BAŞVURU SAHİBİ:

Ayfa Sosyal Hiz. Taş. Gıda Tar. ve Hay. Ürün. Pet. San. Ltd. Şti.,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Yozgat Bozok Üniversitesi Araştırma ve Uygulama Hastanesi Başhekimliği,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2020/497137 İhale Kayıt Numaralı “2021 Yılı Yemek ve Yemek Hizmeti Alımı” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Yozgat Bozok Üniversitesi Araştırma ve Uygulama Hastanesi Başhekimliği tarafından 26.10.2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “2021 Yılı Yemek ve Yemek Hizmeti Alımı” ihalesine ilişkin olarak Ayfa Sosyal Hiz. Taş. Gıda Tar. ve Hay. Ürün. Pet. San. Ltd. Şti.nin 20.10.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 22.10.2020 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 02.11.2020 tarih ve 48585 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 02.11.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2020/1693 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

1) İhaleye ait Teknik Şartname’nin 7.3’üncü maddesinin, “Firmanın tutanak ile teslim aldığı bina sabit tesisleri, hareketli eşyalar ve demirbaşların tümü Bozok Üniversitesi’nin malıdır. Bunlar idare tarafından firmaya bir komisyon huzurunda sayılarak teslim edilecek, yine komisyon huzurunda sayılarak teslim alınacaktır. Kullanım kayıplarının telafisi teslim tutanağında markası, modeli kapasitesi, sayısı vb özellikleri belirtildiği gibi olacaktır. Herhangi bir anlaşmazlık durumunda zarar gören ya da kaybedilen demirbaş malzemelerin bedelleri taşınır mal yönetmeliği hükümlerine göre firmadan tahsil edilecektir.” şeklinde düzenlendiği, dokümanda yükleniciye verilecek malzeme ve ekipmanlara ilişkin bilgi verildiği, ancak bu malzeme ve ekipmanın marka, model ve teknik özellikleri gibi hususlara yer verilmediği, herhangi bir olumsuzluk durumunda yüklenicinin malzemeleri rayiç bedel üzerinden tazmin etmesi veya piyasadan aynı ürünü temin etmesi gerektiği, idare tarafından malzeme ve ekipmanın marka, model ve teknik özellikleri gibi hususlara yer verilmemesi nedeniyle isteklilerin yükümlülüklerini tam olarak hesaplayamadığı, sağlıklı maliyet hesabı yapılamadığı ve ihaleye teklif sunmanın imkansız hale geldiği,

2) Teknik Şartname’nin 8.3’üncü maddesinin “Yüklenici firma hastane idaresinin haberi olmadan kliniklerde, yemekhanede ve mutfakta eleman değiştirmeyecek; hastane yönetiminin hastane kurallarına uymadığını tespit ettiği kişi veya kişiler firmaya bildirilecek, gerekli düzeltmeler firmadan istenecektir.”, “İşe giren ve çıkan personel ile ilgili bilgiler idareye yazılı olarak bildirilecektir.”, “İdarenin uygun görmediği personel çalıştırılmayacaktır.” şeklinde düzenlendiği, ilgili maddede belirtilen hususların Kamu İhale Kurulu kararlarına ve yürürlükteki mevzuat hükümlerine aykırılık teşkil ettiği,

3) Teknik Şartname’nin 8.4’üncü maddesinin “Firma yapacağı hizmetlerle ilgili olarak personel hakkında mevcut yasa, yönetmelik, tüzük hükümleri, diğer mesleki vecibeler ile bu tarihten sonra çıkacak olan yeni yasal düzenlemelere de uygun olarak işçi hakları, işçi sağlığı ve iş güvenliği önlemlerinin alınmasından tek başına sorumlu olacaktır. Yüklenici firma iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili mutfak ve yemekhanede tüm önlemleri alıp personele bu konuda eğitim verecek ve gerekli belgeleri idareye 30 gün içerisinde teslim edecektir.” şeklinde düzenlendiği, personelin çalışma saatinin tamamını idarede geçireceği, verilecek eğitimin hizmeti aksatmaması amacıyla, zorunlu olarak mesai saatleri dışında yapılacağı, bu sebeple de Kamu İhale Genel Tebliği’nin 78.31’inci maddesi uyarınca mesai saatleri dışında yapılacak eğitimler için personelin mesai giderlerinin hesaplanması ve ilgili giderin teklife dahil edilmesinin sağlanması gerektiği, ayrıca ihale mevzuatı gereği tüm eğitimlerin yapılacağı saatlerin de belirlenmesinin gerektiği, Kamu İhale GeneI Tebliği’nin 83.1’inci maddesinde belirtildiği üzere hem fiyat farkı ödemeleri için hem de yaklaşık maliyet hesabının yanlış olmaması için fazla çalışma yapılacak saatlerin açıkça belirtilmesi gerektiği,

4) Teknik Şartname’nin 15.17’nci maddesinin “Haftanın 7 günü “dini ve resmi bayramlar dahil” sabah ve gece kahvaltısı, öğle ve akşam yemeği hastane mutfağında pişirilecek. Hazırlanan yemeği hastanemizin çeşitli dağıtım yerlerine nakledip mutfak ve ofislerde sıhhi koşullarda muhafazasını sağlayıp, hasta ve hasta refakatçileri ile görev yerinden ayrılamayan personel için odalarına kadar nakledip, hastane idarecilerine ve öğretim üyelerine yemek salonundaki masalarına servis yapacaktır. Bunun haricinde kalan personele ise yemek salonundaki self servis düzeninde yemek dağıtımı, ekmek, paket tuz, bardak su, peçete, bulaşıkların yıkanması, servis bölümünün ve mutfağın temizliğini yapmak yükleniciye aittir.” şeklinde düzenlendiği, fakat özel günlerde fazladan çalışma yapılacak gün sayısına, çalışması muhtemel personel nitelik ve miktarlarına yer verilmediği, hangi günlerde fazladan mesai yapılacağının ve personellerle ilgili düzenlemenin Kamu İhale Genel Tebliğinin 78.8’inci maddesi ve Kamu İhale Kurulu kararları uyarınca ihale dokümanında açıkça belirtilmesi gerektiği,

5) İdari Şartnamenin 25.3.1’inci maddesinin “İhale kapsamında 27 kişi çalıştırılacak olup brüt asgari ücret üzerinden hesaplanacaktır.” şeklinde düzenlendiği, Yargıtay kararlarında vasıflı işçilerin asgari ücretle çalışmasının hayatın olağan akışına uygun olmadığının hükme bağlandığı, aşçıbaşı, aşçı, aşçı yardımcısı ve yüklenici temsilcisi için asgari ücret üzerinden ücret ödenmesine yönelik düzenlemenin hem personelin hem de yüklenicinin zararına olduğu, idarenin ve yüklenici firmanın iş bitiminde davalarla karşılaşmaması adına ilgili personellere yapılacak ödemelerin vasıflı işçilere yapılması gereken ücretlere göre ve asgari ücretin yüzde fazlası üzerinden belirlenmesi gerektiği, ayrıca idare tarafından yaklaşık maliyette yer alan asgari işçilik gideri eğer asgari ücret üzerinden hesaplanmış ise hesaplanan yaklaşık maliyetin de hatalı olduğu, hatalı yaklaşık maliyet ile ihalenin sağlıklı olarak sonuçlandırılamayacağı,

6) Teknik Şartname’nin 15.10’uncu maddesinin “Yemek numuneleri yüklenici firma tarafından sağlanacak steril numune kaplara, numuneler en az 250 gram olacak şekilde, günlük alınarak 72 saat buzdolabında saklanacaktır. Numune kaplarına yemeğin cinsi numune alınan tarih/saat ve imha edileceği tarih/saat yazılacaktır. Numuneler firma diyetisyeni/gıda mühendisi tarafından hastane diyetisyeni kontrolünde alınacaktır. Numune alan personel numune alım esnasında tüm hijyen koşullarını sağlayacaktır. Firma numune için ayrı bir dolap temin edecek ve bu dolap kilitli olup kilidi hastane diyetisyeninde olacaktır. Hastane idaresi, hastane diyetisyenleri, kontrol teşkilatı gerekli gördüğü hallerde (ürünün tat, koku, görünüş, ambalaj vb. konusunda tereddüt edildiğinde) satın alınan parti numaralı ürünlerden numune alınarak, Türk Gıda Kodeksine uygunluğunun kontrolü açısından yetkili bir laboratuvara analiz amaçlı gönderecek ve analiz ücreti yüklenici firma tarafından ödenecektir. Etlerin idarenin belirleyeceği zamanlarda tahlili (hangi tür hayvana ait olduğu) yapılacak, ücreti yüklenici firma tarafından ödenecektir.” şeklinde düzenlendiği, ancak numunelere hangi analizlerin yapılacağına dair bir düzenleme yapılmadığı, özellikle mikrobiyolojik analiz içeriğinde farklı analizlerin bulunduğu, bu açıdan hangi analizlerin yapılacağının açıkça belirtilmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

1. Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:

İhaleye ait İdari Şartname’nin “İhale konusu alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu malın;

a) Adı: Van YYÜ. Dursun ODABAŞ Tıp Merkezi Kardiyoloji AD. İhtiyacı Olan 1 Kalem Tıbbi Cihaz Malzeme Alımı

b) Varsa kodu: Van YYÜ. Dursun ODABAŞ Tıp Merkezi Kardiyoloji AD. İhtiyacı Olan 1 Kalem Tıbbi Cihaz Malzeme Alımı

c) Miktarı ve türü: 1 Kalem Tıbbi Cihaz Malzeme Alımı

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

ç) Teslim edileceği yer: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Dursun ODABAŞ Tıp Merkezi Taşınır Kayıt Birimi

d) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,

Anılan İdari Şartname’nin “İşin yapılacağı yerin görülmesi” başlıklı 12’nci maddesinde “12.1. İşin yapılacağı yeri ve çevresini görmek, inceleme yapmak, teklifini hazırlamak ve taahhüde girmek için gerekli olabilecek tüm bilgileri temin etmek isteklinin sorumluluğundadır. İşyeri ve çevresinin görülmesiyle ilgili bütün masraflar istekliye aittir.

12.2. İstekli, işin yapılacağı yeri ve çevresini görmekle; işyerinin şekline ve mahiyetine, iklim şartlarına, işin gerçekleştirilebilmesi için yapılması gerekli çalışmaların ve kullanılacak malzemelerin miktar ve türü ile işyerine ulaşım ve şantiye kurmak için gerekli hususlarda maliyet ve zaman bakımından bilgi edinmiş; teklifini etkileyebilecek riskler, olağanüstü durumlar ve benzeri diğer unsurlara ilişkin gerekli her türlü bilgiyi almış sayılır.

12.3. İstekli veya temsilcilerinin işin yapılacağı yeri görmek istemesi halinde, işin gerçekleştirileceği binaya ve/veya araziye girilmesi için gerekli izinler İdare tarafından verilecektir.

12.4. Tekliflerin değerlendirilmesinde, isteklinin işin yapılacağı yeri incelediği ve teklifini buna göre hazırladığı kabul edilir…” düzenlemesi,

İhaleye ait Teknik Şartname’nin “Genel Hükümler” başlıklı 3’üncü maddesinde “…3.10 Firmalar, fiyat teklifinde bulunurken, mutfağın mevcut demirbaş eşya ve tesisatını inceleyip, gerekebilecek değişiklikleri de (çelik kaplar, yemeklerin sıcak olarak servisini sağlayan ekipmanlar, yemek taşıma arabaları vb.) göz önünde bulunduracaklardır…” düzenlemesi,

  Anılan Teknik Şartname’nin “İş Yerinin Yüklenici Firmaya Teslimi ve İşin Süresi” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1 Sözleşmenin imzasından sonra yüklenici firma sözleşmede yazılı süre içinde işe başlayabilmesi için, idare tarafından her türlü demirbaş malzeme, araç gereç vb. kontrol edilerek işe başlanır. Bu hususla ilgili iki taraf arasında teslim tutanağı düzenlenir. Yüklenici firma yemek hizmetinin yürütülmesi için gerekli olan her türlü makine ve teçhizatın temininden sorumludur.

…

7.3 Firmanın tutanak ile teslim aldığı bina sabit tesisleri, hareketli eşyalar ve demirbaşların tümü Bozok Üniversitesi’nin malıdır. Bunlar idare tarafından firmaya bir komisyon huzurunda sayılarak teslim edilecek, yine komisyon huzurunda sayılarak teslim alınacaktır. Kullanım kayıplarının telafisi teslim tutanağında markası, modeli kapasitesi, sayısı vb özellikleri belirtildiği gibi olacaktır. Herhangi bir anlaşmazlık durumunda zarar gören ya da kaybedilen demirbaş malzemelerin bedelleri taşınır mal yönetmeliği hükümlerine göre firmadan tahsil edilecektir…” düzenlemesi yer almaktadır.

İdari Şartname’nin yukarıda yer verilen 12’nci maddesinden isteklilerin işin yapılacağı yeri ve çevresini gezebileceği, inceleme yapabileceği, teklifini buna göre hazırlayabileceği, işin yapılacağı yerin ve çevresinin görülmesi ile işin gerçekleştirilebilmesi amacıyla kullanılacak malzemelerin miktar ve türü ile alakalı hususlarda bilgi edinilmiş ve teklifi etkileyebilecek riskler, olağanüstü durumlara ilişkin gerekli her türlü bilginin alınmış kabul edileceği anlaşılmaktadır.

Yukarıda yer verilen Teknik Şartname düzenlemelerinden ise, isteklilerin fiyat teklifi verirken mutfağın mevcut demirbaş eşya ve tesisatını incelemeleri ve buna göre tekliflerini oluşturmaları gerektiği, sözleşmenin imzalanmasından sonra her türlü demirbaş malzeme, araç gereç kontrol edilerek işin başlayacağı, bahse konu araç ve ekipmanların komisyon huzurunda teslim tutanağı düzenlenerek yükleniciye teslim edilip, iş sonunda teslim alınacağı, söz konusu araç ve ekipmanın kaybı durumunda ise teslim tutanağında özellikleri belirtilen ekipmanın telafi edilmesinin isteneceği, anlaşmazlık durumunda zarar gören ya da kaybedilen demirbaş malzemelerin bedelinin Taşınır Mal Yönetmeliği’ne göre tahsil edileceği anlaşılmaktadır.

Başvuruya konu malzemeli yemek alımı ihalesi kapsamında yemeğin hastane mutfağında pişirileceği, yemeğin hazırlanacağı mutfağın ve içerisindeki araç ve ekipmanların idare tarafından yükleniciye teslim edileceğinin düzenlendiği, fakat ihale dokümanında yüklenici firmaya teslim edilecek araç ve ekipmanlara yönelik belirleme yapılmadığı tespit edilmiştir.

Bununla birlikte işin yapılacağı yerin görülmesine yönelik yapılan İdari Şartname düzenlemesi ve yukarıda yer verilen Teknik Şartname düzenlemesi gereğince isteklilerin hastane mutfağını gezerek içerisinde bulunan malzeme ve ekipmanın marka, model ve teknik özellikleri hususunda bilgi edinebileceği, bu hususta sorumluluk isteklilere ait olduğundan sağlıklı şekilde maliyet hesabı yapılamadığı ve ihaleye teklif sunmanın imkansız olduğu iddiası yerinde görülmemiştir.

2. Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:

4857 sayılı İş Kanunu’nun “Tanımlar” başlıklı 2’nci maddesinde “…Hizmet alımına dayanak teşkil edecek sözleşme ve şartnamelere;

a) İşe alınacak kişilerin belirlenmesi ve işten çıkarma yetkisinin kamu kurum, kuruluşları ve ortaklıklarına bırakılması,

b) Hizmet alım sözleşmeleri çerçevesinde ya da geçici işçi olarak aynı iş yerinde daha önce çalışmış olanların çalıştırılmasına devam olunması, yönünde hükümler konulamaz.” hükmü,

Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “İdare ve Kontrol Teşkilatının itiraz hakkı” başlıklı 11’inci maddesinde “İdare ve kontrol teşkilatı, yükleniciden çalıştırılmasında veya işyerinde bulunmasında engel durumu olduğunu tespit ettiği, uygunsuz davrandığı veya görevlerini yerine getirmekte yetersiz olduğu kanısında olduğu veya işyerinde çalıştırılmasında sakınca gördüğü her kademe ve nitelikteki elemanların (teknik ve idareci personel, hizmetli, işçi ve diğerleri) ve alt yüklenicilerin iş başından veya işyerinden uzaklaştırılmasını talep etme hakkına sahiptir. Yüklenici, bu talebi idare veya kontrol teşkilatı tarafından yapılacak tebligat üzerine ve verilen süre içinde yerine getirmek zorundadır. Yüklenicinin bu yükümlülüğü verilen süre içinde yerine getirmemesi halinde, söz konusu kişiler idare veya kontrol teşkilatı tarafından uzaklaştırılır veya uzaklaştırılmaları sağlanır. Uzaklaştırılmaları istenilenler, idarenin veya kontrol teşkilatının izni ve onayı alınmaksızın bir daha işlerde görev alamaz. Yüklenici, uzaklaştırılan kişilerin yerine en kısa zamanda uygun nitelikli başkalarını getirmek zorundadır…” hükmü,

Anılan Şartname’nin “Kontrol teşkilatı ve yetkileri” başlıklı 26’ncı maddesinde “Sözleşmeye bağlanan her türlü iş, idare tarafından görevlendirilen kontrol teşkilatının denetimi altında, yüklenici tarafından yönetilir ve gerçekleştirilir. Yüklenici, bütün işleri kontrol teşkilatının sözleşme ve eklerindeki hükümlere aykırı olmamak şartı ile vereceği talimata göre yapmak zorundadır.

Kontrol teşkilatının yetkileri sözleşmede belirtilir. Sözleşmede aksine bir hüküm yoksa kontrol teşkilatı; işlerin yürütülmesiyle ilgili olarak her türlü denetim, malzeme, işlerin ve sözleşmesinde onaya sunulması gerektiği belirtilen yüklenici personelinin onay veya reddi, ödeme miktarlarının tespiti, işlerin düzeltilmesi ve sözleşmenin gereklerinin yerine getirilmesi konusunda talimat vermeye ve uygulamaya yetkili olup, fesih, tasfiye, süre uzatımı, iş artışı, iş eksilişi, kabul, yüklenici nam ve hesabına iş yaptırma ve alt yüklenicileri onaylama hususlarında ise idareye görüş bildirir…” hükmü,

İhaleye ait Teknik Şartname’nin “Personelle İlgili Hükümler” başlıklı 8’inci maddesinde “…8.3 Yüklenici çalıştırdığı personele ait belgeleri içeren özlük dosyası hazırlayacaktır. Bu dosya Kontrollük denetimine açık bir şekilde bulundurulacaktır. Yüklenici firma Hastane idaresinin haberi olmadan kliniklerde, yemekhanede ve mutfakta eleman değiştirmeyecek; hastane yönetiminin hastane kurallarına uymadığını tespit ettiği kişi veya kişiler firmaya bildirilecek, gerekli düzeltmeler firmadan istenecektir. Yeni işe başlayanlar ile işten ayrılanların toplu listesini her ayın bitiminde idareye yazılı olarak bildirecektir. Çalıştırılacak personelin kimliklerini belirleyen liste Hastane idaresine işe başlama tarihinden 5 iş günü önce teslim edilecektir. Firma çalıştıracağı personelin nüfus cüzdanı suretleri,  2 adet yeni çekilmiş vesikalık resim, savcılıktan alınmış iyi hal kâğıdı, ikametgâh, 4875 sayılı kanuna uygun hazırlanmış sigorta işlemlerinin tam olduğunu gösteren belge ve sigorta kartı, sağlık raporu (bulaşıcı hastalığı olup olmadığı ve çalışma konumuna göre çalışabilir izni), tasdikli diploma, bonservis ve referansları gibi belgelerini bir dosya halinde yemek ihalesi sözleşme tarihini takip eden 10 gün içinde idareye verecektir. İşe giren ve çıkan personel ile ilgili bilgiler idareye yazılı olarak bildirilecektir. Bu evrakların birer fotokopisi dosya içerisine konularak; personel işe başlamadan önce hastane idaresine teslim edilecektir. Personel bilgisi idareye bildirilmeden işe başlatma olmayacaktır. İdarenin uygun görmediği personel çalıştırılmayacaktır. Yukarıdaki koşulların tamamı zorunlu hallerdeki personel değişiklikleri yapılırken de geçerli olacaktır. Firma adına çalışan personel hakkında oluşabilecek suç durumunda firma sorumlu olacaktır ve hastanenin zararını karşılayacaktır. Firma hakediş ödemesinden sonra 3 iş günü içerisinde firma çalışanlarının maaşlarını ödeyecek ve banka dekontlarını idareye teslim edecektir…” düzenlemesi yer almaktadır.

Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinden, hizmet alımına dayanak teşkil edecek sözleşme ve şartnamelere işe alınacak kişilerin belirlenmesi ve işten çıkarma yetkisinin kamu kurum, kuruluşları ve ortaklıklarına bırakılması, hizmet alım sözleşmeleri çerçevesinde ya da geçici işçi olarak aynı iş yerinde daha önce çalışmış olanların çalıştırılmasına devam olunması yönünde hükümlerin konulamayacağı, idareler tarafından ihale konusu iş kapsamında çalıştırılan personel açısından denetimin Hizmet İşleri Genel Şartnamesinde idareye verilen yetki ve sorumluluklar çerçevesinde yapılacağı anlaşılmaktadır.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri kapsamında iddiaya konu Teknik Şartname maddesi incelendiğinde, bahsi geçen maddenin işe alınacak personelle ilgili bütün yetkiyi idareye veren nitelikte bir düzenleme olmadığı, ihale konusu işin Hizmet İşleri Genel Şartnamesi ve sözleşme hükümlerine uygun olarak herhangi bir aksamaya uğramadan düzenli olarak yerine getirilmesini sağlamaya ve yine Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin ilgili hükmü uyarınca idareye verilmiş olan denetim yetkisinin kullanılmasına yönelik bir düzenleme olduğu, idareye 4857 sayılı Kanunun yasakladığı biçimde işçi istihdamı ile ilgili yetki tanınmadığı sonucuna ulaşıldığından başvuru sahibinin iddiası yerinde görülmemiştir.

3. Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78.31’inci maddesinde “…Personele çalışma saatleri dışında ihale konusu işle ilgili eğitim verilmesi, işçiler açısından 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanununun 66 ncı maddesinin birinci fıkrasının (d) bendine göre fazla çalışmaya yol açacağından, fazla çalışma giderinin teklif fiyata dahil olacağının ve çalışma saatleri dışında işçinin kaç saat eğitim alacağının idari şartnamede belirtilmesi gerekmektedir.” açıklaması,

Anılan Tebliğ’in “İşçilik maliyetleri ile ilgili fiyat farkı hesabı” başlıklı 83’üncü maddesinde “83.1. 31/8/2013 tarihli ve 28751 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhalesi Yapılacak Olan Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar kapsamında işçilik maliyetlerine ilişkin geçen brüt maliyet, ihale dokümanında yer alan düzenlemeler çerçevesinde hesaplanan asgari ücret veya idari şartnamede asgari ücretin yüzde (%) fazlası olarak belirlenen ücret (ulusal bayram ve genel tatil günleri ile fazla çalışma saatlerine ilişkin ücretler dahil) ve ilgili sosyal güvenlik mevzuatı gereği işveren tarafından karşılanması gereken primler toplamından oluşmaktadır…” açıklaması,

İhaleye ait Teknik Şartname’nin “Personelle İlgili Hükümler” başlıklı 8’inci maddesinde “…8.4 Firma yapacağı hizmetlerle ilgili olarak personel hakkında mevcut yasa, yönetmelik, tüzük hükümleri, diğer mesleki vecibeler ile bu tarihten sonra çıkacak olan yeni yasal düzenlemelere de uygun olarak işçi hakları, işçi sağlığı ve iş güvenliği önlemlerinin alınmasından tek başına sorumlu olacaktır. Yüklenici firma iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili mutfak ve yemekhanede tüm önlemleri alıp personele bu konuda eğitim verecek ve gerekli belgeleri idareye 30 gün içerisinde teslim edecektir…” düzenlemesi yer almaktadır.

Yapılan incelemede, ihale konusu işin 12 aylık malzemeli yemek hizmet alımı olduğu, işin süresi boyunca nitelikleri Teknik Şartname’de düzenlenen 27 adet personelin çalıştırılacağı, ihale konusu işin personel çalıştırılmasına dayalı bir hizmet olmaması sebebiyle fazla çalışma giderinin teklif fiyata dahil olacağı ve çalışma saatleri dışında işçinin kaç saat eğitim alacağının İdari Şartname’de belirtilmesi hususlarında zorunluluğun bulunmadığı, ayrıca bahse konu Teknik Şartname düzenlemesinden eğitimin çalışma saatleri dışında verileceğine ilişkin bir anlam çıkarılamayacağı dolayısıyla söz konusu eğitimlerin çalışma saatleri içerisinde, personelin işini aksatmadan ve fazla çalışmaya yol açmayacak şekilde verilmesinin mümkün olduğu hususları da bir arada değerlendirildiğinde başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

4. Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde “…78.8 Ulusal bayram ve genel tatil günlerinde (ulusal bayram, resmi ve dini bayram günleri ile 1 Mayıs Emek ve Dayanışma günü, 15 Temmuz Demokrasi ve Milli Birlik günü ve yılbaşı günü) yaptırılacak çalışma için 4857 sayılı İş Kanununun 47 nci maddesi, fazla çalışmalar için ise aynı Kanunun 41 inci maddesi uyarınca hesaplanacak ücret, brüt asgari ücret üzerinden; idari şartnamede brüt asgari ücretin yüzde (%) fazlası öngörülmüş ise bu tutar üzerinden hesaplanacaktır. Bu durumda, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde yaptırılacak çalışma için 4857 sayılı İş Kanununun 47 nci maddesi uyarınca belirlenecek ücretin hesaplanabilmesi açısından çalışılacak gün ve personel sayısı ile fazla çalışma yapılacak hallerde toplam fazla çalışma saati ihale dokümanında belirtilecektir…” açıklaması,

İhaleye ait Teknik Şartname’nin “Hizmetin İfa Şekli” başlıklı 15’inci maddesinde “…15.17 Haftanın 7 günü (dini ve resmi bayramlar dâhil) sabah ve gece kahvaltısı, öğle ve akşam  yemeği hastane mutfağında pişirilecek. Hazırlanan yemeği hastanemizin çeşitli dağıtım yerlerine nakledip mutfak ve ofislerde sıhhi koşullarda muhafazasını sağlayıp, hasta ve hasta refakatçileri ile görev yerinden ayrılamayan personel için odalarına kadar nakledip, hastane idarecilerine ve öğretim üyelerine yemek salonundaki masalarına servis yapacaktır. Bunun haricinde kalan personele ise yemek salonundaki self servis düzeninde yemek dağıtımı, ekmek, paket tuz, bardak su, peçete, bulaşıkların yıkanması,  servis bölümünün ve mutfağın temizliğini yapmak yükleniciye aittir…” düzenlemesi yer almaktadır.

İhale konusu işin personel çalıştırılmasına dayalı bir hizmet olmadığı, bu sebeple ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışılacak gün sayısı ve personelin belirtilmesinin zorunlu olmadığı, fazla mesai yapacak personelin sayısı, niteliği ve ücretlerin hesaplanması ve ödenmesi konusunda sorumluluğun yükleniciye ait olduğu, söz konusu maliyetin öğün maliyetine dahil olacağı, dolayısıyla istekliler tarafından fazla çalışma yapılması durumunun da dikkate alınarak işçilik maliyetinin hesaplanması gerektiği anlaşıldığından başvuru sahibinin bu husustaki iddiası uygun bulunmamıştır.

5. Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:

İhaleye ait İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “…25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1.

1.İhale kapsamında 27 kişi çalıştırılacak olup brüt asgari ücret üzerinden hesaplanacaktır…” düzenlemesi,

İhaleye ait Teknik Şartname’nin “Personelle İlgili Hükümler” başlıklı 8’inci maddesinde “…8.15 İhale kapsamında 27 kişi çalıştırılacak olup brüt asgari ücret üzerinden hesaplanacak işçilik giderleri birim fiyat teklif cetvelinde ayrıca ücretlendirilmeden birim fiyat teklife dâhil edilecektir. İhale süresince (12 ay) işçilik giderleri birim fiyatlara dâhil edilirken 2013 tarih ve 28751 sayılı resmi gazetede yayınlanan fiyat farkı kararnamesine göre fiyat farkı verilecektir…” düzenlemesi yer almaktadır.

İdare tarafından ihale konusu iş kapsamında çalıştırılacak toplam 27 personele brüt asgari ücret ödeneceği düzenlenmiştir.

İhale mevzuatına göre, ihale kapsamında çalıştırılacak personel ücretinin yürürlükteki brüt asgari ücretten az olmamak kaydıyla belirlenebileceği, bu noktada idarelerin takdir yetkisi bulunduğu anlaşılmaktadır. Ayrıca idareye şikayet başvuru tarihi itibariyle ihalenin birinci oturumu yapılmamış ve yaklaşık maliyet açıklanmamış olduğundan yaklaşık maliyet asgari ücret üzerinden hesaplanmış ise hesaplanan yaklaşık maliyetin hatalı olduğu iddiası da yerinde görülmemiştir.

6. Başvuru sahibinin 6’ncı iddiasına ilişkin olarak:

Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Kontrol teşkilatı ve yetkileri” başlıklı 26’ncı maddesinde “…Yüklenici kullanacağı her türlü malzemeyi kontrol teşkilatına gösterip iş için elverişli olduğunu kabul ettirmeden iş yerinde kullanamaz. Malzemenin şartnamelere uygun olup olmadığını inceleyip gözden geçirmek için kontrol teşkilatı istediği şekilde deneyler yapabilir ve ister işyerinde, ister özel veya resmi laboratuvarlarda olsun, bu deneylerin giderleri sözleşmesinde başka bir hüküm yoksa yüklenici tarafından karşılanır. Yüklenici, deneylerin işyerinde yapılmasını isterse bunun için gerekli araç ve teçhizatı kendisi sağlamak zorundadır…” hükmü,

Teknik Şartname’nin “Hizmetin İfa Şekli” başlıklı 15.10’uncu maddesinde “Yemek numuneleri yüklenici firma tarafından sağlanacak steril numune kaplara, numuneler en az 250 gram olacak şekilde, günlük alınarak 72 saat buzdolabında saklanacaktır. Numune kaplarına yemeğin cinsi numune alınan tarih/saat ve imha edileceği tarih/saat yazılacaktır. Numuneler firma diyetisyeni/gıda mühendisi tarafından hastane diyetisyeni kontrolünde alınacaktır. Numune alan personel numune alım esnasında tüm hijyen koşullarını sağlayacaktır. Firma numune için ayrı bir dolap temin edecek ve bu dolap kilitli olup kilidi hastane diyetisyeninde olacaktır. Hastane idaresi, hastane diyetisyenleri, kontrol teşkilatı gerekli gördüğü hallerde (ürünün tat, koku, görünüş, ambalaj vb. konusunda tereddüt edildiğinde) satın alınan parti numaralı ürünlerden numune alınarak, Türk Gıda Kodeksine uygunluğunun kontrolü açısından yetkili bir laboratuara analiz amaçlı gönderecek ve analiz ücreti yüklenici firma tarafından ödenecektir. Etlerin idarenin belirleyeceği zamanlarda tahlili (hangi tür hayvana ait olduğu) yapılacak, ücreti yüklenici firma tarafından ödenecektir…” düzenlemesi yer almaktadır.

Yukarıda aktarılan mevzuat düzenlemesinden yüklenici tarafından kullanılacak malzemelerin uygun olup olmadığının idareler tarafından incelenebileceği, bu hususun tesisi noktasında kontrol teşkilatının deneyler yapabileceği, sözleşmesinde başka bir hüküm yoksa bu deney giderlerinin yüklenici tarafından karşılanacağı anlaşılmaktadır. İdare tarafından Teknik Şartname kapsamında yemeklerden alınan numunelerin analizinin yapılmasının istenebileceği, buna ilişkin giderlerin yükleniciye ait olduğu belirtilmiştir.

Her ne kadar idare Teknik Şartname düzenlemesinde yemeklerden alınan numunelerin analizinin yapılmasını isteyebileceğini belirtip hangi analizlerin yapılacağını belirtmese de, isteklilerin piyasada ihale konusu işi yapmakta olan basiretli bir tacir olduğu ve iş kapsamında hangi analizlere gerek duyulabileceği hakkında bilgi sahibi olmaları gerektiği, tekliflerin hazırlaması aşamasında tereddüt yaratacak bir durumun bulunmadığı görüldüğünden başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

Oybirliği ile karar verildi.