sözleşme feshinde yüklenicinin hesap kesme hakedişi düzenlenmiş ise de; yüklenici tarafından söz konusu hakediş imzalanmadığı ve dava açılarak alacak itirazında bulunulduğundan, mahkemece iş sahibi idareden sözleşme konusu işle ilgili ihale ve işlem dosyasının tamamı getirtildikten sonra yeniden seçilecek kesin hakediş hazırlanması konusunda uzman bilirkişi kurulundan tasfiye kesin hesabıyla ilgili 14 adet ara hakedişe giren imalâtlardan hangi iş kalemlerinde ne miktarda fazla ödeme yapıldığı konularında gerekçeli ve denetime elverişli bir rapor alınıp değerlendirilerek yüklenicinin asıl davadaki bakiye iş bedeli alacağı talebi ile iş sahibinin birleşen davadaki fazla ödemenin istirdadı istemiyle ilgili ulaşılacak sonuca uygun bir karar verilmesi gerekirken asıl ve birleşen davalardaki iş bedeline istemlerine yönelik yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamıştır

  1. Hukuk Dairesi         2020/2561 E.  ,  2020/2964 K.
  •  

“İçtihat Metni”

Mahkemesi :Asliye Hukuk Mahkemesi
Birleşen …/… Esas sayılı davada

Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki taraf vekillerince istenmiş ve temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşılmış eksiklik nedeniyle mahalline iade edilen dosya ikmâl edilerek gelmiş olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
– K A R A R –
Uyuşmazlık eser sözleşmesinden kaynaklanmakta olup asıl davada davacı yüklenici, usulsüz gerçekleştirilen feshin kaldırılarak geçici kabul kesintilerinden oluşan kesin hakediş alacağı, haksız olarak nakde çevrilen teminat mektubu tutarı, gecikme cezası kesintisi, mahrum kalınan kâr, ekipman ve elemanların atıl kalması ile ihalelerden yasaklılık nedeniyle uğranılan zararlarının iş sahibi idareden tahsilini talep etmiş, birleşen davada ise iş sahibi idare, kesin hakedişle fazla ödendiği anlaşılan iş bedelinin iadesini istemiştir. Mahkemece asıl davanın reddine, birleşen davanın ise kısmen kabulüne dair verilen hüküm, taraf vekillerince temyiz olunmuştur.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre taraf vekillerince aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.
2-Yüklenici şirket ile kapatılan … İl Özel İdaresi arasında düzenlenen 23.08.2011 tarihli sözleşme ile … … İlçe Emniyet Müdürlüğü Lojmanlı Hizmet Binası Yapımı işinin 1.808.000,00 TL götürü bedelle ve 700 günlük süre içerisinde yapılması kararlaştırılmış, taraflarca 14 adet ara hakediş düzenlenmiş, yüklenicinin 21.10.2013 tarihli dilekçesiyle geçici kabul yapılmasını istemesi üzerine idare yetkililerince düzenlenen 19.11.2013 tarihli tutanakla belirlenen 12 kalem eksikliğin 15 gün içerisinde projesine uygun olarak giderilmesi, aksi taktirde sözleşme uyarınca yaptırım uygulanacağına dair noter aracılığıyla ihtarname gönderilmiş ancak tebliğ edilemediğinden iade edilmiş, eksikliklerin giderilmemesi üzerine 19.02.2014 tarihinde sözleşme feshedilerek 12.05.2014 tarihinde fesih kabul tutanağı
düzenlenerek yüklenici şirket temsilcisince, “fesih kabul itibar tarihine itiraz kaydı ile” yazılarak taraflarca imzalamıştır.
Yüklenici şirket açmış olduğu asıl davada diğer taleplerinin yanında, 14 nolu ara hakedişteki imalât miktarlarını esas alarak hazırlamış olduğu kesin hakediş taslağında geçici kabul eksiklikleri için ara hakedişlerden %3 oranında kesilmiş olan toplam 58.563,60 TL alacaklı olduğu sonucuna ulaşarak bu tutarı bakiye iş bedeli olarak talep etmiştir. İş sahibi idare ilk olarak hazırladığı ancak onaylayan kesin hakediş taslağında yükleniciye 177.976,61 TL fazla ödeme yapıldığı sonucuna ulaşmış, müfettiş incelemesi sonucunda yeniden hazırladığı ve 13.05.2016 tarihinde onaylanan hesap kesme hakedişinde ise 235.539,03 TL fazla ödeme yapıldığını belirleyerek birleşen davayla 235.539,03 TL’nin yükleniciden tahsilini istemiştir. Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda, idare tarafından sunulan kesin hesap dosyasındaki imalât metraj miktarlarının davalı idarenin kabul ettiği ve onayladığı 15 nolu kesin hesap dosyasından alındığı belirtilmesine karşın idarece hazırlanan iki ayrı kesin hakedişten dava dayanağı onaylı olan kesin hakedişi değil, müfettiş incelemesi öncesi hazırlanan onaysız hesap kesme hakedişindeki miktara itibar edilmiştir. Raporda, yüklenicinin kesin hakedişe esas aldığı 14 nolu ara hakedişte yüklenici tarafından gerçekleştirildiği belirlenen imalâtlardan hangi kalemlerde ve ne miktarlarda azalma olduğu gerekçeleriyle açıklanmadığı gibi idarenin birleşen davaya dayanak yaptığı onaylı kesin hakedişe değil de ilk kesin hakedişe itibar edilmesinin nedeni belirtilmemiştir.
Yanlar arasındaki akdi ilişki fesihle sona erdirilmiş olup davalı-birleşen dosya davacısı iş sahibince 19.02.2014 tarihli 15 nolu hesap kesme hakedişi düzenlenmiş ise de; yüklenici tarafından söz konusu hakediş imzalanmadığı ve dava açılarak alacak itirazında bulunulduğundan, mahkemece iş sahibi idareden sözleşme konusu işle ilgili ihale ve işlem dosyasının tamamı getirtildikten sonra yeniden seçilecek kesin hakediş hazırlanması konusunda uzman bilirkişi kurulundan tasfiye kesin hesabıyla ilgili 14 adet ara hakedişe giren imalâtlardan hangi iş kalemlerinde ne miktarda fazla ödeme yapıldığı konularında gerekçeli ve denetime elverişli bir rapor alınıp değerlendirilerek yüklenicinin asıl davadaki bakiye iş bedeli alacağı talebi ile iş sahibinin birleşen davadaki fazla ödemenin istirdadı istemiyle ilgili ulaşılacak sonuca uygun bir karar verilmesi gerekirken asıl ve birleşen davalardaki iş bedeline istemlerine yönelik yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamıştır.
Yine asıl dava 10.000,00 TL dava değeri gösterilerek açılarak, ıslahla talep 558.089,59 TL’ye çıkartıldığı ve bu miktar için peşin nispi harçlar yatırıldığına göre vekille temsil olunan davalı iş sahibi yararına harçlandırılmış talep tutarına göre nispi vekâlet ücretine hükmedilmesi gerekirken dava dilekçesinin açıklama bölümünde bahsedilen ve harcı yatırılmayan alacaklar toplamı 706.790,87 TL üzerinden davalı yararına fazladan vekâlet ücretine hükmedilmesi, ayrıca birleşen davadaki talebin bir kısmı reddedildiği ve yüklenici vekille temsil edildiği halde reddolunan miktar üzerinden yüklenici yararına vekâlet ücretine hükmedilmesi gerekirken birleşen davada yüklenici yararına vekâlet ücreti taktir edilmemesi de hatalı olmuştur.
Belirtilen sebeplerle asıl ve birleşen davada verilen kararların bozulması uygun bulunmuştur.
Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle yüklenicinin diğer temyiz itirazlarının reddine, 2. bent uyarınca tarafların temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün taraflar yararına BOZULMASINA, ödenenden 5766 sayılı Kanun’un 11. maddesi ile yapılan değişiklik gereğince Harçlar Kanunu 42/2-d maddesi uyarınca alınması gereken 437,00 TL Yargıtay başvurma harcının mahsup edilerek, varsa fazla alınan temyiz harcının temyiz eden davacı-birleşen dosya davalısına, 218,50 TL Yargıtay başvurma harcının mahsup edilerek, varsa fazla alınan temyiz harcının temyiz eden davalı-birleşen dosya davacısına iadesine,
karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 11.11.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.