Şartname düzenlemelerinde “istekli” tanımlaması yerine “yüklenici” tanımlamasının yapıldığı ve söz konusu düzenlemelerde teknik personele ilişkin belgelerin ihale aşamasında teklif dosyası ile birlikte sunulacağına dair herhangi bir ibarenin yer almaması
Toplantı No : 2019/044
Gündem No : 47
Karar Tarihi : 26.09.2019
Karar No : 2019/UY.I-1219
BAŞVURU SAHİBİ:
Ay-Tem Aydın Tem. İnş. /Ahmet AYDIN,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Zile Belediye Başkanlığı Fen İşleri Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2019/319010 İhale Kayıt Numaralı “Muhtelif Mahalle ve Sokaklarda Asfalt Yol Yapım İşi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Zile Belediye Başkanlığı Fen İşleri Müdürlüğü tarafından 29.07.2019 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Muhtelif Mahalle ve Sokaklarda Asfalt Yol Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak Ahmet Aydın’ın 27.08.2019 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 03.09.2019 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 09.09.2019 tarih ve 37519 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 05.09.2019 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2019/1068 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, idarece personel ve organizasyon yapısına ilişkin belgeleri teklif dosyası kapsamında sunmamaları sebebiyle tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı, oysaki anılan durumun mevzuata aykırılık teşkil ettiği, İhale İlanı’nda, İdari Şartname’de, Sözleşme Tasarısı’nda ve Teknik Şartname’de organizasyon yapısı ve personel durumuna ilişkin belgelerin teklif dosyası kapsamında bulundurulması gerektiğine ilişkin bir düzenleme veya taahhütnamenin bulunmadığı, sadece araç ruhsatlarının ve sözleşmenin teklif dosyası kapsamında sunulacağının düzenlendiği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
Zile Belediye Başkanlığı Fen İşleri Müdürlüğü tarafından 29.07.2019 tarihinde yapılan “Muhtelif Mahalle ve Sokaklarda Asfalt Yol Yapım İşi”ne ilişkin ihaleye 2 isteklinin katıldığı, 20.08.2019 onay tarihli ihale komisyonu kararında başvuru sahibi Ahmet Aydın’ın organizasyon yapısı ve personel durumuna ilişkin belgeleri teklif dosyası kapsamında sunmaması sebebiyle teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı ve ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak Hadid Maden Taah. Nakl. İnş. Yapı Tic. ve San. Ltd. Şti.nin belirlendiği görülmüştür.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Tanımlar” başlıklı 4’üncü maddesinde “Bu Kanunun uygulanmasında;
…
Yüklenici: Üzerine ihale yapılan ve sözleşme imzalanan istekliyi,
…
İfade eder.” hükmü,
Anılan Kanun’un “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı 10’uncu maddesinde “İhaleye katılacak isteklilerden, ekonomik ve malî yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliklerinin belirlenmesine ilişkin olarak aşağıda belirtilen bilgi ve belgeler istenebilir:
b) Mesleki ve teknik yeterliğin belirlenmesi için;
…
4) İsteklinin organizasyon yapısına ve ihale konusu işi yerine getirmek için yeterli sayıda ve nitelikte personel çalıştırdığına veya çalıştıracağına ilişkin bilgi ve/veya belgeler,
…
İhale konusu işin niteliğine göre yukarıda belirtilen bilgi veya belgelerden hangilerinin yeterlik değerlendirmesinde kullanılacağı, ihale dokümanında ve ihale veya ön yeterliğe ilişkin ilân veya davet belgelerinde belirtilir…” hükmü,
Aynı Kanun’un “Tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 37’nci maddesinde “İhale komisyonunun talebi üzerine idare tekliflerin incelenmesi, karşılaştırılması ve değerlendirilmesinde yararlanmak üzere net olmayan hususlarla ilgili isteklilerden yazılı olarak tekliflerini açıklamalarını isteyebilir. Ancak bu açıklama, hiçbir şekilde teklif fiyatında değişiklik yapılması veya ihale dokümanında yer alan şartlara uygun olmayan tekliflerin uygun hale getirilmesi amacıyla istenilmez ve yapılmaz.
Tekliflerin değerlendirilmesinde, öncelikle belgeleri eksik olduğu veya teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olmadığı 36 ncı maddeye göre ilk oturumda tespit edilen isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına karar verilir. Ancak, teklifin esasını değiştirecek nitelikte olmaması kaydıyla, belgelerde bilgi eksikliği bulunması halinde idarece belirlenen sürede isteklilerden bu eksik bilgilerin tamamlanması yazılı olarak istenir. Belirlenen sürede bilgileri tamamlamayan istekliler değerlendirme dışı bırakılır ve geçici teminatları gelir kaydedilir. Bu ilk değerlendirme ve işlemler sonucunda belgeleri eksiksiz ve teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olan isteklilerin tekliflerinin ayrıntılı değerlendirilmesine geçilir. Bu aşamada, isteklilerin ihale konusu işi yapabilme kapasitelerini belirleyen yeterlik kriterlerine ve tekliflerin ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olup olmadığı ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunup bulunmadığı incelenir. Uygun olmadığı belirlenen isteklilerin teklifleri ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunan teklifler değerlendirme dışı bırakılır.” hükmü,
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Yeterliğin belirlenmesinde uyulacak ilkeler” başlıklı 29’uncu maddesinde “(1) Ekonomik ve mali yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliğin saptanması amacıyla öngörülecek değerlendirme kriterleri ve istenecek belgeler, rekabeti engelleyecek şekilde belirlenemez.
(2) Yeterlik değerlendirmesi için istenecek belgelerin ve yeterlik değerlendirilmesinde aranılacak kriterlerin, ihale veya ön yeterlik ilanı ile idari şartnamede veya ön yeterlik şartnamesinde ya da davet yazısında belirtilmesi zorunludur…” hükmü,
Anılan Yönetmelik’in “İstenecek belgeler” başlıklı 30’uncu maddesinde “(1) Ekonomik ve mali yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliğin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere aday veya isteklilerden istenecek belgeler aşağıdaki esaslara göre belirlenir:
…
e) Yukarıda sayılan belgeler dışında, Kanunun 10 uncu maddesinde yer alan diğer belgelerden hangilerinin yeterlik değerlendirmesinde kullanılmak üzere isteneceği, ihale konusu işin niteliğine uygun biçimde ve bu Yönetmelikte belirlenen esaslar çerçevesinde ilgili idarece belirlenir…” hükmü,
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin
a) Adı:Muhtelif Mahalle ve Sokaklarda Asfalt Yol Yapım işi
b) Yatırım proje no’su/kodu:
c) Miktarı (fiziki) ve türü:
12.000 Ton 1- ASFALT PLENT ÜNİTESİNDE BETON SICAK KARIŞIMIN (SICAK ASFALT)HAZIRLANMASI VE PLENT ALTINDA KAMYONLARA YÜKLENMESİ YAPIM İŞİ 2 – BÜYÜK PLENT ÜNİTESİ İLE KARIŞIM.BÜYÜK FİNİŞER İLE SERME VE SİLİNDİR İLE SIKIŞTIRMA İŞİ
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
ç) Yapılacağı yer: Zile Belediyesi” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler” başlıklı 7.5’inci maddesinde “…7.5.4. İsteklinin teklifi kapsamında sunması gerektiği teknik şartnamede belirtilen belgeler…” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “Organizasyon Yapısı ve Personel Durumu” başlıklı 5’inci maddesinde “5.1 Bu iş için istenilen Teknik eleman, yapı araçları listesi aşağıdaki gibidir; her kısım için öngörülen personeli ve adet, cinsi, çeşidi belirtilen makine teçhizat ve ekipmanı Yüklenici iş başında bulundurmak zorundadır.
a) Öngörülen Personel:
Şantiye Şefi 1 adet (İnşaat Mühendisi)
Saha Şefi 1 adet (Topoğraf )
Teknik Personelin en az 3 yıl deneyimli olması yeterli olup, diploma aslı veya noter onaylı suretini vereceklerdir.
…
5.4 Yüklenici, iş süresince araçları ve personelleri iş yerinde bulundurmak zorundadır. Aksi halde bulunmadığı kontrol elemanlarınca tespit edilen her gün için teklif ettiği günlük çalışma bedeline ek olarak sözleşme bedelinin onbindeüç ( %0,06 ) kadar ceza kesimi uygulanır.” düzenlemesi,
Sözleşme Tasarısı’nın “Teknik personel, makine, teçhizat ve ekipman bulundurulması” başlıklı 23’üncü maddesinde “23.1. Yüklenici, 23.3. maddesi uyarınca, İdareye bildirdiği teknik personelin onaylandığının kendisine bildirildiği tarihten itibaren aşağıda adet ve unvanları belirtilen teknik personeli iş programına göre iş yerinde bulundurmak zorundadır.
Adet Pozisyonu Mesleki Unvanı Mesleki Özellikleri
(1) Şantiye Şefi İnşaat Mühendisi En az 3 Yıl Deneyimli
(1) Saha Şefi Topoğraf En Az 3 Yıl Deneyimli” düzenlemesi bulunmaktadır.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinden, yeterlik değerlendirmesi için istenecek belgelerin ve yeterlik değerlendirmesinde aranılacak kriterlerin ihale veya ön yeterlik ilanı ile idari şartnamede veya ön yeterlik şartnamesinde belirtilmesinin zorunlu olduğu anlaşılmaktadır. Ayrıca, Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin eki Açık İhale Usulü ile İhale Edilen Yapım İşlerinde Uygulanacak Tip İdari Şartname’ye 25.01.2017 tarihli ve 29959 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile eklenen “7.5.4. İsteklinin teklifi kapsamında sunması gerektiği teknik şartnamede belirtilen belgeler.” maddesi çerçevesinde başvuruya konu ihaleye ilişkin İdari Şartname’de yer alan söz konusu 7.5.4’üncü madde düzenlemesi gereğince, söz konusu ihaleye ilişkin olarak teklif kapsamında sunulması gerektiği Teknik Şartname’de belirtilen belgelerin ihaleye katılım aşamasında yeterlik belgesi olarak sunulması gerekmektedir.
Teknik Şartname düzenlemelerine göre ihale konusu iş kapsamında 1 adet şantiye şefi olarak inşaat mühendisinin, 1 adet saha şefi olarak topoğrafın çalıştırılacağının öngörüldüğü, yüklenicinin her kısım için öngörülen personeli iş başında bulundurmakla yükümlü olduğu, söz konusu teknik personelin en az 3 yıl deneyimli olması gerektiği ve diplomalarının aslı veya noter onaylı suretinin verileceği düzenlenmiştir.
Anılan Şartname düzenlemelerinde “istekli” tanımlaması yerine “yüklenici” tanımlamasının yapıldığı ve söz konusu düzenlemelerde teknik personele ilişkin belgelerin ihale aşamasında teklif dosyası ile birlikte sunulacağına dair herhangi bir ibarenin yer almadığı anlaşılmıştır. Dolayısıyla teknik personel ve organizasyon yapısı ile ilgili herhangi bir katılım şartının ihalede yeterlik kriteri olarak düzenlenmediği, Teknik Şartname’de bahse konu hususlara ilişkin yapılan düzenlemelerin sözleşmenin yürütülmesi aşamasında “yüklenicinin” yerine getirmesi gereken kriterler olduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, başvuru sahibi Ahmet AYDIN’ın teklifinin değerlendirmeye alınması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,
Oybirliği ile karar verildi.