kesinleşen ihale kararının tebliğ edilmesi beklenilmeden geçici teminat mektubunun bankaya iade edilmesinde mevzuata uyarlık bulunmamakla birlikte yeterlik bilgileri tablosunda bilgilerine yer verilen ancak bankaya iade edildiğinden idareye sunulamayan teminat mektubunun ve bunun yerine idareye sunulan yeni teminat mektubunun İdari Şartname’de öngörülen yeterlik kriterlerini sağlaması

Toplantı No : 2019/047
Gündem No : 21
Karar Tarihi : 16.10.2019
Karar No : 2019/UY.I-1334
BAŞVURU SAHİBİ:

Okyay Bilg. ve Güv. Tekn. San. Tic. Ltd. Şti.,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Mersin Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı Yatırım İzleme Müdürlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2019/339722 İhale Kayıt Numaralı “Mersin İl Emniyet Müdürlüğü TEM Şube Müdürlüğü CCTV Modernize Yapım İşi” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Mersin Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı Yatırım İzleme Müdürlüğü tarafından 25.07.2019 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Mersin İl Emniyet Müdürlüğü TEM Şube Müdürlüğü CCTV Modernize Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak Okyay Bilg. ve Güv. Tekn. San. Tic. Ltd. Şti.nin 03.09.2019 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 12.09.2019 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 19.09.2019 tarih ve 39307 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 18.09.2019 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2019/1123 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, başvuruya konu ihalenin ilk oturumunun gerçekleştirilmesi sonrasında verdikleri teklifin sırlamada üçüncü sırada olduğunu görmeleri üzerine ihalenin kendi üzerlerinde kalma ihtimali bulunmadığını düşünerek geçici teminatlarını bankaya iade ettiklerini, ancak ihalede en düşük teklifi veren Onsis Elek. Elektr. Güve. Sis. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması üzerine idare tarafından yeterlik bilgileri tablosunda beyan ettikleri belgelerin talep edildiği, yeterlik bilgileri tablosunda beyan ettikleri geçici teminat mektubunu bankaya iade ettiklerinden söz konusu geçici teminat mektubunun yerine bankadan aldıkları yeni teminat mektubu ile ilk teminat mektubunu doğrulayan yazıyı idareye sunmalarına rağmen tekliflerinin “yeterlik bilgileri tablosunda belirtilen belgelerin doğrulanamaması” gerekçe gösterilerek değerlendirme dışı bırakıldığı ve bu durumun 4734 sayılı Kanun’un 17’nci maddesinde yer alan ihale kararını etkileyecek davranış kapsamında değerlendirilerek haklarında yasaklama işlemlerinin başlatıldığı, geçici teminatın idarenin bilgisi dışında bankadan geri alınmasının 4734 sayılı Kanun’un 17’nci maddesi kapsamında değerlendirilmesinin mevzuata aykırılık teşkil ettiği iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Yasak fiil veya davranışlar” başlıklı 17’nci maddesinde “İhalelerde aşağıda belirtilen fiil veya davranışlarda bulunmak yasaktır:

a) Hile, vaat, tehdit, nüfuz kullanma, çıkar sağlama, anlaşma, irtikap, rüşvet suretiyle veya başka yollarla ihaleye ilişkin işlemlere fesat karıştırmak veya buna teşebbüs etmek.

b) İsteklileri tereddüde düşürmek, katılımı engellemek, isteklilere anlaşma teklifinde bulunmak veya teşvik etmek, rekabeti veya ihale kararını etkileyecek davranışlarda bulunmak.

c) Sahte belge veya sahte teminat düzenlemek, kullanmak veya bunlara teşebbüs etmek.

d) Alternatif teklif verebilme halleri dışında, ihalelerde bir istekli tarafından kendisi veya başkaları adına doğrudan veya dolaylı olarak, asaleten ya da vekaleten birden fazla teklif vermek.

e) 11 inci maddeye göre ihaleye katılamayacağı belirtildiği halde ihaleye katılmak.

Bu yasak fiil veya davranışlarda bulunanlar hakkında bu Kanunun Dördüncü Kısmında belirtilen hükümler uygulanır.” hükmü,

Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliği’nin “e-tekliflerin açılması” başlıklı 23’üncü maddesinde “(1) İhale tarih ve saati ile tekliflerin açılma saati arasında asgari üç saatlik bir farkın bulunması kaydıyla, e-teklifler, aynı günün mesai saatleri içerisinde istekliler ve hazır bulunanlar önünde ihale komisyonu tarafından EKAP üzerinde açılır. e-anahtarının bozuk olması veya e-teklifin virüs içermesi gibi nedenlerle EKAP tarafından açılamayan e-teklifler tespit edilerek açılamama gerekçeleri belirtilmek suretiyle EKAP üzerinden Ek-1’de yer alan “Açılamayan e-tekliflere İlişkin İhale Komisyonu Tutanağı” düzenlenir. İhale komisyonunca ihale dokümanında belirtilen saatte kaç teklif verilmiş olduğu hazır bulunanlara duyurulur. İsteklilerin belgelerinin eksik olup olmadığı ve teklif mektubu ile geçici teminatlarının usulüne uygun olup olmadığı kontrol edilir. 21 inci maddenin ikinci fıkrası uyarınca alınan geçici teminat mektuplarının değerlendirilmesi, geçici teminat tutarının teklif bedelinin yüzde üçünü karşılayıp karşılamadığının ve geçici teminat mektubu geçerlilik süresinin EKAP tarafından kontrol edilmesi suretiyle yapılır. EKAP üzerinden Ek-1’de yer alan “e-teklif Açma ve Belge Kontrol Tutanağı” düzenlenir. İstekliler ile teklif fiyatları ve yaklaşık maliyet açıklanır ve EKAP üzerinden Ek-1’de yer alan “İsteklilerce Teklif Edilen Fiyatlara İlişkin Tutanak” hazırlanır. Hazırlanan bu tutanaklar durum izleme ekranında ihaleye katılan istekliler tarafından görülebilir ve EKAP üzerinde kayda alınır. Bu tutanakların çıktısı ihale komisyonu üyeleri tarafından imzalanır. Bu aşamada; hiçbir teklifin reddine veya kabulüne karar verilemez, teklifi oluşturan belgeler düzeltilemez ve tamamlanamaz. Teklifler ihale komisyonunca hemen değerlendirilmek üzere ilk oturum kapatılır.” hükmü,

Anılan Yönetmelik’in “e-tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 24’üncü maddesinde “(1) e-tekliflerin açılması ve ilk oturumun kapatılmasından sonra, ihale komisyonu belirleyeceği bir tarih ve saatte toplanır ve EKAP üzerinde tekliflerin değerlendirmesine başlanır. Teklif değerlendirme işlemleri birden fazla oturumda yapılabilir. Ancak bu durumda her oturum kapatılmadan önce bilgiler EKAP’a kaydedilir.

(2) Teklif değerlendirmesinde öncelikle ilk oturumda 23 üncü madde uyarınca e-teklifinin açılamadığı veya belgelerinin eksik olduğu ya da geçici teminatının uygun olmadığı tespit edilenlerin teklifleri değerlendirme dışı bırakılır ve buna ilişkin kayıt yapılır.

(3) İhale dokümanında belirtilen katılım belgeleri ve yeterlik kriterleri ile ilgili değerlendirme, e-teklif kapsamında yüklü olan belgelerin ve EKAP üzerinden ilgili kurum ve kuruluşların sistemlerinden sorgulama suretiyle elde edilen bilgilerin değerlendirilmesi suretiyle yapılır.

(4) Yeterlik kriterlerinin istekliler tarafından karşılanıp karşılanmadığına ilişkin değerlendirme ihale dokümanında yer alan hükümler çerçevesinde yapılır. Yeterlik kriterlerini karşılamayan isteklilerin teklifleri değerlendirme dışı bırakılır ve bu husus gerekçesi de açıkça belirtilmek suretiyle EKAP’a kaydedilir.

(5) EKAP üzerinden sorgulanmasının mümkün olmaması nedeniyle bilgisayarda taratılarak sunulması gereken belgeler ve eklerinden herhangi birinin e-teklif kapsamında sunulmamış olması halinde, bu eksik belgeler ve ekleri idarelerce tamamlatılamaz ve bu isteklilerin teklifleri değerlendirme dışı bırakılır. Ancak, bilgisayarda taratılarak e-teklif kapsamında sunulan belgelerde, teklifin esasını değiştirecek nitelikte olmaması kaydıyla, bilgi eksikliği bulunması halinde idare tarafından bilgilerin tamamlanması istenir. Bu çerçevede, bilgi eksikliklerinin tamamlanması için iki iş gününden az olmamak üzere makul bir tamamlama süresi verilir. Bu süre içerisinde istekli tarafından eksik bilgilere ilişkin belgeler idareye sunulur. Belirlenen sürede eksik bilgileri tamamlamayanların teklifleri dördüncü fıkrada belirtildiği şekilde değerlendirme dışı bırakılır.

(6) Teklif değerlendirme işlemleri sonrasında, EKAP üzerinden Ek-1’de yer alan “Uygun Olmayan Belgelerin Uygun Sayılmama Gerekçelerine İlişkin Tutanak” hazırlanır ve bir çıktısı alınarak ihale komisyonu üyeleri tarafından imzalanır.” hükmü,

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Elektronik ihale” başlıklı 60/A maddesinde “(10) Geçerli tekliflerden ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve ikinci teklif olması öngörülen tekliflerin sahiplerine, Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliğinin 21 inci maddesinin ikinci fıkrasına uygun olarak alınmayan geçici teminat mektupları ile beyan ettikleri bilgi ve belgelerden, EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanamayanlara ile yeterlik sertifikası üzerinden değerlendirme yapılamayan veya yeterlik sertifikası kapsamındaki geçerlik süresi dolan belgelere ilişkin tevsik edici belgeleri ve bunların eklerini, belgelerin sunuluş şekline uygun olarak sunmaları için makul bir süre verilir. Yeterlik sertifikası kapsamındaki geçerlik süresi dolan belgeler yenileri ile veya ihalede istenen şartları sağladığını gösteren başka belgelerle tevsik edilirler. Verilen süre içerisinde beyan edilen bilgi ve belgeleri doğrulayan belgeleri sunmayan isteklilerin teklifleri değerlendirme dışı bırakılarak geçici teminatları gelir kaydedilir. Geçici teminat mektubu ve sunduğu belgeler ile katılım ve yeterlik kriterlerine ilişkin şartları sağlamayan isteklilerin teklifleri ise değerlendirme dışı bırakılır. Bu işleme ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve belirlenecek ise ikinci teklif sahibi tespit edilene kadar devam edilir. Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliğinin 21’inci maddesinin ikinci fıkrasına uygun olarak alınmayan geçici teminat mektubunu idarenin talebi üzerine sunmayan istekliler hakkında, Kanunun 17’nci maddesi uyarınca işlem yapılır.

(11) İstekliler tarafından beyan edilen bilgiler ile sorgulama sonucu edinilen bilgiler, bu bilgileri tevsik etmek amacıyla sunulan belgeler ya da geçici teminat mektubu arasında farklılık bulunması durumunda; ihalede öngörülen şartların sağlanması kaydıyla tekliflerin geçerliliği etkilenmez. Ancak ihale tarihinden sonra yeterlik sertifikası kapsamındaki belgelere ilişkin şartların değişmesi halinde, isteklinin buna ilişkin belgeleri derhal sunması zorunlu olup, bu durumda ihalede öngörülen şartların sağlanmadığının anlaşılması halinde teklif değerlendirme dışı bırakılır.” hükmü yer almaktadır.

İdari Şartname’nin “Geçici teminat” başlıklı 26’ncı maddesinde “26.1. İstekliler teklif ettikleri bedelin % 3’ünden az olmamak üzere kendi belirleyecekleri tutarda geçici teminat vereceklerdir. Teklif edilen bedelin % 3’ünden az oranda geçici teminat veren isteklinin teklifi değerlendirme dışı bırakılır.

26.3. Geçici teminat olarak kullanılan teminat mektuplarında geçerlilik tarihi belirtilmelidir. Bu tarih, 21.12.2019 tarihinden önce olmamak üzere istekli tarafından belirlenir.

26.4. Geçici teminatı ihalede istenilen katılma şartlarını sağlamayan teklifler değerlendirme dışı bırakılacaktır.

26.5. Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliğinin 21 inci maddesinin ikinci fıkrasına uygun olarak alınmayan geçici teminat mektuplarının tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında idarenin talebi üzerine sunulması zorunludur. Bu zorunluluğa uymayanlar hakkında Kanunun 17’nci maddesi uyarınca işlem yapılır.” düzenlemesi,

“Geçici teminatın serbest bırakılması/iadesi” başlıklı 29’uncu maddesinde “29.1. İhale üzerinde bırakılan istekli ile ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekliye ait Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliğinin 21 inci maddesinin ikinci fıkrasına uygun olarak alınmayan teminat mektupları ihaleden sonra Saymanlık ya da Muhasebe Müdürlüklerine teslim edilir. Diğer isteklilere ait teminatlar ise hemen serbest bırakılır/iade edilir.

29.2. İhale üzerinde kalan isteklinin geçici teminatı ise gerekli kesin teminatın verilip sözleşmeyi imzalaması halinde serbest bırakılır/iade edilir.

29.3. İhale üzerinde kalan istekli ile sözleşme imzalanması halinde, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibine ait geçici teminat, sözleşme imzalandıktan hemen sonra serbest bırakılır/iade edilir.” düzenlemesi yer almaktadır.

25.07.2019 tarihinde gerçekleştirilen başvuruya konu ihalede, Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliği’nin 23’üncü maddesi uyarınca, ilk oturumda teklif mektubu ile geçici teminatlarının usulüne uygun olduğu tespit edilen geçerli tekliflerden ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve ikinci teklif olması öngörülen Onsis Elek. Elektr. Güve. Sis. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. ile Elektrovision Güv. Oto. Sis. Elek. Telekomünikasyon İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.den, Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 60/A maddesi uyarınca, yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen ancak EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfaları üzerinden sorgulanamayan belgelerini sunmalarının istenildiği, anılan istekliler tarafından sunulan belgelerin incelenmesi neticesinde, Onsis Elek. Elektr. Güve. Sis. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin “teklif edilen ürünlere ilişkin belgeler” sunulmadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, bunun üzerine 29.07.2019 tarihli yazı ile teklif sıralamasında üçüncü sırada olan başvuru sahibi Okyay Bilg. ve Güv. Tekn. San. Tic. Ltd. Şti.den elektronik ortamda sorgulanamayan belgelerini sunmasının istenildiği anlaşılmıştır.

Başvuru sahibi Okyay Bilg. ve Güv. Tekn. San. Tic. Ltd. Şti.nin yeterlik bilgileri tablosunda, Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliği’nin 21’inci maddesinin ikinci fıkrasına uygun olarak alınmadığı belirtilen, 24.07.2019 tarih ve 25752 sayılı, 23.12.2019 tarihine kadar geçerli ve 3.000,00 TL tutarlı geçici teminat mektubuna ilişkin bilgilere yer verdiği tespit edilmiştir.

İdarenin 29.07.2019 tarihli yazısı üzerine başvuru sahibi tarafından sunulan belgeler incelendiğinde, 24.07.2019 tarih ve 25752 sayılı teminat mektubunun 26.07.2019 tarihinde bankaya iade edildiğine ve müşterinin talebi üzerine konusu, geçerlik tarihi ve teminat süresi aynı olan yeni bir teminat mektubu düzenlendiğine ilişkin idareye hitaben yazılmış 30.07.2019 tarihli yazı ile ekinde 24.07.2019 tarih ve 25752 sayılı teminat mektubunun üzerine “iade” şerhi düşülmüş örneğinin ve bunun yerine düzenlenen 30.07.2019 tarih ve 25753 sayılı yeni teminat mektubunun sunulduğu görülmüştür.

Kamu ihale mevzuatında, ihale sürecinin mevzuata uygun şekilde yürütülebilmesi amacıyla idare için güvence, ihale sürecindeki yükümlülüklerini yerine getirmeyen veya ihaleye katılamayacağı halde ihaleye katılan istekliler için ise yaptırım aracı olmak üzere, ihale dokümanında belirtilen kriterleri sağlayan geçici teminat verme yükümlülüğü getirilmiştir.

Yapılan incelemede, başvuru sahibi tarafından yeterlik bilgileri tablosunda bilgilerine yer verilen ancak bankaya iade edildiğinden idareye sunulamayan 24.07.2019 tarih ve 25752 sayılı teminat mektubunun ve iade edilen söz konusu teminat mektubunun yerine düzenlenen 30.07.2019 tarih ve 25753 sayılı yeni teminat mektubunun İdari Şartname’de öngörülen yeterlik kriterlerini sağladığı tespit edilmiştir.

27.08.2019 tarihli ihale komisyonu kararı ile başvuru sahibinin teklifinin, yeterlik bilgileri tablosunda tarih ve sayısı belirtilen geçici teminat mektubunun bankaya iade edilerek ihale tarihinden sonra düzenlenen yeni bir geçici teminat mektubu sunulması gerekçe gösterilerek değerlendirme dışı bırakıldığı ve geçici teminat mektubunun idarenin bilgisi dışında bankaya iade edilmesi fiilinin 4734 sayılı Kanun’un 17’nci maddesi kapsamında değerlendirildiği anlaşılmıştır.

Başvuru sahibi tarafından kesinleşen ihale kararının tebliğ edilmesi beklenilmeden geçici teminat mektubunun bankaya iade edilmesinde mevzuata uyarlık bulunmamakla birlikte, yeterlik bilgileri tablosunda bilgilerine yer verilen ancak bankaya iade edildiğinden idareye sunulamayan 24.07.2019 tarih ve 25752 sayılı teminat mektubunun ve bunun yerine idareye sunulan 30.07.2019 tarih ve 25753 sayılı yeni teminat mektubunun İdari Şartname’de öngörülen yeterlik kriterlerini sağladığı, bu bakımdan başvuru sahibinin idare tarafından belirtilen süre içerisinde yeterlik kriterlerini sağlayan teminat sunma yükümlülüğünü yerine getirdiği tespit edildiğinden, başvuru sahibinin teklifinin yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen bilgilerin doğrulanamadığı ve ihale tarihinden sonra düzenlenen yeni bir geçici teminat mektubu sunulduğu gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılması işleminde ve geçici teminat mektubunun idarenin bilgisi dışında bankaya iade edilmesi fiilinin 4734 sayılı Kanun’un 17’nci maddesinde belirtilen yasak fiil ve davranışlar kapsamında değerlendirilmesinde mevzuata uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, Okyay Bilg. ve Güv. Tekn. San. Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin değerlendirmeye alınması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

Oyçokluğu ile karar verildi.