<![CDATA[4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhaleye Katılımda Yeterlilik Kuralları” başlıklı 10′uncu maddesinde, Türkiye’nin veya kendi ülkesinin mevzuat hükümleri uyarınca kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu bulunan isteklilerin ihale dışında bırakılacağı hükme bağlanmıştır.
Kamu ihalelerine katılacak olan isteklilerin, ihale tarihi itibariyle,
1- 4-1/a (SSK) bendi kapsamında gerek kendi adına çalıştırdığı, gerekse ortağı veya işveren vekili ya da üst düzey yönetici olduğu şirketlerde çalıştırılan sigortalılardan dolayı sigorta primine esas aylık kazanç üst sınırının 3 katını aşmayan muaccel sigorta primi ve işsizlik sigortası primi ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçları,
4-1/b (Bağ-Kur) bendi kapsamında (gerçek kişi işverenlerin) kendi sigortalılığından dolayı, sigorta primine esas aylık kazanç alt sınırının 3 katını aşmayan muaccel prim ve prime ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçları,
4-1/c bendi kapsamında çalıştırdığı sigortalılardan dolayı, sigorta primine esas aylık kazanç üst sınırının 3 katını aşmayan muaccel prim ve prime ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçları,
2- Kendisinden iş alan alt işverenlerin kendi adlarına çalıştırdıkları ve 5510 sayılı kanunun 4′üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamına giren sigortalılardan dolayı, sigorta primine esas aylık kazanç üst sınırının 6 katını aşmayan muaccel sigorta primi ve işsizlik sigortası primi ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçları,
3- 6183 sayılı kanunun 48′inci maddesine istinaden tecil ve taksitlendirilmiş ya da çeşitli kanunlar gereğince yeniden yapılandırılmış olan muaccel sigorta primi ve işsizlik sigortası primi ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçları,
4- Tasarrufa teşvik kesintisi ve katkı tutarları, konut edindirme yardımı, idari para cezası, özel işlem vergisi, eğitime katkı payı ve damga vergisi ile bunlara bağlı gecikme cezası ve gecikme zammı borçları,
kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu olarak değerlendirilmemektedir.
2- İhale tarihi itibariyle yapılan ödemeler
Kamu İhale Genel Tebliği’ne göre, işverenlerin kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borçlarının bulunup bulunmadığı hususunun, ihale tarihi itibariyle sorgulanması gerekmektedir.
İhale tarihi itibariyle yapılan bu sorgulamalar sırasında, işverenlerin kapsama giren borçlarının bulunmaması veya kapsama giren borçları bulunmakla birlikte bu borçların 1 no’lu bölümde açıklanan tutarlardan az olması halinde, söz konusu işverenlere kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcunun bulunmadığı şeklinde yazılar verilmektedir.
Bu bağlamda, kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borçlarının bulunup bulunmadığına ilişkin yapılan sorgulamalar sırasında, işverenlerin kapsama giren borçlarını ihale tarihi itibariyle ödemeleri halinde bu ödemelerin de dikkate alınmasına karar verildiğinden, bundan böyle kapsama giren borçlarını ihale tarihi itibariyle ödeyen veya ihale tarihi itibariyle yapılan ödemelerle birlikte kapsama giren borç tutarı 1 no’lu bölümde açıklanan sınırların altında olan işverenlere, kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu yoktur yazıları verilecektir.
Diğer taraftan, kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borçlarının bulunup bulunmadığının sorgulanması sırasında, kapsama giren borçların en geç ihale tarihi veya önceki bir tarih itibariyle 6183 sayılı kanunun 48′inci maddesine istinaden tecil ve taksitlendirilmiş ya da çeşitli kanunlar gereği yeniden yapılandırılmış olması halinde, tecil ve taksitlendirilmiş/yeniden yapılandırılmış borçlara ilişkin taksitlendirme veya yapılandırma anlaşmasının bozulmamış olması ve vadesi geçtiği halde ödenmemiş veya eksik ödenmiş taksitlerin ihale tarihine kadar hesaplanacak faizi ve varsa tecil ve taksitlendirme/yeniden yapılandırma kapsamına girmeyen diğer borçlarla birlikte toplam borç tutarının 1 no’lu bölümde açıklanan sınırların altında olması halinde, yine kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu yoktur yazısı verilecektir
KAMU İHALE GENEL TEBLİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR TEBLİĞ İLE
KİK TEBLİĞİ İLE ,SG PİRİM BORCU VE VERGİ BORCU HK. GETİRİLEN YENİLİKLER
Türkiye genelindeki borç asıl ve fer’ileri toplamı dikkate alınmak kaydıyla, isteklilerin 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu kapsamında tüzel kişiliği haiz işveren olması halinde Gerek kendilerine ait gerekse devir aldıkları işyerlerinin muaccel hale gelmiş sigorta primi, sosyal güvenlik destek primi, işsizlik sigortası primi borçları ile bunlara ilişkin gecikme cezası, gecikme zamları, donmuş gecikme zamları ile diğer fer’ileri,
Kesinleşmiş mahkeme kararları uyarınca geriye doğru verilen prim belgelerine istinaden oluşan ve muaccel hale gelmiş sigorta primi, sosyal güvenlik destek primi, işsizlik sigortası primi borçları ile bunlara ilişkin gecikme cezası, gecikme zamları ve diğer fer’ileri,
İşverene ait işyerlerinin bölüm veya eklentilerinden iş alan ve kendi adlarına sigortalı çalıştıran aracıların (alt işveren) bu işyerlerinde çalıştırdıkları sigortalılardan dolayı tahakkuk eden ve ödenmeyen sigorta primi, sosyal güvenlik destek primi, işsizlik sigortası primi ile bunlara ilişkin gecikme cezası, gecikme ve diğer fer’ileri,
Kesinleşmiş sigorta pirim borcu olarak kabul edilecektir.
Öte yandan isteklinin Türkiye genelindeki İlgili kanunlara göre tecil ve taksitlendirilerek ya da özel kanunlara göre yeniden yapılandırılarak ödeme planına bağlanan ve anılan kanunlar gereğince tecil ve taksitlendirmeye ya da yapılandırmaya ilişkin taksit ve/veya cari aya ilişkin ödeme yükümlükleri yerine getirilmiş olması kaydıyla, tecil ve taksitlendirmeye ya da yeniden yapılandırmaya konu sigorta primi, sosyal güvenlik destek primi, işsizlik sigortası primi, kesenek, kurum karşılığı, 1479 veya 2926 sayılı Kanunlardan doğan prim borçları ile bunların fer’ileri,
506 sayılı Kanununun 78 inci maddesine göre tespit edilen sigorta primine esas aylık kazancın üst sınırının 3 katını aşmayan ve (a) bendi kapsamına giren (7 numaralı alt bendinde belirtilen borçlar hariç) sigorta primi, sosyal güvenlik destek primi, işsizlik sigortası primi ile bunların fer’ileri toplamından oluşan borçlar,
506 sayılı Kanununun 78 inci maddesine göre tespit edilen sigorta primine esas aylık kazancın üst sınırının 6 katını aşmayan ve (a) bendinin 7 numaralı alt bendinde belirtilen sigorta primi, sosyal güvenlik destek primi, işsizlik sigortası primi ile bunların fer’ileri toplamından oluşan borçlar,
506 sayılı Kanununun 78 inci maddesine göre tespit edilen sigorta primine esas aylık kazancın üst sınırının 3 katını aşmayan ve (b) bendi kapsamına giren ve 506 sayılı Kanundan doğan sigorta primi, sosyal güvenlik destek primi, işsizlik sigortası primi ile bunların fer’ ileri toplamından oluşan borçlar,
506 sayılı Kanununun 78 inci maddesine göre tespit edilen sigorta primine esas aylık kazancın üst sınırının 3 katını aşmayan ve (b) bendi kapsamına giren ve 5434 sayılı Kanundan doğan kesenek, kurum karşılığı ile bunların fer’ileri toplamından oluşan borçlar,
506 sayılı Kanununun 78 inci maddesine göre tespit edilen sigorta primine esas aylık kazancın alt sınırının 3 katını aşmayan, (c) bendi kapsamına giren ve 1479 veya 2926 sayılı Kanunlardan doğan prim borçları ile bunların fer’ ileri toplamından oluşan borçlar,
506 sayılı Kanununun 78 inci maddesine göre tespit edilen sigorta primine esas aylık kazancın alt sınırının 3 katını aşmayan ve (d) bendi kapsamına giren ve 1479 veya 2926 sayılı Kanunlardan doğan prim borçları ile bunların fer’ ileri toplamından oluşan borçlar,
kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu olarak değerlendirilmeyecektir.
İsteklinin İlgili mevzuatına göre tahakkuk eden prim borçlarının süresi içinde ödenmemesi halinde kesinleşmiş prim borcu olduğu kabul edilecektir.
Prim borcuna karşı dava açılması halinde, bu dava sürecinde veya sonucunda takip ve tahsili durduracak geçici veya nihai bir karar bulunmadığı durumlarda kesinleşmiş prim borcu olduğu kabul edilecektir.
Prim borcunun 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri çerçevesinde cebren tahsili yolunda tesis edilen işlemlere karşı dava açılması halinde, bu dava sürecinde veya sonucunda takip ve tahsili durduracak geçici veya nihai bir karar bulunmadığı durumlarda kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu olduğu kabul edilecektir.
Vadesi geçtiği halde ödenmemiş ancak ilgili kurum tarafından belli bir vadeye bağlanarak tecil edilmiş prim borçlarının, vadesindeki ödemeler aksatılmadığı sürece, kesinleşmiş prim borcu olmadığı kabul edilecektir.
4734 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin son fıkrasının (d) bendine ilişkin olarak Yıllık gelir, yıllık kurumlar, katma değer, özel tüketim, özel iletişim ve banka ve sigorta muameleleri vergileri, gelir ve kurumlar vergisine ilişkin tevkifatlar ve geçici vergiye ilişkin vergi asılları ile bu vergi türlerine ait vergi ziyaı cezaları, gecikme zam ve faizleri bağlamında toplam 1.000 YTL’yi aşan tutarlardaki borçlar vergi borcu olarak kabul edilecektir.
İsteklinin Beyan üzerine alınan veya maktu olarak belirlenip ödemesi belirli tarihlerde yapılan vergilerde ödeme vadesi geçmiş olup ödeme yapılmamış ise kesinleşmiş vergi borcu olduğu,
Resen, ikmalen veya idarece yapılan tarhiyatlara karşı dava açma süresi geçirilmediği sürece, kesinleşmiş vergi borcu olmadığı kabul edilecektir.
Resen, ikmalen veya idarece yapılan tarhiyatlara karşı vergi yargısında dava açılmışsa bu dava üzerine tahsil edilebilir hale gelmiş ve süresinde ödenmemiş alacak bulunmadığı sürece kesinleşmiş vergi borcu olmadığı kabul edilecektir.
Vadesi geçtiği halde ödenmemiş ancak vergi idaresi tarafından taksitlendirilmiş veya tecil edilmiş vergi borçlarının, vadesindeki ödemeler aksatılmadığı sürece, kesinleşmiş vergi borcu olmadığı kabul edilecektir.
Vergi borcunun 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri çerçevesinde cebren tahsili yolunda tesis edilen işlemlere karşı dava açılması halinde, bu dava sürecinde veya sonucunda takip ve tahsili durduracak geçici veya nihai bir karar bulunmadığı durumlarda kesinleşmiş vergi borcu olduğu kabul edilecektir.
Yukarıda açıklandığı üzere bu güne kadar çok küçük vergi ve kesinleşmiş prim borcu nedeniyle ihale dışı kalan firmaların mağduriyeti ve yaşanan haksızlıklar göz önünde bulundurularak yerinde düzenlemeler yapılmıştır. Özellikler Vergi Borcu açısından 1.000,00 YTL’ nin altındaki vergi borçlarının İhaleye iştirak etmeye engel teşkil etmeyeceği ve İhale Mevzuatı açısından vergi borcu olarak kabul edilmeyeceği düzenlenmiştir. Ancak 1.000,00 YTL tutarındaki bu rakamın hesabında faiz, vergi zıyaı ve gecikme zammı da yapılan bu hesaba dahil edilecektir.
Ancak, Sigorta Prim Borcu olsa dahi taksitlere bağlanması ve taksitlerin süresinde ödenmesi halinde yani aksatmadan ödenmesi durumunda kesinleşmiş prim borcu olmadığı kabul edilecek ve İstekli ihalelere iştirak edebilecektir.
Ancak Vergi Borçları bakımından farklı bir uygulama benimsenerek Resen, ikmalen veya idarece yapılan tarhiyatlara karşı vergi yargısında dava açılması halinde veya dava açma süresi henüz dolmamışsa kesinleşmiş vergi borcu olmadığı kabul edilecektir.Dava açılması halinde ise dava sonunda vergi borcu tahsil edilebilir aşamaya gelene kadar vergi borcu olmadığı kabul edilecektir. O halde vergi borcuna karşı süresi içinde açılmış bir dava olması halinde vergi borcunun kesinleşmesinden ve varlığından söz edilemeyecektir.
Vergi Borcuna karşılık Kamu Alacaklarının Tahsili Hakkında Kanun ( 6183 Sayılı Yasa ) gereğince yapılan takiplere ilişkin olarak açılan davalarda tahsili durduran tedbir niteliğinde bir ara veya nihai karar veya borcun olmadığına ilişkin nihai bir karar getirilmediği takdirde vergi borcu olmadığı kabul edilmeyecek ve istekli ihalelere iştirak edemeyecektir.