İhalede otobüslerin tamir, bakım, onarım, yedek parça ve lastik değişimi hizmetleri ile zorunlu mali sorumluluk sigortası hizmetinin birlikte ihale edilmesi ve ihalenin kısmi teklife de kapalı olarak gerçekleştirilmesinin mevzuata uygun olmadığı, bu doğrultudaki doküman düzenlemeleriyle ihalede rekabet koşullarının ortadan kaldırıldığı değerlendirildiğinden, uyuşmazlığa konu ihalenin iptal edilmesi gerektiği hk

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.

Aralarında kabul edilebilir doğal bir bağlantı olmadığı sürece mal alımı, hizmet alımı ve yapım işleri birarada ihale edilemez…” hükmü yer almaktadır.

 

İdari Şartname’nin 25.3.1’inci maddesinde “İlgili mevzuat gereğince ödenecek vergi(KDV hariç), her türlü resim, harç, sigorta giderleri, ulaşım, nakliye giderleri ile teknik şartnamede belirtilen Zorunlu mali sorumluluk (trafik) sigortası, muayene ve egzoz emisyon ölçümü,   bakım, onarım, arıza, Lastik,   vb. giderler isteklilerce teklif edilecek fiyata dahil olacaktır.” düzenlemesi bulunmaktadır.

 

Teknik Şartname’nin “İşin Konusu” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1.Yüklenici, İdareye ait marka, model ve ortalama km* durumlarının gösterildiği EK-1 Tablodaki 158 adet BMC, 2 adet MAN(körüklü), 162 adet TEMSA marka otobüsten oluşan toplam 322 araçlık otobüs filosunun; şoför, yakıt ve idari giderleri dışında kalan ve araçların faal olarak her gün en az iki vardiya, nöbetçi araç çalışan hatlarda üç vardiya çalıştırılmasının sağlanması için gerekli sigorta, muayene, periyodik ve diğer bakım, tamir, yedek parça ve servis malzemeleri ile lastik ve akü değişimi hizmetlerinin şartname ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yapılmasıdır. Ayrıca  ihaleye konu araçların İdarenin isteği doğrultusunda farklı garajlarda parklanmaları halinde garaj içi manevra hizmetlerinin yapılması işleri de kapsam dahilindedir.” düzenlemesi,

 

Teknik Şartname’de “Bölüm 4.02 Sigorta ve Muayene İşlemleri

1. 1. 1. İhale kapsamındaki otobüslerin karayolları motorlu araçlar zorunlu mali sorumluluk (trafik) sigorta poliçelerinin düzenlenmesi hizmet alımı işi de yükleniciye ait olacaktır. İdarece trafik sigortaları yapılmış olan otobüslerin ihale süresi boyunca yenilenmesi gereken her bir sigortası, 1 (bir) yıllık süreyi kapsayacak şekilde yüklenici tarafından yaptırtılacaktır. İhale konusu işte olası gecikmeler veya uzamalar durumunda da sigortası yenilenmesi gereken araç olursa bu maliyette yüklenici firma uhdesindedir. Trafik sigortası maliyet sorgulamasına esas olması açısından EK-3 te mevcut araçların plakaları ve sigorta bilgileri verilmiştir.
      2. Yüklenici tarafından; Ek-3 teki listede plakaları, modelleri, cins ve markaları ile sigorta poliçe başlangıç tarihleri belirtilen araçların zorunlu mali sorumluluk (trafik) sigorta poliçe vadesi bitiş tarih ve/veya saatinden önce düzenlenecektir.
      3. Trafik sigorta poliçeleri düzenlenecek araçların sigorta poliçelerinin bitimi ve yenilenmesi değişik tarihlere rastladığından yüklenici, zorunlu mali sorumluluk (trafik) sigorta poliçe vadesi bitiş tarih ve/veya saatinden önce yenileyerek, idarenin kontrol birimlerine teslim edecektir. Yüklenici, trafik sigortasının son bitiş tarihinin hafta sonu, tatil, ulusal bayram vb. günlere denk gelmesi halinde poliçeleri sigorta bitiş tarihi ve/veya saati bozulmadan düzenleyecektir.
      4. Herhangi bir nedenle yüklenici tarafından yenilenmeyen sigorta poliçesinden doğacak her türlü maddi ve manevi sorumluluk yükleniciye ait olacaktır.
      5. Yüklenici; ekli listede dökümü yapılan plaka ve ruhsat bilgilerine göre trafik sigorta poliçesi düzenleyecektir. Sözleşme giderlerine trafik sigorta giderleri dahil olup ihale süresi içerisinde yenilenmesi gereken tüm otobüsleri/araçları kapsayacaktır. Sürenin son gününe denk gelmesi halinde bile yüklenici listedeki araçların sigortasını bir yıllık yaptıracaktır…”  düzenlemesi bulunmaktadır.

 

İncelemeye konu iş, “Toplu Taşıma Otobüslerinin Tamir, Bakım, Onarım, Yedek Parça ve Lastik Değişimi Hizmet Alımı İşi” olarak ihale edilmiş olup İdari ve Teknik Şartname incelendiğinde; idare bünyesinde bulunan 322 araçlık otobüs filosunun; şoför, yakıt ve idari giderleri dışında kalan ve araçların faal olarak her gün en az iki vardiya, nöbetçi araç çalışan hatlarda üç vardiya çalıştırılmasının sağlanması için gerekli sigorta, muayene, periyodik ve diğer bakım, tamir, yedek parça ve servis malzemeleri ile lastik ve akü değişimi hizmetlerinin şartname ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yapılması ayrıca ihaleye konu araçların idarenin isteği doğrultusunda farklı garajlarda parklanmaları halinde garaj içi manevra hizmetlerinin yapılması işlerini de kapsadığı anlaşılmaktadır.

 

İhale konusu hizmet alımına kilometre birim miktarı üzerinden toplam 23 milyon kilometre olarak çıkıldığı, alıma konu düzenlemelere göre hizmetin esas amacının otobüslerin kesintisiz şekilde çalıştırılmasının idamesi olduğu, bu kapsamda periyodik bakım, rutin olmayan bakım, tamir, yedek parça, servis, akü ve lastik değişimlerinin sağlanmasının istendiği, ancak Teknik Şartname’nin 4.0.2’nci maddesinde hizmetin kapsamına Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk (Trafik) Sigortası poliçelerinin düzenlenmesinin de eklendiği anlaşılmıştır.

 

İhale konusu işin amacı ve ihale dokümanı düzenlemeleri dikkate alındığında sigortalama hizmetinin, ihale konusu iş ile bütünlük arz etmediği, sigortalama hizmetinin kapsam ve niteliği itibariyle farklı uzmanlık gerektiren bir hizmet alanı olduğu, sektör yapısı dikkate alındığında söz konusu alanda faaliyet gösteren sigorta firmaları veya acentelerinin kuruluş, işleyiş, organizasyon yapısı ve faaliyet alanı bakımından servis, tamir, bakım, onarım vb. işlerle iştigal eden firmalardan farklı olduğu, iki hizmetin bir arada ihale edilmesinin ve kısmi teklife izin verilmemesinin, öncelikle ihale dokümanının hazırlanmasında (örneğin benzer iş tespitinde) ve yeterlik kriterlerinin belirlenmesinde, sonrasında ise rekabet koşullarının oluşturulmasında mevzuatın aradığı temel ilkelerin gerçekleştirilmesine engel olacağı sonucuna varılmıştır.

 

Ayrıca yukarıda aktarılan hususların ihaleye yansımasına bakıldığında 23 adet ihale dokümanı indirilen ihaleye yalnızca 2 isteklinin katıldığı, teklif edilen fiyatların maliyet belirlemedeki tutarsızlığı yansıttığı, böylelikle ihalede 4734 sayılı Kanun’un 5’inci maddesindeki temel ilkelerin ihlal edildiği değerlendirilmiştir.

 

Bu itibarla, incelemeye konu ihalede otobüslerin tamir, bakım, onarım, yedek parça ve lastik değişimi hizmetleri ile zorunlu mali sorumluluk sigortası hizmetinin birlikte ihale edilmesi ve ihalenin kısmi teklife de kapalı olarak gerçekleştirilmesinin mevzuata uygun olmadığı, bu doğrultudaki doküman düzenlemeleriyle ihalede rekabet koşullarının ortadan kaldırıldığı değerlendirildiğinden, uyuşmazlığa konu ihalenin iptal edilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.,

Toplantı No	: 2020/056
Gündem No	: 70
Karar Tarihi	: 16.12.2020
Karar No	: 2020/UH.II-2103