Kesin hesabın kesilmesi

• Kesin Hesap ve Kesin Hakediş

Kamu kurumlarınca yaptırılan her yapım işi sonunda, idare ve yüklenici arasındaki alacak ve verecek hesabının her iki tarafın da onaylayacağı şekilde belgelendirilmesi gerekmektedir.

Çünkü, işin tamamlanmasından sonra iki tarafın da birbirinden mali hak iddia etmesi hukuki açıdan çok sorunlu bir sürece neden olacaktır. Dolayısıyla kesin hesabın kesilmesi ve kesin hakediş raporunun karşılıklı imzalanıp onaylanmasıyla, yüklenicinin teknik sorumluluk halleri dışında iş nihayet bulmuş olur. Bu süreç bir kitabın bitirilip, kapağının kapatılarak rafa kaldırılmasına benzetilebilir.

• Kesin hesabın kesilmesi

Geçici kabul sonrası iş kapsamında yapılan her imalat kaleminin kesin ölçümleri yapılarak, kesin metrajlar halinde listelenir. Bu listelerin bütününe kesin hesap denir.

İller Bankası’nca yaptırılan kanalizasyon ve içmesuyu tesisleri işlerinde geçici hakedişler esnasında kot koordinat tutanakları vasıtasıyla belgelendirilmiş ölçü ve metrajlar, herhangi bir imalat değişikliği (tamirat, tadilat vs.) yoksa kesin hesap ataşmanı olarak kullanılabilir. Bu ataşmanların tümünün listelenmesi ve bir imalat icmaline bağlanması kesin hesabı meydana getirir.

Birim fiyat esaslı sözleşmelerde kesin hesap ve metrajların oluşturulmasında Y.İ.G.Ş.’nin 40. maddesinin 1/a fıkrasında maddesinde geçici hakedişlerdeki rakamlara itibar edilmez ifadesi bulunur;

İşin geçici kabulü yapıldıktan sonra, kesin hakediş raporunun düzenlenmesine esas olacak kesin metraj ve hesapların tamamlanmasına başlanır. Bunlar biri asıl olmak üzere en az üç suret halinde düzenlenir. Yüklenicinin kesin hakediş raporunun düzenlenmesinde geçici hakediş raporlarındaki rakamlara itibar edilmez ve kesin metraj ve hesaplar sonucunda bulunan miktarlar esas alınır

Bu ifadeden geçici hakediş raporlarında bulunan metraj ve hesapların yanlış olduğu düşüncesi çıkmamalıdır. Bu ifadeyle kastedilen kesin hesap ve geçici hakedişlerde bulunan olası metraj ve hesap farklılıkları durumunda, kesin hesapta bulunan değerlere itibar edilmesi gerekliliğidir. Ancak, kesin hesap sırasında tüm metrajların baştan hesaplanacağı düşüncesiyle geçici hakediş metrajları hesaplanırken dikkatsiz davranılmamalıdır.

Çünkü bu uygulama kesin hesap sırasında tüm metrajların değiştirileceği anlamı taşımamakta, yapım işi devam ederken metraj hesaplarında meydana gelebilecek olası hataları düzeltmek maksadını gütmektedir. Kesin hesap işlemi devam ederken, yüklenici de bu sürece dahil olmak zorundadır. Bunun sebebi sonradan meydana gelebilecek ihtilafları baştan gidermektir. Y.İ.G.Ş.’nin 40. maddesinin 1/b fıkrasında “Kesin metraj ve hesaplarının yapıldığı sürece yüklenici veya vekili hesapların yapıldığı yerde bulunmak zorundadır” denilerek bu durum açıklanmaktadır.

Kesin hesapların nasıl ve ne sürede düzenleneceği ile ilgili hususlar Y.İ.G.Ş.’nin

39. Maddesinin 1/c fıkrasında detaylı olarak anlatılmıştır;

Yapı denetim görevlisi, yüklenici veya vekili ile birlikte işin gidişine paralel olarak daha önce hazırlanıp karşılıklı imzalanmış bulunan kesin metraj ve hesaplar ile işin gidişine paralel hazır olmayanları, birlikte tamamlayıp imzalayarak geçici kabul tarihinden başlamak üzere en çok altı ay içinde idareye teslim etmek zorundadır. Bu hesapların yapılması sırasında yüklenici veya vekili tarafından yapılmış ve fakat yapı

denetim görevlisince çözüme bağlanamamış itirazlar varsa bunlar da incelenmek üzere hesaplarla birlikte idareye verilecektir

Buna göre, geçici kabul yapıldıktan sonra kesin metraj ve hesapların tamamlanmasına başlanır. Kesin metraj ve hesaplar tamamlanırken, yüklenici veya vekilinin hesapların yapıldığı yerde bulunmaması durumunda, bu hesaplar yapı denetim görevlisince hazırlanır. Yüklenicinin, tek taraflı hazırlanan kesin hesapları incelemesine dair Y.İ.G.Ş.’nin 40. Maddesinin 1/ç fıkrasında şu hükümler bulunmaktadır.

Kesin metraj ve hesapların düzenlenmesi sırasında yüklenici veya vekili, yapı denetim görevlisinin yazılı tebliğine rağmen hazır bulunmadığı takdirde, yapı denetim görevlisi hesapları tek taraflı olarak hazırlar ve geçici kabul tarihinden başlamak üzere en çok altı ay içinde idareye teslim eder. Bu aşamada yükleniciye, hazırlanmış bu kesin metraj ve hesapları altmış gün içinde incelemesi için tebligat yapılır. Yüklenici incelemesini daire dışında yapmak isterse kesin metraj ve hesapların asıl olmayan suretlerinden bir takımı kendisine verilir. Yüklenici kesin metraj ve hesapları inceleyip itirazsız imzalarsa hesapların idarece incelenmesine başlanır