ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarının ihale komisyonu tarafından uygun görüldüğü, ancak anılan isteklinin bütün temizlik ekipman ve malzemeleri için 0,01 TL teklif ettiği, bu durumda her bir malzeme girdisi için teklif ettiği tutarın Kamu İhale Genel Tebliği maddesi gereği yapılması gereken yuvarlama sonucunda 0,00 TL olarak oluşacağı ayrıca isteklinin açıklamalarının Kamu İhale Genel Tebliğ maddesinede aykırı olduğu bu nedenle anılan isteklinin teklifinin kabul edilmesinde kamu ihale mevzuatına aykırılık olduğu iddialarına ait  kamu ihale kararı

Bengi Temizlik Servis ve Eğitim Hiz. Ltd. Şti.,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Turkish Petroleum International Company Limited,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2019/557395 İhale Kayıt Numaralı “Merkez Bina Temizlik Hizmet Alımı” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Turkish Petroleum International Company Limited tarafından 04.12.2019 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Merkez Bina Temizlik Hizmet Alımı” ihalesine ilişkin olarak Bengi Temizlik Servis ve Eğitim Hiz. Ltd. Şti.nin 20.12.2019 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 23.12.2019 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 03.01.2020 tarih ve 394 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 03.01.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2020/24 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme sonucunda esas inceleme raporu düzenlenmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarının ihale komisyonu tarafından uygun görüldüğü, ancak anılan isteklinin bütün temizlik ekipman ve malzemeleri için 0,01 TL teklif ettiği, bu durumda her bir malzeme girdisi için teklif ettiği tutarın Kamu İhale Genel Tebliği 16.5.2’nci maddesi gereği yapılması gereken yuvarlama sonucunda 0,00 TL olarak oluşacağı, ayrıca isteklinin açıklamalarının Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2’nci maddesine de aykırı olduğu, bu nedenle anılan isteklinin teklifinin kabul edilmesinde kamu ihale mevzuatına aykırılık olduğu iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

4734 sayılı Kanun’un aşırı düşük teklifler başlıklı 38’inci maddesine göre ihale komisyonunun verilen teklifleri anılan Kanun’un 37’nci maddesine göre değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit edeceği, bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak isteyeceği, sunulan açıklamaların verilen hizmetin ekonomik olması, teklif sahibinin hizmetin temini işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar ve teklif edilen hizmet işinin özgünlüğü çerçevesinden değerlendirileceği; Kamu İhale Kurumunun bu maddenin uygulanmasında; aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değer veya sorgulama ölçütleri ya da ortalamalar belirlemeye yetkili olduğu hüküm altına alınmıştır. Aynı yönde düzenlemeler Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinde de bulunmaktadır.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük teklif açıklamasını düzenleyen 79.1 ve devamındaki maddelerde, Kanun’un Kamu İhale Kurumuna verdiği yetki çerçevesinde aşırı düşük tekliflerin tespit edilmesi ve bu teklif bedellerinin açıklanmasına ilişkin somut düzenlemeler yapılmıştır. Anılan düzenlemeler gereğince isteklilerin üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri, merkezi kamu kurum ve kuruluşları tarafından ülke çapında sunulan mal ve hizmetlere ilişkin fiyatlar, kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilen fiyatlar, ticaret borsası fiyatları, toptancı hal fiyatları, özel veya münhasır hak sahibi kuruluşların uyguladığı fiyatlar, isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin fiyatlar ve isteklinin ortağı olduğu tüzel kişiye ait işletmeden mal çekmesi veya satın almasıyla oluşan emsal bedel kullanılarak tekliflerini açıklayabilecekleri kurala bağlanmıştır.

Aktarılan mevzuattan hareketle, 4734 sayılı Kanun kapsamında yürütülen ihalelerde, aşırı düşük olarak tespit edilen teklifin, kural olarak reddedileceği, ancak bu işlemden önce yapılacak sorgulama sonucunda, isteklinin, ihale konusu hizmet alımına ilişkin, ekonomik bir yönteme sahip olması, seçilen teknik çözüm sayesinde avantajlı koşullarının bulunması ve teklif edilen hizmet alımının özgünlüğü gibi üç ana konunun tamamı ya da herhangi bir çerçevesinde açıklama sunacağı, bu konudaki ispat külfetinin isteklide olduğu, açıklamaya ilişkin olarak Kamu İhale Genel Tebliğindeki usullerin esas alınacağı, açıklama yapılırken ilgilinin maliyet bileşenlerine ilişkin bilgi ve belgelere dayanan bir yöntem kullanılacağı, konuyla ilgili düzenlemeler çerçevesinde yapılmayan açıklamaların geçerli kabul edilmesine hukuki olanak bulunmadığı anlaşılmaktadır.

İncelenen ihale, bina temizlik hizmet alımı işi olup, 4/12/2019 tarihinde yapılan ihaleye on istekli katılmış, Kamu İhale Genel Tebliği gereği tespit edilen aşırı düşük teklif sınır değerinin altında teklif bedeli sunan yedi istekliden aşırı düşük teklif açıklaması talep edilmiş, isteklilerden üçü açıklama sunmamış, diğer istekliler açıklamalarını idareye sunmuş ve ihale komisyonu tarafından yapılan değerlendirmede sunulan açıklamaların kamu ihale mevzuatında yer alan kurallara uygun olduğu değerlendirilmiştir. Başvuru sahibi ise ihale üzerinde bırakılan Türktem Bilişim Yemekçilik İnşaat Gıda Sanayi ve Tic. Ltd. Şti. adlı isteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarının ihale komisyonu tarafından uygun görüldüğü, ancak anılan isteklinin bütün temizlik ekipman ve malzemeleri için 0,01 TL teklif ettiği, bu durumda her bir malzeme girdisi için teklif ettiği tutarın Kamu İhale Genel Tebliği 16.5.2’nci maddesi gereği yapılması gereken yuvarlama sonucunda 0,00 TL olarak oluşacağı, ayrıca isteklinin açıklamalarının Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2’nci maddesine de aykırı olduğu, bu nedenle anılan isteklinin teklifinin kabul edilmesinde kamu ihale mevzuatına aykırılık olduğu iddiası ve gerekçeleriyle itirazen şikayet başvurusunda bulunmuştur.

Başvuru sahibinin yukarıda özetlenen iddiası ve gerekçeleri çerçevesinde Türktem Bilişim Yemekçilik İnşaat Gıda Sanayi ve Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamaları incelendiğinde; anılan isteklinin, idare tarafından sorgulamada önemli teklif bileşeni olarak belirlenmiş olan, birim fiyat teklif cetvelinde set olarak adlandırılan ve 1 birim olarak düzenlenen malzeme giderleri için 0,01 TL birim fiyat teklif ettiği, bu girdiye ilişkin açıklamalarında toplam 20 satırdan oluşan girdiler için 0,00000017 TL üzerinden üçüncü kişiden fiyat teklifi aldığı, aritmetik yuvarlamalar sonucunda da anılan fiyat teklifinin 0,01 TL olarak bulunduğu görülmüştür.

Başvuru sahibinin itirazen şikayet dilekçesinde atıf yaptığı Kamu İhale Genel Tebliği düzenlemesi, 16.5 madde numarası ve “aritmetik hata ve yuvarlama” başlığını taşımaktadır. Anılan düzenlemenin 16.5.1’inci maddesinde, birim fiyat teklif cetvelindeki çarpım ve toplamlarda hata olması durumunda aritmetik hata olduğu kabul edilecek ve teklifin doğrudan değerlendirme dışı bırakılacağı; 16.5.2’nci maddesinde ise, birim fiyat üzerinden teklif alınan tüm ihalelerde isteklilerin, hizmet alımı ihalelerinde işçi sayısı üzerinden teklif alınan işçilik kalemleri hariç, birim fiyatları ve birim fiyatla miktarın çarpılması sonucu bulunan tutarları, virgülden sonra iki ondalık basamaklı sayıdan fazla olacak şekilde verebilecekleri, ancak, toplam teklif tutarının virgülden sonra en yakın iki ondalık basamaklı sayıya yuvarlanarak yazılacağı düzenlenmiştir. Atıf yapılan düzenlemelerden anlaşılacağı üzere Tebliğ kuralı, 4734 sayılı Kanun’un 37’nci maddesinde yer aldığı haliyle aritmetik hata ve buna bağlı yuvarlama işlemlerinin usulü hakkında açıklama yapmaktadır. Bu açıklamada da işçilik dışı girdilerin teklif bedelinin virgülden sonra ikiden fazla haneye yuvarlanarak yazılabileceği belirtilmektedir.

Yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde, idarenin başvuru sahibine verdiği yanıtta da belirttiği üzere, Kamu İhale Genel Tebliği 16.5.1’inci maddesi, ihaleye teklif veren isteklilerin birim fiyat teklif cetveli hazırlarken uyması gereken kuralları düzenlediğinden, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan üçüncü kişilerin fiyat tekliflerinin ilgili maddede yer alan düzenlemeye uygun olma zorunluluğu yoktur. Kaldı ki, açıklamadaki teklif kalemleri de işçilik dışı giderlerden oluştuğundan bunların virgülden sonra ikiden fazla haneye yuvarlanarak açıklama yapılmasında da kamu ihale mevzuatına aykırılık bulunmamaktadır.

Başvuru sahibinin aritmetik hata ve yuvarlamaya ilişkin iddia gerekçesinin yanı sıra açıklamaların 79.2.2’nci maddeye aykırı olduğu da iddia edilmiştir.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2’nci maddesinde yer alan düzenlemeler çerçevesinde, Türktem Bilişim Yemekçilik İnşaat Gıda Sanayi ve Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamaları incelendiğinde, anılan isteklinin maliyet girdileri için üçüncü kişiden alınan fiyat teklifiyle açıklama yaptığı, fiyat teklifinin üzerinde Kamu İhale Genel Tebliğinde düzenlenen ibare ve beyanların bulunduğu, tarihlerin de Tebliğde düzenlenen kurallarla uyumlu olduğu tespit edilmiştir. Bu gerekçelerle başvuru sahibinin iddiası yerinde görülmemiştir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

Oybirliği ile karar verildi.