Özel ticari işletmesinin gerçek kişi tacir olduğu, ticari bir şirket olmadığı,Kanun’da ticari işletmenin tür değiştirerek şirkete dönüşmesi durumunda uygulanması gereken kanun maddelerinin açıkça belirtildiği ve ticari işletmenin tür değiştirerek şirkete dönüşmesinin, bir şirketin başka bir şirkete dönüşmesi niteliğinde olmadığının açık olduğu

Toplantı No 2019/026
Gündem No 35
Karar Tarihi 15.05.2019
Karar No 2019/UY.II-607

BAŞVURU SAHİBİ:

ATC Özel Müh. A.Ş.,

 

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Türkiye Elektrik İletim A.Ş. 1. Bölge Müdürlüğü,

 

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2019/121596 İhale Kayıt Numaralı “380 Kv 2X3b 954 Mcm İletkenli (Hamitabat-Alibeyköy) Brşn- Taşoluk Gıs Eih’nin Tesis İşi” İhalesi

 

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Türkiye Elektrik İletim A.Ş. 1. Bölge Müdürlüğü tarafından 01.04.2019 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “380 Kv 2X3b 954 Mcm İletkenli (Hamitabat-Alibeyköy) Brşn- Taşoluk Gıs Eih’nin Tesis İşi” ihalesine ilişkin olarak ATC Özel Müh. A.Ş.nin 08.04.2019 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 11.04.2019 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 15.04.2019 tarihli ve 16225 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 15.04.2019 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

 

Başvuruya ilişkin olarak 2019/407 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

 

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

 

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, itirazen şikayete konu ihaleye sunmuş oldukları iş deneyim belgesinin ekinde ortaklık durum belgesinin bulunmaması nedeniyle tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı, anılan durumun mevzuata uygun olmadığı, şöyle ki;

 

Sunulan iş deneyim belgesinin şirket ortağı adına değil, Taşkın Özel gerçek kişi ticari işletmesinin tür değiştirmesi sonucu tescil edilen ATC Özel Müh. A.Ş. adına sunulduğu, nev’i değişikliğinden önce gerçek kişi işletmeye ait olan iş deneyim belgesinin ATC Özel Müh. A.Ş. tarafından da kullanılabileceği, dolayısıyla ortaklık durum belgesi sunulmasına gerek bulunmadığı iddialarına yer verilmiştir.

 

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

 

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun  “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı 10’uncu maddesinde “İhaleye katılacak isteklilerden, ekonomik ve malî yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliklerinin belirlenmesine ilişkin olarak aşağıda belirtilen bilgi ve belgeler istenebilir:

…           

b) Mesleki ve teknik yeterliğin belirlenmesi için;

            …           


2 ) İstekli tarafından kamu veya özel sektöre bedel içeren bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;

a) Son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan yapım işleri ile kabul işlemleri tamamlanan yapımla ilgili hizmet işleriyle ilgili deneyimi gösteren belgeler,

b) Son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan yapım işleri ile kabul işlemleri tamamlanan yapımla ilgili hizmet işlerinde sözleşme bedelinin en az % 80’i oranında denetlenen ya da yönetilen işlerle ilgili deneyimi gösteren belgeler,

Birinci fıkranın (b) bendinin (2) numaralı alt bendinde belirtilen belgelerden, yapım ve yapımla ilgili hizmet işlerinde, denetleme veya yönetme görevi nedeniyle alınanlarda gerçek kişinin mühendis veya mimar olma şartı  aranır. İş bitirme, yönetim veya denetim suretiyle elde edilecek belgeler, belge sahibi kişi veya kuruluşların dışındaki istekliler tarafından kullanılamaz, belgeler devredilemez, kiraya verilemez ve satılamaz. Bu belge sahiplerinin kuracakları veya ortak olacakları tüzel kişiliklerin ihaleye girebilmesinde en az bir yıldır tüzel kişiliğin yarısından fazla hissesine sahip olmaları, her ihalede bu oranın aranması ve teminat süresince bu oranın muhafaza edilmesi zorunludur…” hükmü,

 

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İş deneyimini gösteren belgeler” başlıklı 39’uncu maddesinde “(1) Aday veya isteklilerden, yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektöre bedel içeren bir sözleşme kapsamında taahhüt ettikleri, ihale konusu iş veya benzer işlerdeki deneyimlerini tevsik etmeleri için iş deneyim belgesi istenilmesi zorunludur.

 (9) Tüzel kişi tarafından iş deneyimini göstermek üzere sunulan belgenin, tüzel kişiliğin yarısından fazla hissesine sahip ortağına ait olması halinde; ticaret ve sanayi odası/ticaret odası bünyesinde bulunan ticaret sicil memurlukları veya serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir ya da serbest muhasebeci mali müşavir tarafından, ilk ilan veya davet tarihinden sonra düzenlenen ve düzenlendiği tarihten geriye doğru son bir yıldır kesintisiz olarak bu şartın korunduğunu gösteren belgenin sunulması zorunludur…” hükmü,

 

Anılan Yönetmelik’in “İş deneyim belgelerinin verilmesi” başlıklı 47’nci maddesinde “…(12) Şahıs veya sermaye şirketlerinin Türk Ticaret Kanununa göre nev’i veya unvan değiştirmeleri halinde, değişiklikten önce sahip olunan iş deneyimlerini gösteren belgeler nev’i veya unvan değiştirmiş şirket tarafından ihalelerde iş deneyimi olarak kullanılabilir…”  hükmü yer almaktadır.

 

 

 

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Ortaklık durum belgesi” başlıklı 11’inci maddesinde “11.1. İhaleye katılan tüzel kişinin, ilgili İhale Uygulama Yönetmeliğine göre ortağına ait iş deneyimini gösteren belgeyi sunması halinde, bu belgeyle birlikte ortaklık durum belgesinin de başvuru veya teklif kapsamında sunulması zorunludur.

11.2. Ortaklık durum belgesinin kimin tarafından düzenleneceği ve hangi durumlarda aday veya isteklilerce sunulmasının zorunlu olduğu hususlarına İhale Uygulama Yönetmeliklerinin “İş deneyimini gösteren belgeler” başlıklı maddesinde yer verilmiştir. Sunulacak belgenin İhale Uygulama Yönetmeliklerinin ekinde yer alan ilgili standart forma uygun şekilde ve ihalenin ilk ilan veya ihaleye davet tarihinden sonra SM, YMM, SMMM ya da ticaret ve sanayi odası/ticaret odası bünyesinde bulunan ticaret sicil memurlukları tarafından düzenlenmiş olması zorunludur.”açıklaması,

 

Anılan Tebliğ’in “Ortaklık durum belgesi” başlıklı 44’üncü maddesinde “44.1.  Tüzel kişi aday veya isteklilerin, ortaklarına ait iş deneyimini gösteren belgeleri sunmaları durumunda; Uygulama Yönetmeliğinin 39 uncu maddesinin dokuz ve onbirinci fıkralarında yer alan hükümler uyarınca, iş deneyim belgesi veya mezuniyet belgesi sahibi ortaklarının ortaklık hisse oranları ve sürelerine ilişkin olarak, ticaret ve sanayi odası/ticaret odası bünyesinde bulunan ticaret sicil memurlukları veya SM, YMM ya da SMMM tarafından düzenlenen belgeleri sunmaları zorunludur. Bu kapsamda;

a) Tüzel kişiliğin en az bir yıldır yarısından fazla hissesine sahip ortağının iş bitirme/durum/yönetme/denetleme belgesi ile ihaleye katılım durumunda, (KİK031.1/Y) nolu standart formun,

…düzenlenerek başvuru veya teklif kapsamında sunulması gereklidir.” açıklaması yer almaktadır.

 

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin a) Adı:380 kV 2x3B 954 MCM İletkenli (Hamitabat-Alibeyköy) BrşN- Taşoluk GIS EİH’nin Tesis İşi

b) Yatırım proje no’su/kodu:12.D.03.1330

c) Miktarı (fiziki) ve türü: Toplamda 12 Kalem 380 kV (yaklaşık 0,7 km) 2x3B 954 MCM İletkenli (Hamitabat- Alibeyköy) BrşN. – Taşoluk GIS EİH Tesis İşi. Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

ç) Yapılacağı yer: İSTANBUL

d) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,

 

Aynı Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeleri teklifleri kapsamında sunmaları gerekir:

h) Tüzel kişi tarafından iş deneyimi göstermek üzere sunulan belgenin, tüzel kişiliğin yarısından fazla hissesine sahip ortağına ait olması halinde, ticaret ve sanayi odası/ticaret odası bünyesinde bulunan ticaret sicil memurlukları veya serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir ya da serbest muhasebeci mali müşavir tarafından ilk ilan tarihinden sonra düzenlenen ve düzenlendiği tarihten geriye doğru son bir yıldır kesintisiz olarak bu şartın korunduğunu gösteren belge.

7.5. Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler:

7.5.1. İsteklinin, yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektöre bedel içeren bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;

a) İlk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan,

  İstekli tarafından teklif edilen bedelin % 50‘inden az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin sunulması gerekir…” düzenlemesi yer almaktadır.

 

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinden, ihaleye teklif veren bir tüzel kişi istekli tarafından iş deneyiminin tevsiki amacıyla %50’den fazla hissesine sahip ortağına ait bir iş deneyim belgesinin sunulması halinde, iş deneyim belgesi sahibi söz konusu ortağın tüzel kişiliğin en az bir yıldır yarısından fazla hissesine sahip ortağı olduğunu gösteren KİK031.1/Y no’lu ortaklık durum belgesinin de teklifle birlikte sunulması gerektiği anlaşılmaktadır.

 

İtirazen şikayete konu ihalede başvuru sahibi Atc Özel Mühendislik A.Ş.nin teklifinin, şirket ortağı Taşkın Özel adına düzenlenen iş deneyim belgelerinin kullanılmasına rağmen ekinde ortaklık durum belgesi sunulmaması nedeniyle değerlendirme dışı bırakıldığı tespit edilmiştir.

 

Anılan istekli tarafından iş deneyiminin tevsiki amacıyla (TEİAŞ) Türkiye Elektrik İletim A.Ş. tarafından 27.01.2015 tarihli ve 2013/65585-773943-1-2 sayılı Taşkın Özel adına düzenlenmiş yüklenici iş bitirme belgesi ile 01.09.2016 tarihli ve 2014/101133-1066826-2-1 sayılı Taşkın Özel-Akın Özel İş Ortaklığı adına düzenlenmiş yüklenici iş bitirme belgesinin sunulduğu görülmüştür.

 

İş deneyiminin tevsiki amacıyla sunulan 27.01.2015 tarihli ve 2013/65585-773943-1-2 sayılı iş deneyim belgesinde ise “1.İş sahibi: Türkiye Elektrik İletim A.Ş. Genel Müdürlüğü (TEİAŞ) 10.İletim Tes. ve İşl. Gr. Md.

5)Yüklenicinin adı soyadı veya ticaret unvanı: Taşkın Özel

6)T.C. Kimlik No/ Vergi Kimlik No: 102…” bilgilerinin,

 

01.09.2016 tarihli ve 2014/101133-1066826-2-1 sayılı iş deneyim belgesinde, “1.İş sahibi: TEİAŞ Türkiye Elektrik İletim A.Ş.

5)Yüklenicinin adı soyadı veya ticaret unvanı: Taşkın Özel, Akın Özel İş Ortaklığı

6)T.C. Kimlik No/ Vergi Kimlik No: Taşkın Özel-102501…, Akın Özel-10238…, …” bilgilerinin yer aldığı görülmüştür.

 

Bu haliyle söz konusu iş deneyim belgelerinin T.C. kimlik numarası belirtilen gerçek kişi tacir adına düzenlendiği ve Taşkın Özel’e ait olduğu anlaşılmıştır.

 

İhale işlem dosyası incelendiğinde, ATC Özel Mühendislik A.Ş. tarafından 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu kapsamında tür değişikliği yapıldığında dair 10.10.2017 tarihli ve 9426 sayılı Ticaret Sicili Gazetesi’nin sunulduğu, teklif dosyası kapsamında sunulan iş deneyim belgelerinin adına düzenlendiği ortağa ilişkin ortaklık durum belgesinin sunulmadığı görülmüştür.

 

Anılan istekli tarafından sunulan 10.10.2017 tarihli ve 9426 sayılı Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi’nde “1. Kuruluş

Elazığ Ticaret Sicili Müdürlüğü’nde …. Mersis numarası ile kayıtlı Taşkın Özel ticari işletmesinin Türk Ticaret Kanunu’nun 194 ve 180 ila 193 maddesine göre tür değiştirmesi suretiyle aşağıda adları soyadları yerleşim yerleri ve uyrukları yazılı kurucular arasında bir anonim şirket kurulmuştur.

Sıra No: 1 Kurucu Taşkın Özel

Adres:….

Uyruk:…..

2. Şirketin unvanı

Şirketin unvanı Atc Özel Mühendislik Anonim Şirketi’dir…” ifadeleri yer almaktadır.

 

İhale işlem dosyasında sunulan Ticaret Sicili Gazetesi’nde yer alan bilgilerden Taşkın Özel ticari işletmesinin 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 180 ve 193’üncü maddelerine uygun olarak 18.09.2017 tarihinde tür değişikliğine gittiği, bu değişiklik sonucunda gerçek kişi tacir Taşkın Özel’in %100 hissesine sahip olduğu ATC Özel Mühendislik Anonim Şirketi’nin oluşturulduğu tespit edilmiştir.

 

Türk Ticaret Kanunu’nun “IV – Tür değiştirme” bölümünde 1.Genel Hükümler” kısmında yer alan 180’inci maddesinde “(1) Bir şirket hukuki şeklini değiştirebilir. Yeni türe dönüştürülen şirket eskisinin devamıdır.” hükmü,

 

Aynı Kanun’un “Geçerli tür değiştirmeler” başlıklı 181’inci maddesinde “(1) a) Bir sermaye şirketi;

1. Başka türde bir sermaye şirketine;

2. Bir kooperatife;

b) Bir kollektif şirket;

1. Bir sermaye şirketine;

2. Bir kooperatife;

3. Bir komandit şirkete;

c) Bir komandit şirket;

1. Bir sermaye şirketine;

2. Bir kooperatife;

3. Bir kollektif şirkete;

d) Bir kooperatif bir sermaye şirketine dönüşebilir.” hükmü,

 

Anılan Kanun’un “Ticari işletme ile ilgili birleşme ve tür değiştirme” başlıklı 194’üncü maddesinde “(1) Bir ticari işletme, bir ticaret şirketiyle, onun tarafından devralınmak suretiyle birleşebilir. Bu hâlde devralan ticaret şirketinin türüne göre 138 ilâ 140, 142 ilâ 158 ve ortak hükümlere ilişkin 191 ilâ 193 üncü madde hükümleri kıyas yoluyla uygulanır.

(2) Bir ticari işletmenin bir ticaret şirketine dönüşmesi hâlinde 182 ilâ 193 üncü maddeler kıyas yoluyla uygulanabilir.

(3) Bir ticaret şirketinin bir ticari işletmeye dönüştürülebilmesi için, söz konusu ticaret şirketinin paylarının tümü, ticari işletmeyi işletecek kişi veya kişiler tarafından devralınmalı ve ticari işletme bu kişi veya kişiler adına ticaret siciline tescil ve ilan edilmelidir. Bu hâlde, ticari işletmeye dönüştürülen ticaret şirketi, bir kollektif veya komandit şirket ise mezkûr ticaret şirketinin borçlarından, ticari işletmeyi işletecek kişi ve kişiler ile ticaret şirketinin eski ortakları da 264 üncü maddedeki zamanaşımı süresince sıfatlarına göre müteselsilen sorumlu olurlar. Dönüştürmeye bu Kanunun 264 ilâ 266 ncı maddeleri de uygulanır.

(4) 182 nci maddenin üçüncü fıkrası hükmü saklıdır.” hükmü yer almaktadır.

 

Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinden 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun “IV- “Tür değiştirme” başlığı altında yer alan 180’inci maddesinde bir şirketin hukuki şeklini değiştirebileceği ve yeni türe dönüştürülen şirketin eskisinin devamı olduğu, 181’inci maddesinde “Geçerli tür değiştirmeler” başlığı altında sayma yöntemiyle bir sermaye şirketinin dönüşebileceği sermaye şirketi türlerinin sayıldığı, 182 ilâ 193’üncü maddelerde ise tür değiştirmeye ilişkin diğer hususların düzenlendiği, bahsi geçen maddeler kapsamında ticari işletmenin tür değiştirmesine ilişkin herhangi bir düzenlemeye yer verilmediği, ayrıca 194’üncü maddesinde ise bir ticari işletmenin bir ticaret şirketine dönüşmesine ilişkin özel bir hükme yer verildiği, söz konusu maddede işletmenin nev’i (tür) değiştirerek ticari şirkete dönüşmesi halinde anılan Kanun’un 182 ila 193’üncü maddelerinin kıyas yoluyla uygulanacağı belirtildiği halde, 6102 sayılı Kanun’un 180’inci maddesinde belirtilen ilkenin uygulanacağı yönünde hüküm bulunmadığı, dolayısıyla 6102 sayılı Kanun’da ticari işletmenin nev’i (tür) değiştirerek ticari bir şirkete dönüşmesi durumunda uygulanması gereken kanun maddeleri açıkça belirtildiğinden ve belirtilen maddeler arasında “Yeni türe dönüştürülen şirket eskisinin devamıdır.” kuralının yer aldığı 180’inci madde bulunmadığından, işletmenin nev’i (tür) değiştirerek şirkete dönüşmesinin, bir şirketin başka şirket türüne dönüşmesi niteliğinde olmadığı, bir başka ifadeyle ticari şirketlerin tür değiştirmesiyle ticari işletmenin tür değiştirmesini aynı nitelikte görülmediği, dolayısıyla yeni türe dönüştürülen şirketin eski ticari işletmenin devamı niteliğinde sayılamayacağı anlaşılmıştır.

 

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri ve ihale işlem dosyasında yapılan tüm tespitler birlikte değerlendirildiğinde, Taşkın Özel ticari işletmesinin gerçek kişi tacir olduğu, ticari bir şirket olmadığı, 6102 sayılı Kanun’da ticari işletmenin tür değiştirerek şirkete dönüşmesi durumunda uygulanması gereken kanun maddelerinin açıkça belirtildiği ve ticari işletmenin tür değiştirerek şirkete dönüşmesinin, bir şirketin başka bir şirkete dönüşmesi niteliğinde olmadığının açık olduğu, bu itibarla, ATC Özel Mühendislik Anonim Şirketi’nin, Taşkın Özel ticari işletmesinin devamı niteliğinde sayılamayacağı, her ne kadar iş deneyim belgeleri kullanılan Taşkın Özel’in şirketin %100 hissesine sahip ortağı olsa da kamu ihale mevzuatı gereğince ortaklık oranının ilk ilan veya davet tarihinden sonra düzenlenen ve düzenlendiği tarihten geriye doğru son bir yıldır kesintisiz olarak bu şartın korunduğunu gösteren ortaklık durum belgesi ile belgelendirilmesi gerektiği anlaşılmıştır.

 

Bu itibarla, başvuru sahibinin teklifinin iş deneyim belgeleri ekinde ortaklık durum belgesi bulunmadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılması işleminde mevzuata aykırılık bulunmadığı değerlendirilmiş olup, başvuru sahibinin anılan iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

 

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

 

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

 


Oybirliği ile karar verildi.