Karşılıklı edimleri içeren eser sözleşmelerinde yüklenicinin görevi eseri, sözleşmesine, amacına ve tekniğine uygun tamamlayarak teslim etmek, iş sahibininse, sözleşmede kararlaştırılan yükümlülükler varsa bunların yerine getirilmesi ile eserin bedelini ödemekten ibarettir. Yine aynı Yasa'nın 81. maddesi gereğince iş sahibinin işin yapılacağı yeri, işin yapılmasına elverişli ve sorunsuz olarak yükleniciye teslim etmesi, öncelikle ifası gereken borcu gereğidir. Diğer taraftan tazminat borcunun doğması için temel koşul kusur olduğundan, tazminat isteyen tarafın kusursuz olması kuraldır. Bu ilkelere göre somut olay değerlendirildiğinde alınan bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre tarafların sözleşmenin feshinde, davacının sözleşme ve eklerine aykırı olarak iş yapmak, davalı iş sahibinin de uygun iş ortamını yaratmamak suretiyle ortak kusurlu oldukları anlaşılmaktadır. Burada açıklanması gereken önemli bir hususta feshin haksız olsa dahi tek taraflı irade beyanı ve bunun karşı tarafa ulaşmasıyla hukuki sonuç doğuracağından feshin geçersiz kılınamayacağı ve iş de tamamlanmadığından yükleniciye ifa değerini geçen tazminat isteme hakkının verilemeyeceğidir. Bu halde davacı yüklenici irat kaydedilemeyeceğinden teminat mektubunun iadesi, varsa sözleşme kapsamında hak edip ödenmeyen iş bedelinin tahsilini isteyebilir.

<![CDATA[T.C. Yargıtay 15. Hukuk Dairesi Esas No:2016/2492 Karar No:2018/1328 K. Tarihi:3.4.2018 Mahkemesi:Ticaret Mahkemesi Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: – K A R A R – Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan maddi ve manevi tazminat talebine ilişkin olup mahkemece maddi tazminat talebinin kabulüne, manevi tazminat talebinin reddine dair verilen karar davalı tarafından temyiz edilmiştir. 1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir. 2-Davacı davasında, davalı ile aralarında düzenlenen 30.11.2011 tarihli sözleşme ile …Kütüphanesinde bulunan el yazması ve matbu eserlerin dijital ortama aktarılması işini üstlendiklerini, işin yapılması sırasında davalının çeşitli güçlükler çıkardığını, ardından usule aykırı biçimde sözleşmeyi feshettiğini, feshin haksız olduğunu belirterek fesih işleminin haksızlığının tespitine ve fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak üzere 10.000,00 TL maddi ve 5.000,00 TL manevi tazminatın davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiş, yargılama sırasında maddi tazminat talebini ıslah ederek 68.240,00 TL’ye çıkarmıştır. Davalı savunmasında işin yapılması sürecinde teknik şartnameye aykırılıklarda bulunulduğunun tespit edildiğini, bu durumun davacıya sözlü ve yazılı olarak bildirildiğini, davacının işin yapılması sürecinde uygun fiziki şartların sağlanmadığına ilişkin iddialarının gerçeği yansıtmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir. Mahkemece alınan bilirkişi raporuna göre sözleşmenin feshinde tarafların eşit kusurlu olduğu, davacının maddi zararının oluştuğu, kişilik hakları zarar görmediğinden manevi tazminat şartlarının oluşmadığı gerekçesiyle maddi tazminat talebinin 78.240,00 TL üzerinden kabulüne, manevi tazminat talebinin reddine karar verilmiştir.Yargılama sırasında alınan bilirkişi raporunda davacının yaptığı işlerin sözleşmeve teknik şartname ile tam uyumlu olmadığı, davalının da çalışma şartlarını sağlama bakımından kusurlu sayılması gerektiği açıklanmıştır. Mahkemenin gerekçesinde ise davalının, sözleşmenin bitim süresini beklemesi ihtar etme ve süre tanıma yoluna gitmesi, verilen süre içinde aykırılıklar giderilmezse veya iş bitirilmezse fesih işlemini yapması gerektiği, bu şekilde davranılmamasının sözleşmeye, MK. 2 hükmüne ve hakkaniyete aykırı olduğu, bu sebeplerle olaydaki fesih (dönme) işleminin haksız olduğu, fesih (dönme) işlemi haksız olduğuna göre, sözleşmesel ilişkinin devam ettiği, davalının davacının sözleşmeden doğan ediminin ifası için yaptığı masrafları ödemenin yanında, davacının müspet zararlarını, yani ifa menfaatini de tazmin etmesi gerektiği açıklandıktan sonra bilirkişi raporunda ifa menfaati olarak adlandırılan toplam 78.240,00 TL üzerinden maddi tazminat talebi kabul edilmiştir. Taraflar arasındaki sözleşme, o tarihte yürürlükte olan 818 sayılı BK’nın 355 ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmelerindendir. Karşılıklı edimleri içeren eser sözleşmelerinde yüklenicinin görevi eseri, sözleşmesine, amacına ve tekniğine uygun tamamlayarak teslim etmek, iş sahibininse, sözleşmede kararlaştırılan yükümlülükler varsa bunların yerine getirilmesi ile eserin bedelini ödemekten ibarettir. Yine aynı Yasa’nın 81. maddesi gereğince iş sahibinin işin yapılacağı yeri, işin yapılmasına elverişli ve sorunsuz olarak yükleniciye teslim etmesi, öncelikle ifası gereken borcu gereğidir. Diğer taraftan tazminat borcunun doğması için temel koşul kusur olduğundan, tazminat isteyen tarafın kusursuz olması kuraldır. Bu ilkelere göre somut olay değerlendirildiğinde alınan bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre tarafların sözleşmenin feshinde, davacının sözleşme ve eklerine aykırı olarak iş yapmak, davalı iş sahibinin de uygun iş ortamını yaratmamak suretiyle ortak kusurlu oldukları anlaşılmaktadır. Burada açıklanması gereken önemli bir hususta feshin haksız olsa dahi tek taraflı irade beyanı ve bunun karşı tarafa ulaşmasıyla hukuki sonuç doğuracağından feshin geçersiz kılınamayacağı ve iş de tamamlanmadığından yükleniciye ifa değerini geçen tazminat isteme hakkının verilemeyeceğidir. Bu halde davacı yüklenici irat kaydedilemeyeceğinden teminat mektubunun iadesi, varsa sözleşme kapsamında hak edip ödenmeyen iş bedelinin tahsilini isteyebilir. Mahkemece hükme esas alınan raporu düzenleyen teknik bilirkişilerden (mali müşavir, sanat tarihçisi, iletişim fakültesi radyo TV ve sinema bölümü öğretim üyesinden) davacının sözleşme ve eklerine uygun olarak gerçekleştirdiği iş sahibinin amacına uygun imalat varsa sözleşme fiyatlarıyla hakettiği iş bedeli ve miktarı konusunda gerekçeli ve denetime elverişli rapor alınıp sözleşmenin teminata ilişkin hükümleri başlıklı 11. 4. 1 maddesinde SGK’dan ilişiksizlik belgesinin ibrazı koşulu getirildiğinden bu belge ibraz ettirildikten sonra teminat mektubu bedelinin de iadesine karar verilmesi gerekir. Açıklanan bu gerekçe ile eksik inceleme ve hatalı hukuki yoruma dayalı kararın temyiz eden davalı yararına bozulması gerekmiştir.SONUÇ: Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle davalının sair temyiz itirazlarının reddine, 2. bentte açıklanan nedenlerle kararın temyiz eden davalı yararına BOZULMASINA, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 03.04.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.  ]]>