Malzemenin Hazırlanması (Yükleme, Boşaltma, Röpriz ve Nakliyeler dahil)” imalatının, ocak yerinin değişmesi nedeni ile yapılması gereken Yeni Birim Fiyat üzerinde anlaşmazlık çıkması
T.C.
BAYINDIRLIK VE İSKÂN BAKANLIĞI
Yüksek Fen Kurulu Başkanlığı
Karar Konusu : Fiyat Anlaşmazlığı
Karar No : 2006/009
Karar Tarihi : 26.04.2006
YÜKSEK FEN KURULU KARARI
I. GİRİŞ
… Müdürlüğünce… yılında sözleşmeye bağlanan “… İnşaatı” Teklif Birim Fiyatlı İşi kapsamında bulunan… poz no.lu “Geçirimsiz Malzemenin Hazırlanması (Yükleme, Boşaltma, Röpriz ve Nakliyeler dahil)” imalatının, ocak yerinin değişmesi nedeni ile yapılması gereken Yeni Birim Fiyat üzerinde anlaşmazlık çıkması nedeniyle, bahse konu imalat fiyatlarının Yapım İşleri Genel Şartnamesinin (YİGŞ) 23. maddesine göre… gün ve … sayılı yazıları ile Bayındırlık Kurulu’nca belirlenmesi istenilmiştir.
II. KONU
Teklif cetvelinde …poz no.lu “Geçirimsiz Malzemenin Hazırlanması (Yükleme, Boşaltma, Röpriz ve Nakliyeler dahil) imalatı için düzenlenen “…”ında … mesafeli olarak belirtilen malzeme ocağında yeterli miktarda malzemenin olmadığı, bu nedenle de yeni tespit edilen malzeme ocakları ile imalatın yapıldığı yer arasındaki nakliye mesafelerinin “…. ve ….” olarak değiştiği, buna dayalı olarak da … poz no.lu imalatın birim fiyatlarının, ocak mesafelerinin değişmesi nedeniyle …, … ve … poz nolu yeni birim fiyatların düzenlenmesine ihtiyaç bulunmuştur. Yeni iş kalemleri için düzenlenen fiyatlar üzerinde taraflarca anlaşma sağlanamadığından bahisle idare ve yüklenici arasında anlaşmazlık tutanağı oluşturulmuştur.
Kurulumuzca yapılan inceleme ve değerlendirme neticesinde, … gün ve … sayılı yazımız ile başvurunun, YİGŞ’nin 23. maddesi hükümlerine göre çözümlenmesinin mümkün olduğu, ancak konunun, yeterli düzeyde çalışılmamış olması nedeniyle belirtilen doğrultuda çözüm aranması gerektiği hatırlatılmış olup, bu çözüme rağmen taraflar anlaşamaz ise, anlaşmazlığın Bayındırlık Kurulu’na iletilebileceği bildirilmiştir.
İdarenin, … gün ve … sayılı yazısının son paragrafında; “ilgi yazınızda bahsedilen önerilere göre fiyat belirlenmiş olmasına rağmen müteahhitle anlaşma sağlanamadığından dolayı Bayındırlık Kurulu’nca fiyatın belirlenmesi ” denilerek talep yenilenmiştir.
III. İNCELEME
Konu, sözleşme ve ekleri ile idarenin Kurulumuza sunduğu bilgi ve belgeler çerçevesinde tekrar incelenmiştir.
Öncelikle şu hususun belirtilmesinde fayda mütalaa edilmektedir;
İdarenin ilk başvurusuna ilişkin olarak verilen cevap yazımızda, çözüm için … önerilerek, özellikle dikkat edilmesi gereken hükümler vazedilmiş ve idarenin konuyla ilgili olarak önerilen doğrultuda çözüm araması gerektiği hatırlatılmıştır. Ayrıca; bahse konu anlaşmazlığın çözümüne mesnet olabilecek verilerin teklif cetvellerinde bulunabileceği, YİGŞ’nin 23.maddelerindeki öncelik sıralaması takip edilerek, bu verilerden hareketle yeni birim fiyatın oluşturularak üzerinde anlaşma sağlanabileceği hususu, idare yetkililerine şifahi olarak da iletilmiştir.
Ancak, “ilgi yazınızda bahsedilen önerilere göre fiyat belirlenmiş olmasına rağmen müteahhitle anlaşma sağlanamadığından dolayı Bayındırlık Kurulu’nca fiyatın belirlenmesi” ifadesi kullanılarak başvurunun yenilendiği görülmektedir.
İdarenin yeni başvurusu içeriği incelendiğinde ise, önerilerimizin dikkate alınmadığı ve anlaşmazlığa çözüm üretilmeye çalışılmadığı anlaşılmaktadır.
Bilindiği üzere; sözleşmede bulunmayan işlerin yeni birim fiyatının tespitinin, yüklenici ile birlikte yapılması esastır. Bunun sebebi, ihale öncesinden gelen ve tarafların uymak zorunda oldukları değişmezlik ve karşılıklılık ilkesinin, uygulama sırasında da sözleşme ve ekleri ile Borçlar Kanununun ilgili hükümlerine uygun olarak korunması ihtiyacıdır.
Bütün bu nedenlerle, yeni birim fiyatın tespiti için, yüklenicinin teklif fiyatını oluşturan rayiç ve analizler ile idarede ve diğer idarelerde bulunan mevcut rayiç ve analizler dikkate alınmalı ve verilerin ihtiyacı karşılamaması halinde, sıra takip edilerek diğer önceliklerde çözüm aranmalıdır. Ancak bütün bunlar yüklenici ile birlikte yapılmalıdır.
Uygulanması önerilen yöntemi kısaca tarif etmek gerekirse;
Anlaşmazlığa konu olan …, … poz nolu yeni imalatlar nakliye + malzeme, … poz nolu yeni imalat ise sadece malzemeden ibarettir. Bu yeni birim fiyatların bünyesinde ki malzeme bedeli sabit olup, nakliye bedeli ise mesafelere göre değişkendir.
Bu durumda öncelikle, yüklenicinin “Poz No: …-Geçirimsiz Malzemenin Hazırlanması (Yükleme, Boşaltma, Röpriz ve… Nakliye dâhil)” teklif birim fiyatının içerisinde bulunan, ancak ağırlık oranının belli olmadığı malzeme ve nakliyenin fiyat içerisindeki ağırlık oranlarının tespiti önem taşımaktadır.
İdarenin … poz nolu malzeme bedeli fiyatı listelerde bellidir. … nakliye bedeli yine … poz nolu formülden hesap edilebilir. Bulunan toplam bedelin içerisindeki malzemenin ağırlık oranının, kıyasen, benzer yüklenici teklifine uygulandığında, teklif birim fiyatın içerisindeki malzeme bedelinin ağırlık oranının bulunması mümkündür. Böylelikle, … poz nolu imalatın yeni birim fiyatı sözleşme dışına çıkılmadan bulunmuş olacaktır.
Yüklenicinin benzer teklif fiyatı içerisindeki sabit malzeme bedelinin tespitini takiben yeni ocakların güzergâhlarındaki fiziki şartlar ile işin yapılabilirliği ve YİGŞ.’nin 23. maddesinde yer alan hükümlerin tamamının tüketilmesi göz önünde tutularak yeni nakliye bedellerinin ve dolayısıyla …, … poz nolu imalatların (malzeme + nakliye) birim fiyatlarının yüklenici ile birlikte tespit edilmesi mümkün görülmektedir.
IV. KARAR
Tüm bu inceleme ve değerlendirmeler ışığında, söz konusu anlaşmazlığın Bayındırlık Kurulu’nda görüşülme aşamasına gelmediği ve uyuşmazlığın çözümünün taraflar arasında yukarıda belirtilen esaslar dâhilinde bulanabileceği anlaşılmaktadır.
İdarece önerilen yeni birim fiyatların, sözleşme ve şartname hükümlerine uygun olmayan yöntemlerle belirlenmiş olması ve dolayısıyla Bayındırlık Kurulu’nda görüşülmeye uygun netlikte olmaması nedenlerinden dolayı, konunun bu aşamada Bayındırlık Kurulu gündemine alınması uygun bulunmamıştır.
Bu itibarla; tarafların, yukarıda önerilen doğrultuda hareket ettiği takdirde söz konusu fiyatları belirleyebileceğine Kurulumuzun 26 / 04 / 2006 tarihli toplantısında karar verilmiştir.