|
Karayolları 4. Bölge Müdürlüğü tarafından yapılan 2019/548489 ihale kayıt numaralı “(Eskişehir-Sarıcakaya) Ayr. Sakarıılıca-Mihalgazi İl Yolu Km: 0+000-24+500 Arası Yol Yapımı Toprak Tesviye, Sanat Yapıları, Köprüler ve Üstyapı Yapılması İşi” ihalesine ilişkin olarak Kayaoğlu İnş. San. ve Tic. A.Ş. – Danış Yapı Madencilik San. ve Tic. A.Ş. itirazen şikâyet başvurusunda bulunmuş ve Kurulca alınan 10.06.2020 tarihli ve 2020/UY.II-1054 sayılı karar ile “4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikayet başvurusunun reddine” karar verilmiştir.
Kurul tarafından bahse konu Kurul kararına ilişkin daha önce alınan 05.08.2021 tarihli ve 2021/MK-337 sayılı kararda “Davacı Kayaoğlu İnş. San. ve Tic. A.Ş. – Danış Yapı Madencilik San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı tarafından Kamu İhale Kurulunun 10.06.2020 tarihli ve 2020/UY.II-1054 sayılı kararının iptali talebiyle açılan davada Ankara 11. İdare Mahkemesinin 04.11.2020 tarih ve E:2020/1269, K:2020/1839 sayılı kararı ile “dava konusu işlemin iptaline” karar verilmiştir. Kamu İhale Kurulunun 08.12.2020 tarihli ve 2020/MK-301 sayılı kararı ile 10.06.2020 tarihli ve 2020/UY.II-1054 sayılı kararının (a) ve (b) bölümlerinde yer alan iddialar ile ilgili kısımlarının iptaline, 4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine karar verilmiştir. Yapılan temyiz incelemesi sonucunda Danıştay Onüçüncü Dairesinin 18.03.2021 tarih ve E:2020/3847, K:2021/1002 sayılı kararı ile Ankara 11. İdare Mahkemesinin 04.11.2020 tarih ve E:2020/1269, K:2020/1839 sayılı kararının, davacının “S4 ve S6 pozu alt analizlerinde kullanılan “C 30/37 Beton Harcı Hazır Beton Harçları (TS EN 206-1)” pozu için Bursa ilinde bulunan Teknik Beton A.Ş. firmasından alınan fiyat teklifinin mevzuata uygun olduğu” iddiası yönünden dava konusu Kurul kararının iptaline ilişkin kısmında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığı gerekçesi ile davacının iddiasının (a) bölümü ile ilgili kısmı yönünden onanmasına karar verilmiştir.
Danıştay Onüçüncü Dairesinin anılan kararında “…davacı şirketler tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında “Ekskavatör ve dragline tipi makineler 210 HP (21/2yd3)” pozu için kendi malı olan Hitachi model EX550-5BE tipi 361 BG motor gücündeki makineler ile açıklama yapıldığı, “Paletli Delgi Makinesi (112kW-152HP-2500 rpm) (ankraj, zemin çivisi, bulon, barbakan deliği delinmesi için)” pozu için ise kendi malı olan Tamrock Ranger model 700 tipi 145kW motor gücündeki makineler ile açıklama yapıldığı, fakat idarece istenilen makineler ile davacı şirketler tarafından sunulan makinelerin aynı makineler olmadığı, motor güçlerinin farklı olduğu anlaşılmaktadır. Her ne kadar, temyize konu İdare Mahkemesi kararında, “ekskavatör girdisi için 210 HP gücünden daha fazla güce sahip bir ekskavatör ile de açıklama yapılabileceği, aynı durumun paletli delgi makinesi içinde geçerli olduğu” gerekçesine yer verilmiş ise de, idare tarafından aşırı düşük teklif sorgulamasında isteklilere gönderilen ve idarenin ihtiyaçları doğrultusunda belirlenmiş teknik özelliklerin ve isteklilere verilen analiz formatlarında yer alan miktarların isteklilerce değiştirilemeyeceği, aksi bir yaklaşımın aşırı düşük teklif sorgulamasının yapılma amacına ve ihalelere hâkim olan ilkelere aykırı olacağı anlaşıldığından, analiz formatlarında farklılaştırmaya gidilerek yapılan aşırı düşük teklif açıklamalarıının kabul edilemeyeceği açıktır. Bu itibarla, dava konusu Kurul kararının bu kısmının iptali yolundaki temyize konu İdare Mahkemesi kararında hukukî isabet bulunmamaktadır…” gerekçesi ile davacının iddiasının (b) bölümü yönünden bozulmasına kesin olarak karar verilmiştir.
Anılan kararın icaplarına göre Kamu İhale Kurulunca işlem tesis edilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
1- Kamu İhale Kurulunun 08.12.2020 tarihli ve 2020/MK-301 sayılı kararının başvuru sahibinin iddiasının (b) bölümü ile ilgili değerlendirmeleri içeren kısmının iptaline,
2- Anılan Danıştay kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda Kamu İhale Kurulunun 10.06.2020 tarihli ve 2020/UY.II-1054 sayılı kararında yer alan başvuru sahibinin iddiasının (b) bölümünün hukuki geçerliliğini koruduğuna, 4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,” şeklinde karar verilmiştir
Bu kez Davacı Ege Asfalt Mad. İnş. Nak. San. Tic.A.Ş tarafından anılan Kurul kararının hukuki geçerliliğini koruyan (b) bölümünün, eşit muamele ilkesi açısında da incelenmesi gerektiği talebi ile ilgili bölümün iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle açılan davada Ankara 11. İdare Mahkemesinin 21.09.2020 tarihli ve E:2020/1759, K:2020/1505 sayılı kararı ile “davanın ehliyet yönünden reddine” karar vermesi üzerine Danıştay Onüçüncü Dairesinin 18.11.2021 tarihli ve E:2020/3607, K:2021/3902 sayılı kararı ile Ankara 11. İdare Mahkemesinin kararının bozulması, yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesi üzerine alınan 06.01.2022 tarih E:2021/2625, K:2022/39 sayılı kararında “Karayolları Genel Müdürlüğü, 4. Bölge Müdürlüğü’nce 04.12.2019 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “(Eskişehir-Sarıcakaya) Ayr. Sakarıılıca-Mihalgazi İl Yolu Km: 0+000-24+500 Arası Yol Yapımı Toprak Tesviye, Sanat Yapıları, Köprüler ve Üstyapı Yapılması İşi” ihalesinin davacı şirket ve davacı şirketin ortağı olduğu Söğüt İnş. Taah. Petrol Mad. Gıda Nak. İç ve Dış Tic. A.Ş. iş ortaklığının uhdesinde kaldığı, söz konusu ihaleye katılan ve teklifi değerlendirme dışı bırakılan Kayaoğlu İnş. San. ve Tic. A.Ş.-Danış Yapı Madencilik San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığının teklifinin, aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesinden sonra idarece yapılan değerlendirme sonucunda teklifin değerlendirme dışı bırakılmasına karar verilmesi üzerine, yapılan itirazen şikayet başvurusunun, aşırı düşük teklif açıklamasının ve nihayetinde teklifin değerlendirme dışı bırakılmasına yönelik ihale işlemlerinin incelenerek sonucu itibariyle itirazen şikayet başvurusunun 2020/UY.II-1054 sayılı Kurul kararı ile reddine karar verildiği, davacı şirket tarafından, 4734 sayılı Kanunun amir hükümleri gereğince eşit muamele ilkesi yönünden aşırı düşük teklif açıklaması sunan tüm isteklilerin aynı nitelikteki belgelerinin incelenerek karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile karar alındığı ve diğer aşırı düşük teklif sahibi isteklilerin aşırı düşük açıklaması kapsamında sunduğu makinalara yönelik belgelerin incelenmediği, adı geçen iş ortaklığınca yapılan itirazen şikayet başvurusunun reddine ilişkin Kurul kararının eşit muamele ilkesi çerçevesinde diğer aşırı düşük teklif açıklaması yapan Seda İnşaat, Nesce ve Kayahan gibi tüm isteklilerin makinalarının da incelenerek karar verilmesi gerekirken bu istekliler yönünden inceleme yapılmamasının hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek itirazen şikayet başvurusunun reddine ilişkin 2020/UY.II-1054 sayılı Kurul kararının iptali istemiyle bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Dava konusu uyuşmazlıkta; Karayolları Genel Müdürlüğü, 4. Bölge Müdürlüğü’nce 04.12.2019 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekletirilen “(Eskişehir-Sarıcakaya) Ayr. Sakarıılıca-Mihalgazi İl Yolu Km: 0+000-24+500 Arası Yol Yapımı Toprak Tesviye, Sanat Yapıları, Köprüler ve Üstyapı Yapılması İşi” ihalesinin davacı şirket ve davacı şirketin ortağı olduğu Söğüt İnş. Taah. Petrol Mad. Gıda Nak. İç ve Dış Tic. A.Ş. iş ortaklığının uhdesinde kaldığı, ardından ihaleye istekli olarak katılan ve teklifi değerlendirme dışı bırakılan Kayaoğlu İnş. San. Ve Tic. A.Ş.-Danış Yapı Madencilik San. Ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığının itirazen şikayet başvurusunda bulunduğu, itirazen şikayet dilekçesinde özetle; aşırı düşük teklif açıklamalarının (araçlara ilişkin 2.iddiası) idare tarafından; “b) S6, T1 ve U1 poz numaralı iş kalemlerinde “ekskavatör ve dragline tipi makinalar 210 HP (21/2yd3)” pozu için istekli tarafından kendi malı olan Hitachi model EX550-5BE tipi 361 BG motor gücündeki makineler amortisman hesabı yapılarak aşırı düşük teklif açıklaması yapılmıştır. Ancak “Ekskavatör ve dragline tipi makinalar 210 HP(21/2yd3)”pozundaki ekskavatör ile isteklinin sunmuş olduğu ekskavatörün aynı makine olmadığı, motor güçlerinin farklı olduğu ve istenilen teknik özelliklere uygun açıklama yapılmadığı tespit edilmiştir. T1 poz numaralı iş kaleminin “Paletli delgi makinası (112kW-152HP-2500 rpm) (ankraj, zemin çivisi, bidon, barbakan, deliği delinmesi için)” pozu için istekli tarafından kendi malı olan Tamrock Ranger model 700 tipi 145 KW motor gücündeki maineler ile amortisman hesabı yapılarak aşırı düşük teklif açıklaması yapılmıştır. Ancak “Paletli delgi makinası (112kW-152HP-2500 rpm) ankraj, zemin çivisi, bulon, barbakan, deliği delinmesi için)” pozundaki paletli delgi makinesi ile isteklinin sunmuş olduğu ve istenilen teknik özelliklere uygun açıklama yapılmadığı tespit edilmiştir.” şeklinde cevap verilerek uygun görülmediği, bahse konu iş kalemlerinde analiz girdisinde yer alan iş makineleri yerine envanterlerinde bulunan daha yüksek teknoloji, güç ve performans değerlerine sahip iş makineleri ile açıklama yapılması gerekçe gösterilerek açıklamaların reddedilmesinin, birim fiyat analizleri ile maliyet hesabının ve mühendislik biliminin temel kabullerine aykırı olduğu, sadece analiz girdisinde yer alan makineler ile bire bir aynı güç değerindeki makinelerin kullanılmasının şart koşulmasının rekabet ortamını yok edeceği, gösterilen gerekçenin Kanun’un “Temel İlkeler” başlıklı 5’inci maddesinde yer alan hükme aykırı olduğu”ndan bahisle itirazen şikayet başvurusunda bulunulduğu, Kurumun dava konusu edilen 10.06.2020 tarih ve 2020/UY.II-1054 sayılı kararıyla, itirazen şikayete konu ikinci iddia yönünden; “…Bu çerçevede, farklı güç ve teknik özelliklere sahip bir iş makinesinin harcayacağı yakıt miktarı ve makinenin 1 saatlik çalışma maliyeti hesabında kullanılan katsayıların (yedek parça, tamir-bakım, sermaye faizi-sigorta vb.) değişeceği düşünüldüğünde anılan girdiler için yapılan açıklamaların idarece istekliye tebliğ edilen analiz formatında belirtilen makinenin teknik özelliklerine uygun olarak açıklanmadığı sonucuna varmakla başvuru sahibinin (b) bölümünde yer verilen iddiası yerinde bulunmadığına karar verilerek, iş ortaklığının itirazen şikayet başvurusunun reddine karar verilmiş olup, davacı şirket tarafından, bahse konu Kurul kararında, davaya konu ihale kapsamında aşırı düşük teklif değerlendirmesinde, teklifleri değerlendirme dışı bırakılan diğer istekliler hakkında da inceleme yapılarak aşırı düşük teklif açıklamalarının Kurul kararı ile de uygun bulunmamasına karar verilmesi gerektiğinden, diğer bir ifade ile ihaleye katılan tüm isteklilerin makinelerinin de incelenerek karar verilmesi gerektiğinden bahisle Kurul kararının hukuka aykırı olduğu ileri sürülmektedir.
Uyuşmazlık, davalı idare tarafından, ihaleye geçerli teklif veren isteklilerin fiyat tekliflerinin eşit muamele ilkesi kapsamında incelenip incelenmeyeceği hususundan kaynaklanmaktadır.
Aktarılan düzenlemelere göre, davalı idarenin itirazen şikâyet başvurularını başvuru sahibinin iddiaları ile idarenin şikâyet üzerine aldığı kararda belirlenen hususların yanında ayrıca eşit muamele ilkesinin ihlal edilip edilmediği açısından da incelemesi gerekmektedir. Bu incelemede, itiraz edilen işlemin diğer aday veya isteklilere ilişkin olarak da Kanun ve ilgili mevzuat hükümlerine uygun şekilde gerçekleştirilip gerçekleştirilmediğinin değerlendirilmesi gerekmektedir.
Bakılan davada, davalı idarece eşit muamele ilkesi yönünden dava konusu Kurul kararında herhangi bir değerlendirme yer almadığı, başvuru sahibinin iddiaları kapsamında itiraz edilen hususlara ilişkin olarak diğer aday ve isteklilerin tekliflerinin de değerlendirilmesi gerektiğinin açık olduğu, her ne kadar davalı idarece, böyle bir başlık açılmaması halinde eşit muamele ilkesi yönünden değerlendirilecek bir husus bulunmadığı, ortada hukuka aykırılık veya ihlal olmadan kurul kararında bu hususa açıkça yer verilmesinin beklenemeyeceği, idari işlemlerin hukuka uygunluk karinesinden yararlandığı iddia edilmiş ise de; yukarıda yer verilen düzenlemelerde açıkça eşit muamele ilkesi yönünden değerlendirmelerde bulunacağının düzenlendiği, ihlal veya hukuka aykırılık olmasa da bunun ayrı bir başlık altında açıkça belirtilerek değerlendirmenin bu şekilde yapılabileceği, hukuka uygunluk karinesinin bu uyuşmazlıkta kullanılmasına imkan bulunmadığı anlaşıldığından, davalı idarenin tüm bu iddialarına itibar edilmemiştir.
Bu durumda, dava dosyasındaki bilgi ve belgelerle yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde, davalı idareye yapılan itirazen şikayet başvurularında başvuru sahiplerinin iddiaları kapsamında eşit muamele ilkesi yönünden diğer aday ve isteklilerin tekliflerinin de değerlendirilmesi gerekirken, bu husus değerlendirilmeden tesis edilen Kamu İhale Kurulu’nun 2020/UY.II-1054 sayılı kararında eksik inceleme nedeniyle hukuka uyarlık bulunmamaktadır.” gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Sonuç olarak, anılan Mahkeme kararından; Kamu İhale Kurulunun 10.06.2020 tarihli ve 2020/UY.II-1054 sayılı kararının A) bölümünün (b) bendinde yer alan iddialara ilişkin yapılan inceleme ve değerlendirmelerin hukuki olarak geçerliliğini korumakla birlikte eşit muamele ilkesi açısından da incelenmesini teminen dava konusu işlemin iptal edildiği anlaşılmıştır.
Anayasa’nın 138’inci maddesinin dördüncü fıkrasında, yasama ve yürütme organları ile idarenin mahkeme kararlarına uymak zorunda olduğu, bu organlar ve idarenin mahkeme kararlarını hiçbir suretle değiştiremeyeceği ve bunların yerine getirilmesini geciktiremeyeceği hükme bağlanmıştır.
Ayrıca, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 28’inci maddesinin birinci fıkrasında, mahkemelerin esasa ve yürütmenin durdurulmasına ilişkin kararlarının icaplarına göre idarenin gecikmeksizin işlem tesis etmeye veya eylemde bulunmaya mecbur olduğu, bu sürenin hiçbir şekilde kararın idareye tebliğinden başlayarak otuz günü geçemeyeceği hüküm altına alınmıştır.
Anılan kararın icaplarına göre Kamu İhale Kurulunca işlem tesis edilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, 10.06.2020 tarihli ve 2020/UY.II-1054 sayılı kararın A) bölümünün (b) bendinde yer alan iddiaların esasının eşit muamele ilkesi çerçevesinde aşırı düşük teklif açıklaması yapan istekliler yönünden yeniden incelenmesine,
Oybirliği ile karar verildi.
|