İhale konusu işe özgü alanlara (malzeme ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafelerin belirtilmesi gereklimidir

Ahmet Aydeniz İnşaat Gıda Tur. Tic. A.Ş.,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

DSİ 25. Bölge Müdürlüğü

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2019/635659 İhale Kayıt Numaralı “Biga Taşoluk Sulaması 2 Kısım İnşaatı” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

DSİ 25. Bölge tarafından 09.01.2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Biga Taşoluk Sulaması 2 Kısım İnşaatı” ihalesine ilişkin olarak Ahmet Aydeniz İnşaat Gıda Tur. Tic. A.Ş. nin 31.01.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 08.02.2020 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 17.02.2020 tarih ve 8481 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 17.02.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2020/316 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, idarece 16.01.2020 ve 21.01.2020 tarihlerinde 2 defa aşırı düşük teklif sorgulaması yapıldığı, 16.01.2020 tarihli sorgulama yazısı ekinde analiz girdileri ve miktarlarının gösterildiği ancak analizlerin isteklilere verilmediği, 21.01.2020 tarihli sorgulama yazısı incelendiğinde ise 26 adet iş kalemi veya grubunu içeren “Açıklama istenilen iş kalemleri listesi”, “uyulması istenilen not” kısmı ile aşırı düşük açıklama talebindeki “Analizler” ve içinde yer alan “girdi ve miktarlar”ın kamu İhale Genel Tebliği’ne aykırı olarak düzenlendiği ve aşırı düşük teklif açıklaması vermelerine engel olduğunun görüleceği,

İdarece hazırlanan bu analizlerin, birim fiyat ve analiz yapma tekniğine, ihale dokumanı içinde bulunan birim fiyat tariflerine, iş tanımlarına ve KİK mevzuatına uygun yapılmadığı ve benzeri gerekçelerle, bu analizler ve içindeki girdi ve miktarların gözden geçirilmesi ve yanlışların düzeltilerek “aşırı düşük teklif açıklaması” istenilen tüm isteklilere yeniden gönderilmesi için idareye şikayet başvurusunda bulundukları, idarenin red kararının mevzuata uygun olmadığı, şöyle ki;

1)  İhaleyi yapan İdare tarafından aşırı düşük teklif sorgulamasına esas teşkil eden iş kalemleri incelendiğinde, düşük teklif açıklaması istenilen 26 adet iş kaleminin tümünün “idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş kalemleri (paçal iş kalemi)” olduğu, idare tarafından aşırı düşük teklif açıklama talebi yazısında gönderilen “açıklama istenilecek ve istenilmeyecek iş kalemleri”nin belirtildiği 26 adet iş kalemi için, açıklama istenilecek paçal iş kalemlerine ait analiz formatlarının bu iş kalemlerinin temel girdileri (malzeme, işçilik ve makine v.b.) üzerinden hazırlanmadığı, dolayısıyla “açıklama istenilmeyecek analiz girdilerinin doğru bir şekilde belirlenmediğinin görüleceği,

İdarece açıklama istenilen iş kalemlerinin analiz formatlarının “temel girdiler” üzerinden oluşturulmadığı, analizlerin (ve alt analizlerinin) “temel girdilere kadar” ayrıştırılmadığı ve temel girdi cinsi ile miktarının yer aldığı analiz formatlarının isteklilere gönderilmediği, ayrıca “açıklama istenilmeyecek analiz girdileri”nin tüm iş kalemlerini kapsayacak “tek bir liste halinde” hazırlanmadığı, bu durumun Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.2’nci maddesine aykırı olduğu,

İdarece 26 iş kalemi için verilen analizler ile birlikte bazı “alt analizler”in de verildiği, ancak bunları kullanarak “temel girdili” bir analiz formatına ulaşmanın ve açıklama yapabilmenin de mümkün olmadığı, zira her bir analizin içerisinde idarece belirtilen “alt iş kalemleri”nin tamamına ait “alt analizler”in idarece verilmediği, bunların sadece bazılarının verildiği, zaten söz konusu “alt analizler”in analiz formatının içerisinde değil, 3 adet bağımsız alt analiz olarak verildiği ve temel girdilere de ayrıştırılmadığı,

Açıklanması istenen 26 adet iş kalemi için, idarece paçal poz analiz girdi cins ve miktarlarının belirtilerek iş kalemlerinin analiz formatlarının “temel girdiler” üzerinden oluşturulup (temel girdilere kadar ayrıştırılıp) bir liste halinde “açıklama istenilmeyen girdileri”nin belirlenmesi, ayrıca “açıklama istenilmeyecek analiz girdilerinin tüm iş kalemlerini kapsayacak şekilde “tek bir liste halinde” belirlenerek, taraflarına doğru şekilde düzeltilerek gönderilmesi ve İdarenin düşük teklif açıklama talebini yenilemesi gerektiği,

İdarece 21.01.2020’deki yazı ile isteklilere verilen analizlerde “temel girdiler” (makine, malzeme-ekipman, işçilik, nakliye, genel gider, kar kalemleri olarak) ayrılmadığından; bu temel girdilerin, idarece verilen analizlerin en alt kısmında “özet” adı altında İdarece verildiği şekli ile ve ilgili imalatın kümülatif miktarından oluşan toplam fiyat üzerinden dağıtılmasının mümkün olmadığı,

Ayrıca, verilen bu analizlerin formatının, idarenin ihale dokümanı olan İdari Şartname’de madde 5.1.e’de belirtilen ve ihale dokümanları içerisinde yer alan “analiz formatı” isimli evrak ile de uyumlu olmadığı, idarenin “verilen analizlerin örnek analizle aynı formatta olduğunu” iddia etmesinin gerçek dışı olduğu, zira taraflarına verilen analizlerdeki iş kalemlerinin, ihale dokümanının bir parçası olan “analiz formatı”ndaki gibi “malzeme, işçilik, makine vb.” gibi temel girdilere ayrılmadan paçal olarak verildiği,

Uygun olmayan formatta, paçal iş kalemlerini gösterir şekildeki analizlerin taraflarına verilmiş olmasının, Tebliğ’in 45.1.1.2’nci maddesi uyarınca %3’ün altında ve üstünde kalan imalat girdilerini etkilediğinden (değiştirdiğinden), bu durumun doğrudan aşırı düşük teklif açıklaması sunmalarına engel teşkil ettiği, idarece verilen analizlerde “Açıklama yapılması istenmemektedir” notuyla verilen iş kalemlerinin temel girdiler olmadığı,

2) İdarece verilen analizlerden 26 tanesinin 23’ünde ilgili poza ait birim fiyat analiz formatı değil, o imalat pozuna ait tüm alt imalat kalemlerinin ve bunların iş kapsamındaki toplam miktarlarının belirtildiği, dolayısıyla o pozun toplam fiyatının hesaplandığı kümülatif (toplam) fiyat analiz formatının verildiği,

Birim fiyat teklif cetvelinde ve analizinde ölçü birimi olarak iş kaleminin 1 biriminin (metresinin / adetinin / metreküpünün vb) fiyatının belirtilmesine ve o iş kaleminin miktarı ile çarpılarak teklif miktarının oluşturulması istenmesine rağmen, teklif fiyatını oluşturan idare analizinde iş kalemini oluşturan miktarların 1 birim iş kalemi miktarları yerine, o iş kalemini oluşturan toplam miktarlar ile o imalatın toplam tutarı olarak hesap edildiği, ayrıca ilgili poza ait kümülatif miktardan birim miktara (dolayısıyla birim fiyat analizine) geçilmesinde kullanılacak ilgili poza ait toplam keşif miktarının da analizde belirtilmediği,

İdarenin verdiği haliyle söz konusu analizlerin firmalarınca KİK mevzuatına göre fiyatlandırılınca, o iş kalemine ait “birim fiyat”ın hesap edilemediği, verilen halihazırdaki analiz formatına göre yapılan hesapta o imalata ilişkin teklif cetvelinde bulunan tüm miktara denk gelen “toplam fiyat”ın çıktığı, ancak bu durumda analiz formatından çıkan bu toplam fiyatın, idarenin birim fiyatı ile nasıl kıyaslanacağı, isteklilerin aşırı düşük teklif açıklamalarının idarece nasıl değerlendirileceğinin belli olmadığı, bu türlü bir kıyaslamanın mevzuatta yerinin olmadığı,

Söz konusu durumun KİK Genel Tebliği 45.1.2’nci maddesine aykırı olduğu, idarece kümülatif bir analiz formatında verilen 23 iş kalemi için analiz formatının idarece birim fiyat analiz formatına göre düzeltilerek ve 1 (bir) birim imalat miktarı için istenen tüm girdiler ve miktarlarının belirtildiği yeni bir formatta düzenlenerek taraflarına gönderilmesi ve düşük teklif açıklama talebinin yenilenmesi gerektiği,

3) Aşırı düşük açıklama talebi eki analizlerde açıklama istenilen analiz girdisi olduğu halde, bazı nakliye girdilerine ilişkin yaklaşık maliyete esas olan nakliye mesafelerinin verilmediğinin görüleceği, bu durumun Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.2’nci maddesindeki açıklamaya aykırı olduğundan, aşırı düşük açıklama talebinde açıklama istenilen tüm nakliye analiz girdilerine ilişkin mesafelerin belirtilerek, aşırı düşük açıklama talebinin yenilenmesi gerektiği,

İdarenin cevabında yer verilen “verilmeyen nakliye mesafesi olmadığı, eğer nakliye mesafesi verilmediyse birim fiyatlara dahil olması sebebi ile verilmediği” ifadesinin yerinde olmadığı, zira, BTS.2019.YOL-1 ve BTS.2019.YOL-2 poz no’lu iş kalemlerinde yer alan ve İdarece açıklanması istenen “Stabilize Taşınması” alt girdisinde nakliye mesafesinin idarece verilmediği, keza, 26 iş kaleminin CTP boru işlerini içeren 15 tanesinde ilgili imalat bünyesindeki CTP boruların ve özel parçalarının naklinin açıklaması için analizlerde yer alan ve BTS.2019.CTP-3 ve BTS.2019.CTP-7 pozlarında “açıklanması istenen bir alt girdi” olarak belirtilen “CTP Boru ve Özel Parçalarının Nakli”ne ait herhangi bir nakliye mesafesinin de İdarece verilmediği,

Ayrıca diğer pozlarda yer alan su, demir, çimento vb. diğer nakliye mesafelerinin mevcut analizlerde “açıklanması istenmeyen kalemler” arasında bulunduğu gerekçesiyle idarece verilmemişken, analizlerin yukarıda izah edildiği gibi temel girdilere göre düzeltilmesi durumunda bu nakliye mesafelerinin de “açıklanması istenen kalemler”e dönüşebileceği,

Aşırı düşük teklif açıklamasının taraflarınca yapılabilmesi için “temel girdiler” üzerinden hazırlanacak düzeltilmiş analizlerde “açıklaması istenen kalemler” listesine girecek bu ve diğer tüm nakliye mesafelerinin idarece taraflarına eksiksiz olarak verilmesi gerektiği  iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde, ihale komisyonunun verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit edeceği, bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntılarını yazılı olarak isteyeceği hüküm altına alınmıştır.

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 60’ıncı maddesinde, aşırı düşük tekliflerin tespiti ve değerlendirilmesinde Kamu İhale Kurumu tarafından aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değer veya sorgulama kriterleri ya da ortalamalar belirlenmiş ise ihale komisyonunun bu düzenlemeyi esas alması gerektiği hükme bağlanmıştır.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin  “Aşırı düşük teklif sorgulaması öngörülen ihalelerde yaklaşık maliyetin hesaplanması sırasında yapılacak işlemler” başlıklı 38’inci maddesinde “38.1. İdare, yaklaşık maliyetin hesaplanması sırasında her bir iş kalemi/grubunun yaklaşık maliyete oranını tespit edecektir. Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemleri/grupları tutarlarının büyükten küçüğe sıralandığı ve oranların kümülatif toplamının da gösterildiği “sıralı iş kalemleri/grupları listesi” ile iş kalemleri/gruplarına ait ayrıntılı analizler ve analiz girdilerinin tutarları itibarıyla küçükten büyüğe sıralanmış halini gösteren “sıralı analiz girdileri tablosu” hazırlanarak yaklaşık maliyet hesap cetveli kapsamında ihale onay belgesine eklenecektir. Sıralı iş kalemleri/grupları listesi oluşturulurken, iş kalemleri/grupları tutarlarının yaklaşık maliyete oranları, en yakın dört ondalık basamaklı sayıya getirilecek biçimde yuvarlanacak ve bu oranların toplamının, yuvarlama nedeni ile 1 den farklı olması dikkate alınmayacaktır…” açıklaması,

Anılan Tebliğ’in “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde “… 45.1.1.5. Bu madde kapsamında sınır değer hesaplanmasında, 4734 sayılı Kanunun 36 ncı maddesi uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun sunan isteklilerin teklifleri “geçerli teklif” olarak dikkate alınacaktır.

45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az olmamak üzere makul bir süre verilir. (Ek cümle: 19.06.2018-30453/m RG/ 7. md.) Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.

45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş kalemleri/grupları belirlenir.

Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80 oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama yapılmayacaktır.

45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.

Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üneeşit ve altında olanlar için isteklilerden açıklama yapılması istenilmeyecektir.

Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama istenilmeyecektir.

Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.

Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  

45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden (45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de belirtecektir.

İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.…

45.1.3. (Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 22.md.) İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede; teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında,

…

b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri

sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz sunulması istenmeyecektir.

…

45.1.4. (Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 23.md.) İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;

a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,..

…

(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması gerekmektedir.

İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.

Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında (Değişik ibare: 16/03/2019-30716 R.G./14.md.) veya aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı ekinde verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir….” açıklamaları yer almaktadır.

İdari Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde, teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden anılan Kanun’un 38’inci maddesine göre açıklama isteneceğine ilişkin düzenleme yapıldığı görülmüştür.

Yapılan incelemede, İdarece 16.01.2020 ve 21.01.2020 tarihlerinde 2 defa aşırı düşük teklif sorgulaması yapıldığı, 16.01.2020 tarihli sorgulama yazısı ekinde açıklanması istenilen 26 iş kalemine ve açıklanması istenilmeyen 234 iş kalemine ismen yer verildiği ve söz konusu yazı ekinde “Notlar” şeklinde bir kısmın bulunduğu, anılan kısımda “Notlar:

1) Boru analizlerinde yer alan boru temin bedellerinin tamamı piyasadan fiyat alınarak teşkil edilecektir.

2) Gömlek ve yastık malzeme teşkilinde gereken malzeme Gönen Çayında yer alan malzemeden alınmak üzere nakliye, ortalama 55 km olarak alınmıştır.

3) Kaya malzeme, Kaldırımbaşı Köyü Malzeme ocağından temin edilmek üzere ortalama 12 km alınmıştır.

4) Artan kazı nakli ortalama 10 km alınmıştır.” ifadelerinin yer aldığı, söz konusu yazı ekinde açıklama istenilen iş kalemlerine ait analiz formatlarına ve açıklama istenilmeyen analiz girdilerine ilişkin bir bilgiye yer verilmediği,

21.01.2020 tarihli sorgulama yazısı ekinde ise açıklama istenilen 26 adet iş kalemine, Notlar” şeklinde bir kısma, söz konusu kısımda “NOTLAR:

1) Boru analizlerinde yer alan boru ve özel parça temin bedellerinin tamamı piyasadan fiyat

alınarak teşkil edilecektir.

2) Gömlek ve yastık malzeme teşkilinde gereken malzeme Gönen Çayında yer alan malzemeden alınmak üzere nakliye, ortalama 55 km olarak alınmıştır. Ham yol 20 km olarak alınmıştır.

3) Kaya malzeme, Kaldırımbaşı Köyü Malzeme ocağından temin edilmek üzere ortalama 12 km alınmıştır. Ham yol 6 km olarak alınmıştır.

4) Artan kazı nakli ortalama 10 km alınmıştır. Ham yol 10 km olarak alınmıştır.

5) Taze beton nakliye mesafesi ortalama 12 km alınmıştır. Ham yol 6 km olarak alınmıştır.

6) 10 km üzerindeki nakliyelerde F=Kx(0.0007xM+0.01)xAxB formül kullanılacak.

7) 10 km altındaki nakliyelerde F=0.00017xKx\MxAxB formülü kullanılacak.” ifadelerine yer verildiği, ayrıca söz konusu yazı ekinde 26 iş kalemine ilişkin analizlere ve bazı iş kalemlerine ilişkin alt analizlere yer verildiği, açıklama istenilmeyen analiz girdilerine ilişkin ayrıca bir listenin bulunmadığı görülmüştür.

12.02.2020 tarihli ihale komisyonu kararından; idare tarafından aşırı düşük teklif sınır değerinin 171.993.130,50 TL olarak tespit edildiği, teklifi söz konusu sınır değerin altında olan 7 isteklinin aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulduğu, 6 istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması verilmediği, 1 istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması yetersiz olduğu gerekçesiyle teklifinin reddedildiği, ihalenin sınır değerin üzerindeki ilk teklif sahibi Özdemir İnşaat Turizm Enerji San. ve Tic. A.Ş.- Hidrokar İnşaat ve Ticaret Anonim Şirketi İş Ortaklığı üzerinde bırakıldığı anlaşılmıştır.

Yapılan incelemede, idarece açıklama istenilecek iş kalemi olarak belirlenen 26 iş kaleminin tamamının idarece tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden paçal iş kalemleri olduğu (örneğin: 38 no’lu iş kalemi: BTS.2019.CTP-1 6 Atm Basınç Dayanımlı 800 mm Anma Çaplı CTP Boruların ve Özel Parçalarının Temini, İş Başına Nakli, Boşaltılması ve Döşenmesi, 53 no’lu iş kalemi: BTS.2019.YOL-1 İşletme ve Bakım Yolu Yapılması”, söz konusu iş kalemlerinin de kendi içerisinde birden çok iş kaleminin bulunduğu, söz konusu paçal iş kalemlerine ait analizlerde aynı poz numarasına sahip analiz girdilerinin miktar ve tutarlarının anılan poz miktarları dikkate alınarak toplanmadığı (örneğin; aynı iş kalemi analizi içerisinde yer alan işçilikle ilgili operatör ve makinist girdilerinin söz konusu poz birim miktarı dikkate alınarak toplanmadığı, benzer şekilde aynı iş kalemi analizi içerisinde yer alan mazot girdilerinin söz konusu poz birim miktarı dikkate alınarak toplanmadığı), dolayısıyla söz konusu iş kalemlerine ilişkin analiz formatlarının bu iş kalemlerinin temel girdileri (malzeme, işçilik ve makine vb.) üzerinden tam ve doğru olarak hazırlanmadığı, bunun sonucu olarak da kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu tutarın altında olan analiz girdilerinin doğru tespit edilmediği,

İdarece verilen analizlerden 26 tanesinin 23’ünde ilgili pozlara ilişkin birim fiyat analiz formatlarının verilmesi gerekirken, ilgili poza ait tüm alt imalat kalemlerinin ve bunların iş kapsamındaki toplam miktarları belirten, ilgili pozun toplam fiyatının hesaplandığı analiz formatının verildiği, örneğin BTS.2019.CTP-1 poz no’lu “6 Atm Basınç Dayanımlı 800 mm Anma Çaplı CTP Boruların ve Özel Parçalarının Temini, İş Başına Nakli, Boşaltılması ve Döşenmesi” iş kalemine ilişkin analizde “6 Atm Basınç Dayanımlı 800 mm Anma Çaplı CTP Boru” girdisinin biriminin 6.773,79 m, “Artan Kazı Nakli” girdisinin biriminin 23.412,02  ton, “El ile Granülometrik Kum-Çakıl serilmesi” girdisinin biriminin 2.728,02 m³ olarak toplam miktarlar şeklinde belirtildiği görülmüştür,

BTS.2019.CTP-1 poz no’lu “6 Atm Basınç Dayanımlı 800 mm Anma Çaplı CTP Boruların ve Özel Parçalarının Temini, İş Başına Nakli, Boşaltılması ve Döşenmesi” iş kalemine ilişkin analiz aşağıda yer almaktadır.

İdarece isteklilere gönderilen aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamında  ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafelerin belirtilmesi gerekirken bazı nakliye girdilerine ilişkin yaklaşık maliyete esas olan nakliye mesafelerinin verilmediği, örneğin açıklama istenilen iş kalemlerine ilişkin analizler incelendiğinde BTS.2019.YOL-1 ve BTS.2019.YOL-2 poz no’lu iş kalemlerinde yer alan ve açıklanması istenen alt girdi olarak belirlenen “Stabilize Taşınması”na ilişkin nakliye mesafesinin belirsiz olduğu, bu itibarla idarece gerçekleştirilen aşırı düşük teklif sorgulamasının anılan Tebliğ’in 45’inci maddesine uygun yapılmadığı sonucuna varılmıştır.

Bu itibarla, sınır değerin altında geçerli teklif sunan isteklilere yönelik aşırı düşük teklif sorgulamasının mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilebilmesi için yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemleri dikkate alınarak;

a) Açıklama istenilecek tüm paçal iş kalemlerine ait birim fiyat analizlerinin temel girdilere (işçilik, makine amortismanı, mazot, makine ve diğer malzeme girdileri vb.) kadar ayrıştırılması,

b) Paçal iş kalemlerine ait analizlerde aynı poz numarasına sahip girdilerin miktar ve tutarlarının anılan poz miktarları dikkate alınarak toplanması (örneğin aynı iş kalemi analizi içerisinde yer alan işçilikle ilgili operatör makinist girdilerinin söz konusu poz birim miktarı dikkate alınarak toplanması), farklı poz numarasına sahip girdilerinin ise ayrı ayrı gösterilmesi,

c) Yukarıdaki işlemlerden sonra anılan Tebliğ’in 45.1.2.2’nci maddesine göre açıklama istenilmeyecek analiz girdilerinin doğru belirlenmesi ve açıklama istenilecek paçal iş kalemlerinin tümüne ilişkin tek bir açıklama istenilmeyecek analiz girdileri listesinin hazırlanması,

d) Anılan Tebliğ’in 45.1.2.2’nci maddesine göre aynı girdinin birden fazla paçal iş kalemi analizinde yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek, herhangi bir analizdeki oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilmesi,

e) Açıklaması istenilen pozlara ilişkin toplam miktarlar yerine birim fiyatlı analiz formatlarının oluşturulması,

f) İhale konusu işe özgü alanlara (malzeme ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafelerin belirtilmesi gerekmektedir.

Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, sınır değerin altında geçerli teklif sahibi isteklilere aşırı düşük teklif sorgulamasının mevzuata uygun olarak yenilenmesi ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

Oybirliği ile karar verildi.