pazarlık usulü ihale ile gerçekleştirilen ihalelerde son yazılı fiyat teklifi verilebilmesinin ön koşulunun isteklilerin teklifinin ilk aşamada değerlendirme dışı bırakılmamış olan geçerli bir teklif niteliği taşıması olduğu somut olayda teklifi ilk aşamada geçerli olmayan ve birinci oturumda değerlendirme dışı bırakılması gereken ihale üzerinde bırakılan isteklinin son yazılı fiyat teklifi vermeye davet edilmemesi gerektiği düşüncesi ile İstekli tarafından ilk aşamada sunulan teklif mektubunda teklif bedelinin rakam ve yazılı ile birbirine uygun olacak şekilde yazılmadığı gerekçesi ile elenen  teklifin geçersiz kabul edilirmi ? 1

Toplantı No 2021/019
Gündem No 30
Karar Tarihi 20.05.2021
Karar No 2021/UH.II-1022

BAŞVURU SAHİBİ:

İck Harita Mühendislik Mimarlık İnşaat Emlak Bilgisayar Eksperlik Tarım Ürünleri Ekipmanları Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi,

 

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Türkiye Elektrik İletim A.Ş. 18. Bölge Müdürlüğü,

 

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2021/194670 İhale Kayıt Numaralı “Kamulaştırma, Orman İzin-İrtifak Haritaları ve İmar Planları Hazırlanması İşi” İhalesi

 

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Türkiye Elektrik İletim A.Ş. 18. Bölge Müdürlüğü tarafından 05.04.2021 tarihinde pazarlık usulü ile gerçekleştirilen “Kamulaştırma, Orman İzin-İrtifak Haritaları ve İmar Planları Hazırlanması İşi” ihalesine ilişkin olarak İck Harita Mühendislik Mimarlık İnşaat Emlak Bilgisayar Eksperlik Tarım Ürünleri Ekipmanları Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi nin 09.04.2021 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 12.04.2021 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 16.04.2021 tarih ve 19676 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 16.04.2021 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

 

Başvuruya ilişkin olarak 2021/696 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

 

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

 

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, 05.04.2021 tarihli ihale komisyonu kararıyla ihalenin Turkuaz Harita İnşaat Müh. Mim. San. ve Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, söz konusu ihale komisyonu kararında “Turkuaz Harita İnş. Müh. Mim. San. ve Tic. Ltd. Şti. firmasının 1. Oturumda vermiş olduğu Götürü Bedel Teklif formunda Rakam ve Yazı uyumsuzluğu bulunmaktadır. (Rakam: 315.500,00TL Yazı: Üçyüzonbeşbin Türk Lirası) Ankara 7. İdare Mahkemesi tarafında 10.06.2020 tarih ve 2020/MK-132 sayılı Mahkeme Kararı emsal alınmak üzere; söz konusu hatanın, teklif fiyatına ilişkin tereddüt doğuran bir sonuç ortaya çıkarmayacağı düşünülmektedir. (2. Oturumda verilen teklifte rakam ve yazı uyumsuzluğu bulunmamaktadır.)” ifadelerine yer verildiği, ancak anılan isteklinin ilk teklifinin geçersiz olması gerekirken ikinci teklifi vermeye davet edilmesinin ve ikinci teklifin alınmasının 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’na ve ikincil mevzuata ve İdari Şartname’nin 23’üncü maddesine açıkça aykırı olduğu, ihale mevzuatında yer alan teklif mektubuna ilişkin hükümler doğrultusunda, teklif mektubunda rakam ve yazı ile yazılan teklif tutarının uyuşmaması durumunda teklifin değerlendirme dışı bırakılması ve ikinci teklifi vermeye davet edilmemesi gerektiği, ihale komisyonu kararında bahsi geçen 2020/MK-132 sayılı kararda belirtilen ihalenin birim fiyatlı bir iş olduğu, götürü bedel teklif alınan ihalelerde isteklilerin teklifleri ayrıntılı olarak görülemeyeceği, rakam ve yazı uyumsuzluğu olması durumunda idarece teklif edilen toplam bedelin teyit edilme şansı bulunmadığı, birim fiyat teklif alınan ihalelerde ise teklif mektubunun teklif cetveliyle beraber sunulduğu, bu nedenle teklif edilen bedelin rakam ve yazıyla birbirine uygun olarak yazılmaması durumunda mevzuatın daha esnek yorumlanabildiği, yukarıda yer verilen komisyon kararında da ihalenin birim fiyatlı olduğu; diğer yandan birçok kararda teklif zarfı içerisinden biri dolu biri boş teklif mektubu çıkması durumunda dahi mevzuatta belirtilen alternatif teklif verme maddesi gereğince teklifin geçersiz kılındığı, teklif mektubunda iki farklı bedel yazmasının Kamu İhale Kurulu tarafından alternatif teklif verme olarak da değerlendirilebileceği iddialarına yer verilmiştir.

 

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Pazarlık usulü” başlıklı 21’inci maddesinde “Aşağıda belirtilen hallerde pazarlık usulü ile ihale yapılabilir:

f) İdarelerin yaklaşık maliyeti ellimilyar Türk Lirasına (Dörtyüzdörtbinyediyüzotuziki Türk Lirasına) kadar olan mamul mal, malzeme veya hizmet alımları

(b), (c) ve (f) bentlerinde belirtilen hallerde ilan yapılması zorunlu değildir. İlan yapılmayan hallerde en az üç istekli davet edilerek, yeterlik belgelerini ve fiyat tekliflerini birlikte vermeleri istenir.

Bu madde kapsamında yapılacak ihalelerde, ilk fiyat tekliflerini aşmamak üzere isteklilerden ihale kararına esas olacak son yazılı fiyat teklifleri alınarak ihale sonuçlandırılır. …” hükmü,

 

Aynı Kanun’un “Tekliflerin hazırlanması ve sunulması” başlıklı 30’uncu maddesinde “… Teklif mektupları yazılı ve imzalı olarak sunulur. Teklif mektubunda ihale dokümanının tamamen okunup kabul edildiğinin belirtilmesi, teklif edilen bedelin rakam ve yazı ile birbirine uygun olarak açıkça yazılması, üzerinde kazıntı, silinti, düzeltme bulunmaması ve teklif mektubunun ad, soyad veya ticaret unvanı yazılmak suretiyle yetkili kişilerce imzalanmış olması zorunludur. …” hükmü,

 

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Başvuru ve teklif mektuplarının şekli” başlıklı 53’üncü maddesinde “(1) Başvuru ve teklif mektupları bu Yönetmeliğin ekinde yer alan standart formlar esas alınarak hazırlanır.

(2) Teklif mektubunun aşağıdaki şartları taşıması zorunludur:

a) Yazılı olması.

b) İhale dokümanının tamamen okunup kabul edildiğinin belirtilmesi.

c) Teklif edilen bedelin rakam ve yazı ile birbirine uygun olarak açıkça yazılması.

ç) Üzerinde kazıntı, silinti, düzeltme bulunmaması.

d) Türk vatandaşı gerçek kişilerin Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası, Türkiye’de faaliyet gösteren tüzel kişilerin vergi kimlik numarasının belirtilmesi.

e) Ad ve soyadı veya ticaret unvanı yazılmak suretiyle yetkili kişilerce imzalanmış olması.

(5) Teklif mektuplarının şekil ve içerik bakımından yukarıda belirtilen niteliklere ve teklif mektubu standart formuna uygun olmaması teklifin esasını değiştirecek nitelikte bir eksiklik olarak kabul edilir. Taşıması zorunlu hususlardan herhangi birini taşımayan teklif mektuplarının değiştirilmesi, düzeltilmesi veya eksikliklerinin giderilmesi gibi yollara başvurulamaz. Teklif mektubu usulüne uygun olmayan isteklinin teklifi değerlendirme dışı bırakılır.” hükmü,

 

İhaleye ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;

a) Adı: Kamulaştırma, Orman İzin-İrtifak Haritaları ve İmar Planları Hazırlanması İşi

b) Miktarı ve türü:

Toplam 207 km. Kamulaştırma, Orman İzin-İrtifak Haritaları ve İmar Planları Hazırlanması İşi

380 kV Akkuyu NGS – Seydişehir EİH (D.1-D.263 direkleri arası) ve 380 kV Akkuyu NGS – Konya-4 EİH’nin (D.1-D.237 direkleri arası) 105 km. ve 102 km. olmak üzere Toplam 207 km. Kamulaştırma, Orman İzin-İrtifak Haritaları ve İmar Planları Hazırlanması İşi

c) Yapılacağı yer: Mersin

ç) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,

 

Anılan Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeleri teklifleri kapsamında sunmaları gerekir:

c) Bu Şartname ekinde yer alan standart forma uygun teklif mektubu …” düzenlemesi,

 

Aynı Şartname’nin “Teklif ve sözleşme türü” başlıklı 19’uncu maddesinde “19.1. İstekliler tekliflerini, götürü bedel üzerinden vereceklerdir. İhale sonucu, ihale üzerinde bırakılan istekli ile toplam bedel üzerinden götürü bedel sözleşme imzalanacaktır.” düzenlemesi,

 

Aynı Şartname’nin “Teklif mektubunun şekli ve içeriği” başlıklı 23’üncü maddesinde “23.1. Teklif mektupları, ekteki form örneğine uygun şekilde yazılı ve imzalı olarak sunulur.

23.2. Teklif Mektubunda;

a) İhale dokümanının tamamen okunup kabul edildiğinin belirtilmesi,

b) Teklif edilen bedelin rakam ve yazı ile birbirine uygun olarak açıkça yazılması,

c) Kazıntı, silinti, düzeltme bulunmaması,

ç) Türk vatandaşı gerçek kişilerin Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarasının, Türkiye’de faaliyet gösteren tüzel kişilerin ise vergi kimlik numarasının belirtilmesi,

d) Teklif mektubunun ad, soyad veya ticaret unvanı yazılmak suretiyle yetkili kişilerce imzalanmış olması zorunludur. …” düzenlemesi,

 

 

Aynı Şartname’nin “Tekliflerin alınması ve açılması” başlıklı 30’uncu maddesinde “… 30.2.3. Zarflar isteklilerle birlikte hazır bulunanlar önünde alınış sırasına göre açılır. İsteklilerin belgelerinin eksik olup olmadığı ve teklif mektubu ile geçici teminatlarının usulüne uygun olup olmadığı kontrol edilir. Belgeleri eksik olan veya teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olmayan istekliler tutanakla tespit edilir. …”  düzenlemesi,

 

Aynı Şartname’nin “Tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 31’inci maddesinde “31.1. Tekliflerin değerlendirilmesinde, öncelikle belgeleri eksik olduğu veya teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olmadığı ilk oturumda tespit edilen isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına karar verilir. …” düzenlemesi,

 

Aynı Şartname’nin “Son tekliflerin alınması” başlıklı 32’nci maddesinde “32.1. İhale komisyonu tarafından yapılan değerlendirme sonucunda yeterliği tespit edilen isteklilerden, ilk fiyat tekliflerini aşmamak ve ihale kararına esas olmak üzere son yazılı fiyat tekliflerini vermeleri istenir. İstekliler, kendilerine bildirilen tarih ve saatte tekliflerini ihale komisyonuna sunar. İhale komisyonu, son teklifleri bir tutanakla isteklilerden teslim alır ve son teklif bedelleri ile işin yaklaşık maliyetini hazır bulunanlara açıklayarak tutanağa bağlar. Son yazılı fiyat teklifini sunmayan isteklilerin ilk teklifi, son teklifleri olarak kabul edilir ve teklifler değerlendirilmek üzere oturum kapatılır.

32.2. İlk fiyat teklifi ile son yazılı fiyat teklifinin farklı kişiler tarafından imzalanması halinde, son yazılı fiyat teklifini imzalayan kişinin temsile yetkili olduğuna ilişkin belgelerin de teklif mektubuna eklenmesi zorunludur.” düzenlemesi bulunmaktadır.

 

İhale işlem dosyası kapsamında gönderilen bilgi ve belgelerden, başvuruya konu ihalenin 05.04.2021 tarihinde Türkiye Elektrik İletim A.Ş. 18. Bölge Müdürlüğü tarafından 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 21’inci maddesinin birinci fıkrasının (f) bendine göre pazarlık usulüyle gerçekleştirilen “Kamulaştırma, Orman İzin-İrtifak Haritaları ve İmar Planları Hazırlanması İşi” hizmet alımı ihalesi olduğu, söz konusu ihalede idare tarafından 4 firmanın doküman almaya ve teklif vermeye davet edildiği, 3 istekli tarafından teklif sunulduğu, son yazılı fiyat tekliflerinin alınmasının ardından ihalenin Turkuaz Harita İnşaat Müh. Mim. San. ve Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, başvuru sahibi istekli İck Harita Müh. Mim. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği görülmüştür.

 

Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinden teklif mektuplarının yazılı ve imzalı olarak sunulacağı, teklif mektubunda ihale dokümanının tamamen okunup kabul edileceğinin belirtileceği, teklif edilen bedelin rakam ve yazı ile birbirine uygun olarak açıkça yazılacağı hükme bağlanmış, Hizmet Alımları İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 53’üncü maddesinde ise teklif mektubunun taşıması gereken şartlar belirtilmiş, teklif edilen bedelin rakam ve yazı ile birbirine uygun olarak açıkça yazılacağı, ayrıca teklif mektuplarının şekil ve içerik bakımından belirtilen niteliklere ve teklif mektubu standart formuna uygun olmamasının teklifin esasını değiştirecek nitelikte bir eksiklik olarak kabul edileceği, taşıması zorunlu hususlardan herhangi birini taşımayan teklif mektuplarının değiştirilmesi, düzeltilmesi veya eksikliklerinin giderilmesi gibi yollara başvurulamayacağı ve teklif mektubu usulüne uygun olmayan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılacağı hükme bağlanmıştır.

 

05.04.2021 tarihli ihale komisyonu kararında “Turkuaz Harita İnş. Müh. Mim. San. ve Tic. Ltd. Şti. firmasının 1.Oturumda vermiş olduğu Götürü Bedel Teklif formunda Rakam ve Yazı uyumsuzluğu bulunmaktadır. (Rakam: 315.500,00TL Yazı: Üçyüzonbeşbin Türk Lirası) Ankara 7. İdare Mahkemesi tarafından 10.06.2020 tarih ve 2020/MK-132 sayılı Mahkeme Kararı emsal alınmak üzere; söz konusu hatanın, teklif fiyatına ilişkin tereddüt doğuran bir sonuç ortaya çıkarmayacağı düşünülmektedir. (2. Oturumda verilen teklifte rakam ve yazı uyumsuzluğu bulunmamaktadır.)” ifadelerine yer verildiği görülmüştür.

 

İhale üzerinde bırakılan istekli Turkuaz Harita İnşaat Müh. Mim. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan standart forma uygun düzenlenmiş ilk götürü bedel teklif mektubu incelendiğinde, teklif mektubunun tutar kısmında rakam ile “315.500,00 TL” yazı ile “Üçyüzonbeşbin Türk Lirası” yazıldığı, dolayısıyla anılan mektupta teklif bedelinin rakam ve yazı ile birbirine uygun olarak yazılmadığı, öte yandan son yazılı fiyat teklifine ilişkin olarak sunulan ikinci götürü bedel teklif mektubu incelendiğinde ise teklif mektubunun tutar kısmında rakam ile “310.000,00 TL” yazı ile “Üçyüzonbin Türk Lirası” olacak şekilde uyumlu olarak yazıldığı tespit edilmiştir.

 

Yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler çerçevesinde, teklif mektubu üzerinde teklif edilen bedelin rakam ve yazı ile birbirine uygun olarak açıkça yazılmasının teklif mektubunda bulunması zorunlu hususlar arasında sayıldığı, taşıması zorunlu hususlardan herhangi birini taşımayan teklif mektuplarının değiştirilmesi, düzeltilmesi veya eksikliklerinin giderilmesi gibi yollara başvurulamayacağı, bu nedenle söz konusu mevzuat hükmü gereğince teklif mektubu usulüne uygun olmayan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği hususunun açık olduğu, ancak başvuruya konu ihalede Turkuaz Harita İnşaat Müh. Mim. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından ilk aşamada sunulan teklif mektubunun mevzuata uygun olmadığı, teklif bedelinin rakam ve yazılı ile birbirine uygun olacak şekilde yazılmadığı, ayrıca pazarlık usulüyle gerçekleştirilen ihalelerde son yazılı fiyat teklifi verilebilmesinin önkoşulunun isteklilerin teklifinin ilk aşamada değerlendirme dışı bırakılmamış olan geçerli bir teklif niteliği taşıması olduğu, somut olayda teklifi ilk aşamada geçerli olmayan ve birinci oturumda değerlendirme dışı bırakılması gereken ihale üzerinde bırakılan isteklinin son yazılı fiyat teklifi vermeye davet edilmemesi gerektiği anlaşılmış olup başvuru sahibinin iddiası yerinde bulunmuştur. Diğer yandan söz konusu ilk aşamada sunulan teklif mektubunun alternatif teklif niteliği taşımadığı yalnızca mektupta teklif fiyatının rakam ve yazıyla uyumsuz olarak yazıldığı tespit edilmiştir.

 

Bu itibarla, ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği sonucuna varılmıştır.

 

Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, Turkuaz Harita İnşaat Müh. Mim. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

 

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

 


Oybirliği ile karar verildi.