ihale sözleşmesinde belirlenen işin dışında imalatlar yapıldığı sözleşmeye esas teklif birim fiyatlar üzerinden yapılan değerlendirme sonucunda hakkedişlere dahil edilmeyen imalat ve montaj bedelinin kaplama imalatında hakkedişlere dahil edilmemiş tutarın elektrik tesisatında yapılan ancak hakkedişlere dahil edilmemiş imalat ve montaj bedeli olmak üzere toplam bedelin KDV hariç * TL olduğu hesaplanmış yüklenicinin idareden *TL fiyat farkı alacağı *TL kesinti tutarı alacağı * TL proje bedeli alacağı ile *TL fazla imalat alacağı olmak üzere toplam *TL alacaklı olduğu ancak idarenin *TL kesinti tutarı alacağının kendilerine ödendiğini beyan ettiğinden yüklenicinin idareden talep edebileceği toplam alacak tutarının * TL olarak belirlenmesi ve bu bedel üzerinden davanın kısmen kabulüne karar verilmesi isabetli olmuştur(İstinaf Mahkemesi K)
Devamı...

ihale sözleşme dışı imalâtların bedellerinin şartname madde hükümlerine göre hesaplanması zorunludur Bu hükümlere göre sözleşme dışı ilave iş yapılması halinde öncelikle bu işlerin ne miktar iş artışına yol açtığının belirlenmesi ve %10 kapsamında kalan iş artışı bedelinin sözleşme fiyatlarıyla, % 10’u aşan kısım yönünden ise iş sahibinin yararına olan imalatların bedelinin işin yapıldığı tarihteki mahalli serbest piyasa rayiçleriyle hesaplanması gerekir Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda yukarıda açıklanan ilkeler doğrultusunda sözleşme dışı ilave imalâtların bedellerinin hesabında şartname madde hükümlerinin değerlendirilmesi zorunlu olduğu halde, ihale ve sözleşme harici gerçekleştirilen tüm imalât bedelinin sözleşme bedelleri ile hesaplanmasının, %10’u aşan kısım olup olmadığı değerlendirilmeden sonuca varılmasının YİGŞ maddesine uygun olduğundan söz edilemeyeceğinden hüküm tesisine elverişli olmayan rapora göre verilen karar doğru olmamıştır (Yagıtay K.T.2022)
Devamı...

ihalede yüklenicinin gerçekleştirdiği iş ve imalâtların yapıldığı tarihteki mahalli piyasa rayiçleri ile bedelinin tespiti ve kanıtlanan ödeme ile karşılaştırılarak davanın sonuçlandırılması gerektiği hk(Yargıtay K)
Devamı...

sözleşme kapsamında yapılan işlerden ödenmeyen bakiye iş bedeli sözleşme kapsamında ve %30 içerisinde kalan işler bedeli ve bu kapsam dışında kalan yapılan iş bedeli ve teminat mektuplarının iadesi hk (Yargıtay K)
Devamı...

ihale sözleşme dışı imalâtların oranının %13 oranında olduğu açıklandıktan sonra tümünün bedeli sözleşme fiyatlarıyla hesaplanmış olup bu durum hükmüne uyulan bozma ilâmına aykırıdır. Mahkemece bilirkişilerden alınacak ek rapor ile %3.51 oranındaki imalâtın bedelinin KDV dahil olan yapıldığı yıl piyasa fiyatlarına göre hesaplattırılıp sonucuna göre karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile karar verilmesi doğru olmamış olup kararın bozulması hk (Yargıtay K)
Devamı...

proje dışı yapılan imalâtların davalı idare tarafından onaylanmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş olup Dosya kapsamına özellikle davacının dava dilekçesindeki taleplerine göre davacı talebinin hakedişlerden bakiye alacaklar, kesilen cezalar, teminatlar ile sözleşme dışı işler bedeline ilişkin olduğu, davalı idare tarafından sunulan yazı kapsamına göre de sözleşmenin feshedildiği ancak tasfiye hesabının çıkarılmadığı anlaşılmış Mahkemece öncelikle davacıya taleplerinin açıklattırılarak kuruşlandırılmasının sağlanması, tüm ara hakedişler ile ataşmanlar, onaylı projeler getirilmek suretiyle yeni bir bilirkişi kurulu oluşturularak gerektiğinde mahallinde keşifte yapılarak özellikle sözleşme eki  Şartname hükümleri dikkate alınmak suretiyle kesin hesabının çıkarılarak ödemelerin mahsubu ile sonucuna göre karar verilmesi gerektiği bilirkişi raporlarında bu kapsamda değerlendirme yapılmadığından yeni bir bilirkişi heyeti oluşturularak gerektiğinde mahallinde keşifte yapılmak suretiyle açıklandığı şekilde inceleme yapılıp sonucuna göre karar verilmek üzere eksik incelemeye dayalı kararın temyiz eden davacı yararına bozulması hk yargıtay kararı
Devamı...

Sözleşmede olmayan ancak işin yapıma başlanması sırasında uygulama projesinin esasına dayanan bir konuda revizyona gidilmesi sonucu ilave iş gerektiren imalatların götürü bedelin % 10 üzerinde gerçekleşecek olması sonucu, projenin ilk haliyle devam edilmesinin de imkansız olmasının anlaşılması üzerine sözleşmenin feshedilerek işin sonlandırılması gerektiği
Devamı...

ihale dosyasındaki proje dikkate alınarak teklif oluşturulan ısı yalıtım imalâtı toplam alanı (16.150 m²) ile fiilen yapılan işin alanı (18.359,54 m²) arasındaki fark imalat bedelinin talep edilip edilemeyeceği hk (yargıtay K99)
Devamı...

ihale sözleşme kapsamı dışında imalât sırasında ortaya çıkan yeraltı suyunun drenajına ilişkin ek imalât ile mantolama imalâtına ilaveten yapıldığı anlaşılan imalâtların fazla iş olduğu, bunların bedellerinin sözleşme eki Genel Şartname maddelerinde belirtilen ilkelere göre hesaplattırılması hk
Devamı...

ihale şartnamesinin dışına çıkılarak idarece talep edilen işleri de yerine getirdiği işin *tarihinde bitirildiğini, KDV hariç * TL bakiye alacağını tahsil edemediği ayrıca sözleşme dışı yapılan işler toplamının da KDV hariç *TL olduğunu, sözleşmeden kaynaklanan alacağın * TL olmasına rağmen kesin hesap hakedişinde belirlenen miktarın * TL olduğunu, işin yapıldığı alanda iki bina olduğunu idarece benzer pozların birleştirilerek düşük pozdan hakedişe bağlandığı hk dava kararı
Devamı...

ihalede geçici kabul tutanağı ile eksiksiz olarak işleri teslim ettiklerini, işin yapımı sırasında davalı tarafından talep edilen ilave işleri de yaparak teslim ettiklerini, ancak davalı idarenin iş artışlarının bir kısmının ödemelerini haksız iskontoya tabi tuttuğu 1 kısmını da hiç ödemediğini davalının kesin hesap düzenleyerek imalât bedellerini ödememesi üzerine kesin hesabı düzenleyerek davalıya gönderip bakiye alacaklarının ödenmesini talep ettiklerini, davalının ödeme yapmaması üzerine icra takibine geçtiklerini, ancak takibe itiraz edildiğini belirterek davalının takibe itirazın iptâline karar verilmesi talepli dava kararı
Devamı...

götürü bedelli ihale  sözleşmesinde kararlaştırıldığı halde yapılmayan ya da yapımından vazgeçilen imalât bedellerinin Dairemiz uygulamalarında fiziki oran yöntemi diye adlandırılan yapılmayan ya da yapımından vazgeçilen işlerin işin tamamına göre fiziki oranının tespit ve bu oranın götürü bedele uygulanması suretiyle hesaplanması gerektiği Sözleşmenin maddesine göre yapım işleri genel şartnamesi sözleşme ekleri arasında sayılmış şartnamede  proje değişikliği şartlarının gerçekleştiği hallerde, işin yürütülmesi aşamasında idarenin gerekli görerek yapılmasını istediği ihale dökümanında ve/veya teklif kapsamında fiyatı verilmemiş yeni iş kalemlerinin ve/veya gruplarının ve yaptırılacak ilave işlerin bedellerinin tespit edilecek yeni birim fiyatlar üzerinden ödeneceği hk
Devamı...

sözleşme dışı imalâtlar için hakedişlere ihtirazî kayıt konulmasına gerek olmadığından mahkemece yapılması gereken iş konusunda uzman bilirkişilerden alınacak rapor ile öncelikle sözleşme kapsamında yapımı gereken imalâtların yapılıp yapılmadığının saptanması, bundan sonra sözleşme götürü bedelli olduğundan %10 oranda yapıldığı belirtilen fazla imalâtların denetime açık bir şekilde belirlenip bedellerinin sözleşme fiyatlarıyla hesaplattırılması, bu oranı aşan imalât yapıldığının saptanması halinde ise bedellerinin yine sözleşme tarihinde yürürlükte bulunan BK maddesine göre yapıldığı yıl mahalli rayiçlerine göre ve Dairemizin yerleşmiş uygulamalarına göre KDV’nin piyasa fiyatlarının içinde olduğu dikkate alınarak belirlenip sonucuna göre karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile karar verilmesi doğru olmamış, bozulması gerekmiştir
Devamı...

ihalede sözleşme dışı yapıldığı iddia edilen imalâtların bedelinin vekâletsiz iş görme hükümleri uyarınca yapıldığı zamanlardaki mahalli serbest piyasa rayiçleri dikkate alınarak hesaplanması hk
Devamı...

ihale şartnamesinin ilgili maddeleri uyarınca davacı yüklenici tarafından yapıldığı iddia edilen fazla işin sözleşme kapsamında olup olmadığı sözleşme kapsamında olduğunun kabulü halinde taraflar arasında düzenlenen ara ve kesin hakedişlere girip girmediği, girmiş ise hakedişlere usulüne uygun itiraz olup olmadığı, hakedişlerin kesinleşip kesinleşmediği ile fazla yapılan işlerin sözleşme kapsamında bulunmayıp “ilave iş” olarak nitelendirilmesi halinde Şartname maddelerinin değerlendirilmesi yapılan fazla işin sözleşme bedelinin %10’unu aşması durumunda bedelinin TBK hükümleri uyarınca işin yapıldığı yıl serbest piyasa fiyatlarına göre hesaplanması  için ek rapor alınması
Devamı...

götürü bedeli ihale karşılığı üstlenildiğini, işin yapıldığı, davalının onayladığı, kesin kabulün yapıldığı iş yapılırken projelerde ek değişiklikler yapıldığı ihaleye esas sözleşme konusu toplam inşaat alanının çok üzerinde proje hazırlattırılıp ilave işler yapıldığı, bu işlerdeki projelere bağlı kalınarak kesin kabulün yapıldığı iş artışları ile ilgili süre uzatımı için idareye yaptıkları başvurularda konunun işin süresi bittikten sonra değerlendirileceği gerekçesi ile sürüncemede bırakıldığı” sonuçta 16 takvim günü karşılığı *TL tutarında gecikme cezası kesildiği, oysa yüksek orandaki iş artışı, “ilave iş nedeniyle taraflarına en az aynı oranda bir süre uzatımı verilmesi gerektiği halde verilmediği, bu kapsamda yapılan işin yaklaşık %30’ların üzerinde ilave iş bedelinin fazlaya dair hakları saklı kalmak üzere *TL tutarındaki alacağın yasal faizi ile davalı idareden alınmasının, davalı tarafından gecikme cezası olarak taraflarından tahsili hk
Devamı...

ihale götürü bedel olarak belirlenmişse yüklenici eseri o bedelle meydana getirmekle yükümlüdür Eser öngörülenden fazla emek ve masrafı gerektirmiş olsa bile yüklenici, belirlenen bedelin artırılmasını isteyemez. Sözleşme kapsamı dışında kalan fazla işlerin yapılması halinde ise bedelinin  TBK maddesi ve devamı maddelerinde düzenlenen vekâletsiz iş görme hükümleri uyarınca, imalâtın yapıldığı tarihteki serbest piyasa rayiçlerine göre belirlenmesi ve mahalli piyasa rayiçleriyle hesaplanan bu tutara KDV ve yüklenici kârı dahil olduğundan, ayrıca KDV ve yüklenici kârı ilave edilmeksizin hesaplanması gerekir
Devamı...

sözleşme dışı imalâtların bedellerinin hesaplanmasına ilişkin yöntem ve şartlar belirlenmiş Şartnamede götürü bedelli işlerde sözleşme kapsamında kalması halinde %10 fazla imalâtın sözleşme fiyatlarıyla yaptırılacağı hükmü bulunmaktadır. Bu nedenle sözleşme dışı imalâtlar yönünden inceleme yapılırken sözleşmenin ilgili hükümleri ile şartname hükümlerinin dikkate alınması zorunludur. Yapılacak incelemede %10’u aşan imalâtın tespiti halinde ise bedelinin sözleşme ve işin yapıldığı tarihte yürürlükte bulunan TBK’ maddesi ve devamı maddeleri gereğince iş sahibi yararına olması koşuluyla yapıldığı yıl mahalli piyasa rayiçleriyle belirlenmesi gerekir
Devamı...

yapım işinin ihalesi anahtar teslimi götürü bedel üzerinden sözleşme imzalandığını onaylı vaziyet planında imalât sınırı içinde bulunmayan bir kısım işlerin yapılmasının da idare tarafından istenildiği, yüklenilen işin tamamının miktarının 23.695m² ile sınırlı olduğunu, bu miktarın üstündeki tüm işlerin sözleşme dışı işler olduğunu belirterek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla kesin hesaba dahil edilmeyen ve itiraz konusu imalâtlar ile proje ve sözleşme harici fazladan yaptırılan inşaat imalâtlarının ve %10 kapsamında yaptırılan ancak işin miktarı ve bedeli konusunda ihtilaf çıkan ve itiraz edilen tüm işlerin karşılığında fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla * TL’nin Katma Değer Vergisi eklenmek ve imalâtların yapıldıkları tarihten itibaren işletilecek en yüksek ticari reeskont faizi ile tahsil talepli dava kararı
Devamı...

davalı idarece haksız olarak kesildiği iddia olunan gecikme cezasının ve sözleşme dışı yapılan imalatların bedelinin tahsili
Devamı...

sözleşme kapsamından olmayan ilave 2. katın davacılar tarafından inşa edildiği, anahtar teslimi götürü bedel ihale kapsamında yapılan en fazla toplam sözleşme bedelinin %10 oranında iş artışı yapılabildiği halde, ilave 2. katın yapılmasıyla bu oranın fazlasıyla aşıldığı, dava konusu hastanenin ilave 2. katının davalı belediyenin bilgisi olmadan davacı tarafça yapılmış olması mümkün olmadığından ve taraflar arasında yazılı sözleşme olmamasına rağmen yapılan iş davalı yararına olup, davalı tarafça kabul edilerek kullanılmakta olduğundan, bilirkişilerce hesaplanan *TL’lik yapım maliyetinden davalı belediyece davacılara mal alımı ile ödenmiş olan *TL ile * TL’nin mahsubu neticesinde* TL yapım işi alacağı olduğu bu bedele %18 KDV tutarı olan *TL’nin eklenmesi neticesinde davacıların talep edebileceği alacağın *TL olduğu ve taleple bağlılık ilkesi gereğince dava tarihinden itibaren yasal faiz uygulanması gerektiği gerekçesiyle, davanın kısmen kabulü ile *TL nin dava tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte davalı belediyeden alınarak davacılara verilmesine karar verilmiştir
Devamı...

ihale sözleşme ve tüm ekleri  hakediş raporu incelenerek fazla imalât olup olmadığı, var ise şartnameye uygun olarak fazla imalâtın neden ibaret olduğu, %10 oranda fazla yapılan imalâtların denetime açık bir şekilde belirlenip bedellerinin sözleşmenin ve şartname uyarınca sözleşme fiyatlarıyla %10 oranı aşan imalâtların ise bedellerinin yapıldığı yıl piyasa fiyatlarıyla hesaplattırılması, sözleşme ve eki belgelerde bulunmayıp proje değişikliği şartlarının gerçekleşmesi halinde idare tarafından talep edilen ihale dokumanı ve teklif kapsamında fiyatı verilmemiş yeni iş kalemleri ve iş gruplarının bedellerinin de şartname uyarınca hesaplattırılması ve ayrıca bakiye iş bedeli ve fiyat farkı alacak kalemleri bakımından da sözleşme ve eklerine uygun şekilde değerlendirme yapılarak önceki raporlar arasındaki çelişki de giderilmek suretiyle gerekçeli ve Yargıtay denetimine elverişli rapor alınıp sonucuna uygun bir karar verilmesi gerekirken, sözleşme eki yapım işleri genel şartnamesi hükümleri tartışılmaksızın eksik inceleme ile yetersiz bilirkişi kurulu raporuna dayanılarak yazılı şekilde davanın kısmen kabulüne karar verilmesi doğru olmamış, bozulması uygun bulunmuştur
Devamı...

yüklenicinin sözleşme olmaksızın gerçekleştirdiği iş ve imalatların neler olduğu davalı iş sahibi idare yararına olup olmadığı davalı yararına ise yapıldığı tarihteki mahalli piyasa rayiçleri ile bedeli konusunda mahalli piyasa rayiçleri içerisinde KDV ve yüklenici alacağı bulunacağından bunlar ayrıca eklenmeksizin, gerekçeli ve denetime elverişli ek rapor alınıp, bulunacak miktardan davacının sözleşme dışı işler ile ilgili kabul ettiği *TL ödeme düşülerek sonucuna uygun bir karar verilmesi gerekirken, KDV ve yüklenici kârının eklenmesi süresine hesaplama yapan bilirkişi raporuna itibar edilmesi ve davacının kabul ettiği ödemenin ne şekilde mahsup edildiği açıklanmaksızın yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamış kararın bozulması gerekmiştir(Yargıtay K8)
Devamı...

ihale sözleşmesi dışı olarak yapıldığı ileri sürülen ve ispatlanan iş ve imalâtların iş sahibi, somut olayda olduğu gibi taşeron davalı yüklenici olduğundan yüklenici yararına olması halinde bedelinin yapıldığı yıl mahalli piyasa rayiçleriyle ödenmesinin talep edilmesi mümkündür
Devamı...

ihale konusu eserin bedeli önceden belirlenmemiş veya yaklaşık olarak belirlenmişse bedel yapıldığı yer ve zamanda eserin değerine ve yüklenicinin giderine bakılarak belirlenir” düzenlemesine yer verilmiştir Taraflar arasında yazılı bir sözleşme bulunmamakla birlikte eser sözleşmesiyle ilgili akdi ilişkinin varlığı sabittir Taraflar bedelde mutabık olmadıklarından TBK maddesi gereğince işin yapıldığı yılda mahalli piyasa rayiçlerine göre gerekirse uzman teknik bilirkişi marifetiyle keşifte yapılarak davacının gerçekleştirdiği imalât bedeli hesaplattırılıp kanıtlanan ödemeler düşüldükten sonra, sonucuna uygun bir karar verilmelidir
Devamı...

ihale konusu işin mahallinde teknik bilirkişi marifetiyle keşif ve bilirkişi incelemesi yapılarak yüklenicinin davaya konu işleri yapıp yapmadığı yaptığı iş ve imalâtların yapıldığı tarihlerdeki mahalli piyasa rayiçlerine göre bedelinin ne olduğu (mahalli piyasa rayiçlerine yüklenici kârı ve KDV dahil olduğu gözetilerek) konularında denetime elverişli rapor alınıp bulunacak miktardan davacı tarafça da kabul edilen *TL ödeme düşülerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekir Hükme esas alınan bilirkişi raporunda yapı yaklaşık maliyeti hesabına göre hesaplama yapıldığından bu rapor benimsenerek sonuca varılması doğru olmamıştır
Devamı...

sözleşmenin 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu maddesinde yazılı olduğu üzere “süre hariç aynı sözleşme ve şartname hükümleri” kapsamında akdedilmiş sayılması gerektiği indirim oranı değiştirilmiş olmasının sözleşmeyi kesin hükümsüz kılacağı zira indirim oranındaki bu değişikliğin 2886 sayılı Yasa maddesinde yazılı “süre hariç aynı sözleşme ve şartname hükümleri içinde” hükmüne aykırılık teşkil edeceği kabul edilmiş ve yüklenici alacağı %27 indirim oranı uygulanarak hesaplanmıştır Oysa az yukarıda da belirtildiği gibi Devlet İhale Kanunu maddesinde %30 oranından fazla artışın temel tünel ve benzeri işler ile tabii fatler gibi nedenlerden ileri gelmesi halinde idarenin isteği, müteahhidin kabulü ve ilgili bakanın onayı ile süre hariç aynı sözleşme ve şartname hükümleri içinde müteahhide yaptırılabileceği hükme bağlanmıştır Somut olayda, %30 fazlası keşif artışı 2886 sayılı Yasa maddesinde gösterilen sebeplerden kaynaklanmamıştır Davacının %30 fazlası keşif artışı işleri %35 indirimle yapma teklifi davalı idarenin oluru ile %302’ye tekabül eden işlerin yapılmasına onay verilerek kabul edilmiştir Bu haliyle %30 fazlası artan imalâtın %35 ihale indirimi ile hesaplanması gerekir Sözleşmedeki ihale indirimi ile  taahhütnamede belirtilen %35 ihale indirimi arasındaki farkın davacı alacağına ayrıca ilave edilmesinin yasal dayanağı yoktur Bu nedenle bilirkişi raporunda “sözleşme kapsamında eksik ödenen tenzilat farkı tutarı” olarak hesaplanan TL’ye ilişkin istemin reddine karar verilmesi gerekirken yüklenici alacağı kapsamında hüküm altına alınması doğru olmamıştır
Devamı...

Yapım İşi ihale başlıklı sözleşme ve dava tarihinde yürürlükte bulunan Kanun maddelerinde düzenlenen bir eser sözleşmesi niteliğindedir Davacı yüklenici sözleşme dışı yaptığı işlerin bedelinin tahsilini talep etmektedir Mahkemece yargılama sırasında bir kez bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır, bir kez de ek rapor alınmıştır. Alınan ilk bilirkişi raporunda sözleşme dışı yapılan beton koruma duvarının gerekli olduğu ve bedelinin *TL olduğu proje bedelinin yüklenici tarafından ödendiğine dair dosyada herhangi bir bilgi olmadığı rapor edilmiş bilahare alınan ek bilirkişi raporunda ise genleşme derzleri için kullanılan profil demirlerin kök raporda hesaba katılmadığı bu kalemin de hesaba katılması ile sözleşme dışı yapılan işlerin bedelinin *TL olduğu belirtilmiş ve mahkemece ek bilirkişi raporu hükme esas alınmıştır Yanlar arasındaki sözleşme birim fiyat esasıyla imzalanmış olup sözleşme maddesinde öngörülmeyen durumlar nedeniyle iş artışının zorunlu olması halinde Genel Şartname hükümlerinin uygulanacağı belirtilmiş olup hesaplamaların buna göre yapılması gerektiği halde bilirkişi raporlarında hesaplamanın bu düzenlemelere uygun yapılmadığı esasen, hesaplamanın neye göre yapıldığı husus da açıklanmış değildir Ayrıca, bedeli ödendiği iddia edilen projenin getirtilip incelenerek sözleşme dışı yapılan işler için gerekli olup olmadığı gerekli ise yukarıda açıklanan Genel Şartnamesi maddesi uyarınca bedelinin hesaplanarak sonucuna göre karar verilmesi yerine proje bedelinin yüklenici tarafından ödendiğine dair dosyada herhangi bir bilgi olmadığı gerekçesi ile bu konuda inceleme yapmayan bilirkişi raporunun hükme esas alınması da hatalıdır Bu hali ile hesaplamanın nasıl yapıldığı belirlenemeyen ve proje konusunda eksik bir başka deyişle denetime elverişli olmayan bilirkişi raporuna dayanılarak hüküm kurulması doğru olmamıştır
Devamı...

ihale sözleşme dışı yaptığı işler ile davalıda kalan kereste bedelinin davalıdan tahsilini istemiş yargılama sırasında kanal, kazan dairesi ve baca imalâtına ilişkin istemini ıslah ederek *TL olan bu talebini * TL ye çıkarmıştır Borçlar Kanunu maddeleri uyarınca sözleşme dışı yapılan işlerin iş sahibinin yararına olması halinde yüklenici işin yapıldığı yıl piyasa rayiç fiyatlarına göre bedelini iş sahibinden isteyebilir  Davacı taşeronda sözleşme dışı yaptığı işlerin bedelini davalı yükleniciden tahsilini isteyebilirmi
Devamı...

sözleşme dışı imalâtların bedellerinin şartname maddesi hükümlerine göre hesaplanması zorunludur Bu hükümlere göre sözleşme dışı ilave iş yapılması halinde öncelikle bu işlerin ne miktar iş artışına yol açtığının belirlenmesi ve %10 kapsamında kalan iş artışı bedelinin sözleşme fiyatlarıyla, % 10 u aşan kısım yönünden ise iş sahibinin yararına olan imalatların bedelinin işin yapıldığı tarihteki mahalli serbest piyasa rayiçleriyle hesaplanması gerekir
Devamı...

sözleşme dışı imalâtlar yönünden vekâletsiz iş görme hükümlerine göre iş sahibi yararına olan imalâtların bedelini yapıldığı yıl mahalli piyasa rayiçleri ile talep edebilir Mahkemece alınan bilirkişi kurulu raporunda sözleşme kapsamında olan imalâtlar tartışılmaksızın davacının dayandığı ihale kapsamında olmayıp yapılan inşaat imalâtı başlıklı tutanak esas alınarak bedel tespiti yapılmış ise de bu tutanak davalıyı bağlayıcı nitelikte olmadığından bu tutanakta belirlenen imalâtların sözleşme kapsamında yapılan imalâtlar ile karşılaştırılması yapılmaksızın sözleşme dışında kabul edilmesi yerinde olmamıştır
Devamı...

ihale konusu iş ve tadilatların yasal prosedür uygulanarak yapıldığı sırada sözleşme dışında ve davalının isteği üzerine tadilat işlerinin de Kamu ihale Kanununa uygun ihale süreci ve sözleşme imzalanmaksızın yaptırıldığı usule uygun prosedür sürdürülerek sözleşme yapılmaksızın iş ve imalât yapılması ve bunun iş sahibi yararına olması halinde bedelinin TBK maddelerinde düzenlenen vekaletsiz iş görme hükümleri uyarınca ve yapıldığı yıl piyasa rayiçleri ile istenebileceği kabul edilmektedir Mahalli piyasa rayiçleri içerisinde yüklenici kârı ve KDV olacağından piyasa rayiçlerine göre bedelin tespitinde ayrıca yüklenici kârı ve KDV eklenmeyecektir mahkemece yapılacak iş hükme esas alınan raporu düzenleyen teknik bilirkişiden davacının sözleşme olmaksızın gerçekleştirdiği iş ve imalatların neler olduğu davalı iş sahibi Üniversite yararına olup olmadığı davalı yararına ise yapıldığı tarihteki mahalli piyasa rayiçleri ile bedeli konusunda mahalli piyasa rayiçleri içerisinde KDV ve yüklenici alacağı bulunacağından bunlar ayrıca eklenmeksizin gerekçeli ve denetime elverişli ek rapor alınıp bulunacak miktardan davacının sözleşme dışı işler ile ilgili kabul ettiği *TL ödeme düşülerek sonucuna uygun bir karar verilmesi gerekirken KDV ve yüklenici kârının eklenmesi süresine hesaplama yapan bilirkişi raporuna itibar edilmesi ve davacının kabul ettiği ödemenin ne şekilde mahsup edildiği açıklanmaksızın yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamış kararın bozulması gerekmiştir
Devamı...

Davacının talebinin fiyat farkına ilişkin olmayıp sözleşme kapsamında yer alıp metraj olarak fazla yapılan işlere ilişkin olduğu anlaşıldığından bu değerlendirme hatalı olmuştur. Diğer tarafta *TL’lik sözleşme dışı ilave işlerin bedeli de bilirkişi raporunda yaklaşık maliyet hesabında rayiçlerin esas alındığı belirtilerek yaklaşık maliyet üzerinden yapılan hesaplama ile * TL olarak belirlenmiş ise de Genel Şartname maddesinde gösterilen usuller dairesinde hesaplama yapılmaması hatalı olmuştur mahkemece HMK maddesi gereğince gerçeğin ortaya çıkması için yeniden oluşturulacak ihale ve kesin hesap konusunda uzman bilirkişi kuruluna dosyanın tevdi edilerek önceki raporlar ile varsa çelişkiler giderilecek şekilde davacının * TL olarak sınırladığı yaklaşık maliyette yer alıp miktar olarak fazla yapılan işler kalemi alacağı bakımından dava konusu fazla imalâtların iş artış oranı belirlenip %10 oranda fazla yapılan imalâtların bedellerinin sözleşmenin ve şartnamenin maddesi uyarınca sözleşme fiyatlarıyla, %10 oranı aşan imalâtların ise bedellerinin yapıldığı yıl piyasa fiyatlarıyla hesaplattırılması mahalli piyasa rayiçleri ile yapılan hesabın içinde KDV de bulunduğundan serbest piyasa rayicine göre saptanan tutara ayrıca KDV ilave edilmemesi sözleşme kapsamında yer almayan ilave işler bedeli alacağı kalemine ilişkin olarak ise Yapım İşleri Genel Şartname maddesindeki düzenlemeye göre bedel hesaplattırılması gerekirken sözleşme eki yapım işleri genel şartnamesi hükümleri tartışılmaksızın eksik inceleme ile yetersiz bilirkişi kurulu raporuna dayanılarak yazılı şekilde davanın kısmen kabulüne karar verilmesi doğru olmamış bozulması uygun bulunmuştur
Devamı...

Kamu İhale Kanunu ile Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’na göre yasal prosedür yürütülerek sözleşmelerinin imzalanması gerektiği Dosya kapsamından taraflar arasında bina inşaatı iş ve tadilatların yasal prosedür uygulanarak yapıldığı sırada sözleşme dışında ve davalının isteği üzerine tadilat işlerinin de Kamu ihale Kanununa uygun ihale süreci ve sözleşme imzalanmaksızın yaptırıldığı anlaşılmakta olup yerleşik içtihat ve uygulamalarında, usule uygun prosedür sürdürülerek sözleşme yapılmaksızın iş ve imalât yapılması ve bunun iş sahibi yararına olması halinde bedelinin TBK nu maddelerinde düzenlenen vekaletsiz iş görme hükümleri uyarınca ve yapıldığı yıl piyasa rayiçleri ile istenebileceği kabul edilmektedir Mahalli piyasa rayiçleri içerisinde yüklenici kârı ve KDV olacağından piyasa rayiçlerine göre bedelin tespitinde ayrıca yüklenici kârı ve KDV eklenmeyecektir
Devamı...

Davacı sözleşme kapsamı dışında vaziyet planındaki değişiklikler nedeniyle ilk keşifte bulunmayan yeni imalâtların bedelinin tahsilini talep etmiş, davalı iş sahibi idare ise vaziyet planındaki değişikliklerin mevzuata uygun olarak yapılan değişiklik hk
Devamı...

Davacının talep ettiği sözleşme dışı imalât bedelinden mahkemece %10 iş artışı kapsamında hesaplanan imalât bedelinden ihale tenzilatı yapılarak ödenmeyen kısmının tahsiline hükmedilmiş, davacı tarafca red olunan diğer sözleşme dışı iş talepleri ile ilgili verilen karar temyiz edilmemiştir Bu durumda mahkemece delil sözleşmesi niteliğinde olup HMK hükmü gereğince resen gözetilmesi gereken Yapım Genel Şartname maddesine göre götürü bedelli işlerde %10 oranındaki iş artışının sözleşme fiyatları ile ve ihale dökümanındaki hükümler çerçevesinde yaptırılabileceği öngörülmüş olup, bunun sonucu olarak ihale dökümanlarına göre yüklenicinin yaptığı ihale tenzilatının %10 iş artışındaki bedele de uygulaması gerektiği gibi davacının bu kesinti yapılan 3 nolu hakedişe yaptığı itirazı yapım işleri genel şartname maddesine uygun olmadığından davanın tümden reddine karar verilmesi gerekirken, yanlış değerlendirme sonucu kısmen kabulüne karar verilmesi doğru olmamış, bozulması uygun bulunmuştur
Devamı...

sözleşme süresi dolduktan sonra da fiilen satış ilişkisinin devam ettiği dosya içeriğinden anlaşılmaktadır Uyuşmazlık, sözleşme süresi dolduktan sonra satılan *satış tarihindeki rayiç bedelin mi yoksa süresi biten sözleşmede kararlaştırılan satış bedelinin mi uygulanacağı yönünde toplanmaktadır Sözleşmede süre bittikten sonra aynı şartlarla uzayacağına dair bir hüküm bulunmadığından süreli olan sözleşmenin süre dolduktan sonra uygulanmasının yerinde olmadığının kabulü gerekir
Devamı...

Okul binası dışına 3 cm kalınlığında andezit levha ile duvar kaplama imalatı iptal edilip yerine taraklı mozaik yapıldığı halde andezit duvar imalat bedelinin mukayese cetvelinde minha edilmesi (düşülmesi) gerekirken, fiilen yapılmayan imalatın ikinci kez eklenmesi
Devamı...

inşaat ihale işinde yapılan imalatların bir kısmının şartname ile fen ve sanat kurallarına uygun olmaması sonucu kesinti yapılmaması nedeniyle kamu zararına neden olunduğu hk
Devamı...

Yapılan sondajlar neticesinde kaya dolgusu olduğu anlaşılan zeminde projede olan fore kazık imalatının yapılabilmesi için öncelikle kaya dolgunun hafriyatının yapılmasına, fore kazık üzerine köprü ayak temellerinin yapılabilmesi için çalışma alanına su dolmasını engellemek amacıyla  veya benzeri tip çelik elemanlarla palplanş iksa yapılmasına ve söz konusu iksayı yapabilmek için de kaya dolgusunun çıkarıldığı alanın “stabilize malzeme ile doldurulması” gerektiğine teknik zorunluluklardan ötürü karar verilen iş kapsamında kaya dolgunun hafriyatının yapılması nedeniyle oluşan boşluğun “stabilize malzeme ile doldurulması” imalatının karma sözleşmede yer almaması nedeniyle, bu imalat kalemine ilişkin birim fiyatın Yapım İşleri Genel Şartnamenin“sözleşmede bulunmayan işlerin fiyatının tespiti maddesi uyarınca belirlenmesi gerekirken, işin teklif birim fiyatlı kısmında yer verilen Temel Dolgusu Yapılması imalatı için yüklenicinin teklif ettiği fiyat esas alınması sonucu keşifte yer verilmeyen bir imalat kaleminin yeni birim fiyat yapılmaksızın ödenmesi hk
Devamı...

götürü bedelli işlerde uygulanması gereken yönteme göre, yapılan imalâtın kabul edilebilir fiziki oranını uzenin istirdadına, kira kaybına ilişkin istemin reddine karar vermekten ibarettir. Bu hususlar üzerinde durulmadan ve hukuki değerlendirmede yanılgıya düşülerek eksik işler bedeline hükmedilmesi doğru olmadığı gibi, kabule göre de sözleşme bedelinin tamamının ödenmediği gözetilmeden eksik işler bedeline hükmedilmesi de doğru olmamış, kararın bozulması gerekmiştirman bilirkişiye hesaplattırmak, bu oranı toplam * TL + KDV bedele uygulamak, böylece yüklenicinin hakettiği imalât bedelini hesaplatmak, bundan ihtilâfsız ödeme tutarı * TL’nin mahsubuyla varsa fazla ödeme hk
Devamı...

imalâtın bulunduğu mahalde mümkün olması halinde konusunda uzman bilirkişiler marifetiyle keşif de yapılarak; alınacak raporla işin fiziki gerçekleşme oranı, getirilen seviyeye göre iş sahibince reddedilemeyecek oranda tamamlanmış ve özel imalât olup olmadığı ve gerçekleştirilen imalâtın bedeli belirlenip işin reddedilemeyecek oranda gerçekleşmiş ve özel imalât olması halinde yapılan imalâtın iş sahibine teslimi koşuluyla ödenen iş bedelinden yapılan işin bedelinin mahsubu ile varsa kalan bedel yönünden davanın kısmen kabulüne, bu şekilde bir bedel kalmaması
Devamı...

mahkemece, uyuşmazlık konusunda uzman ve deneyimli olan inşaat, makina ve elektrik mühendislerinden oluşturulacak yeni bir bilirkişi kurulu ile mahallinde keşif yapılarak kesin metrajlar ile işin yüzde kaçlık iş artışı ile tamamlandığı belirlenmeli, varsa olur verilen iş artışı dışında yapılan fazla imalâtlar da kesin hesaba dahil edilmek, fiyat farkları sözleşme hükümlerine göre doğru katsayılarla hesaplanmak, yasal kesintiler ve mahsuplar da dikkate alınmak suretiyle işin kesin hesabı çıkarılmalı ve sonucuna uygun hüküm verilmelidir. Mahkemece, denetime elverişli inceleme ve hesaplama içermeyen, davalının itirazlarını da karşılamayan eksik ve yetersiz raporlara dayanılarak yazılı şekilde hüküm kurulması doğru olmamış, kararın bozulması gerekmiştir
Devamı...

ihale Proje, mahal listesi ve teknik şartnamelerde ya da bunlardan herhangi birisi içinde yer alan bir imalat teklif fiyata dahil kabul edilir Bunlardan birisinde yer alan bir imalatın diğerinde yer almaması gerekçe gösterilerek ilave ödeme yapılması mümkün de­ğildir “Pursantaj” işin ilerleme yüzdesine göre hak ediş düzenlenmesini öngören bir cetvel olup bu cetvelde yer almayan imalatlar için ayrıca bedel talebinde bulunamayacağı hk
Devamı...

ihale Davası eser sözleşmesinin ifası sırasında sözleşme dışı olarak yapıldığı ileri sürülen fazla imalât bedelinin tahsili hk
Devamı...

Kamu İhale Kanunu na göre usulüne uygun ihale sürecinden geçilerek sözleşme yapılmadığı ve akdi ilişki kurulmadığından gerçekleştirilen imalat bedeli eser sözlemesi hükümlerine göre talep edilemez. Ancak sözleşme olmaksızın ya da sözleşme dışı fazla imalatların yüklenici tarafından yapılıp teslim edilmiş olması ve yapılan bu iş ve imalatların iş sahibinin yararına bulunması halinde dava ve karar tarihinden yürürlükte bulunan 818 Sayılı Borçlar Kanunu nun 410 ve devamı maddelerinde düzenlenen vekaletsiz iş görme hükümleri gereğince yapıldığı yıl mahalli piyasa rayiçlerine göre hesaplanacak bedeli iş sahibinden talep edilebilir
Devamı...

Hükme dayanak yapılan asıl ve ek rapor denetime elverişli olmadığı gibi, sözleşme ve eklerine de aykırıdır. Sözleşme bedeli KDV hariç … TL olarak kararlaştırılmıştır. KDV'nin ilavesiyle sözleşme bedeli … TL'dir. Sözleşme kapsamında kalan işlerin, "işin detayına ekli teklif listesine" göre yapılacağı belirtilmiştir. Davada ayrıca sözleşme dışı imalâtın da bulunduğu belirtilerek bunlarla birlikte sözleşme kapsamı dahil toplam iş bedeli alacağından ihtilafsız olan … TL ödemenin mahsubu ile bakiye alacak istenmiştir. Bu durumda mahkemece yapılacak iş, HMK'nın 266 ve devamı maddelerinde öngörülen şekilde oluşturulacak konusunda uzman bilirkişi kurulu vasıtasıyla inceleme yapılmalı, sözleşmekapsamındaki işlerin, sözleşmedeki götürü bedele göre, sözleşme dışı imalâtın ise vekâletsiz iş görme hükümlerine göre hesaplattırılarak böylece toplam alacak bulunmalı, bundan ihtilafsız ödeme tutarı düşülerek kalana göre hüküm kurulmasından ibarettir. Eksik inceleme, yetersiz bilirkişi raporuyla hükme varılması doğru olmamış, kararın bozulması uygun bulunmuştur….
Devamı...

sözleşme eki projelere uygun biçimde ve yine ekli teknik şartname koşullarında asfalt kaplama işinin yapımı kararlaştırılmıştır. Davacı yüklenici, davalı iş sahibidir. Davada sözleşme kapsamında fazla imalât yapıldığı halde, bedeli ödenmediği gibi tüm işin geçici kabulünün yapılmasına rağmen kesin kabulünün yapılmadığı, hakedişlerden kesilen teminatların da iade edilmediği iddiasıyla alacak istemi
Devamı...

vekâletsiz iş görme hükümleri uyarınca yapıldığı yıl mahalli piyasa rayiçleri ile istenebileceği kabul edilmektedir. Hükme esas alınan bilirkişi raporunda davacının tek taraflı olarak olarak düzenlediği toplam çatı maliyeti başlıklı belgeye göre sözleşme dışı iş yapıldığı belirtilmiş ise de söz konusu belge davalı tarafından kabul edilmemektedir. Bu durumda mahkemece, teknik bilirkişi marifetiyle yerinde keşif yapılarak davacının sözleşme kapsamında gerçekleştirdiği imalâtların bedelinin sözleşme fiyatlarıyla, sözleşme dışı iş gerçekleştirmiş ise de bu imalâtların bedelinin ise vekâletsiz iş görme hükümlerine göre yapıldığı yıl mahalli piyasa rayiçlerine göre hesaplattırılıp, bundan hatalı ve kusurlu imalâtlar için belirlenen nefaset kesintisi ile davalı tarafından gerçekleştirilen ödeme düşülerek sonucuna göre karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile davanın kısmen kabulüne karar verilmesi doğru olmamıştır. Açıklanan bu nedenlerle kararın bozulması uygun bulunmuştur.
Devamı...

Davacı yüklenici, taraflar arasında düzenlenen tarihsiz tamir ve boya işleri sözleşmesi ile sözleşme dışı yapılan ilave işler nedeniyle toplam iş bedelinin 138.500,00 TL olduğunu, işlerin tamamlanıp teslim edildiğini, bakiye iş bedelinin ödenmediğini belirterek, fazlaya ilişkin hakları saklı tutularak şimdilik 33.800,00 TL'nin davalıdan tahsilini talep etmiş, davalı iş sahibi site yönetimi adına cevap veren yöneticiler, site yönetiminin tüzel kişiliği bulunmadığını, davacıya herhangi bir borç bulunmadığını, davacının Mahkeme dosyasında feragat ettiği alacak için tekrar talepte bulunamayacağını belirterek davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, alınan bilirkişi raporu doğrultusunda toplam iş bedeli 138.500,00 TL kabul edilmek suretiyle, davalının işletme defterindeki kayıtlarına ve ödemelere göre 13.800,00 TL bakiye iş bedelinin davalıdan tahsiline karar verilmiştir. Kural olarak eser sözleşmelerinde işin teslimini kanıtlama yükü yükleniciye, bedelin ödendiğini kanıtlama yükü ise iş sahibine aittir.Somut olayda, davalının işletme defterindeki kayıtlar esas alınmak suretiyle toplam ödemenin 124.700,00 TL olduğu kabul edilmişse de, davalı tarafından tek taraflı olarak tutulan defter kayıtlarının Hukuk Muhakemeleri Kanun maddeleri kapsamında kesin delil olduğu kabul edilemez. Bu nedenle kesin delil vasfı olmayan işletme defterinde gösterilen ödemelere dayanılarak düzenlenen yetersiz incelemeye dayalı bilirkişi raporuyla hükme varılamaz
Devamı...