kısmi teklifli ihalelerde ihalenin birden fazla kısım üzerinde kalan istekli ile tek bir sözleşme imzalanamaz

12.12.2019 tarihli ihale komisyonu kararında bu durumun ”Tüm öğünler için ana girdi maliyetinin 1.009.893,87 TL olduğu, malzeme girdi miktarı hesaplanırken öğün sayısı=Toplam öğün/14 olarak hesaplandığı, Sabah Kahvaltısı için öğün sayısının 43.730/14= 3123,57 olması gerekirken 2995 baz alındığı, Öğle Yemeği için öğün sayısının 59.200/14=4222,86 olması gerekirken 4223 baz alındığı, Akşam yemeği için öğün sayısının 43.730/14 3123,57 olması gerekirken 2995 baz alındığı, Ara Öğün öğün sayısının 36.840/14=2631,43 olması gerekirken 2995 baz alındığı, bunun da ana çiğ girdi fiyatlarında sağlıklı bir sonuç çıkmasını engellediği..” şeklinde ifade edildiği görülmüştür.

 

Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.6’ncı maddesinde “Malzemeli yemek alımı ihalelerinde sadece iki haftalık örnek menüdeki ana girdiler ve işçilik giderleri dikkate alınarak açıklama yapılmalıdır. İsteklilerin örnek menüdeki girdiler ve işçilik gideri kullanılarak teklif ettikleri birim fiyatı açıklamaları gerekmekte olup toplam miktar ve tutar açıklaması yapılmayacaktır. Örneğin normal kahvaltı, diyet kahvaltı, ara öğün, normal yemek ve diyet yemek gibi birim fiyatları içeren bir ihalede, isteklilerin teklif ettikleri birim fiyatı; örnek menüyü ve bu menünün üretimi için gerekli işçilik tutarını kullanarak tevsik etmeleri durumunda açıklama uygun kabul edilecektir.” açıklaması yer almaktadır.

 

Başvuru sahibi tarafından sunulan malzeme girdi listelerinin incelenmesinde, belirtilen öğün sayılarına bakıldığında, idarece yapılan belirlemelerde bir aykırılık olmadığı anlaşılmış olmakla birlikte, söz konusu Tebliğ açıklaması gereği aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamında açıklama istenilen başvuru sahibince yemek sayısının eksikliği ya da fazlalığından ziyade iki haftalık örnek menüdeki ana girdiler ve işçilik giderlerini dikkate alarak açıklama yapmasının gerekmekte olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

 

Diğer yandan Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin ekinde yer alan Açık İhale Usulü İle İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Tip İdari Şartname’nin “Kısmi teklife ilişkin açıklamalar” başlıklı 20.2’nci maddesinin düzenlemesine yönelik 25 numaralı dip notta “… (1) Kısmi teklif verilmesine izin verilmeyen ihalelerde, “20.2.1. Bu madde boş bırakılmıştır.” yazılacaktır.

(2) Kısmi teklif verilmesine izin verilen ihalede kısmi teklifin ne şekilde verileceğine ilişkin bilgi buraya yazılacaktır.

(3) İdareye bağlı birimlerin ihtiyaçlarının bir merkezden karşılanmasını sağlayan ve kısmi teklif verilmesine izin verilen ihalede; isteklilerin üzerinde kalan kısımların her biri için ayrı ayrı sözleşme imzalanacak ise bu duruma ilişkin açıklamaya bu maddede yer verilecektir…” açıklaması,

 

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Kısmi tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 16.4’üncü maddesinde “16.4.1. İhalelerde, ihale dokümanında belirtilmesi kaydıyla, kısmi teklif verilebilmesi mümkün bulunmaktadır. Ancak, kısmi teklif verilebilen ihalelerde isteklilerce her bir iş kısmına ayrı ayrı teklif vermek suretiyle işin tamamına teklif verilebileceği gibi, ihale dokümanında belirtilen kısımlardan bazılarına da teklif verilebilecektir.
         16.4.2. Kısmi teklif verilmesine imkân tanınan ihalede; aday veya isteklinin yeterlik değerlendirmesi, başvuruda bulunduğu veya teklif verdiği her bir kısım için ayrı ayrı yapılacaktır. İstekli, teklif ettiği kalemlerin/kısımların toplam bedeli üzerinden geçici teminat sunacaktır.
         16.4.3. İşin tamamına veya bir kısmına teklif veren isteklinin teklif verdiği kısım veya kısımlardan birkaçı veya tamamı için ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak belirlenmesi söz konusu olduğunda, yapım işleri ihaleleri hariç, bu istekli ile tek bir sözleşme imzalanacaktır. Ancak, mal ve hizmet alımlarında bir idareye bağlı birimlerin ihtiyaçlarının bir merkezden yapılan ihale ile karşılanması amacıyla kısmi teklife imkân verilen ihalelere münhasıran ve idari şartnamenin “Kısmi teklife ilişkin açıklamalar” başlığı altında idarece bu hususun düzenlenmiş olması kaydıyla her bir kısım için ayrı ayrı sözleşme imzalanabilecektir. Ayrı ayrı sözleşmeye bağlanacak her kısım için ayrı kesin teminat alınacaktır.” açıklaması yer almaktadır.

 

İdari Şartname’nin “Kısmi teklif verilmesi” başlıklı 20’nci maddesinde “Madde 20 – Kısmi teklif verilmesi

20.1. Bu ihalede kısmi teklif verilebilir.

20.2. Kısmi teklife ilişkin açıklamalar

20.2.1.

Bu ihale üç (3) kısımdan oluşmaktadır. Kısımların tamamına teklif verilebileceği gibi her bir kısım için ayrı ayrı da teklif verilebilir. Ancak her bir kısım içeriğinde bulunan kalemlerin tamamına teklif verilmelidir. Aksi takdirde teklif geçersiz sayılacaktır. İhale sonucunda her bir kısım için ayrı ayrı olarak ilgili idare ile yüklenici arasında sözleşme imzalanacak olup; her kısım için ayrı kesin teminat verilecektir.” düzenlemesi yer almaktadır.

 

Yukarıda yer verilen Kamu İhale Genel Tebliği açıklamaları uyarınca kısmi teklif verilmesine imkân tanınan ihalelerde isteklilerce her bir iş kısmına ayrı ayrı teklif vermek suretiyle işin tamamına teklif verilebileceği gibi, ihale dokümanında belirtilen kısımlardan bazılarına da teklif verilebileceği ve adayların veya isteklilerin yeterlik değerlendirmesinin, başvuruda bulunduğu veya teklif verdiği her bir kısım için ayrı ayrı yapılması gerektiği anlaşılmaktadır. Yine söz konusu açıklamadan yapılacak işin tamamına veya bir kısmına teklif veren isteklinin teklif verdiği kısım veya kısımlardan birkaçı veya tamamı için ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak belirlenmesi durumunda, yapım işleri ihaleleri hariç, bu istekli ile tek bir sözleşme imzalanacağı ancak, mal ve hizmet alımlarında bir idareye bağlı birimlerin ihtiyaçlarının bir merkezden yapılan ihale ile karşılanması amacıyla kısmi teklife imkân verilen ihalelere münhasır ve idari şartnamenin “Kısmi teklife ilişkin açıklamalar” başlığı altında idarece bu hususun düzenlenmiş olması kaydıyla her bir kısım için ayrı ayrı sözleşme imzalanabileceği anlaşılmaktadır.

 

Yapılan incelemede, MFCA Gıda Mad. Oto. İnş. ve Taah. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından 12.12.2019 tarihli ilk ihale komisyonu kararının kendisine bildirilmesi üzerine 13.12.2019 tarihinde idareye şikayet başvurusunda bulunulduğu, şikayet konularından birinin ihalenin 1, 2 ve 3. kısmı için toplam açıklama yapmasında mevzuata bir aykırılık bulunmadığı ve idarece bu durumun değerlendirme dışı bırakma gerekçesi olarak kullanılmasının uygun olmadığı şeklinde ifade edildiği görülmüş olmakla birlikte ilk ihale komisyonu kararında bu durum “İhalenin 1, 2 ve 3. Kısmı için toplam açıklama yaptığı” olarak ifade edilmiş olmakla birlikte değerlendirme dışı bırakma gerekçesi kabul edildiğine dair bir belirlemede bulunulmadığı, kaldı ki yine idarece başvuru sahibine verilen 19.12.2019 tarihli cevap yazısında yapılan açıklamada da “İhalenin 1, 2 ve 3. kısmı için toplam açıklama yaptığı, ibaresinin isteklinin vermiş olduğu yemek sayısı katsayılarını belirtmek için yazıldığı ve istekli için elenme nedeni olarak belirtilmesinin söz konusu olmadığı, anılan nedenlerle toplam açıklama yapmasının mevzuata göre herhangi bir sakıncası bulunmadığı değerlendirilmiştir.” denilmek suretiyle başvuru sahibinin iddia ettiği doğrultuda bir işlem yapılmadığı anlaşılmıştır.

 

Öte yandan her ne kadar idarece bu sebebin bir aykırılık olarak belirlenmemiş olmasına karşın başvuru sahibince gerek idareye şikayet başvurusunda ve gerekse Kuruma verilen itirazen şikayet dilekçesinde iddia konusu edilen söz konusu hususa bakıldığında, bahse konu ihalenin kısmi teklife açık  olduğu ve 3 kısımdan oluştuğu anlaşılmış olup, İdari Şartname’nin “Kısmi teklif verilmesi” başlıklı 20’nci maddesinde isteklilerin üzerinde kalan kısımların her biri için ayrı ayrı sözleşme imzalanacağına dair düzenleme yapıldığı görülmüş olup, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin ekinde yer alan Açık İhale Usulü İle İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Tip İdari Şartname’nin “Kısmi teklife ilişkin açıklamalar” başlıklı 20.2’nci maddesine ilişkin 25 numaralı dipnotta yer alan “…(3) İdareye bağlı birimlerin ihtiyaçlarının bir merkezden karşılanmasını sağlayan ve kısmi teklif verilmesine izin verilen ihalede; isteklilerin üzerinde kalan kısımların her biri için ayrı ayrı sözleşme imzalanacak ise bu duruma ilişkin açıklamaya bu maddede yer verilecektir…” açıklaması doğrultusunda idare tarafından kısımların her biri için ayrı ayrı sözleşme imzalanacağına dair açıkça bir düzenleme yapıldığı, dolayısıyla Kamu İhale Genel Tebliği’nin 16.4.3’üncü maddesi uyarınca ihalenin birden fazla kısım üzerinde kalan istekli ile tek bir sözleşme imzalanması ihtimalinin olamayacağı anlaşılmış olup, ayrıca kısmi teklif verilebilecek ihalelerde her bir kısım için ayrı ayrı değerlendirme yapılacağı ve her bir kısmın ayrı bir ihale gibi değerlendirileceği dikkate alındığında yapılacak olan aşırı düşük teklif sorgulamalarında da her bir kısım için ayrı açıklama sunulması gerektiği bu itibarla da başvuru sahibince tüm kısımlar için toplam açıklama yapılmasının mevzuata uygun olmadığı neticesine ulaşılmıştır.

Toplantı No : 2020/013
Gündem No : 10
Karar Tarihi : 18.03.2020
Karar No : 2020/UH.I-554