Köylere Hizmet Götürme Birliğince Yapılan KDV. Tevkifatı- Gelir Vergisi Tevkifatı ve İlköğretim Okullurı Yapım İşleri Sözleşme Damga Vergisi hk.

            İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, Köylere Hizmet Götürme Birliğiniz tarafından gerek KÖYDES kapsamında gerekse İl Özel İdarelerinden aktarılan ödeneklerle yaptırılan yapım işlerinde katma değer vergisi (KDV) tevkifatı ve yıllara yaygın inşaat ve onarım işlerinde gelir vergisi tevkifatı yapılıp yapılmayacağı ile Birliğinizce yapılan ihale sonucu yaptırılan Köy İlköğretim Okulları yapım, bakım ve onarımlarında düzenlenen hakedişlerden sözleşme damga vergisi ve ihale karar pulu kesintisinin yapılıp yapılmayacağı sorulmaktadır.

             1. KDV Yönünden

            KDV Kanununun 9 uncu maddesi ile vergi alacağının emniyet altına alınması amacıyla vergiye tabi işlemlere taraf olanları vergi alacağının ödenmesinden sorumlu tutma konusunda Bakanlığımıza yetki verilmiştir.

             Bu yetkiye dayanılarak yayımlanan yayımlanan 91 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin (A/2) bölümünde sorumlu tayin edilen ve tevkifat yapacak kuruluşlar sayılmış, (A/3) bölümünde ise tevkifat uygulanacak işlemler belirtilmiştir.

              Köylere Hizmet Götürme Birlikleri, 91 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin (A/2) bölümünde sayılan kuruluşlar arasında yer almadığından, Birliğinizin yapım işi hizmeti alımı nedeniyle hesaplanan KDV tevkifata tabi tutulmayacaktır.

            2. Gelir ve Kurumlar Vergisi Yönünden

            193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun;

            42 nci maddesinde, birden fazla takvim yılına sirayet eden inşaat (dekapaj işleri de inşaat işi sayılır) ve onarma işlerinde kar veya zararın işin bittiği yıl kati olarak tespit edileceği ve tamamının o yılın geliri sayılarak, mezkur yıl beyannamesinde gösterileceği

            44 üncü maddesinde, inşaat ve onarma işlerinde geçici ve kesin kabul usulüne tabi olan hallerde geçici kabulün yapıldığını gösteren tutanağın idarece onaylandığı tarihin; diğer hallerde işin fiilen tamamlandığı veya fiilen bırakıldığı tarihin bitim tarihi olarak kabul edileceği ile bitim tarihinden sonra bu işlerle ilgili olarak yapılan giderlerin ve her ne nam ile olursa olsun elde edilen hasılatın, bu giderlerin yapıldığı veya hasılatın elde edildiği yılın kâr veya zararının tespitinde dikkate alınacağı,

            94/3 üncü maddesinde, kamu idare ve müesseseleri, iktisadi kamu müesseseleri, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakıflar, dernek ve vakıfların iktisadi işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirlerini beyan etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilanço veya zirai işletme hesabı esasına göre tespit eden çiftçilerin 42 nci madde kapsamına giren işler dolayısıyla bu işleri yapanlara  (kurumlar dahil) istihkak bedeli ödemelerini (avans olarak ödenenler dahil) nakden veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben %3 oranında gelir vergisi tevkifatı yapmaya mecbur oldukları

            hüküm altına alınmıştır.

            Diğer taraftan, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 15/1-a maddesinde, Gelir Vergisi Kanununda belirtilen esaslara göre birden fazla takvim yılına yaygın inşaat ve onarım işleri ile uğraşan kurumlara bu işleri ile ilgili olarak yapılan hak ediş ödemeleri üzerinden tevkifat yapılacağı hükme bağlanmış olup, söz konusu tevkifat oranı 2009/14594 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile %3 olarak belirlenmiştir.

            Öte yandan, bir işin Gelir Vergisi Kanununun 42 nci maddesi kapsamına giren inşaat ve onarma işlerinden olması için, yapılan işin inşaat ve onarma işi olması, birden fazla takvim yılına sirayet etmesi ve taahhüde bağlı olarak yapılması gerekmektedir. Dolayısıyla anılan madde kapsamına girmeyen işler dolayısıyla yapılan ödemelerden tevkifat yapılmayacağı tabiidir.

            Bu hüküm ve açıklamalara göre, geçici ve kesin kabul usulüne tabi olan ve birden fazla takvim yılına sirayet eden inşaat ve onarma işinde geçici kabulün yapıldığını gösteren tutanağın idarece onaylandığı tarih işin bitim tarihi olarak kabul edilecek olup, bu tarihe kadar, ödeyeceğiniz istihkak bedelleri üzerinden gelir vergisi tevkifatı yapmanız gerekmektedir. Ancak, işin bitim tarihini belirleyen geçici kabul tutanağının idarece onaylandığı tarihten, işin kesin kabulünü sağlamak için kesin (kati) kabul tarihine kadar yapılan işler karşılığında ödeyeceğiniz istihkak bedelleri, ilgili yılın hasılatı olarak kabul edileceğinden, bu istihkak bedelleri ayrıca tevkifata tabi tutulmayacaktır.

             488 Sayılı Damga Vergisi Kanununun;

            1 nci maddesinde, bu Kanuna ekli (I) sayılı tabloda yazılı kağıtların damga vergisine tabi olduğu, kağıtlar teriminin ise, yazılıp imzalanmak veya imza yerine geçen bir işaret konmak suretiyle düzenlenen ve herhangi bir hususu ispat veya belli etmek için ibraz edilebilecek olan belgeler ile elektronik imza kullanılmak suretiyle manyetik ortamda ve elektronik veri şeklinde oluşturulan belgeleri ifade ettiği,

            3 üncü maddesinde, damga vergisi mükellefinin kağıtları imza edenler olduğu, resmi dairelerle kişiler arasındaki işlemlere ait düzenlenen kağıtların damga vergisini kişilerin ödeyeceği,

            8 nci maddesinde, bu Kanunda yazılı resmi daireden maksadın, genel ve özel bütçeli idarelerle, il özel idareleri, belediyeler ve köyler olduğu

            hüküm altına alınmıştır.

            Anılan Kanuna ekli (I) sayılı tablonun “I.Akitlerle ilgili kağıtlar” başlıklı bölümünün A/l fıkrasında, belli parayı ihtiva eden mukavelenamelerin binde 8,25 nispetinde; “II.Kararlar ve mazbatalar” başlıklı bölümünün 2 nci fıkrasında ise, ihale kanunlarına tabi olan veya olmayan resmi daire ve kamu tüzel kişiliğini haiz kurumların her türlü ihale kararlarının binde 4,95 nispetinde tabi tutulacağı hükme bağlanmıştır.

            Diğer taraftan, 222 sayılı İlköğretim ve Eğitim Kanununun 83 üncü maddesinde, ilköğretimin bütün gelirlerinin ve 78 inci maddede belirtilen giderlerinin (personel masrafları hariç) her türlü resim ve vergiden muaf olacağı ifade edilmektedir.

            Mezkur Kanunun 78 inci maddesinde sayılan giderler ise ilköğretim kurumlarınca yapılacak masrafları kapsamakta olup maddenin;

            (a) fıkrasında, köy, kasaba, şehir ilköğretim kurumlarının ve öğretmen lojmanlarının yapımı, tadili, esaslı onarımı, her türlü ilk tesis ve okul eşyası, ders aletleri ile arsa ve arazi istimlakleri,

           (b) fıkrasında, küçük onarımlar, okulların genel giderleri, yoksul öğrencilere parasız olarak verilecek okul kitapları ve ders levazımı bedeli, öğrencilerin yiyecek, giyecek noksanlarının telafisi, esaslı hastalıkların tedavisi, pansiyonlu ilkokulların ve tamamlayıcı kursların ve sınıfların masrafları gibi her türlü giderler, ilköğretimin giderleri olarak sayılmıştır.

            222 sayılı Kanunun 83 üncü maddesinde yer alan söz konusu hükmün uygulanmasına ilişkin açıklamaların yapıldığı Maliye Bakanlığının 22/10/1998 tarihli ve 37904 sayılı genel yazısında, ilköğretim kurumlarının ve öğretmenevlerinin yapımı, tadili, onarımı ile okul eşyası, ders aletleri tedariki ve arsa veya arazi iktisabı için yapılacak harcamalara ait olmak ve bir tarafı ilköğretim idaresi teşkil etmek kaydıyla, düzenlenen sözleşmelerin ve ihale kararlarının damga vergisine tabi tutulmayacağı ifade edilmiştir.

             Diğer taraftan, 5355 sayılı Mahalli İdare Birlikleri Kanununun “Köylere hizmet götürme birlikleri” başlıklı 18 inci maddesinin birinci fıkrasında, ilçelerde, tarım ürünlerinin pazarlanması hariç olmak üzere, yol, su, kanalizasyon ve benzeri altyapı tesisleri ile köylere ait diğer hizmetlerin yürütülmesine yardımcı olmak, bizzat yapmak, yaptırmak ve kırsal kalkınmayı sağlamak üzere, tüm köylerin iştiraki ile o ilçenin adını taşıyan, köylere hizmet götürme birliği kurulabileceği, Bakanlar Kurulunun, bu konuda genel izin vermeye yetkili olduğu; üçüncü fıkrasında, Bakanlıklar ve diğer merkezi idare kuruluşları ile il özel idarelerinin; köye yönelik hizmetlere ilişkin yapım, bakım ve onarım işleri, bölünmüş yol, elektrifikasyon, köy yolu, içme suyu, sulama suyu ve kanalizasyon yatırımlarını, kendi bütçelerinde bu hizmetler için ayrılan ödenekleri köylere hizmet götürme birliklerine aktarmak suretiyle gerçekleştirebilecekleri, aktarma işleminin merkezi idare kuruluşlarında ilgili bakanın, il özel idarelerinde valinin onayıyla yapılacağı ve bu ödeneklerin tahsis amacı dışında kullanılmayacağı, bu takdirde işin, birliğin tabi olduğu usul ve esaslara göre sonuçlandırılacağı, köylere hizmet götürme birliklerinin de bütçe imkânları ölçüsünde bu yatırımlara kendi bütçelerinden ödenek aktarabilecekleri, bakanlıklar ve diğer merkezi idare kuruluşları ile il özel idareleri tarafından aktarılacak ödeneklerle gerçekleştirilecek yatırımların, birliğin hizmet ve görev alanı sınırlamasına tabi olmaksızın yapılabileceği hükümleri yer almaktadır.

            Buna göre, Kaymakamlığınız Köylere Hizmet Götürme Birliği tarafından yapılacak ilköğretim okulları yapım, bakım ve onarım inşaatları nedeniyle alınan ihale kararı ve sözleşmeye, İlköğretim İdaresine ait ödeneğin 222 sayılı Kanunun 78 inci maddesinde öngörülen giderlere harcanmak üzere Birliğinize aktarılması ve söz konusu işin bu ödeneğin kullanılması suretiyle İlköğretim İdaresi adına yapılması kaydıyla, 222 sayılı Kanun kapsamında damga vergisi istisnası uygulanması mümkün bulunmaktadır.

            Bilgi edinilmesini rica ederim.

(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.

(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge geçersizdir.

(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.