler;
Adayın veya isteklinin kendi malı olması istenen ve teknik kriterlerine yönelik düzenleme yapılan, tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ait belgelerin de başvuru veya e-teklifleri kapsamında beyan edilmesi zorunludur.
Adayın veya isteklinin kendi malı olan tesisi, makine, teçhizat ve diğer ekipmanı: ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir (YMM) raporu veya serbest muhasebeci mali müşavir (SMMM) raporu ile tesvik edeceklerdir. Tevsik işleminin aslına uygunluğu noter tarafından onaylanmış ruhsat örneklerinin sunularak yapılması halinde örnek çıkarma işleminin ilan veya davet tarihinden sonra yapılmış olması zorunludur.
Geçici ithalle getirilmiş veya finansal kiralama yoluyla edinilmiş tesis, makine, teçhizat ve ekipmanın, kira sözleşmesinin sunulması ve ihalenin ilk ilan veya davet tarihine kadar olan kiralarının ödendiğinin belgelenmesi şartı ile isteklinin kendi malı sayılır.
İş ortaklığında, tesis, makine, teçhizat ve ekipman ortakların biri veya birkaçı tarafından sağlanır.
Kendi malı olarak istenilen tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmanın teknik özelliklerini tereddüte mahal vermeyecek şekilde belirterek, bu şartnamenin 48.3 üncü maddesinde istenilen “Kendi Malı İstenilen Makine Parkı Listesi” istekliler tarafından düzenlenecektir. E-teklifleri kapsamında beyan edilen Kendi Malı Makine Parkı Listesine’ne ait bilgi veya belgelerin tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında idarece talep edilmesi durumunda sunulması zorunludur.” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “Diğer hususlar” başlıklı 48’inci maddesinde “48.3. Kendi Malı İstenen Makine Parkı; 48.3.1. Bu şartnamenin 7.5.5 maddesinde kendi malı istenen tesisi, makine, teçhizat ve diğer ekipmanı “Kendi Malı İstenen Makine Parkı Listesi”ne işlenerek, teknik özellikleri tereddüte mahal vermeyecek şekilde düzenlenecektir. Ayrıca, “Kendi Malı İstenen Makine Parkı Listesi” ekinde Mekanik Plent Tesisi ve Primer-Sekonder konkasör grubuna ait ilgili sanayi odası tarafından düzenlenmiş geçerlilik tarihi uygun kapasite raporu ile diğer makinelere ait ruhsatların da liste ekine konulması zorunludur.” düzenlemesi yer almaktadır.
Şikayete konu ihalede, başvuru sahibi Kayahan İnş. Taah. San. ve Tic. A.Ş. – Antalya Yol Sanayi Ticaret A.Ş. İş Ortaklığının teklifinin 15.01.2021 tarihli ihale komisyonu kararı ile değerlendirme dışı bırakıldığı, anılan isteklinin Kuruma yaptığı itirazen şikayet başvurusu üzerine alınan 03.03.2021 tarihli ve 2021/UY.II-513 sayılı Kurul kararı ile “itirazen şikayet başvurusunun reddine” karar verildiği, anılan karara karşı açılan dava sonucunda alınan 20.05.2021 tarihli ve 2021/MK-210 sayılı Kurul kararı ile “1- Kamu İhale Kurulunun 03.03.2021 tarihli ve 2021/UY.II-513 sayılı kararının iptaline,
2- Anılan Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda; idarece, başvuru sahibi Kayahan İnşaat Taahhüt San. ve Tic. A.Ş. – Antalya Yol Sanayi Tic. A.Ş. İş Ortaklığının pilot ortağı Kayahan İnş. Taah. San. ve Tic. A.Ş. tarafından sunulan Yeterlik Bilgileri Tablosunda beyan edilen bilgilerden tüzel kişiliğin ortaklarına ait bilgilerin teyidinin yapılarak eksikliğin giderilmesi yönünde 4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine” karar verildiği ve idarece anılan isteklinin teklifinin değerlendirmeye alındığı görülmüştür.
09.07.2021 onay tarihli ihale komisyonu kararından, 57 adet ihale dokümanı edinildiği 22 isteklinin ihaleye teklif verdiği, başvuru sahibi Kayahan İnş. Taah. San. ve Tic. A.Ş.- Antalya Yol Sanayi Ticaret A.Ş. İş Ortaklığının teklifinin “aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan hazır beton harçlarına ilişkin alınan fiyat teklifinin Elazığ ilinde bulunan bir firmadan alındığı ve fiyat teklifi alınan firmanın işin yapılacağı yere uzak olmasının taşıma süreleri açısından beton mukavemeti için makul düzeyde olmadığı ve kendi malı olması istenilen asfalt plentinin kapasitesinin kapasite raporunda istenilen kritleri karşılamadığı” gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, ihalenin Eskikale İnşaat Nakliyat Petrol Madencilik ve Turizm Sanayi Ticaret A.Ş.nin üzerinde bırakıldığı, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin Detay Yol İnşaat A.Ş. olduğu anlaşılmıştır.
İdare tarafından başvuru sahibi istekliye gönderilen 04.06.2021 tarihlili aşırı düşük teklif açıklama talep yazısında “…teklifinizin aşırı düşük teklif sınır değerinin altında olduğu tespit edilmiştir.
Bu duruma göre;
Yapım yönteminizin ekonomik olması,
Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağınız avantajlı koşullar,
Teklif edilen işin özgünlüğü hususlarının açıklanarak, ihale dokumanı kapsamında verilen analiz formatına uygun analizlerin ve analizleri dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler ile proforma faturalar, teklif alma yazıları, yardımcı analizler, maliyet/satış tutarı tespit tutanakları (Ek: O-5, O-6, O-7) ve stok tespit tutanağının (Ek: O-8) verilmesi gerekmektedir.
Ayrıca, ihale konusu işe ait idari şartnamenin 7.5.5. maddesine göre ihale dokümanı kapsamında istenilen makine parkına ait bilgi ve belgelerin ve idari şartnamenin 48.3.1. maddesine göre doldurulması gereken Kendi Malı istenen Makine Parkı Listesinin İdaremize ibraz edilmesi gerekmektedir. Kendi Malı istenen Makine Parkı Listesinin ve makine parkına ait bilgi ve belgelerin bu mektubun tarafınıza tebliğ tarihinden sonraki 5 (beş) iş günü içinde ihale komisyonuna bildirilmesi gerekmektedir.” ifadelerinin yer aldığı, yazı ekinde ise açıklama istenilen iş kalemlerine ilişkin analizlere ve açıklama istenilmeyecek analiz girdileri listesine yer verildiği görülmüştür.
a. Başvuru sahibi istekli tarafından açıklama istenilen analiz girdilerinden “C 30/37 beton harcı, Hazır Beton Harçları (TS EN 206-1)” girdisine ilişkin olarak 07.06.2021 tarihinde Emirpet İnş. ve Tic. A.Ş. tarafından düzenlenen fiyat teklifinin sunulduğu, fiyat teklifinin ekinde satış tutarı tespit tutanağının, fiyat teklifi veren firmanın imza sirkülerinin ve işyeri açma ve çalışma ruhsatının, SMMM faaliyet belgesinin yer aldığı görülmüştür. Fiyat teklifi veren firmaya ait işyeri açma çalışma ruhsatından hazır beton santralinin ve beton elemanları imalatının Elazığ İli, Kovancılar İlçesi, Taşçanak Köyünde olduğu görülmüştür.
Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından yayımlanan Karayolları Teknik Şartnamesi’nin aktarılan düzenlemesi uyarınca beton harcının niteliği gereği normal şartlarda azami 1,5-2 saat süreyle teknik vasıflarını bozulmadan koruyabilen bir malzeme türü olduğu, bu itibarla beton harcının karıştırma donanımı olan araçlarla veya transmikserlerle boşaltma işleminin, çimento ile suyun ilk temasından itibaren 120 dakika sonuna kadar tamamlanması, herhangi bir karıştırma donanımı olmayan araçlarla taşınan katı kıvamdaki taze beton harcının ise çimento ve suyun ilk temasından itibaren en fazla 45 dakika sonuna kadar boşaltılması gerektiği ifade edilmektedir. Dolayısıyla söz konusu beton harcı için teklif edilen birim fiyatın açıklanmasında beton harcının teknik niteliğinin dikkate alınması, gerçekçi bir fiyat teklifinin hazırlanması için önem arz etmektedir. Bu durumda uyuşmazlığa konu girdi için öngörülen fiyatın üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi ile açıklanacak olması halinde, fiyat teklifinin Tebliğ’de yer alan açıklamalara uygun olacak şekilde yukarıda yer verilen teknik şartın yerine getirilmesini mümkün kılacak mesafede beton üretimi yapan firmadan ya da söz konusu mesafedeki üretim tesisinde üretilen betonun satışı ile iştigal eden firmadan alınması gerektiği anlaşılmaktadır.
Bu çerçevede, başvuruya konu ihalede işin yapım yerinin Mudurnu, Göynük ve Dokurcun ilçe sınırları içerisinde olduğu, uyuşmazlığa konu beton harcının nakliye esnasındaki muhtemel hız limitleri de dikkate alınmak suretiyle çimento ile suyun temasından itibaren kullanılacağı yere boşaltılması arasında geçecek sürede teknik özelliklerinin korunması hususu sebebiyle idarece açıklamanın uygun bulunmadığı, yapılan incelemede başvuru sahibi tarafından hazır beton harcına ilişkin yapılan açıklamada malı tedarik edecek olan firmanın Elazığ İlinde faaliyet gösterdiğinin anlaşıldığı ve teklifte söz konusu malın tedarikinin bahsi geçen 120 dakika sınırının aşmadan gerçekleştirilebileceğine ilişkin ayrıca tevsik edici bilgi ve belgelere yer verilmesi gerekirken verilmediği anlaşılmış olup, her ne kadar ihale mevzuatı uyarınca fiyat teklifinin usulüne uygun olduğu ve fiyat tekliflerinin işin yapım yerinden alınma zorunluluğu bulunmamakta ise de aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında bu hususta sahip olduğu avantajlı duruma ilişkin bir dayanak sunulmadığı dikkate alındığında başvuru sahibi istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının bu yönüyle uygun bulunmayarak teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasının yerinde olduğu ve başvuru sahibinin iddiasının reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
b. İdari Şartname’nin 7.5.5’inci maddesi gereğince 1 adet asfalt plentinin isteklinin kendi malı olması ve an az 240 ton/saat kapasiteli olması gerektiği anlaşılmış olup, başvuru sahibi iş ortaklığının özel ortağı Antalya Yol San. Tic. A.Ş. tarafından sunulan yeterlik bilgileri tablosunun “Makine, teçhizat ve diğer ekipmanın kendi malı olduğunu gösteren belgeler” bölümünde “28.09.2020, SMM2020-61” beyanın, “Diğer belgeler” bölümünde ise;
– “Kendi malı Yeminli Mali Müşavir Tespit Raporu, (sayı: SMM2020-61, düzenleme tarihi: 28.09.2020), 1 adet asfalt plenti (toz tutucu filtre sistemli ve en az 240 ton/saat kapasiteli, ilgili sanayi odası tarafından düzenlenmiş geçerlilik tarihi uygun kapasite raporu) isteklinin kendi malı”,
– “Leasing sözleşmesi – Sigma asfalt plenti asfalt plenti (toz tutucu filtre sistemli ve en az 240 ton/saat kapasiteli (ilgili sanayi odası tarafından düzenlenmiş geçerlilik tarihi uygun kapasite raporu), (QNB Finans finansal kiralama A.Ş. ile Antalya Yol San. Tic. A.Ş. arasında leasing yolu ile satın alınan asfalt plenti)”,
– “Kendi malı olan asfalt plentinin ilan tarihine kadar borcunun olmadığını gösteren dekont ve belgeler, banka dekontları ve ilgili belgeler, asfalt plenti (toz tutucu filtre sistemli ve en az 240 ton/saat kapasiteli”,
– “Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğinden alınma Kapasite Raporu, Antalya Yol San. Tic. A.Ş.ye ait 30.01.2022 tarihine kadar geçerli, 2020/011 rapor numaralı Kapasite Raporu (raporda kendi malı 1 adet asfalt plenti (toz tutucu filtre sistemli ve en az 240 ton/saat kapasiteli)” beyanların yer aldığı görülmüştür.
Anılan özel ortak tarafından kendi malı asfalt plentine ilişkin olarak adına düzenlenen kendi malı istenen makine parkı listesinin, söz konusu iş makinesine ait finansal kiralama sözleşmesinin ve sözleşme eklerinin, kiralarının ödendiğine dair dekontların, kiralayan firma tarafından düzenlenen söz konusu asfalt plentine ait teknik belgenin idareye sunulduğu görülmüştür.
– Kendi malı istenen makine parkı listesinde “toz tutucu filtre sistemli ve en az 240 ton/saat kapasiteli 1 adet asfalt plenti”nin anılan özel ortağın kendi malı oluğunun belirtildiği ve serbest muhasebeci mali müşavir tarafından iletişim bilgileri belirtilmek suretiyle kaşelenip imzalandığı,
– Burdur Ticaret ve Sanayi Odası tarafından düzenlenen kapasite raporunda asfalt plentinin 240 ton/saat kapasitede olduğunun belirtildiği, kapasite hesabı bölümünde ise kapasitenin 166,66 ton/saat olarak belirtildiği,
– Kiralayan firma tarafından düzenlenen teknik belgede söz konusu asfalt plentinin 240 ton/saat olduğunun belirtildiği görülmüştür.
– Ayrıca, başvuru sahibi istekli tarafından itirazen şikayet dilekçesi ekinde yer alan ve Burdur Ticaret ve Sanayi Odası tarafından düzenlenen 14.07.2021 tarihli bir belgede “Antalya Yol San. Tic. A.Ş.nin 30.01.2020 tarih 2020/011 rapor numaralı ve geçerlilik süresi 30.01.2022 olan kapasite raporunda iç sayfada hesabı yapılan 166,66 ton/saat hesabı asfalt plentinin kapasitesi değil, mermer ocağının bir yıllık üretim kapasitesini belirtmektedir.
Asfalt plentinin kapasitesi aynı kapasite raporunda 28.92.40 makine kodu ile 240 ton/saat olarak belirtilmiş olup, asfalt plentinin kapasitesi 240 ton/saat’dir.” ifadesinin yer aldığı görülmüştür.
Anılan özel ortak tarafından sunulan Kapasite Raporunda söz konusu asfalt plentinin kapasitesinin tam olarak ne olduğu hususunda belgeyi düzenleyen Burdur Ticaret ve Sanayi Odasından 06.09.2021 tarihli ve E.2021/15186 sayılı yazı ile bilgi istenilmiş olup, Odanın 09.09.2021 tarihli ve 2021/1010 sayılı cevabi yazısında “…1) Söz konusu kapasite raporuna konu asfalt plentinin kapasitesi; 240 ton/saat’tir. (Bknz: Tablo:l ikinci tablo 28.92.40)
2) Söz konusu kapasite raporunun Tablo III kapasite hesabı bölümünde belirtilen 166,666 ton/saat ibaresi II B Grubu Maden (mermer) ocağının ÇED Raporunda belirtilen bir yıllık üretim kapasitesini göstermektedir. ÇED Yönetmeliği’nin Ek-II listesinde yer alan II B Grubu Maden (mermer) ocağı, kırma eleme, mekanik plent ve asfalt plent tesisleri, hazır beton tesisi ile patlatma paterni ve mermer ebatlama tesisleri ile ilgili ÇED Yönetmeliği’nin 17. Maddesi gereğince ‘Çevre Etki Değerlendirmesi Gerekli Değildir” kararı verilmiştir. ÇED gerekli değildir belgesi düzenlenen firmaların bu ocaklarda yıllık üretiminin maksimum 400.000 ton olması gerekmektedir. Bu ocakta imalat yapan makinaların kendi kapasitelerinde çalışabildiği gibi asfalt plentinin de kapasite raporunda belirtilen 240 ton/saat de çalışabilmektedir. Ancak, ÇED raporunda belirtilen bir yıllık maksimum 400.000 ton olması gerekmektedir, kapasite raporu Tablo III kapasite bölümünde belirtilen 166,666 ton/saat hesabının ocağın bir yılda 300 gün çalışması öngörülerek yapılmıştır. 400.000 ton/ 300 gün/ 8 saat=166,666 ton/saat olarak hesaplanmıştır. Bu hesaplama asfalt plentinin kapasitesi anlamına gelmemektedir. Üretici firma ÇED raporunda belirtilen yıllık 400.000 tok olan üretimi 300 günden daha az sürede de üretebilir, asfalt plenti 240 ton/saat kapasitede çalıştırılabilir, üretim yapabilir.
ÇED gerekli değildir belgesi düzenlenen firmaların bu ocaklarda yıllık üretiminin maksimum 400.000 ton olması gerekmektedir, bu alanda faaliyet gösteren firmaların projelerin büyüklüğüne göre gerektiğinde büyük ÇED belgesi alarak yıllık 400.000 ton üretimin üzerine çıkabilir.
Sonuç olarak Kapasite Raporu Tablo III kapasite bölümünde belirtilen 166,666 ton/saat hesabının asfalt plentinin kapasitesi anlamına gelmediği, ÇED Yönetmeliğinde belirtilen ocağın bir yıllık maksimum 400.000 ton üretim kapasitesi hesabı olduğu, asfalt plentinin kapasitesinin, kapasite raporunda 28.92.40 makine kodu ile belirtilen 240 ton/saat olduğu, ayrıca ekte sunulan ÇED Belgesinde de asfalt plent tesisinin 240 ton/saat olduğu görülmektedir.” ifadelerinin yer aldığı görülmüş olup belge ekinde Çevresel Etki Değerlendirme Belgesi ile asfalt plent tesisi işletme sözleşmesine yer verilmiştir.
Yapılan değerlendirmede, başvuru sahibi iş ortaklığının özel ortağı tarafından sunulan ve kendi malı olması istenilen asfalt plentinin kapasitesinin Burdur Ticaret ve Sanayi Odasının cevabi yazısı dikkate alındığında 240 ton/saat olduğu anlaşılmış olup, idarece “asfalt plentinin 166,66 ton/saat olduğu ve istenilen kriteri karşılamadığı” gerekçesiyle başvuru sahibine ait teklifin değerlendirme dışı bırakılmasının yerinde olmadığı ve bu itibarla iddianın yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.
B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesi yönünden yapılan inceleme sonucunda herhangi bir aykırılık tespit edilmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.
|